TÀI LIỆU GIÁO DỤC SỨC KHỎE SINH

SẢN - SỨC KHỎE TÌNH DỤC VÀ

PHÒNG HIV
 CQb(1JJ~~ ~~ u~~~ [Q)QJJ~
~~U@~~
. @
~

2
 LOl GIGI nutu
Vi~t Nam dang trong th<'Ji ky "cd du dan s6 vang" voi ty 1~ thanh thit'.:'u nien cao
nha't trong 4ch si':t phat tri€n nhan kh:fu hqc cua ditt nuoc mang l::~i cd hqi Ion M Vi~t
Nam vuq't qua thach thuc, nang cao cha't luq'ng dan so' va cha't lu(?'ng ngu6n nhan h/c.
Chinh vl v~y dfo tu cho giao di,ic va y te', trong do co sue khoe sinh san va sue khoe tlnh
d'-!c cho thanh thie'u nien se t~o ra m(it n€n tang vung ch~c cho slf phat trie'n b€n vung
cua da't nu'oc.

Trong nhung nam qua, Chinh phu da ban hanh nhi€u chinh sach va chudng trlnh
giao d'-!c va sue khoe bao g6m ca chudng trlnh sue khoe sinh s:in va sue khoe tlnh d'-!c
cua thanh thie'u nien. Tuy nhien, ke't qua cac nghien cuu cho tha'y nhu du chua duq'c dap
ung v€ cac phudng ti~n tranh thai c3 thanh thie'u nien ra't cao, vi di,i d nhom thanh nien
tu 15-19 tu6"i la 35,4% va tu 20-24 tu6"i la 34,6%, trong khi d6 ty 1~ nhi~m HIV i'J thanh
thie'u nien tu 15-29 tu6ig§n 35%.

Di gop ph§n nang cao kie'n thuc v€ sue khoe sinh san, sue khoe tlnh d'-!c, phong
ch6ng HIV cho h9c vien va nang cao nang life giang d~y cho gifo vien, giang vien t~i
cac cd si'J d<1,y ngh€ trong ca nuoc, Quy Dan so' Lien hq'p quo'c (UNFPA) da h6 trq' ky
thu~t va tai chinh cho Vi~t Nam de' 16ng ghep giao d'-!c sue khoe sinh san, sue khoe tlnh
d'-!c, phong cho'ng HIV va ky nang so'ng trong dao t~o ngh€. Voi slf h6 trq' do, T6"ng Cl!C
D~y ngh€, Bq Lao dqng - Thudng binh va Xa hqi tie'n hanh bien so~n bq tai li~u "Ghfo
dve sue khoe sinh s~n, sue khoe Hoh dq.e v:a phong HIV". Thang 01 nam 2015 bq tai
li~u nay da dltq'c T6ng Cl!C D~y ngh€ thilm d.jnh va ban hanh kem theo Quye't d.jnh so' 18/
QD-TCDN ngay 28 thang 1 nam 2015 cua T6"ng C'-!c tn/dng T6"ng Cl!C D~y ngh€. Bq tai
li~u g6m 2 hq'p phan:

Hqp plcln 1: Chudng trlnh va tai li~u gi:ing d<1,y dung cho giao vien va giang vien
t~i de cd si'J d~y ngh€

Hqp ph~n 2: Tai li~u d ting c ho hqc vien sd dp va hQC vien hQC ng h€ duoi 3 thang
t~i de cd si'J d~y ngh€

Chung t6i xin ch:in thanh cam dn slf h6 trq' ky thu~t va tai chinh cua Quy Dan so'
Lien hq'p qu6c qi Vi~t Nam, cac ddn vi, chuyen gia va ca nhan da dong gop chuyen
m6n va gop y kie'n trong qua trlnh bien so~n bq tai li~u. Xin cam dn Pho gifo su, tie'n
sy Nguy~n Thi Thuy H<1,nh, Giang vien tru<'Jng D~i hqc Y khoa Ha Nqi da dong gop tich
CI/C trong V i~c xay dlfng va hoan thi~n bq tai li~u.

Tong ci,ic D~y nghe tran trqng gidi thi¢u b(i tai li¢u den tat ca cac cei sd d~y nghe tren
toan quoc va mong nMn duq'c nhung y kien dong g6p de chinh ly cho lan xuat ban sau.
~ ~

TONG CT.JC D,4.. Y NGHE

3
 Ml)CLT)C
PHAN 1 ..................................................................................................................................... 7
MO TA Cm.JdNG TRINH........................................................................................................ 7
I. MT)C TIEU ............................................................................................................................ 7
II. Cm.JdNG TRINH GIAO DQC VA PHAN BO THOI GIAN .............................................. 8
III. Pm.JdNG PHAP VA Pm.JdNG Tif:N GIANG DAY ......................................................... 8
IV. m.JdNG DAN THl)C Hlf:N CHUdNG TRINH................................................................. 9
PHAN 2 ................................................................................................................................... 11
CHUdNG TRINH GIAO DT)C CHI TIET .............................................................................. 11
BA.I l ....................................................................................................................................... 13
sue KHO E SINH SAN VA sue KHO E TINH DT)C ............................................................ 13
l. Sac khoe sinh s:i.n ................................................................................................................ 13
2. Tinh dl)c, quan M tlnh d~c an to:in vii. kh6ng an toan ......................................................... 13
2.1. Khai ni~m dnh d~c ........................................................................................................... 13
2.2. Tinh dl)C an to:in vii. kh6ng an to:in................................................................................... 13
2.2.l. Tinh d~c an to:in ................................................. ......................................... .................. 13
2 .2 .2. Tinh d~c lanh ~nh v:i co van hoa ................................................................................ 13
2.2.3. Tinh d~c kh6ng an to:in ................................................................................................. 13
2.3.4. Thu dam v:i cac thien hudng tlnh d~c ............................................................................ 13
3. l¾u qua cua quan h~ dnh d~c kh6ng an to:in vii. each xll' Ii. ............................................... 14
3.1. M:ic cac b~nh lay truy€n qua ducsng tlnh d~c ................................................................... 14
3.1.1. D:i'u hi~u khi mic cac b~nh lay truy€n qua ducsng tlnh d~c ........................................... 14
3.1.2. XU' ly khi m:ic cac b~nh lay truy€n qua ducsng tlnh d~c ................................................. 14
3.2. Mang thai ngo:ii y mudn ................................................................................................... 14
3.2.l. Nhung dilm kh6ng t6t khi mang thai v:i sinh de is tudi vi th:inh nien ........................... 14
3.2.2. XU' ly khi mang thai ngo:ii y mu6n .............................................................. .................. 14
3.2.3. Cham soc sac khoe sau khi pha thai ............................................................................. 14
BA.12 ....................................................................................................................................... 15
S{J THT) THAI VA CAC Blf:N PHAP TRANH THAI ........................................................... 15
l. S1ph~ thai vii. hi~n tir<;ing co thai ........................................................................................ 15
1.1. Sil th~ thai ........................................................................................................................ 15
1.2. Tinh thcsi gian co kh:i ming th~ thai .................................................................................. 15
1.2.l. Thcsi ky r~ng trung vii. kh:i niing th~1 thai ....................................................................... 15
1.2.2. Tinh ngay r~ng trung ..................................................................................................... 15
1.3. Cac da'u hi~u cua ngucsi ph~ nu khi co thai ...................................................................... 16
2. Cac bi~n phap tr:inh thai phd bie'n: ..................................................................................... 16
2.1. Bao cao su ........................................................................................................................ 16
2.2. Thu6c tt-a'.nh thai ............................................................................................................... 16
2.2.l. Thu6c tt-a'.nh thai u6ng hii.ng ng:iy .................................................................................. 16
2.2.2. Thu6c tranh thai kh:fn c:ip ............................................................................................. 16
2.2.3. Chu y khi sll' d~ng cac lo~i thu6c tr:i'.nh thai................................................................... 16
2.3. Vong tr:foh thai ................................................................................................................. 16
2.4. Mot s6 bi~n phap tranh thai khac ..................................................................................... 16

4
BAI 3 ....................................................................................................................................... 17
KY NANG PHONG, TRANHQUAN ~ TINHDl)e KHONG AN TOAN .......................... 17
1. Lam chu b:i.n than khi co m:>ng mu6n quan h~ tlnh d1,1c ...................................................... 17
1.1. Tinh camyeu dudng va tlnh d1,1c ...................................................................................... 17
1.2. Dung bao cao su: tlnh d"1C an toan va th€ hi~n b:i.n linh, St! v:in minh .............................. 17
1.2.1. Lc_;i ich cua vi~c dung bao cao SU khi quan h~ tlnh d1,1c ················································ l7
1.2.2. Mua bao cao su: khong nen nguc_,ng, ma la van minh ................................................... 17
1.2.3. Ky n:ing tht(dng thuye't sll'd1,1ng bao cao su ................................................................... 17
2. Trinh quan h~ tlnh d1,1c vdi nhung ngu<.Si co nguy cd cao .................................................... 17
3. Ky n:ing phong, tranh bi gua'y r6i, cuong bite tlnh d1,1c ........................................................ 17
3.1. Qua'y r6i tlnh d1,1c va cuong bite tlnh d1,1c .......................................................................... 17
3.2. Nguy co va d:fo hi~u nguy hi@m co th€ din Mn bP:i-m d1,1ng tlnh d1,1c ............................. 17
3.3. XU' Ii khi co nguy Cd bi cuong bite tlnh d1,1c ....................................... ··························· ..... 18
4. Xll' Ii khi da bi cuong bite tlnh d1,1c ....................................................................................... 18
BAI 4 ...................................................................................................................................... 19
mJ PHONG LAY NHIEM HIV .............................................................................................. 19
1. Khii ni~m, du<.Sng l:iy truy€n v:i nguy cd nhi&mHIV.......................................................... 19
1.1. Khii ni~m v€ HIV/AIDS .................................................................................................. 19
1.2. Duc.sng lay truy€n HIV v:i nhom nguy Cd cao ..................... ·············· ................................ 19
1.2.1. Duc.sng lay truy€n HIV (co 3 duc.sng lay chinh) .............................................................. 19
1.2.2. Nguy cd bi nhi&m HIV .................................................................................................. 19
1.2.3. Khing d!Jlh m9t nguc.si bi nhi&m HIV ................. ............. .............................................. 19
2. eac bi€u hi~n cua nguc.si nhi&mHIV ................................................................................... 20
1) Giai do~n cu'a s6: ................................................................................................................. 20
2) Giai do~n kh6ng tt"i~u ch1tng: .............................................................................................. 20
3) Giai do~n tie'n tri€n: ................................................. ........................................................... 20
4) Giai do~n AIDS: .................................................................................................................. 20
3. Phong, tranh lay nhi&mHIV. ............................................................................................... 20
3.1. eac bi~n pha'p dt! phong lay nhi&m HIV .......................................................................... 20
3.1.1. Tinh d1,1c an to:in ............................................................................................................ 20
3.1.2. Trinh tie'p xtic mau cua nguc.si khac .............................................................................. 20
3.1.3. Phong lay truy€n tit my sang con .................................................................................. 20
3.2. Xll' Ii khi nghi ngc.s bi nhi~m HIV ...................................................................................... 20
3.3. Xll' Ii khi bi nhi&mHIV.......................................... ........................................................... 20
PHAN 3 ................................................................................................................................... 21
HVdNG DAN nwe HI.(;N GIANG DAY ................. ··························· ................................ 21
eHUDE l ............................................................................................................................... 23
sue KH6E sINH sAN vA sue KH6E rtNH Dl)e ............................................................ 23
I. KhcSi d9ng ldp h9c ................................................................................................................ 23
I. N9i dung ............................................................................................................................... 24
1. N9i dung 1: SKSS va cic va'n d€ v€ SKSS.......................................................................... 24
2. N9i dung 2: Tinh d1,1c, quan h~ tlnh d1,1c an toan v:i kh6ng an toan ..................................... 24
2 .1. Khii ni~m tlnh d1,1c ........................................................................................................... 24
2.2. Tinh d"1c an to:in va kh6ng an to:in ................................................................................... 25
2.2.1. Tinh d1,1c an to:in ............................................................................................................ 25

5
2 .2 .2. Dnh d1,1c H.nh ~nh va co v:in hoa ................................................................................ 26
2.2.3. Dnh d1,1c kh6ng an toan ................................................................................................. 27
2.2.4. Thu dam va cac thien hudng tlnh d1,1c ............................................................................ 27
3. Nqi dung 3: I¾u gu:l. cua guan h~ tlnh d1,1c kh6ng an toan va each XU' li ............................. 27
3.1. M:ic cac b~nh lay truy&n qua ducJng tlnh d1,1c ................................................................... 27
3.2. Mang thai ngoai y mu6n vii. each xir li ............................................................................. 28
BAI 2 ...................................................................................................................................... 32
SlJ TH{) 1HAI VA CA.C BI~N PHAP TRANH THAI ........................... .............. .................. 32
r. On t~p................................................................................................................................... 32
II. Khdi dqng ........................................................................................................................... 32
III. Nqi dung ............................................................................................................................ 32
l. Nqi dung 1: S11 th1,1 thai vii. hi~n tlf<;Sng co thai .................................................................... 32
2. Nqi dung 2: Cac bi~n ph:i p tr:inh thai ph6 bie'n ................................................................... 35
2.1. Bao cao su ........................................................................................................................ 35
2.2. Thu6c tranh thai ............................................................................................................... 37
2.2.l. Thu6c trn'nh thai hang ngay ........................................................................................... 37
2.2.2. Thu6c tranh thai khin ca'p .................................... ......................................................... 38
2.3. Vong tr:inh thai ................................................................................................................. 38
2.4. Mqt so' bi~n ph:ip tranh thai khac ..................................................................................... 38
BAI 3 ....................................................................................................................................... 41
KY NANG PHONG, TRANH QUAN~ TINH Dl)C KHONG AN TOA.N .......................... 41
I. On t~p ................................................................................................................................... 41
II. Khdi dqng ........................................................................................................................... 41
III. Nqi dung ............................................................................................................................ 41
l. Nqi dung 1: Lamchu ban than khi c6 rn:mg mu6n guan h~ tlnh d1,1c ................ .................. 41
l. l. Dnh c:l.m yeu duong vii. tlnh d1,1c ...................................................................................... 42
1.2. Dung bao cao su: tlnh d1,1c an toan vii. th€ hi~n ban linh, s11 v:in minh .............................. 43
1.2.l. Dung bao cao su khi guan h~ tlnh d1,1c ........................................................................... 43
1.2.2. Mua bao cao su: kh6ng nen ngu9ng, ma la v:in minh ................... ................................ 44
1.2.3. Ky ming thuong thuye't sU"d1,1ng bao cao su ................................................................... 45
2. Nqi dung 2: Tr:inh guan h~ tlnh d1,1c vdi nhung ngucJi nguy co cao ..................................... 45
3. Nqi dung 3: Ky ming phong, tr:inh b! gua'y r6i, cuong but tlnh d1,1c .................................... 45
4. Nqi dung 4: Xa ly khi b! cuong b1fr tlnh d1,1c ....................................................................... 47
BA.I 4 ....................................................................................................................................... 49
DlJ PHONG LAY NHIEM HIV .............................................................................................. 49
I. Khdi d{ing: ........................................................................................................................... 49
II. Nqi dung ............................................................................................................................. 50
l. Nqi dung 1: Khaini~m, ducJng lay truy&n va nguy co nhi@mHIV...................................... 50
1.1. Khai ni~m v& HIV/AIDS .................................................................................................. 50
1.2.l. DucJng lay trny&n HIV ................................................................................................... 50
1.2.2. Nguy co b!nhi@mHIV ....................................... ........................................................... 52
1.2.3. Khing d!fih m{it ngucJi b! nhi@m HIV ............................................................................ 52
3. Nqi dung 3: Phong, tranh lay nhi@m HIV............................................................................ 54
3.1. Cac bi~n phap phong, tr:inh nhi@mHIV........................................................................... 54
3.2. Xa ly khi nghi ngcJ b! nhi@m HIV .......................... ........................................................... 54

6
 Ph,n 1
MO TA CHUC1NG TRINH
+ Ten mon h(!c: Giao d1,1c sue khoe sinh san, sue khoe tlnh d1,1c va phong lay
nhi€mHIV.
+ Trinh d9 dao l(Jo: Ph6 c~p kie'n thuc.
+ Doz hltfng hpc:
♦ Hqc vien tham gia hqc ngh€ theo Quye't d.[nh 1956/2000/QD-TTg.
♦ Vi thanh nien va thanh nien hc;,c ngh€ q.i cac cd sd d~y ngh€.
+ Danh gia Mt thuc mon h(!c: Theo quye't d.[nh cua cd sd d~y ngh€.
+ So'lu!fng bai: 04 chu M.
+ Ddn vi th,jc hiin: Cac cd sd d~y ngh€.

I.Ml.JC TIEU
Muc ti~u chung:
Trang bi cho nguch hqc ngh€ kie'n thuc v€ sue khoe sinh san, sue khoe tlnh d1,1c va
phong ch6ng HIV/AIDS (SKSS/SKTD/HIV); ky nang thudng thuye't, ra quye't d.[nh va
xu ly dung v€ de va'n d€ v€ sue khoe sinh san, sue khoe tlnh d1,1c va phong ch6ng lay
nhi€m HIV; c6 y thuc va chu d(ing phong tranh quan h~ tlnh d1,1c kh6ng an toan.

Muc ti~u cu th€:

Trang bi cho ngu<li h(!c nghi:
1. V~ ki€n thuc:
♦ Cac nqi dung v€ sue khoe sinh san.
♦ Khai ni~m v€ tlnh d1,1c, quan h~ tlnh dl/c an toan va kh6ng an toan
♦ Cd che' thl/ thai, c6 thai va cac bi~n phap tranh thai. H~u qua cua QHTD
kh6ng an toan va each XU trL
♦ Mo ta va nh~n di~n du9c nhung da'u hi~u nguy hi€m va hanh vi c6 th€ d§n
de'n vi~c bi qua'y ro'i ho~c cuong buc tlnh d1,1c.
♦ Cac hlnh thuc lay nhi€m HIV, h~u qua cua nhi€m HIV, st! bi€u hi~n b~nh,
each dt! phong va xu td lay nhi€m HIV.

2. V ~ ky nang:
♦ Bie't each thudng thuye't de' tranh quan h~ tlnh dl!c kh6ng an toan va kh6ng
bi xam h~i tlnh dl/c.

7
 ♦ Bie't each thudng thuye't va ra quye't d.µih trong vi~c su d1.,10g bao cao su de"
phong tranh b~nh lay truy€n qua du<'Jng tlnh dl!c, lay nhi@m HIV va mang thai
ngoai y muo'n.
♦ Xu' li khi co nguy cd cao v€ tlnh dl!c kh6ng an toan.
♦ Xu li va'n d€ ne'u c6 quan h~ tlnh dl!c kh6ng an toan ho~c xay ra h~u qua cua
quan h~ tlnh dl!c kh6ng an toan.

3. v~ thai d9:
♦ Y thuc du(!c dm quan trqng va h~u qua v€ m~t sue khoe, tlnh thfo va xa hqi
cua vi~c quan h~ tlnh dl!c kh6ng an toan.
♦ Chu dqng va co y thuc phong tranh cac b~nh lay truy€n qua du<'Jng tlnh dl!c
va phong tranh thai.
♦ Chu dqng va ti.)' tin xu' tri h~u qua/ cac va'n d€ lien quan de'n cua quan h~ tlnh
dl!C kh6ng an toan.
♦ Khong kl tht phan bi~t do'i xu' vdi nhung ngudi nhi@m HIV.

