Roztwory, Koloidy, Zawiesiny

Zadania maturalne z chemii
1 Zbiór
Zbiór zadań
zadań problemowych
problemowych CKE,
CKE, Poziom
Poziom
rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 3.
3. (4
(4 pkt)
pkt)
W trakcie mieszania dwóch cieczy sumaryczna masa roztworu jest równa sumie
mas mieszanych składników, jednak końcowa objętość mieszaniny jest najczęściej
różna od sumy objętości mieszanych składników. Zjawisko zmniejszenia lub
zwiększenia objętości cieczy podczas mieszania nazywamy odpowiednio
kontrakcją lub dylatacją objętości.
W tabeli poniżej przedstawiono wartości gęstości wodnego roztworu kwasu
siarkowego(VI) w zależności od jego stężenia w temperaturze 20°C.
Zbiór zadań problemowych CKE, Poziom

rozszerzony (Formuła 2023) Zadanie 3. (4 pkt)
Procent masowy H2SO4 Gęstość, g∙∙cm–3
1 1,005
5 1,032
10 1,066
20 1,139
30 1,219
40 1,303
45 1,348
50 1,395
55 1,445
60 1,498
65 1,553
70 1,611
80 1,727
90 1,814
93 1,828
96 1,836
100 1,831
Na podstawie: https://pl.wikibooks.org.
Gęstość wody w temperaturze 20°C wynosi 0,998 g ∙ cm–3
Wykonaj odpowiednie obliczenia i na ich podstawie uzupełnij poniższy tekst.

I. Rozcieńczanie kwasu siarkowego(VI) to proces egzotermiczny. W wyniku
zmieszania równych objętości wody i stężonego roztworu kwasu
siarkowego(VI) o stężeniu 93% masowych i ochłodzeniu otrzymanego
roztworu do temperatury 20°C, sumaryczna objętość cieczy (maleje / rośnie) o
wartość równą % w porównaniu do sumy objętości cieczy przed

zmieszaniem.
II. Spowodowane jest to (różną / taką samą) wielkością cząsteczek wody i kwasu
siarkowego(VI) oraz (większą / mniejszą / taką samą) energią oddziaływań
między drobinami obecnymi w wodnym roztworze kwasu siarkowego(VI) w
porównaniu do siły oddziaływań cząsteczek H2O ⋯ H2O i H2SO4 ⋯ H2SO4.
2 Zbiór
Zbiór zadań
zadań problemowych
problemowych CKE,
CKE, Poziom
Poziom
rozszerzony
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 10.
10. (4
(4 pkt)
pkt)
:
Większość soli potasu jest dobrze lub bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie.
Jedną z nielicznych soli potasu słabo rozpuszczalnych w wodzie jest chloran(VII)
potasu. Iloczyn rozpuszczalności tej soli, w temperaturze 20°C, wynosi 𝐾S(KClO4) =
1,05 · 10–2. Z tego powodu aniony chloranowe(VII) są odczynnikiem stosowanym w
jakościowej analizie chemicznej do wykrywania obecności kationów potasu.
Pojawienie się białego osadu, po dodaniu do badanego roztworu kilku cm3
nasyconego roztworu chloranu(VII) sodu, świadczy o obecności kationów potasu w
tym roztworze:
–
K++ ClO 4 ⟶ KClO4↓
Rozpuszczalności chloranu(VII) sodu w wodzie, w temperaturze 20°C, wynosi

g
𝑅NaClO4 = 205,0 ,
100 g H2O
a gęstość nasyconego roztworu tej soli w temperaturze 20°C wynosi
𝑑r.nas.NaClO4 = 1,58 g∙cm–3.
Na podstawie: CRC Handbook of Chemistry and Physics 90th Edition, CRC Press 2009.
Rozstrzygnij, czy dodanie 2,00 cm3 nasyconego (w temperaturze 20°C) roztworu

chloranu(VII) sodu do 15,00 cm3 roztworu chlorku potasu o stężeniu molowym
równym 0,020 mol ∙ dm–3 spowoduje, że wytrąci się osad chloranu(VII) potasu.
Załóż, że objętość otrzymanej mieszaniny jest sumą objętości roztworów przed
zmieszaniem. Odpowiedź uzasadnij odpowiednimi obliczeniami.
Matura
Matura Maj
Maj 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
:
3 Matura
Matura Maj
Maj 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 10.
10. (4
(4 pkt)
pkt)
Sole można otrzymać m.in. w reakcjach:
1. soli kwasu I z kwasem II mocniejszym od kwasu I

2. wodorotlenku z tlenkiem kwasowym.
10.1. (0–3)
Uzupełnij schemat doświadczenia (s. 9), w którym można otrzymać:
w kolbie rozpuszczalną w wodzie sól metodą 1.

w probówce nierozpuszczalną sól metodą 2.
Wzory użytych odczynników wybierz spośród następujących:
KOH (aq) HCl (aq) C6H5OH Ba(OH)2 (aq) Na2CO3 (aq) (NH4)3PO4 (aq)
Matura
Następnie Maj
napisz 2023,
w formie Poziom
jonowej rozszerzony
równania (Formuła
reakcji, które zaszły w kolbie oraz
2015) podczas
w probówce Zadanie 10. (4 pkt)
tego doświadczenia.
Równanie reakcji zachodzącej w kolbie:

:
Równanie reakcji zachodzącej w probówce:
10.2. (0–1)
Podczas opisanego doświadczenia dodano z wkraplacza do kolby

stechiometryczną ilość reagenta.
Spośród czynności, których nazwy podano poniżej, wybierz tę, którą należy
wykonać w celu wyodrębnienia jonowego produktu reakcji z mieszaniny
poreakcyjnej, powstałej w kolbie. Zaznacz jej nazwę.
odparowanie pod wyciągiem odwirowanie sączenie
4 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 17.
17. (2
(2 pkt)
pkt)
W 150 g wody o temperaturze 80 °C rozpuszczono 160 g bezwodnego tiosiarczanu
sodu (Na2S2O3). Otrzymany roztwór ochłodzono do temperatury 20 °C.
Oblicz, ile gramów Na2S2O3 ∙ 5H2O wykrystalizuje po ochłodzeniu roztworu. W

temperaturze 20 °C rozpuszczalność hydratu wynosi 176 g w 100 g wody.
Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony

(Formuła 2023) Zadanie 17. (2 pkt)
:
5 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 18.
18. (3
(3 pkt)
pkt)
W trzech zlewkach umieszczono:
w zlewce A czystą wodę

w zlewce B roztwór węglanu sodu
w zlewce C kwas solny
o równych objętościach. Do każdej zlewki wprowadzono jednakową porcję stałego

węglanu wapnia. Zawartość zlewek wymieszano i odstawiono. Stwierdzono, że w
żadnej zlewce węglan wapnia nie uległ całkowitemu rozpuszczeniu. Temperatura
wszystkich roztworów po zakończeniu doświadczenia wynosiła 25 °C.
18.1. (0–1)
Oblicz stężenie molowe jonów Ca2+ w roztworze otrzymanym w zlewce A po

zakończeniu doświadczenia.

:
18.2. (0–2)
Rozstrzygnij, w której ze zlewek (A, B czy C) po zakończeniu doświadczenia

znajdował się roztwór o największym stężeniu jonów Ca2+, a w której – roztwór
o najmniejszym stężeniu jonów Ca2+. Zaznacz poprawną odpowiedź w każdym
nawiasie i uzasadnij swoje stanowisko. W uzasadnieniu najmniejszego stężenia
jonów Ca2+ odwołaj się do procesu równowagowego zachodzącego w
roztworze.
Najwięcej jonów Ca2+ znajdowało się w roztworze otrzymanym w zlewce (A / B / C).

Uzasadnienie:
Najmniej jonów Ca2+ znajdowało się w roztworze otrzymanym w zlewce (A / B / C).

Uzasadnienie:
6 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła 2015) - Zadanie
18. (3 pkt)
Rozpuszczalność soli X w wodzie wzrasta ze wzrostem temperatury, co pokazują
dane zamieszczone w poniższej tabeli.
Temperatura, °C 0 20 40 60 80 100
Rozpuszczalność, g w 100 g wody 5 12 26 47 71 96

Na podstawie: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2013.
18.1. (0–1)
Narysuj krzywą rozpuszczalności soli X w zakresie temperatury 0 °C– 100 °C i

odczytaj z niego wartość rozpuszczalności w temperaturze 70 °C.
:
Rozpuszczalność soli X jest funkcją rosnącą w całym podanym zakresie
temperatury.
Rozpuszczalność soli X w temperaturze 70 °C: g w 100 g wody.
18.2. (0–2)
Oblicz, ile gramów soli X wykrystalizowało, gdy z 300 g roztworu nasyconego w

temperaturze 80 °C odparowała woda o masie 25 g. Wynik podaj w
zaokrągleniu do jedności.
:
7 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 19.
19. (2
(2 pkt)
pkt)
Zmieszano 500 cm3 wodnego roztworu wodorotlenku sodu o nieznanym stężeniu
𝑐 (roztwór A) i 250 cm3 wodnego roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 0,10 mol
∙ dm−3 (roztwór B). W temperaturze 25 °C pH otrzymanego roztworu C wynosiło
12,7.
Oblicz stężenie molowe c roztworu A wodorotlenku sodu. Przyjmij, że objętość

powstałego roztworu jest sumą objętości użytych roztworów. Wynik podaj z
odpowiednią jednostką.

:
8 Matura
Matura Maj
Maj 2023,
2023, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015) - Zadanie
2015) Zadanie 19. (1 pkt)
19. (1 pkt)
Dane w poniższej tabeli pokazują zależność rozpuszczalności amoniaku w wodzie
od temperatury.
Temperatura, °C 20 40 60 80
Rozpuszczalność, g w 100 g wody 51 34 23 16
Narysuj krzywą rozpuszczalności amoniaku w wodzie w zakresie temperatury

od 20 °C do 80 °C i odczytaj – w zaokrągleniu do jedności – wartość
rozpuszczalności tego gazu w temperaturze 68 °C. Rozpuszczalność amoniaku
w wodzie w podanym zakresie temperatury jest funkcją malejącą.
Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła

:
Rozpuszczalność amoniaku w temperaturze 68 °C: g w 100 g
wody.
9 Informator
Informator CKE
CKE matury
matury dwujęzycznej
dwujęzycznej (tłumaczenie
(tłumaczenie
BiologHelp),
BiologHelp), Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła 2023)
2023)
- Zadanie
Zadanie 6.
6. (1
(1 pkt)
pkt)
Wykres przedstawia rozpuszczalność chloranu(V) potasu w wodzie w zakresie
temperatur 0°C – 80°C.
:
Źródło: W. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2004.
Przeprowadzono eksperyment, którego przebieg przedstawiono na poniższym

schemacie.
Następnie zawartość zlewki ogrzano do temperatury 45°C.
Określ, czy po podgrzaniu sól w zlewce uległa całkowitemu rozpuszczeniu i czy

uzyskano jednorodny roztwór. Odpowiedź uzasadnij.
Rozstrzygnięcie:
:
Uzasadnienie:
10 Matura
Matura Maj
Maj 2022,
2022, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 10.
10. (1
(1 pkt)
pkt)
W dwóch probówkach oznaczonych numerami I i II umieszczono jednakową ilość
wiórków magnezowych o tym samym stopniu rozdrobnienia. Następnie do
probówek wprowadzono jednakowe objętości roztworów o tej samej
temperaturze:
do probówki I – kwas solny o pH = 1

do probówki II – wodny roztwór kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 0,1 mol ∙
dm–3.
Przebieg doświadczenia zilustrowano poniższym rysunkiem.

