BÀI TẬP CO2 TÁC DỤNG VỚI DUNG DỊCH KIỀM – HÓA HỌC 9

I – LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI

- CO2 tác dụng với dung dịch bazơ (kiềm) tạo thành muối và nước.
Ví dụ:
CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O
1 mol 1 mol
2CO2 + Ca(OH)2 → Ca(HCO3)2
2 mol 1 mol
CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O
1 mol 2 mol
CO2 + NaOH → NaHCO3
1 mol 1 mol
- Lưu ý, khi cho CO2 vào dung dịch kiềm tùy theo tỉ lệ về số mol mà sản
phẩm thu được có thể là muối trung hòa, muối axit hoặc hỗn hợp cả hai
muối.
- Phương pháp giải:
Bước 1: Tính toán các số mol theo dữ kiện đề bài.
Bước 2: Xác định sản phẩm thu được sau phản ứng (dựa vào tỉ lệ mol;
hoặc dữ kiện đề bài cho).
Bước 3: Viết các phương trình hóa học xảy ra (nếu cần thiết).
Bước 4. Tính toán theo yêu cầu đề bài (nếu có).
- Chú ý cách xác định sản phẩm phản ứng dựa vào tỉ lệ số mol:
Bài toán 1: Dẫn khí CO2 vào dung dịch NaOH; KOH … (kim loại trong
bazơ có hóa trị I)
Đặt

+ Nếu T = 2: Sau phản ứng chỉ thu được muối trung hòa, CO 2 và bazơ
đều hết.
+ Nếu T > 2: Sau phản ứng thu được muối trung hòa, bazơ dư.
+ Nếu T = 1: Sau phản ứng chỉ thu được muối axit, CO 2 và bazơ đều hết.
+ Nếu T < 1: Sau phản ứng thu được muối axit, CO2 dư.
+ Nếu 1 < T < 2: Sau phản ứng thu được hỗn hợp 2 loại muối, CO 2 và
bazơ đều hết.
Bài toán 2: Dẫn khí CO2 vào dung dịch Ca(OH)2; Ba(OH)2 … (kim loại
trong bazơ có hóa trị II)
Đặt

+ Nếu T = 2: Sau phản ứng thu được muối axit; CO2 và bazơ đều hết.
+ Nếu T > 2: Sau phản ứng chỉ thu được muối axit; CO2 dư.
+ Nếu T = 1: Sau phản ứng chỉ thu được muối trung hòa; CO 2 và bazơ
đều hết.
+ Nếu T < 1: Sau phản ứng chỉ thu được muối trung hòa; bazơ dư.
+ Nếu 1 < T < 2: Sau phản ứng thu được hỗn hợp 2 loại muối; CO 2 và
bazơ đều hết.
Lưu ý:
+ Nếu đề bài cho rõ bazơ dư, không cần tính T xác định muối thu được
chỉ có muối trung hòa.
+ Nếu đề bài cho rõ oxit axit dư, không cần tính T xác định muối thu
được chỉ có muối axit.

II – MỘT SỐ VÍ DỤ MINH HỌA

Ví dụ 1: Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít CO2 (đktc) vào dung dịch có chứa
0,075 mol Ba(OH)2. Sau phản ứng thu được
A. BaCO3.
B. Ba(HCO3)2.
C. BaCO3 và Ba(HCO3)2.
D. BaCO3 và Ca(OH)2 dư.
Ví dụ 2: Cho 2,24 lít CO2 (đktc) tác dụng với dung dịch nước vôi trong dư.
Khối lượng chất kết tủa thu được là
A. 10,0 gam.
B. 9,85 gam.
C. 1,97 gam.
D. 16,2 gam.

Ví dụ 3: Cho 2,24 lít CO2 (đktc) tác dụng hết với dung dịch chứa 0,15 mol
KOH. Khối lượng muối có trong dung dịch thu được sau phản ứng là?
III – BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1: Dẫn từ từ đến hết 6,72 lít khí CO2 ở đktc vào dung dịch chứa 14,4
gam NaOH thu được dung dịch X. Các chất tan có trong dung dịch X là
A. Na2CO3.
B. NaOH và Na2CO3.
C. NaHCO3.
D. Na2CO3 và NaHCO3.
Bài 2. Hấp thụ 2,24 lít CO2 (đktc) vào 2 lít Ca(OH)2 0,1M ta thu được m
gam kết tủa. Giá trị của m là
Bài 3: Sục từ từ 3,36 lít CO2 (ở đktc) vào dung dịch chứa 11,2 gam KOH.
Kết thúc phản ứng thu được dung dịch chứa m gam muối. Tính giá trị
của m là
A. 8,45 gam.
B. 9,85 gam.
C. 16,9 gam.
D. 17,9 gam.

Bài 4: Dẫn từ từ 2,24 lít CO2 (ở đktc) vào 80 ml dung dịch Ba(OH)2 1M.
Kết thúc phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 11,82.
B. 8,95.
C. 19,8.
D. 3,94.

Bài 5: Thổi V lít (đktc) CO2 vào 100 ml dd Ca(OH)2 1M, thu được 6 gam
kết tủa. Lọc bỏ kết tủa lấy dung dịch đun nóng lại có kết tủa nữa. Giá trị
V là
A. 3,136.
B. 1,344.
C. 1,344 hoặc 3,136.
D. 3,36 hoặc 1,12.

Bài 6. Thổi V ml (đktc) CO2 vào 300ml dung dịch Ca(OH) 2 0,02M, thu
được 0,2 gam kết tủa. Giá trị của V là
A. 44,8 hoặc 89,6.
B. 44,8 hoặc 224.
C. 224.
D. 44,8.

Bài 7: Nung 20 gam đá vôi và hấp thụ hoàn toàn lượng khí CO2 tạo ra
do sự nhiệt phân đá vôi vào 0,5 lit dung dịch NaOH 0,56 M. Nồng độ của
các muối Na2CO3 và NaHCO3 trong dung dịch thu được là
A. 0,12M và 0,08M.
B. 0,16M và 0,24M.
C. 0,4M và 0M.
D. 0M và 0,4M.
Hiển thị đáp án
Bài 8: Sục x mol CO2, với 0,12 mol ≤ x ≤ 0,26 mol, vào bình chứa 15 lit
dung dịch Ca(OH)20,01 M thu được m gam kết tủa thì giá trị của m
A. 12g ≤ m ≤ 15g.
B. 4g ≤ m ≤ 12g.
C. 0,12g ≤ m ≤ 0,24g.
D. 4g ≤ m ≤ 15g.
Hiển thị đáp án
Bài 9: Hấp thụ hoàn toàn 2,688 lít khí CO2 (ở đktc) vào 2,5 lít dung dịch
Ca(OH)2 nồng độ a mol/l, thu được 8 gam kết tủa. Giá trị của a là
A. 0,032.
B. 0,048.
C. 0,06.
D. 0,04.
Hiển thị đáp án
Bài 10: Cho V lit CO2 (đktc) hấp thụ hoàn toàn bởi 2 lit dd Ca(OH)2 0,015
M thu được 1g kết tủa. Giá trị lớn nhất của V là
A. 1,12 lit.
B. 6,72 lit.
C. 2,24 lit.
D. 0,672 lit.
Hiển thị đáp án