You are on page 1of 36

11fY%aKsh

. (i) = +
-1 0 1
0 1 2
(-1,0) , (0,1) , (1,2)

(ii) − =
= +5 = +
-1 0 1 − =
4 5 6
(-1,4) , (0,5) , (1,6)
(iii) =− − x
=− −2
0 2 4 + =
-2 -3 -4
(0,-2) , (2,-3) , (4,-4)

(iv) + = =− −
=− +3
-2 0 2
6 3 0
(-2,6) , (0,3) , (2,0)

. wlaIh yuqjk ,laIHfha wlaIh yuqjk ,laIHfha


iólrKh
LKavdxl LKavdxl
(i) = + A(-1,0) B(0,1)
(ii) − = C(-5,0) D(0,5)
(iii) =− − E(-4,0) F(0,-2)
(iv) + = G(2,0) H(0,3)

1 KMDC Karunarathna
(i) = 2 − 3 ; (1,1) , (0,3) , (2,1)
(1,1) ,laIHh = − ir, f¾Ldj u; msyg
s kafka±hs n,uq'
= 1 úg = 2 × 1 − 3 = −1
tkï (1,-1) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; msysghs'
tkï (1,1) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; fkdmsysghs'

(0,3) ,laIHh = − ir, f¾Ldj u; msyg


s kafka±hs n,uq'
= 0 úg = 2 × 0 − 3 = −3
tkï (0,-3) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; msysghs'
tkï (0,3) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; fkdmsysghs'

(2,1) ,laIHh = − ir, f¾Ldj u; msyg


s kafka±hs n,uq'
= 2 úg =2×2−3=1
tkï (2,1) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; msysghs'

(ii) = 2 − 3 ; (0,-3) , ( ,4) , (1,3)


(0,-3) ,laIHh = − ir, f¾Ldj u; msysgkafka kï (0,-3) LKavdxl u.ska
= 2 − 3 iólrKh ;Dma; úh hq;=h'
= 0 iy = −3 LKavdxl w.hka = 2 − 3 g wdfoaY lruq'
−3 = 2 × 0 − 3
−3 = 0 − 3
−3 = −3
(0,-3) LKavdxl u.ska = 2 − 3 iólrKh ;Dma; fõ'
∴ (0,-3) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; msysghs'

( ,4) ,laIHh = − ir, f¾Ldj u; msysgkafka kï ( ,4) LKavdxl u.ska


= 2 − 3 iólrKh ;Dma; úh hq;=h'
= iy = 4 LKavdxl w.hka = 2 − 3 g wdfoaY lruq'
4= 2× −3
4= 1−3
4 = −2
( ,4) LKavdxl u.ska = 2 − 3 iólrKh ;Dma; fkdfõ'

∴ ( ,4) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; fkdmsysghs'

2 KMDC Karunarathna
(1,3) ,laIHh = − ir, f¾Ldj u; msysgkafka kï (1,3) LKavdxl u.ska
= 2 − 3 iólrKh ;Dma; úh hq;=h'
= 1 iy = 3 LKavdxl w.hka = 2 − 3 g wdfoaY lruq'
3= 2×1−3
3= 2−3
3 = −1
(1,3) LKavdxl u.ska = 2 − 3 iólrKh ;Dma; fkdfõ'
∴ (1,3) ,laIHh = 2 − 3 ir, f¾Ldj u; fkdmsysghs'

P ,laIHfha LKavdxl (2,0) fõ'


fya;= ±laùu : P ,laIHh = − + 2 iy = −3 + 6 f¾Ld fofla
fþok ,laIHh kï P(2,0) ,laIHh = − + 2 f¾Ldj u; o
= −3 + 6 f¾Ldj u; o msysáh hq;=h'
= 2 iy = 0 LKavdxl w.hka = − + 2 g wdfoaY lruq'
0 = −2 + 2
0=0
P(2,0) LKavdxl u.ska = − + 2 iólrKh ;Dma; fõ'
∴ P(2,0) ,laIHh = − + 2 ir, f¾Ldj u; msysghs'
= 2 iy = 0 LKavdxl w.hka = −3 + 6 g wdfoaY lruq'
0 = −3 × 2 + 6
0 = −6 + 6
0=0
P(2,0) LKavdxl u.ska = −3 + 6 iólrKh ;Dma; fõ'
∴ P(2,0) ,laIHh = −3 + 6 ir, f¾Ldj u; msysghs'
P(2,0) ,laIHh by; ir, f¾Ld folu u; msysgk ksid tu f¾Ld fofla fþok
,laIHh P(2,0) fõ'
3 KMDC Karunarathna
Q ,laIHfha LKavdxl ( , 4 ) fõ'

