Dokumentacja programu doboru blach firmy

„Blachy Pruszyński”

wersja 1.4

Warszawa, wrzesień 2006

„KOTEX” Aleksandra Kociatkiewicz

02-954 Warszawa, Królowej Marysieńki 26c
www.kotex.waw.pl
 Spis treści:

1. Wstęp
2. Opis działania programu
3. Instalacja programu
4. Korzystanie z programu
5. Wyniki
6. Zakres działania programu
7. Komunikaty wyświetlane w czasie pracy
8. Wymagania programu
9. Różnice w stosunku do poprzednich wersji

Załącznik 1: Przykłady wyników

Załącznik 2: Struktura danych
Załącznik 3: Struktura pakietu i lista plików

2
 1. Wstęp
Niniejszy opis dotyczy pakietu programów, w którego jądro stanowi program BP (wersja
1.4) przeznaczony do dobierania z katalogu firmy „Blachy Pruszyński” blach spełniających
określone warunki.

2. Opis działania programu

Jeżeli po włożeniu płytki CD do napędu program nie wystartuje automatycznie należy go
odnaleźć w katalogu głównym płytki i uruchomić program BP_CD.exe.

Pierwszym okno programu wygląda następująco:

Rys. 1. Okno programu BP_CD

Jak widać użytkownik może kliknąć myszką w jeden z niżej opisanych przycisków:

Zainstaluj program na dysku / Install program on hard disk – spowoduje to przejście do

instalacji opisanej w p. 3.

Uruchom program z CD / Run from CD – uruchamia program BP.exe służący do

wyszukiwania blach spełniających określone warunki – patrz p. 4.

Przycisk Uruchom program z CD / Run from CD jest nieaktywny przy pierwszym użyciu
programu. Przycisk ten uaktywni się gdy program BP_CD.exe odnajdzie na twardym dysku
komputera już zainstalowany program BP.exe. Wybranie myszą tego przycisku uruchomi
wersję zainstalowaną na twardym dysku, nie zaś wersję z CD.
Pozornie funkcja ta nie ma szerszego uzasadnienia, ale może być przydatna np. w sytuacji
dysponowania różnymi wersjami programu.

Anuluj/Quit – zamyka okno przedstawione na Rys. 1 i kończy działanie programu.

3
3. Instalacja programu
Instalacja pakietu przebiega standardowo. W czasie instalacji na dysku twardym
umieszczane są programy pakietu, pliki robocze i katalog blach, a w razie potrzeby
dodatkowe biblioteki systemowe. Użytkownik może akceptować ustawienia standardowe lub
wprowadzić własne preferencje. Standardowo program umieszczany jest w katalogu
C:\Program Files\BP i tworzy w Menu Start\Programy w grupie BP.

Pakiet BP zajmuje około 6.5 MB na dysku twardym, zależnie od tego, które biblioteki są już
zainstalowane w komputerze, systemu plików itp.

Program instalacyjny nie instaluje na pulpicie skrótu do programu. Użytkownik może tego
dokonać we własnym zakresie w standardowy sposób. Na płycie CD w katalogu Instal
znajdują się trzy ikony BP1.ico, BP2.ico i BP3.ico – należy wybrać tę, która najbardziej
pasuje do kompozycji pulpitu.

4. Korzystanie z programu.
Po uruchomieniu programu pojawia się okno przedstawione na Rys. 2.

Rys. 2. Okno powitalne programu BP

Zadaniem użytkownika jest wybór języka – postawienie myszką kropki obok flagi
reprezentującej wybrany język.

Bezpośrednim efektem wyboru języka jest zmiana napisu na przycisku w prawym dolnym
rogu okna. W sytuacji przedstawionej na rys.2 wybrany jest język polski (dalej). Kliknięcie
w ten przycisk powoduje przejście do okna wprowadzania danych – rys. 3.

4
 Kliknięcie w przycisk "zamknij" umieszczony w lewym dolnym rogu
okna powoduje zakończenie pracy programu. Przycisk ten lub jego
ikonka pojawiają się w innych oknach programu i w każdej sytuacji służą do kończenia
pracy programu.

Rys. 3. Okno wprowadzania danych

Na rys. 3 przedstawione jest okno wprowadzania danych w języku polskim. Wybranie w

poprzednim kroku innego języka, zaowocowałoby wyświetleniem na ekranie innych
napisów. Jednostki (miana) we wszystkich językach pozostają takie same i nie są tłumaczone
na cyrylicę.

