Si mund t’i rinovojmë ndërtesat ekzistuese dhe të

krijojmë ndërtesa të reja për të minimizuar

përdorimin e energjisë?
Punuan: Andi Nikolli, Andia Koxhaj, Dea Hazisllari,
Glen Trushi, Ines Mersini
Çfarë është energjia elektrike?
Energjia elektrike është një formë
energjie e përftuar nga energjia elektrike
potenciale. Elektriciteti është një emërtim
i përgjithshëm për llojshmërinë e
dukurive që ndodhin nga prania dhe
rrjedha e ngarkesës.
Kjo përfshin shumë dukuri të
mirënjohura fizikore si rrufeja, fushat
elektromagnetike dhe rrymat elektrike,
dhe është vënë në përdorim industrial në
elektronikë dhe fuqinë elektrike.
 Efikasitet i ulët në ndërtesa
Kursimi i energjisë është i domosdoshëm pasi
është fillimi i një zinxhiri të tërë. Pa një
shpenzim më të lartë të energjisë, nuk duhet aq
shumë lëndë e parë (kryesisht lëndë djegëse
fosile) për ta gjeneruar atë. Prandaj, duke mos
gjeneruar sa më shumë energji, ne nuk do të
shkaktojmë ato emisione të gazrave serë që janë
duke rritur ngrohjen globale dhe ndryshimin e
klimës.

Është e nevojshme të përparojmë në ndërtimin e

ndërtesave me konsum të ulët të energjisë dhe të
përqendrohemi në rinovimin e sistemeve
ekzistuese të ndërtesave. Rehabilitimi i
ndërtesave është i domosdoshëm në një situatë
të tillë.
 Llogaritja e efikasitetit të energjisë në ndërtesa

Gjëja e parë është të njohim energjinë që konsumohet gjatë një viti të tërë në kushte normale të përdorimit.
Bëhet fjalë për të bërë një llogaritje totale të të gjithë konsumit vjetor të shtëpisë sonë në të cilën kalojmë
pjesën më të madhe të kohës dhe në të cilën jetojmë zakonisht. Na duhen të dhëna për konsumin e ngrohjes,
ujit të nxehtë, energjisë për pajisje, ndriçimit, ventilimit, etj. Ato shprehin vlera të caktuara të konsumit në
fund të vitit. Këto të dhëna maten në kilovat në orë dhe për metër katror të shtëpisë në kilogram CO2 të
emetuar për metër katror të shtëpisë.
Ky rezultat korrespondon me shkallën e efikasitetit të energjisë në ndërtesa. Për ta bërë edhe më të qartë, për
të njohur efikasitetin e energjisë në një ndërtesë, përdoren tregues të bazuar në emetimet vjetore të CO2 dhe
konsumi vjetor i energjisë së përtëritshme që kemi në shtëpi. Nëse në shtëpinë tonë kemi energji mini-erë ose
panele diellore, ky konsum nuk do të gjenerojë asnjë lloj emetimi në atmosferë, prandaj nuk duhet të
përfshihet në llogaritjen totale.
 Bazuar në rezultatet e marra në ekuacionin e mëparshëm, duhet ta krahasojmë atë me të dhënat që
kemi në klasifikim. Klasifikimi tregohet përmes shkronjave nga A në G.

Klasifikimi i energjisë Nëse një shtëpi ka kategorinë A, ajo do të jetë konsumuese deri në 90% më pak energji sesa ajo e
vlerësuar në nivelin më të ulët. Një klasë B do të konsumojë rreth 70% më pak se pjesa tjetër dhe