II. CHUONG TRINH GIAO DTJC VA PHAN BO THOI GIAN

S6 gi« (LT/fH)
STT theo d6i tuq'ng hqc ngh~
Child~ 6 -12
l-3th:fog 3-6 th:fog
than2"
1
Sue khoe sinh san va sue khoe tlnh dl!c 2 (1/1) 4 (2/2) 6 (2/4)
2
SI.)' thl! thai va bi~n phap tranh thai 2 (1/1) 4 (2/2) 6 (2/4)
3 Ky nang phong, tr:foh quan h~ tlnh dl!c
3 ( 1/2) 5 (2/3) 8 (2/6)
kh6ng an toan.
4
Phong, tranh va xu' li lay truy€n HIV 1 (0,5/0,5) 3 (l/2) 4 (1/3)

T6ngs6 8 (3,5/4,5) 16 (7/9) 24 (7/17)

Phan b,fthiii gian:
Khi thl)'c hanh giang dqy, m6i trudng va m6i giang v ien l~p ke' hoqch phu h(!p vdi
do'i tu(!ng hqc va guy th<'Ji gian theo khung chudng trlnh tren:
- Giang 24 gi<'J trong 3 ngay cho de do'i tu'C!ng hqc ngh€ trlnh dq sd dp.
- Giang 8-16 gi<'J trong 1- 2 ngay cho cac do'i tu(!ng hqc ngh€ dudi 3 thang.

III. PHUONG PHAP VA PHU0NG TI:¢N GIANG D-4Y

- Chudng trlnh se ap dl!ng phudng phap giang dqy tkh cl)'c la'y hqc vien lam trung
tam, hqc vien dn phai dqng nao va tham gia cac hoqt dqng khi hqc, khong c hi ng6i
nghe mqt each thl! dqng.
- Phudng phap giang dqy:

8
 ♦ Thuye't trlnh, ra cau hoi dqng nao, v:fo dap.
♦ Minh hqa b~ng Video, tranh, anh....
♦ Su di,mg d1.,mg c1,1 tn-!c quan de' hudng dfo thl,l'c hanh
♦ Bai t?P tlnh hu6ng: Dua ra cac tlnh hu6'ng lien quan de'n nqi dung bai giang.
♦ Tro chdi, dong vai.
♦ Thao lu?n nhom
- Phu'dng ti~n giang d<1y va cac V?t li~u minh hqa:
♦ May chie'u, bang (pha'n ho~c but d<1)
♦ Gia'y kh6 to Ao, but d<1 de' lam vi~c nhom.
♦ Gifo Cl,I trl,l'c quan/tranh anh.
♦ Cac video clip.
♦ Cac tlnh hu6ng du'qc xay dtfng theo de nqi dung c1,1 th€ theo m6i chu d€.

IV. Hl10NG DAN THl}C HI¢N CHUONG TRINH

I. Plu/m vi dpdµng chwng trinh: Chudng trlnh giao d1,1c SKSS/SKTD/HIV du'qc ap
d1,mg cho ta't ca ngu'di hqc ngh€ trong de cd sd d<1y ngh€, t?P trung vao hqc vien trlnh
dq sd dp va hqc ngh€ dudi 3 thang.

2. Hinh thtic t,f chtic gidng dqy: Kho a hqc ldng ghep trong qua trlnh d<1y ngh€ (co
th€ to" ch6'c nhu khoa hqc d!flh hu'dng tru'dc khi d<1y ngh€).

3. GiJ.o vlin, gidng viJn giclng dr;iy chtiiJng trtnh t~ i cac co so c0y nghd:
+ Du'qc chqn tu cac cd sd d<1y ngh€, cd sd gifo di,ic - dao t<10 va cac chuyen gia
trong finh vtfc SKSS/SKTD/HIV.
+ Cam ke't tham gia thtfc hi~n chu'dng trlnh theo dung hu'dng dfo v€ n9i dung,
phudng phap giang d<1y va theo k€ho<1ch, thdi gian.
+ Co tam huye't va tdch nhi~m vdi hqc vien.

4. Cdch thuc ta° chlic:

+ M6i cd sd d<1y ngh€ chqn va thanh l?P nh6m gifo vien ho~c giang vien d€
giang chu'dng trlnh SKSS/SKTD/HIV.
+ T?P hua'n giang vien theo khu vl,l'c (ke't h<;fp de dnh g5n nhau).
+ Thl,l'c hi~n giang thU' va danh gia g6p y.
+ Xay dtfng guy trlnh va k€ ho<1ch giang cho tung cd sd d<1y ngh€/tung tinh
(k€ ho<1ch nam)
+ Tie'n hanh chudng trlnh giao di,ic t<1i cac cd sd dqy ngh€.
+ Thie't ke' bai giang: m€m deo, m6i cd sd 11,l'a chqn nqi dung d€ thie't ke' bai
giang phu h<;fp vdi tung trlnh d◊ dao t<10 vdi thdi lu'qng 1-3 ngay tuy theo d6'i
tu'qng hqc ngh€.

9
5. Hinh thiic lur;,ng gia:
+ Ki€m tra h9c sinh sau khoa hqc thong qua cau hoi tra'c nghi~m.

6. Cdc Tai lifu dung cho chwng trlnh gido di,tc:

1) Sach cho hqc vien (cung dip kie'n thuc), dU'(Jc phat trie"n dlfa theo chU'd'ng trlnh
giao d9c chi tie't.
2) Tai li~u hU'dng d§.n cho giao vien, giang v ien.
3) S6 tay hU'dng d§n v€ SKSS, SKTD, phong cho'ng HIV/AIDS: day la cuo'n s6
tay dU'(Jc thie't ke' ngfo gqn, co dqng de" dqc nhanh.

7. NhCtng luu y (huang ddn gidng vien):

+ Khigiang q.idc cd' sd d<1,y ngh€, giao vien va giang vien nen dU'a ra de tlnh
hu6ng sat vdi thlfc te':
♦ Phu hr;,p vai hqc viin (giai, tudt, nganh hqc, trlnh ilq).
♦ Phu hr;,p vdi van hoa dia phuang.
 Ph,n2
CHU<JNG TRINH
GIAO Dl)C CHI TIET

11
12
 Bai 1
sue KHOE SINH SAN VA
sue KHOE TINH Dl)e
(Thdi gian: 2-6gid)

Ml.JC TIEU HQC T ~P:

Sau bai h9c, h9c vien c6 khd ndng:
1. Hie"u dWc khai ni~m v€ sue khoe sinh san.
2. Hiifu du'(1c khai ni~m v€ sue khoe tlnh d1,1c, quan h~ tlnh d1,1c an toan va kh6ng
an toan.
3. M6 ta du'C,c cac h~u qua cua quan h~ tlnh d1,1c kh6ng an toan.
4. Chu dqng xu li du'C,c cac h~u qua cua quan h~ tlnh d1,1c kh6ng an toan.
PHUONG PHAP GIANG DJ). Y:
- Thuye't trlnh
- D~t du hoi dqng nao
- Minh h9a b~ng tranh anh, video clip.
- Bai t~p tmh hu6ng v& quan h¢ tmh d1:1c an toan, khong an toan dtf h9c v ien thao
lu~.
- Dong vai.

N◊IDUNG:
1. Sue khoe sinh s:an
- D-inh nghia va cac nqi dung v€ SKSS cua Vi~t Nam.

2. Tmh dvc, qrnm h~ tmh dq.c 3n toan va kh8ng 30 toan

2.1. Khai niim tinh d1_ic
2.2. Tinh m,c an loan va khong an loan
2.2. l. Tinh dµc an toan
2.2.2. Tinh dµc lanh mqnh va c6 van h6a
2.2.3. Tinh dµc khJng an toan
2.3.4. Thu dam va cac thien hudng tinh d~tc
+ The' nao la thu dam?
+ Nu gidi co thu dam kh6ng?
+ Thu dam c6 tac h~i gl kh6ng?

13
 + M(it s6' thien huong tlnh d1:1c khac.

3. H~u qua cua quan h~ Hnh dt.ic kh8ng an toan va each xu' H.
3.1. Mif.c cac hfnh lay truyin qua duo'ng tinh dJJC
3.1. I. Da'u hiefu khi 11'1iic cdc Wnh lfiy truy/n qua duiJng tinh dµc

3.1.2. Xa ly khi mdc cdc befnh lfiy truyln qua duang tinh dl,IC
3.2. Mang thai ngoai j muon
3.2.1. Nhilng diim khong tot khi numg thai va sinh de o tudi vi thanh nien

3.2.2. Xa ly khi mang thai ngoai y mudn

a) Ne'u quye't dµ1h sinh con

b) Ne'u quye't dµ1h pha thai

3.2.3. Cham soc sac khoe sau khi phd thai

+ Dung thu6'c dung theo chi dµ1h cua bac sI
+ Kieng quan h~ tlnh d1:1c cho toi khi h€t ra mau (thong tht/dng sau m(it tufo)
+ Dam baa che' dq cham soc sau thu thu~t v€ che' dq v~ sinh, dinh du/fag, ch€
dq sinh ho<J,t va lam vi~c.
+ Khi tha'y cac da'u hi~u bat thuc'Jng phai kham l:;ii ngay.
+ Ap d1:1ng de bi~n phap tranh thai ngay sau thu thu~t vl kha n:'ing c6 thai l:;ii
som.
+ D€ phong suy s1:1p tinh thfo, nen danh thc'Ji gian nghl ngdi hqp ly, t:;io tam ly
thoai mai, tranh khung ho:ing sau pha thai.
+ Kham l<J,i sau khi pha thai, tuy thuqc vao phudng phap pha thai.

14
 Bai 2
Slj THl) THAI VA CAC BI1iN PHAP
TRANHTHAI
(Thfii gian: 2-6 girl)
Ml)CTIEU
Sau khi hr;>c, hr;>c viin c6 khd nang:
1. Hie'u cd che' th'-! thai va tfnh du(1c ngay an toan theo chu ky kinh nguy~t de'
tranh thai.
2. Li~t ke du(1c cac bi~n phap tranh thai thong thu<'Jng va cac uu, nhu(1c di€m,
luu y vdi m6i bi~n phap.
3. Mo ta each su d1.,mg bi~n phap tdnh thai dung each
4. L1fa chqn du<1c bi~n phap tranh thai phu h(1p khi c6 QHTD.

PHUONG PHAP GIANG D~Y:

+ Thuye't trlnh
+ D~t cau hoi d(ing nao
+ Minh hqa b~ng Video, hlnh anh.
+ Su d\mg d1,mg c1:1 tr1fc quan (bao cao SU, dudng v~t gia)
+ Cac tlnh hu6ng lien quan de'n 11/a chqn bi~n phap tranh thanh thai phu h(1p.
N()IDUNG:
1. St.f thl}. thai va hi~n h/cfng c6 thai
1.1. Sf/ th¥ thai
+ SI/ th1:1 thai la gl?
+ Lam the' nao de' th1:1 thai?
+ Cd ch€ th1:1 thai
)~ Tinh trung tham nh~p vao ben trong VO trung
,~ Phoi thai du(1c hlnh thanh
,~ Thai nhi phat trie'n
,~ Em be da chu:fo bi chao d<'Ji

1.2. Tinh thoi gfon co kha niing th¥ thai

1.2. I. ThiJi ky n,1.ng trting va khd nang th¥ thai

1.2.2. Tinh ngay TlfllK trting

15
 1.3. Cac d.iu hiju cua nglloi phl! nil khi co thai
- Thay d6i cd th€: t~t k.inh, may d\fng...
- Thay d6i v€ tinh thfo
- Lam the' nao cl€ bie't ch~c chfo c6 thai?

2. Cac bi~n pha p tranh thai ph6 hiin:

(u'u die"m, hqn che' va hi~u qua cua tung phu'dng phap)

2.1. Bao cao su

- Nha'n mqnh day la bi~n phap an toan nha't vdi u'u die"m n6"i b~t la baa v~
phong cho'ng cac b~nh lay truy€n qua duong tlnh dt,ic.
- Tu d6 khuye'n kW:ch thanh nien khi c6 quan h~ tlnh dt,ic nen h/a chqn bi~n
phap tranh thai nay.
- Cach dung dung: th\fc hanh b~ng dt,ing c~ tr\fc quan vui nhqn va thu vi.
- C6 th€ tlrn BCS d dau?

2.2. Thuiic tranh thai

2.2. I. Thu5c trdnh thai utfng hiing ngay

2.2.2. Thu5c trdnh thai klui'n ccfp

- Nha'n mqnh tac hqi khi lqm dt,ing nhu mqt bi~n phap TT thong thuong: tea
niem mqc tu cung d~n de'n v6 sinh.
- Khong nen coi day la mqt bi~n phap dung thuong xuyen.

2.2.3. Chu y khi sa di,tng cdc lo(li thu5c trdnh thai

2.3. Vong tranh thai

2.4. M9t silbijn phap tranh thai khac

16
 Bai 3
KY NA.NG PHONG, TRANH QUAN Ht
TINH Dl)C KHONG AN TOAN
(Tho'i gian: 3 - 8 gio')
MTJCTIEU:
Sau bai h9c, h9c viJn c6 khd nang:
1. Hie"'u v~ nhu du tlnh dt,ic trong tlnh yeu nam nu va thudng thuye't de"' c6 QHfD
an toan ho~c tu ch6i ne'u kh6ng mong mu6'n.
2. M6 t:i va nh~n di~n dl1(1c nhung da'u hi~u nguy hie"'m va hanh vi c6 the"' dfo din
v i~c bi qua'y r6'i tlnh dt,ic ho~c cui'1ng buc tlnh dt,ic.
3. Bie't each phong, tr:foh bi qua'y r6'i ho~c cucfng buc tlnh dt,ic
4. Bie't each xu tri dung khi bi qua'y r6i ho~c cui'1ng buc tlnh dt,ic.
NQIDUNG:
1. Lam chu ban tMn khi c6 mong mu6n quan hf Hoh d9c

1.1. Tink cam yeu midng va link dlJC

1.2. Dung bao cao su: tinh th;,c an toan viz thihifn ban linh, slf van minh

1.2. I. Lqi ich cila viifc dung baa caa SU khi quan hf tlnh dµc

1.2.2. Mua baa caa su: khong nJn nguqng, ma la van minh.
1.2.3. Ky nang thU'Ung thuyet su di,1ng baa caa su
2. Trnnh quan M Hoh d9c voi nhung ngu'o'i c6 nguy co cao
+ Mqt ngUo'i (ke"' c:i nam hay nu), ne'u c6 quan h~ tlnh dt,ic vdi nhung nguo'i c6
nguy cd cao thl ban than nguo'i d6 d€ bi lay nhi€m de b~nh qua duo'ng tlnh dt,ic
va HIV.
+ Nhung nguo'i c6 nguy cd cao.

3. Kj niing phong, trank bi quay ro'i, cuiing hue link dlJC

3.1. Quay rol link dlJC va cuiing buc link dlJc.
+ Qua'y r6i tlnh dt,ic
+ Cucfng buc tlnh dt,ic

3.2. Ngu)' cd va dau kiju nguy kiem co tki d.in den bi l(lm dlJng link dlJc
a) Nguy cd do ban than qo ra

17
 + Khi di ding ngu<'Ji yeu de'n de dia di€m d€ co cd hqi rieng tu va thu~n lqi cho
ham muo'n QHTD nay sinh.
+ Ban than de b~n gai co th€ la ngu<'Ji t~o ra nguy cd bi 1~m d1,mg tlnh dl!c.
b) Nguy cd va da'u hi~u nguy hi€m tu ben ngoai

3.3. Xil Ii khi co nguy cd bi cliiJng hue finh d11c

a) Nhung each tu ch6'i co l<'Ji vi kh6ng l<'Ji
b) Ky nang trl hoan d€ giai quye't vi tranh de tlnh hu6ng kho xii', nguy cd
c) Phan (/ng trong mqt so' trudng hqp thl/c sl/ nguy hi€m

4. Xu' H khi da bi cu'&ng hue Ooh dQc

+ Sau khi bi xam h~i tlnh dl!c b~n nen chia se thong tin do voi ngudi dang tin
tud'ng (b::in be, co giao, ngu<'Ji than) d€ mqi ngu<'Ji c6 th€cho b~n ldi khuyen, tu
va'n va giup do.
+ TS do ke xam h,:1i tlnh dl!c voi de ca nhan, cd quan t6 chuc co trach nhi~m,
n€u b,:1n khong lam vi~c nay ke cl.tong buc b~n se c6 cd hqi tiep t9c lam vi~c d6
voi nhung ngu<'Ji khac.
+ Uo'ng ngay vien tranh thai khin dp (theo huong dfo cua ngu<'Ji c6 chuyen
mon).
+ D€n cd sd' y t€ vi nh~n sl/ giup do cang som cang to't.
+ Mqt s6 trudng hqp se duqc giam diuh y khoa giup de cd quan chuc nang thu
th~p de thong tin khdi to' de do'i tuqng da lam h::ti b~n.
+ Cfo di kham va d~u tri n€u co t6n thudng bq ph~n sinh dl!c ho~c cac bq ph~n
khac cua cd th€.
+ Xet nghi~m phat hi~n HIV giai do,:1n som, uo'ng thu6c di/ phong lay nhi€m
HIV.

18
 Bai 4
D{J PHONG LAY NHIEM HIV
(Thd'i gian: 2-6 gio')

MTJCTIEU:
Sau heh h9c, h9c viJn c6 khd nang:
1. Ke"' ten dlf<!c cac hlnh thuc lay nhi€m HIV
2. Mo ta du<1c eac giai do<1,n cua ngud'i nhi€m HIV, d~c bi~t la giai do<1,n chua
th€ hi~n b~nh.
3. Bie't each phong, tranh lay nhi€m HIV.
4. Bie't each xu li khi nghi ngo' ho~c da bi nhi~m HIV.

PHU0NG PHAP GIANG D~Y:

+ Thuye't trlnh
+ D~t cau hoi dqng nao
+ Minh hqa b:fing hlnh :inh v€ ngu<'Ji nhi€m HIV/AIDS,
+ Thl/c hanh:
♦ Dua ra cac tlnh hu6ng v€ SI/ nghi ngo' nhi€m HIV sau khi co QHfD khong
an toan vii th:io lu~n each XU tr.L
♦ Dong vai cl€ mo ta mqt so' tlnh hu6ng.
N<)IDUNG:
1. Kh:H ni~m, during l~y truy~n v:'i nguy co nhi~m HIV
1.1. Khai nijm vi HIV/AIDS
1.2. Dlio"ng lay troyin HIV va nhom nguy cd coo
1.2. I. Duang ldy truyin HIV (c6 3 auang ldy chfnh)

1.2.2. Nguy ca bi nhilm HIV

+ Ne'u kh8ng phong tranh, bift ky ai ding c6 the"' nhi€m HIV. Tuy nhien co
nhung nhom nguo'i c6 nguy cd bi nhi€m HIV cao hdn nh6m nguo'i khac.
+ Nh6m nguo'i c6 nguy co cao (d~ bi) nhi€m HIV.

1.2.3. Khdng ainh nuit ngttai bi nhilm HIV

+ Mqt ngu<'Ji chi dlf<!c kh~ng djnh bj nhi~m HIV khi xet nghi~m mau va c6
k€t qua
du'ong tinh qua 3 lfo xet nghi~m t;;ii cd sd y te' dlf<1c Bq Y te' cho phep
lam cac xet nghi~m cha"n doan HIV.
+ De'n cd sd y te' de"' lam xet nghi~m HIV ne'u co nguy cd bi nhi€m HIV (quan
h~ voi nguo'i m<1,i dam, vo tlnh bi kim tiem kh6ng ro ngu6n g6c dam vao ngu'o'i,

19
 bi tie'p xuc vdi mau cua ngu<'J'i khac...).
+ Ke't qua xet nghi~m HIV se du<;lc hoan toan du<;lc giu bi mSt.

