BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ HÀ NỘI

KHOA ĐIỆN- ĐIỆN TỬ
------

BÁO CÁO MÔN ĐỒ ÁN 2

ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ MẠCH ĐẾM SẢN

PHẨM BẰNG IC SỐ

Giáo viên hướng dẫn : Đào Xuân Phúc

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Chu Quyền – 21A120100247
Nguyễn Đình Tuấn Nam – 21A120100
Lớp : K24 – ĐT1
 MỤC LỤC
Lời giới thiệu..................................................................................................................
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN........................................................................................
1. Giới thiệu chung về mạch đếm sản phẩm IC số......................................................
2. Các linh kiện điện tử sử dụng trong mạch...............................................................
2.1. Đặc tính thông số kỹ thuật..............................................................................
2.2. Sơ đồ chân.......................................................................................................
CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ MẠCH..............................................................................
1. Thiết kế mô phỏng.................................................................................................
CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN..........................................................................................
1. Phân tích và đánh giá sản phẩm.............................................................................
2. Kết quả sản phẩm................................................................................................
TÀI LIỆU THAM KHẢO..........................................................................................
LỜI KẾT.......................................................................................................................

1
 Lời giới thiệu

Ngày nay cùng với sự phát triển của các ngành khoa học kỹ thuật,
kỹ thuật điện từ mà trong đó là kỹ thuật số đóng vai trò quan trọng trong
mọi lĩnh vực khoa học kỹ thuật, quản lý, công nghiệp tự động hóa, cung
cấp thông tin. Do đó chúng ta phải nắm bắt những kiến thức ấy để bận
dụng một cách hiệu quả góp phần vào sự phát triển của khoa học kỹ
thuật.

Trong hầu hết mọi lĩnh vực sản xuất tự động hóa, khâu đơn giản
nhất là đếm số lượng sản phẩm tạo ra từ một dây chuyền sản xuất. Tuy
nhiên thực tế việc đếm số sản phẩm vẫn sử dụng nhân công điều này có
thể không đảm bảo độ chính xác. Chính vì vậy nhóm chúng em đã chọn
đề tài : “Thiết kế mạch đếm sản phẩm sử dụng các IC số " vì rất gần gũi
với thực tế. Do kiến thức chúng em vẫn còn nhiều mặt hàn chế, nên việc
hoàn thành đề tài không tránh khỏi những sai sót. Chúng em mong nhận
được sự góp ý của Thấy đề đề tài ngày một hoàn thiện hơn

Chúng em xin chân thành cảm ơn !

2
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1. Giới thiệu chung về mạch đếm sản phẩm IC số

Mạch đếm sản phẩm dùng cảm biến hồng ngoại đếm sản phẩm có thể được tạo ra
không chỉ với công nghệ IR và còn với các hệ thống hình ảnh nhiệt sử dụng một
loạt các cảm biến phát hiện nguồn nhiệt hoặc sử dụng thị giác máy thường yêu cầu
các thuật toán xử lý hình ảnh phức tạp.
Giới thiệu ứng dụng: Bộ đếm với công nghệ IR
Khoảng cách từ đối tượng là rất quan trọng và trong một số trường hợp, cảm biến
IR không thích hợp cho các ứng dụng này. Nếu khoảng cách từ vật thể lớn hơn 20-
30cm, cảm biến siêu âm là lựa chọn tốt hơn.
Chúng ta cần biết khi nào cảm biến IR thay đổi trạng thái của nó từ CAO sang
THẤP và đếm số lần chuyển đổi này xảy ra: đây được gọi là phát hiện thay đổi
trạng thái.
2. Các linh kiện điện tử sử dụng trong mạch

 IC 4511

Hình 1-1 IC CD4511 [1]

