Lép 10
DE THI TUYEN SINH VAO LOP 10
2015 - 2020Myc Lc
MON NGU VAN...
2018
DE 4. 60
Dé thi tuyén sinh vao lop 10 nam hoc 2018-2019
DE S.. Sarena
Dé thi tuyén sinh vao lop 10 nam hoe 2019-2020
PHAN II. HUONG DAN GIAI
DE 1...
DE 2.
DE3
DE 4.
DES.
MON TOAN
PHAN I. DE THI
DEI.
Dé thi tuyén sinh vao lép 10 nam hoc 2015 - 2016
DE 2.
Dé thi tuyén sinh vao lép 10 nam hoe 2016 - 2017.....
DES fone
Dé thi tuyén sinh vao lop 10 nam hoc 2017 - 2018
PHAN IL. HUONG DAN - TRA LOI - BAP SO.
DEL.
DE2.
DE3.
DE4.
DES.MON NGU VAN
PHAN I. DE THI
DEI
‘Dé thi tuyén sinh vao lép 10 nm hoc 2015-2016
Thai gian lam bai: 120 phiit
Phan I. 5 diém
Déng chi cia Chinh Hitu 1a m6t thi phdm d6c dao trong the ca hién dai Viét Nam.
1, Mach cm xtc ciia bai tho duge trién khai nhur thé
2. Trong bai tho c6 nhiéu cau tho déi img va hinh anh séng d6i. Em hay chi ra it nhat
mét cp céu tho déi tng hogc mét hinh anh sng doi va nhan xét vé tae dung cua bign phap
nghé thuat 46.
3. Cau th “Dang chi
4. Mot bai tho Khe trong chong trinh Ngir van 9 cé hinh anh tho tuong ty cau
“Thwong nhau tay ném ldy ban tay”. Hay chép lai cu tho ¢é hinh anh tho dé, néu nhan dé va
tac gia ctia bai the.
0?
” ¢6 ¥ nghia nhu thé nao di véi mach cim xtic cla bai tho?
5. Yéu thuong la ci nguén site manh ciia tinh déng chi. Dé ciing 1a nét dep truyén
thong ciia ngudi Viet Nam ta. Tuy nhién, gin day, tinh trang bao lye trong giéi tré hoc dug
khién dur luan x4 hdi quan tim, lo ngai.
Viét doan van khoang 12 dng theo cdu tao téng — phan ~ hop néu suy nghi cia em vé
van dé bao lye hoc duéng. Sir dung phép lip dé lién két cu, Diing it nhdt mt cu cé thanh
phan tinh thai (gach chan du6i ti ngér diing lam phép lap va thanh phan tinh thai).
Phiin IL. 5 diém
Tai SEA games 28, Anh Vién 4a di vao lich sir boi Idi Dong Nam A, mang lai vinh
quang cho thé thao nuée nha véi thinh tich 4n tugng: 8 huy chirong vang va ph4 v@ 8 ki lye
SEA games, Tra Idi phéng van bio chi, “kinh ngu s6 m6t Vigt Nam” da noi
Néu t6i hai long voi nhitng gi da dat divorce, 10i la ké that bai ngay tie bay gid, chit
khong phai ché t6i ngay mai. Toi khéng nhé téi chién thing, mdi ngay déu né hee nhue cha
gianh diegc gi.”
(Theo http://seagames. vnexpress.net/ “Vi sao Anh Vien khoc khi vé dich?)
Cau n6i cia “tiéu tién ca” ggi cho ta nhé dén Idi tam sy ctia anh thanh nién trong truyén
Lang lé Sa Pa cia Nguyén Thanh Long:
. Chit dy néi: nhé: chau c6 gép phan phat hin mot dam may khé ma ngay dy, thang
ay, khong quan ta ha diege bao nhiéu phan lye Mr trén cdu Ham Réng, Doi v6i chau, that la
dot ngét, khong ngé lai la nue thé... Nhung tie hom dy chu song that hanh phic... Khong,
khong, dieng vé chéu! Dé chau gidi thigu voi bac nhiing ngudi khéc déing cho bac vé hon
I. Nhiing cau néi trén gidp cho em nhgn ra diém gidng nhau nao gitta anh thanh nién va
nit van déng vién 19 tudi Anh Vién?
2. Hay viét bai vin trinh bay cdm nhin cita em vé vé dep cia nhan vat anh thanh nién
trong truyén ngan Lang 1é Sa Pa cia Nguyén Thanh Long.DE2
Dé thi tuyén sinh vao lp 10 nam hoc 2016-2017
Thoii gian lam bai: 120 phitt
Phan I. 3 diém Cho doan trich sau:
“. Théil Ba di nghe con! - Anh Séu khe khé néi.
Chiing t6i, moi ngwéi - ké ca anh, déu neimg con bé sé dimg yén dé thoi. Ninng that la
img, dén lie dy, tinh cha con nhue bong néi day trong nguéi nd, trong lic khong ai ngé dén thi
nb bong kéu thet lén
~ Ba...a...a...ba!
Tiéng kéu ciia nd nine tiéng xé, xé su im ling va xé ca rudt gan moi nguedi, nghe that xot
xa, D6 la tiéng “ba” ma nd c6 dé nén trong bao nhiéu néim nay, tiéng “bank vo tung ra tie
diy ling né, nd viea kéu vita chay x6 t6i, nhanh nhue mét con séc, né chay thet lén va dang hai
tay 6m chet ldy c6 ba nd, Tot thay lain t6e ter sau 61 nd nlue duong ding lén,
N6 vita 6m chat Idy cé ba né vita nbi trong tiéng khéc:
- Ba! Khéng cho ba di nita! Ba & nha véi con!
Ba n6 bé né len. Né hon ba nd cing khép. Né hon téc, hn cé, hén vai va hon ca vét theo dai
bén md ctia ba nd niza.””
(Ngit van 9, tap 1 — trang 198 - NXB Gio due Vigt Nam)
1. Trich doan trén thude téc pham nao? Tie gia 1a ai?
2. Doan trich la phan quan trong clia mot tinh hudng truyén trong téc phim. Hay néu
tinh hudng 46, Theo em, ¥ nghia ma tinh huéng mang lai la gi?
3. Ké tén 4 téc phim kém tén téc gid ma em da duge hoc trong chuong trinh Nett van
lp 9 thé hign tinh cm gia dinh.
Phiin IL, 2 diém
“Dimg xau ho khi khong biét, chi xdu hé khi khéng hoc”
(Tuc ngir Nga. Theo Ngit vein 7, tap 2, trang 14. NXB Gio dyc 2004)
Trong khoang 2/3 trang gidy thi, viét doan yan dién dich, thé hién ‘uy nghi ciia em vé
cu tye ngit trén. Trong doan c6 str dyng 1 phép néi va 1 cdu c6 thanh phan tinh thai. (gach 1
gach duc phép noi, 2 gach dvedi thanh phan tinh thai)
Phan IIT. Lam vain. 5 diém
‘Viet bai van trinh bay cam nhn cia em vé hai khé tho sau:
“Ngita meit lén nhin mét
6 edi gi rung rung
nue lat dong lar bé
niu Ia sng la ring
Tréing cit trén vanh vanh
ké chi nguéi v6 tinh
dnh trang im phéng phic
diy cho ta gigt minh.”
(Trich “Anh mang” - Nguyén Duy — Negi van 9, tap 1, trang 155 - NXB Gido dye Vigt Nam)
3
EEEDES
De thi tuyén sinh vio Kp 10 nim hoc 2017-2018
Théi gian lam bai: 120 phiit
Phin I. 5 diém
Cho doan trich sau:
“ (1) Gian khé nhdt lat lan ghi va bao vé hic m6t gic sdng. (2) Rét, bac a. (3) O day
6 ca mua tuyét dy. (4) Nita dém dang nim trong chén, nghe chudng dong hé chi mudn dica
tay tat di. (5) Chui ra khéi chain, ngon dén bao vain t0 dén cd nao van thdy la khong dit sang.
(6) Xich den va vitén, gid tuyét va Iiing im 6 bén ngoai nhue chi clusc dei mink ra lé &o Go x6
t6i. (7) Cai lang im lic dé méi that dé so: nd nhw bj gid chat ra ting khtic, ma gid thi giéng
nhieng nhat chéi lon mudn quét di tat cd, ném viet lung tung... (8) Nhiéng htic im lang lank céng
‘ma lai hieng hice nhue chay.”.
(Trich Leng lé Sa Pa - Nguyén Thanh Long — Ngit vd 9, ap 1, trang 183, NXB Gio dye Vigt Nam)
1. Doan trich trén la Idi clia nhan vat nao? Nhan vat dang noi vé diéu gi?
2. Chi ra va néu tac dung cia hign tugng rit gon cau trong doan trich trén,
3. C6 thé thay thé tir “Igng im” trong cau (6) (duge in dam trong doan trich) bing tir
“lang 12” khng? Theo em, téc gid Nguyén Thanh Long muén néi voi ngudi doc diéu gi qua
nhan dé truyén “Lang lé Sa Pa"?
4, Truyén ngiin “Lang 1é Sa Pa” dem dén bai hoc vé ¥ nghia va niém vui cia lao dong
tyr gidc vi nhimg mye dich chan chinh. Hay viét m6t doan van khodng 12 edu, theo cu tao
téng — phan — hop, trinh bay suy nghi cia em vé viée chién thing bin than dé hanh dng tw
gidc. Trong doan sir dung it nhdt mt phép lién két doan. Goi tén phép lién két va gach chan
tir ngtt ding dé lin két.
Phan IL. 5 diém
‘Nita ndim réi con méi thay méit cha
Cha trévé, r6i cha di, voi kam
Dimg tréch con oi, cha la: nguedi linh
Neguéi linh may khi durge & gan nhé.
(Trich Nhé con— Vuong Trong. In trong tap Vé théi nang Vong Phu - 1991)
Nhimg cau tho trén ggi cho em nhé dén tinh hudng truygn nao trong tac pham
Chiée hege nga cia Nguyén Quang Sang? Hay phan tich dién bién tam trang nhan vat 6ng
Sau trong tinh hudng dé dé 1am néi bat tinh cha con su n&ng trong canh ng@ éo le cia
chién tranh.DES
Dé thi tuyén sinh vao lép 10 nam hoc 2018-2019
Thoi gian lam bai: 120 phit
Phan I. 2,5 diém
Doe van ban sau va tra Ibi cde eu héi:
Sau trén bao, chan irdi, ngdn bé, sach nue tdm kinh lau hét may, hét bui. Mat trot
nhui lén déin dan, rai lén cho ki hét. Tron tinh phic héu nlue long dé mét qua tring thién nhién
day din. Qué trimg hdng heio theim thm, vée dedng be det lén mot mam bac dieéng kinh mam
rong bang cé m6t cdi chan trdi mau ngoc trai meée bién ting héng...
(Trich C6 To - Tuyén tap Nguyén Tudn, tap 2, trang 460, NXB Van hgc, 1994)
1. Xéc dinh phurong thite biéu dat chinh cia van ban.
2. Chi ra 01 phép so sinh trong vin ban va néu tac dung ciia phép so séinh 46,
3. Van ban trén ggi cho em nhé t6i cau tho ndo da duge hoc trong chuong trinh Ngo
vin lép 9. Chép cau tho d6 va néu tén tac gia, tac phim.
4. TuGng tugng qua mila thi, em sé di du lich cing gia dinh. Hay dé xudt 02 giai phap
ciia em dé tré thanh mot ngudi khdch du lich than thign, g6p phan bao vé tai nguyén bién cua
‘T6 quéc. Trinh bay bang mot doan van tir 5 dén 7 cu theo phép lap lun dign dich, trong doan
6 sir dung phép n6i (gach chan diedi phép ndi).
Phan I. 2,5 diém
Trong thy giri thay Higu trong cua ngéi trung con trai dang theo hoc, 6 Téng théng
My Abraham Lincoln (1809-1865) bay t6 mong mudi
. Xin thay hay day cho chéu bict eich chdp nhdn that bai va céch téin huéng niém vui
chién thang...
Em hay trinh bay suy nghi cla minh vé mong muén trén cia cé Téng théng My
Abraham Lincoln trong khoang 1,5 trang gidy thi,
Phan WIN. 5 diém
Viét bai van trinh bay cm nhan cia em vé hai dogn trich sau:
Bong nhén ra huong 6i
Phéi vio trong gid se
Suwong ching chinh qua ngo
Hinh nhue thu da vé
(Trich Sang thu — Hiru Thinh - Ngit vain 9, tap 2, trang 70, NXB Gido due Vigt Nam, 2017)
Bén kia nhiing hang cay bang Icing, tiét troi dau thu dem dén cho con séng Hong m6t
méu dé nhat, mat sing nhue rong thém ra. Vom tréi cing nue cao hon. Nhimng tia nding sém
dang tit ti di chuyén tir méit nude len nhiing khodng be bai bén kia song, va ca mét vig phir
$a léu déi ctia bai boi & ben kia sing Héng hic néy dang phé ra treée Khuén cita sé cia gian
dc nha Nhi mOt thie men veng thaw xen voi maw xanh non - nhieng méu sdc than thuge qué
nhue da thit, hoi thé cite dét mew md. Subt doi NAT da ting di t6i Khéng sot mot x6 xinh néo
wren tréi dt, day a mot chan wroi gan git, ma lai xa lke vi chuea hé bao gid di dén - cdi ba: bén
kia song Hong ngay truée ciea sé nha minh
(Trich Bén qué ~Nguyén Minh Chau - gi van 9, tap 2, trang 100, NXB Gio duc Vigt Nam, 2017)DES
‘pé thi tuyén sinh vao lép 10 nim hoe 2019-2020
Thoi gian lam bai: 120 phitt
Phan I. 2,5 diém Doc van ban sau va tra Idi cde edu hoi
[..] Oi wée gi duoc thay mica roi
Mat ching t6i ngita lén nhwe dt.