Użytkownik musi wprowadzić wymagane wartości liczbowe, zadecydować o schemacie

podparcia blachy (jedno przęsło, dwa lub trzy), układzie blachy (POZYTYW lub
NEGATYW) i dopuszczalnym stosunku ugięcia do rozpiętości.

Uwagi do przypadków szczególnych:

1. Dla schematu jednoprzęsłowego szerokość podpory wewętrznej nie ma znaczenia i ta
pozycja jest nieaktywna.

2. Zaznaczenie „Nieokreślonej” liczby przęseł powoduje trzykrotny przebieg programu i

wygenerowanie wyników dla wszystkich trzech dopuszczalnych przez program liczby
przęseł.

3. Zaznaczenie opcji "Ograniczenie wytrzymałości ze wzgl. ppoż." skutkuje wyświetleniem

dodatkowego okna służącego do ograniczenia stopnia wykorzystania wytrzymałości
materiału wymaganego niekiedy ze względów przeciwpożarowych.

5
Następnym krokiem jest kliknięcie w jeden z trzech przycisków u dołu ekranu, co jest
równoznaczne z określeniem trybu doboru lub sprawdzenia blachy. Można zażądać
automatycznego wyboru najlżejszej blachy lub pokazania wszystkich blach spełniających
zadane warunki. Można też zażądać sprawdzenia stopnia wykorzystania nośności określonej
blachy (funkcja "Sprawdź określoną blachę").

Uwaga: Opcja "Ograniczenie wytrzymałości ze wzgl. ppoż." ma charakter filtru,

program akceptuje tylko blachy, dla których spełniony jest dodatkowy warunek
ograniczonego wykorzystania nośności blachy. Filtr taki może być zastosowany w
przypadku funkcji "Sprawdź wszystkie blachy" oraz "Znajdź najlżejszą blachę". W
przypadku funkcji "Sprawdź określoną blachę" użycie filtru traci sens, więc
zaznaczenie omawianej opcji dezaktywuje funkcję "Sprawdź określoną blachę".
Ponowne uaktywnienie funkcji "Sprawdź określoną blachę" następuje po
"odznaczeniu" , tj. usunięciu zaznaczenia, tej opcji.

Kliknięcie w umieszczony w przycisk "zamknij" umieszczony w lewym dolnym rogu ekranu

powoduje podobnie jak poprzednio zakończenie pracy programu.

Chwilę po uruchomieniu funkcji "Znajdź wszystkie blachy" lub "Szukaj najlżejszej blachy"
pojawia się okno wyników – patrz p. 5.

W przypadku wybrania funkcji "Sprawdź określoną blachę" zostanie wyświetlone następne

okno:

Rys. 4 Okno wyboru blachy

Po rozwinięciu listy typów blach (za pomocą przycisku ze strzałką w dół) należy wskazać
typ blachy, a następnie w analogiczny sposób wybrać jej grubość.

Wybór blachy należy zatwierdzić przyciskiem "dalej".

5. Wyniki
Zawartość okna wyników różni się nieco zależnie do wprowadzonych danych i wybranej
funkcji. Przykładowe wyniki zamieszczone są w Załączniku 1.

6
 Dla każdej z dobranych blach, lub dla najlżejszej blachy, lub dla wskazanej blachy podawane
są:
- identyfikator typu blachy
- jej grubość (mm)
- ciężar (kG/m2)
- minimalny i maksymalny moment bezwładności (cm4/m)
- procent wykorzystania nośności z warunku na wytrzymałość
- procent wykorzystania nosności z warunku ugięcia

U góry okna wyników pojawia się pasek z przyciskami:

Wydruk wyników na drukarce domyślnej

Wydruk wyników z możliwością wyboru drukarki

Zapis wyników na dysku w formacie EMF (Enhanced Meta File) – użytkownik

zostanie zapytany o nazwę i lokalizację pliku.

Powrót do okna wprowadzania danych

Wywołanie okna do edycji dwóch wierszy nagłówka (por. rys. 4) – patrz niżej.

Przycisk zakończenia pracy programu omówiony został wcześniej.

Po ewentualnym wybraniu funkcji (przycisku) edycji nagłówka pojawia się okno jak na rys.
5. W oknie tym wyświetlone są dwie linie tekstu, które użytkownik może dowolnie
modyfikować. Przy każdym uruchomieniu programu wyświetlany jest nagłówek ostatnio
używany.