IC 4511 là IC giải mã BCD sang 7 đoạn. Thiết bị này lấy một số ở dạng nhị phân
làm đầu vào, sau đó hiển thị số này trên màn hình 7 đoạn bằng các đầu ra của nó.
Chúng ta có thể hiển thị số thập phân bằng cách kết nối màn hình led 7 đoạn với
đầu ra của CD4511. Trên hết nó có thể hoạt động trong dải điện áp từ 3-18V. Tất cả
các đầu vào đều chống phóng điện. Ngoài ra, nó có các chân kiểm tra IC tích hợp
như Kiểm tra đèn, khoảng trống và nhấp nháy.
2.1. Đặc tính thông số kỹ thuật
- Kiểm tra bóng đèn và khả năng nháy.
- Tiêu tán công suất mạch logic thấp.
- Chốt đầu vào để lưu trữ mã BCD.
- Độ trễ lan truyền cân bằng và thời gian chuyển tiếp.
3
 - Khả năng tìm nguồn đầu ra cao.
- Khả năng điều chế cường độ rèn.
- Cấu trúc cứng rắn.
- Điện áp nguồn dao động từ 3V đến 18V.
- Thời gian thiết lập lần lượt là 150, 70 và 40ns ở 5V, 10V và 15V.
- Giữ thời gian bằng 0
- Đã kiểm tra 100% cho dòng tĩnh ở 20V.
- Có dòng điện đầu vào cao 1uA (tối đa) ở 18V.
- Nguồn dòng đầu ra tối đa là 25mA.
- Dải nhiệt độ hoạt động từ -40℃ đến 85℃.
- Nhiệt độ bảo quản nằm trong khoảng từ -65℃ đến 150℃.
2.2. Sơ đồ chân
Số chân Tên chân Mô tả
1, 2, 6, 7 B, C, D, A Đầu vào BCD của IC
3 Display test / Lamp test Kiểm tra hiển thị LED
4 Blank input Tắt các LED hiển thị

Lưu trữ hoặc dò 1 code

5 Store
BCD
8 GND Ground
9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 E, d, c, b, a, g, f Các đầu ra 7 đoạn
16 Vcc Đầu vào nguồn dương

2.3. Cách sử dụng CD4511

Để có thể sử dụng bộ giải mã BCD thành 7 đoạn trong chip, trước tiên bạn cần kết
nối chân VDD với cực nguồn dương và chân GND với cực nguồn âm.
Bạn có thể sử dụng điện áp nguồn từ 3V đến 15V. Mặc dù, một số phiên bản của
chip 4511 hỗ trợ lên đến 20V. Kiểm tra datasheet của phiên bản chip của bạn để
biết các giá trị chính xác.
Các chân D0, D1, D2, D3 là các đầu vào BCD mà qua đó bạn cung cấp số bạn
muốn hiển thị trên màn hình ở định dạng nhị phân.
4
Các chân từ a đến g là các chân đầu ra mà bạn kết nối với màn hình 7 đoạn của
mình.
Chân LT (Kiểm tra đèn) ở đó để kiểm tra xem tất cả các phân đoạn của màn hình
có hoạt động không. Đặt THẤP để kiểm tra các phân đoạn. Đặt CAO cho hoạt
động bình thường.
Chân BL (Kiểm tra trống) tắt tất cả các phân đoạn khi THÁP. Bạn có thể sử dụng
nó để kiểm soát độ sáng của màn hình bằng điều biến độ rộng xung (PWM). Đặt
thành CAO để hoạt động bình thường.
Chân LE (Latch Enable), còn được gọi là lưu trữ, được sử dụng để lưu trữ giá trị
dòng điện. Khi ở mức CAO, dữ liệu cuối cùng được hiển thị bất kê những thay đổi
đối với đầu vào BCD. Đặt chân này ở mức THẤP để hoạt động bình thường.
- IC 4518

Hình 1-2 IC 4518 [2]

CD4518 là IC đếm lên BCD kép bao gồm hai bộ đếm 4 tầng giống nhau, đồng bộ
bên trong. Các tần của bộ đếm là loại flip flop kiểu D có các dòng CLK và EN có
thể hoán đổi cho nhau để tăng dần trên chuyển tiếp về dương hoặc chuyển tiếp về
âm. IC cũng cung cấp nhiều tính năng như khả năng chống nhiễu cao và tản nhiệt
thấp. IC có gói 16 chân được niêm phong kín và có thể giao tiếp trực tiếp với mọi
thiết bị TTL, CMOS & NMOS. Bộ đếm có thể được xếp tầng ở chế độ ripple bằng
cách kết nối Q4 với đầu vào enable của bộ đếm tiếp theo trong khi đầu vào đồng
hồ của bộ đếm sau được giữ ở mức thấp.
Bộ đếm lên thập phân được mã hóa nhị phân (BCD) bao gồm bốn flip-flop kiểu D
đồng bộ được kết nối với nhau. Nó có thể lên từ 0 đến 9. Đầu ra của bộ đếm BCD
luôn ở định dạng nhị phân. Nó đi qua 10 kết hợp duy nhất của đầu ra & reset cho
mọi đầu vào xung nhịp mới. Bộ đếm BCD có thể đếm 0000, 0001, 0010, 1000,
1001, 1010, 1011, 1111, 0000, 0001, v.v.