Podczas opisanego doświadczenia w każdej probówce wiórki magnezowe uległy

całkowitemu roztworzeniu i powstały klarowne, bezbarwne roztwory, ale w jednej
z probówek reakcja przebiegła szybciej.
Którą czynność należy wykonać w celu wyodrębnienia z mieszaniny

poreakcyjnej jonowego produktu otrzymanego w probówce I? Zaznacz
:
właściwą odpowiedź spośród podanych.
A. sączenie
B. dekantacja
C. odwirowanie
D. odparowanie pod wyciągiem
11 Test
Test diagnostyczny
diagnostyczny CKE
CKE Grudzień
Grudzień 2022,
2022, Poziom
Poziom
rozszerzony
rozszerzony (Formuła 2023) - Zadanie
10. (2 pkt)
Chlorek, bromek i jodek ołowiu(II) są solami trudno rozpuszczalnymi w wodzie.
Chlorek i bromek mają barwę białą, a jodek jest żółty. Do 5,0 cm3 nasyconego
roztworu chlorku ołowiu(II) dodano 2,5 cm3 roztworu pewnej soli i
zaobserwowano efekt pokazany na zdjęciu.
Test diagnostyczny CKE Grudzień 2022, Poziom

Spośród poniższych soli wybierz tę, której roztwór mógł być użyty w tym
doświadczeniu, i zaznacz jej wzór. Oblicz, jakie powinno być minimalne stężenie
molowe użytego roztworu tej soli, żeby wystąpił zaobserwowany efekt.
NaCl AgI KBr NaI Pb(NO3)2

:
Minimalne stężenie molowe soli:
12 Test
Test diagnostyczny
diagnostyczny CKE
CKE Grudzień
Grudzień 2022,
2022, Poziom
Poziom
rozszerzony
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 11.
11. (4
(4 pkt)
pkt)
W poniższej tabeli zamieszczono dane dotyczące rozpuszczalności substancji X w
wodzie, a na wykresie przedstawiono krzywą zależności rozpuszczalności
substancji Y w wodzie.
Temperatura, °C Rozpuszczalność substancji X, g na 100 g wody
0 89
20 53
40 33
60 23
80 16
Test diagnostyczny CKE Grudzień 2022, Poziom

:
11.1. (0–2)
Narysuj na wykresie krzywą rozpuszczalności substancji X i wyznacz wartość

temperatury, w której substancje X i Y mają taką samą rozpuszczalność. Oblicz
stężenie procentowe nasyconego roztworu substancji X lub Y w tej
temperaturze.
Substancje X i Y mają taką samą rozpuszczalność w temperaturze ℃.

:
Stężenie % nasyconego roztworu:
11.2. (0–2)
Spośród wymienionych niżej substancji wybierz tę, która była oznaczona

symbolem X, oraz tę, która była oznaczona symbolem Y. Napisz ich wzory i
uzasadnij swój wybór.
O2 AgBr NH3 H2 NH4Cl CaCO3
Wzór substancji X:
Uzasadnienie:
Wzór substancji Y:
Uzasadnienie:
13 Test
Test diagnostyczny
diagnostyczny CKE
CKE Grudzień
Grudzień 2022,
2022, Poziom
Poziom
rozszerzony
13. (1 pkt)
W celu skutecznego usunięcia jonów z roztworu stosuje się często metodę
strąceniową, w której odczynnik strącający jest dodawany w nadmiarze.
Rozstrzygnij, czy w ten sposób można usunąć jony glinu z roztworu jego soli,
gdy odczynnikiem strącającym będzie roztwór NaOH. Uzasadnij swoją
odpowiedź.
Rozstrzygnięcie:
:
Uzasadnienie:
14 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2022,
2022, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 17.
17. (2
(2 pkt)
pkt)
Wodorotlenek wapnia jest mocną zasadą, która dysocjuje w roztworach wodnych
zgodnie z równaniem:
Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH–
Nasycony w temperaturze 25°C wodny roztwór wodorotlenku wapnia ma pH

równe 12,6.
Na podstawie: T. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003.
Oblicz, ile miligramów wodorotlenku wapnia znajduje się w 100 gramach

nasyconego w temperaturze 25°C wodnego roztworu tego wodorotlenku.
Przyjmij, że w opisanych warunkach gęstość roztworu jest równa 1,00 g∙∙cm−3
oraz że masa molowa wodorotlenku wapnia jest równa 𝑴 = 74 g∙∙mol–1. Wynik
zaokrąglij do jedności.

:
15 Arkusz
Arkusz pokazowy
pokazowy CKE
CKE Marzec
Marzec 2022,
2022, Poziom
Poziom
rozszerzony
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 17.
17. (1
(1 pkt)
pkt)
Kolorymetria jest metodą analizy chemicznej stosowaną do oznaczania małych
stężeń substancji, których roztwory są barwne, na podstawie porównania
intensywności barwy roztworu badanego i roztworu wzorcowego o znanym
stężeniu. Intensywność zabarwienia roztworu zależy od absorpcji promieniowania
elektromagnetycznego o określonej długości fali z zakresu światła widzialnego.
Miarą absorpcji jest wielkość zwana absorbancją – oznaczana literą A.
Absorbancja, jaką wykazuje dany roztwór, jest wprost proporcjonalna do stężenia
barwnego składnika tego roztworu.
Metodę kolorymetryczną można zastosować do oznaczania miedzi(II) w postaci

jonów diakwatetraaminamiedzi(II), ponieważ roztwory, w których te jony
występują, są barwne.
Z badanego wodnego roztworu zawierającego jony diakwatetraaminamiedzi(II)

pobrano próbki do pomiaru absorbancji (światło o długości fali λ = 600 nm) i
uzyskano średni wynik A = 0,36. Następnie sporządzono krzywą wzorcową –
Arkusz
wykonano pokazowy
pomiary absorbancji ACKE Marzec
dla czystej wody i 2022, Poziom
dla dwóch próbek roztworów
rozszerzony
o znanym (Formuła
stężeniu miedzi(II) 2023)
w postaci jonów Zadanie 17. (1 pkt)
diakwatetraaminamiedzi(II). Za
każdym razem warunki pomiaru były takie same jak te, w jakich wykonano
pomiary dla roztworu badanego. Otrzymane wyniki zestawiono w tabeli.
cmiedzi(II), mol∙dm–3 0,00 1,50 · 10–3 10,00 · 10–3
𝐴 0,00 0,12 0,80

Na podstawie: W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, Warszawa 2008.
Narysuj wykres krzywej wzorcowej, a następnie odczytaj z niego stężenie

miedzi(II) w badanym roztworze.
:
Stężenie miedzi(II) w badanym roztworze: mol ∙ dm–3.
16 Test
Test diagnostyczny
diagnostyczny CKE
CKE Grudzień
Grudzień 2022,
2022, Poziom
Poziom
rozszerzony
17. (1 pkt)
Na zdjęciu obok pokazano dwuetapowe doświadczenie, podczas którego do
probówki wprowadzono kilka cm3 chloroformu (CHCl3) oraz wodę bromową (etap
1.), a następnie ciecze wymieszano i pozostawiono na pewien czas (etap 2.).
:
Przedstaw wniosek z pokazanego doświadczenia dotyczący porównania
gęstości wody bromowej i chloroformu. Nazwij proces, który spowodował
zmianę wyglądu zawartości probówki po wymieszaniu i ponownym
rozdzieleniu się cieczy.
Gęstość chloroformu jest niż gęstość wody bromowej.
Nazwa procesu:
17 Arkusz
Arkusz pokazowy
pokazowy CKE
CKE Marzec
Marzec 2022,
2022, Poziom
Poziom
rozszerzony
(Formuła 2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 18.
18. (2
(2 pkt)
pkt)
Kolorymetria jest metodą analizy chemicznej stosowaną do oznaczania małych
stężeń substancji, których roztwory są barwne, na podstawie porównania
intensywności barwy roztworu badanego i roztworu wzorcowego o znanym
stężeniu. Intensywność zabarwienia roztworu zależy od absorpcji promieniowania
elektromagnetycznego o określonej długości fali z zakresu światła widzialnego.
Miarą absorpcji jest wielkość zwana absorbancją – oznaczana literą A.
Absorbancja, jaką wykazuje dany roztwór, jest wprost proporcjonalna do stężenia
barwnego składnika tego roztworu.
Kolorymetryczne oznaczenie bardzo małych ilości miedzi(II) można wykonać, jeżeli

zmierzy się absorbancję roztworu kompleksu miedzi(II) z
dietyloditiokarbaminianem, w skrócie oznaczanego wzorem Cu(DDTK)2. Ten
związek słabo rozpuszcza się w wodzie, ale dobrze – w rozpuszczalnikach
organicznych. W drugiej z tych sytuacji powstaje roztwór o barwie żółtobrunatnej.
Arkusz pokazowy CKE Marzec 2022, Poziom

:
Aby wyznaczyć masę miedzi w próbce badanego wodnego roztworu
zawierającego jony miedzi(II), do tego roztworu dodano roztwór
dietyloditiokarbaminianu sodu NaDDTK. Następnie otrzymaną mieszaninę
wytrząsano z rozpuszczalnikiem organicznym, co spowodowało, że obecny w
wodzie Cu(DDTK)2 przeszedł ilościowo do fazy organicznej. Wszystkie porcje
roztworu Cu(DDTK)2 w rozpuszczalniku organicznym połączono i uzupełniono tym
rozpuszczalnikiem do objętości 25 cm3. Metodą kolorymetryczną wyznaczono
stężenie miedzi(II) w badanym roztworze, które było równe 3,50·10–5 mol·dm–3.
Na podstawie: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/analiza-kolorymetryczna;3924039.html [dostęp

06.10.2017], B. Jankiewicz, B. Ptaszyński, A. Turek, Polish Journal of Environmental Studies, Vol. 8, Nr 1
(1999).
18.1. (0–1)
Oblicz, ile mikrogramów miedzi w postaci miedzi(II) zawierała próbka badanego

wodnego roztworu (1 μg = 10–6 g). Przyjmij masę molową miedzi równą 63,55
g∙∙mol–1.
18.2. (0–1)
Napisz nazwę metody, za pomocą której wyodrębniono kompleks miedzi(II) z

roztworu wodnego.
18 Matura
Matura Maj
Maj 2022,
2022, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 19.
19. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz, ile gramów soli uwodnionej Na2SO4 ∙ 10H2O należy dodać do 100 g
:
roztworu, w którym stężenie Na2SO4 wynosi 6,0% masowych, aby – po
uzupełnieniu wodą do 300 g – otrzymać roztwór tej soli o stężeniu 10%. W
obliczeniach przyjmij, że masy molowe soli są równe: MNa2SO4 = 142 g ∙ mol–1
oraz MNa2SO4 ∙ 10H2O = 322 g ∙ mol–1.
19 Matura
Matura Maj
Maj 2022,
2022, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 20.
20. (3
(3 pkt)
pkt)
W tabeli zestawiono wartości (zaokrąglone do liczb całkowitych) rozpuszczalności
chloranu(V) potasu w zakresie temperatury 0ºC – 100ºC.
Temperatura, ºC 0 20 40 60 80 100
Rozpuszczalność, g na 100 g wody 3 7 14 24 38 56