2. C:ac hiifu hi~n cua nguoi nhi~m HIV

I) Giai il.oqn ctla sl·

2) Giai il.oqn kh8ng trif u chung:

3) Giai il.oqn tifn triln:

4 J Giai il.oqn AIDS:

3. Phong, h-:anh Hly nhi~m HIV
3.1. Cac bijn phap d,j phong lay nhiim HW
3.1. l. Tlnh dµc an toan
3.1.2. Trdnh tiip xuc mau cua nguai khdc
+ Khong su' d1.,mg chung born kim tiem.
+ Khi dn truy€n mau, b~t buqc ductc truy€n mau khong bi nhi€m HIV.
3.1.3. Phong lay truyen ta~ sang con
+ Phong tranh mang thai ngoai y muo'n cho ph1:1 nu nhi€m HIV la m9t trong
nhung ye'u to' lam giam lay truy€n HIV tum" sang con.
+ DI/ phong so'm lay truyin HIV tum" sang con c6 hi~u qua ra't cao ne'u ngudi
m" ductc d~u tri sdm va dung qui diuh tu luc mang thai thong qua:
- Xet nghi~m mau phat hi~n HIV so'm cho ta't ca phi,i nu mang thai.
- Khi mqt ph1:1 nu mang thai bi nhi€m HIV, di€u tri di/ phong HIV d€ tranh
lay truy€n cho con.
- Cac dich v1:1 cham soc, h6 tr<;/ va di€u tri thich h<;lp cho m., va con sau sinh.
3.2. X-il Ii klti nghi ngil bi nhiim HIV
+ Nhung tlnh hu6ng c6 the" dil.n de'n bi nhi€m HIV: d§m phai vSt s~c nhqn
(born kim tiem) khong ro ngu6n go'c ho~c bie't chinh xac nhung vSt d6 c6 mau
cua ngudi nhi€m HIV; quan h~ tlnh d1:1c bi rach bao c ao su; nhung ngudi nghi~n
chich ma tuy Su' d1:1ng chung born kim tiem.
+ Vdi nhung trudng h<1p d§m ph:ii nhung v~t s~c nh9n:
♦ Bude 1: Xu' ly ve't thuong t~i ch6
♦ Bude 2: De'n co sd y te' de" ductc tu va'n

3.3. X-il Ii klti bi nhiim HIV

- Tlrn de'n de co sd y te' de" ductc h6 tr<1 mqt each tot nha't.

20
 Phfin 3
HUCJNGDAN
THlJC Hl~N GIANG D~Y

21
22
 Chu d~ 1
sue KHOE SINH SAN VA
sue KHOE TINH Dl)C

MTJCTIEU:
Sau bai h9c, h9c sinh c6 khd nang:
1. Hie"u dU'(1c khai ni~m v~ sue khoe sinh san.
2. Hilu dU'(1c khai ni~m v€ sue khoe tlnh dt,ic, quan h~ tlnh dl)c an toan va kh6ng
an toan.
3. M6 ta dU'(1c d.c h~u qua cua quan h~ tlnh dl)c kh6ng an toan.
4. Chu dqng xu li dU'(1c d.c h~u qua cua quan h~ tlnh dl)c kh6ng an toan.

THONG I)IJtP:
+ Sue khoe sink san thank nienlvi thank nien la m9t trong nlu1ng van di quan
trpng va lien quan den hq,nh phuc va hldng lai ciia mJi ng1iifi..
+ Nhu cdu va quan hr tinh diJC la nhu cdu hf nhien ciia con nglioi, tuy nhien
thank nien nen co quan hr tinh diJc an loan va lank mq,nh Ji tranh cac h/),u
qua dang tile.
+ Khi co van di lien quan ilen quan hr tinh tbJc hay h/),u qua ciia quan hj tinh
diJC cdn co each giai quyet an loan va h(lp ly

I. Khdi. d(>ng Mp hqc

Thdi gian: 5-10 phut
HU'dng dfo d ldp chdi tro chdi khdi dqng: "C ~p d6i"
Chia ldp thanh d.c nh6m, m6i nhom 2 ngU'cJi, lam theo hi~u l~nh cua ngU'<'Ji quan tro.
- Tay ch?m tay
- Chan ch?m chan
- Dfo g6i ch?m dfo g6i
- Dui ch?m dui
- Tai ch?m tai
- Ma Ch?m ma
- Mui Ch?m mui
- Tay ch?m ma, m6i Ch?m ma....
Giao vien ke't lu~n: Slf va ch~m t?i mqt tlnh hu6ng nao do co the' t?o cam xuc

23
nha't d¥1h giua ng\Jdi nam va ngu'di nu. Gioi thi~u N(>idung bai hqc lien quan toi tlnh d1,1c
va h~u qua cua quan h~ tlnh d1,1c khong an toan.

I. Nqi dung
1. Nqi dung 1: SKSS vii cac v!fo d~ v~ SKSS
Thdi gian di/ kie'n: 5-10 phut

Bijt c~u hoi sau d€ cac hqc sinhvi&n tni IM:

+ Sue khoe sinh san du'<;fc hi€u nhu' the' nao? SKSS la gl?
+ T6ng h(1p y kie'n va chie'u slide kh:ii ni~m vi SKSS (theo TS chuc y te' the'
gioi)
+ Sue khoe sinh san bao g6m nhung nqi dung gl?
Gqi 2 nh6m hqc sinh v ie't len 2 td gia'y AO vi de nqi dung cua SKSS.
Sau khi hqc sinh thtfc hi~n xong, to'ng h(1p de y kie'n, gi:io vien neu nh~n xet va
cung dp d~y du thong tin b:fog de slide va di€n giai tung nqi dung.
1) Lamm'< an toan, bao g6m vi~c cham soc khi mang thai, khi de va sau khide,
ca m'< va con diu an toan.
2) Thl/c hi~n tcl't ke' ho~ch h6a gia dlnh
3) Giam n~o, pha thai va pha thai an toan
4) Gi:io d1,1c SKSS vt thanh nien
5) Phong cho'ng de b~nh nhi€m khuin du'dng sinh san
6) Phong cho'ng de b~nh lay truyin qua du'dng tlnh d1,1c
7) Phong cho'ng ung thu' vu va de lo::i,i ung thu' d bq ph~n sinh d1,1c
8) Phong cho'ng nguyen nhan gay vo sinh
9) Gi:io d1,1c tlnh d1,1c, sue khoe ngu'di cao tuo'i va blnh d~ng gioi
10) Thong tin gifo d1,1c truyin thong
Cfo lu'u y hqc sinh la trong 10 nqidung tren, c6 nhiiu nqi dung lien quan de'n SKSS
vi thanh nien (VTN) ( chi tru nqi dung 7 va 9 la it lien quan ).

2. Nqi dung 2: Tmh dl}c, quan M tlnh dl}C an toan va kh8ng an toan
ThiJi gian: 10 - 15 phut

2.1. Khai nirm tinh diJC

Giao vi&n du'a ra cac c~u hoi m<i:
+ Tinh di,tc la gi? Th[ nao la q uan M tinh di,tc?
+ Tinh di,tc c6 lqi hay c6 hqi? Tqi sao?
Sau d6 du'a ra ke't lu~n chung vi kh:ii ni~m tlnh d1,1c, quan h~ tlnh d1,1c:
Tlnh d1,1c bao g6m ta't ca de hanh vi nh~m tlm kie'm khoai cam ho~c d€ sinh san.

24
Hanh vi tlnh d1,1c nh~m tun kie'm st! khoai cam thong thu'dng di€n ra giua 2 b<1-n tlnh khac
gidi. Tuy nhien, v i~c tlm kie'm khoai cam tlnh dl/c co th€ la hai ngu'di cung gidi, quan h~
tlnh d1,1c nhi€u ngu'di, tt! mlnh gay khoai cam (thu dam), md tu'dng tdi chuy~n tlnh dl/c
hay dung de dl/ng Cl/ tlnh dl/c d€ kich thich vii tlm kie'm khoai cam, khong ddn thufo la
hanh vi giao hQp.
Trong khuon kh6 bai vie't nay t~p trung vao de vfo M quan h~ tlnh d1,1c giua hai
ngu'di khac gidi.
Tlnh dl/c la mqt khai ni~m rqng, bao ham:
+ Nh~n thuc vii cam xuc v€ cd th€ mlnh vii cd th€ ngu'di khac.
+ Kha n:'i.ng vii nhu du gfo gui v€ tlnh cam vdi mqt ai do.
+ Co nhung suy nghI va tlnh cam gidi tfnh.
+ Cam giac ha'p d~n tlnh dl/c vdi ngu'di khac.
+ Tie'p xuc the" xac: tu dqng Ch,!.m Cd th€ de'n giao hQp.
+ Quan h~ tlnh dl/c la de hanh vi tlnh dl/c tu 6m, hon, au ye'm, vuo't ve cho
tdi giao hQp am d,!.o va du'dng v~t.

2.2. Tinh dJ/c an loan va khong an loan

2.2. I. Tinh di,tc an toan

Ghio vi~n d~t c~u hoi :
+ Th€ nao la tlnh d1,1c an toan?
+ Tlnh dl/c an toan c6 d6ng nghia vdi tlnh dl/c lanh m<).nh khong ?
Tra ldi: kh6ng hoan toan nhu' v~y vii cho hqc sinh thao lu~n.

Tlnh hu6ng thao l~n

Cdu chuyefn cu.a Thanh: Thanh va b<).n gai da hua hon, hai gia dlnh dt! dµih 2 thang
nua se t6 chuc dam cu'di. Vl tin tu'dng nhau vii ch~c chfo se ke't hon nen haib<).n da c6
quan h~ tlnh d1,1c vdi nhau. Sau d6 Thanh bilt dfo co nhung tri~u chung nhu': tie"u bu6t,
su'ng dau d1u du'dng v~t. Thanh gia'u ngu'di yeu di kham vii phat hi~n ra mlnh bi b~nh
lay truy€n qua du'dng tlnh dl/c la l~u. Anh nhd ra tru'dc do mqt tu~n, khi di dJ! sinh nh~t
ngu'di b<).n, do de b<).n ru re, Thanh cung de b<).n vao nha nghl "vui ve" vdi gai m<1-i dam.
Thanh ra't lo lfog cho b<1-n gai, SQ mlnh da lay b~nh cho co a'y. Nhu'ng anh kh6ng dam noi
th~t cho b<).n gai vl SQ se anh hu'dng tdi dam cu'di.

C~u hoi thao lu~n:

+ Lifu Thanh da bi mdc bfnh LTQDTD?
+ Thanh nen lam gi?
+ Lifu bqn gdi cu.a Thanh c6 thl bi ldy Wnh hay klu3ng?

25
 Giao vi~n tdnh bay nqi dung sau khi hoc sinh th~o lu~n:
Tlnh d9c lanh m-1-nh va c6 van h6a doi hoi hai ngu<'Ji c6 quan h~ tlnh d1:1c khong chi
an toan ma dam bao d.c tieu chi sau
+ QHrD khong bi lay b~nh va khong c6 thai ngoai y mu6n.
+ Khong gay to"n thttdng v€ th€ chit va tinh thfo.
+ Tl/ nguy~n, d6ng thu~n, c6 tdch nhi~m va t6n trqng lftn nhau.
+ Xuit phat tu tlnh cam, tlnh yeu thl/c st/.
+ Thoa man d6i vdi ca hai ngu<'Ji
+ Phu h{1p vdi chufn ml/c d-1-0 due, van h6a cua xa h(li.
+ Khong phai tlnh d1:1c de" trao d6i quy€n l<1i hay quan h~ vdi ngu<'Ji m-1-i dam,
vdi ngu<'Ji cung huye't th6ng.

2.2.2. Tinh dµc lank f'!Ufnh va c6 van h6a

Tlnh hu6ng t~o l~n

Cau chuyefn cila Linh: Linh va b-1-n trai yeu nhau du<1c 1 nam. Hai ngu<'Ji ra't ton
trqng nhau va quye't gift gln cho nhau tdi luc cudi. Vao sinh nh~t ngu<'Ji yeu, m(it bua to'i
lang m-1-n, haib~n c6 uo'ng chut ru(1u va v€ phong ngu<'Ji yeu cua Linh de" n6i chuy~n. Do
khong klm che' du(1c cam xuc, Linh va ngu<'Ji yeu da c6 nhung cu chi gfo gui vdi nhau.
Nhung chi la qua h~ b~ng du<'Jng mi~ng, va khi xuit tinh ngoai am d~o d€ kh6ng anh
hudng tdi "mang trinh" cua Linh. Sau d6, d€ ch1c chfo, Linh c6 uo'ng thu6c tranh thai
khfn dp d€ khong mang thai. Sau liln quan h~ d6, Linh va b-1-n trai thiy khong lo lfog
ca
gl vl Linh khong c6 thai. Tud6, hai b~n thu<'rng xuyen l~p l-1-i hanh d(ing d6, va khong
quen uo'ng thu6c tranh thai khfn dp de" d€ phong h~u qua. Tiln suit ngay cang nhi€u,
c6 nhung luc Linh uo'ng tdi 3 vien thu6c tranh thai khfn dp trong m(it tu:fn.

C:fiu hoi th~o lu~n:

+ Linh va nguirl yeu quan hf nhu the' il1i g9i la tinh dµc an toan va lank m(lnh
haychua?
+ 0

Linh va ngttai yeu c6 thc gif,p phdi nhilng nguy C(T gi?

Lu'uy:
+ Hi~n t~i tren the' gidi c6 nhi€u xu hudng tlnh d1:1c: defog tinh, tlnh d9c b~ng d1:1ng
c9, tlnh d9c b~ng m~ng... Ca.ch xu hudng tlnh d9c nay du(1c nhi€u nucrc phudng
Dong khong chip nh~n, nhung l-1-i la blnh thudng d nhi€u nude phu'dng Tay. Nhu
v~y d.c xu hucrng tlnh d1:1c du<1c coi la blnh thu<'Jng va lanh m-1-nh tuy theo m6i n€n
van h6a khac nhau.
+ Giao vien c6 th€ la'y vi d1:1 nhudit nucrc Ha Lan, m(lt dit cho phep hanh ngh€
m-1-i dam va m-1-i dam c6ng khai, ph9 nu ban dam pho bay than the" trong cac cua
kinh tren du<'Jng pho'. Ha Lan cflng nhu nhi€u nude phudng Tay coi m~i dam la
m(lt ngh€.

26
 + Giao vien cho hqc vien thao lu~n tlnh huo'ng trend€ cac em dua ra chlnh k.ien
l~p lu~n cua ban than v€ vi~c cha'p nh~n ki€u quan h~ tlnh d~ic tren cua doi b,!.n
tre. Kilu quan h~ tlnh d1:1c nay c6 th€ khong c6 thai ngoai y muo'n nhung v~n c6
th€ bi lay b~nh qua dudng tlnh d1:1c.

2.2.3. Tinh dµ.c khong an toan

Gifo vien d~t cau hoi: Th€ nao la tlnh d1:1c khong an toan dlfa vao ph:fo vua giang
v€ Tlnh d1:1c an toan.

2.2.4. Thu dam va cac thien hudng tlnh dµ.c

Giao vi~n chi€u phim tlnh hu6ng "Chuy~n kh6 n6i "v€ hi~n tu<1ng thu dam cho
hqc sinh xem va dua ra de cau heh thao lu~n:
+ The'new la thu ddm? Nu c6 thu dam hay khong?
+ Thu dam c6 tdc hqi gl khong?
Sau d6 giao vi~n cung c1p th~m ki€n thuc cho hqc sinh:
+ Thu dam la hanh vi dung tay ho~c cac d1:1ng c"1 ti/ dqng ch,!.m, k..ich thich vao
bq ph~n sinh d1:1c cua mlnh d€ t;:io khoai cam, ti/ thoa man vi tlnh d"1c. Hanh vi
c6 th€ x:iy ra d ca nam va nu, kha ph6 bi€n trong gioi tre hi~n nay.
+ Thu dam khong c6 h;:ii, la each giup nhi€u b;:in tre giai toa du<1c ham muon
quan h~ tlnh d1:1c, tranh du<1c h~u qua c6 thai ngoai y muo'n, tranh du<1c de b~nh
lay truy€n qua ducJng tlnh d1:1c va HIV/AIDS.
+ Ap life lon nhiit d6i voi thu dam la stf xung dqt giua quan ni~m truy€n thong,
d;:io due truy€n tho'ng d6i voi m6i ngudi khi c6 hanh vi thu dam

Giao vi~n dijtdlu hoi :

Khi nao thu ddm bi coi la c6 hqi hoqc bi che trach?
+ Khi qua l;:im d1:1ng thu dam, gay :inh hudng xiiu d€n sue khoe: cam giac luon
ham muo'n va bi am anh, gay xao nhang hqc t~p, lam v~c ho~c rdi vao tr;:ing thai
d~n v~t v€ hanh vi cua m1nh sau d6.
+ Khi thlfc hanh thu dam thu<'Jng xuyen (hang ngay ho~c nhi€u Hin trong ngay)
trong di€u ki~n gia'u di€m, s<1 bi ngudi khac phat hi~n, d~ xuiit tinh som, gay h~u
qua khong to't cho CUQC so'ng v<1 ch6ng sau nay.
+ N€u l;:im d"1ng thu dam ho~c thu dam khong dung each c6 th€ gay chiin
thudng va xay sat b(i ph~n sinh d1:1c.

3. Nqi dung 3: H~u qua cua quan M tlnh dl)C kh6ng an toan va each xu'H'

3.1. Mifc cac hfnh lily t111yin qua alidng tinh dl}c
Tro choi " Ghep c~p":
C huifn bi de m:inh giiiy ghi ten de b~nh lay truy€n qua ducJng tlnh d"1c: l~u, giang
mai, Sui mao ga, Chlamydia, HIV, v ien gan B, m1:1n rqp, trung roi..

27
 Chufo bi them cac hlnh anh v€ cac hlnh anh cua cac b~nh tren.
Luu y: m6i ten ~nh va hlnh anh tu 2 tdi 3 hlnh anh tuy theo s6 htqng hqc sinh.
Lu~t chdi: C :k hqc sinh se ti/ b6c tham hlnh anh ho~c ten ~nh. Sau do m6i ngudi
tu tlm manh ghep cua mlnh. Ai la ngud'i t:irn dung m:inh ghep (ten b~nh va hlnh anh
dung) cua mlnh se chie'n thfog.
Sau tro chdi, giao v ien gidi thi~u kI v€ cac b~nh lay truy€n qua dudng tlnh d~c.

C~u hoi thilo lu~n:

+ Kl cdc d<fu hiefu ban adu J nam va nil vd cac bfnh ldy truyin qua iluang tinh
dw al q uyft ilinh iii khdm.

Ghfo vi&n tdng hqp va giili thfch, trinh bay ~ng slide :
+ Cac da'u h~u mfr ~nh lay truy€n qua dudng tlnh d~c d nil
- Tie't dich am d<).o ba't thudng.
- Tie'u buo't, tie'u rat ho~c tie'u nhi€u lfo.
- Cac no't 1-)., gay dau t<).i vilng sinh d~c.
- Vilng sinh d~c do, sung.
- Dau b~ng dudi, d6i khi kem theo s6t, dn l<),nh ho~c dau b~ng khi dang quan h~.
+ Cac da'u h~u mfr ~nh lay truy€n qua dud'ng tlnh d~c d nam.
- Co no't 1-). ho~c ve't loet quanh bq ph~n sinh d~c
- Chay dich tie't ba't thudng tu dudng v~t
- Di ti€u buo't ho~c di nhi€u liin hdn blnh thudng
- Sung ta'y vilng sinh d\]c
Ngoai ra, giao v ien gidi thi~u phfo ph~ l~c v€ da'u hi~u, tri~u chung <lily du va cac
hudng xu' ly cua cac b~nh lay truy€n qua dudng tlnh d~c.