Tính năng thông số kỹ thuật của CD4518

5
  Các loại điện áp cao (Định mức 20V)
 Bộ đếm lên BCD kép CD4518BMS
 Bộ đếm lên nhị phân kép CD4520BMS
 Hoạt động tốc độ trung bình
 Tần số xung nhịp điển hình 6MHz ở 10V
 Kích hoạt sườn dương hoặc âm 100% được kiểm tra cho dòng điện tĩnh ở
20V
 Định mức tham số 5V, 10V và 15V
 Dòng đầu vào tối đa 1µA ở 18V trong phạm vi nhiệt độ gói đầy đủ; 100nA ở
18V và + 25oC
 Biên độ ồn (Trên toàn bộ gói / Phạm vi nhiệt độ)
 1V tại VDD = 5V
 2V tại VDD = 10V
 2,5V tại VDD = 15V

- Sơ đồ chân
Số chân Tên chân Mô tả
1 CLOCK A Chân clock của bộ đếm A
2 ENABLE A Chân enable của bộ đếm A
3 Q1A Chân đầu ra 1 của bộ đếm A

6
4 Q2A Chân đầu ra 2 của bộ đếm A
5 Q3A Chân đầu ra 3 của bộ đếm A
6 Q4A Chân đầu ra 4 của bộ đếm A
7 RESET A Chân reset của bộ đếm A
8 VSS Nguồn source
9 ENABLE B Chân enable của bộ đếm B
10 CLOCK B Chân clock của bộ đếm B
11 Q1B Chân đầu ra 1 của bộ đếm B
12 Q2B Chân đầu ra 2 của bộ đếm B
13 Q3B Chân đầu ra 3 của bộ đếm B
14 Q4B Chân đầu ra 4 của bộ đếm B
15 RESET B Chân reset của bộ đếm B
16 VDD Nguồn drain

- IC 4098

CD4098 là IC đa hài đơn bền kép cung cấp hoạt động một lần có thể kích hoạt lại /
có thể reset ổn định cho bất kỳ ứng dụng định thời điện áp cố định nào. Một điện
trở bên ngoài (RX) và một tụ điện bên ngoài (CX) điều khiển thời gian của mạch.
Việc điều chỉnh RX và CX cung cấp một loạt các độ rộng xung đầu ra từ các chân
Q và Q'. Thời gian trễ từ chuyển đổi kích hoạt đầu vào đến đầu ra (kích hoạt truyền
trễ) và thời gian trễ chuyển đổi reset đầu vào đến đầu ra (trễ truyền reset) là độc lập
với RX và CX. Các đầu vào kích hoạt cạnh trước (+ TR) và kích hoạt cạnh sau (-
TR) được cung cấp để kích hoạt từ một trong hai cạnh của xung đầu vào.
Đặc tính thông số kỹ thuật
 Loại điện áp cao (Định mức 20V)
 Khả năng có thể kích hoạt lại / có thể reset
 Kích hoạt và reset độ trễ lan truyền độc lập với RX, CX
 Kích hoạt từ cạnh trước hoặc cạnh sau
 Đầu ra có đệm Q và Q' có sẵn
 Reset riêng biệt
7
  Phạm vi rộng của xung đầu ra
 100% được kiểm tra cho dòng điện tĩnh ở 20V
 Định mức tham số 5V, 10V và 15V
 Đặc điểm đầu ra đối xứng tiêu chuẩn hóa
 Dòng đầu vào tối đa 1µA ở 18V trong phạm vi nhiệt độ gói đầy đủ;
100mA ở 18V và + 25oC
Sơ đồ chân

- Led thu hồng ngoại

Led thu bình thường có nội trở rất lớn (khoảng vài trăm Kohm), khi led thu nhận
tia hồng ngoại chiếu vào đủ lớn thì nội trở của nó giảm xuống (khoảng vài chục
ohm).
- Led phát hồng ngoại

8
Led phát hồng ngoại luôn luôn phát ra sóng ánh sáng có bước sóng hồng ngoại.
- Led 7 thanh catot chung

 Màu hiển thị: Màu đỏ.

