Katekisimo ya Kanisa

Pamoja na
Katekisimo ya Uaskofu

Kanisa Angli kana Tanzania

A Central Tanganyika Press

S.L.P. 1129, Dodoma
Cc;) Ka111s;i l.1 Anglibn� Taman1a

K11 nc.:l,.,pw,1 tt:na 1976, 1981, L98 3. 1986,

1990, 1991, l99\ 1995, 2001, 2005, 2007,
2010, 2012.

ff.: .. : 1 n:::; 9976 GG 292 4

Tyo

3 1vi
 2. Tusome sehemu ya Neno la Mungu kila siku, au
kulisikia likisomwa kila siku, au kila tuwezapo.
3. Tuhudhurie katika ibada ya kanisa kila mara.
4. Tutufike mara nyingi kwa Ushirika Utakatifu.
5. Tutoe kadiri Mungu atufanikishavyo.
6. Tuangaziwe mwanga wa Mungu, ili wengine wauone
katika maisha yetu.
7. Tulete wengine kwa mafundisho na ibada ya kanisa.
8. Tumjue Kristo na uwezo wa kufufuka kwake·.
9. Tuvute wengine kwa ushuhuda wetu.
Maonyo.
Haitoshi kujua Katekisimo ya Kitabu cha Sala na
·
Katekisi tu hii ni ya kuanzia tu. lnampasa mtu aamini kwa moyo
na kwa haki, na tusipo mjua Kristo kwa kumtambua mioyoni
mwetu kuwa ni Mwokozi wetu, hatutaingia kamwe katika
utimilifu wa urithi wetu kama viungo vya Kristo, wana wa
Mungu na warithi wa Ufalme wa Mungu.
14
KATEKISIMO YA KANISA
YAANI
MAFUNZO YAMPASAYO KILA MTU AJIFUNZE,
KABLA HAJALETWA KUTHIBITISHWA NA ASKOFU
Swali.
JINA lako nani?
Jibu. (Taja jina la ubatizo.)
Swali. Jina hilo ulipewa na kina nani?
Jibu. Wadhamini wangu, katika ubatizo wangu, nilipofanywa
kiungo cha Kristo, na mtoto wa Mungu, na mrithj ufalme wa
mbinguni.
Swali. Wadhamini wako walifanya nini kwa ajili yako wakati
ule?
Jibu. Waliahidi na kuweka nadhiri ya mambo matatu mahali
pangu. La kwanza, kwamba nilimkataa Shetani na kazi zake
zote, fahari na anasa zisizofaa za dunia hii mbaya, na tamaa
mbaya zote za mwili. La pili, kwamba nitaziamini sharti
zote za imani ya Kikristo. La tatu, kwamba nitayashika
mapenzi na maagizo matakatifu ya Mungu, na kuenenda
katika hayo siku zote za maisha yangu.
Swali. Huoni, basi, kwamba imekupasa kuamini, na kutenda,
kama walivyoahidi kwa ajili yako?
Jibu.Hakika naona; na kwa msaada wa �.fongu nitatenda
hivyo. Nami kwa moyo wangu wote ti:,.m:;hukuru B.iba
yetu wa mbinguni, kwa sababu ameniita niirigie k.atika hali
hii ya wokovu, kwa Yesu Kristo Mwokozi wet'J. Tena
namwornba Mungu anikirimie neema yake, iii nipate
kuendelea katika hali hiyo hata mwisho wa maisha yangu.
3
 KATEKISMO
'Mwalimu.
Serna sharti za Imani yako.
Ji6u.
NAMWAMIN1 Mungu, Baba Mwenyezi, Muumba mbingu
na nchi:
Na Yesu Kristo, Mwana wake pekee, Bwana wetu,
•aliycchukuliwa mimba kwa uweza wa Roho Mtakatifu,
akazaliwa na Bikira Mariamu, akateswa zamani za Pontio,
akasulubiwa, akafa, akuzikwa, akashuka kuzimu; siku ya tatu
akafufuka, akapaa mbinguni, ameketi mkono wa kuume wa
Mungu Baba Mwenyezi; kutoka huko atakuja kuwahukumu
watu waliohai nao waliokufa.