Nhimng mau may sé thoi khong héo quéit
Dai san h6 sé nay 06 xanh len
Dao xa khoi sé héa da
Ching t6i khong cao dau dé te lén nhu cd
* Roi khao nhau
Bita tigc linh dinh bay todn nude ngot
in
Oi wie gi duege thdy mua roi
Con mua lén van rap rinh ngodi bien
Anh chép xanh van ldp lodng phia chén tréi...
Oi wdc gi dugc thdy mua roi [...]
(Trich Dei mua trén dao Sinh Tén, Tran Dang Khoa.
Tha chon loc Tran Dang Khoa, tang 296-297, NXB Vin héa Thong tin, 2002)
1, Van ban trén duge viét bang thé tho nao?
2. Nhiing cu tho nao dién ta digu ki
3. Chi ra va néu tc dung ciia mt bign php tu tir croc sir dung trong doan the trén.
6 dao néu con mua dén?
4, Trong khodng 5 dong, hay chia sé suy nghi cia em vé hinh anh nhitng ngudi linh
dang “dgi mua trén dao Sinh Tén” trong doan the trén.
Phan IT. 2,5 diém
[..] Trong truéng hoc & Ue va Phan Lan e6 mét vi tri rat thi vi: Director of Well-being
(tam dich: Gidm déc Hanh phtic). Ngwdi 6 vi tri nay oé tréch nhiém lam cho tat cd cde thanh
vién ctia cng déng trong hoc phai luén cdm thay vui ve, hanh phtic trong méi ngay & tréng.
Theo quan niém ctia ho, moi tré em déu cd quyén duoc hanh phite khi dén trang va vi
thé, nguoi gidm déc nay phai dam bao khéng cd hoc sinh nao cam thay minh bi phan biét doi
xte hod phai don nhén nhitng diéu bat hank trong méi triéng gido duc. [...]
(Nguén Internet)
Trong khoang m6t trang gidy thi, hay trinh bay suy nghi
dén trong doan trich trén.
Phin III. 2,5 diém
‘Tham gia hoi thio cia trang nhan dip ki nigm 100 nim ngay sinh nha tho Huy Can,
em da e6 bai viét v8 “Sie kér hep hai hda hai ngudn cam hig vé thién nhién va tru vd con
ngudi lao déng trong bai tho Doan thuyén dink cd ctia Huy Can”
Hay trinh bay lai bai viét 46.
iia em ve van dé duge dé capPHAN Il. HUONG DAN GIAL
DEL
Phan I.
1, Mach cam xite cua bai the duge trién Khai:
Ca bai tho tp trung thé hign ve dgp, site manh cua tinh déng chi nhung & méi doan,
cam xtc dén ty 6 nhiing dong tho gay 4n tugng (7, 17, 20).
~ 6 dong dau: co sé hinh thanh tinh cam dng chi,
- Cu 7: cao trio cam xtc, quy nap, khing dinh sy két tinh tinh dng chi cia nguoi
linh 6 6 cau trén, mé ra y 6 nhting cau sau.
10 cau tiép: cam xtic duge khoi mé véi nhimg biéu hign xtic dong va sire manh cla
tinh dng chi.
~ 3 cau két: biéu tugng dep vé ngudi linh va tinh ding chi.
2. Chi ra durge it nhat mt cap cau déi tmg (1 va 2, 13 va 14, 15 va 16) hoge hinh anh
song déi (cau 3, 5, 11, 17)
- Tac dung: Lam néi bat sy gn gai, gin bo mat thiét cua nhing ngudi linh cach mang
(tir hoan canh xuat thin dén sy chia sé gian khé va li tuéng,...); tir d6 khding dinh tinh cam
ding chi gin bé keo son ciia ho.
3. Cau tho “Bong chi”
1 tir voi dau cham than ~ la mot edu tho die biét.
Dig gitta bai tho, nhjp tho ngan lai, dén dong cam xtc,
Khép lai y cua doan tho trude, mé ra ¥ eta doan tho sau tao sy lién mach cho bai tho.
4. Cau tho iwong ty e4u “Thuong nhau tay nim ly ban tay” 18 e@u “Bat tay qua ctra
kinh vd rdi" trong tae phdm “Bai tho vé tiéu d6i xe khong kinh”.
- Tac gid: Pham Tién Duat
§. Viet doan van khoang 12 cau theo két cdu tong — phan — hgp chia sé suy nghi cla em
vé tinh trang bgo lye hoc duéng,
Vé hinh thicc:
= Doan vin dai 12 cau (46 dai + 3 cu) ding cdu tao téng — phan —hgp.
~ Sir dung phép lap va thanh phan tinh thai hop ly.
-_Khéng mac Idi chinh ta, diing tir. Chdm cau ding.
Vé ngi dung: ¥
Hoe sinh c6 thé trinh bay bang nhiing céch khée nhau nhung cin c6 suy nghi nghiém
tic, lank manh trude tinh trang beo lye hoc dudmg, dim bao cdc ¥ sau: néu thye trang, chi ra
duge nguyén nhan, hau qua. Dé xuat mot vai giai phdp dé chung tay ngan chan bao lye hoc
dung Lién hé ban than: Riit ra bai hoc nhiin thie va hanh dong
Phan IL.
1. Diém gidng nhau gitra hai nhan v§t cla hai théi dai — anh thanh nién cia tac phim
“Lang lé Sa Pa” va van déng vién Anh Vién:
- Déu li nhimg con ngudi tré tudi, tran day nhiét huyét, truyén cam himg cho moi
ngudi
~ Chan thanb, hén hau.
- Khiém t6n, khiém nhudng.
= C6 y thire vé mye dich song va phan déu khéng ngimg, nhiét tinh cong hién.
=> Ho la nbimg con ngudi 6 suy nghi,16i s6ng tfeh eye, dng kham phuc.
2. Cam nhan vé vé dep ciia nhan vat anh thanh nién trong truyén ng&n cia Nguyén
Thanh Long.
Hoe sinh thé hién durge ki ning viet bai van nghj luan van hoc. Can dim bao mét s6 yéu
cu vé ndi dung nhu sau:
Gidi thigu tac gid Nguyén Thanh Long, tac phdm “Léng lé Sa Pa”, nhén vét anh thanh
nién vit ni dung nghi ludn
- Ve dep va site hap din cia nhan vat anh thanh nién 1a sy gian di, chan thanh, giau li
tudng, Idi séng dep, gay cam xtic manh mé trong long ban doc.
7- Mét thanh nién gidu nghj luc, c6 quan niém séng tich ewe: Anh 4& vugt qua hoan
canh s6ng khé khan khac nghiét bang nhimg suy nghi rit dep, gian di ma sau sie:
+ Hoan cinh séng va lam vige: mt minh trén dink Yén Son cao 2600 mét, quanh nam
“chi cy c6 va may mii lanh Io”, céng vige du din, gian kh: rét, mua tuyét, nita dém..., dic
ét la sy c6 don,
+ Anh thanh nién quan nigm song li cong hién. C6 ¥ thie vé céng vige, yeu nghé va
thay duge ¥ nghia cao quy trong cong vige: hanh phiic khi biet vige phat hign kip théi mét dam
may khé cia minh gép phan gitip “khéng quén ta ha duge bao nhiéu phan Ie My trén cau
Ham Réng”, suy nghi: ta voi cong vige la d6i, sao goi lA mot minh duge.
- Mét thanh nién cé nhiing tinh cdch va phim chat ding mén:
+ Cé tinh cam chan tink, thén thiét, An can, chu do véi bac tii xé xe khach: anh tim va,
ting ci tam that cho vg bac lai xe dang bj dm...
iGu khach, e6i m6, chan thanh véi dng hos si gid va cO ki su tré méi gap Tin dau: vui
mimg, an can moi hai ngudsi len nha, ct hoa ting cd gai, din khach di thim vuén khi tugng,
iG thigu cdc logi may mée, ké Ong vige hang ngiy cia minh, pha tra ngon dai khach, giai
bay tm sy. Ty nhién, chan thanh 9c 1 niém vui, n6i to nhiing dieu dang Ie ngudi ta chi nghi
trong dau, dém timg phiit vi so mat hét ba muoi phiit pip 26 vo cling quy gid. Bén khi chia tay,
anh xt d6ng dén noi phai quay mat di va khdng dim tién khach ra xe dit chua dén gio “6p”.
+ Khiém tén, thanh that: cam thay déng g6p cia minh 1a nhé bé, anh nhiét than gidi
thigu nhimg ngudi khéc ma anh that sy khdm phye (Ong ki sue vuém rau Sa Pa, ngudi cén bo
nghién ciru khoa hoc vé sét, anh ban trén dink Phan-xi-ping).
- Mét thanh nién c6 doi séng tam hin tré trung, yeu doi, tinh cdm trong sang, phong
phii va lanh manh: f
+ Anh thich giao luu, gp g6 dén mite thém ngudi.
+ Ty t6 chic va tao ra vui trong sang, lanh manh trong cudc sénj
séch, chan nudi.
+ Sng ngin nip, gon ging véi m6t cin nha ba gian sach s@, véi chiée giv’ng con, mot
chiée ban hge, mot gid sich da chi mét minh
Nhén xét, dénh gid:
- Hinh anh va vé dep cia nhan vat anh thanh nién duge thé hign qua nghé thuat dymg
truyén dic sie: tinh hudng truyén déc dio, nén khong gian, thei gian trong 30 phit cua mot
cude gp 6 bt ngo. Miéu ta nhan vat tir nhiéu diém nhin, nhan vat khong ¢6 tén riéng, ngoi
biit tyr su két hop trit tinh sdu Hing.
- Nhan vat anh thanh nién tiéu biéu cho vé dep ciia nguéi thanh nién Viét Nam trong,
sgiai doan chéng My va x4y dung chii nghia xa hoi: gian di, chan thank, s6ng ¢6 Ii tuémg cao
ca. Qua dé tac gid khng dinh vé dep cia ngudi ao dong va trin trong nggi ca ¥ nghia cla
nhiing c6ng vige thim king.
Bai hoc nhén thite var hanh d6ng: phai biét séne dep, c6 li teting, céng hién va hy sinh,
sdng c6 hodi bao, woe mo...
trdng hoa, doc
Gi6i thigu
Bai lam cia hoe sinh, dirgc diém cao trong ki thi tuyén sink vao lop 10
Nam hoc 2015 - 2016
Phan I.
5. Tinh trang bao Ive hoc dung trong gidi tre hign dang 1a mt van 48 gay nhite nhéi
trong xi hi. Bao Iue hoc dudng dién ra phé bién gitta hoc sinh ma nhiéu khi gia dinh va nha
trudng khéng kiém soat dirge. Co nhitng hge sinh danh ban m6t cach tan bao chi vi ban khong
di mua d6 cho minh. Theo doi nhimg doan quay phim trén mang, ta khOng thé khong xét xa
trade hinh anh mt nhém hoe sinh xOng vio dinh bon. Nhiing hoe sinh Khée, khéng nhting
kh6ng can ngin ma cn ho reo c6 va. Thye trang nay xudt hién phan nhiéu do sur thiéu
ché, thiéu hiéu biét va non nét ciia hoe sinh. Cé 1é sy thiéu quan tim, cham fo ciia cha me vi
nha truéng cfing la mt phan nguyén nhan. Bao lyre hoc dudng din dén nhimg hau qua v6 cing
8
eetai hai, Nan nhan ciia bao luc hoc dung bj anh huéng ca vé thé chit in tinh than. Nhiéu hoc
sinh vi thé ma sq hai, ho’ing lon, khong dém t6i trang, khong dam boc 16 ndi uu
Jong véi cha me, thiy c6. Vay ching (a can phai lam gi dé ngan chan hign tung nay? Vi
nha trudg, thay ¢6 can quan ly va chil y t6i hoc sinh nhiéu hon. Gia dinh cfing can phdi hop
v6i nha trudng trong vige gido due va chim séc hoe sinh, can ngin cae em truée cde hanh
dgng bong b9t. La mOt hoe sinh con ngoi trén ghé nha trudmg, ta cin rén luyén that tt, phat
hay truyén thdng yéu thuong cia dan toc, biét tw kiém ché ban thén, biét phOng tanh va ngin
chan hign tung nay.
Chi thich: Bao luc hoc dutng: phép lp; C6 1&: thanh phan tinh thai trong cau
Phan II.
1. Nir “kinh ngu’Anh Vien va anh thanh nién trong truyén ngin “Lang 1é Sa Pa” cla
Neuyén Thanh Long e6 nhiing diém chung. Ho déu Hi-nhimg ngudi c6 quan nigm song that
cao dep. Ho rit khiém t6n, thanh thyc, cha hai long véi nhing gi minh dat duge. Nir vin
déng vién Anh Vién thi luén c6 gang né lye dé lam sao hém nay tot hon ngay hém qua. Con
anh thanh nién, khi 6ng hoa si muon ve minh, anh giéi thigu cho 6ng nhitng ngudi khdc —
hing ngudi mi anh cho la tim guong sing hon. Bén canh d6, he con la nbiing ngudi lndn nd
Iue céng hién hét minh cho thé thao, cho céng eude xay dymg dat nuéc. Ho gidu nghj lye va
trach nhiém v6i cude doi. Ca van dong vien Anh Vién va anh thanh nién déu 1a nhimg tim
guong sang dé ching ta noi theo.
