You are on page 1of 10

NOTA POKET

PUASA RAMADHAN DAN TARAWIH

Erti Puasa

Puasa menurut bahasa bermaksud menahan diri daripada sesuatu. Manakala menurut
syarak menahan diri daripada perkara yang membatalkan puasa bermula dari terbit
fajar hingga terbenam matahari dengan syarat-syarat tertentu.

Dalil Wajib Puasa

Firman Allah Ta’ala:

َ‫ٱلصيام ُّ كماَ ُّك ِتب علىَٱل ِذين ِمنَق ۡبلِ ُّك ۡم لعل ُّك ۡم تت ُّقون‬
ِ ‫يَأيُّهاَٱل ِذين ءامنواْ ُّك ِتب علي ُّكم‬
ُّ ۡ ُّ
Maksudnya :
“Wahai orang-orang yang beriman! Kamu diwajibkan berpuasa sebagaimana
diwajibkan atas orang yang terdahulu daripada kamu, supaya kamu bertaqwa”.
(al-Baqarah:183)

Hadis Rasulullah SAW daripada Ibnu Umar RA:

ِ َ‫الة و ِإيتاَ َِء الز‬


‫كاة وح ِج‬ ِ ‫ شهاد ِة أ ْن لَ ِإله ِإلَ اهلل وأنَ محمَداَرسول‬:َ‫ب ِني ا ِإلسالم علىَخمس‬
ِ َ‫اهلل و ِإقا ِم الص‬
ُّ ُّ ً ُّ ُّ ْ ُّ ْ ُّ
)‫ (رواهَالبخاري‬.‫الْبَْي ِت وص ْو ِم رمضان‬

Maksudnya:
“Agama Islam itu dibina di atas lima perkara, iaitu bersaksi bahawa tiada tuhan lain
melainkan Allah SWT dan Nabi Muhammad SAW itu adalah rasul dan pesuruh Allah,
mendirikan sembahyang fardhu, mengeluarkan zakat, menunaikan haji ke Baitullah dan
berpuasa pada bulan ramadhan”. (Riwayat al-Bukhari)

1
Doa Menyambut Kehadiran Ramadhan
ِ ‫ ربِيَوربُّك‬،ِ‫ والسالم ِة و ِاإلسالم‬،‫ان‬
َ‫اهلل‬ ِ ‫اللَهمَ أ ِهلَه عليناَ ِباألم ِن و ِاإليم‬
ْ ْ ْ ْ ُّ ُّ
Maksudnya:

“Ya Allah, naungilah kami dengan keamanan dan keimanan, keselamatan dan
kesejahteraan, Allah adalah Tuhanku dan Tuhanmu”. (Riwayat ad-Darimi)

Syarat Wajib Puasa

i. Islam
ii. Mukallaf
iii. Tiada halangan atau keuzuran

Rukun Puasa

i. Niat
a) Dilakukan pada setiap malam, bermula selepas terbenam matahari
(selepas maghrib) sehingga terbit fajar (sebelum subuh).
b) Menentukan jenis puasa yang akan dilaksanakan iaitu Puasa Ramadhan.
c) Hendaklah dilakukan pada setiap malam.

ii. Menahan diri daripada perkara-perkara yang membatalkan puasa bermula dari
terbit fajar hingga terbenam matahari

Perkara Membatalkan Puasa

i. Makan dan minum dengan sengaja


ii. Memasukkan sesuatu ke dalam rongga terbuka
iii. Bersetubuh
iv. Muntah dengan sengaja
v. Mengeluarkan air mani

2
vi. Haid dan nifas
vii. Gila
viii. Murtad

Hikmah Puasa

i. Mencapai darjat taqwa


ii. Mendapat keampunan Allah
iii. Mengawal hawa nafsu
iv. Melatih sifat sabar
v. Menyihatkan tubuh badan
vi. Memupuk rasa belas dan berkasih sayang

Kelebihan Bersahur

i. Membezakan puasa orang Islam dan ahli kitab


ii. Menghidupkan sunnah Nabi Muhammad SAW
iii. Memperoleh keberkatan dalam bersahur
iv. Memberi kekuatan dan tenaga

Niat Puasa

َِ ‫ض ش ْه ِر رمضان ه ِذ ِه السَن ِة‬


‫هلل تعالى‬ ِ ‫ت ص ْوم غد أ ْن أد ِاء ف َْر‬
ُّ ‫نو ْي‬
Maksudnya:

Sahaja aku berpuasa fardhu esok hari pada bulan Ramadhan tahun ini
kerana Allah Ta’ala.