7
 Zatwierdzenie
"Gumki" służą do treści nagłówka i
wyczyszczenia powrót do okna
wpisów wyników

Rys. 5. Okno edycji nagłówka

Napis na przycisku "dalej" zależy oczywiście od języka wybranego w pierwszym oknie

programu. Efekt wprowadzenia nagłówka widoczny jest natychmiast w oknie wyników.

6. Komunikaty wyświetlane podczas pracy

W przypadku gdy iloczyn liczby przęseł i rozpiętości przęsła przekracza 14 m, drukowane

jest stosowne ostrzeżenie (z uwagi na możliwość wystąpienia problemów transportowych).

W trybie sprawdzania określonej blachy mogą być wyświetlone następujące komunikaty:

- Rozpiętość przęsła za duża dla wybranego typu blachy!

- Ten typ blachy nie jest zalecany dla danej rozpiętości!
- Min. szerokość podparcia dla tego typu blachy wynosi...
- Min. szerokość podparcia dla tego typu blachy wynosi...

Komunikaty te odpowiadają ograniczeniom opisanym dalej w p. 7. Komunikaty "krytyczne"

wymagające modyfikacji danych opatrzone są znakiem "stop" – wyświetlany jest wówczas
tylko klawisz "powrót". Komunikat ostrzegawczy opatrzony jest znakiem "informacja" a w
oknie wyświetlany jest także przycisk "dalej".

7. Zakres działania
Program bierze pod uwagę następujące blachy produkcji „Blachy Pruszyński”:
T35, T35E, T45, T50, T55, T60, T92, T135, T150, T160.

Tablica 1 zawiera tablicę grubości dla poszczególnych typów blach.

W programie przewidziano następujące ograniczenia szerokości podparcia na podporze

pośredniej:

8
Dla blach T35, T35E, T45: b = 60 mm
Dla blach T50, T55, T60: bmin = 60 mm, bmax = 160 mm
Dla blach T92 i T135: bmin = 60 mm, bmax = 300 mm
Dla blach T150 i T160: bmin = 80 mm, bmax = 160 mm

W trybach "Znajdź wszystkie blachy" i "Szukaj najlżejszej blachy" podanie szerokości

podpory wewnętrznej spoza tego zakresu, nie blokuje programu. Dobierana jest blacha o
szerokości pośredniego podparcia najbliższej do szerokości deklarowanej przez
użytkownika. Dla podanej szerokości b < 60 mm będzie to 60 mm, dla szerokości większej
od szerokości maksymalnej będzie to maksymalna szerokość dla danej blachy, czyli 60 , 160
bądź 300 mm, a fakt ten będzie odnotowany w wynikach.

Tablica 1. Grubości poszczególnych typów blach

Typ blachy Przewidziane grubości blach [mm]

T35 0.50, 0.60, 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90
T35E 0.50, 0.60, 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90
T45 0.50, 0.60, 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00
T50 0.50, 0.60, 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.10, 1.15,1.25
T55 0.50, 0.60, 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.10, 1.15,1.25, 1.50
T60 0.50, 0.60, 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.10, 1.15,1.25, 1.50
T92 0.63, 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.10, 1.15,1.25, 1.50
T135 0.70, 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.10, 1.15,1.25, 1.50
T150 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.15,1.25, 1.50
T160 0.75, 0.80, 0.88, 0.90, 1.00, 1.15,1.25, 1.50

Dopuszczalne rozpiętości przęseł dla poszczególnych typów blach podano w Tabl. 2.

Podanie rozpiętości spoza tej tablicy powoduje pominięcie stosownej blachy. Np.przy
podaniu rozpętości 7.0m (7000 mm) program pominie wszystkie blachy oprócz T135.

Tablica 2. Rozpiętości przęseł dla poszczególnych typów blach [mm]

Typ blachy Minimalna rozpiętośc przęsła Maksymalna rozpiętość przęsła

T35 1000 4500
T35E 1000 4500
T45 1000 4500
T50 1000 5000
T55 1000 6000
T60 1250 6000
T92 1500 6000
T135 2000 10000
T150 4000 12500
T160 4000 12500

9
 8. Wymagania programu
Program działa na dowolnym komputerze, wyposażonym w Windows 95, 98, Me, NT (SP4),
2000 lub XP.
Nie wymaga dużej pamięci operacyjnej, będzie działał, o ile będzie działał system Windows.
Niezbędne jest wyposażenie komputera w napęd CD (lub dostęp do napędu poprzez sieć).
Do instalacji program potrzebuje ok 7 MB na dysku twardym, do użytkowania programu z
CD (bez instalacji) potrzeba ok. 1.5 MB na dysku twardym (w katalogu TEMP).
Wyniki mogą być drukowane na dowolnej drukarce dostępnej z komputera na którym
zainstalowany jest BP.
Rozdzielczość ekranu dowolna, lecz nie gorsza niż 800x600. Optymalna rozdzielczość z
przedziału 1024x768 ... 1280x1024.