= +4 = −3 + 6

4 = +4 4 = −3 × + 6

4 =4 4 = −1 + 6

4 =4

∴ Q ( , 4 ) ,laIHh = + 4 iy = −3 + 6 ir, f¾Ld fofla


fþok ,laIHh fõ'

R ,laIHfha LKavdxl ( − , 3 ) fõ'

=− +2 = +4
3 = −(−1) + 2 3 = −1 + 4
3=1+2 3=3
3=3
∴ R (−1 ,3) ,laIHh = − + 2 iy = + 4 ir, f¾Ld fofla fþok
,laIHh fõ'

S ,laIHfha LKavdxl ( 2 , − ) fõ'

= −3 = −3 + 6

− =2 −3 − = −3 × 2 + 6

− =− − = −3 × + 6

− = +

− =−
∴ Q (2 , − ) ,laIHh = − 3 iy = −3 + 6 ir, f¾Ld fofla
fþok ,laIHh fõ'

4 KMDC Karunarathna
a. − = y
− =
(1,5)
− =
= +
-1 0 1
3 4 5

− =
= +
-1 0 1 x
1 3 5

= , =

− = →①

− = →②

①−② ; − − (− )= −
− + =
=

= , ① g wdfoaYfhka − =
=

= , =

5 KMDC Karunarathna
b. =− − y
− =− −

=− −
-2 0 2
2 -2 -6

− =− −
(-2,2)
= +
-2 0 2
x
2 3 4

=− , =

=− − →①

− =− − →②

①× ; =− − →③

②+③ ; =− −
=−
=−

= − , ① g wdfoaYfhka = − (− ) −
= −
=

=− , =

6 KMDC Karunarathna
c. − = y
+ =

− =
= −
= −
-1 0 1
-2.5 -1.75 -1

+ =
=− + x
=− +
-1 0 1
4 1.5 -1
(1,-1)

= , =−

− = →①

+ = →②

②× ; + = →③

①+③ ; =
=

= , ① g wdfoaYfhka × − =
− =
= −
=−
=−

= , =−

7 KMDC Karunarathna
( − )= + A B
− = + x y
− − = ① −5 +5
= − →① ② +5 −5

+ = − y
+ + =
(25,35)
= + →②

= −
5 10 15
-5 5 15

= + x
5 10 15
15 20 25

= , =

A mka;sfha <uhs .Kk =

B mka;sfha <uhs .Kk =

8 KMDC Karunarathna
− −

y
a. (i) = −
= − úg
= (− ) −
= −
=−

= úg
=( ) −
= −
=−
− . < <2.2 x
b. (i) −
(ii) ( , − ) -2.2 2.2

(iii) − . < <2.2

(iv) > 2.2

(v) = − iy =

(0,-5)

9 KMDC Karunarathna

(i) =− + y
= − úg
= − (− ) +
=− × +
=− +
=− -1.4 1.4
x
(iii) ( , )

(iv) =− . iy = .

(v) > 1.4

(vi) ⩽ − iy ⩾

(vii) B <Õ msgqj n,kak'

10 KMDC Karunarathna
i l%uh - uQ, ixikaokh lsÍu u.ska'
fuysoS m%ia;drh Ndú;fhka ,nd .kakd uQ, iy ùÔh l%uh u.ska ,nd .kakd
uQ, ixikaokh lrkq ,efí'

− + = iólrKfha uQ, m%ia;drh u.ska ,nd .ksuq'

= −1.4 = 1.4
RK uQ,h Ok uQ,h

Ok uQ,h i,luq' = 1.4 → ①

− + = iólrKfha uQ, ùÔh l%uh u.ska ,nd .ksuq'


− + =
=
=
= ±√

= −√ fyda =√

Ok uQ,h i,luq' =√ → ②

① = ② úh hq;=h'

∴ √ = .

ii l%uh - iólrKhl úi÷ï u.ska tu iólrKh ;Dma; fõ'


− + = iólrKfha uQ, m%ia;drh u.ska ,nd .ksuq'
Ok uQ,h i,luq' = 1.4
∴ = . u.ska − + = iólrKh ;Dma; úh hq;=h'
= . ,− + = g wdfoaY lruq'
− ( . ) + =
−( . ) + =
= .
√ = .

