TRİGONOMETRİ – 2

TRİGONOMETRİK DENKLEMLER

TRİGONOMETRİK DENKLEMLER Örnek...2 :

−√3
İçinde bilinmeyenin trigonometrik cos(2x+40)=
2
fonksiyonları bulunan, bilinmeyenin bazı denkleminin çözüm kümesini bulunuz
değerleri için doğru olan eşitliklere,
t r i g o n o m e t r i k d e n k l e m d e n i r. D e n k l e m i
sağlayan değerlere, denklemin kökleri;
köklerin oluşturduğu kümeye de çözüm
k ü m e s i d e n i r. Ç ö z ü m k ü m e s i n i b u l m a k
için yapılan işlemlere de denklemi çözme
d e n i r.

A) cos( x)=cos α DENKLEMİNİN ÇÖZÜMÜ

Birim çember üzerinde standart

pozisyonda α radyanlık yayın bitim
n o k t a s ı C , −α r a d y a n l ı k y a y ı n b i t i m B) sin(x )=sin α DENKLEMİNİN ÇÖZÜMÜ
noktası D olsun. Şekli inceleyiniz.
y Birim çember üzerinde standart
pozisyonda α radyanlık yayın bitim
n o k t a s ı C , π−α r a d y a n l ı k y a y ı n b i t i m
C noktası D olsun. Şekli inceleyiniz.
y Sinüs
c o s x= c o s α
x O Kosinüs ekseni
ise k bir tam K ekseni D
www.matbaz.com

sinx=sin α C
sayı olmak
üzere, π−α
ise k bir tam sayı
denklemin D olmak üzere, x
çözüm denklemin çözüm O K
kümesi kümesi aşağıdaki
a ş a ğ ı d a k i g i b i b u l u n u r. g i b i b u l u n u r.

Ç= { x : x = α + k .2π v e y a x = −α + k .2π }

GENEL OLARAK Ç = { x : x = α + k .2π v e y a x = π − α + k .2π }

cos(f (x))=cos(g(x))→
{ f (x)= g(x)+k .2π
f (x)=−g(x)+k .2π GENEL OLARAK

Örnek...1 :
sin(f (x))=sin (g (x))→
{ f (x)= g(x)+k.2 π
f(x)=π−g (x)+k .2 π
c o s ( 4 x − 6 0 )= c o s ( 2 x )
denkleminin çözüm kümesini bulunuz?
Örnek...3 :
s i n ( 5 x − 1 2 0 )= √3 denkleminin çözüm
2
kümesini bulunuz

12. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 1/5

TRİGONOMETRİ – 2
TRİGONOMETRİK DENKLEMLER

Örnek...4 : C) tan( x)=tan α DENKLEMİNİN ÇÖZÜMÜ

s i n ( 6 x − 4 0 )= c o s ( 2 x + 2 0 )
denkleminin çözüm kümesini bulunuz?
Birim çember üzerinde standart
pozisyonda α radyanlık yayın bitim
n o k t a s ı C , π +α r a d y a n l ı k y a y ı n b i t i m
n o k t a s ı E o l s u n . x= 1 d o ğ r u s u n a t a n j a n t
ekseni dendiğini öğrenmiştik. Orijinden
ve C ( ve E) noktasından geçen doğrunun
tanjant eksenini kestiği nokta D olsun.
İnceleyiniz. y

D
tanx=tan α C

ise k bir tam A x

sayı olmak O
üzere
E

Tanjant
ekseni
Ç = { x : x = α + k .π }
Örnek...5 :
s i n ( 2 x + 4 0 )= − s i n x
www.matbaz.com

denkleminin çözüm kümesini bulunuz?

GENEL OLARAK

tan (f (x))=tan (g (x))→ { f (x)= g (x)+k . π

Örnek...7 :
t a n ( x ) = √3
denkleminin çözüm kümesini bulunuz?

Örnek...6 : Örnek...8 :
sin(x)=−1 tan(5x−20o)=tan(3x+30o)
denkleminin (0,360) aralığında kaç farklı denkleminin çözüm kümesini bulunuz?
çözümü vardır?

12. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 2/5

TRİGONOMETRİ – 2
TRİGONOMETRİK DENKLEMLER

D) cot( x)=cot α DENKLEMİNİN ÇÖZÜMÜ Örnek...11 :

tan2x + √
2−2sin2x
c o t x= c o t α i s e k b i r t a m s a y ı o l m a k ü z e r e =1 d e n k l e m i n i n ( 0 , 9 0 )
cos 2x
arasındaki çözümünü kaçtır?
Ç= { x : x = α + k .π }

GENEL OLARAK

cot(f (x))=cot (g (x))→ { f (x)= g (x)+k . π

Örnek...9 :
cot(3x)=−1 denkleminin çözüm kümesini
bulunuz

Örnek...12 :
tanx+cotx = 4cos2x denklemini sağlayan x in
www.matbaz.com

pozitif en küçük değeri kaçtır?

Örnek...10 :
Cot(3x)=tan(2x) denkleminin çözüm kümesini
bulunuz

Örnek...13 :
2 cosx <cotx e ş i t s i z l i ğ i n i n ( 0 , 9 0 ) a r a l ı ğ ı n d a
çözüm kümesini bulunuz

12. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 3/5

TRİGONOMETRİ – 2
TRİGONOMETRİK DENKLEMLER

a • b≠0 ,a , b∈ℝ o l m a k ü z e r e f (sinx , cosx)=0 d e n k l e m i n d e s i n x v e c o s x

a s i n x + b c o s x= c b i ç i m i n d e k i d e n k l e m l e r e ifadelerinin dereceleri eşitse bu tür
k l a s i k d e n k l e m l e r d e n i r. B u d e n k l e m l e r b denklemlere homojen trigonometrik
a c d e n k l e m d e n i r. B u t ü r d e n k l e m l e r d e
ye bölünüp sinx +cosx = b i ç i m i n e
b b eşitliğin her iki yanı cosx in uygun
getirildikten sonra (cosx katsayısı 1 kuvvetine bölünerek cebirsel hale
a getirilebilir
y a p ı l d ı k t a n s o n r a ) tan (θ)= dönüşü ile
b
beraber yay toplam fark bağıntıları
k u l l a n ı l a r a k ç ö z ü l ü r.
U y a r ı f (x)=msinx +n cosx f o n k s i y o n u x i n Örnek...17 :
gerçek sayı değerleri için sin2 x−2 cosx • sinx−8 cos 2 x=0 o l d u ğ u n a g ö r e
[− √ m2 +n2 , √ m2 +n 2 ] a r a l ı ğ ı n d a d e ğ e r l e r a l ı r tanx değeri kaça eşit olabilir?

Örnek...14 :
√ 2 sinx +√ 3cosx =3 d e n k l e m i n i n ç ö z ü m
kümesini bulunuz.
www.matbaz.com

Örnek...15 :
√ 3 sinx+cosx= √ 2 d e n k l e m i n i n ç ö z ü m k ü m e s i n i
bulunuz.

Örnek...18 :
sin2 x+( √ 3+1)cosx • sinx + √ 3 cos 2 x=0 d e n k l e m i n i n
çözüm kümesini bulunuz.

Örnek...16 :
3 sinx+4 cosx =5 d e n k l e m i n i n ç ö z ü m k ü m e s i n i
bulunuz.

12. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 4/5

TRİGONOMETRİ – 2
TRİGONOMETRİK DENKLEMLER

DEĞERLENDİRME

6) sinx−tan60.cosx=1 denkleminin en küçük

1) cos22x−sin22x=sinx denkleminin (0,180) kökü kaçtır?
arasında kaç kökü vardır?

7) sinx+cosx=1 denkleminin kökler toplamı

2) tan(4x−20).tan(2x)=1 denkleminin çözüm kaçtır?
kümesini bulunuz?

www.matbaz.com

1 1 4
8) + = denkleminin (0,500)
1−cosx 1+cosx 3
3) secx=2 denkleminin çözüm kümesini aralığında kaç kökü vardır?
bulunuz?

4) 2cos2x−3cosx−2=0 denkleminin çözüm

kümesini bulunuz? 9) cos3x+2sin3x= 3cosxsin2x denklemini sağlayan
dar açı kaç derecedir?

5) cos2x−sin2x=2sin2x−cos2x denkleminin 10) a.sinx+b.cosx=c denkleminin çözüm

çözüm kümesini bulunuz? kümesinin boş olmaması için a, b ve c
arasında hangi bağıntı olmalıdır?

12. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 5/5