1.

Хүн судлал:
A. Этнограф
B. Магия
C. Этнологи
D. Холистик

2. Дундад үеийн монгол хэлний гол онцлог?

A. Хос эгшиг үүсээгүй
B. Тэргүүн үеийн хос эгшиг үүссэн
C. Алтай язгуурын бусад хэлтэй төстэй
D. Үгийн эцсийн хос эгшиг үүссэн
3. Төв Азид хүмүн аж төрж асан ул мөр хэдүй үед холбогдох вэ?
A. 500-300 мянган жил
B. 4-5 сая жил
C. 1-1.5 сая жил
D. 800-700 мянган жил
4. Хойд мөч дээрээ болхи байдлаар явдаг, гар хурууны хөгжил сайн хүн төрөлхтөн
A. Хомо хабилис
B. Архайк хомосапиенс
C. Австралонитекус афаранзис
D.
5. “Улс төрд зөвшөөрөөгүй (тушаагаагүй) бүхнийг хориглоно”.
A. Ардчилсан тогтолцоо
B. Социалист тогтолцоо
C. Тоталитари тогтолцоо
D. Авторитари тогтолцоо
6. Алтан товч-д тодорхойлсноор монголын нийгэм “буургүй тэмээ, бухгүй үнээ, азаргагүй
адуу шиг” болсон үе
A. Их Монгол Улс (1206)-ын өмнөх үе
B. Бага хаадын үе (XVI-XVII)
C. Богд хаант Монгол улсын үе (1911-1921)
 D. Манж Чин гүрний хараат үе (XVII-XX зуун)
7. Тэнгэр эцэг, газар эхийн харилцааг “ойлголтоор” илэрхийлвэл:
A. Ертөнцийг үзэхүйн үзэл
B. Объект, Субъектын цогц
C. Арга, билгийн цогц
D. Мифологи
8. Хүн судлалыг зөвхөн биологийн ухаанаар хязгаарладаг номлол.
A. Социологи
B. Философи
C. Марксист Ленинист сургаал
D. Бөө мөргөл
9. Дараах асуултуудад тийм, үгүй, тодорхойлох боломжгүй гэсэн хариултаас тохирохыг
сонгоно уу.
A.(…т.) 1927 онд иргэний боловсролын хамгийн бага түвшний сургалтын суурь
тавигджээ.
B. (…ү.) Бичиг үсгийг цагаан толгойт болон үе бичиг гэж ангилж болно
C. (…т.) Гэрийн сургалтын систем нь зориудын шинж чанартай, төвлөрүүлж
төсөвлөсөн зардал шаардахгүйгээр зохион байгуулагддаг
10. Онохуун оногдохууны харилцааг онолын түвшинд авч үзсэн нь:
A. Мифологи
B. Шашин
C. Гүн ухаан
D. Ертөнцийг үзэхүйн үзэл
11. .......... бол аливаа угсаатан, ястан, үндэстний генийн сангийн үүсэл хөгжлийн өлгий юм.
A. Дэлхий
B. Газарзүй
C. Сав, шим ертөнц
D. Тропосфер (Хөдөлгөөнт мандал)
12. Эши гэдэг нь
A. Эцгийн цагаан, эхийн улаанаар барилдсан
B. Нэгэн үед буюу нэгэн цагт хамт дэлгэрсэн нь
 C. Үеүдийн нийлбэр
D. Нэг биеэс сунжирч өөр өөр овогтон болсон нь
13. Этнологи нь
A. Тодорхой нэгэн нэгдэл, нийгэм, эсвэл соёлын талаар судлан шинжилнэ.
B. Хүмүүний өвгийн талаарх мэдээлэл цуглуулж, түүний судлан тайлбарлана.
C. Судалгаа шинжилгээ, ажиглалт хийж, түүндээ үнэлэлт дүгнэлт өгөх системт
шинжилгээ
D. Бусад хүн судлалын ухааны үр дүнг шалгаж, задлан шинжилж, түүнийг
тайлбарлан, хооронд нь харьцуулсан судалгаа хийнэ.