20.1. (0–1)
:
Narysuj krzywą rozpuszczalności chloranu(V) potasu w zakresie temperatury
0ºC – 100ºC. Rozpuszczalność tej soli w wodzie jest funkcją rosnącą w całym
podanym zakresie temperatury.
20.2. (0–1)
Rozstrzygnij, czy w temperaturze 20ºC można otrzymać roztwór chloranu(V)

potasu o stężeniu 7% masowych. Odpowiedź uzasadnij.
Rozstrzygnięcie:
Uzasadnienie:
20.3. (0–1)
:
Wykonaj obliczenia i odczytaj z wykresu wartość temperatury, w której
nasycony roztwór chloranu(V) potasu ma stężenie 30% masowych. Wartość
temperatury podaj w zaokrągleniu do jedności.
20 Matura
Matura Marzec
Marzec 2021,
2021, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 5.
5. (2
(2 pkt)
pkt)
Sacharoza dobrze rozpuszcza się w wodzie, a jej rozpuszczalność w dużym stopniu
zależy od temperatury.
Przygotowano nasycony wodny roztwór sacharozy w temperaturze 80°C.
Następnie ochłodzono go do temperatury 20°C i stwierdzono, że wykrystalizowało
1590 g sacharozy, a roztwór, który pozostał po krystalizacji, miał masę 3040 g.
Oblicz rozpuszczalność sacharozy (w gramach na 100 gramów wody) w

temperaturze 80°C, jeśli w temperaturze 20°C jest ona równa 204 g na 100 g
wody.
Na podstawie: W. Mizerski, Małe tablice chemiczne, Warszawa 1997.
Matura Marzec 2021, Poziom rozszerzony

:
21 Matura
Matura Maj
Maj 2021,
2021, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 15.
15. (2
(2 pkt)
pkt)
Do 20 cm3 wodnego roztworu HCl o pH = 1,0 dodano 30 cm3 wodnego roztworu
NaOH o stężeniu 0,060 mol∙dm−3. Po zmieszaniu roztworów przebiegła reakcja
chemiczna opisana równaniem:
H3O+ + OH– → 2H2O
Wykonaj odpowiednie obliczenia i napisz, ile razy zmalało stężenie jonów

hydroniowych H3O+ po dodaniu roztworu NaOH. Przyjmij, że objętość
powstałego roztworu jest sumą objętości użytych roztworów.

Stężenie jonów H3O+ zmalało .
22 Informator
Informator CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 16. (2 pkt)
16. (2 pkt)
Jod bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie i jego nasycony roztwór, nazywany
wodą jodową, w temperaturze 25°C ma stężenie ok. 1,3·10‒3 mol·dm‒3. Dużo lepiej
jod rozpuszcza się (roztwarza) w roztworze zawierającym jony jodkowe, gdyż
przebiega tam reakcja opisana równaniem:
‒
:
–
I2 + I‒ ⇄ I 3
Stężeniowa stała tej równowagi w temperaturze 25°C jest równa 700.

W niektórych schorzeniach tarczycy stosuje się tzw. płyn Lugola, który można
przyrządzić, jeśli wymiesza się 1 g jodu i 2 g jodku potasu z 97 g wody.
Oblicz masę jodu rozpuszczonego w 100 g nasyconego wodnego roztworu w

temperaturze 25°C. Oblicz, ile razy masa jodu, który rozpuszczono, aby
przygotować 100 g płynu Lugola, jest większa niż masa jodu w 100 g wody
jodowej. Przyjmij, że gęstość wody jodowej jest równa 1,0 g·cm–3.
23 Matura
Matura Maj
Maj 2021,
2021, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 20.
20. (1
(1 pkt)
pkt)
Na wykresie przedstawiono zależność rozpuszczalności w wodzie dwóch soli –
K2CrO4 i Pb(NO3)2 – od temperatury.
:
Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane na poniższym schemacie.
Następnie zawartość zlewek ogrzano do temperatury t, w której w zlewce II cały

azotan(V) ołowiu(II) uległ rozpuszczeniu, a otrzymany roztwór był nasycony.
Napisz wartość temperatury t, a następnie uzupełnij poniższe zdanie dotyczące

mieszanin otrzymanych w obu zlewkach po ogrzaniu ich zawartości do
temperatury t. Wybierz i podkreśl jedną odpowiedź spośród podanych w
każdym nawiasie.
:
t=
Roztwór w zlewce I jest (nienasycony / nasycony), a jego stężenie wyrażone w

procentach masowych jest (mniejsze niż / takie samo jak / większe niż) stężenie
roztworu wyrażone w procentach masowych w zlewce II.
24 Informator
Informator CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 20.
20. (4
(4 pkt)
pkt)
W poniższych tabelach zamieszczone są dane dotyczące wodnych roztworów
jodku potasu.
Tabela 1. Zależność rozpuszczalności jodku potasu (KI) od temperatury
Temperatura, °C Rozpuszczalność, g/100 g wody
0 127
10 136
25 148
40 160
50 169
Informator
60 CKE, Poziom 176 rozszerzony (Formuła
2023) Na
Zadanie 20.
podstawie: CRC (4 pkt)
Handbook of Chemistry and Physics 97th Edition, CRC Press 2017.
Tabela 2. Zależność gęstości roztworów jodku potasu od stężenia (t = 20°C)

:
Stężenie, % mas. Gęstość, g ∙ cm–3
12 1,093
14 1,111
16 1,128
18 1,147
20 1,166
22 1,186
24 1,206
26 1,227
28 1,249
30 1,271
32 1,294
34 1,319
Na podstawie: CRC Handbook of Chemistry and Physics 97th Edition, CRC Press 2017.
Przygotowano 100 g wodnego roztworu jodku potasu w temperaturze t = 20°C, a

następnie go rozcieńczono, dodając 195 g wody i utrzymując stałą temperaturę
20°C.
Na podstawie zamieszczonych informacji narysuj wykres zależności

rozpuszczalności jodku potasu od temperatury, a następnie oblicz stężenie
molowe roztworu otrzymanego po zmieszaniu 100 g roztworu nasyconego i 195
g wody w temperaturze 20°C.
:
Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2021,
2021, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
:
25 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2021,
2021, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 20.
20. (1
(1 pkt)
pkt)
Przeprowadzono doświadczenie 1. zgodnie z poniższym schematem.

Następnie wykonano doświadczenie 2., do którego użyto roztworów tych samych

kwasów – o takiej samej objętości i stężeniu jak roztwory użyte w doświadczeniu 1.
W doświadczeniu 2. do roztworów dodano jednak inną sól – Na2CO3 – o masie
0,53 g.
Rozstrzygnij, czy po zakończeniu doświadczenia 1. z użyciem węglanu magnezu

w każdej zlewce otrzymano mieszaninę jednorodną. Odpowiedź uzasadnij.
Zlewka I Zlewka II
Rozstrzygnięcie
Uzasadnienie
Informator
Informator CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
:
26 Informator
Informator CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 29.
29. (2
(2 pkt)
pkt)
W kolbie umieszczono 1,0 g tlenku wapnia, dodano 100 cm3 wody, wymieszano i
kolbę zamkniętą korkiem pozostawiono na kilka godzin. Następnie pobrano
trochę roztworu i w temperaturze 25°C zmierzono jego pH. Po pewnym czasie
pomiar powtórzono, ale wartość pH nie zmieniła się i wynosiła 12,33. Przyjęto, że
cały tlenek wapnia przereagował zgodnie z równaniem:
CaO + H2O → Ca(OH)2
i ustaliła się równowaga między fazą stałą a roztworem:
Ca(OH)2 ⇄ Ca2+ + 2OH−
Oblicz wartość iloczynu rozpuszczalności (Ks) wodorotlenku wapnia w

warunkach doświadczenia.
Informator CKE, Poziom rozszerzony (Formuła

27 Informator
Informator CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2023)
2023) - Zadanie
Zadanie 53.
53. (1
(1 pkt)
pkt)
Jakość gleb zależy m.in. od zawartości tzw. próchnicy, stanowiącej mieszaninę
związków chemicznych pochodzących z rozkładu szczątków organicznych. Sposób
określenia w przybliżeniu zawartości próchnicy w glebie polega na ilościowym
utlenieniu związków organicznych, których głównym składnikiem jest węgiel.
:
Utlenianie węgla zawartego w związkach organicznych można przeprowadzić za
pomocą dichromianu(VI) potasu, w środowisku kwasu siarkowego(VI) z dodatkiem
siarczanu(VI) rtęci(II) jako katalizatora (reakcja 1.), co w uproszczeniu można
zilustrować równaniem:
T, … katalizator
3C + 2K2Cr2O7 + 8H2SO4 3CO2 + 2K2SO4 + 2Cr2(SO4)3 + 8H2O
W tej metodzie stosuje się nadmiar dichromianu(VI), a następnie – w obecności

wskaźnika – utleniacz dodany w nadmiarze poddaje się reakcji z jonami żelaza Fe2+
jako reduktorem (reakcja 2.).
2−
6Fe2+ + Cr2O 7 + 14H+ → 6Fe3+ + 2Cr3+ + 7H2O
Jest to tzw. miareczkowanie reduktometryczne, podczas którego roztwór soli

żelaza(II) o znanym stężeniu znajduje się w biurecie. Ten roztwór dodaje się
stopniowo do kolby z utleniaczem i na końcu dokładnie odczytuje, jaka jego
objętość została zużyta w reakcji.
Do przygotowania roztworu soli żelaza(II) najczęściej stosuje się tzw. sól Mohra o
wzorze (NH4)2SO4·FeSO4·6H2O.
Oblicz masę próbki soli Mohra, którą trzeba odważyć, żeby w kolbie miarowej o
pojemności 100 cm3 przygotować roztwór o stężeniu jonów Fe2+ równym 0,1
mol ∙ dm–3.
28 Matura
Matura Maj
Maj 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 9.
9. (2
(2 pkt)
pkt)
:
2015)
2015) Zadanie
Zadanie 9.
9. (2
(2 pkt)
pkt)
Węglan sodu jest solą dość dobrze rozpuszczalną w wodzie. Podczas ochładzania
jej gorącego roztworu nie powstaje sól bezwodna, ale wydzielają się hydraty,
których skład zależy od temperatury. W temperaturze 20°C w równowadze z
roztworem nasyconym pozostaje dekahydrat o wzorze Na2CO3∙10H2O.
Rozpuszczalność dekahydratu węglanu sodu w wodzie w tej temperaturze jest
równa 21,5 g w 100 g wody.
Oblicz rozpuszczalność węglanu sodu (wyrażoną w gramach substancji na 100

gramów wody) w opisanych warunkach w przeliczeniu na sól bezwodną.
Obliczenia:
Odpowiedź: Rozpuszczalność = g soli bezwodnej w 100 g wody.
29 Matura
Matura Lipiec
Lipiec 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 11.
11. (2
(2 pkt)
pkt)
Sporządzono wodne roztwory siarczanu(IV) potasu i siarczanu(VI) potasu o takim
:
samym stężeniu molowym. Jeden z tych roztworów przelano do trzech probówek
oznaczonych numerem I, a drugi – do trzech probówek oznaczonych numerem II.
Zadaniem uczniów było zidenty,kowanie przygotowanych roztworów. Trzech
uczniów poprawnie zaprojektowało i wykonało doświadczenie, którego opis i
wyniki przedstawiono w tabeli.
Opis doświadczenia Obserwacje
W probówce I nie zaobserwowałem

uczeń Do probówki I i II dodałem
zmian. W probówce II wydzielał się
1. kwas solny.
gaz o ostrym zapachu.
Do probówki I i II dodałem kilka W probówce I roztwór przyjął

uczeń
kropli wodnego roztworu ,oletowe zabarwienie. W probówce
2.
manganianu(VII) potasu. II powstał brunatny osad.
Do probówki I i II dodałem W probówce I nie zaobserwowałem

uczeń
alkoholowy roztwór zmian. W probówce II roztwór
3.
fenoloftaleiny. zabarwił się na malinowo.
11.1. (0–1)
Uzupełnij opis procesu sformułowany przez ucznia 2. Wybierz i zaznacz jedno

właściwe określenie spośród podanych w każdym nawiasie.
Manganian(VII) potasu (utlenia / redukuje) jony obecne w roztworze w probówce (I /