i një ndërtese një klasë tjetër do të konsumojë 35% më pak. Këto kategori arrihen vetëm duke zbatuar masat e
nevojshme të përbashkëta që zvogëlojnë konsumin e energjisë në shtëpi.
Kjo seri e masave janë ndryshimi i llambave për LED ose konsum i ulët, përmirësimi i izolimit termik
në mure dhe fasada, dritare me xham të dyfishtë, ngrohje efikase etj.
 Metodat e reja për kursimin e energjisë
Për të arritur qëllimin për të reduktuar gjurmën e karbonit
të një ndërtese dhe kostot totale të energjisë, duke rritur
gjithashtu komoditetin dhe kënaqësinë e banorëve,
arkitektët fokusohen në përmirësimin e efikasitetit të
mbështjelljes së ndërtesës. Zarfi është vendi ku mund të
ndodhë kalimi efektiv i energjisë përmes pjesës së
jashtme ose membranës së një ndërtese. Duke reduktuar
sasinë e shkeljes që ndodh përmes zarfit, temperatura e
brendshme e ndërtesës mbahet më e rregullt dhe e
parashikueshme. Kjo rezulton në një ndërtesë më të
rehatshme termikisht dhe, në këtë mënyrë, një dizajn
ndërtesash më efikase në energji.
 Izolimi i ndërtesës
Izoluesit e ndërtesave janë materiale të përdorura në një ndërtesë për të reduktuar
rrjedhën e energjisë termike. Shpesh një material izolues do të zgjidhet për aftësinë e
tij për të kryer disa funksione në të njëjtën kohë.
Izolimi është një investim i rëndësishëm ekonomik dhe mjedisor për ndërtesat. Duke
instaluar izolim, ndërtesat përdorin më pak energji për ngrohje dhe ftohje dhe
banorët përjetojnë më pak ndryshueshmëri termike. Riparimi i ndërtesave me izolim
të mëtejshëm është një taktikë e rëndësishme për zbutjen e ndryshimeve klimatike,
veçanërisht kur ndërtesat ngrohen me naftë, gaz natyror ose energji elektrike me
bazë qymyri.
Qeveritë vendore dhe kombëtare dhe ndërmarrjet shpesh kanë një përzierje stimujsh
dhe rregulloresh për të inkurajuar përpjekjet për izolim në ndërtesat e reja dhe të
rinovuara si pjesë e programeve të efikasitetit në mënyrë që të reduktojnë
përdorimin e energjisë në rrjet dhe ndikimet e saj mjedisore dhe kostot e
infrastrukturës.
 Çfarë është izolimi termik?
Izolimi termik zakonisht i referohet përdorimit të materialeve të përshtatshme izoluese dhe përshtatjeve të
projektimit për ndërtesat për të ngadalësuar transferimin e nxehtësisë përmes mbylljes për të zvogëluar humbjen dhe
fitimin e nxehtësisë. Transferimi i nxehtësisë shkaktohet nga ndryshimi i temperaturës ndërmjet ambienteve të
brendshme dhe të jashtme. Nxehtësia mund të transferohet ose me përçueshmëri, konveksion ose rrezatim.
Shpejtësia e transmetimit është e lidhur ngushtë me mesataren përhapëse. Nxehtësia humbet ose fitohet nga
transmetimi përmes tavaneve, mureve, dyshemeve, dritareve dhe dyerve. Ky reduktim dhe përvetësim i nxehtësisë
zakonisht janë të padëshiruara. Ai jo vetëm që rrit ngarkesën në sistemin ngrohje/ftohje duke rezultuar në më shumë
humbje energjie, por gjithashtu zvogëlon komoditetin termik të njerëzve në ndërtesë. Termoizolimi në ndërtesa është
një faktor i rëndësishëm në arritjen e komfortit termik për banorët e saj. Izolimi redukton humbjen ose fitimin e
padëshiruar të nxehtësisë dhe mund të ulë kërkesat për energji të sistemeve të ngrohjes dhe ftohjes.

Materiale izoluese: Tekstil me fije qelqi, Celuloza, Lesh mineral, Shkumë poliuretani, Polistireni
 Rëndësia e izolimit termik
Izolimi termik mund të luajë një rol të rëndësishëm në ndërtesa. Rreth 40% e konsumit të energjisë mund t'i atribuohet ndërtesës, e konsumuar
kryesisht nga ngrohja ose ftohja. Izolimi i mjaftueshëm termik është detyra themelore që siguron një mjedis të shëndetshëm të brendshëm dhe
kundër dëmtimeve të strukturave. Ai është gjithashtu një faktor kyç në trajtimin e konsumit të lartë të energjisë, mund të zvogëlojë rrjedhën e
nxehtësisë nëpër mbështjellësin e ndërtesës. Izolimi i mirë termik gjithashtu mund të sjellë përfitimet e mëposhtme për ndërtesën:

1. Parandalimi i dëmtimit të ndërtesës të shkaktuar nga formimi i lagështirës në brendësi të mbështjellësit të ndërtesës. Termoizolimi siguron
që temperaturat e sipërfaqes së dhomës të mos bien nën një nivel kritik, gjë që shmang kondensimin dhe formimin e mykut. Sipas raporteve të
dëmtimit të ndërtesave, 12.7% dhe 14% e dëmtimeve të ndërtesave ishin shkaktuar nga problemet e mykut. Nëse ndërtesa nuk ka izolim të
mjaftueshëm termik, lagështia e lartë relative brenda ndërtesës do të çojë në kondensim dhe përfundimisht do të rezultojë në probleme me
mykun.

