Professional Documents
Culture Documents
Sabina – pozbawiona skrupułów 39-letnia szlachcianka. Swoim wyglądem przyciągała wiele męskich
spojrzeń. Jej dom jest elitarnym miejscem spotkań wysokich dżentelmenów i areną udowadniania
statusu społecznego. Przyzwyczaiła się do głośnego życia, co objawiało się drogimi ubraniami i
licznymi imprezami. Postrzega ludzi jako sposób na osiągnięcie korzyści materialnych, począwszy od
własnej córki po znajomych takich jak hrabia Czarinovics. Całe swoje życie poświęciła utrzymaniu
finansów rodziny. Umiejętnie kalkuluje cudzymi pieniędzmi i bez skrupułów je kradnie i bezwstydnie
wydaje. Przechodziła nawet nad zmarłymi, żeby zdobyć fundusze potrzebne na jej rozwiązłe życie.
Nie jest jej obce kłamstwo i intrygi. Zmienia przyjaciół w zależności od tego, czy nadajesz się do
realizacji jej planów, czy nie. Jest dobrym mówcą i ma silne zdolności manipulacyjne. Kiedy sprawy
wymykają się spod kontroli, udaje mu się zebrać w sobie, zachować zimną krew i szybko znaleźć
rozwiązanie. Dobrze zna słabości ludzi i dokładnie wie, kto cierpi na jaką chorobę. Swoją wiedzę
przekazała córce, którą kontroluje jak marionetkę. Sabina jest jak kot, który ma dziewięć żyć.
Nieważne, jak bardzo życie rzucało ją na plecy, zawsze stawała na nogi.
Zorka jest kopią swojej matki w uwodzeniu młodych mężczyzn i manipulowaniu nimi. Często
zachowuje się niewinnie i zimno, aby zyskać jeszcze więcej uwagi. Jej blond włosy i blada cera
powodują wiele westchnień, gdy mija Ilicę. Zakochuje się jednocześnie w trzech młodych
mężczyznach: Viktorze Ribičeviću, Jakovie Vojniciu i Milanie Kriškoviciu. Wybiera je tak, jak mówi jej
mama i nie ma najmniejszych wyrzutów sumienia. Umiejętnie znęca się emocjonalnie nad swoimi
zalotnikami, a następnie obiecuje im wzgórza i doliny, aby udowodnić, że kocha ich tak samo, jak oni
ją. Małżeństwo z Jakovem Vojniciem uspokoiło ją, ale powoli zaczęła dostrzegać wpływ matki.
Wstydziła się, gdy musiała ukraść pieniądze Jakovowi, ale zrobiła to dla swojej matki. Jej jedyną
prawdziwą przyjaciółką jest Ruža, której może wyznać wszystkie swoje problemy i uczucia, ale tej
przyjaźni nie udało się nawet utrzymać z powodu intryg Sabiny. Oprócz szczęścia w miłości matce
udało się także odebrać jej przyjaźń z Ružą.
Iwan Lozar – szlachecki urzędnik i mąż Sabiny, to kolejna z serii marionetek Sabiny. Jest
bezwarunkowo posłuszny żonie i śledzi każdy jej ruch. Początkowo chwalił wszystkich przychodzących
młodych mężczyzn, a gdy Sabina nakazywała mu inaczej, nie szczędził im obraźliwych słów. Jest zbyt
zajęty pracą i alkoholem, aby kontrolować żonę i dzieci. Pozwolił Sabinie mieć główne zdanie w
gospodarstwie domowym, co doprowadziło go do katastrofy. Często sprzeciwiał się nieuzasadnionym
wydatkom Sabiny, dopóki nie wybuchła bójka. Próbował polegać na Zork, ale ona też nie chciała go
słuchać. Jak słaby był, świadczy desperacki czyn, do którego został zmuszony przez ekstrawagancję
żony. Zamiast skonfrontować się z kobietą i zabronić jej niepotrzebnego wydawania pieniędzy, wziął
pieniądze ze skarbu państwa i wpakował się w poważne kłopoty.