11 KMDC Karunarathna
wju = ( , )
wju = ( , )
wju = ( , )

Wmrsu = − ( ,− )
wju = − ( ,− )

(i) = + −

x -4 -3 -2 -1 0 1 2
y 1 -4 -7 -8 -7 -4 1
= + −
= − úg = − úg = − úg
= (− ) + (− ) − = (− ) + (− ) − = (− ) + (− ) −
= − − = − − = − −
= =− =−

12 KMDC Karunarathna
= + −
= − úg = úg = úg
= (− ) + (− ) − = ( ) + ( )− = ( ) + ( )−
= − − = − − = + −
=− =− =−

= úg y
= ( ) + ( )− -3.8 1.8
= + − x
− < < 1.8
=

(a) −8

(b) (−1, −8)

(c) = −1 =−

(d) = −3.8 iy = 1.8

(e) −3.8 < < 1.8

(f) < −3.8 iy > 1.8

(g) < −3.8

(h) −1 < < 1.8

^wju w.h&
^yereï ,laIHh& (-1,-8)

m%ia;drfha ks,a mdáka olajd we;af;a Ys%;h RKj jeäjk fldgihs'


= 0 § Ys%;fha w.h Y=kH jk ksid Ys%;fha w.h Y=kH jk w.h Ok ùulg
fyda RK ùulg wh;a fkdfõ' tuksid tu w.h wh;a jk fia iudk ,l=K
fkdfhdohs'
− < < 1.8

wju ,laIHh jeäùulg fyda wvqùulg wh;a fkdfõ' tuksid tu w.h wh;a jk
fia iudk ,l=K fkdfhdohs'

13 KMDC Karunarathna
(i) = − +

x -1 0 1 2 3 4 5
y ... 2 -1 −... -1 2 7
= − + y
= − úg
= (− ) − (− ) +
= + +
=

= úg
= ( ) − ( )+
= − +
=−

(ii) (a) (2, −2)


(b) −2
(c) = 0.6 iy = 3.4
(d) 1 ⩽ ⩽3 x
(e) = 0.6 fyda = 3.4

14 KMDC Karunarathna
(i) =− − +

x -4 -3 -2 -1 0 1 2
y -5 0 3 4 3 0 -5
=− − + y
= − úg
= −(− ) − (− ) +
=− + +
=−
= − úg
= −(− ) − (− ) +
=− + +
=
= − úg
= −(− ) − (− ) + x
=− + +
=
= − úg
= −(− ) − (− ) +
=− + +
=
=−

= úg
= −( ) − ( ) +
=− − +
=
= úg
= −( ) − ( ) +
=− − +
=
= úg (a) 4 (d) = −3 iy =1 (g) −3 < < −1
= −( ) − ( ) +
=− − + (b) (−1,4) (e) −3 < <1 (h) >1
=− (c) = −1 (f) < −3 iy >1
15 KMDC Karunarathna
1
3
8 0

(i) =− + + y
= úg
=− ( ) + ( )+

=− × + × +

=− + +

=− + + = =3 x

= úg
=− ( ) + ( )+
=− × + +
=− + =

(ii) (a) ( , )

(b) =

(c) = 2 fyda = −0.5

(d) −0.5 < < 0.75

(e) w;d;aúlhs'

(f) = −1.1 iy = 2.6

16 KMDC Karunarathna
(i) =( − ) −
x -1 0 1 2 3 4 5
y 6 1 -2 -3 -2 1 6
=( − ) −
y
= − úg
= (− − ) −
= (− ) −
= − =

= úg
=( − ) −
= − =
= úg
=( − ) −
= (− ) −
= − =−
=

= úg
=( − ) −
=( ) − =−

= úg x
=( − ) −
=( ) −
= − =−
= úg
=( − ) −
=( ) −
= − =

= úg
=( − ) − (a) −3 (d) < 0.3 iy > 3.7
=( ) −
(b) (2, −3) (e) = 0.3 iy = 3.7
= − =
(c) =2 (f) 0.3 < < 3.7
17 KMDC Karunarathna
(ii) =( + ) −
x -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
y 5 0 -3 -4 -3 0 5
=( + ) −
= − úg = − úg = − úg = − úg
= (− + ) − = (− + ) − = (− + ) − = (− + ) −
= (− ) − = (− ) − = (− ) − =( ) −
= − = − = − =−
= = =−