9. Zmiany w stosunku do poprzednich wersji programu

W stosunku do wersji 1.1 poszerzono katalog blach o blachy T150 i T160 i wprowadzono
zmiany redakcyjne w niniejszej broszurce.
W stosunku do wersji 1.2 uściślono określenie nośności blach T150 i T160 oraz dodano funkcję
ograniczenia wykorzystania wytrzymałości blachy, gdy wymagają tego względy przeciw
pożarowe.
W stosunku do wersji 1.3 dodano funkcję sprawdzenia stopnia wykorzystania nośności
określonej blachy (typ i grubość). Uściślono określenie nośności blach T92, T135, T150 i T160.

10
 Załącznik 1
Przykłady wyników

Przykład 1: Wyszukanie wszystkich blach spełniających zadane warunki.

Uwagi do tego przykładu:

1. Na potrzeby niniejszej instrukcji zredukowano wysokość arkusza wyników, program generuje
zawsze wyniki w formacie A4.
2. Żadna z blach o profilu mniejszym od T55 nie spełnia zadanych warunków.
3. Program nie uwzględnił blach T150 i T160, gdyż są one zalecane dla rozpiętości powyżej
4000 mm (por. Tabl. 2).
4. Dla blach T50...T60 wyniki opatrzone są komentarzem „(b=160 mm)” ponieważ jest to max.
Szerokość podparcia pośredniego przewidziana dla tych blach (por. p. 5).
5. W wynikach nie zostały umieszczone blachy T150 i T160 ponieważ zalecana minimalna
rozpiętość dla tych blach to 4.0 m jest większa od zadanej rozpiętości 3.65 m (por. tabl. 2).

11
Przykład 2: Wyszukanie najlżejszej blachy spełniającej zadane warunki.

Przykład wygenerowany dla danych jak w poprzednio, lecz przy zaznaczeniu opcji belki
dwuprzęsłowej i zmianie języka na angielski. Na rysunku nie pokazano stopki wydruku,
analogicznej do stopki pokazanej w przykładzie 1. Pomimo zmiany języka wypełnienie
nagłówka pozostało nie zmienione, BP nie jest programem tłumaczącym, aby zmienić nagłówek
na angielski należy skorzystać z funkcji „Edycja nagłówka” – patrz p. 4 i rys. 4.

Gdyby w powyższych przykładach było zaznaczone ograniczenie stopnia wykorzystania

wytrzymałości blachy ze względów ppoż. na końcu części Input data: pojawiłby się stosowny
wiersz wraz z wielkością wprowadzonego ograniczenia (w procentach).

Przykład 3: Sprawdzenie określonej blachy.

12
Przykład wygenerowano przy wybraniu języka rosyjskiego, dla belki trzyprzęsłowej, o
rozpiętości 4.0 m. Zadano blachę T135 o grubości t=0.90. Z wyników widać, że takie użycie tej
blachy byłoby zupełnie nieracjonalne.

13
 Załącznik 2

Struktura danych

Każda z dziesięciu blach opisana jest w trzech plikach tekstowych:

1. Struktura pliku BP*.dan:
- 1-szy wiersz: Nazwa typy blachy: np. T35E, T92
- 2-gi wiersz: Liczba grubości blach tego typu (Ile_t%)
- 3-ci wiersz: Liczba przewidzianych rozpiętości dla tego typu blachy (Ile_L%)
- 4-ty wiersz: Liczba przewidzianych podparć pośrednich (Ile_b% liczb)
- 5-ty wiersz: Rozpiętości w mm (Ile_L% liczb)
- 6-ty wiersz: Podparcia pośrednie w mm (Ile_b% liczb)
- 7-my i dalsze wiersze: Grubości (w mm) i ciężary (kN/mm2) blach (Ile_t% par liczb czyli
Ile_t% wierszy).

