No Problem Problemin Çözümü İlişkili Olduğu Alt

Kazanım Öğrenme
Alanı
1 2
f : R → R , f ( x )=−x + 2 x olarak
2
f ( x )=ax + bx+ c , İkinci 2
f ( x )=ax + bx+ c
tanımlanan fonksiyonunun grafiği şeklindeki bir fonksiyonun dereceden bir şeklinde
için tepe noktasını ve simetri grafiği parabol belirtir. Tepe değişkenli verilen
eksenini belirleyip cevabınızı noktası, fonksiyonun fonksiyonla
açıklayınız. −b grafiğini rın en
T ( r , k ) , r= , k =f (r) çizerek
2a küçük ya da
Biçiminde bulunur. yorumlar. en büyük
Simetri ekseni ise, x=r değerini
doğrusudur. hesaplar.
a=−1 , b=2 , c=0 , olmak Parabolün
üzere simetri
Tepe noktası, T (1 ,1) eksenini
Simetri ekseni, x=1 bulur.
doğrusudur.

2 Parabol üzerinde seçilen İkinci İkinci

herhangi bir noktanın dereceden bir dereceden
parabolün simetri eksenine değişkenli bir
göre simetriği yine parabol fonksiyonun fonksiyonu
üzerindedir. grafiğini n grafiğinin
B(−2 , 0) noktasının, x=2 çizerek eksenleri
doğrusuna göre simetriği yorumlar. kestiği
A(k , 0) noktasıdır. X noktaları ve
eksenini kestiği noktaların simetri
tepe noktasının apsis eksenini
Yandaki grafik, f: R → R için f değerine uzaklıkları eşit bulur.
fonksiyonuna ait bir paraboldür. Bu olmalıdır.
parabolün simetri ekseni x=2 k =6
doğrusudur. Parabolün x eksenini Olarak bulunur.
kestiği noktalar B(-2,0) ve A(k,0) ise
A noktasının apsisini bulunuz.
3 2
f : R → R , y=f ( x )=2 ( x−1 ) +3,
2
f ( x )=a ( x−r ) +k tepe İkinci 2
f ( x )=ax + bx+ c
fonksiyonun en küçük değerini noktası verilen parabol dereceden bir şeklinde
bularak grafiğini çiziniz. denklemidir. değişkenli verilen
2
f ( x )=2 ( x−1 ) +3 için fonksiyonun fonksiyonla
grafiğini rın en
r =1, k =3 , T (1 , 3) olarak
çizerek küçük ya da
tepe noktası bulunur.
yorumlar. en büyük
a> 0 olduğunda parabolün
kolları yukarı yönlüdür. değerini
Parabolün alacağı en küçük hesaplar.
değer ise tepe noktasının Grafiğini
ordinatıdır(k). k =3 çizer.
x=0 yazılarak y eksenini
kestiği nokta bulunur.
(0 , 5)
Tepe noktası T (1 ,3) ve
yazılarak y eksenini kestiği
nokta (0 , 5) işaretlenip
 birleştirilerek kolları yukarı
yönlü parabol çizilir.

4 2
f : R → R , y=f ( x )=x −2 x−3
2
f ( x )=a x +bx + c , a> 0, İkinci İkinci
Fonksiyonunun grafiğini çiziniz. parabolün kollarının yönü dereceden bir dereceden
yukarı doğrudur. a=1 değişkenli bir
x=0 yazılarak parobolün y fonksiyonun fonksiyonu
eksenini kestiği nokta grafiğini n grafiğinin
bulunur. çizerek tepe
(0,-3) yorumlar. noktasını,
y=0 yazılarak parabolün eksenleri
varsa x eksenini kestiği nokta kestiği
veya noktalar bulunur. noktaları
0=x 2−2 x−3 bulur ve
0=( x−3 ) ( x+1 ) grafiğini
çizer
x=3 , x=−1
( 3 , 0 ) , (−1, 0 )
Noktaları x eksenini kestiği
noktalardır.
−b
T ( r , k ) , r= , k =f (r)
2a
Tepe noktası bulunur.
T ( 1 , 4 ) bu noktalar
koordinat sisteminde
işaretlenir. Parabol çizilir.
5 f : R → R , y=f ( x )=−2 x 2−3 x+ 9 f ( x )=a x2 +bx + c , a< 0, İkinci İkinci
Fonksiyonunun grafiğini çiziniz. parabolün kollarının yönü dereceden bir dereceden
aşağı doğrudur. a=−2 değişkenli bir
x=0 yazılarak parobolün y fonksiyonun fonksiyonu
eksenini kestiği nokta grafiğini n grafiğinin
bulunur. çizerek tepe
(0,9) yorumlar. noktasını,
y=0 yazılarak parabolün eksenleri
varsa x eksenini kestiği nokta kestiği
veya noktalar bulunur. noktaları
2
0=−2 x −3 x+ 9 bulur ve
0=(−2 x +3 )( x +3 ) grafiğini
çizer
3
x= , x=−3
2
3
2 ( )
, 0 , (−3 ,0 )
Noktaları x eksenini kestiği
noktalardır.
−b
T ( r , k ) , r= , k =f (r)
2a
Tepe noktası bulunur.
T ( −34 ,− 818 ) bu noktalar
koordinat sisteminde
işaretlenir. Parabol çizilir.