2. Krijimi i një ambienti termik komod për njerëzit që jetojnë në ndërtesë. Izolimi i mirë termik lejon temperatura mjaft të larta brenda
ndërtesës gjatë dimrit, dhe gjithashtu arrin të njëjtin nivel komforti termik duke ofruar temperaturë relativisht të ulët të ajrit në verë.

3. Reduktimi i energjisë së padëshiruar të ngrohjes ose ftohjes. Izolimi termik zvogëlon shkëmbimin e nxehtësisë përmes mbështjellësit të
ndërtesës, gjë që lejon makinat e ngrohjes dhe ftohjes të arrijnë të njëjtën temperaturë të ajrit të brendshëm me më pak energji të futur.
 Panelet diellore
Paneli diellor ose thjesht paneli solar është një
montim i qelizave fotovoltaike në një kornizë
energjetike solare. Panelet diellore përdorin
rrezet e diellit si burim energjie për të
gjeneruar elektricitet me rrymë direkte. Një
koleksion i moduleve PV quhet një panel PV
dhe një sistem panelesh PV quhet një grup
panelesh. Vargjet e një sistemi fotovoltaik
furnizojnë me energji elektrike diellore
pajisjet elektrike.
 Sa kursejnë panelet diellore në
faturat e energjisë elektrike?
Pjesa më e madhe e tërheqjes fillestare të përdorimit
të energjisë diellore është ulja e kostos së faturave
mujore të energjisë elektrike dhe të shërbimeve. Por
sa kursen në të vërtetë solari në këto fatura? Epo,
shumë varet nga sa energji fotovoltaike (PV)
prodhon sistemi juaj.

Sa më shumë të prodhojë sistemi juaj, aq më shumë

mund të kurseni me panele diellore. Në mënyrë
tipike, një sistem diellor për banim prodhon diku
nga 350-850 kilovat orë (kWh) në muaj. Shtëpia
mesatare përdor afërsisht 909 kWh energji në muaj
(sipas Administratave të Informacionit të Energjisë
në SHBA), kështu që zotërimi i energjisë diellore
mund t’ju kursejë deri në 90% në faturat tuaja
mujore të energjisë elektrike.

Sa do ta shpëtojnë mjedisin
panelet tuaja diellore?
Qelizat fotovoltaike bëjnë një sërë gjërash për mjedisin tonë, me çka nënkuptojmë se ato
nuk bëjnë gjërat e dëmshme. Shumë kompani elektrike janë ende me energji qymyri dhe
nxjerrin dioksid karboni si nënprodukt. Gjatë jetës së tij, sistemi diellor mesatar i banimit
do të kompensojë energjinë e prodhuar nga djegia e mbi 80 tonë qymyr ose 175 ton dioksid
karboni. Çdo sistem i instaluar mund të krahasohet me heqjen e dy automjeteve me djegie
gazi që lëvizin mbi 150,000 milje secila.
Alternativa të tjera për prodhimin e energjisë përfshijnë hidrocentralin ose energjinë
bërthamore, të cilat të dyja kërkojnë sasi masive të ujit. Panelet diellore përdorin zero ujë
dhe kështu nuk ka asnjë shans për të ndryshuar ekosistemet siç bëjnë digat e shtrenjta ose
ndotja e mundshme nga rreziqet e rrezatimit. Shmangia e konsumit të panevojshëm të ujit,
në disa shtete, mund të ndihmojë gjithashtu seriozisht me problemet e mungesës së ujit.
Sa më shumë panele diellore të instalojë një vend, aq më pak digjen kompanitë e energjisë
së qymyrit, që do të thotë se ajri është më i pastër. Zyra e SHBA për Efiçiencën e Energjisë
dhe Energjinë e Rinovueshme vlerësoi se reduktimi i ndotjes mund të nënkuptojë
ekuivalentin e shpëtimit të mbi 25,000 jetëve.
Energjia e gjeneruar dhe burimet e kursyera për ta bërë këtë është e barabartë me mbjelljen
e 4000 pemëve. Kur instaloni panele diellore, ju jo vetëm që kurseni në faturën tuaj,
zotëroni energjinë tuaj dhe ia ktheni rrjetit tuaj të energjisë, ju po bashkoni një tërësi më të
madhe në përpjekjen për të reduktuar ndotjen dhe për të ruajtur ekosistemin tonë.
 Llambat LED
LED është një teknologji shumë efikase e ndriçimit me energji dhe ka potencialin për të
ndryshuar rrënjësisht të ardhmen e ndriçimit. LED-et përdorin të paktën 75% më pak
energji, dhe zgjasin 25 herë më shumë, sesa ndriçimet e thjeshta.Përdorimi i gjerë i
ndriçimit LED ka ndikimin të madhë në kursimin e energjisë.