Doa Berbuka Puasa

ُّ ‫اهلل‬ ُّ ‫ذهب الظمأُّ و ْابتل ِت الْ ُّع ُّر‬


َ ‫وق وثبت ْاأل ْج ُّر إ ْن شاء‬

3
Maksudnya:
Telah hilang dahaga, telah basah urat-urat, dan telah terhasil pahala, insyaAllah.

َ‫ت وعلىَ ِر ْزقِكََأفْط ْر ُّت‬


ُّ ‫الل ُّهم لكَ ُّص ْم‬
Maksudnya:
Ya Allah, untukMu aku berpuasa, dan dengan rezekiMu aku berbuka.

Adab Semasa Berbuka


i. Duduk dengan tenang
ii. Membaca doa
iii. Menyegerakan berbuka puasa
iv. Memulakan dengan buah tamar dan air
v. Amalkan makan secara sederhana dan tidak membazir

Amalan-Amalan Di Bulan Ramadhan

i. Memperbanyakkan bacaan al-Quran


ii. Memperbanyakkan istighfar
iii. Memperbanyakkan sedekah
iv. Memperbanyakkan doa
v. Mendirikan solat sunat tarawih
vi. Menghidupkan malam dengan qiamulail dan solat-solat sunat
vii. Melewatkan sahur
viii. Memberi makan orang yang berpuasa ketika berbuka
ix. Meninggalkan perkara yang sia-sia

4
PANDUAN SOLAT SUNAT TARAWIH

Hukum Solat Sunat Tarawih

Hukumnya sunat muakkadah (sangat dituntut), didirikan 20 rakaat pada tiap-tiap malam
bulan Ramadhan, sama ada secara berjemaah atau berseorangan. Dilaksanakan
selepas solat fardhu Isyak.

Lafaz Niat Solat Sunat Tarawih

ِ َ)‫َمأموما‬/‫يح ركعتي ِن ( ِإماما‬


‫هلل تعالى‬ ِ ‫أُّصلِيَ ُّسنةَالترا ِو‬
ً ُّ ً
Maksudnya: “Sahaja aku solat sunat Tarawih dua rakaat sebagai imam / makmum
kerana Allah Ta’ala.”

Bacaan Solat Sunat Tarawih

Selepas selesai membaca surah al-Fatihah, disunatkan membaca mana-mana ayat


atau surah dari al-Quran.

Cadangan susunan surah:

Rakaat Surah No.Surah Rakaat Surah No.Surah


1 Al-Takathur (Surah ke-102) 11 Al-Maa’un (Surah ke-107)
2 Al-Ikhlas (Surah ke-112) 12 Al-Ikhlas (Surah ke-112)
3 Al-‘Asr (Surah ke-103) 13 Al-Kauthar (Surah ke-108)
4 Al-Ikhlas (Surah ke-112) 14 Al-Ikhlas (Surah ke-112)
5 Al-Humazah (Surah ke-104) 15 Al-Kafirun (Surah ke-109)
6 Al-Ikhlas (Surah ke-112) 16 Al-Ikhlas (Surah ke-112)
7 Al-Fil (Surah ke-105) 17 Al-Nasr (Surah ke-110)
8 Al-Ikhlas (Surah ke-112) 18 Al-Ikhlas (Surah ke-112)
9 Quraish (Surah ke-106) 19 Al-Masad (Surah ke-111)
10 Al-Ikhlas (Surah ke-112) 20 Al-Ikhlas (Surah ke-112)

5
Solat Sunat Witir

Disunatkan melakukan solat sunat witir 3 rakaat (dua salam) selepas selesai tarawih.
Bermula malam ke 16 Ramadhan disunatkan membaca doa qunut di dalam solat ini.

Rakaat Surah No.Surah

1 Al- A’la (Surah ke-087)


2 Al-Kafirun (Surah ke-109)
Al-Ikhlas (Surah ke-112)
3 Al-Falaq (Surah ke-113)
Al-Falaq (Surah ke-114)

Lafaz Niat Solat Sunat Witir

Lafaz niat dua rakaat witir:

ِ َ)‫َمأموما‬/َ‫أُّصلِيَسنة ال ِوت ِر ركعتي ِن ( ِإماما‬


‫هلل تعالى‬ ً ُّ ً ُّ
Maksudnya:
“Sahaja aku solat sunat Tarawih dua rakaat sebagai imam / makmum
kerana Allah Ta’ala”.