14. Монголчуудын (нүүдэл) соёлын эш (үндсэн) зарчим
A. Бясалгахуй
B. Авахуй, гээхүйн ёсон
C. Дан гагц өөрийн хүчинд тулгуурлахуй
D. Бусдаас суралцахуй
15. Арга билгийн ёсонг хэрэглээний талаас бүдүүвчилж загварчилсан нь ........ болой
A. Гэр
B. Цаг
C. Зүг
D. 12 жил
16. Дараах асуултуудад Т, Ү, ТБ сонго
A. (…Т.) Хэл нь тухайн үндэстэний оршин байх баталгаа болох бөгөөд өөрийн буцах
холбоог байнга бий болгодог
B. (…тб.) МНТ Чингис хааны тушаалаар түүний их хуралдайгаар хэлэлцэн бичсэн
байдаг
C. (…т.) 1233 онд ордны боловсролын суурь тавигджээ
17. Зөв бодомжийг тэмдэглэ
A. Хос ёсон бол төв дундад ёсон мөн
B. Хос ёсон бол арга билиг мөн
C. Хос ёсон бол ертөнцийн ба номын засгийг холихгүйеэ тэгшид явуулахыг
номлосон төр ёсны сургааль мөн
D. Хос ёсон бол Монгол хаан Хятадад оюун санаагаар дагаар орсны гэрч мөэн
18. Хүн судлал гэдэг нь
A. Хүн судлал нь хүн төрөлхтөн, тэдгээрийн өвгийг шинжлэх ухааны талаас нь
судалдаг шинжлэх ухаан юм.
B. Хүн судлал нь хүнийг зөвхөн өнгөрсөн түүхээр нь уламжлан судалдаг ухаан.
C. Хүн судлал нь явцуу хүрээнд боловч дэлгэрэнгүй судалгаа хийдэг салбар ухаан
юм.
D.Хүн судлал нь хүн төрөлхтөн ба хүн төрхтөн, тэдгээрийн өвгийг нийгэм
хүмүүнлэгийн талаас нь судалдаг ухаан юм.
19. Монгол хэлний дотоод зүй тогтлынхоо дагуу хөгжиж ирсэн төрөл хэл нь
A. Дагавар
B. Хамниган
C. Халимаг
D. Могол
20. Дараах асуултуудад Т, Ү, ТБ хариул
A. (…ү.) МНТ-д 10 орчим гэрийн төрөл гардаг бөгөөд урц, овоохой тэргэт гэр, эсгий
гэрийн талаар
B. (…ү.) IX-X зууны үеэс хувцас хэрэглэлийг торгомсог эдээр хийж, өнгийн
чухалчилж эхэлсэн бөгөөд хувцасны
C. (…т.) Монголчуудын ойлголтоор сүргийн бүтэц, тоо толгойны итгэлцүүр нь сав
ертөнцийн эрх хэмээнэ
21. Эртний монгол хэлний гол онцлогийг “үйрмэглүүлчихүй” хэмээх үгээр жишээлэн
үзүүлбэл
A. үүрмэглүлчихүү
B. үүрмэглүүлчихүй
C. үйрмэглүүлчихүү
D. үрмэглүлчихү
22. Чингис хааны өвөг дээдэс
A. Бодончир мунхаг
B. Өгөөдэй
C. Алунгоо
D. Бөртэ чино хоо марал
23. Хот айлын баруун урд тал ямар айл (хүн) буудаг вэ?
 A. Хот айлын дундаж насны айл
B. Насаар хамгийн ахмад
C. Хот айлыг толгойлж (ахлаж) буй хүн
D. Хот айлын залуу гэр бүл
24. ........ нь соёл, мэдлэг, чадвар, дадлыг нөгөө бусдад уламжлан дагуулах албан ёсны үйл
явц.
A. Хүмүүжил
B. Хүмүүнжил
C. Боловсрол
D. Уламжлал
25. Дараах асуултуудад Т, Ү, ТБ сонго
(…ү.) Шинжлэх ухаан дэлхий ертөнцийг ойролцоогоор 4.8 тербуман жилийн настай
гэж үзэж байна
(…т.) МНТ нь монголчуудын бичсэн хамгийн анхны түүхэн бичвэр мөн.
(…ү.) Чадамгай хүний үеэс түүний их бага араа жижгэрч эхэлсэн бөгөөд цаг хугацааг
тоймлон хэлбэл 1.6 саяас 730 мянга
26. Дараах асуултуудад Т, Ү, ТБ сонго
(…ү.) Монголчуудын ертөнцийг үзэхүй язгуур үзэл нь буддын ёсон гэдгийг монгол
газар буддын шашны 3 удаа
(…т.) Суртахуун нь хүн, нийгэмд харилцаа үүсгэхээс эхэлнэ.