2. Trong nén van hoe hign dai Vigt Nam ¢6 nhimg e@y bait chi quen viet vé truyén ng’n.
Mt trong nhiing cay bat dé 1 tae gid Nguyén Thanh Long —néi tiéng véi “Lang 1@ Sa Pa”. Ca
thin truyén 1a hinh anh anh than nién hign lén voi nhimg vé dep dng quy trong vé dep tho
mong, tram mic ciia Sa Pa
‘Anh thanh nién la nhan vat chinh cua truyén nhung khéng hign ra ngay tir dau téc phim,
‘Anh chi xudt hign trong cudec gap 26 tinh c& vai éng hoa si, 06 ki sur va bac Idi xe khi Jén thm
noi & va lam vige ca anh. Qua cue gap gO ngin ngi dy, hinh anh cia anh hign Ién qua cai
nhin ciia 6ng hoa si va c6 ki sur déng thi qua nhitng Ii bée bach tam sy cia chinh anh. Anh
thanh nién lim c6ng tac Kini trong kiém vat Ii,dja cau. Cong vige cia anh ta do gid, do mua,
tinh may, do chn déng mat dat, dy bio thoi tiét phye vu san xuat va chién dau. Anh sng mot
minh trén dinh néi Yén Son cao 2600m, quanh nam gitta c6 cay va may néi Sa Pa. Cudc sng
va cong vige cla anh vé cing khde nghigt, Nua dém di: gid rét hay mua tuyét thé ndo cing
phai chay ra ngoai tri lam vice. Vuot qua nnting kh6 khan 46, anh thanh nin boe 16 nhiing ve
dep va phdm chat tuyét voi.
‘Truéc hét, anh cé nhitng suy nghi that dep. Anh ni: khi ta lam vige, ta vei cng vige la
46i, sao goi 1A mot minh direc. Khi lim vige, anh biét ring céng vige cia minh con gin vi bao
anh em dong chi dudi kia. Anh con ao ude kim vige 6 46 cao trén 3000m vi anh cho 46 méi ki
ly tuong. Khéng chi c6 vay, nguoi thanh nign ay con c6 quan nigm vé hanh phi that ding
din, Khi biét nhg vige dy dodn dam may kho ma khong quan ta da bin roi may bay dich tren
cau Him Réng, anh thay minh that han phi,
Va cuge sng cla anh khong ¢d don budn tii nhwr nhiéu ngudi Khe nghi béi anh con
lam ban véi sach. Sich vita la nguoi ban than thiét cia anh vira gitip anh mo mang kién thie,
duzge tiép tue hoe hanh.
Khong chi vay anh thanh nién cn c6 nhtg hanh dong dep. Anh ludn c6 tréch nhigm,
lam vige véi tinh thin cao nat, Dit cong vige kh khin_nhung anh van thye ign mot ech
nghiém tic, tan tyy. Nira dém, di: mura bao thé ndo anh van thite day ra ngoai lam viée, 6p
bon lan vio ede gid khic nhau. Khi méi lén eéng te & Lao Cai, anh thém nguii tai mite pl
lay cay chin ngang dung cho xe dimg lai dé ndi chuyén véi moi ngudi. VE sau, anh ne!
6 chi la ndi nhé phdn hoa dO thi thi that xodng. Va anh da song, céng hién hét minh
thanh m@t con ngudi ¢6 de nhdt thé gian ma bat cét ai mot lin gap mat cing déu yéu més
‘Didu dang kham phuc nita la anh thanh nién con c6 mét nép sOng dep. Anh sip xép noi
lam vige mot céch ngan niip, rong mot vn, rau, vudN hoa, nudi mot dan ga dé trimg, Dac bigt
hon 6 ngudi thanh nién dy la phong each sng cao dep. Anh rat thich duge gap go, thé hign
9A
tinh cam véi moi ngudi. Anh ting cho c6 gai mOt bé hoa, giri biéu vg bac lai xe mot géi tam
thét, biéu dng hoa si mét gio trimg ga tuoi. Anh con rat thinh thét, khiém tén. Anh cho ring
nhimng déng gép cia minh [a nho bé. Khi Ong hoa si ngo y mudn ve anb, anh giéi thigu voi Ong
nhimg ngudi khéc ma anh cho ring ximg dang hon anh: Ong ki sw vudm rau hay anh cdn b>
nghién ciru ban do sét.
Truygn ngin duge tae gia sing tae nam 1970, trong mot chuyén di thye 16 trén Lao C:
nhung van cdn gia tri cho t6i hom nay. Anh thanh nién va nhimg con ngudi gidn di v6i |
séng cao dep da néu Ién mét chan ly: Trong cai King im ciia Sa Pa, duéi nhimg dinh thy eit kT
ciia Sa Pa ma chi nghe tén ngui ta 48 nghi dén chuyén nghi ngoi vin 06 hing con ngudi am
thim lim vige va lo nghi cho dat nude, Vé dep cua anh c6 sire lan t6a t6i nhimg con ngudi
xung quanh. Dé la vé dep cia nhing con ngwéi thdm ling c6ng hién.
Truyén ngiin cdn hap dan véi chat tho bang bac trong 1di vin, edu chit. Tinh hudng
truyGn nhe nhang, khong 6 xung dot cing la mot dac sie vé nghé thudt eiia truyén. Cac nhan
vat trong truygn déu khéng duge goi bing tén rigng, chi diroc goi bing tudi téc, nghé nghiép
cho thay ho li s6 déng, 1a mét bd phan dong dao trong x2 hoi
Truygn ngin “Lang lé Sa Pa” cia Neuyén Thanh Long thoi thie ching ta hay song hét
minh, ging nhw anh thanh nién trong truyén. Neuyén Thanh Long, bing ngdi but eiia minh,
Vé nén nhan vat anh thanh nién dé néu lén ¥ nghia cao dep eta nhting cdng hién thim ling. Va
chinh ho da g6p phan lam nén vé dep bén vimg cho ig cia ching ta ngay hom nay.
DE
Phan I.
1. Doan van trén trong téc phim “Chiée luge nga”. Tac gia Nguyén Quang Sang.
2. Tinh huéng: Cudc gap g6 ciia hai cha con anh Sau sau tim nam xa ech. Nhung that
tré tréu la bé Thu khong nhan cha. Bén Iie em nhin ra va béc 16 tinh cam thim thiét véi cha
thi Ong Sau lai phai ra di.
Higu qua biéu dat cia tinh huéng:
= Thé hign tinh cha con sau nang, xtic dong.
= Cho thy sy éo le cia tinh cam cha con trong chién tranh,
- Tao sy bit ng@, hdp din, déng cam véi nguii doc
3. Hoc sinh ké duge 4 trong s6 5 tie phim, tic gia dui day 1a dat diém t6i da. Ké ding
méi tdc gia, téc phim duge 0,25 diém, Sai tac gia, hoae tae pham khéng cho .
Bép lita - Bang Vigt
Khtic hat ru nhing em bé lén trén lung me - Nguyén Khoa Diém
é Lan Vien
Néi véi con - Y Phuong
Méy va séng - Ta go
Phan I.
Yéu cau vé kt nang:
= Dam bao yéu cau viét doan van nghj ludn xa hoi ban vé mét tw twong dao Ii, Kap lun
cchiit ché, 16 gic, thuyét phye.
- Trinh bay ding cau tric cia doan vin dign dich (c6 cfu chii dé gidi thigu van dé nghj
luan). Dung lugng hgp li.
Yeu edu vé Tiéng Viét: Dap tmg cdc yéu cau Tiéng Viet: sit dung mét phép ndi, mot cau
6 thanh phan tinh thai
Yéu cdu vé ndi dung: Vé co ban, hoe sinh cin trién khai va lam 13 cae yéu ciu cha yéu
sau
~ Vin dé ma cau tye ngtt néu én bi: Tri thife mi nhan loai sng tao ra la v6 cing Kin,
Do d6, chira hod khdng biét vé mot digu ndo dé [a binh thudng. Nhung khéng c6 ¥ thite hye
tip dé vuom t6i chiém Tinh nhimg diéu chua biét trong kho Wing tri thite nan logi thi that xaw
ho va dang bj ché trach.
10= Van dé néu ra gitip ching ta vugt qua tam ly ty ti, mac cam khi roi vao tinh huéng
“khong biét” vé mét digu nao 46; vira nhur La mot sy nhac nhé dong vién moi ngudi hay c6 ¥
thire hoe tp mot cach nghiém tie vi danh dur.
=> Cau tuc ngit c6 y nghia gido duc sau s&c: hoe ta
than.
~ Lién hé ban than, néu lén phuong huéng phan dau rén luyén.
Phin III.
_ ~ Yéu cdu chung: Thé hign duge ki nang lam bai van nghj Ign van hoc. Bai viet du 3
phan mo bai, than bai, két bai; biét chia doan, téch y. Dam bao tinh lién két. Van viét cb cam
xtic. Cham cau dung, dién dat r6 rang, khong mac Idi chinh ta, trinh bay sach sé.
- Yéu cdu cy thé: Hige sinh ¢6 thé trinh bay theo nhimg céch khée nhau nhung cin dat
duge mot sé ¥ sau:
lanh dur va cling la t6n trong ban
1. Gidi thiéu chung vé tac gia, tic pham, noi dung nghj ludn:
_ > GiGi thigu vé tae gid Nguyén Duy: guong mat tiéu biéu trong lép nha tho tre thoi
chéng Mg.
~ Xudt xi bai tho “Anh trang”: Rut tir tap tho “Anh tring” ca téc gid, dugc ting gi
cia Hoi Nha van Viét Nam nim 1984. Bai tho duge sang téc vio nam 1978 tai thanh pi
Chi Minh.
- Vj tri doan trich: Hai khé két cua bai tho; Sy vige bat thuong tgo ra khoanh khic gap
20 (gap lai) ~ bimg thire
2. Cam nhgn vé hai kha tho
Cude gap go bat ngo, dot ngot giita nguéi va trang va sy
16i trir tinh tie gia:
it minh” phan tinh cua cdi
- “Ngira mat lén nhin mat”: cdi nhin thdu sudt gitta wang va ngudi dénh thie ki tee va
cam xic trong long ngudi: rung reng, mic dong. Chi ra duge: gia tri biéu cdm cia tir lay rang
rung. Phép so sinh, triing digp n/ue [a .. nue Ie ../ Phép ligt ké dng, bé, sng, rimg ... goi ve
ca m@t ky tte da xa, gian lao, khé nhge va tinh nghia.
= “Trang cit tron vanh vanh": trang dep vién man; thiiy chung, tinh nghia; bao dung, d6
lucgng bat chap nhing thang tram cua thoi gian, su vO tam, dig dimg, d6i thay, bac b&o cita
Jang ngudi. Chi ra duge site goi cia cum tir “ett tron vanh vanh”,
+ “Anh tring im phing phi..." Cai mhin nghiém, lanh ctia trang, khong noi, khong
mot loi trach méc nhumg dé a su im ing sau tham, minh triét nhu thién nhién gidn di, hon hau
muén doi. Chi ¥ phan tich tir ngit (im phang phd; dnh trang: anh sng trong ngan, thanh
thign toa ra ttr qua khit, roi chiéu, len loi vao nhimg géc khuat lap cua tim hén con ngudi dé
thife tinh, gidnh lai va bao toan nhig gid tri dep d2 nhat eita con ngudi,...) sh
= Se “gidt minh” phan tinh cia con ngwéi trade anh tring, cing 1a trade tim guong ty
¥ thite dé xét xa, An han (vi sur v6 tm boi bac cla minh); dé rung rung hanh phic (vi minh van
duge tha thi); dé tri an cude doi vi khoanh khie bat ngér ki digu da dua “ta” dang lac bude
trong “anh dign”, “cira guong” tr Iai v6i “minh” ~ tim Igi duge chinh minh; dé biét nhan ra va
trdn quy nhimng gid trj dich thye cua euge song.
3. Dénh gid:
= Doan tho danh thire trong long ngudi doc nhizng suy ngdm vé 12 séng va cach tng xi
6 dai: sur thay chung, tran trong qué khif, tran trong nhimng gid trj ben vimg, sy an han, thite
tinh, cdch tig xir 49 lugng...-> la nhiing gid tri dgo dite tot dep cia dan tc, khoi day trong ta
16i sng nghia tinh, chung thuy, bao dung.
_ = Thé thor 5 chit, ng6n ngit binh di nhung dm anh, giong digu tam tinh ... 1a nhimg dée
sac nghé thudt da gop phan chuyén tai noi dung cia doan tho.
11Gi6i thigu
Bai lam cita hoc sinh, duege diém cao trong ki thi tuyén sinh vao lép 10
Naim hoc 2016 - 2017
Phan II.
Chic hin, ai trong sé ching ta déu da nghe dén cau tue ngie “Dimg xdu hé khi khong
biét, chi xdu hé khi khong hoc”. Cau tuc ngit dy tuy rat ngin gon nhung that dang dé ching ta
quan tam va suy ngdm. Trude hét ching ta cn hiéu: Hoc 1a gi? Hoe 1a qua trinh linh héi kién
thife ca nhan logi, khim phé, tim hiéu nhig diéu mdi la trong sich v6, x8 hOi va doi séng.