2. Struktura pliku BP*p.dan

- 1-szy wiersz: Minimalne momenty bezwładności [cm4/m] (Ile_t% liczb) w założeniu
układu POZYTYW
- 2-gi wiersz: Maksymalne momenty bezwładności [cm4/m] (Ile_t% liczb) również dla
układu POZYTYW.
Dalej następuje blok danych dotyczących pojedynczego przęsła:
Blok ten ma 4*Ile_t% wierszy. Kolejno dla każdej grubości blachy podane są 4 wiersze
zawierające nośności blachy [kN/m2] dla poszczególnych rozpiętości określone z warunku:
- wytrzymałości blachy,
- ugięcia L/150,
- ugięcia L/200,
- ugięcia L/300,
przy czym o ile warunek nośności z uwagi na wytrzymałość blachy jest ostrzejszy od
warunku ugięcia, podawana jest liczba mniejsza.
W każdym wierszu jest więc Ile_L% liczb.
Kolejny blok danych ma identyczna strukturę, lecz jest określony dla przypadku belki
dwuprzęsłowej, przy pierwszej szerokości podparcia pośredniego.
Dalej znajduje się analogiczny blok danych dla belki trójprzęsłowej dla pierwszej
szerokości podparcia pośredniego.
Kolejno następują analogiczne pary bloków, przemiennie dla schematu belki dwu- i
trzyprzęsłowej określone dla kolejnych szerokości podparcia więc:
2 wiersze momentów bezwładności,
4* Ile_t% wierszy dla belki jednoprzęsłowej
2 * 4 * Ile_t% * Ile_b% wierszy dla pozostałych belek
czyli razem 2 + (4 * Ile_t%) * (1 + Ile_b%) wierszy.

3. Struktura pliku BP*n.dan jest analogiczna, ale zarówno momenty bezwładności jak i
nośności określone są dla układu NEGATYW.

14
 Załącznik 3

Struktura pakietu i lista plików

Pakiet składa się z następujących programów dostarczanych użytkownikowi:

BP_CD.exe - program inicjujący działanie pakietu – Intel Fortran Compiler 9.0

BP.exe - program do wprowadzania danych i doboru blach - MS Visual Basic 6.0

W98_prt.exe - program wizualzacji wyników, ich wydruku i zapisu na dysku - Intel Fortran
Compiler 9.0

Jednostka autorska („KOTEX” Aleksandra Kociatkiewicz, 02-954 Warszawa, Królowej

Marysieńki 26c) oświadcza, że pakiet został wygenerowany za pomocą legalnych kopii wyżej
wymienionego oprogramowania narzędziowego.

Moduły pakietu wywołują się wzajemnie automatycznie. Powiązania pomiędzy nimi pokazano
na schemacie.

Ponadto w skład pakietu wchodzą:

- 3 pliki ikon programu (por. p. 3): BP1.ico ... BP3.ico,

- 24 pliki BPA.dan, BPAp.dan, BPAn.dan, BPB.dan ... BPJn.dan zawierające dane o
nośności blach, zawartość plików z danymi omówiono w dalszej części niniejszego
opracowania.
- 4 pliki BPpl.txt, BPgb.txt, BPru.txt i BPru1.txt zawierające teksty generowane przez
program,
- 4 pliki robocze : BP.cfg, BP.wyn, W_KK.txt, W_X.txt modyfikowane w poszczególnych
przebiegach programu,
- 1 plik BPsciez.exe - plik sterujący programu,
- 1 plik Bplogon.bmp - logo firmy BP (do wstawiania do wyników)
- 3 pliki: Setup.exe, Setup.lst i BP.cab służące do instalowania programu na dysku
(wygenerowane w pakiecie VB),
- w czasie instalacji programu na dysk twardy do katalogu systemowego mogą być
skopiowane następujące biblioteki Microsoft’u uzupełniające system operacyjny:
VB6STKIT.dll, MSCOMCTL.ocx, COMCAT.dll, ASYCFILT.dll, OLEPRO32.dll,
OLEOUT32.dll, STDOLE.tlb, MSVBVM60.dll. O fakcie ich kopiowania na dysk decyduje
program Setup.exe zależnie od oprogramowania zainstalowanego uprzednio w komputerze.
Przykładowo, niektóre z tych bibliotek mogą być instalowane wraz z MSOffice lub z innymi
programami użytkowymi.

15