II). Jednym z produktów tej reakcji jest (tlenek manganu(II) / tlenek manganu(IV)).
11.2. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz i zaznacz jedno właściwe określenie spośród

podanych w nawiasie.
W celu oddzielenia trudno rozpuszczalnego produktu reakcji od pozostałych

składników mieszaniny, która powstała w probówce II ucznia 2., należałoby
zastosować (destylację / odparowanie / sączenie).
Matura
Matura Maj
Maj 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
:
30 Matura
Matura Maj
Maj 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
Węglan sodu jest solą dość dobrze rozpuszczalną w wodzie. Podczas ochładzania
jej gorącego roztworu nie powstaje sól bezwodna, ale wydzielają się hydraty,
których skład zależy od temperatury. W temperaturze 20ºC w równowadze z
roztworem nasyconym pozostaje dekahydrat o wzorze Na2CO3∙10H2O.
Rozpuszczalność dekahydratu węglanu sodu w wodzie w tej temperaturze jest
równa 21,5 g w 100 g wody.
Oblicz rozpuszczalność węglanu sodu (wyrażoną w gramach substancji na 100

gramów wody) w opisanych warunkach w przeliczeniu na sól bezwodną.

Odpowiedź: Rozpuszczalność = g soli bezwodnej w 100 g wody.
31 Matura
Matura Maj
Maj 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 14.
14. (3
(3 pkt)
pkt)
3 −3 3
:
Zmieszano 100 cm3 wodnego roztworu Ba(OH)2 o stężeniu 0,2 mol∙dm−3 z 40 cm3
wodnego roztworu HCl o stężeniu 0,8 mol∙dm−3. W mieszaninie przebiegła reakcja
opisana poniższym równaniem:
H3O+ + OH− → 2H2O
14.1. (0–2)
Oblicz pH powstałego roztworu w temperaturze 25°C. W obliczeniach przyjmij,

że objętość tego roztworu jest sumą objętości roztworów Ba(OH)2 i HCl. Wynik
końcowy zaokrąglij do drugiego miejsca po przecinku.
Obliczenia:
14.2. (0–1)
Wpisz do poniższej tabeli wartości stężenia molowego jonów baru i jonów

chlorkowych w otrzymanym roztworze.
:
[Ba2+ ], mol ∙ dm−3 [Cl− ], mol ∙ dm−3
32 Matura
Matura Lipiec
Lipiec 2020,
2020, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 14.
14. (2
(2 pkt)
pkt)
Węglan sodu występuje w postaci soli bezwodnej oraz w postaci hydratu
zawierającego 63% masowych wody. Obie formy rozpuszczają się w wodzie.
Uwodniony węglan sodu tworzy bezbarwne kryształy, które podczas ogrzewania
uwalniają wodę krystalizacyjną i rozpuszczają się w niej.
Rozpuszczalność węglanu sodu (w przeliczeniu na sól bezwodną) w temperaturze

40°C jest równa 48,8 g na 100 g wody.
Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk

2015.
14.1. (0–1)
Wykonaj obliczenia i ustal wzór opisanego hydratu węglanu sodu.
Matura Lipiec 2020, Poziom rozszerzony (Formuła

Wzór hydratu:
14.2. (0–1)
Na podstawie obliczeń rozstrzygnij, czy węglan sodu zawarty w opisanym

:
hydracie całkowicie rozpuści się w wodzie krystalizacyjnej w temperaturze
40°C.
Rozstrzygnięcie: Węglan sodu (rozpuści się / nie rozpuści się) całkowicie w

uwolnionej wodzie krystalizacyjnej w temperaturze 40°C.
33 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 9.
9. (2
(2 pkt)
pkt)
Sporządzono 350 cm3 wodnego roztworu chlorku potasu (KCl) o stężeniu 1 mol ⋅
dm−3.
Oblicz masę soli, która pozostanie po całkowitym odparowaniu wody z

opisanego roztworu.
Matura Czerwiec
Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła
34 Matura
Matura Czerwiec 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
2007) Zadanie
(Formuła 9. (2 pkt)
(Formuła 2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 9.
9. (1
(1 pkt)
pkt)
:
(Formuła 2007) Zadanie
(Formuła 2007) Zadanie 9.
9. (1
(1 pkt)
pkt)
Wykres rozpuszczalności w wodzie dwóch soli: węglanu litu i chlorku ołowiu(II), w
zależności od temperatury przedstawia poniższy wykres.
3,5
3
rozpuszczalność, g/100 g wody
2,5
PbCl2
1,5
Li2CO3
1
0,5
0
0 20 40 60 80 100
(Formuła 2007) Zadanie 9. (1°Cpkt)
temperatura,
W dwóch zlewkach A i B zmieszano z wodą – odpowiednio – węglan litu oraz

chlorek ołowiu(II) i otrzymano mieszaniny o temperaturze 60°C. Przebieg
doświadczenia zilustrowano na poniższym schemacie.
0,75 g Li2CO3 0,75 g PbCl2
A B
50 g wody 50 g wody
:
Napisz oznaczenie zlewki, w której powstał roztwór nienasycony, oraz napisz
najwyższą wartość temperatury, poniżej której otrzymano by w tej zlewce
roztwór nasycony w równowadze z osadem.
Roztwór nienasycony powstał w zlewce
Otrzymano by roztwór nasycony w temperaturze niższej niż
35 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 10.
10. (2
(2 pkt)
pkt)
Na wykresie przedstawiono zależność rozpuszczalności dwóch soli – KNO3 i
Pb(NO3)2 − w wodzie od temperatury.
250
rozpuszczalność, g na 100 g wody
KNO 3
200
150
100
Pb(NO 3)2
50
0
0 20 40 60 80 100
temperatura, °C
Matura Maj 2019, Poziom podstawowy (Formuła
2007) J. Zadanie
Na podstawie: 10. (2 pkt)
Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice
chemiczne, Gdańsk 2002.
Przygotowano dwa nasycone wodne roztwory KNO3 i Pb(NO3)2 o temperaturze

20°C, rozpuszczając w odpowiedniej ilości wody po 30 gramów każdej soli.
Uzupełnij opis dotyczący przygotowanych roztworów. Wybierz i podkreśl w

każdym nawiasie poprawne uzupełnienia poniższych zdań.
:
Roztwór (KNO3 / Pb(NO3)2) ma większe stężenie procentowe.
Masa roztworu KNO3 jest (mniejsza / większa) niż masa roztworu Pb(NO3)2.
36 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
10. (2
(2 pkt)
pkt)
Wykres rozpuszczalności w wodzie dwóch soli: węglanu litu i chlorku ołowiu(II), w
zależności od temperatury przedstawia poniższy wykres.
3,5
3
rozpuszczalność, g/100 g wody
2,5
PbCl2
1,5
Li2CO3
1
0,5
0Matura Czerwiec 2019, Poziom rozszerzony

(Formuła
0 2007)
20 Zadanie
40 10. (260 pkt) 80 100
temperatura, °C
W dwóch zlewkach A i B zmieszano z wodą – odpowiednio – węglan litu oraz

chlorek ołowiu(II) i otrzymano mieszaniny o temperaturze 60°C. Przebieg
doświadczenia zilustrowano na poniższym schemacie.
:
0,75 g Li2CO3 0,75 g PbCl2
A B
50 g wody 50 g wody
Do zlewki A dolano 20,00 g roztworu Li2CO3 o stężeniu 1% (w procentach

masowych) i zawartość zlewki oziębiono do temperatury 30°C.
Oblicz masę węglanu litu, który pozostanie nierozpuszczony. Wynik podaj w

gramach w zaokrągleniu do drugiego miejsca po przecinku.
37 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 11.
11. (3
(3 pkt)
pkt)
:
Na wykresie przedstawiono zależność rozpuszczalności dwóch soli – KNO3 i
Pb(NO3)2 − w wodzie od temperatury.
rozpuszczalność, g na 100 g wody 250

KNO 3
200
150
100
Pb(NO 3)2
50
0
0 20 40 60 80 100
temperatura, °C
Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice

chemiczne, Gdańsk 2002.
W pewnej temperaturze T stężenie procentowe (w procentach masowych)

nasyconego wodnego roztworu KNO3 jest takie samo jak stężenie procentowe (w
procentach masowych) nasyconego wodnego roztworu Pb(NO3)2.
Odczytaj z wykresu wartość temperatury T. Oblicz stężenie procentowe (w

procentach masowych) obu roztworów w temperaturze T.
Wartość temperatury:
Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
:
38 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
16. (2
(2 pkt)
pkt)
Iloczyn rozpuszczalności Ks soli i wodorotlenków jest stałą równowagi
dynamicznej, jaka ustala się między nierozpuszczoną substancją a jej roztworem
nasyconym. Chlorek ołowiu(II) jest związkiem trudno rozpuszczalnym w wodzie.
Iloczyn rozpuszczalności tej soli wyraża się równaniem Ks(PbCl2) = [Pb2+] ⋅ [Cl−]2 . W
temperaturze 298 K jego wartość jest równa 1,7 ⋅ 10−5 .
Jeżeli stężenie jednego z jonów w roztworze się zmieni, np. przez rozpuszczenie
innej substancji, która jest mocnym elektrolitem i dysocjuje z wytworzeniem takich
jonów, zmienia się stężenie drugiego jonu, tak aby – zgodnie z regułą przekory –
zachowana była stała wartość iloczynu rozpuszczalności.
Na podstawie: K.-H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne

kompendium chemii, Warszawa 2007.
Przygotowano 100 cm3 nasyconego wodnego roztworu chlorku ołowiu(II) o

temperaturze 298 K. Do przygotowanego roztworu dodano 100 cm3 wodnego
roztworu chlorku sodu o stężeniu 1,0 mol ⋅ dm−3 .
Oblicz stężenie molowe jonów ołowiu(II) w roztworze otrzymanym w opisany
powyżej sposób w temperaturze 298 K. W obliczeniach pomiń stężenie jonów
chlorkowych pochodzących od trudno rozpuszczalnej soli.
:
39 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 23.
23. (1
(1 pkt)
pkt)
W temperaturze 25°C iloczyn rozpuszczalności chlorku srebra w wodzie jest równy
1,8·10−10.
Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk

2002.
Do wodnego roztworu azotanu(V) srebra dodano wodny roztwór chlorku potasu i

otrzymano mieszaninę o objętości 1 dm3 i o temperaturze 25°C. W tej mieszaninie
stężenie azotanu(V) srebra wynosiło 1,0·10−4 mol·dm−3, a stężenie chlorku potasu
było równe 1,0·10−6 mol·dm−3.
Czy po zmieszaniu roztworów wytrącił się osad chlorku srebra? Odpowiedź

uzasadnij.