(…т.) Мифгеникүүд нь философийг домгийн сэтгэлгээнээс үүсэлтэй гэж үздэг.
27. Монголын буддизм дахь шашныг “шинэтгэх” үзэл баримтлалын эцсийн зорилго
A. Шашныг шинэтгэх нэрээр нийгмийн шинэтгэл хийх
B. Манж, Хятадын дарлалын эсрэг тэмцэх
C. Шашны зан үйлийг хуучнаар хадгалах
D. Төр хийгээд шашны хэргийг тусгаарлах
28. Босоо хүн
A. Хомо Эректус
B. Хомо хабилис
C. Австралонитекус афаранзис
D. Архайк хомосапиенс
29. Нүүдэл үйлдвэрлэлийн үндэс, тодорхойлогч чанар:
A. Хөдөлгөөн
B. Бэлчээр
C. Байгал
D. Үйлдвэрлэл
30. Дараах асуултуудад Т, Ү, ТБ сонго
(…ү.) Буддын шашны гэлүгва ёс нь энгийн ардын дунд бус хаад, ноёд, ихэс дээдсийн
дунд дэлгэрсэн үзэл байв.
(..ү..) Орчин үеийн хандлага, либерал үзэл дэлгэрч буйтай холбоотойгоор монголд
ертөнцийг үзэхүй тэнгэр шүтлэгийн үзэл давамгайлж байна.
(.ү...) Тодорхойлогч бус чанар давамгайлан гарч ирж, юмсыг тайлбарлах оролдлогыг
домог гэж нэрлэнэ.
31. Монгол гэрийн бичээс тахиа хэсэгт юу байрладаг вэ?
A. Эрэгтэй хүний ажил үйлдээ хэрэглэх зүйлс
B. Урилгагүй зочдын байрлах хэсэг
C. Хөхүүр, сүү, тараг зэрэг идээ умдаа боловсруулах хэсэг
D. Хүн болж буй хүний эд хогшил, орон зай
32. Хүн судлал нь хэдэн дэд сэдэвтэй вэ?
A. гурав
B. дөрөв
C. хоёр
D. тав
33. Бөө мөргөлтөн зүлдийг
A. Онгод тэнгэр гэж үзнэ
B. Сүнс байрлах орон гэж үзнэ
C. Сүлд хэмээн үзнэ
D. Тэнгэрийн хишиг, хоол хэмээмой
34. Төв Азийн өндөрлөг дээр монгол хүмүний удмын сан 4000-15000 жилийн турш
тогтвортой хадгалагдан буйг байгалийн шинжлэлийн баримтаар тодруулж, лавлан судалж
буй эрдэмтэд :
A. М. Төмөржав, Н. Эрдэнэцогт болон бусад
 B. Ч. Жүгдэр, Ч. Далай болон бусад
C. Н. Вавилов, А.С. Серебровский болон бусад
D. Ж. Батсуурь, Н. Нямхишиг болон бусад
35. Этрус бичиг үсэгнээс улбаалан үүссэн Монгол бичиг үсэг нь :
A. Вагиндрагийн үсэг
B. Оросжин монгол үсэг
C. Латин монгол үсэг
D. Дөрвөлжиг үсэг
36. Т, Ү, ТБ
A. (…т.) Хэл нь тухайн үндэстний оршин байх баталгаа болох бөгөөд өөрийн буцах
холбоог байнга бий болгож чаддаггүй.
B. (….) Анх Хубилай хааны үед Улсын хөвгүүдийн сургууль нэртэйгээр бий болсон
ордны сургууль бүхэл бүтэн тогтолцоо болж хөгжсөн.
C. тб….) МНТ-г Чингис хааны тушаалаар түүний их хуралдайгаар хэлэлцэн бичсэн
гэдэг.
37. Бүл гэдэг нь:
A. Аж ахуй үйлдвэрлэл талаас нь тодорхойлж буй тодорхойлолт
B. Нийгмийн үйлдвэрлэлийн анхдагч нэгж талаас нь тодорхойлж буй
C. Эдийн засгийн талаас нь
D. Эд хэрэглээний талаас нь
38. Т, Ү, ТБ
A. (үгүй….) 1998 оны 1 сарын 8-ны өдөр 17 тоот тогтоолоор Ургийн бичиг хөтлөх
тухай журам батлагджээ.
