‫بررسی نصب سیستم اطفاء حریق ‪ FM200‬در اتاق سرور مجتمع مس شهید باهنر کرمان‬

‫‪1‬‬
‫نوراهلل مالنجانی‬

‫صنایع مس شهید باهنر کرمان‪ -‬کیلومتر ‪ 21‬اتوبان کرمان – باغین‬

‫‪safetyfirstcsp@gmail.com‬‬

‫خالصه‪:‬‬

‫آتش عامل مهم و مخربی است که در صورت عدم رعایت نکات ایمنی موجب خسارت مالی و جانی فراوانی می شود و آتش سوزی یا حریق یکی از قدیمی ترین بالیایی است که‬
‫می تواند در زمان کوتاه دارایی و سالمتی افراد را به خطر بیندازد و بررسی آمارها نشان می دهد که قریب ‪ 57-08‬درصد آتش سوزی ها قابل پیشگیری می باشند‪ .‬امروزه با توجه به‬
‫پیشرفت کشور در زمینه فناوری اطالعات و امنیت داده ها سازمانها ارگانها و مراکز دولتی و خصوصی‪ ،‬کشور خواه نا خواه به سمت اجماع بستر شبکه داده و اطالعات (دولت‬
‫الکترونیکی) خود در اتاق های سرور دیتا سنتر ها و اتاقک داده سوق پیدا کرده اند ‪ .‬اطالعات در سازمانها به بخشهای مختلف اطالعات مالی (حسابها و کارکنان) امنیتی از قبیل‬
‫اطالعات محرمانه و طبقه بندی شده بسته به نوع سازمان تقسیم بندی میشود‪ .‬از اینرو امنیت و محافظت فیزیکی از سرورها و دستگاههای ذخیره سازی اهمیت باالیی دارد ‪ .‬ساالنه‬
‫میلیاردها ریال هزینه هنگفت برای خرید سرور و دستگاههای تجمیع اطالعات در دیتاسنترها و مراکز داده صرف شده که حفظ اسناد و مدارک مجازی را پر اهمیت تر کرده است ‪.‬‬
‫از اینرو حفاظت و ایمنی در برابر حریق در مراکز داده اهمیت بسزایی دارد ‪ .‬در دیتاسنترها مجموعه کابلها لوازم الکترونیکی تابلوهای برق و سیستمهای سرمایشی مختلفی به کار‬
‫رفته که هر کدام مستعد حریق هستند و در زمان بروز آتش سوزی باید از آنها محافظت شوند‪.‬‬

‫گاز ‪ HFC227ea‬با برند تجاری ‪ FM200‬یک گاز اطفا حریق غیر سمی‪ ،‬بدون رنگ‪ ،‬سازگار با محیط زیست و نارسانای الکتریکی است که برای انسان مضر نمیباشد‪ .‬این گاز‬
‫با ورود به زنجیره ماده سوختنی و اکسیژن محیط باعث خاموش شدن شعله های آتش شده و پس از عملیات اطفاء معموال دارای پسماندی نمیباشد که این مهم ضمن به حداقل‬
‫رساندن آسیب های احتمالی حاصل از عملیات اطفا حریق‪ ،‬موجب کاهش زمان تعطیلی محل حریق پس از عملیات اطفا خواهد شد‪ .‬از همین رو سیستم اطفای حریق ‪FM200‬‬
‫یکی از خاموش کننده های مورد تایید سازمان های جهانی همچون ‪ EPA ،NFPA‬و ‪...‬پذیرفته شده است ‪ .‬این سیستم ها برای اطفاء حریق مکان هائی که دارای اپراتور می باشند‬
‫کاربرد فراوان دارند‪ .‬از جمله این امکان میتوان به اتاق های سرور‪ ،‬مراکز آرشیو‪ ،‬کتابخانه ها‪ ،‬مراکز مخابراتی‪ ،‬آزمایشگاه ها‪ ،‬موزه ها‪ ،‬مراکز پتروشیمی و… اشاره کرد‪.‬‬

‫مکانیسم و نحوه عملکرد اصلی این گاز برای مهار آتش از طریق تجزیه ساختاری ناشی از حرارت و در نتیجه جذب حرارت که یکی از عوامل شیوع آتش است‬
‫می باشد‪ .‬به عبارت دیگر این گاز با جذب حرارت محیط حریق و تجزیه شیمیایی‪ ،‬خود باعث حذف عامل اولیه حریق یعنی حرارت و شعله خواهد شد‪ .‬به دلیل‬
‫نوع عملکرد سیستم اطفاء ‪ FM200‬و همچنین به علت قدرت خاموش کنندگی باال و خاصیت سمی کم‪ ،‬این سیستم در اتاق سرور و رک های کامپیوتری مجتمع‬
‫مس شهید باهنر کرمان نصب گردید‪.‬‬