Namwamini Roho Mtakatifu; Kanisa takatifu Katholiko;
ushirika wa watakatifu; ondoleo la dhambi; kufufuliwa kwa
mwili. na uzima wa milele. Amin.
Swali. Umejifunza mambo gani makuu katika sharti hizo za
imani yako?
Jibu. Kwanza, nimejifunza kumwamini Mungu B aba,
aliiyeniunba mimi, na ulimwengu wote.
La pili, kumwamini Mungu Mwana, aliyenikomboa mimi, na
wanadamu wote.
La tatu, namwamini Mungu Roho Mtakatifu, anitakasaye mimi,
na wateule wote wa Mungu.
Swali. Umesema ya kwamba wadhamini wako waliahidi kwaajili
yako kwamba utazishika Amri za Mungu. Niambie, ni ngapi
hizo?
Jibu. Kumi
Swali. Nazo ni zipi?
Jibu.
Ni zile alizozinena Mungu katika sura ya ishirini ya Kitabu
cha Kutoka, akisema, Mimi ni Bwana, Mungu wako,
niliyekutoa katika nchi ya Misri, katika nyumba ya utumwa.
4 13
(c) Njia ya kupatia nguvu na kubt:rudika rohoni
(d) Shukrani kwa rehema zote za Mungu kwetu sisi.
24. Iliyo sharti kabla ya kupokea Ushirika Utakatifu ni
nini?
Kipa lma.."a
Kujipima moyo.
Kuwa na toba la kweli la muyo.
Kupendana na majirani.
Kukusudia kuishi maisha mapya na kuzitii amri za Mungu.
Kukumbuka kwa shukrani kifo chake Kristo.
25. Agano la kikristo ni nini?
Maagano ya Mungu na watu kuwa atatusamehe dhambi
zetu zote, kutuhesabu wenye haki mbele yake kwa sababu
ya kazi ya Kristo aliyoitenda kwa ajili yetu, kutupa uzirna.
utakatifu,kujitoa maisha yetu kwake, atutawale.
26. Muhuri ya Agano ni nir,i?
Ubatizo, kuwa dalili kwamba tumekwisha kupatanishwa na
Mungu.
Ushirika Utakatifu kuwa dalili kwambu
twayakumbuka .
�
maagano yetu.
Pia Mungu huwatia muhuri kwa Roho Mtakatifu wakristo
wa kweli wote.
27. Watu wa Mungu husaidiwa kwa njia gani?
1. Kwa msaada wa Roho Mtak.atifu akaaye mioyoni
mwao.
2. Kwa hlshirikiana na Bwana Yesu. Bwana yu pamoja
nasi siku zote.
3. Kwa msaada wa Mungu akijibu tnaombi yao. "Ewe
Mungu 4nisaidie" huleta neema ya kufaa.
28. • Kanuni za maisha ya kikristo ni nini?
I. Tutnwombe Mungu kila siku kwa faragha na pamoja
najamaa.

18. Iliyo sharti kwa ubatizo ni nini?
kufundishwa na kuiamini imani ya Krikristo kuziacha
njia na dhambi, na kufuata mapenzi ya Mungu.
19. Twaendeleaje katika kanisa?
Kwakuwa katika neema na katika kumjua Bwana na
Mwokozi wetu yesu Kristo.
Fadhili na nguvu za Mungu tupewazo.
21. Njia nyingine ambazo Mungu hutubariki katika katika
neema yake.
Kutubu na kuungama dhambi ili tupate kusamehewa.
Kulipokea na kulitii neno la Mungu tukilisoma kwa
kutafakari Sakramenti mbili alizoziamuru Bwana
Mwenyewe.
Ubatizo Utakatifu.