Lafaz niat satu rakaat witir:

ِ َ)‫َمأموما‬/َ‫أُّصلِيَسنة ال ِوت ِر ر ْكع ًة ( ِإماما‬


‫هلل تعالى‬ ً ُّ ً ُّ
Maksudnya:
“Sahaja aku solat sunat Tarawih satu rakaat sebagai imam / makmum
kerana Allah Ta’ala.”

6
‫‪Bacaan Doa Qunut‬‬

‫اللَ ُّهم ْاه ِدنا فِ ْيم ْن هد ْيت‪ ،‬وعافِنا فِ ْيم ْن عاف ْيت‪ ،‬وتولَناَفِ ْيم ْن تولَ ْيتَ‪َ،‬وبا ِر ْك لنا فِ ْيماََأ ْعط ْيت‪،‬‬
‫وقِنا شرماَقَض ْيت‪ ،‬ف ِإنَك ت ْق ِضى ول يُّ ْقضىَعل ْيكَ‪َ،‬وَِإنَه ُّ ل ي َِذ َلُّ م ْن وال ْيت‪َ،‬ول ي ِع َُّز م ْن عاد ْيت‪،‬‬
‫ْ‬
‫تبار ْكت ربَناَوتعال ْيت‪ ،‬فلك الْح ْم ُّد علىَماَقض ْيتَ‪َ،‬ون ْست ْغفِ ُّرك ون ُّت ْو ُّب َِإل ْيكَ‪،‬‬
‫وصلَىَاهلل ُّعلىَس ِي َِدناَ ُّمحمَد وعلىَآل ِ ِه وص ْح ِبه َِوباركَ وسلَمَ‬

‫‪ZIKIR, SELAWAT DAN DOA DALAM SOLAT TARAWIH‬‬

‫‪1. Bacaan Zikir Memulakan Solat Tarawih‬‬

‫‪Bilal‬‬ ‫هللَول ِإله ِإلَ اهلل واهلل أَ ْكبر ول حول ول قُّوَة ِإلَ ب ِ ِ‬
‫اهلل ا ْلعلِ ِي‬ ‫اهلل واَلْح ْم ُّد َِ‬
‫سبحان ِ‬
‫ْ‬ ‫ُّ ُّ ُّ‬ ‫ُّ ْ‬
‫الْع ِظي َِم‬

‫اللَ ُّهمَ ص ِل علَىَ ُّمحمَدَ‬


‫‪Bilal‬‬

‫صلىَاهلل ُّوسلَم عل ْي ِهَ‬


‫‪Makmum‬‬

‫يح ِم ْن قِيا ِم ش ْه ِر رمضان أثاب ُّك ُّم َ‬


‫اهلل ُّ‬ ‫صَالةُّ التَرا ِو ِ‬
‫‪Bilal‬‬

‫الصَالةُّ ل ِإله ِإلَ َ‬


‫اهلل ُّ‬
‫‪Makmum‬‬

‫‪7‬‬
‫‪2. Bacaan Zikir Selepas Rakaat Ke 2, 6, 10, 14 Dan 18‬‬

‫اللَ ُّهمَ ص ِل علىَ ُّمحمَدَ‬


‫‪Bilal‬‬

‫صلىَاهلل ُّوسلَم عل ْي ِهَ‬


‫‪Makmum‬‬

‫‪3. Bacaan Zikir Dan Doa Selepas Rakaat Ke 4, 8, 12, 16 Dan 20‬‬

‫‪Bilal‬‬
‫اللَهمَ ص ِل علىَس ِي ِدناَوح ِبي ِبناَوشفِ ِ‬
‫يعناَوذُّ ْخرِناََوم ْولنا ُّمحمَدَ‬ ‫ُّ‬

‫صلىَاهلل ُّوسلَمََعل ْي ِهَ‬


‫‪Makmum‬‬

‫اللَ ُّهمَ ِاناَن ْسألُّك ِرضاك والْجنةَ ون ُّعو ُّذبِك ِم ْن سخ ِطك والنا ِر‪ .‬اللَ ُّهمَََِإنك ع ُّف ٌّو كر ِْي ٌّم‬
‫‪Imam‬‬

‫ات بِر ْحمَِتك ياَ‬ ‫تُّ ِحب الْع ْفو فاعف عناَوعن وال ِ ِديناَوعن ج ِمي ِع الْمسلِ ِمين والْمسلِم ِ‬
‫ُّ ْ‬ ‫ْ ْ ُّ ْ ْ‬ ‫ْ ْ‬ ‫ْ ُّ‬ ‫ُّ‬
‫ارحم الر ِ‬
‫اح ِم ْينَ‬ ‫ْ‬
‫‪4. Bacaan Doa Selepas Tarawih‬‬