= − úg = − úg = úg
= (− + ) − = (− + ) − =( + ) −
=( ) − =( ) − =( ) −
= − = − = −
=− = =

y
(a) −4
(b) (−3, −4)
(c) = −3
(d) < −5 iy > −1
(e) = −5 iy = −1
(f) −5 < < −1
=−

18 KMDC Karunarathna
(i) = −( + ) +
x -5 -4 -3 -2 -1 0 1
y -7 -2 1 2 1 -2 -7
= −( + ) +
= − úg = − úg = − úg = − úg
= −(− + ) + = −(− + ) + = −(− + ) + = −(− + ) +
= −(− ) + = −(− ) + = −(− ) + = −( ) +
=− + =− + =− + = +
=− =− = =
y
= − úg
= −(− + ) +
= −( ) +
=− + =
= úg
= −( + ) +
x
= −( ) +
=− + =−

= úg
= −( + ) +
=−

= −( ) +
=− + =−

(a) 2
(b) (−2 , 2)
(c) = −2

(d) −3.4 < < −0.6

(e) < −3.4 iy > −0.6


(f) = −3.4 iy = −0.6 (g) −3.6 < < −2 (h) > −0.6
19 KMDC Karunarathna
(ii) = −( − ) +
x -2 -1 0 1 2 3 4
y -6 -1 2 3 2 -1 -6
= −( − ) +
= − úg = − úg = úg = úg
= −(− − ) + = −(− − ) + = −( − ) + = −( − ) +
= −(− ) + = −(− ) + = −(− ) + = −( ) +
=− + =− + =− + =− +
=− =− = =

= úg = úg = úg
= −( − ) + = −( − ) + = −( − ) +
= −( ) + = −( ) + = −( ) +
=− + =− + =− +
= =− =−
y
(a) 3
(b) (1 , 3)
(c) =1

(d) −0.7 < < 2.7

(e) < −0.7 iy > 2.7


(f) = −0.7 iy = 2.7
x
(g) −0.7 < <1
(h) > 2.7
=

20 KMDC Karunarathna
(i) =( − ) − (ii) = −( + )
wju w.hla iys; mrdj,hls' Wmßu w.hla iys; mrdj,hls'
wju ,laIHfha LKavdxl = (2, −3) Wmßu ,laIHfha LKavdxl = (−5,2)
iuñ;s f¾Ldj =2 iuñ;s f¾Ldj = −5
= úg = úg
=( − ) − = − = = −( + ) = − =−
wlaIh lmk ia:dkh (0,1) wlaIh lmk ia:dkh (0, −23)
y
y
(-5,2) 2
-5 x
0

-23
(2,-3)

(iii) = + −
y
=( + ) − −
=( + ) −
wju w.hla iys; mrdj,hls'
wju ,laIHfha LKavdxl = (−3, −10)
iuñ;s f¾Ldj = −3
= úg -3 x
=( + ) − = − =− 0
-1
wlaIh lmk ia:dkh (0, −1)

(-3,-10)

21 KMDC Karunarathna
b. c. d.
Ys%;h a.
iuñ;s f¾Ldfõ Wmßu/wju yereï ,laIHfha
iajNdjh
iólrKh w.h LKavdxl
(i) = ( + 2) − 3 wjuhla iys; mrdj,hls' = −2 −3 (−2, −3)

(ii) = −( − 2) + 4 Wmßuhla iys; mrdj,hls' =2 4 ( 2,4 )

(iii) = −( − ) + 1 Wmßuhla iys; mrdj,hls' = 1 ( ,1 )

(iv) = 1 −( − ) Wmßuhla iys; mrdj,hls' = 1 ( ,1 )

(v) =3 +( +2 ) wjuhla iys; mrdj,hls' = 3 (−2 , 3 )

(vi) = +6 +5 wjuhla iys; mrdj,hls' = −3 −4 ( −3, −4 )

= ( + 3) − 4

22 KMDC Karunarathna
(a) = ( + )( + )
x -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
y 6 0 -4 -6 -6 -4 0 6
= ( + )( + )
= − úg = − úg = − úg = − úg
= (− + )(− + ) = (− + )(− + ) = (− + )(− + ) = (− + )(− + )

= (− )(− ) = (− )( ) = (− )( ) = (− )( )
= = =− =−

= − úg = − úg = − úg = úg
= (− + )(− + ) = (− + )(− + ) = (− + )(− + ) = ( + )( + )
= (− )( ) = (− )( ) = ( )( ) = ( )( )
=− =− = =

y
= − .5 úg
= (− . + )(− . + )
= (− . )( . )
=− .