Ushirika utakatifu yaani Chakula cha Bwana
kuomba nyumbani pamoja na jamii yetu.
Faraghani mbele za Mungu.
Ibadani kanisani n ikishirikiana na wengine
Kawaida za kipa Imara na na ndoa takatifu
Kumtii Mungu
Tukimtolea mali yetu kwa kazi zake.
Kwa kuwaleta wengi wetu wengine kwa Kristo
Kuona jinsi neema ya Mungu inavyofanya kazi katika
maisha ya wengine.
22. Kipa Irnara ni nini?
Kawaida ya Mtume ya kutia mikono, ifuatayo Ubatizo,
Roho Mtakatifu akawatia nguvu wanaotiwa mikono
baada ya kuombewa.
23. Ushirika Utakatit'u ni nini?
(a) Ulrnmbusho wa kufa kwake Kristo Msalabani
(b) Arabuni takatifu ya pendo la Mungu
12
KATEKISIMO
I. Usiwe na miungu mingine ila mimi.
2. Usijifanyie sanamu ya kuchonga, wala mfano wa kitu
chochote kilicho juu mbinguni, wala kilicho chini duniani,wala
kilicho chini dunian�wala kilicho majini chini ya dunia.
Usivisujudie wala kuvitumikia : kwa kuwa mimi ni Bwana
Mungu wako ni Mungu mwenye wivu, nawapatiliza wana
maovu ya Baba zao, hata kizazi cha tatu na cha nne cha
wanichukiao, nami nawarehemu maelfu elfu wanipendao, na
kuzishika amri zangu.
3. Usilitaje bure jina la Bwana Mungu wako maana Bwana
hatamhesabia kuwa hana hatia alitajaye jina lake bure.
4. lkumbuke siku ya sabato uitakase. Siku sita fanya kazi,
utende mamba yako yote, lakini siku ya saba ni sabato ya
Bwana Mungu wako. Siku hiyo usifanye kazi wewe wala
mwana wako, wala binti yako, wala mtumwa wako,
wajamjakazi wako, wala mnyama wako wa kufuga, wala mgeni
aliye ndani ya malango yako. Maana kwa siku sita Bwana
alifanya mbingu na nchi na bahari na vyote vilivyopo,
ukastarehe siku ya saba, kwahiyo Bwana akaibariki sik1 ya
sabato akaitak.asa.
5. Waheshimu baba yako na mama yako, siku zako zipate
kuongezeka katika nchi upewayo na Bwana Mungu wako.
6. Usiue
7. Usizini
8. Usiibe
9. Usimshuhudie jirani yako uongo
I 0. Usitamani nyumba ya jirani yako, usitamani mke wa jirani yako
wala mtumwa wake, wala mjakazi wake wala ng'ombe wake,
wala punda wake, wala chochote alicho nacho jirani yako.
Swali
Umejifunza mambo gani makuu katika amri hizo?
Jibu : nimejifunza mambo mawili yanipasayo kwa Mungu,
yaninipasayo kwa jirani yangu.
Swali: yakupasayo kwa Mungu ni yapi?
5
 KATEKISMO
Jibu,Yanipasayo kwa Mungu ni kumwamini, kumcha, na
kumpenda, kwa moyo wangu wote, na kwa roho yangu yote, na
kwa nguvu zangu zote; kumwabudu, na kumshukuru,
na kumtegemea gemea kabisa, na kumwomba, na
kuliheshimu jina lake takatifu na neno lake, na kumtumikia
vema siku zote za maisha vangu.
Swali. Yakupasayo kwa Jirani yako ni yapi?