‫ف‬ ‫اع‬
‫ْ‬ ‫ف‬ ‫و‬ ‫ف‬
‫ْ‬ ‫ع‬‫ل‬
‫ْ‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫اللَهمََ ِاناَنسألُّك ِرضاك والْجنةُّ ونعوذُّبِك ِمن سخ ِطك والنا ِر‪ .‬اللَهمَ ِانك ع ُّف ٌّو كرِيم تُّ ِ‬
‫ح‬
‫ُّ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ ٌّ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ‬ ‫ُّ‬
‫ات بِرحم ِتك ياََأرحم الر ِ‬
‫اح ِم ْينَ‬ ‫عناَوعن وال ِ ِديناَوعن ج ِمي ِع الْمسلِ ِمين والْمسلِم ِ‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُّ ْ‬ ‫ْ ْ ُّ ْ ْ‬ ‫ْ ْ‬
‫يمَ‬ ‫ض ولََفِيَالسَم ِاء وهو السَ ِميع الْع ِ‬
‫ل‬ ‫ِ‬ ‫ر‬ ‫األ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ي‬ ‫بِس ِم ا ِ‬
‫هلل الَ ِذيَلََي ُّض َُّر مع اس ِم ِه شيءٌّ فِ‬
‫َ‬
‫ُّ‬ ‫ُّ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫ات ِم ْن ش ِر ماَخلقَ‬ ‫ات َِ‬
‫اهللَالتام ِ‬ ‫نعوذُّ بِكلِم ِ‬
‫ُّ ْ‬
‫ون‪ ،‬والْ ُّجذامِ‪ ،‬و ِم ْن س ِي ِئ األ ْسقا َِم‬‫ص‪ ،‬والْجن ِ‬ ‫الل ُّهم ِإناَن ُّعو ُّذ بِك ِمن الْبر ِ‬
‫ُّ ُّ‬
‫وصلىَاهلل علىَخي ِر خ ْل ِق ِه محمد وعلىَآل َِِه وصح ِب ِه َأجم ِعين‪ ،‬والْحمد ِ ِ‬
‫ّلِل ر ِب الْعال ِم ْينَ‬
‫ْ ُّ ه‬ ‫ْ ْ ْ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ‬ ‫ُّ‬

‫‪8‬‬
‫‪5. Bacaan Sebelum Memulakan Solat Witir‬‬

‫الصيا ِم ر ِحم ُّك ُّم َ‬


‫اهلل ُّ‬
‫أو ِترواَوم ِج ُّدواَوع ِظمواَشهر ُّكم شهر ِ‬
‫‪Bilal‬‬
‫ْ ْ ْ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ ُّ‬
‫‪Bacaan daripada malam pertama sehingga malam ke 15‬‬

‫الصيا ِم ر ِحم ُّك ُّم َ‬


‫اهلل َُّ‬ ‫أو ِترواَوم ِج ُّدواَوع ِظموا وا ْقنتواَشهر ُّكم شهر ِ‬
‫ْ ْ ْ‬ ‫ُّ ُّ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ ُّ‬
‫‪Bacaan daripada malam ke 16 sehingga malam akhir‬‬