• Më të sigurta: LED-ët janë shumë më të ftohtë se dritat thjeshta, duke zvogëluar

rrezikun e djegies.
• Më të forta: LED janë bërë me lente epoksi, jo qelqi, dhe janë shumë më rezistente
ndaj thyerjes.
• Qëndrueshmëri më e gjatë: Të njëjtat drita LED gjithashtu mund të përdoret deri në 40
sezone pushimesh.
• Më e lehtë për t'u instaluar: Deri në 25 tela LED mund të lidhen nga fundi në fund pa u
mbingarkuar.

Siç e cekëm më lartë dritat LED kanë më shumë përparësi sesa ato të thjeshta. Janë më:
të buta për syrin, janë më të lira, shpenzon më pak energji elektrike, etj.
Si LED janë të ndryshme

Ndriçimi LED është shumë i ndryshëm nga burimet

e tjera të ndriçimit siç janë llambat e thjeshta.
Dallimet kryesore e dritës LED me dritat e thjeshta:
Burimi i dritës: Një përzierje e LED-ve të kuqe,
jeshile dhe blu të cilat përdoren për të bërë dritën e
bardhë.
Drejtimi: LED lëshojnë dritë në një drejtim specifik,
duke zvogëluar nevojën për reflektorë dhe
shpërndarës që mund të bllokojnë dritën. Kjo veçori
i bën LED-të më efikase.
Nxehtësia: LED-ët lëshojnë shumë pak nxehtësi. Në
krahasim, llambat e thjeshta lëshojnë 90% të
energjisë së tyre.
 Produkte LED
Ndriçimi LED aktualisht është i disponueshëm në një larmi të gjerë të produkteve shtëpiake dhe industriale, dhe lista po rritet çdo vit. Zhvillimi i
shpejtë i teknologjisë LED çon në më shumë produkte dhe përmirësim të efikasitetit të prodhimit, gjë që sjell edhe çmime më të ulëta. Më poshtë janë
disa nga llojet më të zakonshme të produkteve LED.
• Ndriçimi industrial dhe tregtar
Efikasiteti i lartë dhe natyra e drejtimit të LED-ve i bën ato ideale për shumë përdorime industriale. LED janë gjithnjë e më të zakonshme në dritat e
rrugës, ndriçimin e garazhit për parkim, vendkalimin dhe ndriçimin e zonave të tjera në natyrë.
• Ndriçimi i kuzhinës
Për shkak se LED janë të vogla, ato janë ideale për ndriçimin e pikave për recetat e gatimit dhe leximit. Ngjyra mund të duket më e mire sesa është
zakonisht e në një kuzhinë.
• Llamba Zëvendësuese LED
Me përmirësime të performancës dhe rënie të çmimeve, llambat LED mund të zëvendësojnë deri në 75 llamba thjeshta prej 75 Watt. Është e
rëndësishme të lexoni Etiketën për t'u siguruar që produkti është shkëlqimi dhe ngjyra e duhur për vendndodhjen e synuar.
• Dritat e festave LED
LED konsumojnë shumë më pak energji elektrike sesa llamba thjeshta, dhe vargjet dekorative të dritës LED siç janë dritat e pemës së Vitit Të Ri nuk
janë të ndryshme.
 Pse duhet të kursehet energjia elektrike në shtëpi?
Kursimi i energjisë është një detyrim moral ndaj mjedisit dhe në të njëjtën kohë një domosdoshmëri
që kontribuon në mirëqenien ekonomike të secilit prej nesh falë një ulje të konsumit. 80% e dioksidit
të karbonit të emetuar në atmosferë gjenerohet nga prodhimi i energjisë dhe përfaqëson 89% të
gazrave serë që rrjedhin nga aktivitetet njerëzore.
Sot ne jemi në një pikë kthese në sistemin energjetik botëror përpara të cilit është thelbësore të
zbatohet një ndryshim rrënjësor në menaxhimin e konsumit, mënyra më e mirë për ta bërë këtë është
kursimi i energjisë duke shmangur harxhimin.