40 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 24.
24. (1
(1 pkt)
pkt)
Do dwóch zlewek zawierających po 100 cm3 wody destylowanej o temperaturze
25°C wprowadzono po 5 g chlorku srebra. Po pewnym czasie w zlewkach powstały
:
nasycone roztwory chlorku srebra i ustalił się stan równowagi między osadem a
roztworem. Następnie do pierwszej zlewki dodano 1 g stałego chlorku potasu, a
do drugiej dolano 20 cm3 wody o temperaturze 25°C.
Opisany eksperyment przedstawiono na poniższym rysunku:
1 g KCl (s) 20 cm3H2O
AgCl (aq) AgCl (aq)

AgCl (s) AgCl (s)
I II
Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz i zaznacz jedno określenie spośród

podanych w każdym nawiasie.
Po dodaniu chlorku potasu i po ponownym ustaleniu się stanu równowagi masa

osadu w zlewce I była (większa niż / taka sama jak / mniejsza niż) przed dodaniem
soli. Po dodaniu wody do zlewki II i po ponownym ustaleniu się stanu równowagi
stężenie jonów srebra było (większe niż / takie samo jak / mniejsze niż) przed
dodaniem wody.
:
41 Matura
Matura Maj
Maj 2019,
2019, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 29.
29. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz, ile centymetrów sześciennych wodnego roztworu kwasu etanowego o
stężeniu równym 41,0% masowych i gęstości 1,05 g·cm−3 należy rozcieńczyć
wodą, aby otrzymać 200,00 cm3 roztworu kwasu etanowego o stężeniu 0,70
mol·dm−3.

42 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
6. (1 pkt)
Poniżej podano wzory pięciu rozpuszczalnych w wodzie związków chemicznych.
1 2 3 4 5
CaCl2 C2H5OH CH3COOH HCl KOH
Wypełnij tabelę – wpisz numery, którymi oznaczono wzory wszystkich związków

wykazujących podane w tabeli właściwości.
Właściwość związku Numery wzorów
Jest związkiem jonowym.
Jego wodny roztwór dobrze przewodzi prąd elektryczny.
43 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 6.
6. (3
(3 pkt)
pkt)
Poniżej przedstawiono wykres rozpuszczalności w wodzie dwóch soli KI i KNO3 w
zależności od temperatury.

6.1. (1 pkt)
Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest

prawdziwa, albo F – jeżeli jest fałszywa.
Po wprowadzeniu 100 g azotanu(V) potasu do 100 g wody i po
1. ogrzaniu mieszaniny do temperatury 40°C, na dnie zlewki P F
pozostaje około 38 g substancji stałej.
Po ochłodzeniu do temperatury 20°C nasyconych w temperaturze

60°C roztworów obu soli otrzymano w zlewce z roztworem jodku
2. P F
potasu roztwór nasycony, a zlewce z roztworem azotanu(V) potasu
– roztwór nienasycony.
W temperaturze około 87,5°C stężenie molowe nasyconego

3. roztworu jodku potasu jest takie samo jak stężenie molowe P F
nasyconego roztworu azotanu(V) potasu.
6.2. (2 pkt)
Do 150 g roztworu jodku potasu nasyconego w temperaturze 15°C dodano 100 g

tej soli i zawartość zlewki ogrzano do temperatury 65°C.
Oblicz, o ile procent wzrośnie masa roztworu w zlewce.
44 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 7.
7. (3
(3 pkt)
pkt)
:
Przygotowano dwie identyczne próbki oznaczone numerami I i II: w każdej próbce
zmieszano 2,8 g wiórków żelaznych i 2,4 g rozdrobnionej siarki.
Próbkę I wprowadzono do probówki i ogrzano w płomieniu palnika. Stwierdzono,
że żelazo całkowicie przereagowało z siarką, w wyniku czego powstał produkt, w
którym stosunek masowy mFe : mS ≈ 7 : 4 (reakcja 1.). Po zakończeniu reakcji
zawartość probówki ostudzono, a następnie poddano działaniu kwasu solnego
użytego w nadmiarze. Zaobserwowano, że mieszanina poreakcyjna częściowo
roztworzyła się w kwasie, czemu towarzyszyło wydzielanie bezbarwnego gazu o
nieprzyjemnym zapachu (reakcja 2.).
Próbkę II wprowadzono – bez uprzedniego ogrzewania – do zlewki z kwasem
solnym. Stwierdzono, że próbka częściowo roztworzyła się w nadmiarze kwasu z
wydzieleniem bezbarwnego i bezwonnego gazu (reakcja 3.).
7.1. (0–1)
Napisz w formie cząsteczkowej równania reakcji, które zaszły po poddaniu obu

próbek działaniu kwasu solnego użytego w nadmiarze (reakcja 2. i reakcja 3.).
Równanie reakcji 2.:
Równanie reakcji 3.:
7.2. (0–1)
Podaj nazwę substancji, która pozostała nieroztworzona w kwasie solnym w

obu naczyniach, i podaj nazwę metody, którą należy zastosować, aby
wyodrębnić tę substancję z mieszaniny poreakcyjnej otrzymanej po dodaniu
nadmiaru kwasu solnego do obu próbek.
Nazwa substancji:
Nazwa metody:
7.3. (0–1)
Ustal, ile gramów substancji, która pozostała nieroztworzona w kwasie solnym

w obu naczyniach, zawierały próbki.
:
Próbka I:
Próbka II:
45 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 12.
12. (2
(2 pkt)
pkt)
Mieszaninę soli KBr i MgBr2 o masie 4,22 g rozpuszczono w wodzie i otrzymano
1,00 dm3 roztworu, w którym stężenie jonów Br jest równe 0,04 mol · dm–3.
Oblicz masę bromku potasu KBr w opisanej mieszaninie.

46 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
Przeprowadzono doświadczenie zgodnie z poniższym rysunkiem.
:
Podczas doświadczenia w kolbie przebiegła reakcja chemiczna zilustrowana
równaniem
Mg + 2HCl → MgCl2 + H2
W kolbie umieszczono próbkę magnezu o masie 2,4 grama i stopniowo dodawano

kwas solny. Stwierdzono, że magnez przereagował całkowicie po dodaniu 100 cm3
roztworu HCl o stężeniu cm. Przebiegła reakcja opisana powyższym równaniem.
Oblicz stężenie molowe użytego do reakcji kwasu solnego.
47 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 13.
13. (1
(1 pkt)
pkt)
:
W zlewce umieszczono świeżo przygotowany roztwór wodny trzech soli sodu:
chromianu(VI), ortofosforanu(V) i siarczanu(VI).
Zaplanuj doświadczenie, które w następujących po sobie etapach I–III umożliwi

wydzielenie z opisanego roztworu – przez wytrącenie osadów soli – kolejno
wszystkich anionów kwasów tlenowych. Napisz w odpowiedniej kolejności
wzory odczynników oraz wzory wytrąconych soli.
Odczynniki:
BaCl2 (aq) MgCl2 (aq) CuCl2 (aq)
Etap Wzór odczynnika Wzór wytrąconej soli
II
III
48 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007) - Zadanie
18. (2 pkt)
W jednej z przemysłowych metod otrzymywania kwasu siarkowego(VI) jako
substrat pierwszego etapu stosuje się piryt (FeS2) – powszechnie występujący
minerał.
FeS2 → SO2 → SO3 → H2SO4
W wyniku opisanego procesu – do którego na pierwszym etapie wykorzystano 100

gramów pirytu niezawierającego zanieczyszczeń – otrzymano wodny roztwór
kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 96% masowych. Sumaryczna wydajność procesu
była równa 85%.
Oblicz masę wodnego roztworu kwasu siarkowego(VI) uzyskanego w opisanym

procesie.

:
49 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007) - Zadanie
18. (1 pkt)
W poniższej tabeli przedstawiono wartości rozpuszczalności trzech związków
chemicznych w wodzie w różnych temperaturach.
Rozpuszczalność, g/100 g H2O
0°C 20°C 40°C 60°C 80°C 100°C
Ca(OH)2 0,185 0,165 0,141 0,116 0,094 0,077
KNO3 13,30 31,60 63,90 110,0 169,0 246,0
NaCl 35,70 36,00 36,60 37,30 38,40 39,80
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2013.
Skorzystaj z informacji wprowadzającej i uzupełnij poniższe zdania wzorami

substancji, tak aby powstały informacje prawdziwe.
1. 2007)
W Zadanie temperatury
miarę podwyższania 18. (1 pkt)
zmniejsza się rozpuszczalność
.
2. Po porównaniu wartości rozpuszczalności dwóch soli można stwierdzić, że w
:
mniejszym stopniu zależy od temperatury rozpuszczalność .
3. W 150 g wody o temperaturze 40°C można maksymalnie rozpuścić 95,85 g
50 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 19.
19. (2
(2 pkt)
pkt)
W temperaturze 20°C rozpuszczalność uwodnionego wodorosiarczanu(VI) sodu o
wzorze NaHSO4 · H2O jest równa 67 gramów w 100 gramach wody.
Na podstawie: T. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2004.
Oblicz, jaki procent masy roztworu nasyconego o temperaturze 20°C stanowi

masa soli bezwodnej NaHSO4.

51 Matura
Matura Maj
Maj 2018,
2018, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 19.
19. (3
(3 pkt)
pkt)
W poniższej tabeli przedstawiono wartości rozpuszczalności trzech związków
chemicznych w wodzie w różnych temperaturach.
:
Rozpuszczalność, g/100 g H2O
0°C 20°C 40°C 60°C 80°C 100°C
Ca(OH)2 0,185 0,165 0,141 0,116 0,094 0,077
KNO3 13,30 31,60 63,90 110,0 169,0 246,0
NaCl 35,70 36,00 36,60 37,30 38,40 39,80
W zlewce zmieszano chlorek sodu z wodą w stosunku masowym msoli : mwody = 1 :

5. Otrzymano roztwór o temperaturze 20°C.
19.1. (1 pkt)
Określ, jaki roztwór otrzymano – nasycony czy nienasycony.
19.2. (2 pkt)
Oblicz w procentach masowych stężenie otrzymanego roztworu.
52 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2018,
2018, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 26.
26. (2
(2 pkt)
pkt)
Kwas etanodiowy o wzorze (COOH)2 jest najprostszym kwasem dikarboksylowym,
:
którego rozpuszczalność w wodzie w temperaturze 20°C jest równa 9,52 g
bezwodnego kwasu w 100 g wody.
Oblicz minimalną masę wody potrzebną do rozpuszczenia 14,0 gramów

hydratu kwasu etanodiowego o wzorze (COOH)2 · 2H2O w temperaturze 20°C.
Wynik końcowy podaj w gramach i zaokrąglij do jedności.
53 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 6.
6. (3
(3 pkt)
pkt)
W poniższej tabeli zestawiono wybrane właściwości dwóch substancji oznaczonych
numerami I i II:
:
Właściwość Substancja I Substancja II
masa molowa 42 g ⋅ mol−1 46 g ⋅ mol−1
temperatura topnienia pod ciśnieniem