3.2. Mang thai ngoai j muon va each xi1 I{

Xem phim Hoh hu6ng "Phili lam sao d~y"
Giao vi&n dijt dlu hoi thilo lu~n cho d Mp:
+ Hai bqn tre trong phim g(ip phai tinh huo'ng gi? Hcju qua cila vifc nay i161. v6-i
Hang va Khanh la gi?
◊ Hai b<).n tre da c6 thai ngoai y mu6'n. Di€u nay khie'n H6ng va Khanh ra't
bu6n va be' tic. Cac b<).n mu6n tlm hie'u v€ pha thai, dia die'm cung dp dich
v~ nhung b:in than cac b<).n chi.fa co duqc thong tin dn thie't.
+ T(li sao hai bqn l(li c6 thai ngoai y muo'n?
◊ Hai b<).n da kh6ng su' d~ng bi~n phap tranh thai an toan trudc khi c6 quan
h~ tlnh d\]c. Hai b<).n dung thu6'c tranh thai kh:'in cilp nhung kh6ng hi~u qua.
C6 the' la do chua du li€u luqng. Trong trudng hqp du li€u luqng vfo c6 kha

28
 nang mang thai do hi~u qua cua bi~n phap tdnh thai nay chi 75-80%.
+ Trang truitng hqp kluJng ail diiu kifn sinh va nu6'i con, hai bqn rtdn chqn gidi
phap nao? Pha thai t6't nhai a tuci'i thai nao?
◊ Trong tntdng h<;l'p khong du di€u ki~n sinh con, thl pha thai som la l1fa chqn
thich hqp. Pha thai khi c6 thai 6 tufo tu6i la thich hqp. Vi~c pha thai muqn se
c6 nhi€u anh hudng toi sue khoe va kha nang sinh de cua ngudi ph1:1 nu sau nay.
+ 0

Nhilng nguycac6 thc gqp phdi nfupha thai kh6'ng an toan?

◊ Pha thai kh6ng an toan se g~p phai nhung bie'n chung cho nguc'Ji ph1:1
nu:Chay mau, thung tu cung, nhi~m trung, sot thai va nguy hie"m hon la h~u
qua v6 sinh sau nay.
+ Vai tro cua bq_n trai trong tlm kifm dich v!l SKSS nhu thf new?
◊ B:,m trai dn chu dqng tlm kie'm dich v1:1 pha thai an toan cho b;;in gai, va
cham s6c b;;in gai sau khi lam thu thu~t. Quan trqng nha't la tranh de" vi~c
mang thai ngoai y muo'n xay ra nua, nen trao d6i voi b;;in gai tlm ra bi~n phap
tranh thai phu hqp va hi~u qua ne'u nhu da sfo sang co quan h~ tlnh d1:lc.

Luuy:
Giao vien chu y cho hqc sinh: Cdc ytu t6'ddn at'n mang thai ngoai y mu6'n
+ Khong su d1:1ng cac bi~n phap tranh thai khi quan h~ tlnh d1:lc, ho~c su d1:1ng cac
BPTT nhu'ng khong dung each d~n de'n hi~u qua tranh thai kem.
+ Slf thie'u hi€u bie't v€ chu kl kinh nguy~t, co che' th1:l thai, cac bi~n phap tranh
thai.
+ Kho khan tie'p c~n voi dich V1:l cham soc SKSS hay cac co sd y te' de" tlm kie'm
dich V1:l tranh thai.
+ Ban than ng;;ii tlm kie'm de bi~n phap tranh thai.
+ Quan h~ tlnh d1:lc kh6ng chuifo bi, khong mong muo'n.

Kich Hoh hu6ng: Cho ca 16p phan c6ng dong vai trong tlnh hu6'ng sau:
Cau chuyin cua Nhung:Nhung 17 tuci'i la mqt c6 gai hi€n l:'inh, xinh d~p. Dam con
trai trong tn.t<5ng ai cung theo duci'i co. Nhung cha'p nh~n yeu Kien mqt chang trai no"i
tie'ng an choi trong huy~n, con nha giau. Tu ngay yeu Kien, Nhung thudng duqc t~ng
nhung moo qua d1t ti€n, Kien thudng ru Nhung toi nhung noi an choi d1t ti€n, nha hang
sang tn:rng r6i de'n nhung quan bar danh cho nhung c6ng tu con nha giau. Trong m(lt lin
di bar, do c6 uo'ng nhi€u qua, Kien doi hoi co quan h~ tlnh d1:1c voi Nhung, hai ngudi da
di qua gioi h;;in. M(lt thdi gian sau, Nhung phat hi~n mlnh mang thai, co noi voi Kien v€
chuy~n nay nhung anh ta dad€ nghi Nhung pha thai vld hai con di hqc va b6 m~ Kien
se khong bao gid cha'p nh~n Nhung. Nhung cung lo cho tuong lai cua mlnh nhung vifo
muo'n giu l;;ti cai thai.
C~u hoi thao lu~n cho tlnh hu6ng tr~n:

29
 + Nhung cdn phdi llim gl hie nliy?
+ Nhung di/u mli Nhung se gqp phdi khi quye't djnh sinh con hay phd thai?

Sau thao lu~n, giao vien cung dp de kie'n thuc trong bai hqc tdi hqc sinh tuy theo
de em hqc sinh cho dng Nhung nen pha thai hay sinh con. Gifo vien cung c6 th€ cho
ldp thao lu~n ti€p;
+ Ntu quylt dinh pha thai, Nhung nen llim gl?
+ Ntu quylt djnh sinh con, Nhung ndn llim gl?
Sau d6 gifo vi~n t6ng h(?'p l?i y kie'n th:io lu~n.

M◊T s6 TINH HUONG

Tinh huong 1: Ha la m(lt nam thanh nien khoe m?nh, bu(i'c sang tu6i d~y thl, Ha
b~t d§u d€ y nhi~u hdn tdi de b~n nu va c6 tlnh cam d~c bi~t vdi Nga. Ha hay nhln trqm
Nga, va hay tlm mqi each d€ tie'p xuc va n6i chuy~n vdi Nga. Nhi~u dem, Ha con n~m
md nhung gia'c md ra't nh?Y cam la au ye'm, om, hon va c6 quan h~ tlnh dl!c vdi Nga. Sau
nhung lfo d6, Ha cam tha'y ra't xa'u h6 vdi ban than mlnh va Ha khong dam n6i chuy~n
vdi Nga nua.
Cau hoi thao luQn:
+ Bqn Hli dang gqp phdi chuyjn gl?
+ Nhi:tng hlinh dqng cua Hli nhu the'c6 bi coi lli dang che trach hay khong?

Tinh huong 2: Mai 18 tu6i, la m(lt c6 gai ft n6i, so'ng kha khep kin, khong c6 nhi~u
b?n be. Mai hay thu dam trong phong rieng m6i khi co tha'y bu6n vl sau m6i lfo thu
dam, Mai cam tha'y vui va yeu ddi hdn. Mqt lfo, trong luc thu dam quen kh6ng kh6a cua
phong, Mai bi mt, ba't g~p. Khong d€ Mai giai thich, mt, Maida danh Mai, mfog Mai la
ngudi con gai hu hong va nghI Maida c6 quan h~ tlnh dl!c linh tinh vdi ngudi khac. Mai
cam tha'y ra't xa'u h6, ti.!' ti va muo'n ti.!' tu.
Cau hoi thao luQn:
+ Hanh vi thil dam cila Mai c6 phdi la xa'u?
+ Bqn se lam gl ne'u lli trlf! cila Mai?
Tinh huong 3:Thanh va b?n gai da hua hon, hai gia dlnh di.!' dinh 2 thang nua se
t6 chuc dam cudi. Vl tin tudng nhau va ch~c chfo se ke't hon nen haib?n da c6 quan h~
tlnh dl!c vdi nhau. Sau d6 Thanh b~t dfo c6 nhung tri~u chung nhu: ti€u buo't, sung dau
dfo dudng v~t. Thanh gia'u ngudi yeu di kham va phat hi~n ra mlnh bi b~nh lay truy~n
qua dudng tlnh dl!c la l~u. Anh nhd ra trudc d6 mqt tufo, khi di di.!' sinh nh~t ngudi b?n,
do cac b?n ru re, Thanh cung de b~n vao nha nghl "vui ve" vdi gai m?i dam. Thanh ra't
lo la'ng cho b?n gai, s(! mlnh da lay b~nh cho c6 a'y. Nhung anh khong dam n6i th~t cho
b?n gai vl s(?' se anh hudng tdi dam cudi.

30
 Cau hoi thao lu4n:
+ Liiu Thanh da bi mdc binh LTQDTD?
+ Liiu bqn gdi cua Thanh c6 thl bi lay bfnh hay khong?
+ Thanh nen lam gi?

Tinh huong 4:Hudng 16 tu6i. Co co ngu'<'Jiyeu du'<1c 1 nam, trong mqt l:fn sinh nh~t
ngu'<'Ji yeu, haib:;m khong klm che' du'<1c cam xuc nen da quan h¢ tlnh d1,1c ma khong ap
d1,1ng bi¢n pha tranh thai nao. Ca hai d~u nghI day la l§n quan h¢ d§u tien cua ca hai
ngu'<'Ji nen se khong sao. Nhu'ng sau do, Hu'dng phat hi¢n ra mlnh bi ch~m kinh, di kham
bac sI thong bao Hu'dng da mang thai. Hu'dng d't bit ngd vl sau khi quan h¢ tlnh d1,1c, co
da dm rua th~t kI, d~c bi¢t la v¢ sinh vung kin ma sao vftn co thai?
Cau hoi thao luq,n:
+ Bqn gai c6 quan hf tinh dvc ldn Mu tien hoij.c I ldn duy nluft c6 thl mang
thai duqc kh6'ng?
+ Ne'u dung la da mang thai, Huong nen lamgi trong truilng hqpnay?

KET THUC BAI GIANG:

◊ Giao vien gqi 1-2 h9c sinh nhfr l~i cac nqi dung chinh cua bai
◊ Giao vien tom ta't ngfo gqn cac nqi dung chinh
◊ Nha'n m~nh thong di¢p cua bai h9c.

31
 Bai 2
Slj THl) THAI VA CAC BlliN PHAP
TRANHTHAI

MTJCTIEU
Sau khi h9c xong, h9c sink c6 khd ruing:
l. Hiu cd ch€ thl) thai va tinh duqc ngay an toan theo elm ky kinh nguy~t M tranh thai.
2. Li~t ke duqc de bi~n phap tranh thai thong thucJng va de ttu, nhuc?c d.ilm,
lttu y vdi m6i bi~n phap.
3. Mo ta each su d1,mg bi~n phap tranh thai dung each
4. Llfa chqn duqc bi~n phap tranh thai phu hc?p khi c6 QHTD.

THONG DI}::P:
- Hiiu mi(jc cd chithJJ thai. di biet each tranh thai. tot la lnioc dau dam bao sue
khoe sinh san va sue khoe nnh <.hJc cua thanh nien.
- B!lll Ire hay chpn biin phap tranh thai an loan (BCS) va sil <.hJng dung neu
coQHTD.
1. on t~p
Thdi gian: 5-10 phut
Giao vien on t~p ~i kie'n thuc cua bai hqc trade cho hqc sinh vdi nqi dung cau
hoi:
- The' nao la quan h~ tlnh d1:1c an toan?
- H~u qua cua quan h~ tlnh d1:1c khong an toan? Huong xu tri?

II. Khdi dqng

III. Nqi dung
1. Nqi dung 1: Stf th\l thai va hi~n tu'(fng co thai
Thdi gian dlf kie'n: 45-60 phut

Gi:fo vi~n dijt tung c~u hoi d€ cac hqc vi~n tra loi:
I J Theo cac anhlchi, s tJ thµ tha i la gl?
2) Lam th/niio al th¥ thai?
Giao vien co th€ gqi y cho hqc sinh b~ng de vi d1:1 h6m hinh, sau khi hqc sinh tra
!di, cung dip thong tin cho hqc sinh.

32
 Clue'u slide ho<1-t hlnh (Debbie)
3) Khi nao thl nuit nguai phi,1 nil c6 thl c6 thai?
Sau khi hqc sinh tr:i ldi, giao vien dua ra cac di€u ki~n de' co the" thl) thai:
+ Co quan h~ tlnh dl)c cua nam - nu va giao hqp dudng v~t - am d<).o ma
khong su dl)ng cac bi~n phap tranh thai.
+ Nam gidi xua't tinh vao am dqo cua ngu'di phi.) nu.
+ Chit h1q'ng tinh trilng to't (so'luqng va chit h1q'ng cua tinh trilng).
+ Trung chln va da fl)ng.
+ Trung di chuye"n duqc tu voi trung de'n bu6ng tu cung (trong trudng hqp voi
trung de do ba't ky nguyen nhan gl thl khong thl! thai duqc).
+ Bu6ng tu cung co du di€u ki~n de" trung lam to" va phat trie"n (trong trudng
hqp bu6ng tu cung bi s~o, hay co dl)ng Cl! tranh thai thl trung kho co the" lam to"
va phat tri€n t<).i bu6ng tu cung).
4) Nguai phi,1 nil c6 the' thi,1 thai bdt ky khi nao quan M vdi nam gidi kh6ng?
Cau tr:i ldi dung: khong, ma trong m6i chu ky kinh nguy~t, ngudi ph~ nu chi co
thdi die"m nha't dtnh co the" th~ thai, do la khi trung chin va rl)ng.
Giao vi~n cung cip th8ng tin v~ Huh ngay rvng trung va gi:ii thkh them v€ Thai
ky ri,tng trting va khd nling thi,1 thai:
+ Trang m6i thang ngu'di phi.) nu ch1 c6 khd nling thi,t thai trong khodng thai gian
nluft iiinh: d6 la thdi ky co mqt trung trung chln va sfo sang cho tinh trilng th~ tinh.
+ Hi~n tuqng fl)ng trung thudng xay ra vao giua chu ky kinh nguy~t. Thong
thudng, m6i nang bu6ng trung se s:in sinh ra l trung trong mqt thang (tuy nhien
cung co nhung trudng hqp nhi€u hdn mqt trung duqc fl)ng trong l thang, do la
nhung trudng hqp sinh d6i, sinh ba...). Trung nay se duqc fl)ng vao o'ng d§.n trung
tdi tu cung. Thdi gian trung t6n t<).i d voi trung de' chd tinh trilng tdi th~ tinh trong
vong 24 gid. Sau thdi gian do ne'u trung khong duqc thl) tinh se thoai hoa va dao
thai ra ngoai qua am dqo.
+ Khi nam gidi xua't tinh vao am d<).o, tinh trung se bdi tu am dqo, qua c6 tu
cung vao bu6ng tu cung r6i tdi voi trung de' thl! tinh. Thong thudng tinh trilng
so'ng duqc trong am d<1-o ngudi phi.) nu khoang 3 ngay.
+ Chfnh vl v~y, kha nang thl! thai con phi.) thuqc vao vi~c nam gidi va phi.) nu
co QHTD (co slf phong tinh vao am d<).o ngudi phi.) nu) c6 dung hay g:fo ngay
r~ng trung hay khong.
Lu'u y: Giao vien dua hlnh anh minh hqa v€ vong clrn ky kinh nguy~t va tfnh ngay
fl)ng trung cho hqc vien theo doi, ch1 vao hlnh minh hqa dau la ngay fl)ng trung, dau la
nhung ngay co kh:i nang thl! thai (ngay nguy hie"m).

33
 Thtfc h:'mh l:'im vi~c nh6m (10 phut)
Giao vien chia lop thanh 2 nh6m nho va m6i nh6m cu" ra mqt tntdng nh6m. £)~ nghi
m6i nhom se lam va trlnh bay v~ nhung nqi dung sau:
Nh6m I: Tfnh thai gian c6 khd ruing thlJ. thai, theo doi chu ky kinh nguyit al tfnh
ngay rlJ.llg trung, cac giai aoqn vai truiJng hqp vong kinh la 28 ngay
Nh6m 2: ncu cdc dcfu hifu cua nguiJi phlJ. nil khi mang thai
M6i nhom co l Ophut di: ban lu~n va 5 phut di trlnh bay. Giao v ien se nh~n xet va
b6 sung thong tin.
Giao vien se hoi mqt vai b,!.n nu v~ chu ky kinh nguy~t voi th<'Ji gian khac nhau (
28, 30, 32 ngay) va yeu du b~n gai do tfnh khoang ngay an toan, khoang ngay khong
an toan Va ngay fl!llg ttung.
Giao vien dua ra hlnh anh cac giai do~n an toan va nguy hie"m cua vong kinh 28
ngay (c6 th€ dung sd dd vong tron trong tai li~u cua hqc sinh).
Hinh 2.3: Sa M chu ky kinh nguyit va giai aoqn an toan
(vong kinh 30 ngay).

Giao vi~n nhifn m~nh cac y:

+ An toan tuong a6'i: tu ngay thu 1 de'n ngay thu 9 (ngay l la ngay dil:u cua ky
kinh truoc ). Bay la giai do~n an toan nhung do trung luc d6 chua fl!llg nen c6 th€
n,mg ba't ky luc nao ne'u ngu<'Ji phi.! nu hung pha'n cao khi quan h~ tlnh dl!c (nen
duqc gqi la giai dO,!.ll an toan tuang a& va bcfp benh).
+ Khang an toan: tu ngay thu 10 de'n ngay thu 19 (nguy hi€m): ngu<'Ji phi.! nu
ra't d€ thl! thai ne'u quan h~ tlnh dl!c trong giai do~n nay 1 .
+ An toan: tu ngay thu 20 de'n ngay thu 28/30: trung da rl!ng nen khong con
kha nang thl! thai.

Lu'uy:
+ Phdn nay hqc sinh se thdc mdc nhilu, nen giao vien cil:n hoi cac hqc sinh xem
co ai co th~c m~c ho~c co cau hoi gl khong. Ne'u co, hay giai dap th~c mile ho~c
h~n tra ldi vao bu6i h9c lfo sau.
+ Giai thich them v€ tfnh toan ngay n,mg trung va luu y nhung pht,1 nu c6
vong kinh khong Mu hay qua dai ho~c qua nga'n.
- Tfnh ngay r1,1ng ttung va ngay d€ thl! thai theo sd dd tren chi ap dl!ng cho
nhung ngu<'Ji phi.! nu c6 chu ky kinh nguy~t d€u va vong kinh khong qua dai
(tu 28 de'n 30 ngay).
1 Khi ap dung phub'ng phap tranh thai nay, nen ap dung khoang trdi gian nguy hi.im rong hon 1-2 ngay so vdi tinh toa·n.