Irena – siostra Iwana Lozara. Staruszka została zdana na łaskę brata i jego żony. Wysoka i oczytana
dama próbowała znaleźć swoje miejsce pod słońcem w szlachetnym świecie. Często boli ją głowa, a
jej ból głowy szczególnie prowokuje mały Silvio, który często zakłada na nią różne śpiwory. Oddałaby
swoje serce Solarićowi, gdyby Sabina nie interweniowała. Połączyła siły z Hribarem, aby nie rozdzielać
wdowy Jeli i Solaricia, a gdy Sabina ujawniła spisek, wdała się z nią w gorącą kłótnię.
Viktor Ribičević – urzędnik, który początkowo osiadł na obrzeżach miasta. Był częstym gościem u pani
Sabiny z bardzo prostego powodu – jej córki Zorki, w której był do szaleństwa zakochany. Chociaż
miał pracę, był zadłużony; lubił żyć luksusowo, a takie życie sporo kosztuje. Chciał stopniowo wspinać
się po drabinie społecznej, choćby miał za to oddać ostatni grosz, nawet swoją godność. Patrzył na
wszystko z dużą dozą optymizmu, jedynie jego najlepszy przyjaciel Mavro Šarinić od czasu do czasu
przywracał go do rzeczywistości. Jedną z jego wad jest łatwowierność, wierzył we wszystko, co Sabina
mu mówiła i spełniał jej prośby bez zbędnych pytań i przemyśleń. Kiedy upada i traci łaskę Sabiny i
przychylność Zorki, poddaje się alkoholowi i rozpustnemu życiu, dopóki nie wyciągnie go z tego
wszystkiego małżeństwo z wdową Jelą.
Mavro Šarinić – najlepszy przyjaciel Viktora i okazjonalny głos rozsądku. Dzieli z nim kochającą
naturę. Jego głowę wypełniają zdjęcia ukochanej Ruzy, siostrzenicy Jeli. Wykazuje dużą dozę pokory i
szacunku wobec członka. Z natury jest nieśmiały, bo rumieni się na każde wspomnienie imienia Ruzy,
ale kiedy już musi coś zrobić, udaje mu się osiągnąć upragniony cel. Za każdym razem podchodzi do
niej delikatnie. Charakteryzuje się także nutą sentymentalizmu. Lubi wspominać czas, kiedy zobaczył
ją po raz pierwszy w Karlovacu i często wysyła jej listy miłosne. Pani Sabina nie jest mu droga, gdyż
ma własne zdanie na temat wysokich kręgów towarzyskich. Widzi zło, jakie niesie ze sobą takie
społeczeństwo, i udało mu się uratować Ružę przed niegodziwymi zamiarami Solaricia.
Milan Krišković – jest częstym gościem u Lozarów i jednym z kochanków Zorki. Uwielbia kobiety i
często bawi się z nimi w kawiarniach. Potrafi wymyślać i wychodzić z nieprzyjemnych sytuacji. Cały
czas schlebiał Sabinie, by zyskać jej przychylność, ale w końcu wybiegł z domu z kilkoma pogróżkami i
został sekretarzem Vojnića.
Jakov Vojnić – młody mężczyzna, student prawa pochodzenia wiejskiego. Kiedy przyjechał do
Zagrzebia na studia prawnicze, początkowo mieszkał u swojego wujka Petara Vojnicia, który nie
zapomniał, skąd pochodzą jego korzenie. Z biegiem lat Vojnićowi udało się zdradzić wuja i stracić jego
zaufanie poprzez edukację, obcowanie ze złymi ludźmi i rozpustę. Wierzył, że osoba o jego cechach
zasługuje na życie w świecie z klasą, dlatego brał udział w przyjęciach Lozarów, z którymi mieszkał
przez jakiś czas. Uczył małego Silvio, ale ciężko było mu sobie z nim poradzić. Z jego wzrostem tylko
Zorka była brana pod uwagę jako żona.
Zrobiłby wszystko, żeby tylko zyskać wysoki status i aby została jego żoną. Jego marzenia chwilowo
zniweczył fakt, że Sabina wybrała Ribičevicia. Nadszedł jednak czas, aby stary Vojnić umarł i
pozostawił mu wielki majątek. Potem Vojnić wrócił do gry i zapomniał o całym wstydzie, jaki Sabina
mu wyrządziła, wypędzając go z domu. Pojawił się jako nowy mężczyzna w drogim garniturze i z
nowym nazwiskiem, o wyrafinowanym brzmieniu. Jest na tyle głupi, że nie widzi, jak Sabina go
wykorzystuje i wydaje odziedziczone pieniądze. Czasami złościł się za to na Zork, ale jej łzy
rozwiązywały wszystko. Po zdobyciu Zorki na żonę brakowało mu jedynie statusu szlacheckiego.