610°C – 114°C
1013 hPa
temperatura wrzenia pod ciśnieniem 1013

1360°C 78°C
hPa
rozpuszczalność w wodzie w temperaturze 84 g w 100 g

nieograniczona
20°C H2O
przewodnictwo elektryczności przez wodny

przewodzi nie przewodzi
roztwór
6.1. (1 pkt)
Oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli informacja jest

prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
Substancja I jest związkiem jonowym, a substancja II – związkiem

1. P F
kowalencyjnym.
Substancja I jest – w temperaturze 20°C – lepiej rozpuszczalna w

2. P F
wodzie niż substancja II.
3. Obie substancje ulegają dysocjacji jonowej pod wpływem wody. P F
6.2. (2 pkt)
Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) nasyconego wodnego

roztworu substancji I w temperaturze 20°C.
:
54 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 12.
12. (1
(1 pkt)
pkt)
W temperaturze 25°C do zlewki z wodą destylowaną wsypano krystaliczny
siarczan(VI) wapnia. Zawartość zlewki dokładnie wymieszano, następnie
odstawiono. Stwierdzono, że na dnie zlewki pozostał nierozpuszczony siarczan(VI)
wapnia – co przedstawiono na poniższym rysunku.
ciekła zawartość zlewki

stały siarczan(VI) wapnia
Wybierz i podkreśl w każdym nawiasie poprawne uzupełnienie poniższych

zdań.
Ciekła zawartość zlewki to (woda / roztwór rzeczywisty / koloid). Aby oddzielić ciekłą
zawartość zlewki od stałego siarczanu(VI) wapnia, można zastosować dekantację,
w której wykorzystuje się różnicę (gęstości / wielkości cząstek) składników układu,
2007)
lub )ltrację Zadanie
– dzięki 12. (1/ wielkości
różnicy (gęstości pkt) cząstek) składników układu.
55 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 14. (2 pkt)
14. (2 pkt)
3
:
Oblicz, ile cm3 wodnego roztworu NaOH o stężeniu c p = 5,0% (w procentach
masowych) i gęstości równej 1,1 g·cm–3 należy odmierzyć, aby w odmierzonej
objętości roztworu znajdowało się 0,5 mola NaOH.
56 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 25.
25. (1
(1 pkt)
pkt)
Stearyna jest zwyczajową nazwą tristearynianu gliceryny. W temperaturze 25°C
stearyna jest nierozpuszczalnym w wodzie ciałem stałym.
Zmieszano 10 g rozdrobnionej stearyny z 250 cm3 zimnej wody.
Wybierz i podkreśl w każdym nawiasie poprawne uzupełnienie poniższych

zdań.
1. Mieszanina rozdrobnionej stearyny i zimnej wody jest (roztworem właściwym /

zawiesiną).
2. Składniki opisanej mieszaniny można rozdzielić metodą (krystalizacji /
sączenia).
3. Zestaw laboratoryjny, który należy zastosować w tej metodzie, powinien
zawierać (lejek z sączkiem / palnik / chłodnicę).
Matura Maj
Matura Maj 2017, Poziom
Poziom podstawowy (Formuła
(Formuła
Matura Maj 2016,
2016, Poziom podstawowy
:
57 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 8.
8. (2
(2 pkt)
pkt)
Rozpuszczalność bromku potasu w temperaturze 20°C jest równa 65 gramów w
100 gramach wody.
Wykonaj obliczenia i oceń, czy można całkowicie rozpuścić 1 mol bromku

potasu w 180 gramach wody w temperaturze 20°C.

58 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 10.
10. (3
(3 pkt)
pkt)
Do probówki wlano 4 cm3 chlorowanej wody wodociągowej.
Zaprojektuj doświadczenie, które pozwoli potwierdzić obecność anionów

chlorkowych w wodzie wodociągowej.
10.1. (0-1)
Korzystając z tabeli rozpuszczalności, wybierz właściwy odczynnik spośród

:
następujących i podkreśl jego nazwę.
wodny roztwór chlorku sodu

wodny roztwór azotanu(V) sodu
wodny roztwór azotanu(V) srebra
10.2. (0-1)
Opisz zmiany, które można zaobserwować po dodaniu do badanej wody

wybranego odczynnika, potwierdzające obecność anionów chlorkowych.
10.3. (0-1)
Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji, która spowodowała te

zmiany.
59 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 11.
11. (2
(2 pkt)
pkt)
Jednym z tlenowych kwasów siarki jest kwas trioksotiosiarkowy (nazwa
2−
zwyczajowa: kwas tiosiarkowy) o wzorze H2S2O3. Anion S2O 3 (tiosiarczanowy) ma
strukturę analogiczną do struktury jonu siarczanowego(VI), z tą różnicą, że zamiast
jednego atomu tlenu zawiera atom siarki. Centralnemu atomowi siarki w jonie S2O
2−
3 odpowiada stopień utlenienia (VI), a skrajnemu – stopień utlenienia (–II). Kwas
tiosiarkowy jest substancją nietrwałą, trwałe są natomiast sole tego kwasu –
tiosiarczany. Spośród tych soli największe znaczenie ma tiosiarczan sodu – zwykle
występujący jako pentahydrat o wzorze Na2S2O3 · 5H2O. Znajduje on
zastosowanie w przemyśle włókienniczym jako substancja służąca do usuwania
resztek chloru używanego do bielenia tkanin. Podczas zachodzącej reakcji chlor
2−
utlenia jony S2O 3 do jonów siarczanowych(VI). W przemianie tej udział bierze
również woda.

:
W temperaturze 20°C rozpuszczalność pentahydratu tiosiarczanu sodu wynosi

176 gramów w 100 gramach wody.
Oblicz, ile gramów wody należy dodać do 100 gramów nasyconego w

temperaturze 20°C wodnego roztworu tiosiarczanu sodu, aby uzyskać roztwór
o stężeniu 25% masowych. W obliczeniach zastosuj wartości masy molowej
reagentów zaokrąglone do jedności. Wynik końcowy zaokrąglij do jedności.
60 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 11.
11. (2
(2 pkt)
pkt)
Rozpuszczono w wodzie 33,2 g jodku potasu (KI), w wyniku czego otrzymano 150
cm3 roztworu.
Oblicz stężenie molowe tego roztworu.

:
61 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007) - Zadanie
13. (2 pkt)
Oblicz, ile cm3 wodnego roztworu NaOH o stężeniu 2,0 mol · dm–3 należy
zmieszać z wodą destylowaną, aby otrzymać 200 cm3 roztworu o stężeniu 0,1
mol · dm–3.

62 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 16. (4 pkt)
16. (4 pkt)
W wyniku niektórych reakcji chemicznych powstają mieszaniny niejednorodne.
:
Zaprojektuj doświadczenie prowadzące do powstania niejednorodnej
mieszaniny, w której skład wchodzi wodny roztwór kwasu siarkowego(VI).
16.1. (0–1)
Uzupełnij schemat doświadczenia. Wybierz i zaznacz po jednym wzorze

odczynnika w zestawach I i II.
16.2. (0–1)
Opisz obserwowane zmiany zawartości probówki podczas przeprowadzonego

doświadczenia przy założeniu, że reagentów użyto w ilościach
stechiometrycznych (należy opisać wygląd zawartości probówki przed
dodaniem odczynnika z zestawu I oraz po zajściu reakcji chemicznej).
Przed dodaniem odczynnika:
Po zajściu reakcji:
16.3. (0–1)
Napisz w formie jonowej skróconej równanie reakcji zachodzącej podczas

przeprowadzonego doświadczenia przy założeniu, że reagentów użyto w
ilościach stechiometrycznych.
16.4. (0–1)
Podaj nazwę metody, którą należy zastosować w celu wyodrębnienia wodnego

roztworu kwasu siarkowego(VI) z mieszaniny poreakcyjnej.
:
63 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 17.
17. (1
(1 pkt)
pkt)
Halogenki srebra są związkami trudno rozpuszczalnymi w wodzie. Ich iloczyny
rozpuszczalności w temperaturze 25°C wynoszą:
Wzór Wyrażenie na iloczyn Wartość iloczynu

soli rozpuszczalności rozpuszczalności
AgCl Ks(AgCl) = [Ag+] ⋅ [Cl−] 1,6 ⋅ 10−10
AgBr Ks(AgBr) = [Ag+] ⋅ [Br−] 7,7 ⋅10−13
AgI Ks(AgI) = [Ag+] ⋅ [I−] 1,5 ⋅10−16

Na podstawie: K.-H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii,
Warszawa 2007.
Podaj wzór halogenku srebra, którego rozpuszczalność w wodzie jest

najmniejsza.

64 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 18. (2 pkt)
18. (2 pkt)
Halogenki srebra są związkami trudno rozpuszczalnymi w wodzie. Ich iloczyny
rozpuszczalności w temperaturze 25°C wynoszą:
:
AgCl Ks(AgCl) = [Ag+] ⋅ [Cl−] 1,6 ⋅ 10−10
AgBr Ks(AgBr) = [Ag+] ⋅ [Br−] 7,7 ⋅10−13
AgI Ks(AgI) = [Ag+] ⋅ [I−] 1,5 ⋅10−16

Na podstawie: K.-H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger, Nowoczesne kompendium chemii,
Warszawa 2007.
Oblicz, ile moli jonów srebra znajduje się w 1 dm3 nasyconego w temperaturze
25°C wodnego roztworu chlorku srebra.
65 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 19.
19. (1
(1 pkt)
pkt)
Iloczyn rozpuszczalności Ks soli i wodorotlenków jest stałą równowagi
dynamicznej, jaka ustala się między nasyconym roztworem substancji a jej
osadem. W poniższej tabeli zestawiono wartości iloczynu rozpuszczalności trzech
trudno rozpuszczalnych w wodzie soli srebra w temperaturze 298 K.
:
AgCl Ks(AgCl) = [Ag+] ⋅ [Cl−] 1,6 ⋅ 10−10
AgBr Ks(AgBr) = [Ag+] ⋅ [Br−] 7,7 ⋅ 10−13
AgI Ks(AgI) = [Ag+] ⋅ [ I−] 1,5 ⋅ 10−16
W probówce umieszczono 3 cm3 wodnego roztworu azotanu(V) srebra o stężeniu