‫کلمات کلیدی‪ :‬صنایع مس شهید باهنر کرمان‪ ،‬حریق‪ ،‬سامانه اطفاء حریق‪ ،FM200 ،‬سرور و رک های کامپیوتری‬

‫‪1‬‬
‫‪ -‬کارشناس ایمنی ‪ -‬بهداشت مجتمع صنایع مس شهید باهنر کرمان‬

‫‪1‬‬
 ‫مقدمه‪:‬‬

‫آتش عامل مهم و مخربی است که در صورت عدم رعایت نکات ایمنی موجب خسارت مالی و جانی فراوانی می شود و آتش سوزی یا حریق یکی از قدیمی ترین بالیایی است که‬
‫می تواند در زمان کوتاه دارایی و سالمتی افراد را به خطر بیندازد و بررسی آمارها نشان می دهد که قریب ‪ 57-08‬درصد آتش سوزی ها قابل پیشگیری می باشند‪ .‬سامانه های اطفاء‬
‫حریق بخش مهمی از تجهیز ات ایمنی هستند که از بروز خسارت های جانی و مالی ناشی از آتش سوزی جلوگیری می نمایند‪ .‬آب‪ ،‬پودر‪ ،‬کف و دی اکسید کربن از جمله مهمترین‬
‫موادی هستند که امروزه بعنوان خاموش کننده های آتش استفاده می شوند‪ .‬مهمترین ویژگی هایی که یک خاموش کننده باید دارا باشد عبارتند از‪ :‬غیر سمی بودن‪ ،‬در دسترس‬
‫بودن‪ ،‬ضریب اثر بخشی باال‪ ،‬و همچنین اثر بخشی باال و همچنین مقرون به صرفه بودن‪ .‬همچنین روش های اطفاء حریق به ‪ 4‬دسته تقسیم می شوند‪:‬‬

‫‪ -1‬سرد کردن (قطع ضلع گرما) ‪ -2‬روش خفه کردن(قطع ضلع گرما) ‪ -3‬روش قطع سوخت (جداسازی) ‪ -4‬توقف واکنش شیمیایی‬

‫امروزه با توجه به پیشرفت کشور در زمینه فناوری اطالعات و امنیت داده ها سازمانها ارگانها و مراکز دولتی و خصوصی‪ ،‬کشور خواه نا خواه به سمت اجماع بستر شبکه داده و‬
‫اطالعات (دولت الکترونیکی) خود در اتاق های سرور دیتا سنتر ها و اتاقک داده سوق پیدا کرده اند ‪ .‬اطالعات در سازمانها به بخشهای مختلف اطالعات مالی (حسابها و کارکنان)‬
‫امنیتی از قبیل اطالعات محرمانه و طبقه بندی شده بسته به نوع سازمان تقسیم بندی میشود‪ .‬از اینرو امنیت و محافظت فیزیکی از سرورها و دستگاههای ذخیره سازی اهمیت باالیی‬
‫دارد ‪ .‬ساالنه میلیاردها ریال هزینه هنگفت برای خرید سرور و دستگاههای تجمیع اطالعات در دیتاسنترها و مراکز داده صرف شده که حفظ اسناد و مدارک مجازی را پر اهمیت تر‬
‫کرده است ‪ .‬از اینرو حفاظت و ایمنی در برابر حریق در مراکز داده اهمیت بسزایی دارد ‪ .‬در دیتاسنترها مجموعه کابلها لوازم الکترونیکی تابلوهای برق و سیستمهای سرمایشی‬
‫مختلفی به کار رفته که هر کدام مستعد حریق هستند و در زمان بروز آتش سوزی باید از آنها محافظت شوند‪ ..‬در نتیجه ارزیابی ریسک و حفاظت در برابر حریق با بکار گرفتن‬
‫تمهیدات و تدابیر فنی – مهندسی و مدیریتی مناسب مثل نصب سیستم های اطفاء حریق کارا و موثر‪ ،‬گامی مهم در حفاظت از سرمایه های انسانی‪ ،‬مالی‪ ،‬زیست محیطی و اطالعاتی‬
‫مجتمع می باشد‪.‬‬

