Giaûi thuaät maõ hoaù maät maõ RSA

Chöông I: Toång quan

A. Môû ñaàu

I. Baûo maät :

Baûo maät thoâng tin ñaõ söû duïng trong lòch söû thôøi ñaïi La Maõ trong vieäc
trao ñoåi thoâng tin vaø nhaø quaân söï chieán löôïc taøi ba Cesar ñaõ söû duïng nhaèm
baûo veä thoâng tin, khoâng muoán keû ñòch bieát ñöôïc muïc ñích cuûa mình vaø oâng
ñaõ maõ hoùa caùc thoâng baùo cuûa mình vaø chæ nhöõng ngöôøi trong nhoùm cuûa oâng
môùi bieát ñöôïc quy taéc maõ hoùa vaø giaûi maõ thoâng baùo ñoù maø ngöôøi khaùc
khoâng theå naøo bieát ñöôïc. Ngaøy nay, nhu caàu baûo maät caùc thoâng tin veà kinh
teá, quaân söï, ngoaïi giao caøng taêng thì vieäc baûo veä thoâng tin caøng ñöôïc naâng
cao. Caùc keânh truyeàn thoâng cuûa nhöõng buoåi ban ñaàu coøn ñôn giaûn, noù ít
ñöôïc nhieàu ngöôøi quan taâm, vaø noù ñöôïc truyeàn ñi bôûi “nhöõng ngöôøi ñöa tin”
ñöôïc tin caäy toát, thì ngaøy nay ñeå traùnh nhöõng ruûi ro coù theå xaûy ra vaø söï linh
hoaït trong vieäc truyeàn ñi nhöõng thoâng baùo ñöôïc an toaøn hôn ngaønh maõ hoùa
maät maõ ñöôïc öùng duïng roäng raõi.
Theá kyû 20, theá kyû cuûa thôøi ñaïi thoâng tin, ñaõ coù raát nhieàu thay ñoåi, con
ngöôøi lieân heä trao ñoåi thoâng tin vôùi nhau thoâng qua maïng toaøn caàu Internet,
vaø chính vieäc tham gia naøy ñaõ laøm thay ñoåi raát nhieàu trong vaán ñeà baûo maät.
Veà döõ lieäu, chuùng ta caàn quan taâm ñeán nhöõng yeáu toá sau: tính baûo maät, tính
toaøn veïn vaø tính kòp thôøi. Caùc heä thoáng maùy tính baûo maät ñöôïc phaân chia
theo thôøi gian vaø caùc maïng maùy tính coù quan heä chaët cheõ vôùi vieäc baûo maät
caùc keânh truyeàn thoâng vôùi nhau. Ñaëc tính cuûa keânh truyeàn laø moâi tröôøng
truyeàn thoâng truy xuaát chung neân vieäc baûo maät veà maët vaät lyù ñöôïc ñeà caäp,
do ñoù phaûi thoâng qua öùng duïng cuûa ngaønh baûo maät. Nhieäm vuï chính cuûa baûo
maät laø maõ hoaù. Ôû ñaây vieäc maõ hoùa ñöôïc quan taâm ôû möùc ñoä laø chuyeån ñoåi
döõ lieäu thaønh maät maõ.
Cho ñeán cuoái nhöõng naêm 70 soá hoïc vaãn ñöôïc xem nhö laø moät trong
nhöõng ngaønh lyù thuyeát thuaàn tuyù nhaát cuûa toaùn hoïc. Quan nieäm ñoù thay ñoåi
khi noù ñöôïc aùp duïng ñeå xaây döïng nhöõng heä maät maõ khoùa coâng khai. Caùc lyù
thuyeát môùi cuûa soá hoïc thuaät toaùn ñöôïc öùng duïng vaøo thöïc tieãn. Maät maõ
khoâng chæ duøng trong bí maät quaân söï, nhö thôøi kyø cuûa nhaø quaân söï thieân taøi
Cesar ñaõ aùp duïng, maø coøn duøng trong ngoaïi giao, kinh teá vaø thöông maïi.
Maät maõ hieän ñaïi coù nhöõng ñoøi hoûi môùi mang tính nguyeân taéc hôn so vôùi maät
maõ thöôøng duøng tröôùc ñaây. Khaùc vôùi hoaït ñoäng quaân söï hoaëc ngoaïi giao,
trong kinh doanh thì soá löôïng caùc ñôn vò phaûi cuøng trao ñoåi nhöõng thoâng tin