6 f : R → R , y=f ( x )=−(x−2)( x+ 3) Denklemde x eksenini kestiği İkinci İkinci

, biçiminde tanımlanan noktaları bulmak için dereceden bir dereceden
fonksiyonun grafiğini çiziniz. değişkenli bir
fonksiyonun fonksiyonu
 y =0 yazılır . grafiğini n grafiğinin
0=−( x−2 ) ( x+3 ) çizerek eksenleri
x=2 , x =−3 yorumlar. kestiği
( 2 , 0 ) , (−3 ,0 ) noktaları
Y eksenini kestiği noktaları bulur ve
bulmak için grafiğini
x=0 yazılır . çizer
y=f ( 0 )=6
( 0 , 6)
Noktalar işaretlenerek grafik
çizilir.

7 Tepe noktası T (– 2, – 3) ve geçtiği Tepe noktası bilinen İkinci Grafiği

bir nokta A (1, 2) olan R → R ye parabolün denklemi, dereceden bir üzerinde
tanımlı ikinci dereceden y=a ( x−r )2+ k değişkenli tepe
fonksiyonun kuralını oluşturunuz. biçimindedir . fonksiyonun noktası ile
T (−2 ,−3 ) grafiğini herhangi
çizerek bir noktası
y=a ( x +2 )2−3 yorumlar. verilen
Başkatsayısınıbulmak için ikinci
üzerinde verilen nokta dereceden
yerine yazılır . fonksiyonu
(1 , 2 ) , f ( 1 )=2 bulur.
2
2=a (1+2 ) −3
5
5=9 a , a=
9
5 2
f ( x )= ( x+2 ) −3
9
8 2 2
f ( x )=x + 4 x+ 6, parabolü ile y = – f ( x )=a x +bx + cparabolü İkinci İkinci
3x – 4 doğrusunun birbirine göre ile y=mx+n doğrusunun dereceden bir dereceden
durumunu belirleyiniz. birbirlerine göre durumları, değişkenli bir
bu iki denklemin ortak fonksiyonun değişkenli
çözümü ile bulunur. Oluşan grafiğini fonksiyonu
ikinci dereceden denklemin çizerek n grafiğini
diskriminantına bakılır. yorumlar. çizerek
2
Δ=b −4 ac yorumlar.
Δ >0parabol ve doğru iki
noktada kesişir.
Δ=0 parabol ve doğru
birbirine teğettir.
Δ <0 parabol ve doğru
 kesişmez.
2
y=x + 4 x +6
y=−3 x−4
2
x + 4 x +6=−3 x−4
x 2+7 x +10=0
a=1 b=7 c=10
Δ=49−4.1 .10 =40
Δ>0
Parabol ve doğru iki farklı
noktada kesişir. Kesim
noktalarının apsisleri
denklemin kökleridir. Apsis
değerleri parabol veya doğru
denkleminde yerine yazılır
ordinatlar bulunur.
2
y =x +7 x +10
0= ( x +5 ) ( x +2 )
x=−5 x=−2
(−5 , 11 ) (−2 ,2 )
9 2
f ( x )=3 x −3 x +m, parabolü ile y
2
f ( x )=a x +bx + cparabolü İkinci
= 2x – m doğrusu teğet olduğuna ile y=mx+n doğrusunun dereceden bir
göre m değerini bulunuz. birbirlerine göre durumları, değişkenli
bu iki denklemin ortak fonksiyonun
çözümü ile bulunur. Oluşan grafiğini
ikinci dereceden denklemin çizerek
diskriminantına bakılır. yorumlar.
2
Δ=b −4 ac
Δ=0 parabol ve doğru
birbirine teğettir.
2
3 x −3 x+ m=2 x−m
2
3 x −5 x +2 m=0
a=3 ,b=−5 , c=2 m
Δ=b 2−4 ac=0
Δ=25−4.3 .2 m=0
25−24 m=0
25
=m
24

10 Bir top, yerden yukarıya doğru belli h ( t )=−16 t + 96 t

2
İkinci
bir hızla (m/sn.) atılıyor. Topun topun zamana bağlı dereceden
yerden yüksekliğini (h) zamana (t) yüksekliğini veren bu fonksiyonlarla
bağlı olarak veren ilişki, denklem 2. Dereceden bir modellenebilen
2
h ( t )=−16 t + 96 t şeklinde fonksiyon olup parabol problemleri
modelleniyor. Buna göre topun belirttiği için yerden çözer.
yerden en fazla kaç metre maksimum yüksekliği tepe
yüksekliğe ulaşacağını ve atıldıktan noktasının ordinatıdır.
kaç saniye sonra yere düşeceğini −b
T ( r , k ) , r= , k =f (r)
bulalım. 2a
 a=−16 , b=96 , c=0
−96 −96
r= = =3
2.16 −32
f ( 3 )=−16.9+96.3=144
k =144
Yere düşmesi ise parabolün x
eksenini kestiği noktalara
bakılarak bulunur.
y=0
2
0=−16 t + 96 t
0=16 t (−t+6 )
t=0 ,t=6
Parabolün kolları aşağı doğru
x eksenini t=6 da kesmekte
6. saniyede yere düşer.