B. (…тийм.) МНТ нт Монголчуудын бичсэн хамгийн анхны түүхэн бичвэр мөн.
C. (тийм….) Ургийн бичиг нь гагцхүү ойр төрлийн хүмүүс гэр бүл болох зэргээр
удмын санг сэвтэхээс сэргийлэх оновчтой арга.
39. Монгол улсын төрийн хууль тогтоох дээд эрхийг хэн барьж байна вэ?
A. Сонгуулиар ялсан нам, эвсэл
B. УИХ
C. Ерөнхийлөгч
D. Монголын ард түмэн
40. Т, Ү, ТБ
A. (…үгүй.) “Түүхийн тэмдэглэл”-д дурдсан байдаг Сянюнь, Сюнай Сонну хэмээх
овог аймгуудын нэр нь нэг төрлийн овгийн ... цаг хугацааны явцад сунжирсан нь юм.
B. (….) Ан хийх нь хүн судлалын биеэр оролцох судалгааны арга биш.
C. (…тб.) Геногеорафикийн судалгааны тусламжтайгаар дэлхий дээр оршин байдаг
3 төрлийн арьсны хэн нь анхдагч болохыг судлан илрүүлэх боломжийг хайсан ч
харамсалтай нь үр дүнд хүрээгүй байна.
41. Энэтхэг, Төвд хэл, Монгол ч дотор зуур Дөчин есөн их хошуу зэргээр хэлээр бичих
унших хэрэглэхийн тухай зохиогдсон бичиг үсэг.
A. Соёмбо үсэг
B. Тамга үсэг
C. Али-гали галиг үсэг
D. Дөрвөлжин үсэг
42. Монголчуудын шашны сургалтын тогтолцооны гол зарчим нь:
A. Мөргөн шүтэх
B. Үлгэрлэн дуурайх
C. Багшийг шүтэх
D. Бясалгал үйлдэх
43. Хэт угсаатан гэдэг нь
A. Хэд хэдэн овгоос үүссэн ард түмэн
B. Хүннү гүрэн
C. Яс махан төслөөр нэгдсэн амьдай нар
D. Зөвхөн ганц давамгай овгоос үүссэн ард түмэн
44. Т, Ү, ТБ
A. (….) XIII зууны үеийн уйгаржин монгол бичгийн хэл нь ярианы хэлнээс зөрүүтэй
байгаа нь тухайн бичиг үсэг үүнээс олон жилийн өмнөөс хэрэглэгдэж байсантай
холбоотой.
B. (…т.) Өвөг монгол хэлний хамрах цаг хугацааг тодорхойлох боломжгүй байдаг
C. (…т.) Түүхийн эцэг хэмээгдэх Годрикийн (ХТӨ484-425) зохиолд юм бичгийн
талаар дурдсан байдаг.
45. Воктоцентризм гэдэг нь:
A. Иргэншил, соёлын судалгаан дахь арга зүйн илүү шинжлэх ухаанч баримтлал
 B. Энэтхэг болон хятадын суурин соёл иргэншил рүү илүү хандан нүүдэлчдийн
соёл иргэншлийг үгүйсгэх үзэл
C. Хүн төрөлхтний иргэншил соёлыг дээрх үзлүүд ганц ганцаараа бус бүхэлдээ
нийлж байж бүрдүүлнэ.
D. Европ тив нь өөрт шингэсэн оюун санааны хэв шинжээрээ дэлхийн соёлын төв
болдог үзэл
46. “Улс төрөөс бусдыг зөвшөөрнө”
A. Авторитари тогтолцоо
B. Ардчилсан тогтолцоо
C. Тоталитари тогтолцоо
D. Социалист тогтолцоо
47. Монголын анхны галиг үсэг бичгийг зохоигч:
A. Дамдинсүрэн
B. Аюуш гүүш
C. Лодойжалцан
D. Занабазар
48. Монголчуудын гэрийн сургалтын тогтолцооны гол зарчим нь
A. Багшийг шүтэх
B. Бясалгал үйлдэх
C. Үлгэрлэн дуурайх
D. Мөргөн шүтэх
49. Монгол хаадын Алтан ургийн дээд өвөг:
A. Алунгоо
B. Өгөөдэй
C. Бодончар мунхаг
D. Бөртэ чоно, Хоо марал
50. “12 жилийн тогтолцоо” яагаад орон ба цагийн уулзвар дээр ертөнцийг загварчилдаг вэ?