‫معرفی سیستم اطفاء حریق ‪FM200‬‬

‫گاز اطفاء حریق ‪ FM200‬به عنوان جایگزین هالونها در صنعت اطفا حریق عرضه شد و مشکالتی را که هالونها برای محیط زیست ایجاد می کردند را ندارد‪ ،‬گازهای خانواده‬
‫هالون ماننده هالون ‪ 1381‬پس از انتشار در محیط به دلیل پایداری باال در الیه های باالیی جو نفوذ نموده و در قسمت باالیی جو اشعه های خورشید و کیهانی از قدرت باالیی‬
‫برخوردار میباشند‪ .‬هالون ها تحت تاثیر اشعه ماوراء بنفش پایداری خود را از دست میدهند‪ .‬به عنوان مثال معروف ترین گاز خانواده هالون ‪ Halon1301‬می باشد که به نام‬
‫‪ Bromotrifluoromethane‬می باشد‪ .‬تحت تاثیر اشعه ماوراء بنفش پایداری ترکیب حاضر را از دست داده و پیوند عنصر برم با کربن موجود در ترکیب از هم می شکند و برم‬
‫آزاد شده با اکسیژن ترکیبی در ازن واکنش میدهد‪ ،‬از این رو با شکسته شدن پیوند اکسیژن در ترکیب ازن الیه ازن موجود در جو دچار تخریب میشود‪.‬گاز ‪ FM200‬یا‬
‫‪HFC227-ea‬جایگزین شده دارای پایداری همانند هالونها میباشد و نسبت به تجزیه پذیری در الیه های باالیی جو و واکنش با ازن موجود در جو مقاوم می باشد و فرمول‬
‫شیمیایی آن ‪ -Heptafluoropropane1،1،1،2،3،3،3‬می باشد‪ FM200 .‬نام یک محصول تجاری شرکت ‪ DuPont‬آمریکا می باشد که نام گاز اطفا کننده ‪HFC-227‬‬
‫می باشد‪ .‬این گاز خاصیت اطفا کنندگی بسیار باالیی را دارا می باشد که با توجه به اینکه کمپانی ‪ DuPont‬برای اولین بار این گاز را معرفی کرد بیشتر عوام از نام اف ام ‪ 288‬برای‬
‫این گاز استفاده می کنند‪.‬‬

‫ویژگی های سیستم اطفاء حریق ‪FM200‬‬

‫گاز ‪ fm200‬در برخورد سیال اف ام ‪ 288‬با چشم باید سریعا چشم را با آب گرم شست و حداقل به مدت ‪ 17‬دقیقه چشم را باز نگه داشت‪ ،‬تا معاینه توسط چشم پزشک صورت‬
‫پذیرد‪ .‬بر اساس فاکتورهای طراحی ممکن است کپسول های ‪ FM200‬در محیط حریق قرار بگیرند که در این حالت باید جهت خنک نگه داشتن کپسولها تدابیری در نظر گرفته‬
‫شود‪ .‬زیرا بر اثر حرارت باالی حریق احتمال انفجار کپسول ها وجود دارد‪ .‬برای قرارگیری در معرض این اطفاء حریق ‪ FM200‬در غلظت های مختلف‪ ،‬محدوده زمانی مشخصی‬
‫تعریف شده است‪ ،‬به عنوان مثال بر طبق استاندارد ‪ NFPA-2001‬مدت زمان مجاز قرارگیری در معرض این گاز برای غلظت های کمتر ‪ 1807‬درصد‪ 7 ،‬دقیقه و برای غلظت‬

‫‪2‬‬
‫‪12‬درصد ‪4۴‬ثانیه می باشد‪ .‬باید توجه داشت که یکی از ویژگی های گاز اطفا حریق )‪ FM200 (HFC-227ea‬معتبر و قابل اطمینان‪ UL Listed ،‬و ‪ FM Approved‬بودن‬
‫آن است که تضمینی بر عملکرد امن و بدون خطر این گاز می باشد‪ .‬بر همین اساس سیستم ‪ FM200‬برای استفاده در مکان هایی با فضای بسته که دارای اپراتور می باشند کاربرد‬
‫دارد‪.‬‬