(i) = −6 iy = −1
(ii) = −3.5

(iii) −6.25
=− .

y Okj wvqfõ'

(iv) (−3.5 , −6.25) y Okj jeäfõ'
(v) < −6 iy > −1

(vi) −6 < < −1 x

② ⑥
(vii) y w.h Y=kH fõ' y ys w.h Y=kH fõ'
1. x ys w.h -7 isg -6 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj wvq fõ'
2. x ys w.h -6 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ'
3. x ys w.h -6 isg -3'5 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj wvq fõ' ⑤

y RKj jeä fõ'
4. x ys w.h -3'5 jk úg Ys%;fha w.h y RKj wvqfõ'
wju fõ'
5. x ys w.h -3'5 isg -1 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj jeä fõ'
6. x ys w.h -1 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ' ④
7. x ys w.h -1 isg 0 olajd jeä jk y ys w.h wju fõ'
úg Ys%;h Okj jeä fõ'

23 KMDC Karunarathna
(b) = ( − )( − )
x 0 1 2 3 4 5 6 7
y 10 4 0 -2 -2 0 4 10
= ( − )( − )
= úg = úg = úg = úg
= ( − )( − ) = ( − )( − ) = ( − )( − ) = ( − )( − )
= (− )(− ) = (− )(− ) = ( )(− ) = ( )(− )
= = = =−

= úg = úg = úg = úg
= ( − )( − ) = ( − )( − ) = ( − )( − ) = ( − )( − )
= ( )(− ) = ( )( ) = ( )( ) = ( )( )
=− = = =

= . úg
y
= ( . − )( . − )
= ( . )(− . )
=− .

(i) = 2 iy =5
y Okj wvqfõ'

(ii) = 3.5
= .
(iii) −2.25
(iv) (3.5 , −2.25)
(v) < 2 iy >5

(vi) 2 < <5

(vii)
1. x ys w.h 0 isg 2 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj wvq fõ'
2. x ys w.h 2 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ' x
3. x ys w.h 2 isg 3'5 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj wvq fõ'
4. x ys w.h 3'5 jk úg Ys%;fha w.h
wju fõ'
5. x ys w.h 3'5 isg 5 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj jeä fõ'
6. x ys w.h 5 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ'
7. x ys w.h 5 isg 7 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj jeä fõ'

24 KMDC Karunarathna
(c) = − ( + )( + )
x -5 -4 -3 -2 -1 0 1
y -8 -3 0 1 0 -3 -8
= −( + )( + )
= − úg = − úg = − úg = − úg
= −(− + )(− + ) = −(− + )(− + ) = −(− + )(− + ) = −(− + )(− + )
= −(− )(− ) = −(− )(− ) = −(− )( ) = −(− )( )
=− =− = =

= − úg = úg = úg
= −(− + )(− + ) = −( + )( + ) = −( + )( + )
= −( )( ) = −( )( ) = −( )( )
= =− =−

(i) = −3 iy = −1
(ii) = −2
x
(iii) 1
(iv) (−2 , 1)
(v) −3 < < −1

(vi) < −3 iy > −1


=−

(vii)
1. x ys w.h -5 isg -3 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj jeä fõ'
2. x ys w.h -3 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ'
3. x ys w.h -3 isg -2 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj jeä fõ'
4. x ys w.h -2 jk úg Ys%;fha w.h
Wmßu fõ'
5. x ys w.h -2 isg -1 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj wvq fõ'
6. x ys w.h -1 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ'
7. x ys w.h -1 isg 1 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj wvq fõ'

25 KMDC Karunarathna
(d) = − ( − )( − )
x 1 2 3 4 5 6 7
y -8 -3 0 1 0 -3 -8
= −( − )( − ) = −( − )( − ) = −( − )( − ) = −( − )( − )
= úg = úg = úg = úg
= −( − )( − ) = −( − )( − ) = −( − )( − ) = −( − )( − )
= −(− )(− ) = −(− )(− ) = −(− )( ) = −(− )( )
=− =− = =

= −( − )( − ) = −( − )( − ) = −( − )( − )
= úg = úg = úg
= −( − )( − ) = −( − )( − ) = −( − )( − )
= −( )( ) = −( )( ) = −( )( )
= =− =−