Le të shohim në detaje cilat janë arsyet themelore pse duhet të kurseni energji dhe cilat masa
paraprake duhet të merrni për të filluar ta bëni atë në një mënyrë të vetëdijshme.
Reduktimi i konsumit të energjisë sot bëhet një qëndrim i domosdoshëm për dy arsye themelore dhe
të lidhura ngushtë: kufizimi i shterimit të karburanteve fosile dhe zvogëlimi i ndotjes duke luftuar
ndryshimin e klimës.
Të ballafaquar me një kërkesë gjithnjë në rritje për energji, sot ne jemi duke dëshmuar një varfërim
të burimeve të energjisë jo të rinovueshme të cilat i përdorim për prodhimin e energjisë elektrike dhe
për ngrohje.
Në mënyrë që të zgjasim rezervat tona të energjisë për aq kohë sa të jetë e
mundur dhe të mbrojmë shëndetin e planetit, është thelbësore që të
kursejmë energji dhe të zbatojmë një reduktim të vetëdijshëm të
konsumit.
Prodhimi i dioksidit të karbonit, i përcaktuar nga djegia e materialeve
fosile të pa rinovueshme, ka përkeqësuar efektin serë me kalimin e kohës,
i cili nga ana e tij ka çuar në një rritje të temperaturës globale.
Ky fenomen rrezikon të shkaktojë pasoja katastrofike në klimën e planetit
tonë, prandaj ne duhet të kursejmë energji dhe të zbatojmë një strategji të
mirë për të zvogëluar ndikimin e konsumit tonë në mjedis.
Zgjidhja për të zvogëluar stresin mjedisor është kursimi i energjisë bazuar
gjithashtu në përdorimin e energjisë alternative dhe të ripërtëritshme, të
cilat kontribuojnë në përmirësimin e shëndetit tonë dhe të mjedisit në të
cilin jetojmë.
Është thelbësore të zbatohet një revolucion i vërtetë i energjisë përmes
zakoneve të mira të përditshme, këtu janë disa këshilla për të kursyer
energji dhe për të shmangur harxhimin e saj.
Kursimi i energjisë nënkupton vënien në praktikë të ndërhyrjeve efektive
dhe sjelljeve të vetëdijshme që garantojnë një ulje të konsumit dhe një
rehati më të madhe jetese dhe mjedisore.
 Ka disa mënyra për të filluar ta bëni atë dhe të jepni një kontribut
inteligjent në respektimin e mjedisit, këtu janë disa:
Të dish se sa konsumon një pajisje
dhe cilat pajisje thithin më shumë
energji është thelbësore për të filluar
zbatimin e strategjive të duhura të
kursimit të energjisë.
Zëvendësoni llambat tradicionale me
LED, të cilat janë më të
qëndrueshme dhe më të lira, do të
siguroni kursime të mira dhe mund
t'i përdorni për të ndriçuar në
mënyrë efektive si pjesën e
brendshme dhe të jashtme të
shtëpisë tuaj me kosto të ulët.
Për të kursyer energji në shtëpi,
Pajisjet e klasës A ose më të larta (A
është thelbësore që të përfitoni nga
+ A ++ A +++) sigurojnë kursime
drita natyrore sa më shumë që të jetë
më të mëdha të energjisë,
e mundur, duke shmangur ndezjen e
kontrolloni klasën e pajisjeve që
dritave nëse nuk është e nevojshme
blini duke u këshilluar me etiketën e
dhe mos harroni t'i fikni ato në
energjisë për të filluar kursimin.
dhoma më pak të frekuentuara.
Megjithëse kostot fillestare shpesh
Vlerësoni instalimin e një sistemi
mund të jenë të larta, me një ulje të
fotovoltaik për ngrohjen e ujit,
qartë të kostove në vazhdimësi ju do
ngrohje dhe kondicionimin e
të amortizoni investimin fillestar
dhomës.
shumë mirë me kalimin e kohës.
Faleminderit për vëmendjen!