Włożył wiele wysiłku i pieniędzy, aby móc nosić nowe imię. Sabina wyciągnęła z jego sejfu 16 000
forintów, ale udało mu się go oszukać wyrokiem, że hrabia Czarinovics zapewni mu baronię.
Ilija Hribar – lichwiarz i oszust. Jego życie kręci się wokół pieniędzy i wysysania życia z bezbronnych
ludzi. Swoim interesem doprowadził do ruiny młodą matkę i wdowę, przez co prawie pozostały bez
domu. Swoim profilem idealnie wpasowuje się w towarzystwo Pani Sabine. Razem starają się
poślubić wdowę Jelę, aby nie dostał pieniędzy. Ponieważ Sabina go oszukała i zostawiła wdowę
Solarićowi, łączy siły z Ireną przeciwko niej i wdowie Jeli, aby nie zrujnować ich rachunków. Sabina
była także jego klientką i zmusił ją do zwrotu pożyczonych pieniędzy. Początkowo patrzył na Jakova
Vojnicia z pogardą, a po śmierci starego Vojnicia przyszedł do niego jak do swojego najlepszego
przyjaciela. Służący Marko wyrzucił go bez słowa sprzeciwu, jak gdyby był ostatnim śmieciem i tym
samym pokazał mu, kim naprawdę jest.
Celestin Solarić – kolejny przyjaciel Sabiny, gdy zajdzie taka potrzeba. Człowiek, któremu nie jest obce
wymanewrowanie i płatanie figli dżentelmenom i intelektualistom. Udawał wielkiego znawcę muzyki,
mimo że nie miał o niej zbyt dużego pojęcia. Interesowała go także wdowa Jela, a bardziej niż ona jej
siostrzenica Ruža. Okłamał Wdowę, że ją kocha i za jej plecami wyrządził zło jej siostrzenicy.
Występował przeciwko Šarinićowi i próbował zdystansować go od Ružy. Jego plan pokrzyżował jego
rzekomy przyjaciel Hribar, który zastawił na niego pułapkę na balu maskowym. Karma dogoniła go,
gdy zaatakował Ružę i zdobył kopnięcie od Šarinicia. Gdy Wdowa uświadomiła sobie swoją
prawdziwą twarz, nie chciała już o nim słyszeć. Zmarł samotny i nieszczęśliwy, a jego „przyjaciel”
Hribar pisał o nim pochwały.
Jela Martinić – przyjaciółka Sabiny, wdowa i ciotka młodej Ružy. Sabina uważała ją za głupią, a więc za
dobry materiał na rozwiązanie swoich problemów. Saina Podrobiła weksel na swoje nazwisko,
myśląc, że wdowa tego nie odkryje, ale ta Jela nie była aż tak głupia, bo nie miała pewności siebie, by
żyć samodzielnie. Przez cały czas w jej głowie krążyła myśl, że potrzebuje mężczyzny w domu, aby
móc normalnie funkcjonować. Sabina dobrze to wykorzystała i udało jej się przekonać ją do
ewentualnego małżeństwa z Solarićem. Bardzo troszczy się o szczęście swojej siostrzenicy, którą
traktuje jak własne dziecko i często konsultuje się z innymi, co będzie dla niej najlepsze. Widzi
ekstrawagancję Sabiny, ale nie komentuje jej otwarcie, choć wszystko jest dla niej jasne. W końcu,
gdy zobaczyła, jaka naprawdę jest Sabina, zerwała z nią wszelkie więzi i odnalazła szczęście w
małżeństwie z Viktorem Ribičeviciem.