‫نحوه عملکرد گاز ‪ FM200‬بر روی حریق‬

‫سیستم اطفا حریق گازی ‪ fm200‬قابلیت اطفا در کالس های حریق ‪ A,B,C,D,E‬را دارا میباشد و به طور گسترده در اطفا کالس ‪ E‬که مربوط به تجهیزات الکتریکی و‬
‫الکترونیکی میباشد و نحوه عملکرد آن به صورت سیالبی در محیط تحت حفاظت میباشد و با پرکردن محیط تحت حفاظت و رقیق کردن اکسیژن محیط و نیز شکستن زنجیره حریق‬
‫عمل اطفا را صورت میدهد‪ ،‬از آنجایی که سیستم اطفا حریق اتوماتیک ‪ fm200‬یک گاز گران قیمت میباشد لذا در مواردی که حجم کمی تحت پوشش باشد مقرون به استفاده‬
‫میباشد‪ .‬اجرای سیستم اطفا حریق ‪ fm200‬برای اتاق های سرور‪ ،‬اتاق کامپیوتر‪ ،‬دیتا سنتر و ‪ ...‬نیاز به اجرای لوله کشی برای سایت مورد نظر میباشد که از جمله ملزومات دیگر‬
‫اجرای این سیستم مهار کردن سیلندرها توسط براکت میباشد که به دلیل مسایل فنی و ویژگی اطفا حریق‪، fm200‬کپسولهای مورد استفاده باید در نزدیکی محل حریق و عمدتا در‬
‫داخل اتاق سرور‪ ،‬اتاق کامپیوتر ‪ ،‬مراکز داده و ‪ ...‬قرار داده می شود ‪.‬که از نواقص این سیستم به شمار می رود‪ ،‬همچنین از سایر تجهیزات مورد استفاده در سیستم اطفاء حریق‬
‫‪fm200‬می توان به شیر برقی فعال ساز یا سیلندر فرمان دهنده جهت فعال شدن سیستم اطفا‪ ،‬شیلنگ های فشار قوی تخلیه و نازل های مخصوص برای تخلیه در محیط تحت‬
‫حفاظت اشاره کرد‪ .‬سیستم اطفاء حریق ‪ fm200‬طراحی شده برای فعال شدن و وارد شدن به مرحله اطفا نیازمند فعال سازی سیستم توسط سیستم کشف و اعالم حریق دارد که این‬
‫سیستم یک سیستم کنترل پنلی با تجهیزات مربوط به کشف حریق که به صورت کاشف دود‪ ،‬کاشف حرارت‪،‬کاشف دود و حرارت و شستی های دستی اعالم حریق‪ ،‬اطفا حریق‬
‫(تخلیه کپسولها) و عدم اطفا حریق(عدم تخلیه کپسولها) می باشد‪ .‬طراحی‪ ،‬اجرا‪ ،‬تست و نگهداری سیستم بر اساس استاندارد‪ NFPA‬می باشد کد مربوط به سیال ‪ fm200‬مربوط‬
‫به قسمت ‪ clean agent‬میباشد که کد ‪ NFPA 2001‬مربوط به آن می باشد‪.‬‬

‫فشار گاز ‪ FM200‬درون این کپسولهای سیستم مربوطه توسط شارژ گاز نیتروژن تا فشار ‪ 27‬بار در دمای ‪ 21‬درجه سانتی گراد تامین میگردد‪ .‬نمونه سیلندر ‪ fm200‬شیرهای مورد‬
‫استفاده در کپسول های ‪ fm200‬از جنس برنج می باشد که از مقاومت باالیی در برابر فشار برخوردار میباشد و همچنین از چکش پذیری باالیی برخوردار می باشد‪ .‬شیرهای مربوط‬
‫به سرسیلندرها دارای نشان دهنده فشار میباشد که در کنترل های دورهای کنترل فشار توسط این نشان دهنده صورت میپذیرد‪ .‬شیر برقی ‪ fm200‬نازل های مورد استفاده در سیستم‬
‫‪ fm200‬از جنس آلومینیوم می باشند‪ .‬تنوع نازل تولیدی بر اساس خروجی به ‪ 3‬دسته تقسیم میشوند ‪ ،‬به این گونه که برای تخلیه ‪ 368‬درجه نازل با ‪ 4‬سوراخ و برای تخلیه ‪108‬‬
‫درجه نازل با ‪ 2‬سوراخ و برای تخلیه ‪ ۴8‬درجه نازل با ‪ 1‬سوراخ تولید می شود‪ .‬نازل های ‪ fm200‬سیستم لوله کشی برای حفاظت مکان مورد نظر باید مطابق با استاندارد ‪NFPA‬‬
‫‪ 2001‬باشد و لوله ها باید از جنس آهن سیاه و یا گالوانیزه باشد‪.‬‬