34
 - Mqt s6 phi.! nu c6 vong kinh ngfo dudi 28 ngay ho~c nhi€u hdn 32 ngay,
c6 khi len den 45 ngay ho~c lau hdn. Nhung tnlcfng hqp nay kh6ng nen ap
d'-!ng each tinh toan ngay fL!ng trung d€ tranh thai.
- Trang kho:ing 5 ngay sau ky kinh nguy~t, gqi la an toan tudng d6'i vl khi
d6 trung chua n,mg, nen ne'u ngucfi phi.! nu sinh ho:;it tlnh d'-!c d:;it hung phan
cao (xa nhau lau ngay), ho~c bi cuong ep tlnh d'-!c qua sq hai, trung c6 th€
r'-!ng va gay c6 thai).
- Trung sau khi fL!ng chI s6ng duqc 24 gicf (l ngay) ne'u kh6ng th'-! tinh se
thoai h6a. Do d6 tinh tu ngay r'-!ng trung lui v€ sau 1 ngay va de' ch~c chfo
hdn, hli v€ sau 2 ngay se kh6ng c6 kh:i nang th'-! thai.
- Tinh trung thong thucfng chI s6'ng du(?'c 72 gid (3 ngay). Ne'u tinh trung
kh6ng g~p trung trong vong 3 ngay sau khi xua't tinh, se kh6ng c6 kh:i nang
th'-! thai

2. Nqi dung 2: Cac bi~n plrap tranh thai phd bi€n

Thdi gian dtf kie'n: 75-90 phut
T~n mqt s6bi~n phap tranh thai phd bi€n
Gifo vien chu§n bi:
+ Chia ldp thanh 2 nh6m, m6i nh6m l nh6m tntdng. C~t khoang 15 - 20
manh gia'y (cho m6i dqi) ghi ten cac bi~n phap tranh thai ph6 bie'n khac nhau,
d€ d ban dilu tien cua 2 day ban cung vdi cuqn bang dinh gia'y.
+ Sau d6 chia d6i bang thanh 2 cqt nhu sau:
Nh6m l Nh6m2
Cac bi~n phap tranh thai

M6i nh6m se cu 10 b<1n dung thanh hang dqc de' tham gia tro chdi. Khi gifo vien
ho b~t dilu, liln luqt m6i thanh vien cua 2 nh6m se b6c l m:inh gia'y va ch:;iy len bang
dan ten BPTT dung vao cqt cua nh6m mlnh. Nh6m nao dan nhanh va dung nhi€u nha't
se thfog.
Gifo vien c6 the' dfo nhap nhu sau: Thong qua tro chdi vua r6i, chung ta da bie't
du(Jc ten mqt so'BPTT ph6 bie'n. Hom nay, chung ta se cung nhau tlm hie'u nhung di€u
dn bie't v€ cac BPTT nay.

2.1. Bao cao su

Giao vi~n se dijt c~u hoi di cac hQc sinh td IM:
+ Bao cao SU la gl?
+ Uu, nhuqc ailm da baa cao s u? U u ailm Ion nhdt va khac nhdt vai cdc
BPITkhac?
Luu y: Ta c6 th€ ch~c chfo mqt di€u du gia d., mau sfr, mui vi, hlnh dang khac
nhau thl ta't d cac lo:;ii BCS Mu baa v~ ta khoi cac b~nh lay nhi~m qua dudng tlnh d'-!c

35
va c6 thai ngoai y muo'n nhu' nhau (v6i di~u ki~n mua BCS cua nhung hang uy tin va
BCS con nguyen v~n, con h<!n SU d1,mg).

1) Cac bti6c su' dt_mg BCS dung each

+ Giao vien chufo bi: bao cao su, mqt so' v~t tu'q'ng tning cho du'dng v~t nhu'
qua du'a chuqt, ca ro't, chuoL ho~c yeu du hqc sinh chu§n bi mang de'n ldp.
Vi~c nay t~o ra st/ gay cu'di va hqc sinh rilt thu vi-
+ Giao vien hu'dng d§n su d1,mg BCS (ne'u chu§n bi du'q'c mo hmh du'dng v~t
thl cang to't).
+ Stt d1,mg tranh anh minh hqa cho phfo nay.
+ Y eu du mqt so' hqc sinh len thl/c hanh thu tren m6 hlnh ho~c qua du'a
chuqt.

C:Su hoi thao lu~n:

Gifo vien c6 th€ du'a ra nhung du hoi sau cho hqc sinh cung thao lu~n nh6m ldn
(chia 16p thanh 2 nh6m, phat gia'y A4 cho 2 nh6m, m6i nh6m se thao lu~n nhung cau hoi
du'di day trong vong 5 phut)
IJ Phdi lam gl nffu BCS bi rack hoif,c twit?
2) Deo 2 hoif,c 3 cdi BCS mqt hie c6 an toan lwn khdng?
3 J B(ln c6 thl mua BCS J afiu al adm bdo an toan?
Hai nh6m se c6 5 phut d€ thao lu~n va m6i nh6m c6 to'i da 5 phut d€ trlnh bay.
Nh6m trlnh bay sau se chI b6 sung nhung y chu'a du'q'c M c~p trong bai trlnh bay tru'dc.
Cuo'i cung gifo vien se t6ng hq'p va b6 sung thong tin.

Tlnh hu6ng dong vai:

Gifo vien chia ldp thanh 2 nh6m. Danh cho m6i nh6m 5 phut d€ chufo bi va
khoang 5 phut d€ dong vai cac tlnh hu6ng sau. Dl chu§n bi to't cho chu d~ nay, giao
vien hay ghi tnidc ra gia'y tlnh huo'ng sau:
Mai va Truiing yeu nhau au<7c 6 thdng thl Truiing aoi QHTD, Truiing nl Mai vao
nha nghl va mu(/n c6 quan M tlnh di,ic vai Mai. Mai rat yeu Truang, va VI khdng mu(/n mfft
Truiing nen cd chilp nhq,n c6 quan h4 tlnh di,ic truac hdn nhdn vai Truang. Nhung Mai rfft
lo ldng cho ldn quan hi tlnh di,ic Mu tien.

C:Su hoi thao lu~n:

+ I.iiu Mai co mang thai ngay ldn quan h4 Mu khdng, co bi mdc cac b;fnh qua
auang tlnh di,ic hay khdng?
+ Mai nen chqn biin phap tranh thai nao cho ldn quan h4 adu tien au<7c an toan?
Sau phi1n thao lu~n, giao vien c6 th€ t6ng k€t l~i cac nqi dung ma hqc sinh du'a ra
trong phi1n thao lu~n va cung ca'p them thong tin.
0 K€t lu~n:

36
 + BCS la BPTT an toan nh::ft vdi uu di€m n6i b~t la phong tranh thai va
phong tranh cac b~nh l!iy truy~n qua during Hoh dvc.
+ Sit d\mg BCS trong quan h~ tlnh dl!c la trach nhi~m cua ca 2 nguo'i.
+ Mang theo BCS ben nguo'i khong co gl la xa'u h6 ca. Hay mang theo BCS
phong khi mlnh ho~c b~n be dn dung. Di€u do chi th€ hi~n b~n la nguo"i co
trach nhi~m va lu6n bao v~ mlnh- bao v~ b~n tlnh khongbi nhiem HIV hay cac
b~nh lay nhiem qua duo'ng tlnh dl!c.
Lu'u f: Bi~n phap tranh thai b~ng BCS la each t6't nha't dcl'i vdi thanh nien chua
ke't h6n. Do v~y, giao vien lu6n nha'n m~nh lq'i ich va sJ! ti~n k!i cua bi~n phap nay.
Tho"i gian gianh cho phfo giang v€ BCS nen nhi€u nha't.

2.2. Thuilc tranh thai

2.2. I. Thu5c trdnh thai hang ngay
Dijt c!iu hoi cho cac hqc sinh cung tham gia tra lrii
+ Cdc em biet/ da nghe vi thu.cfc trdnh thai?
+ Thu5c trdnh thai hang ngay la gl?
+ Mdi vi thu5c c6 baa nhieu vien?
+ U5ng nhu the'nao?
Sau khi hqc sinh tr:i lo'i cac cau hoi tren, giao vien dua ra mqt vi thu6'c tranh thai
hang ngay 28 vien va sau do chie'u slide de' cung dp kie'n thuc cho hqc sinh v€ d~c
die'm thu6c tranh thai.
Sau khi xong phdn tren, gido vien hoi tifp hqc sinh:
+ Tt;ii sao c6 nguiii ch9n u5ng thu5c trdnh thai c6 nguai lt;ii kh6ng ch9n?
+ Uu, nhuoc diem va nhiing gi?
Sau khi t6ng hq'p cau tr:i lo"i cua de b~n, giao vien nh~n xet, b6 sung va cung dp
thong tin cho hqc sinh.

Lu'u y:
+ Giao vien dua them mqt s6' thu6c tranh thai lo~i khac v6i de ten khac nhau
d€ gidi thi~u.
+ Giai thich them co lo~i thu6c tranh thai gianh cho ph1,1 nu dang cho con bu.
+ Thu6'c tranh thai ngoai tac d1,1ng tranh thai con co tac d1,1ng chua mqt s6'
b~nh nqi tie't, di€u hoa kinh nguy~t va chua m1.:1n trung ca.

C!iu hoi thao lu~n:

Gifo vien co th€ dua ra nhung cau hoi sau cho hqc sinh cung thao lu~n nhom ldn
(chia ldp thanh 2 nhom, phat giiy A4 cho 2 nhom):
I) C6 the' tim va di nghe tu vdn vi thu5c trdnh thai hang ngay oddu?

37
 2J Stl dµng thUde tranh thai lulng ngay nhu tUnao la dung?
3) KluJng n/n dung vidn thwfc tranh thai lulng ngay khi nao?
Hai nh6m se c6 3 phut de' thao lu~n va m6i nh6m c6 to'i da 3 phut d€ trlnh bay.
Nh6m trlnh bay sau se chi bd sung nhung y chtta dttq'c d€ c~p trong bai trlnh bay tn.tck.
Cuo'i cung gifo vien se t6ng hq'p va b6 sung kie'n thuc..

2.2.2. Thu5c trdnh thai khan cdp

Tlnh hu6ng:
Lan va nguili yeu s5ng tha nen thuilng xuyen c6 quan hf tinh d1J.c. Tuy nhien nguai
yeu c6 kluJng chiu sa dµng baa cao SU al tranh thai. Cfi kluJng mu5n dung thUdc tranh
thai hdng ngay vi S(! bi tang cfin. Dl tranh c6 thai ngoai y mu5n, Lan s a dlj.ng th Ude tranh
thai khan cdpsau mJi ldn quan hf. Gdn ildy, Lan thuang xuydn xua't hief'n hifn tuqng rang
kinh, ilau b1J.ng. Cfi nft hoang mang va lo ldng, sq minh se bi v6 sink

C:!'lu hoi thao lu~n

+ Lan c6 n/n titp tµc dung thu8c tranh thai khtln cdp nhu il1i tilng dung kh6ng?
+ Lannen dung biefn phdp trdnh thai nao il.e° il11qc an toan.
Chia lap lam 2 nh6m, m6i nh6m c6 5 phut d€ chufn bi va 5 phut d€ thao lu~n. Vdi
tlnh huo'ng tren thl m6i nh6m se lam nhtt the' nao.
Cuo'i cung, giao vien se danh gia va nh~n xet. Sau d6 trlnh bay ttu, nhttq'c di€m cua
thuo'c tranh thai khin dip.

Ciiu hoi cho hQC sinh:

+ Uu ailm da vien thu5c trdnh thai khan cdp?
+ Nh11qc ililm cda vien thu8c trdnh thai khan cdp?
+ Dung vien trdnh thai khan ci/p thuang xuyen se c6 lufu qud nhu the'nao?
Gifo vien t6ng hq'p y kie'n, nh~n xet va b6 sung thong tin d~y du b~ng trlnh bay
slide.
Luu y: Giao vien dn nha'n m:;mhthu6c tranh thai kh~n dfp la lo~i thu6c giai
quy~t tlnh th~ n~n kh6ng duqc phep dung nhu mqt bi~n phap tdnh thai thu«'ing
xuy~n. Ne'u dung thtto'ng xuyen, se bi cac tac d1,mg ph1:1 va h~u qua lau dai lam hong
niem m~c tu cung va gay vo sinh.

2.3. Vong tranh thai

2.4. M~t sa'bijn phap tranh thai khac
Gifo vien neu them mqt vai thong tin v€ mqt s6 bi~n phap tranh thai khac nhtt:
vong tranh thai, tri~t s:in, thuo'c tiem tranh thai, thuo'c di~t tinh trung, kieng giao hq'p am
d~o, xua't tinh ngoai am d~o, t.inh vong kinh, cho con bu vo kinh.
Yeu du h9c sinh v~ d9c them cac bi~n phap tranh thai nay.

38
 Sau khi cung dip xong toan bq kie'n thuc cua bai, giao vien cho h9c sinh cho thao
lu~n.
+ Tri~t san: La bi~n phap chi lam m(it lil:n ma c6 tac d1,mg tranh thai mai mai,
kha nang sinh san hfo nhu khong th€ h6i phi.!, hi~u qua ra't cao (d nam gidi la
99,6%). Tr~t san nam la thit ong diin tinh, tri~t san nu la th~t o'ng diin trung.
+ Thu6c ti~m tranh thai: day la 10<1-i hooc mon progesterone, chi tiem mqt lfo
vao b~p. Progesteron se tie't d~n vao cd th€, giup b<1-n gai tranh thai trong mqt
thd'i gian dai (3 thang).
+ Thu6c di~t tinh triing: la mqt 10<1-i h6a cha't c6 tac d'-!ng di~t tinh trilng, thuo'c
c6 nhi€u d<1-ng nhu b9t, kem, vien d~t. Cach su' d'-!ng: kho:ing 15 phut trudc khi
giao hqp, ngud"i nu dua thuo'c vao trong am d<1-o, chu y phai dua de'n t~n sau c6 tu'
cung d€ thuo'c lan ra kh~p vung c6 tu' cung. Tinh trung g~p thu6c se ngung ho<1-t
dqng. Thuo'c di~t tinh trung su' d'-!ng khong th~t thu~n ti~n, doi khi dem 1<1-i hi~u
qua tranh thai khong cao vl sitd'-!ng thuoc khong dung, sai guy trlnh. M(it s6 phi.!
nu dung thu6c nay c6 th€ bi dau rat am d<1-o.
+ Xiro't tinh ngoai ~m d~o: B6 la khi dang giao hqp, s~p de'n luc xua't tinh,
nguoi nam rut dudng v~t ra khoi am d<1-o xuai tinh ra ngoai. Phudng phap nay
hi~u qua tha'p, chi kho:ing 60 - 70 %, vl ngay trong dich tie't ra do hung pha'n
tlnh d'-!c (trudc khi xua't tinh) ci'lng c6 th€ c6 tinh trilng.
+ Tfnh vong kinh: La theo doi chu ky kinh nguy~t cua ngud"i phi.! nu, tinh ra
thd'i ky ma neu giao hqp thl c6 kha nang th'-! thai cao (thd'i ky khong an toan)
d€ kieng giao hqp ho~c dung m(it b~n phap t:ranh thai ke't hctp (nhu bao cao su)
trong thd'i ky d6. Phudng phap nay khong th€ ap d'-!ng vdi nhung ngud"i c6 chu
ky kinh nguy~t khong d€u va c6 hi~u qua thap.
+ Cho con bu v8 kinh: Ne'u ngud"i phi.! nu mdi sinh con dudi 6 thang, chua c6
kinh trd 1<1-i va dang cho con bu hoan toan thl c6 th€ nhd' d6 ma tranh thai. Tuy
nhien bi~n phap nay c6 hi~u qua tranh thai tha'p.
Tlnh hu6ng thao lu~n:
Tlnh hudng 1: Landa dinh hon vdi Thfog va dl;i' dioh cudi trong thang tdi, hq dqn
v€ d chung vdi nhau cho tie't ki~m chi phi sinh ho<1-t nhung khong may cho doi b<1-n tre,
gia dlnh Thfog x:iy ra chuy~n, bo'Thfog ma't, nen dam cu6i hoan tdi 3 nam nua. Vl da
dqn v€ so'ng vdi nhau, nen 2 ngud'i c6 quan h~ tlnh d'-!c trudc hon nhan. Vl chua muo'n
c6 thai nen Lan va Thfog ban vdi nhau 11/a chqn bi~n phap tranh thai h<1p ly, khong anh
hudng tdi vi~c sinh con sau nay.
Cau hoi thao luq,n:
+ Lan va Thdng ncn lt!a chqn biefn pluip tranh thai ru'io la phu hqp?
+ Bijn phap i16 c6 dnh hui:Jng tai khd ndng c6 con sau nay cu.a 2 bqn khong?

Tlnh hu6ng 2: Mai va Trud'ng yeu nhau duqc 6 thang thl Trud'ng muo'n QHTD,

39
ru Mai vao nha ngh1 va mu6n c6 quan h~ tlnh dl!c vdi Mai. Mai ra't yeu Tru'dng, va
vl kh6ng muo'n ma't Tntdng nen c6 ch:'ip nh~n c6 quan h~ tlnh dl!c tru'dc hon nhan vdi
Tntdng. Nhu'ng Mai ra't lo la'ng cho liin quan h~ tlnh dl!c dfo ti.en.
Cau hoi thao luQn:
+ I.i4u Mai c6 mang thai ngay ldn quan hf adu khong, c6 bi mdc cac hfnh qua
duang tinh di,tc hay khdng?
+ Mai nen chQn bi4n phap tranh thai nao cho Ian quan Madu tien aU<7c an toan?

Tlnh hu6ng 3: Thanh 21 tu6i, da c6 ngu'di yeu. Hai ngu'di thu'dng xuyen c6 quan
h~ tlnh dl!C nhu'ng hq d€u bie't ti/ bao v~ ban than b~ng bi~n phap SU dl!ng bao cao SU.
Nhu'ng Hin quan h~ gfo day nha't, sau quan h~, Thanh phat hi~n bao cao su bi thung.
Thanh vii ngu'di yeu ra't lo lfog kh6ng bie't nen XL~ ly the' nao v l ca hai d€u chu'a xac dioh
c6 con.
Cau hoi thao luQn:
+ Thanh vii ngu'di yeu nen xu trf nhu' the' nao trong tru'dng hqp nay.

Tmh hu6ng 4: Lan vii ngu'di yeu so'ng thu nen thu'dng xuyen c6 quan h~ tlnh dl!c.
Tuy nhien ngu'di yeu c6 kh6ng chiu su dl!ng bao cao su d€ tranh thai. C6 kh6ng muo'n
dung thuo'c tranh thai h~ng ngay vl sq kh6ng nh6 de" u6'ng Mu vii cung sq bi mqi ngu'di
bie't. De" tranh c6 thai ngoai y mu6n, Lan su dl!ng thu6'c tranh thai khfo c:'ip sau mdi lfo
quan h~. Gfo day, Lan nghe n6i uo'ng thu6'c tranh thai khfo dp nhi€u c6 the" bi nguy
hie"m, th~m chi la v6 sinh. C6 ra't hoang mang vii lo lfog, sq mlnh se bi nhu' v~y.
Cau hoi thao luQn
+ Lan c6 nen tifp ti,tc dung thudc tranh thai klu5."'n ca'p nhu &I tilng dung khdng?
Didu Lan lo ldng c6 dung khdng?
+ 0

Lannen dung biefn phdp trdnh thai nao iM duqc an toan.

KET THUC BA.I GIANG:
0 Giao vien gqi 1-2 hqc sinh nhfo lqi cac n◊i dung chinh cua bai
0 Giao vien tom tilt ngfo gqn cac n◊i dung chinh
0 Nha'n mqnh thong di~p cu a bai hqc.

40
 Bai 3
KY NA.NG PHONG, TRANH QUAN Ht
TINH Dl)C KHONG AN TOAN

MTJCTIEU:
Sau bai h9c, h9c sink c6 khd nang:
1. Hie"'u v~ nhu du tlnh dt,ic trong tlnh yeu nam nu va thudng thuye't de"' c6 QHfD
an toan ho~c tu ch6i ne'u kh6ng mong mu6'n.
2. M6 t:i va nh~n di~n dl1(1c nhung da'u hi~u nguy hie"'m va hanh vi c6 the"' dfo din
v i~c bi qua'y r6'i tlnh dt,ic ho~c cui'1ng buc tlnh dt,ic.
3. Bie't each phong, tr:foh bi qua'y r6'i ho~c cucfng buc tlnh dt,ic
4. Bie't each xu tri dung khi bi qua'y r6i ho~c cui'1ng buc tlnh dt,ic.

