TELEFON BAĞIMLILIĞI

Teknolojinin gün geçtikçe artmasıyla telefon bağımlılığı da gün geçtikçe artmaktadır.

Yapılan araştırmalara göre akıllı telefona sahip kişilerin %58’i 1 saat telefonunu kontrol
edemeden duramıyor. ( Ektiricioğlu , 2020). Telefonlar insanlara eğlence, kolaylık, bilgiye
kısaca erişimle günlük hayatımızın ayrılmaz ikilisi olmuştur. Ancak bunun yan etkileri
faydasından çoktur diyebiliriz.
Telefon bağımlılığının artan kullanımının uyku bozukluklarına yol açabilir. (Aydın,2020).
Geceleri telefon ekranlarının mavi ışığı, melatonin üretimini engelleyerek uyku kalitesini
düşürebilir ve uyku bozukluklarına neden olabilir. Sürekli olarak telefona bakmanın diğer bir
yan etkisi de boyun ve omurga sağlımızı olumsuz etkileyebilmesi, buda postür bozukluklarına
ve bel ağrılarına yol açabilir.
Bağımlılığın belirtileri:
-Sürekli telefonu kontrol etme ihtiyacı
-Uyku problemleri
-Sosyal zayıflık
-Ekran süresinin fazlalığı
-Ayrılamama hissi
-Sosyal medya
-Kaçış aracı
Kaçış Aracı: Zorlu ve sıkıntılı zamanlarımızda, mesela derdimizi anlatacak kimsenin
bulunmadığı zamanlarda, içini dökemediğin zamanlarda telefonu bir rahatlatıcı bir araç
görürüz. Bunun sonucunda gerçek dünyadan kaçmış oluruz.
Bağımlılığın belirtileri olduğu gibi etkileri de vardır. Bu etkilerden bazıları:
-İletişim sorunları
-Psikolojik sorunlar (Psikolojik Stres)
-Plansız hayat (Tembelleşme)
-Sosyal etkileşimlerde azalma
Sosyal Etkileşimlerde Azalma: Sosyal etkileşimlerde de azalma telefon bağımlılığın belirgin
bir sonucudur. Bireyler gerçek dünya ilişkileri yerine sanal dünyaya daha fazla zaman
harcamaya başladıklarında, sosyal izolasyon riski artar. Bu durum depresyon gibi ruh sağlığı
sorunlarının ortaya çıkmasına neden olabilir (Smith ve Jones, 2019).
Psikolojik Stres: Sürekli olarak telefonla ilgili içeriklere maruz kalmak, bireylerde kaygı ve
stres düzeylerini arttırabilir. Ayrıca sosyal medyada yapılan karşılaştırmalar ve beğenilerin
sayısı gibi faktörler, insanların kendilerini sürekli olarak değerlendirmelerine neden olabilir,
bu da düşük özsaygı ve mutsuzluğa yol açabilir. Dış ortamlardan kendini gizleme, fotoğraf
çekme korkusu, inşalarla yüzleşememe gibi sıkıntılar artar. (Güvenç, 2018).
 Bağımlılığın nedenleri:
-Anlık tatmin
-Sosyal baskı
-Dopamin salınımı
-Eğlence ve oyunlar
Eğlence ve Oyunlar: Telefonlar çeşitli eğlence seçeneklerini kullanıcılara sunar. Oyunlar,
video içerikleri ve diğer eğlence uygulamaları, kullanıcıların telefonlarına daha fazla zaman
ayırmalarına neden olabiliyor.
Dopamin Salınımı: Telefon kullanımı, beynin ödül merkezini uyararak dopamin salımını
arttırabilir, bu da bağımlılığa yol açabilir. (Bayrak, 2020)
Yani sonuç olarak telefon bağımlılığı teknoloji çağının önemli sorunlarından biri olmuştur.
Ancak telefon bağımlılığını azaltmak için birtakım çözüm yolları da vardır (Öztürk,2022) :
1.Sabah uyandığınızda ilk 5 dakika telefona bakmamak
2.Sosyal medya kullanımına sınırlamak
3.Telefon ya da internet kullanımı sınırlamak
4.Parlak ve ilgi çeken ekran yerine gri ton ekran kullanmak
5.Telefonu kolayca ulaşamayacağımız yere konumlamak
6.Yatmadan önce mutlaka telefonu kapatmak
Seçil Gizem YILDIZ

KAYNAKÇA
Cihan Ektiricioğlu, Ergenlerde Çağın Hastalığı. DergiPark, 2020
Ali Albayrak, Bağımlılık ve Din Nöropsikolojik Bir Yaklaşım. TARR, 2020
Aydın E., Telefon Kullanımının Uyku Kalitesi Üzerindeki Etkisi. Uyku Araştırmaları Dergisi.
2020
Smith A., Jones B., Sosyal Medya Kullanımının Uyku Kalitesi Üzerine Etkisi. Psikoloji
Araştırmaları Dergisi, 2019
Güvenç F., Telefon Bağımlılığın Psikolojik Etkileri. Dijital Davranışlar Araştırmaları, 2018
Zuhal Öztürk, Telefon Bağımlılığından Nasıl Kurtulunur. incehesap.com(blog),
2022