Hoe khéng chi gin lién yéi nhimg kién thite trong sich ver ma con LA sy tr tim tdi caa ban than
trong thé gidi rOng 16m, bao la. Vige hoc gidp chiing ta mé mang kién thite, hiéu biét sau rong
6 moi inh vuc. Ngudi c6 hge 1a ngudi 6 dao dite, van minh, biet suy nghi dung din, biét van
dung kién thie cua minh vao doi song. Ngudi khong duoc hoc hanh la nhimg nguoi dau de
khong sing suét, suy nghi kém coi, nhu nhuge. Kién thite ca nhan loai la v6 han, ludn cha doi
con ngudi tim t6i, kam pha. Vi vay chung ta “dig x4u hé khi kh6ng biét”, khong nén cam
thay h6 then khi minh chwra biét mot diéu gi. Boi khong biét hode chua é
chuyén binh thudng khi con ngudi déi dign véi kho tang ti thite khéng 16 cia nhn loai
Nhung that dang xu hé khi con ngudsi khéng c6 y thie dé hoc hdi, lam giau cho vén kién thre
cua minh, X4u hé va con dang bj ché trach nia la khi con nguéi vi ham choi, chay theo nhimg
thi vui nhat thai ma bd qua co héi hoc tap cia minh, Cu tuc nett gidp chiing ta vrgt qua duge
tam li m§c cam ty ti trude mot vén dé “khong biét”. N6 cing 1a Idi déng vién, nhdc nhé con
ngudi nd lye hoc tip sudt di dé chiém linh tri thire, Iam chi cude sng. Bai hoe s4u sic ma
cau tuc ngir dé Iai cho chting ta phai suy ngim la: Véi mdi nguéi hoc tap suét ddi 1A vi danh
dy, cling Ia vi t6n trong ban thn, xy dap tong lai cho chinh minh. La mét hoe sinh em edn tu
dudng dao dite, hoc tap dé tiép thu kién thite, tro thinh ngudi c6 hoe, dem tri thtre minh c6 gop
phan xay dung dat nude,
Chui thich: Nhung: phép néi; Chic hin; thanh phan tinh thai
Phan WI,
Bai tho “Anh tring” duge nha tho Neuyén Duy sing
Chi Minh. Voi giong digu tam tinh, ty nhién, hinh anh gidu stic biéu cm, bai tho nhu mot 161
ty nhac nhé ve nhimg n&m thang gian lao 43 qua ciia cude déi nguéi link s6ng gin bé véi thién
nhién, dat nuéc binh di, hién hu. Déng thai ggi nhac neuéi doc thai 46 séng “uéng nude nho
ngudn”, an nghia thuy chung cing qué kha.
Thong diép dy lang két lai & hai khé tho cudi cia bai “Anh trang”:
“Ngtea mat Ién nhin mat
c6 cdi gi rung rung
hue la dong la bé
nhue la sng [a rieng
nim 1978, tai thanh phé Hé
Trang ctt tron vanh vanh
ké chi nguedi vo tinh
anh trang im phéng phic
di cho ta gigt minh”
Khé tho ther ndm la cam xiie manh ligt cia con ngudi khi gip lai vang tang — qua kh:
“Ngita matt lén nhin mat
6 edi gi rung rung
nlue la dong la bé
nluc lei sing Is ring”
Nguoi va tring déi dign v6i nhau trong thé mat déi mat: “Ngita mat én nhin mat”, Te
igira mat” & dy cho thay thai d6 thanh kinh, cm wiic thiét tha ciia con ngudi Khi gap lai
ving tring ~ hinh anh cia qua khir nghia tinh. Tir “mat” trong cau tho mang tinh da nghia: mat
ngudi, mat tring qua khir nghia tinh, bé mit Iuong vim ciia con neudi. Ngwéi ngira mat 1en
nhin trang, m§t ngudi ban tri ki ma minh v6 tinh lang quén dé nhan thay sw b6i bac ca minh.
12
eeDéi dign v6i tring, con ngudi nhin thay bO mat, cdich séng cia minh trong dé dé rdi tr van
Iwong tam, réi an hén, h6 then, day dirt, Tiet tau nhip digu cau thor chm Iai dé dign ta nhimg
quiing ling trong cam xtc cua nhan vai tr tinh, Chu thé tr tinh Ine ny dang, s6ng trong cam
xtc ding trio manh ligt, cao d6 “cé ci gi rumg rmg”. Tir léy “rung rung” goi hinh anh d6i
mit ngin 16, trang thai nude mat tra ra, ve dong quanh bo mi nhung chwa chay thinh gigt. Trong
cam xtc “rng rung” cia con ngudi séng gitta pho phutmg d6 thi dy, nhting ki nigm nam xira
pht chde béng ta vé ven nguyén trong tm tri “nb i dong 1a bé/ nhur fa s6ng Li rime”. Ki
nigm xua ci hign hinh trong ndi nhé, trong cém xtc “rg rumg”: Tring 4 thie tinh con
ngudi, danh thire nhing gid tri song ma con ngudi da vé tinh ang quén. Nhin thay trang, con
ngudi nhw nhin thay “dong, s6ng, bé, rig”, nhin thay tudi tho, nhin thay qua khir gian lao
nhung ngbia tinh, nhin t nhién, dit nude binh di, hién hu. Khéng gian, théi gian qua
khir Ga vé nhu mua nguén, gid bé nhac nho long ngudsi tré ve vi nhimg nim thing gian lao
ma trong sing vo ngin. Nhin thay trang, con ngudsi da tim lai durge chinh minh, tim lai duge
nhimng tinh cm quy gid ma minh da v6 tinh lang quén.
Khé tho thér su 1a y nghia biéu tong cla hinh anh trang va léi nhc nhé séng theo dgo
Ki “uéng nude nhé nguén” ciia nha tho:
“Trang cte tron vanh vanh
ké chi ngudi v6 tinh
anh trang im phéng phée
di cho ta gidt minh
ng tring “tron vanh vanh” 6 day khdng chi la hinh anh vién man eda thién nhién ma
con Li biéu tugng ctia qua khir nghia tinh, biéu tugng cua vé dep binh dj va vinh hing cha déi
song. Tir lay “vanh vanh” ding dé chi sy tron day dep d@, ven nguyén ching thé thay di cia
vang trang ~ qué khtt. Cho dii hoain eanh e6 46% thay, cho di con ngudi c6 v6 tinh, v6 tam, King
quén qué khit, khéng €6 tich nhigm vi nhting gi di qua, véi d6ng di va nha dan thi tng
van thily chung, tinh nghia, tron ven. Hinh énh “Anh trang im phang phic” goi lén cdi nhin
nghiém khac cuia qua khit nhu dang nhac nho ching ta: con ngudi c6 thé v6 tinh, c6 thé
nghia tinh qua khtr thi luén tron day, bat digt. Tir nhing y nghia
bigu tugng nay, ho ngudi doc lign tuéng téi nghia tinh cia nhan dan, ciia dong
4i trong nhimg nm thing gian lao, nfm thing chien tranh, dae bigt 18 truyén thong dao li
“uéng nude nhé nguén” cua dan te. Mac di tring van bao dung, 49 luong “ké chi ngudi v6
tinh” nhung Anh trang da di vao chiéu sau tam tuéng “im phang phic” soi roi, chicu sing
long tri, thire tinh con nguOi, khién ta phai giét minh suy nghi, ty nhin lai thai do séng chua
phai ciia minh é ri an nin, hdi 16i. Vang tring, anh mat nhin vé qua Khir da thre tinh con
ngudi dé “cho ta gigt minh” vi thai d6 b6i bac voi nhimg gi di qua. Day chinh la cai “gidt
minh” trong long tm that dang qui, dang tran trong, No t i do a
trong ban thin mdi con ngudi vé thai 46 song. No gilip con ngudi ty hoan thign minh dé
diing, séng dep hon, Dén day, nha tho Nguyén Duy da nang y tho Ién tam khai quat, triét i
con ngudi ta sé c6 hic quén di nhimng gi da timg gan bé, nhimg an tinh t6t dep trong qua khit
Néu kh6ng c6 nhing phat gidy gidt minh thite tinh, ty nhin lai minh thi dén mét Itc ndo dé ta
sé danh mat chinh ban than. Cai anh trang ki digu vira gan gai, than thiét, vira xa x6i ay da thite
tinh dé dua con nguéi dang mé mai trong nhing ‘ign nghi etia eude si gift
minh, nhin Iai qué khir va tim lai chinh minh, Tré vé li chinh minh cia ngay d& qua dé biet
tran trong nhing gid tri bén viing ciia cue song.
Voi giong digu tam tinh sau ling, thé th nam chit, hai khé tho da dé Iai trong long
ngudi doc nhig An tugmg kho phai md. Loi tho nhic nhé vé nhimg nam thang gian lao da qua
ciia cude dai ngudi linh s6ng gin bo voi thién nhién, dit nude binh di, hién hau. Dong thoi
thie day & ngudi doc thai d6 séng “uéng mde nhé nguén”, an nghia thiy chung cing qué
knit.ee
DE3
Phan I.
1. Doan van la Idi clia anh thanh nién cong tic & tram khi tong trén dink Yén Son cao
hai nghin sau tram mét.
- Anh thanh nién ké vé céng viée hang ngay cla minh 6 tram khi twgng trén dinh Yén
Son, cu thé 1a vé sw gian khé cia viée ghi va bao théng tin vé “nha” litc mot gid sing.
2. Doan trich c6 hign tugng rit gon cau & eae eau: (4), (5), (6), (8)
- Tie dung:
+ Lam cho cau gon hon, thong tin dua ra nhanh, nhiéu,thé hign 13 dc tinh cia vin néi.
+ Tranh lap lai nhing tir ngit ndi vé chit thé cia hinh déng, sur vige; ngu ¥ nhing hanh
d6ng, sur vige déu gin vi mot chii thé / tao cng hudng cim xiie ngudi noi- ngudi nghe.
3.
~ Khdng thé thay “lang im” bing “lang le” (“Lang im” 6 da
duge miu ta mét céch khéch quan. Cdn “King /2" 66 th
, hoe duge cam nbn chi quan.),
~ Dit tén tic phdm li “Lang /é Sa Pa", trade hét, te gid khcing din vé dep ctia Sa Pa,
mot vé dep yén binh, ém dém va tho méng.
- Nhung quan trong hon, qua nhan dé ay, téc gia mudn khde hoa va ca nggi vé dep cita
+ con nguedi lao dong binh di, khiém nhuring dang ngay dém Icing 12, dm thém cong hién site
minh trong cong cuge xdy dung dét nuéc. Trong truyén, tae gia ting gti gim: “Trong cai King
im cia Sa Pa [...], c6 nhimg con ngudi lim viée va lo nghi nhu vay cho dat nude.”
4, Viét doan vin trinh bay suy nghi ve vige chién thing ban than
Trong doan sir dung it nhat mot phép lién két cu.
inh thite va yéu cau Tiéng Vigt:
~ Ding c4u tric dogn van téng - phn - hgp, ding ngit phap, tir vung, chinh ta.
- Phép lign két: goi tén diing, gach chan ding:
Vé ndi dung: c6 thé trinh bay theo nhimg cach khée nhau, song cn thé hign duge thai
46 nghiém tie, chin thanh va suy nghi séu sac vé van dé chién thang ban than dé hanh dong te
gide.
1 trang thai khéng gian
trang thai chi déng cua
C6 thé trinh bay theo dinh hueéng sau:
- Chién thing ban than la dau tranh voi chinh minh, vrgt qua nhimg can tro chi quan:
théi loi biéng, budng tha, kiéu cng, théi quen dua dim, hung thu, sw cém dé... dé lam chi
ban thin va vuon Ién trong cue song; Hanh dong ty gide: hanh déng mét céch chit dong,
khong cn ¢6 sy nhac nha, dén déc, thic givc,... tirngwdi khéc.
___ Hign tugng nhiéu ban tré durge nudng chiéu, quen ¥ lai; cude séng hign dai nhiéu thir
hap din (dign thoai, mang xa hdi, games, cdc thi vui khéc...)=> khong vugt qua duge cam dé,
nudng chiéu ban than, hinh ddng doi phé, thiéu ty gide
- Chién thing ban thin dé hinh dng ty gide gitip loai bo thoi hu tat xau, rén luyén ban
inh, tdi luyén nhan cach, gitip ngudi tré c6 chi tién thi, c6 khdt vong thinh cng, gitip ho
truéng thanh, thanh céng trong cud song
n hé ban than & m6t y cu thé hode dite rit cudi doan
- Vidt ding sé dong quy dinh: 12 cau (+3 cau).
Phan IL.
‘éu cdu chung:
- Hoc sinh cé ki ning tao kip van ban nghi Luan van hoe.
- Néu duge ding tinh hudng truyén thir nhat.
- Phan tich duge dign bién tam trang 6ng Séu trong tinh huéng truygn thir nhat dé Lim
1ndi bat tinh cha con sau nang trong cénh ng6 éo le ciia chien tranh,
- B6 cuc bai viét chat ché, dii ba phan (Mé bai, thin bai, két bai),
14Fe
- Lap lun mach lac, hé thong y r6 rang, biét chia doan, tach y, dim bao lién két cau,
doan.
- Dién dat troi chay, khong mac léi
Yeu edu cy thé:
Hoe sinh 6 thé 06 nhimg cach trién khai va trinh bay cée ¥ khie nhau song cn néu
duge mot s6 ndi dung co ban sau
1. Néu tinh huong truyen, gidi thigu tée gid, téc phém, noi dung cdn nghi ludn
- Cac cau tho goi nhé dén tinh huéng thir nhat cua tac phim “Chiée luge nga”. Dé 1a
cude gp go cua hai cha con 6ng Sau sau tam ndm xa céch, nhung tht tré tréu la bé Thu khong
nhan cha, Dén lic em nhan ra va biéu 16 tinh cam thém thiét véi cha thi cing 1a lic éng Su
phai quay tro lai chien trong
> Nguyén Quang Sing sing te vain hoe trong nhimg nam chéng Mi, chuyén vi
cue séng va con nguéi Nam B6 trong hai cuge khang chién cing nhur sau hoa binh
“Chiée heoe nga” duge viet nam 1966 khi tac gia dang hoat ddng 6 chién truong Nam
Bo vi duge dia vio tip truyén cing ten,
2. Phan tich dién bién tam trang Ong Sau trong tinh huéng truyén
* Gidy phuit gap con
- Tam trang héo hic, niém xiic dong minh ligt va khao khat gp con, 6m con dé théa
long mong nhé (érén xuong: tinh cha con cit nén nao trong long; xudng chua cap bén: nhtin
chan nhay thét lén, x6 chiée thuyén tat ra; /én ba: voi vang bude nhimg buée dai, dig lai kéu
to, khom ngudi dua tay dén ché con, vét theo trén mé dé tng lén, gin giat, giong Mp bap run
nun...)