THONG I)IJtP:
- Quan hj tinh dl_lc trong m9i tnlong h!fp ciln chil t!i)ng di t!u{lc an loan ki ca
vo'i. nguoi minh yeu
- Luon canh giac di tranh bi cuiJng hue tinh dl_lc va biet each xu li neu bi quay
roi hoijc cuiJng hue tinh dl_lc t!ltranh hf!ll qua dang tile.

1. on t~p
Thdi gian: 5 -10 phut
Giao vien on t~p 1:!i kie'n thuc ciia bai hqc tru'oc cho hqc sinh voi nqi dung cau hoi:
+ Ngay kh6ng an toan (d€ tht,i thai) cua nu?
+ Ke"' ten nhung bi~n phap tranh thai?
+ Bi~n phap tr:foh thai t6t nha't cho thanh nien?

II. Khdi dqng

- Lam quen: deo the ten
- Tro chdi: tro chdi t~p the"' (tro chdi doan kit, lam theo ldi t6i n6i,....)
- Chia nh6m (tuy theo solUC!ng hqc sinh de chia nh6m, moinh6m kho:ing 10 hqc sinh)
- Dt,ing ct,i cho m6i nh6m: Gia'y AO, but de mau

III. N(>i dung

1. Nqi dung 1: Lam chtl b~n th~n khi c6 mong mu6n quan h~ tlnh d11c
Thdi gian: 10 - 15 phut

41
 1.1. Tinh c,lm yeu mlo'ng va fink dlJ,C
Tinh huong hlo'ng tac: M<'Ji mqt b<1-n hqc sinh nu cung tham gia tlnh hu6'ng. Tlnh
hwfng nhu' sau: Mqt b~n nam va mqt b<1-n nu di chdi cung nhau va v€ ra't khuya. B<1-n nam
to y mwfo quan h~ tlnh d'-!c, b<1-n nam da dung mqi l<'Ji noi d€ c6 th€ lam b<1-n nu d6ng y
quan h~ tlnh d'-!c. B<1-n nu se lam gl?????
Va cac b~n se lam gl?
+ B~n nu dong vai se du'a ra de each ung xu
+ Cac nhom se du'a ra de each ung xu trong tlnh huo'ng vua r6i d€ giup b~n nu
- Chia 16p hqc th:'mh 4 nh6m. Phan cho mi'li nhom mqt nqi dung theo bang du'di
day. Hai nhom se d~i di~n cho b~n nam, hai nhom con l~i se d~i di~n cho b~n nu.
Nham D~c diem
Nham 1 Nam mu6n QHTD vdi b~n gai
Nh6m2 Nam kh6ng mu6n QHTD vdi b<1-n gai
Nh6m3 Nu mu6n QHTD vdi b~n trai
Nh6m4 Nu kh6ng mu6n QHTD vdi b<1-n trai
C ac nhom se th:io lu~n de ly do khac nhau d€ thuye't ph'-!c b~n khac gidi cua mlnh
nh:im d<1-t du'qc m'-!c dich "mu6'n"' hay "kh6ng muo'n" cua nh6m mlnh. Mi'linh6m c6 10
phut de° thao lu~n va chufo bi y truck khi thu'dng lu'q'ng
Sau 10 phut th:io lu~n, nh6m Nam 1 va nhom Nu 2 se thu'dng lu'qng theo tlnh huo'ng
1. Nham Nam 2 va nhom Nu l se thu'dng htqng theo tlnh hu6'ng 2
Tlnh hu6'ng 1: B~n Nam muo'n QHTD vdi b<1-n gai, con b~n gai thl khong muo'n
Tlnh hu6'ng 2: B~n Gai mu6'n QHTD, con b~n nam thl kh6ng mu6'n
Sau khi hqc sinh tht!c hi~n xong, t6"ng hqp de y kie'n, gifo vien neu nh~n xet va
cung dp d5y du thong tin b:ing cac slide va di€n giai tung nqi dung:
+ C6 mong mu6'n quan h~ tlnh d'-!c la chuy~n blnh thu'<'Jng va ti/ nhien, day
chfnh la m(H phfo quan trqng cua tlnh yeu. Tuy nhien nhung mong muo'n, cam
xuc khi a'y co th€ lam b~n tha'y b6'i r6'i va kh6 di€u khi€n hanh vi cua mlnh d§n
tdi co quan h~ tlnh d'-!c.
+ Cac b~n nam se du'a ra ra't nhi€u nhung ly le d€ thuye't ph'-!c b~n gai mlnh
quan h~ tlnh d'-!c:
- Chung ta yeu nhau nghiem tuc co quye't dillh di tdi h6n nhan thl vi~c quan
h~ tlnh d'-!c co th€ coi la blnh thu'<'Jng.
- Yeu nhau thldn chung to tlnh yeu vdinhau. Yeu nhau ngoai vi~c th€hi~n
tlnh cam b:ing vi~c quan tam l§n nhau thl vi~c quan h~ tlnh d'-!c cflng duqc
b~n trai coi la m(it each th€ hi~n tlnh cam.
- Chung ta lam chuy~n a'y, chi co hai ta biet ma thoi.
- Ap h/c ham muo'n tlnh d'-!c do'i vdi nam gidi la r:ft Wn vl b~n la mqt ngu'<'Ji
thanh nien khoe m~nh, c6 nhu du a'y la c huy~n blnh thu'<'Jng.

42
 - B:;m trai co the" kh6ng chiu d11<1c ap ltfcv€ nhu du tlnh d'-!c va co th€ co
quan h~ vdi ngucfi khac kh6ng phai ngucfi yeu cua mlnh.
+ Trang nhung tlnh huo'ng nhu v~y, de b:;m nu dn co nhung ky nang d€ co
the" tu cho'i chuy~n quan h~ tlnh d'-!c (ne'u nhu kh6ng mu6n) ma kh6ng lam anh
hudng Mn tlnh yeu cua hai b,w
- B:;m gai dn trang bi cho mlnh kl nang the" hi~n mong mu6n cua ban than
mqt each ro rang, bie't each tu cho'i kheo leo va dut khoat ne'u kh6ng muo'n
quan h~ tlnh d'-!c;
- Mqt so' trucfng h<;fp khie'n cac b~n gai kho tranh hay tu ch6'i QHfD nhu khi
cac b~n trai t~o stf mui long, thudng cam d€ d€ dang co dtJ<;fc stf ch:fp thu~n
cua cac b~n gai, m~c du luc d~u kh6ng mu6n. Cac b~n gai dn nh~n bie't va
tranh cac tlnh hU<s'ng nay.
- Cac b~n gai dn nh~n bie't va tranh cac tlnh hu6ng nay m~c du luc dfo
kh6ng mu6n. Neu b~n gai ch:fp thu~n nhu du tlnh d'-!c cua b~n trai, cac b~n
dn yeu du cac b~n trai su d'-!ng BCS.

1.2. Dung bao C{lO su: finh "-'tc an toan Vll thihifn ban linh, slf van minh
ThcJi gian: 20 - 25 phut
Mqt so' c~u hoi cho cac nhom: Cac nhom suy ngh1 tung du hoi (mdi du hoi suy
ngh1trong 5', sau do cac nhom vie'tdu tra lcfiragia'y-da duqc phat, r6ilfoluqttd. lcfi:
+ Bao cao SU la gl?
+ T~i sao phai SU d'-!ng bao cao SU khi quan h~ tlnh d'-!C ?
+ Khi nao thl dn su d'-!ng de'n bao cao su ?
+ T~i sao bao cao su l~i co the" tranh thai va phong cac b~nh lay truy€n qua
ducfng tlnh d'-!C
+ Co the" tlm kie'm bao cao su d nhung ndi nao ?
Sau khi hqc sinh thtfc hi~n xong, t6ng hqp cac y kie'n, giao vien neu nh~n xet va
cung ca'p d:iy du thong tin b~ng de slide va di€n giai tung nqi dung.

1.2. l. Dung bao cao su khi quan M tlnh d~c

+ Bao cao SU co the" giup de b~n v§n co nhung cam xuc d.,p khi quan h~ tlnh
d'-!c ma kh6ng phailo s<;f.
+ Bao cao su la mqt trong nhung bi~n phap tranh thai to't nha't M giup b~n vua
tranh thai vua phong tranh de ~nh lay truy€n qua ducfng tlnh d'-!c,
+ Dung bao cao su kh6ng h€ phi€n phuc, kho chiu hay lam giam khoai cam. Co
nhi€u lo~i BCS duqc san xu:ft d€ lam tang khoai cam cho ca nam va nu.
+ B~n nen chu:fn bi trudc bao cao su khi g~p b~n tlnh, tranh de'n khi dn dung
mdi di mua, ho~c khi da gfo nhau r6i mdi nhd ra la mlnh chua c6.
B:;m c6 th€ mua du'qc bao cao sud tift d cac cu'a hang thu6c, hoijc m9t s6

43
 cu'a hang vdidc ten g9inhu "Shop ngui'Ji ldn", "Shop VQ ch6ng", "Nam shop",

* Tro choi hidng tac: M<'Ji mqt b~n nu len tham gia tro chdi tudng tac nay. Tlnh
hu6'ng dua ra la m<'.>t b~n nam ru b~n nu quan h~ tlnh dt,ic. B~n nu d6ng y nhung phai
kheo leo thuye't pht,ic b~n nam SU dt,ing bao cao SU.
- B~n nu dua ra cac each thuye't phi,ic b~n nam sit dt,ing bao SU trudc cac ly le ma
b~n nam dua ra la kh6ng dn su di,ing bao cao su
- Cac nh6m giup b~n nu dua ra de each thuye't pht,ic b<1,n nam

➔ Giao vi~n du'a rn dlu td l&i cho tmh hu6ng tu'o'ng tac b~ng each cho mqt
d8i nam nu dong vai:
B~n trai B~n gai
Anh yeu, tin tudng kh6ng phai la va'n d~.
Em kh6ng tin anh u? Nhi€u ngu<'Ji v~n kh6ng bie't la mlnh m~c
de b~nh lay qua dui'Jng tlnh dt,ic
Anh a, pht,i nu c6 th€ mang thai truc1c khi
Em yeu dung lo, anh se rut ra dung luc xua't tinh va cung c6 th€ m~c de b~nh lay
qua dui'fng tlnh dt,ic
Lam chuy~n ily vii bao v~ sue khoe cho
Em di, dung bao thl anh tha'y kh6ng
nhau d€ sl)' Hing m~n duQc dai lau, tlnh yeu
duQc Hing m~n
con nhi€u di~u Hing m~n dang d phfa truoc.
Lam tlnh ma dung bao cao SU thl khac Vang lam tlnh ma kh6ng dung bao cao su thl
nao di dm m~c ao mua khac nao danh b~c
Khong sao he't, em se giup anh ma anh
Mang bao cao SU lam gian do<1,n mqi thu
kh6ng thily slj gian do~n.
Nhu'ng anh yeu em, vi~c gl chung ta Lam th€ thl anh da giup em tlf bao v~ mlnh,
phailam th€ va ti,( baa v~ ca anh nua.

1.2.2. Mua baa cao su: klu3ng nen nguqng, ma la van mink
+ C6 nhi€u b<1,n coi vi~c di mua bao cao su la vi~c ra't kh6 thl)'c hi~n. Bdi khi
mua b~n SQ ngucJi ban hang se c6 thai dq soi m6i phan xet, SQ ngtJi'Ji xung quanh
nhln thily danh gia v€ nhan ph:im.
+ B<1,ndungng~i, haydimua bao cao su vdiphong thaidang hoang, vlne'u b<1,n
cho quan h~ tlnh dt,ic la mqt nhu du chinh dang thl vi~c di mua bao cao su con
chinh dang hdn va d6 la th€ hi~n cua ngtJi'Ji van minh, hi~n d~i va c6 trach nhi~m
vdi ban than, vdi b~n tlnh.
+ B~n c6 th€ mua duQc bao cao sud ta't ca cac cua hang thuo'c, ho~c mqt s6'
cua hang vdi de ten gqi nhu "Shop ngui'fi ldn ", "Shop VQ ch6ng ", "Nam shop"...

44
 1.2.3. Ky nang thuung thuyi!t su di,mg baa cao su
* Tro choi:Tlnh hu6ng tudng tac: Md'i mqt b~n len cung trq giang de' dong vai.
Nhan v~t g6m 1 nam va 1 nil Tlnh hu6'ng duqc di.fa ra la hai b~n yeu nhau va dichdi vdi
nhau, sau do b~n trai mu6'n qua h~ tlnh d1,1c. B~n nu dn di.fa ra nhfing ky nang thud'ng
thuye't b~n nam su d1,1ng bao cao su ne'u mu6'n quan h~ tlnh d1,1c
Chu y: Khi thuye't ph1,1c dn chu y mqt so' di€u sau:
- Bay to thai dq chan thanh va tin tudng nguo'i yeu.
- Tht)'c st)' lo sq v€ nguy cd se co thai ngoai y mu6'n.
- Quye't doan, se kh6ng quan h~ ne'u b~n trai khong su' d1,1ng.

2. Nqi dung 2: Traub quan h~ Ooh dqc voi nhu'ng ngu'oi nguy cd cao
Thd'i gian: 20 - 25 phut
Xay d,jng cay van di: (mai nhom xay d,jng m~t cay van di)
+ Vl sao nam gidi l~i di tlm ngud'i mq.i dam?
+ Va h~u qua cua vi~c do?

Luuy:
Nhfing nguo'i nghi~n chich ma tuy, lai xe ducJng dai hay d6ng tinh thuo'ng la khach
hang cua ngudi ban dam. Hdn nfia, do di€u ki~n lam vi~c, m~c du nguo'i ban dam c6
mu6n ti.)' b:io v~ mlnh thl vi~c thudng luqng de' khach hang su d1,1ng bao cao su kh6ng
phai luc nao d'lng d€ dang, vl nhi€u khach hang kh6ng mu6'n su' d1,1ng BCS hay tra them
ti€n d€ kh6ng su d1,1ng BCS. Ben qnh do, do sue ep c6ng vi~c nen nhom nguy cd cao
(d~c bi~t la nhfing nguo'i ban dam va lai xe dudng dai, thuc'Jng hay su' d1,1ng ma tuy. H~u
qua la kh6ng it nguo'i vua nghi~n ma tuy, vua nhi@m HIV va de b~nh LTQDTD khac.
Do v~y, nhfing nguo'i co quan h~ tlnh d1,1c kh6ng an toan vdi nhom nguy cd cao se co
nguy cd nhi€m HIV va cac b~nh lay truy€n qua duo'ng tlnh d1,1c. Ngoai ra chinh hq c6
nguy cd bi lua g~t v€ tlnh cam va ti€n b~c.
➔ Ki€n thuc: Quan h~ tlnh d1,1c kh6ng an toan vdi nhung d6'i tuqng co nguy
cd cao (gai m~i dam, nguo'i nghi~n chich ma tuy, ....) co nguy cd cao m1c cac b~nh lay
truy€n qua duo'ng tlnh d1,1c va HIV

Hay hf bao v~ chfoh mmh

Ne'u bi lua ho~c bi ep ban dam, hay trt)'c ti.e'p ho~c gian tie'p bao vdi chinh quy€n
dia phudng ho~c ngud'i than bq.n be de" duqc giup dil
Trong quan h~ tlnh d1,1c noichung, d~c bi~t vdi ngudil~, bao cao su lu6n la phud'ng
ti~n hfiu hi~u giup b~n giam nguy cd lay nhi@m b~nh lay truy€n qua duc'Jng tlnh d1,1c va
mang thai ngoai y mu6'n
Giu vfing quan di€m cua mlnh trmk nhfing lo'i d1,1 d6 mua ban dam hay st)' ru re cua
b~n be.

45
 3. N(>i dung 3: Ky nang phong, tranh bi quify r61, cu'fing buc Hnh dvc
Thai gian: 15 - 20 phut
Cau hoi dU'a ra cho cac nh6m suy nghI va thao lu~n:
+ The' nao la qua'y ro'i va cU'ifag buc tlnh dl!c?
➔ Giao vi~n du'a ra c~u td Iai:
+ Oua'y ro'i tlnh due la: khi mqt ngU'cJi c6 loi n6i cu ch1 ho~c hanh dqng nao d6
voi ngU'oi khac ma hanh dqng d6 c6 xu hu'dng tlnh dl!c va lam cho ngU'oi kia kh6
chiu blfc b(ii (nhln ch~m ch~m hay dqng ch<!m vao mqt ch6 nao d6 tren cd th€
da dU'<jc coi la hlnh vi qua'y r6i tlnh dl!c)
+ CU'Bng buc tlnh due la: hanh vi giao h<jp khong dU'qc slf d6ng y, ep buqc.
NgU'oi cU'cfng dam khong ch1 la nhung ngU'oi 1:;i, chU'a quen bie't ma con c6 th€ la
nhung ngU'oi quen, than (ngU'oi yeu, b<!n be, b:;in cua anh chi, b:;in cua bo' m~, hq
hang, hang x6m...). NgU'cJi cU'Bng buc tlnh dl!c c6 th€ la ba't cu ai v€ ngh€ nghi~p,
gioi tinh. Song tren thlfc te' nhung ke cU'Bng buc tlnh dl!c thU'ong lam nam gi6i.
Lu'u y::
+ Ranh gioi giua qua'y ro1 va cU'Bng buc tlnh dl!c la ra't giln nhau
+ Mqt so' ngU'oi l§m tU'dng dng cU'Bng dam ch1 c6 the' do nhung ngU'cJi l:;t m~t
gay ra. Bi€u nay la khong dung, nhi€u b<!n gai c6 the' bi cha, hq hang, b:;in trai
hay se'p cU'Bng dam. Nam gioi cung c6 th€ bi cU'Bng dam va ta'n cong tlnh dl!c.
+ Mqi ngU'oi Mu c6 quy€n quye't dioh c6 hay khong quan h~ tlnh dl!c voi ngU'oi
khac. Khong ai c6 quy€n QHrD trai voi mong muo'n d6.
Cau hoi cho cac nh6m thao lu~n:
+ Nhung nguy cd va da'u hi~u nao c6 the' d§.n de'n bi l:;im dl!ng tlnh dl!c???

➔ Giao vi~n du'a ra c~u td Wi:

+ B<fi voi cac b:;in gai:
- M~c qufo ao qua hd hang, qua ngfo trong nhung buci'i di chdi, di lien hoan,
d~c b1~t khi di chdi rieng
- Uo'ng rU'qu ho~c su dl!ng cac cha't kfch thfch, ma't ti.!' chu.
- Khong giu vung quan di€m, bi mui long trU'oc nhung !di thuye't phl!c cua b<!n
trai.

Nguy cdva diiu hifU nguy hiim ti1 hen ngoai

- Bi ngoai dU'ong mqt mlnh vao buci'i dem, d~c bi~t di qua ch6 vfog ve, to'i.
- 0 voi mqt nh6m ngU'oi l:;i kh6ng tin tU'dng, d~c bi~t l:'i mqt ho~c vai b<!n gai d
dau d6 lam gl d6 voi mqt nh6m dan 6ng l:;i ho~c moi quen.
- Yeu du b:;in lam nhung v~c c6 dqng ch:;im t6i than the' (xoa, da'm lung, mat xa).
- L:'im rave vo tlnh dl!ng vao nhung philn kin cua b:;in.