Ruža – wierna przyjaciółka Zorki, z którą dzieli się wszystkimi swoimi miłosnymi sekretami. Czas
spędza czytając i czekając na swojego Maura, gdy wchodzi pod okno. Widziała, że Solarić patrzy na
nią z zainteresowaniem i domyślał się jego zamiarów. Jest do tego stopnia bezinteresowna, że życzyła
ciotce szczęścia, choć nie podobało jej się, że Solarić z nimi zamieszka. Każde przebywanie w jego
pobliżu uważała za stresujące. Jest szczerze zakochana w Mavrze, choć nie chce się do tego otwarcie
przyznać. Nie może się doczekać ich każdego spotkania i jego listów miłosnych. Jest trochę
lekkomyślna; kiedy jest w stanie ekstazy, niewiele myśli, więc przypadkowo wypaliła Ribičevićowi, że
Vojnić i Zorka pogodzili się. Pomimo przeszkód, jakie stawiał przed nią i Mavrem Solarić, udało jej się
znaleźć z nim szczęście.
Regina Lukaček – właścicielka Viktora Ribičevicia. Stara wdowa, ale zręczne i zwinne, często podatne
na humor. Często o nim plotkowała, ale był on bardzo bliski jej sercu. Starsza pani poświęciła swą
opiekę i czas młodemu urzędnikowi. Zalecała się do niego, jakby był jej własnym dzieckiem i często
pożyczała mu pieniądze. To od niej Wiktor po raz pierwszy dowiaduje się o problemach pani Sabiny i
za jej pośrednictwem dowiaduje się o problemach jakie niesie ze sobą niekontrolowane pożyczanie
pieniędzy. Ostrzegła go, żeby uważał na Hribarę, bo tacy ludzie przynoszą tylko problemy i lepiej ich
unikać szerokim łukiem. Kiedy Wiktor musiał opuścić mieszkanie, pomógł jej znaleźć nowego
lokatora, ale i tak w końcu do niej wrócił.
Silvio – 10-letni syn Sabiny to prawdziwy rozpieszczony bachor. Już pierwszego dnia po przybyciu do
szkoły udało mu się narobić bałaganu. Nauczyciela go pobiła, bo pobrudził mu płaszcz kredą. Matka
folguje każdemu jego zdaniu, broni go i spełnia każdą jego zachciankę. Uwielbia naśmiewać się z cioci
Ireny, a jeśli coś mu się nie podoba, niszczy rzeczy, tarza się po podłodze i kopie wszystko wokół.
Zniszczył rower, przybory szkolne, a także wyrzucił przez drzwi parasolkę Hribara.
W stylu realistycznej poetyki powieści społecznej XIX wieku dzieło „Gospoda Sabina” Eugena
Kumičicia opisuje zmagania finansowe i względny upadek moralny rodziny Lozarów. Rodzina należała
do wyższych kręgów Zagrzebia i usilnie starała się zachować swój status szlachecki. Często w ich
domach odbywają się gale, które można nazwać targami próżności. Atmosfera jest przepełniona
udawaniem, fałszywymi uśmiechami, pretensjonalnością, snobizmem i oportunizmem. Główna
bohaterka, Sabina pl. Lozar jest przedstawicielem obłudnej burżuazji. Pod piękną twarzą kobiety kryje
się moralny potwór. Połączyło się w niej wszystko, co najgorsze w szlacheckim społeczeństwie:
hipokryzja, patologiczne kłamstwo, kompleks niższości, manipulacja... Swoją wiedzę przekazuje także
swojej córce Zorce, która nie jest dużo lepsza od swojej matki.
Ciekawie byłoby podkreślić sztukę „Faust”, którą oglądają główni bohaterowie i która ma cel
symboliczny. Podobnie jak główny bohater sztuki Goethego, Jakov Vojnić jest gotowy poświęcić
pieniądze, swoje ciało, a w końcu duszę, aby nie zaspokoić swojego kompleksu niższości. Tak jak
doktor Faust zaprzedał duszę diabłu, tak Vojnić sprzedał swą duszę Sabinie, zapominając o jej
zniewagach i poślubiając jej córkę. Cała powieść właściwie podąża za intrygami, za które Sabina
pociąga za sznurki, tworząc sieć, w którą wpadają pozostali. Niektórym, jak wdowie Jeli, Viktorowi
Ribičevićowi i Zorce, udało się uciec, inni pozostali związani z nią na zawsze i tylko czekają, aż
pochłonie ich do końca.