‫اللَ ُّهمَ ص ِل علىََ ُّمحمَدَ‬


‫‪Bilal‬‬

‫صلىَاهلل ُّوسلَم عل ْي ِهَ‬


‫‪Makmum‬‬

‫صَالةُّ الْ ِو ْت ِر أثاب ُّك ُّم َ‬


‫اهلل ُّ‬
‫‪Bilal‬‬

‫الصَالةُّ ل ِإلَه ِإلَ َ‬


‫اهلل ُّ‬
‫‪Makmum‬‬

‫‪6. Zikir Selepas Solat Sunat Witir‬‬

‫يف ياَكافِيَ*َياَحفِ ْي ُّظ ياَشافِي‬ ‫ِ‬


‫ياَلط ُّ‬
‫يف ياَكافِي*ََياَحفِ ْي ُّظ ياَشافِي‬ ‫ِ‬
‫ياَلط ُّ‬
‫يف ياَكافِيَ*َياَكر ِْي ُّم أ ْنت َ‬ ‫ِ‬
‫اهلل ُّ‬ ‫ياَلط ُّ‬
‫ل ِإله ِإلَاهللُّ‪ ،‬ل ِإله ِإلَاهلل ُّ ‪ -‬م ْو ُّج ْود‬
‫ل ِإله ِإلَ اهللُّ‪ ،‬ل ِإله َِإلَ اهلل ُّ‪ -‬م ْع ُّب ْود‬
‫ل ِإلَه ِإلَاهللُّ‪ ،‬ل ِإله ِإلَ اهلل ُّ ‪ -‬م ْق ُّص ْود‬
‫ل ِإله ِإلَاهللُّ‪ ،‬ل ِإله ِإلَاهلل ُّ ‪ -‬أِ ْع ِظم‬
‫ل ِإله ِإلَ اهللُّ‪ ،‬ل ِإله ِإلَ َ‬
‫اهلل ُّ‬

‫‪9‬‬
‫‪7. Doa Akhir Selepas Witir‬‬

‫اش ًعا‪ ،‬ون ْسألُّك ِع ْل ًما َنافِ ًعا‪ ،‬ون ْسألُّك ي ِق ْي ًنا َص ِادقًا‪،‬‬‫اللَهمَ ِإنا َنسـألُّك ِايمانًا َدائِما‪ ،‬ونسألُّك ق ْلَبا َخ ِ‬
‫ً‬ ‫ْ‬ ‫ً‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُّ‬
‫ون ْسألُّك عمال ً صال ِ ًحا‪ ،‬ون ْسألُّك ِد ْي ًنا َق ِي ًما‪ ،‬ون ْسألُّك خ ْي ًرا َك ِث ْي ًرا‪ ،‬ون ْسألُّك الْع ْفو والْعافِية‪ ،‬ون ْسألُّك‬
‫اس الله ُّهم ربنا َتقبلْ ِمنا َصالتناَ‬ ‫الش ْكر على َالْعافِي ِة‪ ،‬ون ْسألُّك الْ ِغناء ع ِن الن ِ‬ ‫تمام الْعافِي ِة‪ ،‬ون ْسألُّكَ ُّ‬
‫و ِصيامناَوقِيامناَوت ُّخ ُّشعناَوتض ُّرعناَوتعبُّدناَوت ِم ْم ت ْق ِص ْيرناَيااهلل ُّيا َأ ْرحم الرَا ِح ِم ْين‪ .‬وصَلىَاهلل ُّعلىَ‬
‫خي ِر خ ْل ِق ِه محمد وعلىَآل َِِهَوصح ِب ِه اجم ِعين‪ ،‬والْحمد ِ ِ‬
‫ّلِل ر ِب الْعال ِم ْينَ‬
‫ْ ُّ ه‬ ‫ْ ْ ْ‬ ‫ُّ‬ ‫ْ‬
‫‪8. Doa Penutup‬‬

‫اء وال ُّفقرا ِء‬ ‫ِآم ْين‪ِ ،‬آم ْين‪ِ ،‬آم ْين ب ِ ُّج ْو ِدك ِآم ْين‪ ،‬ب ِ ْام ِتنانِك ِآم ْين‪ ،‬يا َخ ْير اْلم ْس ُّئ ْول ِ ْين‪ ،‬ويا رَا َِحم ُّ‬
‫الضعف َِ‬
‫اك ْين‪َ ،‬اللَ ُّهمَ أ ْع ِت ْق ِرقابنا َو ِرقاب آبائِنا‪َ ،‬وأُّمهاتِنا َوأ ْجد ِادنا َوجداتِنا َوج ِم ْي ِع‬ ‫واليتامى َوالْمس ِ‬
‫آم ْين‪ِ ،‬آم ْين‪َ.‬و صلَى َ َ‬
‫اهلل ُّ َِعلىَ‬ ‫ف عمَ ْن ي ُّق ْو ُّل ِآم ْين‪َِ ،‬‬ ‫اع‬‫و‬ ‫َ‬
‫ك‬‫ات ِمن النَا َِر‪ ،‬وتُّب وَز ِ‬
‫َ‬‫اْلمسلِ ِمَينَ َوالْمسلِم ِ‬
‫ُّ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫ُّ ْ‬ ‫ُّ ْ ْ‬
‫محمد وعلىَآل َِِهَوصح ِب ِه َأجم ِعين‪ ،‬والْحمد ِ ِ‬
‫ّلِل ر ِب ا ْلعال ِم ْينَ‬
‫ْ ُّ ه‬ ‫ْ ْ ْ‬ ‫ُّ‬

‫‪10‬‬

You might also like