46
 - Cho b;;in xem tranh :inh d6i t11:1y, khieu dam.
- CS tlnh phdi bay cd th€ h9 tnidc m~t b;;in.
4. N(>i dung 4: Xu'ly khi bi cu'&ng buc Hnh d1J.c
Thdi gian: 15 - 20 phut
Xu ly tlnh huo'ng khi bi clic1ng buc tlnh d1,1c:
Tinh huong: Lien di lien hoan vdi lap v€ muqn, da he't xe bus ma di~n tho;;ii thl
he't pin. Khong nhd duqc ai ra don, b;;in quye't dinh di xe 6m. Lien co phfo hdi sq, b;;in
ng6i each bac xe om mqt kho:ing xa. D(n m(it do<J,n dudng vfog, bac xe om di chSm l<J,i
va b:io dng xe s1p h€t xang, dudng nay khong co hang ban. Bae chau mlnh chd lat, bac
gqi b<J,n dem xang Mn. Lien b1t d:fo lo ng<J,i. Vua xuo'ng xe, ga xe 6m b1t d:fo, co thai d(i
khac. "Em di, cho anh tf, anh xa v(f lau ngay ... ". Noi r6i hfo tom la'y tay Lien, keo ng6i
tht,ip xuo'ng vla he.
+ Lien nen lam gi trong truilng hqp nay?
Giao vi~n nruin ~nh: B;;in hay luon nhd dng b<J,n la ngudi lam chu cd th€ cua
mlnh. Khong ai co quy€n dqng ch;;im xam ph;;im d€n cd the" b<J,n ne'u nhli khong du(jc s\f
cho phep cua b;;in. Ke" ca trong trlidng hqp b;;in cho phep nhling ne'u sau do b;;in khong
thich, khong muo'n, hay d€ nghi nglidi kia dung ngay hanh dqng cua ngu'di do va tlm
each bao v~ mlnh.
+ Sau khi bi xam h;;ii tlnh dt,ic b;;in nen chia se thong tin do vdi ngudi dang tin
tudng (b;;in be, c6 gi:fo, ngudi than) d€ mqi ngudi co th€ co ldi khuyen va giup
dB b<J,n.
+ TS cao ke xam h<J,i tlnh dt,ic vdi cac d nhan, cd quan t6 chuc co trach nhi~m,
ne'u b;;in khong lam vi~c nay ke cuBng buc b<J.n se co cd hqi tiep t1,1c lam vi~c do
vdi nhung ngudi khac.
+ Uong ngay vien tranh thai khan cap (theo hudng dan cua ngu'di c6 c huyen man).
+ D(n Cd sd y te' va nhSn SI/ giup dB cang sdm cang to't.
+ Mqt so' tru'dng hQ'p se duqc giam dinh y khoa giup cac cd quan chuc nang
thu thSp de thong tin khdi to' de d6i tliQ'ng da lam h;;ii b<J.n.Di€u tri ne'u co t6n
thlidng bq phSn sinh d1,1c ho~c cac b(i phSn khac cua cd th€.Xet nghi~m phat
hi~n HIV giai do<J_n sdm, uo'ng thuo'c dJ! phong lay nhi~m HIV

MOT s6 TINH HUONG

Tinh huone 1: Nam va An cung ca nhom b;;in di dm tr;;ii t;;ii mqt d6i thong ra't d.;p.
To'i horn do, hai b;;in h~n nhau ra phfa sau d6i thong d€ tam sJ! rieng. Lfo d:fo tien Nam
va An co du(fc khong gian rieng tu nhu the', d. hai co th€ tro chuy~n thoai mai ma khong
s(f s\f gua'y dy cua ai. Nam l\fa ldi d€ noi ta't d. nhung di€u th§m km nha't, nhung di€u
trlidc nay anh ra't kho noi vdi An. Nam tam s\f r~ng m(it vai ngudi b;;in hoi dng li~u giua
hai nglidi da co chuy~n nay nq chlia, r6i Nam noi dng anh a'y muo'n nhling l;;ii sq lam An

47
ph~t long. Neu An cung defog y hai ngu<'Ji co the" di xa hdn.
Cilu hoi thao luq,n
+ Ham mu5n tinh d~c cua Nam c6 la binh thuilng kh6ng?
+ Ne'u An Mng y v6i iii nghi cil.a Nam, An c6 phdi la nuft nguili hu hong khong?
+ Niu hai ngui;i i16ng y c6 QHTD, cdn c6 di.tu kiin gi al iluqc an toan?
Tinh huong 2: Quan 20 tu6i dang la sinh vien mqt tnt<'Jng ugh€. C~u chua co b:;m
gai, ph§n ldn th<'Ji gian anh danh cho nhom b~n than cua mlnh. Luc vui b'.ic bu6n hq thu<'Jng
ru
hay re ca nhom di nh~u. Mqt horn, tren ban nh~u, mqt c~u b~n trong nhom da nga nga
ruca nh6m di tlm gai m~i dam.Quan ngfo ng~i vl c~u chua tung co quan h~ tlnh dl!c,
Cilu hoi thao luq,n:
+ Qudnnen lamgi?
Tinh huong 3: Hung 18 tu6i, mdi len thanh ph6 hqc ugh€, Hung da c6 b~n gai c5
ru
que va m6i tufo v€ tham gia dlnh Nam hay b~n gai di chdi t6i. Hung nghe b~n be cua
mlnh thao lu~n v€ va'n d€ tlnh d1,1c va c~u to mo muo'n bie't cam giac d6. Hung cho dog
hai ngu<'Ji yeu nhau c6 the" QHfD. Hung khong bie't nen d€ nghi vdi b,;10 gai de" hai ngu<'Ji
QHfD hay theo dam b,;10 be di thu' cam giac vdi gai m,;1i dam.
Cilu hoi thao luq,n:
+ Hungc6 nen di nghi h<1n gdi chuyin i16 kh6ng?
+ Niu h<1n gai i16ng y, Hung nen lamgi i1lc6 QHTD an toan cha cd hai nguili?
Tinh huiine 4: Lien di lien hoan voi ldp ve mu◊n, da het xe bus ma di~n tho,;1i thl het
pin. Khong nha dtrqc aira don, b~nquyet d¢h dixe 6m. Lien c6 phan hcl'i sq, b~nngoicach
bac xe 6m mqt khoii.ng xa. Ben m◊t do~n dtrang vang, bac xe om di ch~m ~i va bii.o rang
xe sap het xa.ng, dtrang nay khong c6 hang ban. Bae chau mlnh cha lat, bac gQi b~n dem
xa.ng den. Lien bat dau lo ng~i. Vua xuong xe, ga xe om bat dau, c6 thai dq khac. "Em cii,
cho anh t.i, anh xa vq lau ngay... ". N6i roi han tom lay tay Lien, keo ngoi th1:1p xuong via he.
Cilu hoi thao luq,n:
+ Lien nen lam gi trong trucing hqp nay?

KET THUC BA.I GIANG:

+ Giao vien gqi 1-2 hqc sinh nhac l~i cac n9i dung chinh cua bai
+ Giao vien tom dt ngan gqn cac nqi dung chinh
+ Nha'n m~nh thong di~p cua bai hqc.

48
 Bai 4
D{J PHONG LAY NHIEM HIV

MTJCTIEU
Sau bai h9c, h9c sinh c6 khd ndng:
l. Ke" ten du9c de h1nh thuc lay nhi€m HIV
2. Mo ta duqc de giai do~n cua ngu<'Ji nhi€m HIV, d~c bi~t la giai do~n chua
the" hi~n b~nh.
3. Bie't each phong, tranh lay nhi€m HIV .
4. Bie't each xu li khi nghi ng<'J ho~c da bi nhi€m HIV.

THONG IH.¢P:
- Bat cu aiding co thi nhiim HWIAIDS neu khong biet each phong tranh.
- HWIAIDS hoan loan co thiphong tranh au(jc.
- Khong nen la thivaphan bijtt!o'ivo"i nguili.nhiim HW, ma cfingiup diJchiase.

I. KH01 D◊NG:
Th<'Ji gian: 5 - 10 phut
- Lam quen: deo the ten
- Tro chdi: tro chdi t~p th€ (tro chdi doan ke't, lam theo l<'Ji t6i n6i,....)
+ Tro cho'i ooan kit: Cfo mqt khong gian r(ing d€ chdi tro chdi nay. Cac thanh
v ien t~p hqp thanh vong tron. Ngu<'Ji chu tro ho : Doan ke't, doan ke't. Mqi ngu<'Ji
dap: Ke't doan ke't doan (l~p l~i 2 Hn nhu v~y). Ngu<'Ji chu tro b1t d§u ho nh6m 3
nguo'i, cac thanh vien phai ti/ tlm va ke't thanh nh6m 3 ngu<'Ji vdi nhau, ai bi thua
ra ho~c ke't nh6m sai thl bi ph~t. Ngu<'Ji chu tro cu nhu v~y tie'p tl!c ho :nh6m 4
nguo"i 3 nam 1 nu, nh6m 5 ngu<'Ji 8 chan,....
+ Tro cho'i lam theo lili. toi noi: Cac thanh vien cflng xe'p thanh vong tron, ngu<'Ji
chu tro n6i hay lam theo nhung gl toi n6i chu khong lam theo nhung gl toi lam.
Ngu<'Ji chu tro n6i ba't ky di~u gl (hay d~t tay len vai nguo"i ben q.nh) nhung
nguo"i chu tro l~i d~t len tay ngu<'Ji ben q.nh. Nhung ngu<'Ji chdi phai lam theo
nhung gl ngu<'Ji chu tro n6i, ai lam sai se bi ph~t.
- Chia nh6m (tuy theo so' luqng hqc sinh de" chia nh6m, m6i nh6m khoang 10
hqc sinh)
- Dl;lng c1a1 cho m6i nh6m: Gia'y AO, but cac mau

49
 II.NQIDUNG
1. N9i dWig 1: Kimi ni~m, du'on.g l~y truy~n va nguy cd nhi~m IIlV
1.1. Khai nirm vi HIV/AIDS
Thai gian di/ kie'n: 5 - 10 phut

Bu'a ra cac c~u hoi cho cac hqc sinh tni lcii:
1) HIV la gl?
2) AIDS la gl?
G9i de hqc sinh ho~c d:;ii di~n de nhom len tra lai (co th€ vie't cau tr:i lai vao gia'y
AO)
Sau khi hqc sinh thtfc hi~n xong, t6"ng hqp de y kie'n, gifo vien neu nh~n xet va
cung dp d:iy du thong tin ba'.ng de slide va di€n giai tung nqi dung.
+ HIV nghfa la :
-H: Human - Nguai
-1: Immunodeficiency - Suy giam mi€n dich
- V: Virus - Vi - rut
➔ HIV: vi- rut gay suy giam mi€n dich d nguai. HIV thuang t6n t<!.i trong mau
va de dich cua cd th€ (dich am d:;io, tinh dich, mau, sua m~)
+ AIDS nghfa la:
- A: Acquired - M1c phai
- I: Immuno - Mi€n dich
- D: Deficiency - Suy giam
- S: Syndrom - Hqi chung
➔ AIDS: Hqi chung suy giam mi€n dich
HIV va AIDS kh6ng gi6'ng nhau. HIV la m6t lo:;ii vi - rut, con AIDS la giai do:;in
cuo'i cua ~oh do HIV gay nen. Nguai nhi€m HIV co th€ s6'ng trong mqt thai gian dai
truck khi chuy€n sang giai do:;in AIDS.
1.2. Dlio'ng lay truyin HIV vanhom nguy cd cao
Thai gian dtf kie'n: 25 - 30 phut
1.2. I. Duang ldy truyin HIV
Nqidung:
*Tro clwi bdt lay: Mai tu 10 de'n 15 thanh vien cua ldp tham gia tro chdi. Trong
vong 30 giay nhung thanh vien tham gia tro chdi phai c6'g1ng b1t tay duqc nhi€u nguai
nha't. NgucJi quan tro m~c dioh 1 nguai (gia su ngucJi nay nhi€m HIV), ngucJi duqc m~c
dioh chi ra nhung nguai da b1t tay vdi mlnh, nhung nguai tie'p theo cu nhu the' chi ra

50
nhung nguc'Ji da ba't tay tie'p theo. Cu nhu the' de'n he't. Trong nhom nhung nguc'Ji chdi thl
ngudi qu:in tro d~p vao vai 2 ngudi. Sau khi ke't thuc tro chdi ngudi qu:in tro ke't lu~n la
ne'u gia suday la quan h~ tlnh dl!c khong an toan thlHIV se lay lan ra't nhanh trong cqng
d<fog, ch1 co 2 nguc'Ji ma nguc'Ji qu:in tro d~p vao vai la khong bi nhi€m HIV (m~c dioh la
hq quan h~ tlnh dl!c an toan)
*Tro chdi.: Tren bang se chia thanh 2 cqt, mqt ben co nhi@m HIV, mqt ben khong
nhi€m HIV. Dij,t cau hoi cho cac hpc sinh Ira Lili:
+ HN c6 thl ldy truyin qua nlu1ng con duang nao ?
+ HN khong ldy truyin qua nhilng con duangnao?
+ NhCtng ai c6 kha nang bi nhilm HN ?
Gqi ba nhom hqc sinh len vie't vao hai tc'J gia'y AO : 1 tc'J c6 nqi dung la de con
dudng lay truy€n, 1 tc'J co n(ii dung la de con duc'Jng khong lay truy€n, 1 td co nqi dung
vl nhung nguc'Ji co kha nang nhi€m HIV
Sau khi hqc sinh thJ!c hi~n xong, t6ng hc?p de y kie'n, gifo vien neu nh~n xet va
cung dp d:iy du thong tin b~ng cac slide va di€n giai tung nqi dung.
Cac con dudng lay truy€n HIV bao g6m:
+ Do quan h~ tlnh d1,1c khong an toan vdi ngudi nhi€m HIV: Ne'u mqt ngudi
quan h~ tlnh d1,1c vdi nguc'Ji nhi€m HIV khong dung bao cao su, vi-rut co the" lay
truyln tu ngudi b~nh sang nguc'Ji lanh. Khi quan h~ tlnh d1,1c ne'u co ve't xudc
(chay mau), vi- rut se tu cac dich (dich am d:;m hay tu tinh dich) xam nh~p vao
cd th€ qua ve't xudc de" gay b~nh.
+ Do tie'p xuc vdi mau cua ngudi nhi€m HIV (qua nhi€u hlnh thuc: ve't thudng
hd, tiem chich chung kim tiem vdi nguc'5i nhi@m HIV, truyln mau cua nguc'Ji
nhi€m HIV ...).
+ Qua lay truyln m~ con: ne'u m~ bi nhi€m HIV c6 th€ lay truyln cho con qua
de giai do:;i.n trudc, trong va sau khi sinh.
Ghio vi~n nhffn m~nh: IIlV kh6ng thiHiy fruy~n qua cac con dticlng:
+ Hon blnh thuc'5ng, ba't tay
+ Mu6i ho~c con trung do't
+ Cham s6c nguc'Ji HIV dung guy dioh
+ Dung chung nha v~ sinh, dung chung d6 dung thong thudng
+ S6ng ho~c d cung nha vdi nguc'Ji nhi@m HIV/AIDS
+ Chdi dua, cham soc tre nhi€m HIV/AIDS
+ T~m cung nha dm, b€bdi, song, su6i vdinguc'Ji nhi€m HIV/AIDS
Y nghla cua vi~c nha'n m:;i.nh nay de" hqc sinh hie"u ro HIV khong d@ lay qua de
duc'Jng tren nen khong vl the' ma xa lanh hay co l~p nguc'Ji nhi€m HIV do khong muo'n
tie'p xuc vdi hq.

51
 1.2.2. Nguy ca bi nhiim HIV
Giao vi~n giai thfch vii hl'y mqt s6 vf dv v~ ba't ky ai c6 th€ nhi@m HIV ne'u c6
hanh vi nguy ed.
Nhung ngttcri c6 kh:i nang nhi€m HIV:
+ Ne'u kh8ng phong tranh, bit ky ai cflng c6 th€ nhi@m HIV
+ Nh6m ngtt<'Ji c6 nguy co cao (d~ bi) nhi@m HIV bao g6m:
- Ngtt<'Ji s11 d1,mg ma tuy, nguy cd d~c bi~t cao dcl'i vdi ngtt<'Ji tiem chich ma tuy.
- Ngtt<'Ji lam ngh~ m:;i.i dam
- Ngtt<'Ji c6 nhi€u bqn tlnh, hay thay d6i bqn tlnh.
- Ngtt<'Ji bi de b~nh lay truy~n qua dtt<'Jng tlnh d~c.
- Tre sd sinh cua ngtt<'Ji m~ bi nhi€m HIV.
- Ngtt<'Ji lam ngh~ tie'p xuc vdi mau ngtt<'Ji nhi€m HIV (nhan vien y te', ngtt<'Ji
cham s6c b~nh nhan nhi€m HIV.... )
* Tro chdi di Idem tra lQi kiln thuc cua h<Jc sinh: Phat cho hqc sinh nhung the c6
nhung tlnh hu6'ng c6 th€ dfo d€n nhi€m HIV ho~c kh6ng (vi d~ : tren 1 the c6 ghi: Mu6i
d6't, d~m ph:ii kim tiem, quan h~ tlnh d~c kh6ng an toan vdi ngtt<'Ji nhi@m HIV, tiem
chich ma tuy c6 dung chung bdm kim tiem,.....). Cac hqc sinh se lfo ltt(!t len dan de the
vao hai cqt tren.

1.2.3. Kh&ng ainh nuit nguai bi nhilm HIV

Nhtfn m~nh HIV du'qc kh~ng djnh (chin doan ch~c cMn)khi :
+ Mqt ngttdi chi d1Jt1c kh~ng djnh bi nhi~m HIV khi xet nghi~m mau va c6
ktft qua du'ong tfnh qua 3 lfo xet nghi~m.
+ De'n cd sd y te' de" lam xet nghi~m HIV ne'u c6 nguy cd bi nhi€m HIV (quan
h~ vdi ngtt<'Ji mqi dam, v6 tlnh bi kim tiem kh6ng ro ngu6n g6'c dam vao ngu'<'Ji,
bi tie'p xuc vdi mau cua ngtt<'Ji khac ....).
2. Nqi dung 2 : Cac biju hi~n cua ngu'di nhi~m HIV
Th<'Ji gian: 10 - 15 phut
D~t cau hoi cho hqc sinh :
+ Co thl biet att<1c rnqt nguiti nhilm HIV qua ve bi ngoai khong ? T<# sao ?
+ Nhilng bilu hifn cila rnqt nguiii nhiim HIV la gt ?
Sau khi hqc sinh thl/c hi~n xong, t6ng h(!p de y kie'n, gifo vien neu nh~n xet va
cung dp d~y du thong tin bil:ng cac slide va di€n giai tung nqi dung.
Ngtt<'Ji nhi€m HIV c6 nhung bie"u hi~n khac nhau trong m6i giai do:;i.n (c6 4 giai
do:;i.n).
Giai do(.ln cua sif: La giaido:;i.n mqt ngttdida nhi€m HIV nhttng kh6ng c6 bie"u hi~n
gl, xet nghi~m HIV cho ke't qua am tinh. Giai do:;i.n nay thtt<'Jng keo dai khoang 6 thang
k€ tu khi nhi€m HIV (gqi la giai doqn 'cua s6').