(i) = 3 iy =5 y
(ii) =4

(iii) 1
(iv) (4 , 1) x

(v) 3 < <5

(vi) < 3 iy >5

(vii)
1. x ys w.h 1 isg 3 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj jeä fõ'
=

2. x ys w.h 3 jk úg Ys%;fha w.h


Y=kH fõ'
3. x ys w.h 3 isg 4 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj jeä fõ'
4. x ys w.h 4 jk úg Ys%;fha w.h
Wmßu fõ'
5. x ys w.h 4 isg 5 olajd jeä jk
úg Ys%;h Okj wvq fõ'
6. x ys w.h 5 jk úg Ys%;fha w.h
Y=kH fõ'
7. x ys w.h 5 isg 7 olajd jeä jk
úg Ys%;h RKj wvq fõ'

26 KMDC Karunarathna
(i) = ( − )( + ) y
x
 m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
 x wlaIh fþokh lrk ,laIH (-5,0) iy (3,0)
( ) ( )
 wju ,laIHfha LKavdxl – ,
( ) ( )
= – ,

= (– 1 , −16)
 = 0 úg = (−3)(5) = −15

-15

(-1,-16)

(ii) = ( − )( − )
y
 m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
 x wlaIh fþokh lrk ,laIH (1,0) iy (2,0)
( ) ( )
 wju ,laIHfha LKavdxl – ,
( ) ( ( ))
= – ,

= (1.5 , −0.25)
 = 0 úg = (−1)(−2) = 2

(1.5,-0.25)

27 KMDC Karunarathna
(iii) = − ( + )( − ) y
(1.5,20.25)
 m%ia;drh Wmßu w.hla iys; mrdj,hls'
 x wlaIh fþokh lrk ,laIH (-3,0) iy (6,0) 18

( ) ( )
 Wmrsu ,laIHfha LKavdxl – ,
( ) ( ( ))
= – ,

= (1.5 , 20.25)
 = 0 úg = −(3)(−6) = 18

(i) = ( − )( + ) = −2 , =3
a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
( + ) (−2+3) (1) 1
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =– =− =− =− = −0.5
2 2 2 2
−( − )2 −(−2−3)2 −(−5)2 −25
c. wju w.h = = = = = −6.25
4 4 4 4

d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (−0.5 , −6.25)

(ii) = ( + )( − ) =1, = −4
a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
( + ) (1−4) (−3) 3
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =– =− =− = = 1.5 = 1.5
2 2 2 2
−( − )2 −{1−(−4)}2 −(5)2 −25
c. wju w.h = = = = = −6.25
4 4 4 4

d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (1.5 , −6.25)

28 KMDC Karunarathna
(iii) = ( − )( − ) = −4 , = −1
a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
( + ) (−4−1) (−5) 5
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =– =− =− = = 2.5 = 2.5
2 2 2 2
−( − )2 −{−4−(−1)}2 −(−3)2 −9
c. wju w.h = = = = = −2.25
4 4 4 4

d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (2.5 , −2.25)

(iv) =− − ( + ) =− , =3
a. m%ia;drh Wmßu w.hla iys; mrdj,hls'
1 1
( + ) (−2+3) (−22)
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =– =− =− = −1.25 = −1.25
2 2 2
1 2 1 2 7 7 49
( − )2 {−2−3} (−32) ×
2 2 4 49 1
c. Wmßu w.h = = = = = = =3 = 3.0625
4 4 4 4 4 16 16

d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (−1.25 , 3.0625)

(v) = − − =1, = −1 , = −2
a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls' ^ ys ix.=Klh + ksid&
1
(−12) 1.5
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =− =− = = 0.75 = 0.75
2 2×1 2

c. = − −

= úg =( ) − ( )− = − − = = = −3.0625

wju w.h = −3.0625


d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (0.75 , −3.0625)

= − −

= − −

=( − ) − −

=( − ) −

a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'


b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =
49 1
c. Wmßu w.h = − = −3 = −3.0625
16 16

49
d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; ,− = (0.75 , −3.0625)
16

29 KMDC Karunarathna
(vi) = − +
= −4 +4−4+7
= ( − 2) + 3
a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =2
c. Wmßu w.h = 3
d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (2 , 3)

(vii) =− − −
= −( + 6 + 5)
= −[( + 3) − 9 + 5]
= −[( + 3) − 4]
= −( + 3) + 4

a. m%ia;drh Wmßu w.hla iys; mrdj,hls'


b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; = −3
c. Wmßu w.h = 4
d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (−3 , 4)