Néi dau dén, hyt hing, that vong tt cling khi bj con gai cy tuyét (mat dng sim Iai, hai
tay budng xuéng nhu bj gay)
* Trong ba ngay 6 nha:
- Ching di dau xa, lie nao cing vi on, mong duge nghe mét tiéng “ba” tir con >
éng Sau luén mong moi duge con don nhan dé thé hign tinh yéu thong con, dé thoa long
mong nhé sau tam nam rong xa cach
- Trong bita com, dng Sau gip cho con cdi trimg cé dé thé hign sy yéu thuong va bé
‘Thu hat ra khéi bat, 6ng danh con > Tam trang tire gidn, sy dau dén, bat lye cia ngudi cha khi
tinh yéu thong con bj khuse tir quyét ligt > Néi dau dén va sy an hn v6 b cia ngusi cha
khi tr6t dinh con minh
* Gid philt chia tay.
- Ong chi dim nhin con tir xa bing d6i mat tru mén, budn rau bei Ong nghi dén ahiing
phan img trude dé cua bé Thu
- Lite bé Thu cat tiéng goi “ba”, dng Sau “mt tay 6m con, mét tay rit khén lau inde
, 163 h6n len mdi toc con”
> Sy xiic dong manh ligt trong long 6ng Séu nén do cé kiém ché van bat ra thanh
nhitng gigt nude mat in dai,
> D6 Ia giot nude mit hanh pide, sung sudng v6 bi cla ngudi cha bei sau chubi ngiy
that vong, khé tm, cudi ciing Ong Siu cing da ché dgi duge tiéng goi “ba” ma dng hing khao
Khat- tiéng goi ay dén that bat ngo vao gidy phi ng Séu khong ngot6i nhat
> Dé ciing 1a giot nude mat luyén tie, nghen ngao, x6t xa cha gidy phiit gap g6 cling
1a gidy phiit chia li.
3. Nhdin xét, déinh gid
- Dign bién tm trang nhan vat Ong Séu da durge khc hoa chan thye, sinh dong qua ngoi
but tinh t6, gién di, qua sy quan sat ti mi: hanh dong, et chi, loi néi, nét mat, nh mat ... cia
nhan vat va qua sy am hiéu tim ly con nguéi cia nha van Neuyén Quang Sang.
inh ta, ding tir, viét cdu..
é
15ee
- Tae gia da xay dung tinh hudng truyén day cam dOng dé khai thac nhimg cung bac
cam xiie trong thé gidi ndi tim cia nhén vat ong Siu. Tir 46, thay duge tinh yéu thuong con
manh ligt, tha thiét ciia ngudi cha. Déng théi ciing phan nao thay duge sy nghiét nga ciia chién
tranh di khién cho cha con phai chia lia, xa céch tam nam rong, khién cho con khéng nhan cha,
khién gid phit gap go dién ra ngin ngui. Va dic biét tiéng goi “ba” gidn di, moe mac dén thé
Iai tré thanh ndi khat khao, mong ché dau dau, la hanh phic v6 bo cla ngudi cha...
> Thau hiéu dién bién tam trang éng Séu, ta cing cam théng v6i tinh cam cha con sau
n§ng trong hoan canh éo le cua chién tranh. Va trin trong cude séng hoa binh, hanh phic ma
moi ngudi dang duge huéng.
Giéi thigu
Bai lam cia hge sinh, duege diém cao trong ki thi tuyén sink vao lép 10
Néim hoe 2017 ~ 2018
Phin I.
4.
Qua truyén ngin “Lang 1@ Sa Pa”, nha van Neuyén Thanh Long dé lai bai hoe vé.y
nga va niém vui cia vige lao dong ty gide d6i voi moi ngudi. TOi nha thay ching
chién thing ban than dé lao dong tr giéc, Dé 1a mot cong viée khéng hé dé dang
“chién thing ban than” duge hiéu la vige vuot lén chinh minh, trénh xa nhimg diéu xu, tp
trung dé lam nhitng diéu tot thi “lao déng ty gidic” c6 nghia la lam vige mot céch chit déng,
khong diéu kign, toan tinh. Trong cudc séng, ching mOt ai khi sinh ra di duge séng trong
nhung Iya hay “ngém thia vang”. Chink vi vay ta luén can ty gide trong moi hanh déng dé c6
thé dat duge két qua t6t nhat. Toi van cOn nhé cu noi ciia trict gia ngudi Nga néi tiéng Ivan
Cépxki: “Cuge sng chinh la mt cudc chay dua, néu ban khong dudi theo kip ngudi khac lap
tire sé bj bo Iai phia sau”. Cé the thy, mot con ngudi khi biét yr gide Kim nhing céng vige cia
minh s@ lu6n 1a nhing ngudi tién phong di dau, ludn [a nhing ngudi c6 thé vugt qua moi kho
khan, chuéng ngai ctia cuge s6ng vi ho ludn 6 trong thé chii dng. Ben canh 46, efing ¢6 nhing
con ngudi chang bao gig ty gide khi Lim mot vige gi. Ho lw0i biéng lao dong, séng phy thude
vao ngudi khdc, thich huéng thy. Nhiing nguisi nhu vay sé dé bi sa vao cdc 1 nan va khé tao
dug duge cho minh mét tuong lai tt dep. Va chan ring khong m6t ai mudn diéu d6 xay
ra ca, Ti chang thé nao quén duge cu chuyén vé xa thi: Hoang Xuan Vinh — nguoi di mang
Iai ly chong vang cao quy cho di nha Vigt Nam trong dai h9i thé thao ln nhat thé gidi vio
nam 2016 — la mot ngudi da luén ludn ty gide tap ngim, ban sing véi nhing chiée sing ngin
hoi khéng cé dan. Anh chinh la mét tam guong tiéu biéu cho vige vurgt qua gian khé, chién
thing ban than dé hanh dng ty gide. La nhig thanh nién, chii nhan twong lai etia dat nude,
t0i va nhing ngudsi ban cua minh lu6n y thie vé viée hoc tép, xay dung dat nude mét cach ch
Ong. Vi ching t6i hiéu duge rang chi c6 nhur vay, ta méi c6 thé thanh céng. C6 nhu vay ching
ta méi cé thé gop phan xdy dyng dat nude ngay cing dep gidu, “sinh vai vai cde eudng qude
nam chau” nhu Iii Bac Hé da hang mong ude.
Chi thich: Phép néi lién ket: va
Phan I.
Mita ndm roi con moi thay mat cha
Cha tra ve, roi cha di, voi lam
Dimg tréch con oi, cha la nguedi linh
Ngudi linh mdy khi dice & gan nha.
(Nhé con — Vuong Trong)
Nhimg cau tho trén goi cho em nhé dén tinh hudng ong Séu tro vé tham nha sau tim
niim xa cach nhung con gai ng — bé Thu ~ nhat quyét khdng chiu nhan ba, d6i xir voi ba bang
mot thai d@ lanh lung, xa cach, pén lie em nhan ra ba thi cting li Ide Ong Sau phai tro vé don
vi trong téc phdm “Chiée luge nga” cla Nguyén Quang Sang.
‘Néu nha tho Vuong Trong cé nhimg van tho ngam ngi gp mat ngin ngui cua
hai cha con ngudi linh trong bai tho “Nhé con” thi nha vin Nguyén Quang Sang lai dyng lén
16.mot tinh huéng vé tinh cha
“Chiée luge nga”. Qua tac pl
cho con gai Thu cia minh trong nhiing ngay phé
1 mét tac phim néi tiéng cia nha van Nguyén Quang Sang, duge
sing tae trong thoi ki nuée ta dang chicn dau chéng lai dé quéc Mr ac ligt. Ong Séu la b6 doi
xa nha duge tm nm, Nam ong di b9 doi Id. nfm con gai Thu ctia Ong ra dé. Khi duge ve nghi
phép ba ngay, 6ng rat vui mimg, hao hie nhumg con gai Ong lai nhat myc khéng nhén ba.
Trong ba ngay, dit Ong c6 lam gi c6 bé van t6 thai d6 lanh hing véi dng. Dén khi con géi nhan
cha thi Ong Sau lai phai tro vé don vi
n su niing trong canh ng@ éo le cia chién tranh 6 tac phim
nay, ta co thé thdy duge tinh cam sau dim cia 6ng Sau danh
gin ngui.
Trong tam nm & chién truéng, khong ngay ndo la éng Séu khéng nhé vé con gai nho.
Thinh thong vg éng 6 len thim va lan ndo Ong cling hdi thm vg vé con gai va mudn vg 6ng
dua con gai Ién tham ba, Nhung chién trudng vat va, nguy hiém, lam sao dé mot dita tre nhur
Thu dén day duge. Ong Sau budn lam chit, nhung Ong danh nén dau bi ion dé tiép tuc chién
dau, Hinh anh éng Sau tiéu biéu cho nhimg canh ng@ é0 le ctia con ngudi trong chién tranh: vi
di linh ma xa con, chua timg duge gap mat con,
Tin vui nhdt ma éng Sau nhn duge tong tim nim rong chinh la Ong duge nghi dé ve
tham nha ba ngay. Lic méi biét tin Ong v6 eiing sung suéng, han hoan khi biét ring minh sip
duge dodn ty véi gia dinh, voi con gai. Ong vui dén mite thuyén chua cép bén da voi nhay
xudng chay vé phia con, Du chua gap lin ndo nhung bing linh cam ngudi cha, éng c6 thé nhan
ra con minh, Tuy nhién, sy tht phi phing: doan tu chura thay dau, phit gidy am céng chia
thay dau thi dita tré d3 voi quay ngoat Iai, chay vé phia me v6i tam trang sg hai. Hanh dong dy
cua Thu nhu mot don ging manh vao Ong Sau khién 6ng chét trin, khéng n6i nén lei. Phai r6i,
lam gi cd ngudi cha nao ma khong dau dén nhu thé khi bj con minh tir chéi chi! NGi dau
khién mat éng sam lai, hai tay buéng xudng nhu bj gay.
Ba ngay Ong Sau 6 nha, khong ngay ndo ki Thu khéng lanh ling, v6 tinh.
myc cho ring ngudi dan dng cé vét seo trén ma Ay khong phai cha minh. Thu néi trong khéng
v6i dng Sau, khi me bao goi ba nhat quyét khéng chju dé chit “ba” thot ra tir migng 6, lai con
goi Ong Sau 1a “ngudi ta”. Khi duge me bao tréng ndi com, c6 bé Igi néi trong dé nho dng,
bung binh khong chiu goi ba, sau cing dan ty lam, Tam trang ng Sau da qu budn tir khi bj
tir ch6i r6i, nay con lai n6i trong khong, dOi xir vO tinh khién Ong budn hon. Ong cudi, cus
mét cach méo mé dau khé, cé 1é vi budn qua, buén dén ndi khong khéc néi nén Sng danh cudi
thdi chit biét phai kim sao. Boi yéu con nén ba ngay dé, éng luén lang tham cho doi con chap
nhan minh, goi minh 1a ba, Cé ngudi cha nao bat hanh nhwr 6ng Séu trong hoan canh nay
khéng. Xa nha tm nam, Khi gap lai thi dita con khéng nbn cha. Vi yéu con nén Ong Su ludn
muén danh nhimg diéu tt dep nhat cho con. Trong bita com thi gap cho con cai trimg cd to
vang. Nhung phii phing thay, con bé ngang nhién hat cai trimg di, Dén day thi c6 Ié do vira
budn vira gidn, vira khong kiém ché duge, khién éng Séu dua tay dinh con. Banh xong dng hoi
han, dng x6t con nung dng c6 thé lam gi khi Thu d& bo sang nha ba ngoai? Hanh déng dénh
con 1a hanh dong ban nang ctia Ong Sau, xudt phat tir ndi gidn gidr do kim nén lau ngay va Hi
dau dén vi bi tir chéi tinh yéu thuong,
Nghigt nga thay, khi bé Thu nhgn ra ba thi ngay phép 48 hét, 6ng Sau phai quay Iai don
i, Naudi doc vo da trude tiéng goi ba nite no xé long ca bé Thu. Tinh cém cha con ta vé, da
diét va sdu sie: Ong Séu mOt tay Om con, mot tay nit khdin lau nude mat ri hén lén mdi t6e
con. Tinh yéu thong, suv xtic dng 4a khién éng Sau bat ra nhimg gigt nuée mat. Giot nude
mat hanh phic, sung sudng va cd ngdm ngiti béi dén lic con nhan ra éng ciing 1a luc éng phai
xa con, ra di vi nhiém vu.
Dé khiic hoa thinh cOng nhan vat ng Séu cling tinh yéu thyong con sau dam trong
hoan canh nghigt nga cia chién tran gia Nguyén Quang Sang da ding nhiing tir ngtt va
hinh anh that gidn di, mde mgc nhung sau sie, dé di vao long ngudi, dé khién ngui
dong va thuong cam cho cha con dng Sau.Fo
‘Thdng qua tinh huéng truyén, téc gid cdn mudn thé hign sy cam théng sau sie véi
nhimg c§p cha con la nan nhan ctia chién tranh, nhig cp cha con nhu éng Su va bé Thu.
Tam long yéu thuong, thdu hiéu cia tac gid di dura “Chi
nhimng tic pham tiéu biéu cia van hoc Viét Nam thi ki chong Mi
luge nga” tro thanh mét trong
| Qua tée phim “Chiée luge nga, qua vige khiic hoa hinh anh Ong Sau eiing tinh cha con
iu dm trong hoan canh éo le cua chién tranh, tac gid da lam n6i
{i nhitng gian kho, mat mat
ma nguoi Linh, de bigt Ia nguoi inh da lam cha phai chju dung va bay t6 niém cm thong voi
ho. Déng thoi gian tiép cho ta thdy duge gid tri cia cube sng hda binh ngay hom nay.