Jibu. Yanipasayo kwa Jirani yangu ni kumpenda kama
nafsi yangu, na kuwatendea watu wote, kama nitakavyo
wao wanitendee mimi: kuwapenda, na kuwaheshimu, na
kuwasaidia baba na mama yangu: kuwaheshimu na kuwatii
wakuu wote wa Serikali: kuwatii wakubwa wangu, na
walimu wangu, na wachungaji wangu: kunyenyekea mbele
za wote walio wakubwa kuliko mimi na kuwaheshimu:
nisimdhuru mtu kwa neno wala kwa tendo: kuwa na adili na
haki katika mwenendo wangu wote: nisiwe na uovu wala
chuki moyoni mwangu: tusitukane mtu wala nisi1ukanc mtu,
wala kusema uongo, walawa nisitukane na kujitunza mwili
wangu niwe na kiasi, nisiwe mlafi wala mlevi, wal ..
mwashcrali: nisitamani wala ku1alca mali ya watu wala, bali
tujifunze na kufanya kwa bidii kazi ya kujipatia riziki zangu na na
kutenda yanipasayo katika hali ambayo Mungu ataniitia.
Mwalimu.
Mwanangu mpenndwa, fahamu kwamba hutaweza kuyatenda
mambo haya kwa nguvu zako, wala kuenenda katika amri za,
Mungu, wala kumtumikia, usipokuwa na neema yake; basi, huna
budi kujifunza kutaka daima neema hiyo kwa kuomba sana.
nataka basi useme Sala ya Bwana.
Jibu.
BABA yetu, uliye mbinguni, Jina lako litukuzwe, Ufalme
wako ujc, Mapenzi yako yatimizwc hapa duniani kama huko
mbinguni. Utupe leoridhiki yetu.
Utusamene makosa yetu, kama sisi tunavyowasamehe
waliotukosea. Usitutie majaribuni, lakini utuokoe na yule
muovu. Amin.
6 11
7. Anifuataye hatakwenda gizani kamwe, bali atakuwa na nuru ya
uzima. (Yohana 8:12).
8. Kwa maana jinsi hii Mungu aliupenda ulimwengu, hata
akamtoa Mwanawe pekce, ili kila mtu amwaminiye
asipotee, bali awe na uzima wa milele. (Yohana 3:16)
9. Mimi ndimi chakula cha uzima, yeye ajaye kwangu hataona
njaa kabisa, naye aniaminiye hataona kiu kamwe.
(Yohana 6:35).
10. Mimi ndimi mchungaji mwema. Mchungaji mwema huutoa
uhai wake kwa ajili ya kondoo. (Yohana 10: 11)
11. Naye kila aishiye na kuniarnini hatakufa kabisa hata milele.
(Yohana 11 :26)
12. Nimewapa kielelezo; ili kama mimi nilivyowatendea, ninyi
mtende vivyo. (Yohana 13:15)
13. Mkin.ipenda, mtazishika amri zangu. (Yohana 14:15)
14. Mimi ni mzabibu; ninyi ni matawi; akaaye ndan.i yangu
nami ndani yake, huyo huzaa sana; maana pasipo mimi
ninyi hatuwezi kufanya neno lotote. (Yohana 15:15).
Mungu amemfanya Yesu huyo mliyemsulubisha kuwa
15. Bwana na Kristo. (Matendo 2:36).
16. Mtakasen.i Kristo Bwana mioyoni mwenu. (1 Petro 3:14).
15. Kanisa ni nini?
Wote wanaomwarnin.i Kristo na kubatizwa.
16. Kanisa limewekwa kwa ajili ya nani?
Kwa ajili ya wote, maana mtu aweza kufahamu n.ia ya
Mun�u kwake, na kushlnda l:atilca maisha yake,
katika .ush.irilca wa kan.isa tu.
17. Twaliingiaje Kanisa?
Kwa ubatizo Mungu atutiapo muhuri, akitupokea kama
wana wake, nasi hapo twajiweka kuwa watumishl wa
Kristo.
 akaaye ndani yeru. Kuokolewa katika kuipenda dhambi
kwa upendo mkuu wa Krisw.
9. Kwajinsi gani Kristo huwa Mwokozi wetu?
K wa kutufia Msalabani, alipozichukua dhambi zetu
mwilini mwake.