A. Байгалийн юмс үзэгдлийн хэмнэлт чанарыг илэрхийлнэ
B. Хэд хэдэн хөдөлгөөнт цэгт тулгуурладаг
C. Арга билгийн харилцаанд үндэслэдэг
D. Зөн совин, таамналд дулдуйдна
51. Би ба Чи гийн харилцааг тайлбарлах гэсэн оролдлого нь:
A. Гүн ухаан
B. Ертөнцийг үзэхүйн үзэл
C. Мифологи
D. Шашин
52. Санаа бичиг нь:
A. Шууд утга илэрхийлэх бөгөөд үйлийн утга агуулна
B. Мэдээллийн зүй тогтлыг тусгадаггүй
C. Анхны төгс боловсорсон бичиг
D. Хэд хэдэн дүрсүүд нийлж нэг үг бүтээнэ
54. Т, Ү, ТБ
A. (үгүй….) Өрх гэрийн үүсгэгч тал гэдэг нь зүүн хаяа бөгөөд үр хүүхэд үүдээр гарч
өөрийн ертөнцийг бүтээнэ хэмээх бэлгэдэл болой.
B. (…үгүй.) Өвөг монголчууд ХТӨ IX зуунаас өөрсдийн өвөрмөц хувцас хэрэглэлийг
бий болгосон гэх бөгөөд ХТӨ IV зуунаас буруу энгэрт дээл, ХТӨ III зуунаас зөв
энгэрт дээл өмсөж заншсан байж болох талтай.
C. (…тийм.) Цомцог нь тэргэт гэр юм.
55. Ризома гэдэг нь
A. Сонгодог философийн хүрээнд яригдах орон зайн бүтэц
B. Ертөнцийг мод байдлаар зурагладаг бүтэц
C. Төв энхлэггүйгээр тэлэн өргөжих чадвар бүхий торон бүтэц
D. Аливаа зүйлийг тодорхой бүтэц бүхий амьд цогц байдлаар ойлгосон нь
56. Гүрэн улсын бичиг үсэг:
A. Али гали галиг үсэг
B. Тамга үсэг
C. Соёмбо үсэг
D. Дөрвөлжин үсэг
58. XIII зууны Монголын төр алив шашинд тэгшээр ханддагийн учир шалтгаан
A. Төрдөө үнэнч шударгуу зүтгэх нь иргэний шалгуур хэмээн үзнэ
B. Бүдүүдэг, хөгжиж боловсроогүйн учир
C. Бөө мөргөлд бусад шашнаас илүү итгэдэг
D. Олон шашин бүхий гүрэн улсыг байгуулсан
59. Т, Ү, ТБ
?A. (....үгүй) Монгол нүүдлийг илэрхийлэх олон үг байдаг бөгөөд түүний дундаас nomad
хэмээх үг нь нүүдэлчдийг бүрэн тодорхойлох чадвартай
B. (Үгүй) Хойар хилгүтэй тэргэн нь хонгирад аймгийнхны тэмээнд хөллөдөг тэрэг юм.
(Хасаг)
C. (Тийм) Нүүдэл нь өөрөө эгэл нэгэн шилжилт бөгөөд байгалиасаа хамаатай,
байгалийн эрхшээлд амьдардгийн баталгаа юм.
60. Т, Ү, ТБ
A. (….) “Түүхийн тэмдэглэл”-д дурдсан байдаг Гуйфан, Гуньи ,Хуньи хэмээх овог
аймгуудын нэр нь нэг төрлийн овгийн нэр. цаг хугацааны явцад сунжирсан нь юм.
B. (….) Археологийн олдворт тулгуурлан хэлбэл Монголын газар нутаг дээр хамгийн
анх суурьшсан хүн төрхтөн нь босоо хүн байсан.
C.(үгүй) Геногеорафийн судалгаа нь хүний үүслийн төвийг баталгаатайгаар тогтоох
чадваргүй.
61. Биологийн хүн судлал нь:
A. Этнографик
B. Фетиш
C. Генетик
D. Холистик
62. Амьдай гэдэг нь
A. Нэгэн үе буюу нэгэн цагт хамт дэлгэрсэн нь
B. Нэг биеэс сунжирч өөр өөр овогтон болсон
C. Цагаан сараар золгох хүмүүс
D. Эцгийн цагаан, эхийн улаанаар барилдсан нь
ухаанч баримтлал