DE4
Phin I
1. Phuong thirc biéu dat chinh ciia van ban: Miéu ta
2. Hge sinh chi ra duge 1 trong 3 phép so sinh vai néu tic dung cita chiing
- Sau trén bdo, chan trdi, ngdn bé sach nue tim kinh law hét may, hét bui
~ Tée dung: Lim néi bat vé dep nguyén so, trong tréo cia bién sau tran bao va cam xtc
ngd ngang, hig khdi cia téc gid,
~ Mat tréi: Tron trinh, phic hau nhue long dé mot qué trieng thién nhién day din
Tac dung: Cam nhan durgc niém hanh phic, ngat ngay ciia tac gia trude vé dep vé mau
+ sfc, hinh dang, dudng nét, site song ... cia mat trai moe tr
trdi ciing tro nén rat cy thé, gan giii voi si ngudi doc.
- duéng kinh mam réng bang cé mé6t cdi chan tréi mén ngoc trai ede bién img hong
Téc dung:
- Lam bit lén vé dep ctia bau trai, chan troi;
- Tao sy két néi gitta bau trai — mat troi;
- Sy quan sat tinh té, sic sao ciia tac gid dem lai cam nhan thi vi, bat ngd cho ngudi
bi
doe.
(Xéc dinh ding cdc cdu vin ¢é bign phap so sinh: 0,25 diém; chi ra téc dung: 0,5 diém)
3. Cau tho duge hge trong chuong trinh Ngir vin 9 1a: Mas ordi d6i bién nhé mau méi
Trich trong tae phim “Doan thuyén dink ca” cia ni tho Huy Can,
4. Yéu cau:
Viét ding doan van theo phép lap ludn dién dich (c6 céu chi dé gidi thigu van dé), du
46 dai cho phép.
C6 sir dung phép n6i, gach chin, cha thich.
- Dé xudt duge 2 giai php hop ly, thuyét phuc (mdi giai phap duge 0,25 diém).
M6t vai gory: Han ché sir dung tii ni long/B6 ric ding noi quy dinh/Tuyén ti cl
moi ngudi ¥ thite bao v¢ bién, gitt gin vé sinh chung/Tham gia nhat rac, don sach bi bién cing
cur dan dia phuong/Khong ling phi goi nhiéu thire an dé thira Iai dd hoe chén lap...gay 6
nhiém.
Phan I
Yéu cau vé ki nang:
cach lam bai nghj luén xa hoi: Nghi ludn vé mot tu tuéng dao i
- Bé cue rd rang, lap lun chit ché. Dién dat troi chay, khong mic 16i chinh ta, diing tir,
dat cau.
- Hoe sinh o6 thé viét doan van hode bai van.
Yéu cdu vé ngi dung: Hoc sinh c6 thé trinh bay bang nhiéu céch khdéc nhau nhung can
dam bao duge mét s6 y sau:
1. Gidi thigu van dé céin nghi ludn
sau con bao. Hinh anh mat
Trong cude di ciia mai con ngurdi déu cd lic thit bai, ¢6 lie thanh céng. Boi vay con
ngudi can phai duge trang bj ki nang dé biét céch chip nhén that bai va tan hudng niém vui
chign thang.
182. Gidi thich:
~ Chap nh§n that bai: Khong chién thang, khéng dat két qué nhu mong muén, nhung
khong phan img tiéu exe, khong eay ett ma bink tinh coi dé 1a bai hoc cho minh.
- Tn hudng niém vui chién thing: Biét edch img xir dé chién thing, thanh céng cia
minh tré nén tron ven, ¢6 ¥ nghia hon.
Bay t6 quan diém vé mong mu6n ciia tong théng Mi.
i Ban Juan:
~ Chap nhén that bai nhu thé nao?
+ Béi dign, nhin thing vao that bai, khdng tanh né. |
+ Biét cdch vugt qua nhimg khé khan ma that bai dem lai: ndi budn, sy that vong, cam f
gide mat mat, guc nga.
+ Binh tinh, xem that bai nhu mot trai nghiém, khong coi that bai la mat hét tat ca:
higu nguyén nhan, nit ra bai hoe, tir do dat ra myc dich dé theo dudi, tranh lp lai nbimg sai |
4m, vap nga => that bai la me thanh cong.
(Trong thye t€ dé d6i mat v6i that bai, con ngudi ein e6 thai gian va e6 sy dng hanh,
chung tay cua ngudi than — nhat la 6 lita tudi hge sinh).
~ Tan hung ni én thang:
+ Higu duge gia tri, biét tran trong chién thang vi do la thanh qua cia sy nd lye, phan
vui ch
dau,
+ Khéng ty man, neu quén tren chién thing boi khéng c6 chién thing no la vinh vien.
Ciing khong dé chién thang tgo nén Ap yc khién ta mét mdi, hoang mang.
+ Vi cuge sng ludn van dong nén khong bang long dé dimg lai sau nhiing gi da dat
duge.
Gt kinh nghiém, tao dong lye, dit ra nhimg myc tigu mdi dé tiép tuc theo dudi,
phan diu, Va mong muén nhing chién thing sau sé c6 ¥ nghia hon nhimg gi trude dé ta da dat
duge. C6 nhur vay mdi bio vé va khing dinh duge gid tr} cua chién thing.
4. Lién hé ban than - bai hoc nhdn tute ve hanh dong:
~ Chip nhan that bai va tin hung niém vui chién thing la nhimng trai nghiém gidp cho
con ngudi tich ly kinh nghi¢m dé trung thanh, vugt qua chinh minh, c6 ban linh ving ving
“thing khdng kiéu, bai khong nan”, biet cach img xir 6 vin héa, biét thich nghi truée nhing
bién c6 ctia cude dai. |
- Phé phan nhimg cam xtc, nhimg hanh dong cyc doan ding tiéc trude that bai: (Vi du:
hoe sinh ty tir Khi thi hong/ c6 ngudi bo nha di by Khi Lim mét vige gi d6 chwa thanh/ e6 ngudi
roi vao trang thai tram cam, suy sup/co ngudi lai khée Iée, sa vao bia nrgu..khi moi vige khong
nhu ky vong; Bén canh dé khi chién thang lai roi vao cdc trang thai nhu: Ty man, kiéu nggo,
coi thudng ngudi khée khi co duge chit thanh céng ban dau/ ngu say trén chién thang, quén
ring con nhiéu vigc phai lam/ hign tugng m6t sd ngudi ty tap dua xe trai phép/ dap pha, gao
thét gay mat trat tu/ ci quan do chay xe ngoai phé khi doi U23 Vigt Nam vao chung
An) -
- Trinh bay céch dmg xir cua ban than truée nhiing that bai, thanh eGng
Phan IIL
Yeu edu vé ki nding: Hoe sinh thé hign duge ki nang lam bai van nghj lun van hoe.
~ Bai viét dii 3 phan mo bai, than bai, két bai; biét chia dogn, tach y. Dim bao tinh lién
két.
- Viét van c6 cam xtic. Cham cau diing, dign dat r3 rang, khéng mac 16i chinh ta, trinh
bay sach sé
Yeu edu vé mdi dung: Hoge sinh 66 thé trin bay theo nhimg céich khde nhau nung ein
- Tae gid Hitu Thinh va bai tho Sang thu: Hitu Thinh (1942) thuge the hé nha tho
truong thinh trong khang chién chong My. Tho éng trong séng, su King, gidu chat suy twang.
19
—_—oOoOoOoOoOOC—————___———_"—FBai tho Sang thu séng tic nim 1977, rit tir tap tho Tir chién hao ti thémh pho. Dan dit dén
doan trich: khé the dau ciia bai tho.
~ Tae gia Nguyén Minh Chau va trich doan truyén ngin Bén gué: Nguyén Minh Chau
(1930-1989). Mét trong nhing cay but van xudi tiéu biéu ciia nén van hoe thoi ky khang chién
ching My. La ngudi mo dudng tinh anh va tai nang ciia vin hoc Vigt Nam tir nhimg nim 80
ciia thé ky truée. Nam 2000 duge ting Gidi thueng HCM ve van hoe nghé thugt. Bén gué in
trong tap truyén ciing tén cita Ong, xuat ban nm 1985. Dan dat dén trich doan: nam 6 phan dau
cia van ban trong SGK.
(Lucu js Phéin gidi thigw vé tae gi Nguyén Minh Chau va tac phdm Bén qué ¢6 thé gid
thiéu cing hic vai tée gid Hitu Thinh, ciing c6 thé giv thiéu hie phan tich trich doqn)
2. Cam nhdin vé cdc trich doan tée pha
a. Dogn trich trong Sang thu cia Hitu Thinh: Sue
cia te gia ve thoi khac sang thu,
- Thu cia dat troi da vé véi nhitng tin higu dau tien:
~ + Huong 6i (khiru gidc) chin trén canh. Mai huong
toa trong huong vi ciia gid qua dong tir phd. Mili qua ay
ngot....
+ Gié (xite gidc) se. Chua phai se tanh ma chi méi hoi se lai, thodng qua mét chit,
mong manh, i Iai di, Chut gid se nay cing tiéng xao xgc cia la rung ngoai dudng da Lim
nén edi hén via cua mia thu Bic BO.
+ Suong (thj gide) chiing chinh. Tir lay chimg chink cing bign phap nhan héa goi An
tuong vé su chém rai, ding ding, lu luyén, nita muon di, nita mudn 6 lai ciia Lin song ming
manh lic dau thu > Suong bong tré nén 66 hon, c6 tink
- Thu ciia lng ngudi qua céch thé hign:
Khé tho mé g tir bang va khép Iai bling cau “hinh nhue thu da ve”. Tir bong mo
dau khé tho chi ra tat ca nhimg tin higu ay dén rat d6t ng6t, goi sw ngae nhién, bat ngo, bat
chgt, khong bio truée. Tir hink mur mang mau sic phng don, 1a sy ng ngang cém nhan
mot cdi gi nhu c6, nhw khéng, bang khung, xao xuyén: Thu da vé that roi sao? Thu cia dit
cia lang nguéi hda quyén vao nhau trong sing, man mée qua nhing cam nhén tinh té, thi
a tae gid
b. Doan trich trong tée pham Bén qué ciia Neuyén Minh Chdu: Cam nhén ciia Nhi ve
vé dep eta bai bdi bén kia sOng
~ Hoan canh ciia Nhi: Dat chan én khéng s6t mOt x6 xinh nao cla tréi dit, dén lie bi
bénh ngng, nlm mot ch6, nhin qua cita sé méi thay hét durge ve dep, sir gidu c6 cla cAi bai boi
bén kia sng ma anh chua mot lan dat chan dén.
- Vé dep cita bai boi bén kia song vao budi sing mia thu
+ Bim nhin: tir gan dén xa, tit cao dén rng -> nho vay khong khong gian mé ra vita
c6 bé rong, vira cé chiéu sau hign lén voi mét vé dep tinh «6, giau c6 rat riéng.
fang cay bing King, song Hong voi mau nude dé nhat, mat song nhu
rong thém ra trong tiét dau thu, Vom troi cting nhir cao hon, nét de trumg cla mia thu Bac bé.
di chuyén ciia nhiing tia nang sém tir mat nude [én bai bdi ben kia sOng -> bai bdi phi sa
én vi nhimg sae mau tuoi moi, tran day sire song, mau vang thau xen lin véi xanh non,
nhimg séc mau thin thude nhu da thit, hoi tho
> vé dep cia bén qué 1a vé dep don so, binh di nhung bén ving cia mét ving qué
huong thanh binh,
+ Xay dung tinh hudng truyén dic biét, két hop vai diém nhin eta chinh nhan vat Nhi,
tie gid da tao nén st hap dan, chiéu sdu triét ly cho doan van. Nhi chgt nhan ra vé dep quen
thude, gan giii cia bai boi- D6 cling chinh la vé dep ctia qué huong, binh dj ma bén vimg. Ve
dep d6 48 thite day tinh cém tha thiét, gin bé véi qué huong, voi cude sng vao nhing ngay
cuoi doi ctia Nf. Qua d6 nha van muon néi véi ching ta: Khong cdn di tim cai dep 6 dau xa,
i dep nim ngay trén qué huong, dat nude minh, ¢ nhimng dieu gan giti quen thude; Con ngudi
1g hét minh v6i qué huong dé khong phai nudi tiéc, an han khi d& mudn mang,
20
m nhan tinh té va nhimg xe cam
loai qua quen thude, binh di Ia
khéng bdo truée, ¢6 chit dot
I eel3. Dénh gid:
- Ca hai doan trich déu viét ve ve dep cha mia thu véi nhing nét dic sic riéng ve ndi
dung va nghé thuat.
- Cac tie gid cling bc 19 tinh yéu tha thiét d6i véi thign nhién, yeu cdi dep; str gin b6
véi qué huong dat nude qua nhiing gi bé nho, gan gi va binh dj nhat.
- Nhiing thanh cdng vé ndi dung va ngh¢ thudt cia méi trich dogn da gép phan lam nén
thanh céng cua tac phim va khing dinh vi tri cia cae tac gia trong dong chay van chuong cla
dan toc.
Nét riéng déc déo.
- Hitu Thinh khic hoa vé dgp cua thién nhién trong giay phit chuyén mia.