0,1 mol ⋅ dm −3 . Następnie przygotowano trzy odczynniki:
wodny roztwór chlorku potasu o stężeniu 0,1 mol ⋅ dm−3

wodny roztwór bromku potasu o stężeniu 0,1 mol ⋅ dm−3
wodny roztwór jodku potasu o stężeniu 0,1 mol ⋅ dm−3 .
Wybierz odczynnik, którego dodanie do roztworu azotanu(V) srebra w ilości

stechiometrycznej spowoduje, że stężenie jonów Ag+ w roztworze po reakcji
będzie najmniejsze. Uzupełnij schemat doświadczenia – wpisz nazwę
wybranego odczynnika. Uzasadnij swój wybór.
Nazwa wybranego odczynnika:
……………………………………………
roztwór AgNO3
Uzasadnienie:
Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
:
66 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 36.
36. (2
(2 pkt)
pkt)
Glicyna (kwas aminoetanowy) zaliczana jest do aminokwasów obojętnych, które
charakteryzują się punktami izoelektrycznymi w zakresie pH 5,0–6,5. Reaguje z
kwasami i zasadami, a w odpowiednich warunkach ulega reakcji kondensacji. Po
wprowadzeniu glicyny do świeżo uzyskanej zawiesiny wodorotlenku miedzi(II)
tworzy się rozpuszczalny w wodzie związek kompleksowy, a powstający roztwór
przyjmuje ciemnoniebieskie zabarwienie.
Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2005.
Sporządzono 100 gramów wodnego roztworu pewnego dipeptydu. Stężenie

roztworu wynosiło 10% masowych. Następnie przeprowadzono częściową
hydrolizę dipeptydu znajdującego się w roztworze, w wyniku której jako jedyny
produkt otrzymano glicynę w ilości 0,1 mola.
Oblicz stężenie dipeptydu, wyrażone w procentach masowych, w roztworze

otrzymanym po częściowej hydrolizie, tzn. w momencie uzyskania 0,1 mola
Matura
glicyny.
67 Matura
Matura Maj
Maj 2015,
2015, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 13.
13. (2
(2 pkt)
pkt)
:
Masa jodu stanowi 3% masy jodyny.
Oblicz, ile gramów jodu należy użyć, aby otrzymać 100,0 cm3 jodyny, której
gęstość jest równa 0,8 g · cm–3. Wynik zaokrąglij do pierwszego miejsca po
przecinku.
68 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2015,
2015, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 15.
15. (1
(1 pkt)
pkt)
Oceń, czy w temperaturze 298 K może istnieć roztwór, w którym stężenie
kationów baru wynosi 10−5 mol ⋅ dm−3 , a stężenie anionów siarczanowych(VI)
wynosi 10−6 mol ⋅ dm−3 (iloczyn rozpuszczalności siarczanu(VI) baru w
temperaturze 298 K wynosi KSO = 1,1 ⋅ 10−10 ). Uzasadnij swoje stanowisko.
Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2002
69 Matura
Matura Maj
Maj 2015,
2015, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 16.
16. (1
(1 pkt)
pkt)
Jodyna jest preparatem o działaniu odkażającym. Aby otrzymać 100,0 gramów
Matura
jodyny, miesza sięCzerwiec 2015,
3,0 gramy jodu, Poziom
1,0 gram rozszerzony
jodku potasu, 90,0 gramów etanolu o
(Formuła
stężeniu 2007)
96% masowych Zadanie
(pozostałe 4% masy15. (1 pkt)
stanowi woda) oraz 6,0 gramów
:
wody. Powstała mieszanina jest ciemnobrunatnym roztworem.
Jod rozpuszczony w etanolu ma ograniczoną trwałość. Reaguje z wodą obecną w
roztworze, tworząc jodowodór i kwas jodowy(I) o wzorze HIO, który z kolei utlenia
etanol najpierw do aldehydu, a następnie − do dalszych produktów. Aby zapobiec
tym przemianom, do jodyny dodaje się rozpuszczalny w wodzie jodek potasu. W
wyniku reakcji jodu cząsteczkowego z jonami jodkowymi powstają trwałe jony
trijodkowe, dzięki czemu jod nie reaguje z wodą.
Na podstawie: http://www.doz.pl, A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej,

Warszawa 2010 oraz R.T. Morrison, R.N. Boyd, Chemia organiczna, t. 1, Warszawa
2008.
Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) etanolu w jodynie przy

założeniu, że nie zaszła reakcja utleniania etanolu. Wynik zaokrąglij do
pierwszego miejsca po przecinku.
70 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2015,
2015, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony
(Formuła
(Formuła 2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 16.
16. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz masę wody, w jakiej należy rozpuścić 30 g Cu(NO3)2 · 6H2O, aby otrzymać
roztwór azotanu(V) miedzi(II) o stężeniu 15% masowych. Wynik podaj w
gramach i zaokrąglij go do jedności.
:
71 Matura
Matura Maj
Maj 2015,
2015, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 18.
18. (2
(2 pkt)
pkt)
W temperaturze 20°C rozpuszczalność azotanu(V) potasu jest równa 31,9 grama
na 100 gramów wody.
Oblicz stężenie molowe nasyconego wodnego roztworu azotanu(V) potasu w

temperaturze 20 °C, jeżeli gęstość roztworu jest równa 1,16 g · cm−3 .
Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2004.

Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
:
72 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 57.
57. (1
(1 pkt)
pkt)
Iloczyn rozpuszczalności KSO trudno rozpuszczalnej soli to iloczyn stężeń
(podniesionych do odpowiednich potęg) jonów tworzących tę sól w stanie
równowagi w nasyconym roztworze tej soli. Dla soli typu AB, której dysocjacja
przebiega zgodnie z równaniem:
AB ⇄ A2+ + B2−
iloczyn rozpuszczalności KSO = [A2+] · [B2−]. Jeżeli w roztworze będą obecne jony
A2+ oraz B2− i wartość iloczynu ich stężeń będzie mniejsza od wartości iloczynu
rozpuszczalności soli AB, to osad tej soli nie wytrąci się. Strącenie osadu nastąpi
wtedy, gdy zostanie przekroczona wartość iloczynu rozpuszczalności.
Iloczyn rozpuszczalności KSO siarczanu(VI) baru w temperaturze T wynosi:
2−
KSO = [Ba2+]·[SO 4 ] = 1,08 · 10−10
Na podstawie: J. Sawicka i inni, Tablice chemiczne, Gdańsk 2004, s. 221.

Zbiór zadań CKE, Poziom rozszerzony (Formuła
Uzupełnij poniższe zdanie. Wybierz i podkreśl jedno określenie spośród
podanych w każdym nawiasie tak, aby zdanie było prawdziwe.
W temperaturze T (może/nie może) istnieć roztwór, w którym iloczyn stężeń

kationów baru i anionów siarczanowych(VI) jest równy 1,08 · 10–7, ponieważ
wartość ta jest (mniejsza/ większa) od wartości iloczynu rozpuszczalności
siarczanu(VI) baru w temperaturze T.
73 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 61.
61. (2
(2 pkt)
pkt)
W czterech zlewkach przygotowano w temperaturze 293 K po 100 g roztworów
czterech soli o stężeniu 10% masowych. Następnie do każdej zlewki dosypano po
10 g tych samych soli, utrzymując temperaturę 293 K – zgodnie z poniższym
rysunkiem.
:
Rozpuszczalność tych soli w wodzie w temperaturze 293 K podano w poniższej
tabeli.
Substancja BaCl2 KCl Na2SO4 NaNO3
Rozpuszczalność, g w 100 g wody 35,74 34,03 19,23 87,27

a) Dla zlewek I, II i III wykonaj obliczenia i podaj numery tych zlewek, w

których otrzymano roztwory nienasycone.
b) Oblicz stężenie (wyrażone w procentach masowych) roztworu, który

otrzymano w zlewce oznaczonej numerem IV.
:
74 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 62.
62. (1
(1 pkt)
pkt)
Do 100 cm3 wodnego roztworu CaCl2 o stężeniu 0,1 mol · dm−3 dodano 100 cm3
wodnego roztworu NaCl o stężeniu 0,1 mol · dm−3, a następnie 100 cm3 wodnego
roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol · dm−3.
Podaj wzory jonów, które pozostaną w końcowym roztworze i oblicz ich

stężenie molowe. Przyjmij, że objętość roztworu końcowego jest sumą objętości
roztworów zmieszanych.

75 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 64.
64. (2
(2 pkt)
pkt)
3
:
Zmieszano 200,00 cm3 technicznego kwasu solnego o stężeniu 30,00%
(wyrażonym w procentach masowych) i 200,00 cm3 wody destylowanej.
Na wykresie przedstawiono zależność gęstości kwasu solnego od jego stężenia
procentowego.
a) Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) otrzymanego kwasu

solnego. Przyjmij, że gęstość wody wynosi 1,00 g · cm–3.
:
b) Oblicz stężenie molowe otrzymanego kwasu solnego. Przyjmij, że objętość
tego roztworu jest sumą objętości kwasu solnego technicznego i wody.
76 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 67.
67. (1
(1 pkt)
pkt)
Zmieszano dwa roztwory wodne wodorotlenku potasu (roztwór A i roztwór B) i
otrzymano roztwór C. Roztwór A o gęstości d = 1,1818 g · cm−3 otrzymano przez
rozpuszczenie 40 g stałego KOH w 160 g wody. Roztwór B o gęstości 1,2210 g ·
cm−3 i stężeniu procentowym KOH 24% masowych miał objętość 500 cm3.
Oblicz stężenie procentowe (w procentach masowych) roztworu C. Wynik podaj

w zaokrągleniu do jedności.

:
77 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 68.
68. (1
(1 pkt)
pkt)
Oblicz przybliżone stężenie molowe roztworu C. Wynik zaokrąglij do dwóch

miejsc po przecinku. Przyjmij, że objętość roztworu C jest sumą objętości
roztworów A i B.

:
78 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015) - Zadanie
69. (1 pkt)
Oblicz masę wody, jaką należy dodać do powstałego roztworu C, aby jego
stężenie w procentach masowych osiągnęło wartość 10%. Wynik podaj w
gramach i zaokrąglij do jedności.

79 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 73.
73. (1
(1 pkt)
pkt)
Fluorek wapnia CaF2 występuje w przyrodzie jako minerał *uoryt. Czysty *uorek
wapnia jest substancją trudno rozpuszczalną w wodzie i można go łatwo wytrącić
:
w postaci drobnokrystalicznego osadu. Proces rozpuszczania trudno
rozpuszczalnej substancji jonowej możemy przedstawić równaniem:
AxBy (stały) ⇄ xAy+ (roztwór) + yBx– (roztwór)
Stała równowagi opisująca ten proces wyraża się równaniem:
x y
Kc = c y+
A (roztw.) ⋅ cB B x–
(roztw.)
jest nazywana iloczynem rozpuszczalności substancji AxBy i oznaczana symbolem

KSO(AxBy). Jeżeli w roztworze iloczyn stężeń jonów, na które dysocjuje dana
substancja, w potęgach odpowiadających współczynnikom stechiometrycznym z
równania dysocjacji jonowej tej substancji przekracza wartość iloczynu
rozpuszczalności, to w roztworze takim obserwujemy wytrącanie się osadu trudno
rozpuszczalnej soli. Iloczyn rozpuszczalności *uorku wapnia w wodzie wynosi
KSO(CaF2) = 3,16 ⋅ 10–11.
Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, t. 2, Warszawa 2002, str. 354–355, 560–
561.
W zlewce o pojemności 500,00 cm3 zmieszano 130,00 cm3 roztworu chlorku

wapnia o stężeniu 0,00500 mol · dm–3 i 70 cm3 roztworu *uorku sodu o stężeniu
0,00400 mol · dm–3. Objętość powstałego roztworu była sumą objętości roztworów
wyjściowych.
Wykaż, przeprowadzając odpowiednie obliczenia, że w zlewce, w której

zmieszano roztwory obu soli wytrącił się drobnokrystaliczny osad.
:
80 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015) - Zadanie
2015) Zadanie 128. (1 pkt)
128. (1 pkt)
Siarkowodór otrzymywany jest w laboratorium w reakcji kwasu solnego z
siarczkiem żelaza(II). Reakcja ta przebiega zgodnie z równaniem:
FeS(s) + 2HCl(aq) → FeCl2 (aq) + H2S(g)
Tak otrzymany gazowy siarkowodór wykorzystuje się w analizie chemicznej do

wytrącania osadów trudno rozpuszczalnych siarczków, np. siarczku cynku. Gdy
wodny roztwór, w którym znajdują się jony cynku, nasyca się siarkowodorem,
zachodzi reakcja opisana równaniem:
Zn2+ + H2S → ZnS ↓ + 2H+
Po zakończeniu reakcji biały osad siarczku cynku odsącza się na sączku z bibuły,
przemywa i umieszcza wraz z sączkiem w uprzednio zważonym porcelanowym
tyglu. Następnie spala się sączek i praży osad w temperaturze 900°C aż do
uzyskania stałej masy. Podczas prażenia osad siarczku cynku przechodzi w tlenek
cynku zgodnie z równaniem:
2ZnS 2015) Zadanie
+ 3O2 → 2ZnO + 2SO2 ↑128. (1 pkt)
Znając masę otrzymanego tlenku cynku, można obliczyć masę cynku, który
znajdował się w badanym roztworze.
Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Chemiczne metody analizy ilościowej, t.

