You are on page 1of 18

Włókna dzielimy na:

• naturalne,
• chemiczne.

Włókno naturalne to włókno produkowane z roślin


i zwierząt, wykorzystywane w przemyśle włókienniczym.

• Wśród włókien naturalnych wyróżnia się włókna


pochodzenia :
• roślinnego,
• zwierzęcego
• mineralnego.
Włókna roślinne pozyskuje się z roślin włóknistych
i roślin włóknodajnych czyli roślin, które dostarczają
naturalnych włókien do wyrobu tkanin, dywanów, mat,
szczotek, papieru, pilśni i filcu.

Włókna otrzymuje się z:


- włosków na owocach i nasionach (bawełna, palma
kokosowa),
- liści (agawa, len nowozelandzki, juka włóknista),
- łodyg (len, konopie, juta biała, juta kolorowa).
• Bawełna jest włóknem pozyskiwanym z krzewów
bawełnianych. Białe włókna otaczają nasionka rośliny,
tworząc na krzewach liczne białe kępki przypominające
z wyglądu watę. Dojrzałe włókno kiedyś zbierano ręcznie,
a dzisiaj zbiera się je głównie maszynowo.

Właściwości tkanin z bawełny – miękkość


i przewiewność, a jednocześnie wytrzymałość – stwarzają
wiele możliwości ich zastosowania.
Bawełnę wykorzystuje się do produkcji odzieży, tkanin
pościelowych, obrusów, środków opatrunkowych, sieci
rybackich, filtrów do kawy.
• Włókna pochodzenia zwierzęcego - uzyskuje się na
przykład z włosów ssaków (wełna, włosie), a także
z wydzielin zwierzęcych (jedwab).
• Przykładami włókien zwierzęcych są:
- wełna – okrywa włosowa owiec, kóz, wielbłądów,
lam i innych, zawiera włókna (włosy) nadające się do
przerobu.
• Innym przykładem włókien zwierzęcych jest:
- jedwab naturalny – tkanina z naturalnego włókna
uzyskiwanego z kokonu jedwabnika morwowego .
• Jedwabnik morwowy to gatunek motyla nocnego,
który odżywia się liśćmi morwy.
• Kokony jedwabnika zbudowane są z niezwykle
długich nici, długości do 3 km, o szczególnych
właściwościach fizycznych i wielkiej wytrzymałości.
• Włókna mineralne - to włókniste substancje
nieorganiczne naturalne (azbest) lub sztuczne
(zamienniki azbestu, włókna szklane, wełna skalna
lub żużlowa, włókna ceramiczne).
• Azbest jest włóknem mineralnym, które z uwagi na
jego bardzo szkodliwe działanie (pylica azbestowa,
nowotwory) zostało wycofane z użytku (w Polsce
w 1997 r.).
• Prowadzone są na wielką skalę działania, mające na
celu wyeliminowanie azbestu i wyrobów
zawierających azbest z naszego otoczenia.
• Fotografia przedstawia wymianę dachu pokrytego
bardzo popularnym kiedyś eternitem – azbestowo-
cementowym materiałem budowlanym
wykorzystywanym w budownictwie w postaci płyt
pokryciowych.
• Włókna chemiczne dzielą się na :
• Sztuczne
• Syntetyczne
• Włókna sztuczne - są włóknami wytwarzanymi
z surowców naturalnych – naturalnych polimerów,
tj. celulozy, białka, kauczuku, które poddaje się
obróbce chemicznej.
• Przykładem włókna sztucznego jest:
• Wiskoza - to włókno składające się głównie
z celulozy, którą pozyskuje się przede wszystkim
z drewna. Tkaniny z wiskozy mają właściwości
zbliżone do bawełny, a w dotyku przypominają
jedwab. Są materiałem termoregulującym
i przewiewnym, wchłaniającym wilgoć, miękkim,
elastycznym i przyjaznym w dotyku.
• Włókna syntetyczne - są wytwarzane od początku do
końca przez człowieka – z polimerów syntetycznych,
w procesie polimeryzacji (głównie z ropy naftowej
i węgla), a włókna sztuczne powstają na drodze
obróbki chemicznej włókien naturalnych.
• Przykładem włókien syntetycznych jest nylon.
Zastosowanie włókien:
• Z włókien produkuje się między innymi:
- tkaniny – stosowane w ubraniach, okładzinach
tapicerskich i wielu innych zastosowaniach.
Tkaniny wytwarza się z surowców naturalnych
(wełna, bawełna, len, jedwab) lub z włókien
sztucznych.
• liny włókienne z materiałów pochodzenia roślinnego
– surowcem zazwyczaj są włókna pochodzące z
rośliny włóknistych takich jak - len, konopie, juta,
sizal i inne;
• liny włókienne z tworzyw sztucznych
– skręcane lub plecione – zwykle
poliamidowe, poliestrowe, nylonowe
lub z innego tworzywa;
• nici – wyrób włók. o znacznej długości i małej w
stosunku do niej grubości; nitka jest utworzona
z włókien pszennych zespolonych siłami tarcia przez
ich wzajemne skręcenie.
Ciekawostka
• Początkowo do wytwarzania odzieży człowiek
wykorzystywał tylko naturalne surowce. Już w epoce
kamienia obok prymitywnej odzieży ze skóry zaczęto także
używać tkanin z włókien roślinnych. Egipcjanie nosili szaty
lniane, Hindusi – bawełniane. Dzisiaj syntetyzuje się włókna
o różnorodnych właściwościach i zastosowaniach. Jednak
niektóre cechy włókien naturalnych są nadal bardzo trudne
lub wręcz niemożliwe do uzyskania w procesach
technologicznych.
Do przędzenia nici służyły najpierw bardzo proste,
a z czasem coraz bardziej skomplikowane urządzenia.
Z biegiem czasu ręczne warsztaty tkackie zaczęto
zastępować maszynami i tak powstał współczesny przemysł
włókienniczy.
Warsztat tkacki z XVIII w. (w Domu Ogrodnika, Zamek Suski, Sucha Beskidzka). Po lewej
widać krosno, służące do tkania materiału, w prawym rogu stoi kołowrotek, na którym
przędzono nić z przędzy, np. wełnianej lub lnianej
Źródła informacji i obrazów:

https://sciaga.pl/tekst/63528-64-wlokna_podzial_i_zastosowanie
https://epodreczniki. pl/a/wlokna-naturalne-sztuczne-i-syntetyczne/DGQKwcYV4
https://www.bing. com/images/search?q=bawełna+obrazy&qpvt=bawełna+obrazy&form=
IGRE&first=1&tsc=ImageBasicHover&scenario=ImageBasicHover
https://www.bing. com/images/search? q=lamy%20obrazy&qs=n&form=QBIR&sp=-
1&pq=lamy%20obrazy&sc=0-11&cvid=E736413425C54E79A36B74EB5CC6E765&first=1&tsc=
ImageBasicHover&scenario=ImageBasicHover
https://www.bing. com/images/search? q=kozy%20obrazy&qs=n&form=QBIR&sp=-
1&pq=kozy%20obrazy&sc=1-11&cvid=ECBE3C999CCF4589B848D3A477F543D9&first=1&tsc
=ImageBasicHover&scenario=ImageBasicHover
https://www.bing. com/images/search? q=kokon%20jedwabnika%20morwowego%20obrazy&qs=
n&form=QBIR&sp=-1&pq=kokon%20jedwabnika%20morwowego%20obrazy&sc=0-
33&cvid=983291EDB68747778AC9DD1E956018B1&first=1&tsc=ImageBasicHover&scenario=ImageBasicHover
https ://www.bing. com/images/search? q=tkaniny%20obrazy&qs=n&form=QBIRMH&sp=-
1&ghc=1&pq=tkaniny%20obrazy&sc=1-14&cvid=3557206CAB91496C8A8530B1EAAEDCB7&first
=1&tsc=ImageBasicHover&scenario=ImageBasicHover
https ://www.bing. com/images/search? q=wiskoza+obrazy&qpvt=wiskoza+obrazy&form=IGRE&first
=1&tsc=ImageBasicHover&scenario=ImageBasicHover
https ://www.bing. com/images/search? view=detailV2&ccid=74U37IiX&id=
99BFC292E665230A649398E0D310197E7CCEA5A5&thid=OIP.74U37IiX7pJ1I2wpxcV9QwHaE8&mediaurl=https%3
a%2f%2fstatic.epodreczniki.pl%2fportal%2ff%2fres-minimized%2fRbsYxrTQ7A4JJ%2f4%2f2K9IOlfMKv
5QyV8TcmukPN6rQpeYcOR5.png&exph=1280&expw=1920&q=włókna+sztuczne+obrazy+obrazy&simid=6079860
14548332351&ck=F300A440D70F81CA40D5D7E6BF7775DE&selectedIndex=1&FORM=IRPRST&ajaxhist=0

You might also like