‫مشخصات اصلی‬

‫• جایگزینی مناسب برای هالون ‪ • 1381‬قابلیت اطفای حریق در مدت زمان کوتاه ( در حدود ‪ 18‬ثانیه ) • غلظت طراحی بسیار پایین ( ‪ ) 7/5‬درصد • نیاز به تعداد سیلندر کم جهت‬
‫ذخیره سازی گاز • نداشتن اثرات مخرب بر روی تجهیزات پس از عملکرد و تخلیه • عایق جریان الکتریکی • عدم تاثیر مخرب بر الیه ازون • عدم کاهش قابل مالحظه اکسیژن‬
‫پس از تخلیه • عدم ایجاد برودت شدید پس از تخلیه‪.‬‬

‫‪3‬‬
 ‫مشخصات فیزیکی‬

‫• نام شیمیایی • ‪ : Hepta Fluoro Propane‬فرمول شیمیایی • ‪ : CF3CHFCF3‬نام محصول • )‪ : HFC-227EA (FM200‬وزن مولکولی ‪ • 158 :‬چگالی در حالت‬
‫مایع ‪ 1485 :‬کیلوگرم بر متر مربع • دمای بحرانی ‪ 5/181 :‬درجه سانتی گراد • غلظت طراحی برای کالس ‪ A‬حریق ‪ 7/5 :‬درصد • غلظت بدون اثر این گاز بر روی انسان‬
‫‪ ۴(NOAEL ) :‬درصد • غلظت کم اثر این گاز بر روی انسان ‪ 18/7 ( NOAEL ) :‬درصد‪.‬‬

‫کاربردها‬

‫به دلیل نوع عملکرد سیستم اطفاء ‪ fm200‬و همچنین به علت قدرت خاموش کنندگی باال و خاصیت سمی کم‪ ،‬استفاده از این گاز در مکان های بسته کاربرد دارد‪ .‬از جمله مکان‬
‫هایی که این سیستم برای استفاده در آنها مناسب می عبارتند از‪ :‬محل نگهداری تجهیزات مخابراتی ‪ ،‬اتاق سرور و رایانش مرکزی ‪ ،‬اتاق های مانیتورینگ و کنترل ‪ ،‬مراکز آرشیو‬
‫اسناد و مدارک و بایگانی ها ‪ ،‬موزه ها‪ ،‬نمایشگاه ها ‪ ،‬مراکز نگهداری تجهیزات و مواد پزشکی و دارویی ‪ ،‬مراکز انبارش و ذخیره سازی داده ها و سایر موارد دیگر‪...‬‬

‫مزایا‬

‫مزیت اصلی این سیستم‪ ،‬استفاده میزان کمی از این گاز برای خاموش کردن حریق می باشد‪ ،‬این به معنی نیاز به سیلندر های نگهداری کمتر و کوچکتر و در نتیجه نیاز به فضای‬
‫کمتر برای نگهداری و ذخیره سازی گاز اطفای ‪ fm200‬می باشد‪ .‬سیستم اطفا حریق ‪ fm200‬برای خاموش کردن حریق در کمتر از ‪ 18‬ثانیه طراحی شده و در این مدت زمان‬
‫کوتاه از بروز حریق های با عامل الکتریکی‪ ،‬مواد و مایعات آتش زا و ‪ ...‬جلوگیری می کند که این مهم باعث کاهش خسارت های قابل توجه خواهد شد‪ .‬مدت زمان کوتاه اطفا‬
‫حریق در سیستم ‪ fm200‬باعث کاهش خسارت ها و هزینه های تعمیر و بازسازی در پی آتش سوزی خواهد شد‪ .‬شارژ مجدد سیستم اطفا حریق‪ fm200‬بسیار ساده و مقرون به‬
‫صرفه می باشد و این مهم به خودی خود باعث کاهش زمان آماده سازی سیستم و در نتیجه کاهش احتمال خطر برای محل مورد استفاده خواهد شد‪.‬‬

‫گاز اطفا حریق‪ fm200‬به عنوان یک گاز غیر سمی طبقه بندی شده است بر همین اساس استفاده از این سیستم در محیط های بسته بدون خطر می باشد‪ .‬ایمنی و بی خطری گاز‬
‫‪FM200‬در بیش از یک دهه تجربه و مطالعات گسترده علمی در آزمایشگاه های تخصصی اثبات شده است‪ .‬عالوه بر مزایای بیشمار سیستم در مهار آتش سوزی می توان به‬
‫برتری این سیستم در حفاظت و سازگاری از محیط نیز اشاره کرد‪ .‬از آنجایی که گاز اطفای ‪ fm200‬هیچ تأثیر منفی بر روی الیه ازون کره زمین نداشته استقبال و استفاده از این‬
‫سیستم در سراسر جهان به صورت قابل توجهی رو به رشد می باشد‪.‬‬