= Nguyén Minh Chau khong chi khic hoa vé dgp thién nhién ma con giti gim vao d6
triét Ii sdu xa vé mt thai d6 song nhan van,
Gidi thigu
Bai lam ciia hoe sinh, duege diém cao trong ki thi tuyén sinh vao lép 10
Nam hoc 2018-2019
1
Dé tro thanh mot ngudi khach du lich than thign, gop phan bao v¢ tai nguyén bién cua
Té quéc, em sé thyc hign nhiing vige lam sau khi di nghi & bien
Trude hét em sé gitt gin méi truéng bién bing cdc viée lam: khéng xa rac bita bai, bo
ric vao thing, va nhiic nho nhing ngudi than ctia minh cing lim vige nay. Bén canh dé,em s&_—y
han ché t ir dung ti ni long. Boi khi chat thai nhya tri ra bién qué nhiéu sé khién
cho mdi trudng bj 6 ni Dé cing la nguyén nhan gay nén cai chét cua mot s6 dng vat nh
ca heo, ca voi... khi v6 tinh ching nut phai cée thi ni l6ng va 6ng hat nhya.
Em cing sé ciing véi cur dan dia phuong hay cdc anh chi tinh nguyén don rac trén bor
bién. Va tuyén truyén cho cic khach du lich khée cing tham gia vao viée gitr gin sach dep
nhimng bai cat dai, nhimg Lin nude trong xanh ...
Vige lam cua em tuy nho bé nhung nhé 46 ki nghi cia em sé c6 ¥ nghia va tron ven
hon.
Phan II
Trong bite thu thay Higu trudng cia ngéi trudmg con dng dang theo hgc, 6 Téng thong
Abraham Lincoln da bay t6 mong muon “Xin thay hay day cho chau céch biét chap nhan that
bai va cach tn hudng niém vui chien thang’
“That bai” Ia khi ta khong dat divge nhting digu mong dgi, khong det durge mye tieu ta
4é ra, Nhu vay “chap nhjin that bai” la thi nhgn sai lim, vap nga, diéu cha dat eva minh dé
ngay cing 6 ging hon, dé khac phyc nhting sai lam, thiéu sot, Day la diéu quan trong ma moi
ngudi can phai
len nhimg kho nhc, vat vi dé 06 durge thanh qua ma ta hudng dén. “Tan hung niém vui chién
thang” 1a céch dén nbn nhting thanh cong etia minh, Ngudi cha nho thay day con minh
Trude hét ndi vé “cach chap nhin that bai”. Trong cue séng, khong phai lie nao vi
than may man efing mim cudi véi ching ta. Ai cing sé gap nhimg vap nga, tré ngai, va that bai
trong cuge déi, Nhung khong phai ai cling c6 thé dimg day durge sau vap nga. D6 14 boi kh6
khan, mgc cm nang né lay di clia ho nhieu thir. Ciing 6 khi do ho khéng dam 46i mat voi that
bai cua minh. Ho khéng thita nhan nhiing thiéu sét cua ban than, hoge khéng thé dimg day noi
san vap nga. “Cach chap nhén that bai” la céich dé con ngudi c6 thé tinh tao nhin nhan ra moi
sai Kim thigu sot ctia minh, tir d6, 06 thé dimg day, di tgp, hudng t6i thinh eéng. Day 1a digu
quan trong mdi nguwi can c6. That bai dem dén cho ta nhiéu that vong, ndi budn, nhung né chi
1a bude khéi dau. “Ché thay s6ng ed ma nga tay chéo”, bai “that bai Li me thanh cng”, cde cu
da day nhu vay. Ta chot nhé t6i that bai nang né cha ddi tuyén U23 Vigt Nam trude khi dén
21
CO ———nn—nn—n—_o—OEEEE EEE LK VTeee eS
voi chién thing ruc r@ 6 giai U23 chau A. Céc cau thi cita ta da biét cach chap nhan that bai,
nd luc hon nita, c6 ging dé dat tdi thanh céng.
Tuy nhién, trong cudc séng, khéng ai chi ton that bai mai. Ai cing c6 nhig chién
thing cia riéng minh. Lam sao dé “tan huéng niém vui chién thang” lai cing 1a mot ei kh6.
Khi chién thang, hin ai cing vui, nhumg niém vui fy dé din Gi sy kieu cang, ty man, nga quén
trén chién thing. Dé 1a mét digu v6 cling nguy hiém d6i voi bat ki ai, Cude song van dong
timg gidy, ting phiit, Chién thing hém nay etia ta e6 khi chang cbn ¥ nghia gi say mot ngay.
Khong nén qua sa da vao niém vui chién thing ma quén mat vige minh cOn phai c6 gang atta
Boi xét ra, thi “thinh cOng khdng phai ld mét dich dén, ma chi la diém dén”. Vi la diém dén,
nén vui vita thdi, cdn phai dimg diy ma di tiép. Hay, lai c6 nhimg ngudi coi thanh céng ban
ditu la mye tigu o6 ging ca ddi, dén khi dat duge Iai ro nén ngain ngo, khOng biét nén tiép tue
lam gi? Trong khi 46 cuge s6ng luén van dng, va con ngudi ludn 461 mat v6i due, mat, lun
phat nd Iue, ¢6 ging.
Lai téng thong Abraham gui thiy gido day cho con trai ctia minh cho ta thay, 6ng
2 t ngudi cha hét ling yéu throng con ma con Id mot ngudi timg trai, sau sic,
hidu dei va hiéu nguci.
Thé nhung, trong cude sng, vin e6 nhiing ngudi khOng biét eich Adi mat v6i that bai
va thanh cng. 6 cé thé 1a nhimg ban hoe sinh vi khong chu ndi that bai sau mdi mia thi ma
dai dOt ty ti, Sao cfc ban khong nghi rang, di ket qui ay dau dm that, nhumg né tai ta mot Ki
canh bao dé ban cé ging hon, hay “mét canh cira khdc lai mé ra” sau khi “cdnh ctra nay” cua
§ cde ban déng lai? Roi nhimg con ngudi nga quén trén chién thing dé dimg lai lam ching ta
khdng khdi nudi tiée. Ho sé bj lop bui ca thoi gian che mé di mat, hode chi ki bai hoc cho
ngudi khdc tranh xa. Hoe céch d6i mat, img xir trude nhimg gi ma ta dat duge, di la gi, vui
hay budn, t6t hay xau, bao gids cing Ia diéu quan trong, di hoi sy tinh téo va ban Tinh ctia méi
ngudi truée hoan canh. Viéc nay van ludn Ia diéu quan trong va cdn thiét cho tat cd moi nguéi
trong sudt cuge doi ciia minh.
V6i ban than minh, em cing can phai rén luyén 4
moi hoan canh, Boi em hiéu nhimg thanh cong va
di.
Phan IL
Thu 1a m6t mia dep trong nam. Thu khéng nh6n nhip, s6i déng nhu mia ha, khong day
hoa la rye ré nhu mia xuén, Mua thu mang mét ve dep diu nhg, thanh binh. Khéng chi dep
trong thién nhién véi troi xanh, ning vang, mia thu con la nguon cam himg bat tin cho cic
nha tho, nha vin ... Khé dau cua bai tho “Sang thu” (Hou Thinh) va doan van miéu ta canh
5 mia thu trong téc phdm “Bén qué” (Nguyén Minh Chau) da dé lai trong em nhing an trong
that dep vé mba thu trén qué huong, dat nude.
“Sang thu” la mét bai tho dic bigt cla Hu Thinh duge sang tée nm 1977 khi nha tho
tham dy trai viét van quan doi 6 mOt ving ngoai 6 Ha N6i. Bai tho gay an tugng véi ban doc
khong chi vi nhig hinh anh duge van dung tai tinh, sang tao ma con bai chat triét Ii an sau
tig cau chit. Bai tho duge sang téc chi sau khong lau ngay dat nude gidi phéng. Khong chi li
mot bai tho hay vé khiic giao mia, bai tho con 4n trong dé nhieu suy nghi vé dit nude va doi
ngudi.
Nhan dé bai tho ngin gon, siic tich va rat dac biét “Sang thu”. Déng tir “sang” durge dao
én truée goi m6t mita thu méi chém, cdn chua dinh hinh, cbn mong manh chua rd rang. “Sang
thu”, la moa thu cua dat trdi, cua thién nhién tao vat. “Sang thu”, con la thu cua doi ngudi, cia
chinh nha tho & buée vao d6 tudi trung nién, ciia nhting nguoi inh mét thoi chién dau, “Sang
thu”, cOn 1a thu cia dat nude, mét dat nude bé nho kién cuong da qua nhing ngay on minh
duéi mua bom lira dan, duéi dau thuong mat mat ciia chién tranh, Nhan dé tuy chi e6 hai chit,
don gian vay théi, ma ggi nhiéu y nghia,
Khé tho dau 1a nhimg cam xiie rung dong mo hd
miia nhe nhang cita thién nhién:
6 duge céch tg xir phi: hop trong
Sng hanh véi em sudt ca euge
clia nha tho true khoanh khac giao
22‘Bong nhgn ra hucong 61
Pha vio trong gid se
Swong chisng chinh qua ngo
Hinh nue thu da vé”
Cau tho dau mo ra yéi m6t mii huong dan d& quen thude cia nhimg ving qué mié
Bic: mii huong i. Khéng phai lan gid thu véi nhtmng chiée la vang roi nhu trong tho Xuan
Digu (Day mis thu t6i), hay huwong com xanh quen thude trong tho Nguyén Dinh Thi “gi6 thoi
mia thu huong cém méi/ Tdi nhé nhing ngay thu da xa”, hay bong hoa cic vang ggi noi bang
khudng, Mia thu cia Hou Thinh mo ra bang mot du higu gidn di, quen thude ma doe do,
Quen, ma Ia. Mai huong 6i “pha vao trong gid se”, se” la con gid heo may lanh lanh ciia
mia thu, Ong tir “pha” vo cing doc dao, goi mot mai huong dim dae, sanh quyén
trong gid. Huong 61 dim dae va ndng nan. Oi thi mia C é cling ¢6, nhung phai “sang thu” thi n6
méi chin va e6 mii huong dim da nhu vay. Tir “béng” 6 dau edu ggi nén sy ban khoan, ngd
nging cua tac gid. Mita thu dén that bat ng, thu dén "3i u?
Cau tho tigp theo “Suong chiing chinh qua ngd”. Tir lay “ching chinh” ggi ra sy van
vuong, luu luyén, ntra di ntra khong, ding dang Iwu luyén cia Lin suong mia thu. Seong mong
manh ging mac khap cdc cita ng6 quen thude noi phd phurvmg, lang qué. Ngd 6 day vira la cita
ngo thdi gian, dinh dau cho sy chuyén mia, va cing cé thé 1 ctra ngo long ngudi dang dan
chuyén sang giai doan méi.
‘Hinh nlue thu da ve”
Cau tho véi tir “hinh niu” bat lén nhur mét edu hoi, mét su phéng dodn “Thu da vé rdi
sao?”. Thu dén bat ngé, mong manh. Nhu c6, nhu khéng, dem dén cho long ngudi bao bang
khudng, xao xuyén.
“Bén qué” 1a mot truyén ngan dac sac cia nha van Nguyén Minh Chau duge sang tac
sau nm 1975, Néu ai da timg thich truyén ngin day am anh “Bite tranh” cua dng, han sé lai
trin tré, ngim suy v6i cdu chuyén mang tinh triét li nay. Nguyén Minh Chau 1a nha van noi
tiéng voi thé loai truayén ngin. Boi vay nhiing céu chuyén cua dng bao gid cing lay dong trai
tim ngudi doc.
Boan van nim 6 phiin dau tic phim: “Bén kia nhig hing cay bang Kang ... ngay trade
ctra sé nha minh”. Day ld ning cam nhén tinh té va su sic cia nhdn vat Nhi ve canh sic mita
thu, Sudt mot dai Nhi da dat chan lén khéng s6t mt x6 xinh ndo trén trai dt. Nhumg tan dén
Oi ddi, khi 6m dau nam ligt giudng, sy song tinh timg ngiy Nki méi ¢6 dip ngim nhin bai
bdi, dong séng qué huong tir 6 cita sO cain nd quen thude ctia minh.
anh sie mia thu hign Ién dep ki la va thm dam chit tho, trong tréo va thénh thot nh
mot bite tranh ... Khdng gian rng rai, khoang dat voi vom tri nhw cao hon, mat séng nhw
rng ra. Nhiing tia nding di chuyén tir m§t nude 1én bai bd bén kia song. Mua thu duge ve nén
g nhimg gam mau nhe nhing, tuoi sing: mau 46 nhat cia dong song, mau ving thau xen
lin véi xanh non cita ving phii sa bai boi. C’nh sic nhw King lai, binh yén duéi cai nhin ning
niu, nudi tiée ctia Nhi. Vé dep ctia bai bdi tran day site séng voi nhing sic mau tuoi méi”Zan
giii nhur da thit, hoi thé da danb thire trong Nhi tinh cam gin bé véi qué huong, xir so va sur an
han, nudi tiée dén tan cing. Bai boi, dong s6ng dep nhu vay nhung dén bay gic anh moi nhan
ra. Va anh cing khéng cén co hi dé dat chan Ién cai ving dat ay. Vé dep ay rit gin, nhung
cling v6 cling xa x6i voi Nii, An chira sau d6 la Wii tim tinh thi: thi ma nha yan muon giri dén
chiing ta: khéng can phai di tim dau xa, hay biét tran trong nhig vé dep gan gii trong cude
sng. Qué hurong, dit nude duroe théu dét nén bang nhing vé dep binh dj ma doi lic chiing ta
hg himg, bé qua ... dé rdi lai tiée nudi. Thong digp ay da khoi day trong céc thé hé ban doe tinh
yéu, sy gin bé véi qué huong dat nude qua nhitng gi binh di, than thude quanh ta.