-1-
Giaûi thuaät maõ hoaù maät maõ RSA

maät raát lôùn. Nhöõng heä thoáng maät maõ cuõ khi bieát ñöôïc khoaù laäp maõ cuûa hoï ta
deã daøng tìm ra khoaù giaûi maõ. Hieån nhieân muoán göûi moät thoâng baùo maät cho
moät ñoái töôïng naøo ñoù ta caàn phaûi bieát khoùa laäp maõ cuûa hoï, vì vaäy nhöõng
ngöôøi cuøng moät heä maõ ñeàu bieát bí maät cuûa nhau. Nhieàu ngöôøi cuøng söû duïng
moät heä maõ thì khoâng coøn laø bí maät nöõa. Caùc heä thoáng maät maõ hieän ñaïi töùc laø
caùc heä maät maõ khoùa coâng khai ñaõ khaéc phuïc ñöôïc nhöõng nhöôïc ñieåm ñoù:
ngöôøi tham gia trong heä thoáng chæ caàn giöõ bí maät khoùa giaûi maõ rieâng cuûa
mình trong khi khoùa laäp maõ ñöôïc thoâng baùo coâng khai. Vieäc bieát khoùa laäp
maõ khoâng cho pheùp tìm ra khoùa giaûi maõ trong moät thôøi gian chaáp nhaän ñöôïc,
ngay caû khi söû duïng caû maùy tính hieän ñaïi vôùi haøng tæ pheùp tính trong moät
giaây.

II. Nhieäm vuï:

Nhieäm vuï cuûa ñeà taøi naøy laø nghieân cöùu veà giaûi thuaät maõ hoaù maät maõ
RSA , xaây döïng moät chöông trình duøng giaûi thuaät RSA ñeå maõ hoaù vaø giaûi
maõ moät taäp tin.txt. Chöông trình naøy chæ giôùi haïn söû duïng treân maùy ñôn.

III. Boá cuïc:

Chöông 1 : Toång quan.

Chöông 2 : Tìm hieåu veà RSA.
Chöông 3 : Giao dieän cuûa chöông trình.
Chöông 4 : Keát luaän.

-2-
Giaûi thuaät maõ hoaù maät maõ RSA

B. Tìm hieåu maät maõ.

1. Maät maõ:

Maät maõ laø ngheä thuaät cuûa chöõ vieát bí maät ñöôïc xuaát phaùt töø chöõ vieát
cuûa caùc töø Hy Laïp. Caùi chính laø maät maõ coù khaû naêng göûi thoâng tin giöõa hai
ngöôøi vôùi nhau vaø ngaên chaën nhöõng ngöôøi khaùc can thieäp vaøo. Maät maõ ñöôïc
duøng ñeå baûo veä bí maät thoâng tin khi thoâng tin ñöôïc truyeàn ñi.
Moät vaên baûn ñöôïc maõ hoùa ñöôïc bieåu thò baèng M hay laø P. Noù coù theå
laø moät chuoãi caùc bít, moät taäp tin vaên baûn, moät aûnh, moät chuoãi soá hoùa aâm
thanh, moät hình aûnh phim kyõ thuaät soá… vaø hôn theá nöõa. Trong chöøng möïc
cuûa moät maùy tính coù lieân quan ñeán, M laø döõ lieäu nhò phaân ñôn giaûn. Vaên baûn
ñöôïc maõ hoùa coù muïc ñích laø truyeàn ñi hay löu tröõ. Trong tình huoáng naøy, M
laø thoâng baùo phaûi ñöôïc maõ hoùa.
Vaên baûn ñaõ ñöôïc maõ hoùa ñöôïc bieåu thò baèng C. Noù cuõng laø döõ lieäu
nhò phaân: ñoâi khi cuøng kích thöôùc vôùi M, vaø cuõng coù luùc lôùn hôn raát nhieàu. E
ñöôïc bieåu thò cho coâng vieäc maõ hoùa vaø D duøng ñeå theå hieän vieäc giaûi maõ caùc
thoâng baùo ñaõ ñöôïc maõ hoùa göûi ñeán.
Ta coù:
E (M) = C
D (C) = M
D (E(M)) =M

Maät maõ hieän ñaïi giaûi quyeát vaán ñeà vôùi moät khoùa, khoùa naøy ñöôïc bieåu
thò baèng K. Khoùa naøy coù theå laø moät trong nhöõng con soá lôùn coù giaù trò lôùn.
Ta coù:
EK (M) = C
DK (C) = M
DK (EK(M)) = M

- Quaù trình maõ hoùa vaø giaûi maõ duøng chung moät khoùa:

-3-