10. Alikufa kwa sababu gani?
Kwa sababu alitupenda ijapokuwa azichu!da dhambi zetu.
11. Tufanye nini iii awe Mwokozi wetu?
Tuzitubu dhambi zetu.na: kumwamini Yesu Kristo.
12. Y uko Mwokozi mwingine?
La. Hapana jina jingine chini ya mbingu walilopewa
wanadamu litupasalo sisi kuokolewa kwalo.
13. Yatupasaje kuwatendea wasiokuwa Wakristo?
Tuwatendee kwa adabu na upole. Tuwaambie habari za
Yesu Kristo jinsi alivyotusaidia.
Tusibishane nao wala tusiwalaumu. Tuwasomee Agano
Jipva Tuwaombee waokolewe.
l4. Neno :u Mun� lasema ninijuu ya Dwana wetu Yesu
Kristo?
l. Wewe ndi we Mwanangu, mpendwa wangu; nimependezwa
nawe. (Marko 1: 11).
2. Mimi nclinli njia, na lcweli, na uzima; Mtu haji lcwa Baba,
ila kwa njia ya mimi. (Yohana 14:6).
3. Njoni kwangu, ninyi nyote msumbu�ao na wenye
kulemcwa na mizigo, nami nitawapumzisha.
(Mathayo 11:28)
4. Mimi na Baba tu umoja. (Yohana 10:30).
5. Aliyeniona mimi amemwona Baba. (Yohana 14:9)
6. Tazama, Mwana-kondoo wa Mungu, aichuki.::.iye dhambi ya
Ulimwengu. (Yohana 1:29).
10
KATEKISMO
Swali. Ni nini utakayo kwa Mungu katika sala hiyo?
Jibu: Namtaka Bwana, Mungu wangu, Baba yetu wa rnbinguni,
mtoa wema wote, anipelekee mimi na watu wote neema yake;
tupate kumwabudu, na kumtumikia, na kumtii, kama
itupasavyo. Tena namwomba Mungu atupelekee riziki zetu zote
za roho na za mwili; aturehemu na kutusamehe dhambi zetu;
atuokoe na kutuhifadhi na hatari zake za roho na za mwili;
atukinge na dhambi na maovu yote, na adui yetu wa roho, na
mauti ya milele. Na hayo natumaini kuwa atayafanya kwa
rehema zake na wema wake, kwa Bwana wetu Yesu Kristo. Kwa
hiyo naserna, Amin; na iwe hivyo.
Swali
Kuna Sakramenti ngapi alizoziarnuru Kristo katika Kanisa
lake?
Jibu: Mbili tu, zilizo faradhi kwa wokovu, nazo ni Ubatizo na
Chakula cha Bwana.
Swali. Neno hili Sakrmenti maana yake nini?
Jibu: Maana yake ni dalili ya nje ya kuonekana, ya neema ya
ndani ya rohoni tupewayo, nayo imeamriwa na Kristo
mwenyewe, kuwa njia ya kupokea neema hiyo, na kuwa amana
ya kutuhakikishia hayo.
Swali. Kuna sehernu ngapi katika Sakramenti?
Jibu: Mbili; dalili ya nje ya kuonekana, na neema ya nidani
ya rohoni.
Swali. Dalili ya nje, ya kuonekana, katika matatizo ni nini?
Jibu: Ni maji; ambayo mtu abatizwa kwayo kwa jina la Baba, na
Mwana, na Roho Mtakatifu.
Swali. Neema ya ndani ya rohoni ni nini?
Jibu: Ni kuifia dhambi, na kuzaliwa mara ya pili katika haki;
kwani sisi kwa asili tumezaliwa hali tuna. dhambi, nasi tu watoto
wa ghadhabu, lakini hapo tumefanywa watoto wa neema.
Swali. Watu watakaobatizwa wamepaswa kufanya nini?
Jibu: Toba, ili waache dhambi; na imani, ili waziamini ahadi za
Mungu walizopewa katika sakramenti hiyo.
