Fizyka 2

(zadania domowe 2024-03-12, seria 20)

Silnik cieplny, cykl termodynamiczny
Rozwiązanie zadania ma być opowieścią, tworzącą logiczny ciąg zdań, podsumowany odpowiedzią. Pamiętaj
o działaniach na jednostkach. Stałe fizyczne, znajdziesz w tabelach na końcu zbioru zadań.
Zad. 1. Wyznacz sprawność silnika cieplnego, którego praca efektywna w jednym cyklu Wef = 100 J i ciepło
oddane chłodnicy Qodd = 50 J.
Wyznacz pracę użyteczną i ciepło pobrane w jednym cyklu silnika cieplnego o sprawności η = 0.6, jeżeli ciepło
oddane w cyklu Qodd = 100 J.
Zad. 2. Zadanie 8.3.8., strona 108 zbioru zadań (Czterosuwowy silnik spalinowy . . . ).
Zad. 3. Wyznacz sprawność cyklu prostego przedstawionego na wykresie a), jeżeli substancją roboczą jest hel.
Wskazówka: a może wygodniej będzie obliczyć Qodd ?

p V
B
2p0 3V0

a) p0 C b)
A V0

0 V0 2V0 V 0 T0 6T0 T

Zad. 4. Na rysunku b) przedstawiono wykres cyklu prostego. Wskaż kierunek przebiegu cyklu i wyznacz jego
sprawność. Dla jakiego gazu sprawność w tym cyklu będzie największa, a dla jakiego najmniejsza? Oblicz obie
sprawności.
Wskazówka: przerysuj cykl we współrzędnych (V, p).
Zad. 5. Na wykresach przedstawiono cykle termodynamiczne
dwóch silników cieplnych. Osie na obu wykresach są wyska-
lowane tak samo. Substancją roboczą w każdym silniku jest
1 mol gazu doskonałego o tym samym cieple molowym. Silnik
I w jednym cyklu pracy oddaje łącznie 19 kJ ciepła, a pobiera
łącznie 23 kJ ciepła (3 kJ w przemianie izochorycznej i 20 kJ w przemianie izobarycznej).
a) w poniższych zdaniach podkreśl właściwe określenia, tak aby relacje pomiędzy wielkościami dotyczącymi obu
silników były prawdziwe.

1. Praca całkowita wykonana w jednym cyklu przez silnik I jest (mniejsza niż/taka sama jak/większa niż)
praca całkowita wykonana w jednym cyklu przez silnik II.

2. Maksymalna temperatura gazu w silniku I jest (mniejsza niż/taka sama jak/większa niż) maksymalna
temperatura gazu w silniku II.

b) oblicz sprawność silnika I.

c) wyznacz ciepło pobrane w przemianie izochorycznej przez silnik II. Powołaj się na odpowiednie zależności.
d) przerysuj wykres cyklu pracy silnika I i narysuj jeszcze raz ten wykres, ale we współrzędnych (T, p). Pamiętaj
o zaznaczeniu kierunku cyklu. Oznacz literami A, B, C, D odpowiednie stany gazu roboczego na obu wykresach.
Zad. 6. Istnieje wiele typów silników cieplnych. Silnik Stirlinga wyróżnia się tym,
że wewnątrz silnika nie występuje spalanie paliwa, a czynnikiem roboczym (ga-
zem podlegającym przemianom) jest powietrze. Zaletą silnika Stirlinga jest niski
poziom hałasu, niski poziom emisji szkodliwych składników i wysoka sprawność
cieplna. Silnik składa się z cylindra podgrzewanego przez palnik i połączonego
z nim zimnego cylindra chłodzonego powietrzem. Obok przedstawiono uproszczo-
ny cykl pracy tego silnika w układzie zmiennych (V, p). W procesach A→B i C→D
temperatura się nie zmienia.
a) oblicz temperaturę powietrza w stanie D cyklu,
b) oblicz ciśnienie powietrza w stanie B cyklu,

1
c) w palniku spalany jest spirytus. Oblicz moc cieplną palnika, który w ciągu godziny spala 30 cm3 paliwa
o gęstości 0,83 g/cm3 i cieple spalania 25 kJ/g. Wynik podaj w watach.
d) uzupełnij tabelę, wpisując nazwy przemian B→C i D→A oraz rodzaj zmiany energii wewnętrznej gazu dla
wszystkich procesów (rośnie lub maleje lub nie zmienia się).

e) naszkicuj cykl pracy silnika w układzie zmiennych (T, p). Oznacz poszczególne etapy cyklu.
f) oblicz liczbę moli gazu, który podlegał opisanym przemianom.
g) przyjmując temperaturę w punkcie D równą 340 K oraz ciepło molowe powietrza przy stałej objętości cV =
21 J/mol·K, oblicz ciepło dostarczone do silnika podczas przemiany D→A.