52
 Giao vi~n do nhifo m:;inh: Giai do~n nay tuy da nhi@m HIV nhung nguo'i b~nh
hoan toan khoe m~nh va xet nghi~m ding cho ke't qua am t.inh. Nhung ngucJi nay v:fo
c6 the" lay nhi@m HIV cho ngudi khac.
Giai doQn khong triju chung: Giai do~n nay la giai do~n xet nghi~m HIV co ke't
qua dudng t.inh, nhung ng!Afi b~nh khong c6 nhung da'u hi~u cua b~nh ro rang. Giai do~n
nay nga'n hay dai tuy theo sue khoe cua m6i ngudi (5- 20 nam), va doi khi b~nh duqc th€
hi~n gio'ng d.c b~nh khac:
- Sut can muc dq vua khong ro nguyen nhan
- M~c d.c b~nh dudng ho hitp tai di@n va di€u trt khong khoi.
- Viem khoe mi~ng, loet mi~ng tai di@n
- Phat ban, sa:n ngua
Luu f: Hai giai do~n d~u la hai giaido~n ra't d€ dang lam lay truy€n b~nh ne'u nhu
khong co bi~n phap phong ngua.
Giai doQn lien trien: Giai do~n nay la giai do~n tha'y ro nhung ditu hi~u cua vi~c
suy giam chuc nang cua h~ tho'ng mi€n dtch trong cd th€. Ngudi b~nh ra't d€ m~c phai
nhung ~nh nhi@m trung thong th!Afng va di€u trt khong khoi vl cd th€ kh6ng con kha
nang cho'ng dB l~i b~nh *· Nhung bie"u hi~n thucJng tha'y d giai do~n nay nhit.
- Sut can n~ng khong ro nguyen nhan
- Tieu chay kh6ng ro nguyen nhan keo dai hdn l thang
- Soi kh6ng ro nguyen nhan thanh tung dqt hay keo dai hdn l thang
- Na'm mi~ng tai di@n
- Lao ph6i
- Viem loet mi~ng
- Cac ~nh ngoai da
Giai do(tn AIDS (giai doQn cuo1.): Cac da'u hi~u b~nh d giai do~n tie'n trit!'n nhung
n~ng hdn, va the" kem theo nhung ~nh ly khac (nhu ung thu, de ~nh ly tim hay th~n
do HIV, ...). Cd th€ hoan toan khong con kha nang mi€n dtch.
- Sut tren 10% trqng luqng cua cd th€
- S6t keo dai tren l thang kh6ng ro nguyen nhan
- fa chay keo dai tren l thang
- Viem da, ngua toan than
- H~ch toan than dai d~ng
Giao vi~n nhftn m~nh: Nhung ng!Afi nhi@m HIV d 2 giai do~n d:iu (khong co tri~u
chung) nen khong the" phat hi~n qua ve b€ ngoai. D~c bi~t, ngay d giai do~n cu'a s6 thl
vi~c xet nghi~m HIV cf:ing khong cho ke't qua cha'c chfo (trong 6 thang d~u nhi@m HIV
thl ke't qua xet nghi~m HIV la am t.inh). Cl nhung giai do~n sau cua b~nh thl nhung bie"u
hi~n cua b~nh cung chi la nhung bie"u hi~n cua nhung b~nh khac do vi khuii'n co cd hqi

53
gay b~nh (h~ mi€n dich trong cd th€ suy giam) nhtt Lao, ung thu', cac b~nh h~ch toan
than, na'm,.....

3. Nqi dung 3: Phong, tr-anh Hly nhi~m HIV

Thd'i gian: 10-15 phut

3.1. Cac bijn pkap pkong, trank nkiim HIV

N(iidung:
D~t cau hoi cho hqc sinh td ld'i:
- HN c6 the°plwng ngila aU(Jc kluJng?
- C6 nhilng bifn phap nao c6 thf plwng ngila Sf! ldy truyin caa HN?
Sau khi hqc sinh tht!c hi~n xong, t6ng hc)'p cac y kie'n, giao vien neu nh~n xet va
cung ca'p d~y du thong tin b~ng cac slide va di€n giai tung n(ii dung.
Cho de'n thd'idie"m hi~n t~i, ch1co thrn'l'c di€u tri d€ nh~m keo dai SI/ scfog cho ngu'o"i
nhi€m HIV ma v:fo chu'a co thu6'c di€u tri khoi nguyen nhan gay ra b~nh (khong di~t
du'c)'c hoan toan HIV).
Mqi ngu'd"i c6 th€ phong ngua bi nhi~m HIV. Dt!a vao 3 con du'd'ng lay truy€n HIV,
c6 3 each phong lay truy€n.
* Tro ckdi.: Md'i 5 c~p len chdi, m6i c~p la 1 nam vii. 1 nu. Cac c~p dung tt!a lu'ng
vao nhau, va qua bong du'c)'c th6i b~ng bao cao su du'c)'c d~t giua lu'ng cua hai ngu'd'i. C ac
c~p se c6 gfog lam vfJ qua bong cao su nhanh nha't, d(iinao lam vfJ dfo tien thl se thfog

➔ Thong di~p tu tro chdi: Bao cao su khong d€ rach, no la bi~n phap ra't to't d€
phong ngua lay truy€n HIV

3.2. X-il lj khi ngki ngi'I bi nkiim HIV

N(ii dung:
* Tro ckdi. hitlng tac: Mqt giao vien (ho~c trc)' giang) dong vai ding mqt hqc sinh.
B6i dnh la hai b~n dang di chdi trong c6ng v ien thl m(it b~n (giao vien) dftm phai 1
chie'c kim tiem. Tlnh huo'ng nay dn xu tri nhu' th€ nao?
+ Tung nhom du'a ra du tra Wi cho tro chdi tu'dng tac tren
+ Ho~c b~n di€n cung nhanh tri du'a ra cac hu'dng giai quye't
*Bang video xu tri tlnh huo'ng co nguy co nhi€m HIV (ne'u co)
Bijt c:Su hoi M hQc sinh tun each xu' If: Nfu nuJt ngwi ddm phdi nuJt chie'c kim
tiem khong ro ngu6n gifc, hoqc c6 tifp XUC vai nuiu cua nguiti nghi ngit nhilm HN hay
nguiti nhilm HN thi cdn xil trinhu the'nao?

Giao vien trinh bay cac bu'oc sau khi c6 ket qua tra loi cua hqc sinh:
Bulle 1: Xu ly ve't thu'dng qi ch6:
+ X6'i ngay ve't thu'dng du'di voi mtdc

54
 + D€ ve't thudng chay mau trong mqt thdi gian ng:fo
+ Rua ky b~ng xa phong va nuoc S,!Ch, sau d6 sat trung b~ng cac dung dich sat
khu:1n nhu c6n lod hay cdng tdng 70 • .
+ Ne'u bi mau bfo vao ma't hay mfli mi~ng thl dung nude mu6i sinh ly (gio'ng
nude muo'i nho m~t) c6 th€ mua d€ dang qi cac hi~u thuo'c d€ rua s~ch
Bll<k 2: De'n g~p nh:'in vien y te'M du'c;fc tu'va'n va sud1,mg thuo'c di€u tridlf phong HIV.
Giao vi&n dijt dlu hoi: Nguiti nghi ngif nhiim HW thi cdn lam nhung gi?
Den cd sdy tlt!e°xet nghiem HW:Mqt ngudi nghi ngo nhi€m HIV khi da duqc lam
3 xet nghi~m, neu 2 trong 3 xet nghi~m dudng tinh vdi HIV thl kh~ng dillh la ngudi d6
c6 nhi@mHIV
Lu'u y: Trong giai do<1n cua s6 (trong vong 6 thang sau khi bi nhi€m), cac xet
nghi~m HIV thud'ng kh6ng c6 gia tri, chinh vl v~y din lam l<1i xet nghi~m khfog dillh
HIV sau 6 thang
3.3. Xit lj khi bi nhiim HIV
Giao vi&n dijt dlu hoi:Ntu ktt qud xet nghiim duong tinh, lamgl?
+ Ngudi c6 ke't qua nhi€m HIV dudng tinh (la ngudi da nhi@m HIV) thl din tlm
de'n slf h6 trq cua nh:'in vien y te' d€ duqc di€u tfi, cham ca v€ m~t y te' va cham
s6c v€ m~t tinh thfo, xa hqi.
+ Khong duqc ti/ c6 l~p ban than va kh6ng den cd sd y te' d€ duc;fc tu va'n, di€u
tri va cham s6c.
+ Cuqc s6ng chua phai la cha'm dut: vdi nhung nguoi nhi€m HIV. Nguoi nhi€m
HIV c6 th€ duqc di€u tri d€ keo dai cuqc so'ng trong nhi€u nam, hq v~n c6 th€
c6 cuqc so'ng hoan toan blnh thudng va c6 kha nang lao d(ing d€ giup ich cho xa
hqi.
Giao vi&n ch9n cac Hnh hu6ng d cuo'i bai cho hqc sinh thao lu~n nh6m sau d6 tra
ldi dung cho cac em.

M◊T s6 TlNH HUONG:

Tinh huone l:M<1nh la hqc sinh lop 12. Gfo day m~nh c6 chdi vdi mqt nh6m b<1n
xa'u. Hq da ru re M~nh dung thu ma tuy. Do bi b<1n be khich, M~nh da li€u dung ma tuy
ch1 vl sq bi de b<1n che mlnh la nha que. Ban dfo con ti€n la hut heroin. Nhung c6 mqt
lfo kh6ng du ti€n M~nh da phai chich chung ma tuy vdi b,!n. Sau lfo da'y M~nh ra't lo
l:fog, M<1nh sq mlnh c6 kha nang nhi€m HIV.
Cau hoi thao luq,n:
+ Mq,nh c6 kha nitng bi nhiim HIV hay kh6ng?
+ Mq,nh cdn phdi lam gl?
Tra lifi:
- M~nh hoan toan c6 kha nang nhi€m HIV do:

55
 + M~nh su d1,mg chung bdm kim tiem vdi ngu'c'Ji khac ma khong bie't tlnh tqmg
nhi€m HIV cua ngu<'Ji d6
- M~nh nen:
+ De'n cac cd sd y te' d€ dtJC!c tu va'n xet nghi~m HIV
+ Tu bo su d1,mg ma tuy vl day la mqt trong nhung nguy cd cao khong chi d§n
de'n vi~c bi nhi@m HIV ma con lam anh hudng de'n nhan ph:fm con ngud'i, anh
hudng Mn tudng lai cua chinh M~nh
Tinh huong 2: Hai nam nay 28 tuo"i, da c6 l vq va l co con gai ra't dang yeu. Gia
dlnh Hai rai h~nh phuc. Thang trudc, Ngan (vq Hai) duqc tin la c6 bfo be thu 2. Dlfc1c
3 thang, Ngan di kham difih ky, Ngan da lam ca nhung xet nghi~m cd ban v€ mau va
c6 nh~n duqc ke't qua co bi nhi@m HIV. Ngan so'c, co yeu du bac sy lam di lam l~i xet
nghi~m vl sq c6 nh§m lfo. Nhung ca 3 lfo vfo v~y, Ngan bi nhi€m HIV. Dau kh6 tqt
cung, lo cho ban than va ca dua be s~p chao do'i, nhu'ng Ngan vfo khong khoi ban khoan
khi khong hie"u t~i sao l~i nhi@m b~nh. Vi nha, Ngan phai dt co' g:fog mdi chia se duqc
chuy~n nay vdi ch6ng, Ngan da yeu du ch6ng di lam xet nghi~m, va ke't qua la Hai
nhi€m HIV. Ngan cam tha'y tuy~t v9ng, tudng lai phfa truck da dong l~i vdi gia dlnh nho
be cua Ngan.
Cau hoi thao luq,nluq,n:
+ Li#u con cu.a Ngan c6 khd nang bi nhilm HIV 100% khongl
+ Ngan ndn lam gl trong trucing hqp nay?
Tra loi:
- Ngan c6 kha nang nhi@m HIV vl Hai da nhi€m HIV.
- Ngan nen de'n cd sd y te' de" duqc tu va'n trong trud'ng hqp nay. Dfo tien, Ngan
dn duqc lam d§y du de xet nghi~m d€ c6 th€ khiing difih la Ngan c6 thtfc stf bi
nhi@m HIV hay kh6ng. N,fo nhu Ngan bi nhi€m HIV thl Ngan dn duqc tu va'n
dung thuo'c d€ dtf phong cho dua con trong b1,mg. Ngan dn duqc tu va'n d€ dtf
phong cho chinh nhung ngud'i xung quanh Ngan.
Tinh huone 3: Hung 35 tu6~ dang la c6ng nhan cua mqt nha may . Tufo vua r6~
Hung c6 di dt! sinh nh~t mqt ngu<'Ji b~n cu va da qua da khi quan h~ voi gai m~i dam ma
khong sud1,mg bao cao su. Sau lfo da'y, Hung da dt lolling, qua de phudng ti~n thong tin
d~i chung thl Hung da fun de'n mqt cd si'J xet nghi~m HIV, ke't qua cua Hung luc d6 la am
tinh, Hung da trut duqc n6i lo sq. Sau thang sau, cong ty Hung c6 t6 chuc cho cong nhan
kham sue khoe difih ky, c6 lily mau lam xet nghi~m HIV, va Mn nay ke't qua cua Hung la
dudng tinh vdi HIV, dt hoang mang, Hung da tlm de'n cd sd xet nghi~m truck day d€ yeu
du duqc nghe giai thich va lam xet nghi~m l~i. Ke't qua v§.n la dudng tinh voi HIV, h9 da
n6i voi Hung la ke't qua xet nghi~m chi ch~c chfo khi xet nghi~m l~i sau 6 thang.
Cau hoi thao luq,n:
+ CJ sJ :wt nghiim HIV ldn afiu cho Hilng aa lam sai? Ne'u khong tqi sao?

56
 + Hung nin lam gi?
Tra lo'i:
- Cd sd xet nghi~m HIV lfo d§u cho Hung kh6ng lam xet nghi~m sai. Ly do ma
cd sd xet nghi~m da cho ke't qua am tinh la do Hung dang d trong giai do~n cua
s6 nen xet nghi~m HIV trong giai do~n nay am tinh
- Hung nen lam them xet nghi~m d€ kh:Ing d.µih mlnh co bi nhi€m HIV th~t s\f
hay kh6ng. Ne'u th\fc s\f Hung bi nhi€m HIV thl Hung nen blnh t'inh, vl nhi€m
HIV kh6ng hfo la cha'm di1t cuqc so'ng.
nnh huong 4: Ha n:im nay 18 tu6i, truoc day c6 la mqt c6 be ra't ngoan s6ng d mqt
vung que ngheo. Ha dang len thanh pho'hqc ngh€ v€ pht:1c Vl:l du 4ch. Do nha ngheo, c6
di lam them t~i mqt quan karaoke, thud'ng xuyen phai tie'p du m9i lo,!i khach. Ha chfog
nghI gl d€n chuy~n ~u mlnh c6 bi m1c can b~nh th€ ky hay kh6ng? C6 l:fo Ha bi 6m,
de'n b~nh vi~n, Ha du(!c lam ra't nhi€u cac xet nghi~m va di lam Ha dau kh6 nha't la
Ha bie't mlnh nhi€m HIV. Ha kh6ng dam v€ nha vl s(! mqi nguo'i xa lanh, s(! :inh ht.tdng
de'n b6 m'< vii ca de em. Ha cam tha'y cam gi~n cuqc do'i vl chinh n6 da lam Ha gio' day
kh6ng con co tudng lai nua. Ha lau nuoc m1t, va quye't d.µih se tra thu l,!i cuqc d<'Ji b~ng
each se ti€p tt:1c lam di c6ng v i~c d6, d€ cho nhung ngu<'Ji quan h~ voi Ha cung se nhi€m
di can ~nh ma th€ gioi kh6ng co thuo'c chua kia.
Ciiu hoi thao luq,n:
+ Ha c6 nin tie'p tvc lam them J d6 khong, va ne'u vdn lam c6 nin tifp tvc "tifp
khdch" nhu vqy khong?
+ Twng lai c6 thqt sf! khep lq,i vdi Ha khong?
Tra lo'i:
- Ha kh6ng nen tie'p tt:1c lam nhu v~y. Tudng lai viin con d phfa tnioc voi Ha. Mqi
thu kh6ng h&n da khep l~i voi Ha khi c6 bi nhi€m HIV. M9t ngu<'Ji nhi€m HIV v§n c6 the"
so'ng khoe ne'u du(!c di€u tri som vii dung, ho hoan toan c6 the" lam vi~c nhu mqt ngu<'Ji
blnh thu<'Jng.
- Ha nen tlm de'n cac cd sd' y te' de" duqc tuva'n di€u tri vii de each phong lay truyin
HIV cho nhung nguo'i xung quanh.

KET THUC BA.I GIANG:

+ Giao vien gqi 1-2 hqc sinh nh1c l,!i cac n9i dung chinh cua bai
+ Giao vien tom tit ngfo gqn de nqi dung chinh
+ Nha'n m~nh thong di~p cua bai hqc.

57
 TA.I u:¢u THAM KHAO
1. Trfo Han Chuc, Dudng Thi Cudng, Nguy€n Due Hinh, Ph:;im Thi Hoa H6ng
(2004), Bai gidng Sdn ph1:< klwa T{jp I. Nha xua't ban y h9c.
2. Bq y te' (2009), Hliong dfo Quo'c gia v€ cac dich V1" cham s6c sue khoe sinh san.
3. Bq y te' (2001), Chiin luqc qutfc gia vi cham s6c stic khJe sinh sdn giai aoqn
2001-2010.
4. Le Thi Hudng, Nguy€n Minh Sdn (2013), DI! phong lay nhilm HIV. Nha xua't
ban Y hqc
5. UNFPA (2007), Nghien ctiu ra sodt vi sac khJe sinh sdn tqi Vieft Nam
6. Save the Children UNAIDS. TCDN-BLDTBXH Project NAM: Hlldng ddn thl!c
hien 16 chu al danh cho M trung cdp nghi: Chuong tnnh gido di,1c plwnglchrfng
HIV/AIDS va stic khJe thanh nien trong cdc ca sJ dqy nghl
7. Save the Children, UN AIDS, TCDN-BLDTBXH. Project NAM: Huang ddn thf!c
hiefn 22 chu iii danh cho M cao iliing nghl Chuong tnnh giao di,1c plwng, chrfng
HIV/AIDS va stic khJe thanh nien trong cdc ca sJ dqy ngM.
8. Save the Children, UNAIDS, TCDN-BLDTBXH. Project NAM: Huangddn thf!c
hiefn 8 chu al diinh cho hef sa cifp nghi: Chuong trinh gido di,1c phong chrfng HIV/
AIDS va sue khJe thanh nien trong cdc ca sJ dqy nghd.
9. Save the Children, UNAIDS, TCDN-BLDTBXH. Project NAM: Tai liefu dung
cho adng adng vien.
10. Ph:;im Thi Minh Due (2006), Sinh ly h9c. Nha xua't ban y hqc.
11. Nguy€n Thi Thuy H<!,nh (2014), Thf!c trqng chams6c stic khJe sinh sdn cu.a phi,1
nil tr/lac khi kit hon va viefc cung cap djch Vi,l tqi 4 xa huyfn Kim Bdng, tlnh Ha Nam
nam2012. T:;ipchiY hqc Vi~tNam.
12. UNFPA (2007), Tro chuyefn vi giai tfnh, tlnh di,1c va stic khoe sinh sdn.

58
 DANHMlJC CHUVIETTAT

AIDS: Acquired Immunodeficiency Syndrome (H(hchung suy giam mi€n dich

m~c ph:ii)
BCS: Bao cao su
BPTT: Bi~n phap tranh thai
HIV: Human Immunodeficiency Virus (Vi-rut gay suy gi:im mi€n dich d
ngu'di)
LTQDTD: Lay truydn qua du'dng tlnh d'-!c
QI-ITD: Quan h~ tlnh d'-!c
SKSS: Sue khoe sinh s:in
VTN: Vi thanh nien

59
 Chiu tnich nhi~m xuit ban v~ nqi dung:
TONG Cl)C D.4, y NGHE

Tac gia bi~n so~n:

PGS.TS. Nguy~n Thi Thuy H,;mh, E>~i h9c Y Ha N9i

In 300 cuo'n, kh6 16x24cm. Gia'y phep DKXB so' 3288-2015

CXBIPH/01 -214/LDXH. Quye't dj.nh s6': 363/QD -NXBLDXH
ca'p ngay 25-11-2015. ISBN s6': 978-604-65-2310-9
In xong va nqp h.tu chie"u Quy IV niim 2015

60