7
 KATEKISMO Katekisimo Ya Uaskofu
Swali. K wa sababu gani basi, watoto wachanga hubatizwa, 1. Mungu yu nani?
hali hawawezi kutenda hayo kwa kuwa ni wadogo? Roho mmoja aishiye milele, mwenyezi, mwenye kufahamu
Jibu: Kwa sababu waahidi mambo hayo yote mawili yote, mwema, kamili. Muumba wa vitu vyote. Baba wa
kwa; midomo ya wadhamini wao; nao wakipata kuwa watu wote
wazima itawapasa wenyewe kuitimiza ahadi hiyo.
Swali. Kwa kusudi gani sakramenti ya Chakula cha Bwana 2. Bwana Yesu Kristo yu nani?
imeamriwa? Yu Mungu.
Jibu. Kuwa kumbukumbu la daima la dhabihu ya kufa kwake
Mwana pekee wa Mungu na Mwanadamu wa kweli.
Kristo, na la mambo mema tunayopokea kwalo.
Mwokozi wa wote.
Swali. Sehemu ya nje au dalili ionekanayo katika Chakula
cha Bwana ni nini? AtakuwaMwamuzi wa wote.
Jibu. Mkate na Divai, ambavyo Bwana aliamuru vipokewe. 3. Roho Mtakatifu yu nani?
Swali. Sehemu ya ndani, au jambo la kudhihirishwa, ni nini? YuMungu.
Jibu: Mwili na Damu ya Kristo, vinavyotwaliwa na Mtoa uzima
kupokewa kwa kweli pasipo shaka na wale waaminio, katika Mwalimu
Chakula cha Bwana.
Mfariji
Swali. Ni mema gani tunayoshirikishwa kwa Mwili na Damu
ya Kristo? 4. Kuna Miungu wangapi?
Jibu. Kwa mwili na Damu ya Kristo, twapata nguvu na Mungu ni mrnoja tu.
kuburudishwa roho zetu, kama vile miili yetu inavyopata
nguvu na iniuurudishwa kwa mkate na divai. 5. Utatu ni nini?
.Swali: Wale wajiao Chakula cha Bwana, wamepaswa kufanya Ni Nafsi tatu katika Mungu mmoja.
nini? Baba ni Mungu, Mwana ni Mungu, na RohoMtakatifu ni
Jibu. Kujipeleleza kama lcweli wametubia dhambi zao za Miungu, ila si Mungu watatu bali Mungu mrnoja
zamani, na lmkusudia kuishi maisha mapya; na kama wana
imani iliyo hoi katika rehema za Mungu kwa Kristo, na 6. Mbele ya Mungu sisi wanadamu tu hali gani?
kukumbuka kwa shukrani kufa kwake; na kama wana Tu wenye dhambi, waasi mbele yaMungu.
upendano na watu wote.
Umri wa wutoto ukitosha,nao wakijua kusema na kufahamu 7. Mungu alifanyaje ili atuokoe katika dhambi?
kwa 1ugha yao, Imani, na Sala ya Bwana, na Amri Kumi; nao Mungu alimpeleka Mwana wake atukomboe katika
wakiweza kujibu maswali mengine ya Katekisimo hii, ndipo
waletwe kwa Askofu. Na kila mmoja awe na mdhamini kama utumwa wa dhambi.
shahidi wa kuthibitishwa kwake.
8. Wokovu ni nini?
Askofu, aagizapo watoto waletwe kwake kuthibitishwa,
Mchungaji wa kila mtaa alete karatasi yenye sahihi ya mkono Kuokolewa toka katika mauti, iliyo adhabu ya dhambi,
wake, ya majina ya watu wote wa mtaa wake, awaonao kwamba Kuokolewa toka katika utawala wa dhambi, kwa Kristo
wa tayari kuthibirishwa. Na, Askofu akiwakubali, awawekee 9
mikono kwa jinsi ifuatayo.
8