Khé tho dau trong “Sang thu” cia Hiu Thinh va trich doan trong “Bén qué” cia
Nguyén Minh Chiu déu vict vé mia thu — mia dep nhat trong nim. Ca hai tac gia déu cam
nhin vé dep ciia mia thu theo eich riéng cla minh. Qua nhimg bite tranh thu don so, binh di,
cdc tac gia da boc 16 tinh yéu thiim thiét voi thién nhién, dat nude va con ngudi. Hai tic gia
cling da thé hign tai nang cia minh qua cach miéu ta, cm nhan thién nhién tinh té va tai hoa
23
ncn NSIS alieniensenennnneieeenetiatiieemielte abing cac hinh anh than quen, gian dj nhu lin suong, con gid, huong 6i, ... dong song, anh
ning, bai béi, ... véi cde sic mau xanh non, ving thau ... dé vé nén nhiing bite tranh thu sau
ling, rung ddng léng ngudi.
Tuy vay hai doan trich ciing cho ta thay duge nét rigng ddc dio cla hai tée gid. Hitu
Thinh ding thé tho nam chit, hinh anh tho giau site ggi dé khic hoa thién nhién trong gidy
phat chuyén mba, Nguyén Minh Chau lai sir dung thé van xudi séu lang dé miéu ta vé dep cla
mba thu va giri vao d6 nhiing triét Ii su xa.
Trong ding chay cua vin chyong nude ta, mia thu da dé lai nhiéu tée pham néi tiéng
shu ehism the thu etia Nguyén Khuyén, vé dep “long lanh diy nude in toi” trong Truyén Kiéu
cua Neuyén Du hay “con nai ving ngo ngic” trong tho iia Lou Trong Lor. Cag ah
hé di truée, Hi Thinh va Nguyén Minh Chau da dé Iai dau an ctia minh khi viét vé mia thu.
Bang tinh yéu va tai nang cua minh, hai tc gia di ve nén nhiing bite tranh thu tht dep, lam
giau c6 va phong phi thém cho nén van hoc oe nha,
DES
PhinT
1. Thé tho ty do/Bai tho duge viét bang thé tho ty do.
2. Nhiing cau tho dién ta dieu ki digu 6 dao néu con mura dén la:
~ Nhimg mau may sé théi khéng héo quav- a san ho sé nay co xanh lén/- Dao xa khoi
s€ héa dat lign/- (Ching 161) (48) t6c én nhwr c6/- (Ching (6i) khao nhau- Bita tige linh dinh
bay toan nude ngot.
3. Hoe sinh c6 thé chi ra mét trong cdc bién phap tu tir: |
~ Phép digp/Digp cdu truc/Digp ci phap: “Oi use gi duge thay mua roi” (hoke
, a6.)
~ So sdnh: “Mat chiing t6i sé ngtra nhur dat”, “téc lén nhur c
~ Nhin héa: Con mua lon vin rip rinh ngoai bién: An dy “mau may kh6ng héo quit”
- Tae dung cua phép digp/so snb/nhan héa:
+ Tao 4m huéng nhan nha, tro di tro lai, nhwr mOt niém dau déu thudng trye/Tao an
tuong vé hinh anh mt con mua tuyét voi sap den.
+ Lam néi bat y nghia cia con mua Oi véi ngwéi linh dao/Khac hoa niém mong muén,
khat khao duge thdy con mua, duge dén con mua ciia nhimg ngudi linh trén dao Sinh
Tén/Khang dinh: con mua dén sé dem lai niém vui to lén, nhimng diéu digu ki cho dao va ngudi
linh dao.
4, Hoe sinh chia sé suy nghi clia minh theo quan diém cé nhan, ding din va sau sic.
Giém khao can ton trong suy nghi riéng, hop Ii tia hoe sinh,
M6t 6 n6i dung hoc sinh cé thé dé cép:
~ Hoan canh kh6 khan, gian kh6 cua nhting ngudi linh dao; Niém khao khét con mua
chay bong; Tinh than vugt kho, nghj lye kién cong ciia ngudi linh dao,
~ Tinh than lac quan, niém tin, hi vong vé con mua, ve nhitng dié
nude va sy hi sinh cia nhimg ngudi linh.
Phan II
Yéu cdu vé ki nang:
- Biét cach Lam van nghj luan xa hoi.
~ B6 cue 16 rang, lap ludn chat ché. Dién dat tri chay, khéng mic 16i chinh ta, 16i dung
tir, dat cau,
- Hoe sinh c6 thé viét doan hode viet bai.
Yeu cdu vé ndi dung:
- Dé mé nén cho phép hoe sinh 6 thé Iya chon va trinh bay quan diém, y kién vé mot
Gi dung cy thé ma trich dogn ggi ra, chang han: Truéng hc hanh phiic/ Quyén duge hanh
hts khi dén trong cia hoc sinh/ Trudng hgc hanh phic la muc tigu cia moi nén giéo duc
Gido vién, hgc sinh can duge hanh phic trong truéng hoc!
hanh phic...
16t dep; Long yéu
24=> Hee sinh coi dé la lugn dé, ludn diém, Iya chon cdc Ii 1é va dan chimg phi hgp, thé
hign quan diém r6 rang dé thuyet phuc nguisi dgc. Hoc sinh c6 thé viét dogn van hoge bai van
Giam khao theo sat van dé nghj |uan cua hge sinh dé danh gid chinh xdc, cho diém.
Goi ¥ m6t cdich trinh bay vai cho diém:
1. Gidi thiéu van dé cdn nghj ludn: Truéng hoc hanh phic.
2. Gidi thich van dé
Truong hoc hanh phiic la gi?
~ Langi hge sinh dén hang ngay va cam thdy durge an toan, yéu thuong va tn trong.
- La noi dem dén cho cae em cam xtc thii vj, héo hite. Tir d6 truyén cam himg, dong lye
dé cae em né lye hoe tap, sang tao, tu duOng, tré thanh cong dan t6t, ngudi c6 ich cho xa hdi.
3. Ban ludn:
M6t s6 biéu hién ciia trudng hoc hank phic:
- Méi trudng hoe diréng trong sing, lanh manh; nhimg hign trong tiéu ce nhur ma ty,
soat, ngin chan.
inh duge t6n trong, yeu thuong, déi xir céng bang, binh dang, khong bj ki thi,
phan bigt vi bat ctr li do nao.
- Co sy chia sé, quan tam, gan giii, thau cam gitta cdc thanh vién trong nha trudng, trong,
lop hg: Ban Gidm higu, gido vién, hoe sinh, edn bo cong nhan vién...
~ Khéng chi hge kién thite, cae em cn duge hoc cdc ki nang, duge trai nghi¢m, kham
pha. Buge hgc cach bée 16 va quan li cam xtte etia minh.
¥ nghia ctia trong hoc hanh phic:
- Tao ra bau khong khi nhdn van, tich eye, lan toa sy yéu thuong, t6n trong trong nha
trudng.
- Dem dén cho hoe sinh hanh phic, sy ty tin vi cam nhfn duge “mdi ngay dén trudng 1a
mot ngay vui”
~ Tao dOng lye dé phat trién mot nén gido dye vin minh, tién tién, déng gép vao sy tién
9 cia x3 hd.
Bai hoc nhdn thive va hanh dong ~ Lién h@ ban than:
- Gidi phap dé c6 trudng hoc hanh phe: Tao duge sy lién két gidta xf hoi, phy huynh,
thay 06 va hoc sinh dé cing hudng t6i muc tiéu xay dyng truéng hoe hanh phitc.
~ Phé phan mét s6 nhiing biéu hién tiéu eye trong trudmg hoc nhu: bao lye, phan biét doi
xit, chay theo thank tich.
= Lin hg ban than: em sé lim gi dé gop phiin xay dyng trudmg hoc hanh phic
Liu ¥: Trén day chi la ggi y ve mot van dé ma dé bai dat ra. Giém khdo cin chap nhgn
va cho diém nhiing suy nghi khéc cua hge sinh, mién la y kién ea cée em hgp li, lanh manh,
cé sire thuyét phye/Thudng diém nhiing bai viet sang tao, gidu cam xiic.
Phin II.
Yéu cau vé ki nang. ~
Hoe sinh thé hign duge ki nang lam bai van nghj lugn van hoe:
- Bai viét dui 3 phan, biét chia dogn, tach ¥. Dam bao tinh lién két.
ham cau diing, dién dat rd ring, khong mic Idi chinh ta, trinh bay sach sé. Viét van
c6 cam x1
Yeu cau vé noi dung.
Hog sinh c6 thé trinh bay theo nhimg céch khée nhau nhung cin néu duge mot s6 ¥ sau:
1. Gidi thigu
- Boi canh viét bai hdi thio (Luu y: N6i dung nay hoc sinh c6 thé dat 6 phin dau bai
lam, cing c6 thé dt 6 phan cudi bai)
- Tée gid Huy Cén (1919-2005): La nha tho hign dai tai hoa, néi tiéng tir phong trao
Tho moi. Ong ciing la nha tho c6 nhieu déng g6p cho nén van hoc hign dai nuée nha.
Hoan cinh ra dvi bai tho “Dodn thuyén dénh cé": La két qua chuyén di thye té dai
ngay cia éng 6 ving m6 Quang Ninh gitta nim 1958. Duge in trong tap “Troi mdi ngiy lai
25sang” => Dan dat dén van dé nghj lun: Sy két hop hai hoa hai ngudn cdm himg ve thién nhién
vii tru va con ngudi lao ddng trong bai tho Doan thuyén danh c4 cia Huy Cat
2. Cam nhdn vé sw két hop hai nguén cam hime thién nhién vit tru va: nguoi lao dong
trong bai tho.
Cam hieng truie cénh hoang hén trén bién vir don thuyén dénh cd v6i khite hdt ra Khoi
(hai kh6 tho daw)
Cénh bién hoang hon:
~ Mat troi duge vi nhu hén lita dang xudng bien —> tao nén vé dep tring 18, long liy sic
mau nhu mét bite tranh son mai,
- Bién ca duge nhan héa: cai then, sp cra => vai try nhur mt ngéi nha gin gil, than
quen => thién nhién hing vi, trang 1é Lim nén cho hinh anh con ngwoi ra Khoi.
Canh doan thuyén dénh cé ra khoi:
- Khi vi tru bude vao thu gitin, nghi ngoi thi con ngudi bat dau céng viée. Ho ra di v6i
cénh budm cdng gid, tiéng hat lan t6a trong khéng gian rng 1én ~ la khée trang ca biéu hign
Rhi thé, niém lac quan, himg khoi cia ngudi lao déng. Tiéng hat cdn dé nggi ca sy gidu cé cua
bién, dé goi c4 vio ludi.
- Ra khoi khong chi m6t con thuyén ma cd m6t doan thuyén ~ site manh ciia ngudi lao
dong méi, ciia ca mét tap thé,
Cum tt “lai ra khoi” khang dinh nhip séng, nhip lao déng cla nguéi dan chai da quen
thude, déu dan, thanh théng 19.
Cam hing truéc cémh bite tranh thién nhién dém trang var canh dénh bét cd cia doin
thuyén (b6n kh tho gitta)
- Hinh nh doan thuyén danh cd: Duge miéu ta bing tri tréng tugng phong phi va ling
man: M@i bé phan chiée thuyén duge tao nén bing mt hinh anh cia thién nhién: lai bing gid,
budm dét bang trang, lust gitta may cao, bién bang. Tiéng g6 thuyén vio cé cing theo nhip
tring, sao. Lai duge dit vao khéng gian réng lin ciia bién tri, tring, sao, may, gid doin
thuyén tro nén ki vi, mang tim vée thién nhién, va try.
- Ding sau hinh anh con thuyén thién nhién Ay 1a hinh anh ngudi lao dong: dd bun;
bicn, dan dan thé tran, goi ca vao, kéo xoun tay... => con ngudi ra Khoi danh bat ¢4 voi tur thé
vin giao hda véi thién nbién, vita chinh phye thign nhién. Lai mét lan nia ti
khién céng vige danh bat vén vat va tro thanh bai ca lao dng hao hing, vui tuoi,
- Cam himg vé thién nhién con duge thé hién 6 nhimg cau tho viét vé cdc loai cd: cd
ny, ef thu, ed dé, ed song... Cé di vao trong cau hi, vio nhting mé Iuéi, vo nhitng khoang
thuyén, Dui anh tring vé dep cia c4 nhur nhimg bic tranh son mai Ing lay: lép lanh dude den
hing, trang ving chée, 16e rang déng ...=> ca lim nén vé dep gid 66 ia 4
thanh qua cua chuyén ra khoi, li an tinh ma bién ca gianh tang con ngudi “1
Jong me. Nudi lan dai ta ty thus nado”,
Cam hieng tréc canh binh minh trén bién va dodin thuyen tro vé (khé tho cudi)
- Canh binh minh trén bién “mat troi dgi bién” => bite tranh ngay méi trén bién rye 16,
ki vi, 16 vé khi binh minh => ngay mdi mé ra tuong lai tuong s
- Hinh anh doan thuyén chay dua ciimg mit trdi: sir dung bién phap khoa truong dign ta
khi thé nhanb, khan truong cua con ngudi chay dua cing théi gian trong nhimg nam dau xay
dung cude sing méi
- Lai m@t in cau hat cat én béc 16 niém vui, sur hao himg, niém lac quan yéu didi cia
ngudi lao déng trong hanh trinh tro ve,
- Sy nhac Igi mét sé hinh anh & khé tho dau: mat troi, cau hat cing budm... nhu digp
Khtic cia mt bai ca, via nhan manh ¥ tho, vira dién ta mét hanh trinh tron ven ctia nhing
ngudi dan chai,
~ Khép lai bai tho 1a hinh anh: mat c4 huy hong muén dim phoi => ggi lén énh mit Lip
inh cia ca trén nhiig khoang thuyén, la thinh gua cus ngudi lao dong sau chuyén bién, mé ra
nhing dy cim vé tong lai tuoi sang cla cuge s6ng moi.
26
on EE —C—“C CUD