‫نکات ایمنی قابل توجه درباره سیستم اطفا حریق ‪FM200‬‬

‫اگر چه بر طبق استاندارهای جهان این گاز در لیست گازهای قابل استفاده در فضاهای بسته قرار گرفته است ولی برخی دستورالعمل های حفاظتی برای تماس انسان با این گاز به‬
‫شرح زیر اعالم شده است‪ :‬برخورد و تماس حالت مایع این ماده و یا حالت گاز در فاصله های بسیار نزدیک با پوست انسان ممکن است موجب یخ زدگی شود‪ .‬گاز اطفا ‪FM200‬‬
‫در دماهای باالتر از ‪ 588‬درجه سانتی گراد به گاز هیدروژن فلوراید تبدیل خواهد شد که البته با توجه به طراحی این سیستم برای خاموشی آتش و اطفا حریق در کمتر از ‪ 18‬ثانیه‬
‫مقدار تولید این گاز به حداقل رسیده است‪ .‬کپسول حاوی گاز اطفاحریق ‪ FM200‬باید با احتیاط حمل شود‪ .‬همچنین تجهیزات ایمنی کنترل نزول ناگهانی گاز در زمانی که‬
‫کپسول به سیستم تخلیه متصل نیست و مهار نشده است باید در محل مناسب و در دسترس باشد‪.‬‬

‫‪4‬‬
 ‫نتیجه گیری‪:‬‬

‫با توجه به ارزیابی ریسک انجام شده در واحدهای مختلف مجتمع مس شهید باهنر کرمان و از آنجا که خطر تهدید حریق در نقاط حساس مثل اتاق سرورها و‬
‫رک های کامپیوتری همواره وجود دارد‪ ،‬استفاده از یک سیستم اعالم و اطفاء حریق کارآمد ضروری و الزم بنظر می رسد مکانیسم و نحوه عملکرد اصلی این‬
‫گاز برای مهار آتش از طریق تجزیه ساختاری ناشی از حرارت و در نتیجه جذب حرارت که یکی از عوامل شیوع آتش است می باشد‪ .‬به عبارت دیگر این گاز با‬
‫جذب حرارت محیط حریق و تجزیه شیمیایی‪ ،‬خود باعث حذف عامل اولیه حریق یعنی حرارت و شعله خواهد شد‪ .‬به دلیل نوع عملکرد سیستم اطفاء ‪ FM200‬و‬
‫همچنین به علت قدرت خاموش کنندگی باال و خاصیت سمی کم‪ ،‬این سیستم در اتاق سرور و رک های کامپیوتری مجتمع مس شهید باهنر کرمان نصب گردید‪.‬‬

‫منابع‪:‬‬

‫‪1- Zhigang Liu, Andrew K. Kim and Don Carpenter, ”A study of portable water mist fire extinguishers used for‬‬
‫‪extinguishment of multiple fire types”, Fire research program, National Research Council of Canada,‬‬

‫‪2-. Halvani GH, Soltani gardefaramarzi R, Alimohammadi M, Kyani Z. dentification and risk assessment in medical‬‬
‫‪university laboratories using standardized checklists. Occupational Medicine Quarterly Journal. 2011;3(1):21-7.‬‬
‫]‪[persian‬‬

‫‪3- Golmohamadi R, Mohammadfam I, Shafiee motlagh M, Faradmal J. [Developing the Frank and Morgan‬‬
‫‪technique for industrial fire risk assessment]. Journal of Health and Safety at Work. 2013;3(3):1-10.‬‬

‫‪ -4‬گل محمدی‪ ،‬رستم‪ ،‬محد فام‪ .‬ا‪ .‬شفیعی مطلق‪ .‬م‪ .‬فرد مال‪.‬ج‪ .13۴2 .‬ارتقاء روش فرانک و مورگان برای ارزیابی ریسک حریق صنعتی‪ .‬فصلنامه بهداشت و ‪.‬‬
‫ایمنی کار‪ .‬جلد ‪ ،3‬شماره ‪ ، 3‬پاییز ‪.13۴2‬‬

‫‪ -7‬وب سایت شرکت تارنمای طالئی‪ -‬مجری اجرای سیستم های اعالم و اطفاء حریق‪.13۴7.‬‬

‫‪5‬‬