2, Warszawa 1998, s. 174–175
Aby wyznaczyć stężenie jonów cynku w badanym wodnym roztworze

rozpuszczalnej soli cynku, pobrano próbkę tego roztworu o objętości 50 cm3 i
umieszczono ją w zlewce. Pobrany roztwór rozcieńczono i ogrzano, a następnie
pod wyciągiem nasycano siarkowodorem. Po upływie godziny od zakończenia
reakcji wytrącony osad odsączono, przemyto i włożono do tygla, w którym był
prażony do stałej masy. Otrzymano 243 mg tlenku cynku.
:
Oblicz stężenie molowe jonów cynku w badanym roztworze.
:
81 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 165.
165. (1
(1 pkt)
pkt)
W pracowni chemicznej znajduje się roztwór kwasu octowego o stężeniu 10%
masowych. Zaprojektuj sposób postępowania, który pozwoli z tego roztworu
otrzymać roztwór kwasu octowego o stężeniu 6% masowych. Dysponujesz:
zlewką, w której znajduje się 200 g roztworu kwasu octowego o stężeniu 10%
masowych, zlewką, w której znajduje się 500 g wody destylowanej, pustą zlewką o
pojemności 0,5 dm3, szklaną bagietką oraz wagą laboratoryjną.
Zapisz odpowiednie obliczenia, które należy wykonać, aby otrzymać roztwór

kwasu octowego o stężeniu 6% masowych z roztworu tego kwasu o stężeniu
10% masowych.

2015) Zadanie 165. (1 pkt)
82 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 166.
166. (1
(1 pkt)
pkt)
Podaj (w odpowiedniej kolejności) opis wszystkich czynności wykonanych
podczas doświadczenia, którego celem było otrzymanie roztworu kwasu
octowego o stężeniu 6% masowych.
83 Zbiór
Zbiór zadań
zadań CKE,
CKE, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 167.
167. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz stężenie molowe roztworu kwasu octowego (o stężeniu 10,00%

masowych) znajdującego się w zlewce, jeżeli gęstość tego roztworu wynosi
1,0121 g · cm–3 oraz stężenie molowe roztworu kwasu octowego (o stężeniu
6,00% masowych) otrzymanego po rozcieńczeniu, jeżeli jego gęstość wynosi
1,0066 g · cm–3.
Źródło: J. Sawicka i inni, Tablice Chemiczne, Gdańsk 2004, s. 224.

2015) Zadanie 167. (2 pkt)
84 Matura
Matura Maj
Maj 2014,
2014, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007) - Zadanie
11. (2 pkt)
Na etykiecie naczynia z roztworem kwasu ortofosforowego(V) podane są
następujące informacje:
Wzór: H3PO4 Stężenie procentowe (w proc. masowych): 85% Gęstość: 1,71
kg/litr
Oblicz, ile kilogramów czystego kwasu ortofosforowego(V) zawiera 1 litr

opisanego roztworu. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po
przecinku.

85 Matura
Matura Maj
Maj 2014,
2014, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 18.
18. (2
(2 pkt)
pkt)
W temperaturze 20°C rozpuszczalność uwodnionego węglanu sodu o wzorze
Na2CO3·10H2O wynosi 21,5 grama w 100 gramach wody.
:
Oblicz, jaki procent masy roztworu nasyconego w temperaturze 20°C stanowi
masa soli bezwodnej Na2CO3. Wynik podaj z dokładnością do pierwszego
miejsca po przecinku.
86 Matura
Matura Maj
Maj 2014,
2014, Poziom
Poziom rozszerzony
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 21.
21. (1
(1 pkt)
pkt)
Siarczki są solami słabego kwasu siarkowodorowego, dlatego możliwość ich
wytrącenia zależy nie tylko od iloczynu rozpuszczalności, lecz także od pH
roztworu. W roztworach o niskim pH stężenie jonów siarczkowych jest bardzo
małe, więc stężenie jonów metalu musi być odpowiednio duże, aby został
przekroczony iloczyn rozpuszczalności. Dla roztworu o znanym pH można obliczyć
najmniejsze stężenie molowe kationów danego metalu c, jakie musi istnieć w
roztworze o tym pH, aby zaczął się wytrącać osad siarczku tego metalu. Na
poniższym wykresie przedstawiono zależność logarytmu z najmniejszego stężenia
c kationów Cu2+ i Zn2+ (log c), przy którym następuje strącanie siarczków miedzi(II)
i cynku, od pH roztworu.

:
0 1 2 3 4 5 6 7 pH
logc 0
-5
-10
-15
Zn2+
-20
-25
-30 Cu2+
Na podstawie: J. Minczewski, Z. Marczenko, Chemia analityczna. Podstawy teoretyczne i analiza

jakościowa, Warszawa 2001.
Przygotowano dwa roztwory wodne, których pH było równe 1. Roztwór I zawierał

jony Zn2+ o stężeniu c równym 10–5 mol · dm–3, a roztwór II zawierał jony Cu2+ o
stężeniu c równym 10–5 mol · dm–3.
Czy w roztworze I wytrąci się osad ZnS, a w roztworze II osad CuS? Wpisz TAK
albo NIE w odpowiednie rubryki tabeli.
W roztworze I wytrąci się osad ZnS.
W roztworze II wytrąci się osad CuS.
87 Matura
Matura Maj
Maj 2014,
2014, Poziom
Poziom podstawowy
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 29.
29. (2
(2 pkt)
pkt)
Oblicz stężenie molowe roztworu glukozy, wiedząc, że w 0,1 dm3 tego roztworu
znajduje się 3,6 grama glukozy. Przyjmij masę molową glukozy M = 180 g · mol–
1.
:
:

Roztwory, Koloidy, Zawiesiny

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Roztwory, Koloidy, Zawiesiny

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Zadania maturalne z chemii

Zbiór zadań problemowych CKE, Poziom

Gęstość wody w temperaturze 20°C wynosi 0,998 g ∙ cm–3

Wykonaj odpowiednie obliczenia i na ich podstawie uzupełnij poniższy tekst.

wartość równą % w porównaniu do sumy objętości cieczy przed

Rozpuszczalności chloranu(VII) sodu w wodzie, w temperaturze 20°C, wynosi

Rozstrzygnij, czy dodanie 2,00 cm3 nasyconego (w temperaturze 20°C) roztworu

1. soli kwasu I z kwasem II mocniejszym od kwasu I

Uzupełnij schemat doświadczenia (s. 9), w którym można otrzymać:

w kolbie rozpuszczalną w wodzie sól metodą 1.

Wzory użytych odczynników wybierz spośród następujących:

Równanie reakcji zachodzącej w kolbie:

Podczas opisanego doświadczenia dodano z wkraplacza do kolby

odparowanie pod wyciągiem odwirowanie sączenie

Oblicz, ile gramów Na2S2O3 ∙ 5H2O wykrystalizuje po ochłodzeniu roztworu. W

Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony

w zlewce A czystą wodę

o równych objętościach. Do każdej zlewki wprowadzono jednakową porcję stałego

Oblicz stężenie molowe jonów Ca2+ w roztworze otrzymanym w zlewce A po

Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony

Rozstrzygnij, w której ze zlewek (A, B czy C) po zakończeniu doświadczenia

Najwięcej jonów Ca2+ znajdowało się w roztworze otrzymanym w zlewce (A / B / C).

Najmniej jonów Ca2+ znajdowało się w roztworze otrzymanym w zlewce (A / B / C).

Rozpuszczalność, g w 100 g wody 5 12 26 47 71 96

Narysuj krzywą rozpuszczalności soli X w zakresie temperatury 0 °C– 100 °C i

Rozpuszczalność soli X w temperaturze 70 °C: g w 100 g wody.

Oblicz, ile gramów soli X wykrystalizowało, gdy z 300 g roztworu nasyconego w

Oblicz stężenie molowe c roztworu A wodorotlenku sodu. Przyjmij, że objętość

Matura Czerwiec 2023, Poziom rozszerzony

Rozpuszczalność, g w 100 g wody 51 34 23 16

Narysuj krzywą rozpuszczalności amoniaku w wodzie w zakresie temperatury

Matura Maj 2023, Poziom rozszerzony (Formuła

Przeprowadzono eksperyment, którego przebieg przedstawiono na poniższym

Następnie zawartość zlewki ogrzano do temperatury 45°C.

Określ, czy po podgrzaniu sól w zlewce uległa całkowitemu rozpuszczeniu i czy

do probówki I – kwas solny o pH = 1

Przebieg doświadczenia zilustrowano poniższym rysunkiem.

Matura Maj 2022, Poziom rozszerzony (Formuła

Podczas opisanego doświadczenia w każdej probówce wiórki magnezowe uległy

Którą czynność należy wykonać w celu wyodrębnienia z mieszaniny

Test diagnostyczny CKE Grudzień 2022, Poziom

NaCl AgI KBr NaI Pb(NO3)2

Temperatura, °C Rozpuszczalność substancji X, g na 100 g wody

Test diagnostyczny CKE Grudzień 2022, Poziom

Narysuj na wykresie krzywą rozpuszczalności substancji X i wyznacz wartość

Substancje X i Y mają taką samą rozpuszczalność w temperaturze ℃.

Spośród wymienionych niżej substancji wybierz tę, która była oznaczona

O2 AgBr NH3 H2 NH4Cl CaCO3

Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH–

Nasycony w temperaturze 25°C wodny roztwór wodorotlenku wapnia ma pH

Na podstawie: T. Mizerski, Tablice chemiczne, Warszawa 2003.

Oblicz, ile miligramów wodorotlenku wapnia znajduje się w 100 gramach

Matura Czerwiec 2022, Poziom rozszerzony

Metodę kolorymetryczną można zastosować do oznaczania miedzi(II) w postaci

Z badanego wodnego roztworu zawierającego jony diakwatetraaminamiedzi(II)

cmiedzi(II), mol∙dm–3 0,00 1,50 · 10–3 10,00 · 10–3

𝐴 0,00 0,12 0,80

Narysuj wykres krzywej wzorcowej, a następnie odczytaj z niego stężenie

Gęstość chloroformu jest niż gęstość wody bromowej.

Kolorymetryczne oznaczenie bardzo małych ilości miedzi(II) można wykonać, jeżeli

Arkusz pokazowy CKE Marzec 2022, Poziom

Na podstawie: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/analiza-kolorymetryczna;3924039.html [dostęp

Oblicz, ile mikrogramów miedzi w postaci miedzi(II) zawierała próbka badanego