(viii) =− + +
= −( − 12 − 35)
= −[( − 6) − 36 − 35]
= −[( − 6) − 71]
= −( − 6) + 71

a. m%ia;drh Wmßu w.hla iys; mrdj,hls'


b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =6
c. Wmßu w.h = 71
d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; (6 , 71)

(ix) = − +
=( − ) − +4
=( − ) +3
a. m%ia;drh wju w.hla iys; mrdj,hls'
b. iuñ;s f¾Ldfõ iólrKh ; =
c. Wmßu w.h = 3
d. yereï ,laIHfha LKavdxl ; ( , 3 )

30 KMDC Karunarathna
= .

( . ,− . )

− . ;a −3.4 ;a w;r −3.2 g wdikak .Kkla



= .
− . < < 3.3

= ( − 1.5) − 3.25 = . , =− .

= −( − . ) +

(v) =( − . ) − .
=( − . ) − .
( − . ) = .
( − . ) = ±√ .
= . ±√ .
= . −√ . fyda = . +√ .

31 KMDC Karunarathna
( . , . )

=− iy =

⩽ − iy ⩾
− < < 0.5

(ii) = − ( + )( − ) =− , = − = + → =−
= −( − ) ( − ) − = − → =
(iii) = − ( + )( − )
= −( − ) +
= −( − + − )
= −( − . ) + .
= −[ − − ]
Wmßu ,laIHfha LKavdxl (0.5 , 2.25)
= −[ − + − − ]
m%ia;drh u.ska → (0.5 , 2.25)
= −[( − ) − ]
= −( − ) +
32 KMDC Karunarathna
(i) = ( + )( − )
= − úg = − úg = úg = úg
= (− + )[ − (− )] = (− + )[ − (− )] = ( + )[ − ( )] = ( + )[ − ( )]
= ( )( ) = ( )( ) = ( )( ) = ( )( )
= = = =
y
= . úg
= ( . + )( − . )
= ( . )( . )
= .

(ii)
(iii) 6.25
(iv) 0.5
(v) = −2 iy =3
(vi) −1.3 < < 2.3 x

(vii) −3 < < 0.5


(viii) −2 < <3
(ix) Wmßu →6.25 wju →0
(x) = úg = úg
= ( + )( − ) = ( + )( − )
= ( )(− ) =( )(− )
=− =−
Wmßu → −14 wju → −50
33 KMDC Karunarathna

(i) =( − ) −
y
= úg
=( − ) −
=( ) −
= −
=−
(ii)
(iii) (2 , −2)

(iv) 0.6 < < 3.4

(v) =( − ) −
=( − + )−
= − +
− + =
m%ia;drh weiqfrka uQ,
= 0.6 fyda = 3.4

ùÔh l%ufhka uQ,


( − ) − = x
( − ) =
− = ±√
= ±√
= −√ fyda = +√

(vi) = −0.2 , = 4.2

34 KMDC Karunarathna

(i) = −( + )( − ) y
= − úg
= −(− + )(− − )
= −(− )(− )
=−

= úg
= −( + )( − )
= −( )( )
=
(ii) x
(iii) (1 , 4)
(iv) = −1 iy =3
= −( + )( − )
=1, = −3
( − )2
Wmßu w.h =
4
[1−(−3)]2
=
4
[4)]2
=
4
=4
Wmßu w.h ksjerÈh'

(v) −1.2 ⩽ ⩽ 3.2


(vi) = −( + )( − ) − + + = iólrKfha uQ, = −1 fyda =3
= −( − + − )
= −( − − ) (vii) Ys%;h +4 isg −5 f;la wvq fõ'
=− + +
35 KMDC Karunarathna

(i) = − − y
= − úg
= − (− ) − (− )
= + −
=−
= − −
= úg
= −( )−( )
= − −
=
(ii)

(iii) (−0.5 , 5.25) x

(iv) −3.7 ⩽ ⩽ −2

(v) < −2.8 iy > 1.8

(vi) − − =
− − + =
uQ, = −2.8 fyda = 1.8

(vii) = − −

−3= − −

= − − +
= +
ys Wmßu w.h = 5.25 + 3 = 8.25
ys Wmßu ,laIHfha LKavdxl → (−0.5 , 8.25)
36 KMDC Karunarathna

You might also like