 K chung (K catode).
 Số led: như phân loại đã chọn.
 Số chân: 10 chân.
 Kích thước: 0.36 inch.
 Dòng tối đa chạy qua mỗi LED là 25mA.
 Dòng chạy bình thường: 10mA. Nếu nguồn 5V thì mỗi Led phải nối
với 1 điện trở 2208 (đăng chạy qua mỗi led 13mA).
 Điện áp: 2.2V.
- Điện trở 333Ω, 10ΚΩ

9
Điện trở là một linh kiện điện tử thụ động trong mạch điện có biểu tượng R. Nó là
đại lượng vật lý đặc trưng cho tính chất cản trở dòng điện của vật liệu.
Điện trở kháng được định nghĩa là tỉ số của hiệu điện thế giữa hai đầu vật thể đó
với cường độ dòng điện đi qua nó.
- Tụ hóa 10uf, 100uf

Tụ hóa trong tiếng Anh sử dụng với thuật ngữ là electrolytic capacitor hay còn
được gọi với tên tụ điện phân. Đây là một loại tụ điện phân cực có bản cực dương
được làm bằng kim loại sau đó tạo thành một lớp oxit cách điện giữa hai chân tụ.
Lớp oxit cách điện này chính là lớp điện môi cách điện của tụ.
- Biến trở tam giác 10k

10
Biến trở, triết áp là linh kiện điện tử có thể thay đổi được điện trở
Được sử dụng trong các mạch điều chỉnh điện trở trên mạch điện tử.
Giá Trị: 0 đến 10k
Công suất:
Số chân: 3 chân
Kiểu chân: DIP đứng.

11
 CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ MẠCH

1. Thiết kế mô phỏng

- Nguyên lý hoạt động

+ TH1: Vật đi qua 2 LED thu và phát lần đầu tiên khi 3 IC số 4518 đang
có mã BCD là 000

12
Ban đầu, 3 IC số 4518 hoạt động với mã BCD là 0000 vậy nên LED hiển thị lúc
này là

Khi LED hồng ngoại thu và phát, phát đi tín hiệu 1 tức là lúc vật đi qua 2 LED thu
và phát, phát đi tín hiệu 1 rồi đi chập vào cổng NAND, khi đi qua cổng NAND này
sẽ cho kết quả chập là 1x1 đảo kết quả tạo ra bit 0, tín hiệu này tiếp tục đi qua chân
Enable của IC 4518 gần nhất được đấu nối với nó. Chân Enable này sẽ tiếp nhận
bit 0 (từ 1 về 0 sẽ là xung đi xuống, mà chân Clock của IC 4518 này được nối với
chân đất) nên sẽ tăng mã BCD lên 1 (bảng trạng thái của IC 4518)
Mã BCD lúc này: 0000+0001=0001
Clock Enable Reset Action
Xung tăng 1 0 Tăng BCD
0 Xung giảm 0 Tăng BCD
Xung giảm X 0 0 thay đổi
X Xung tăng 0 0 thay đổi
Xung tăng 0 0 0 thay đổi
1 Xung giảm 0 0 thay đổi
X X 1 Q0=Q1=Q2=Q3=0
Tạo ra mã
BCD(0000)

LED 7 thanh lúc này sẽ hiện số 1, kết luận trường hợp đầu tiên này tương tự với
các trường hợp còn lại.
Mã BCD của 3 IC4518
0000 0000 0001

+ TH2: LED hiển thị là 009 sẽ hiển thị lên 010

13
Mã BCD của 3 IC4518
0000 0000 1001

Led hồng ngoại tiếp tục phát đi tín hiệu 1 dẫn đến IC4518 sẽ tăng mã BCD lên 1
(nhưng do mã BCD ở IC này là 1001 vậy nên mã BCD sẽ quay về 0000)
IC 4518 BCD mã hóa

Q3 Q2 Q1 Q0 Giá trị BCD

0 0 0 0 0

0 0 0 1 1

0 0 1 0 2

0 0 1 1 3

0 1 0 0 4

0 1 0 1 5

0 1 1 0 6

0 1 1 1 7

1 0 0 0 8

1 0 0 1 9

Chân D của IC này sẽ từ 1 về 0, đây chính là xung cao về thấp, mà các IC 4518 kế
tiếp sẽ có chân Enable được nối với chân D của IC 4518 liền kề này, vậy nên IC
bên cạnh IC 4518 mà có mã BCD quay về 0000, sẽ có mã BCD tăng lên 1 tức
(0000---->0001) và LED hiển thị lúc này là:
Mã BCD của 3 IC4518
0000 0001 0000

14
 CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN

1. Phân tích và đánh giá sản phẩm

 Nguồn điện cấp cho mạch hoạt động là 5v.

 Khi sản phẩm đi qua led thu phát, 3 led 7 thanh hiển thị sẽ tăng lên 1 và co
thể cộng dồn đếm đến 999 lần.
 Tuy nhiên mạch mới chỉ có chức năng đếm số lần di chuyển qua 2 LED thu
và phát. Vậy nên để có thể phát triển ứng dụng ta cần tìm hiểu nhiều hơn
2. Kết quả sản phẩm

15
 LỜI KẾT

Trên đây là bài báo cáo của nhóm bọn em về học phần Đồ án 2
Trong quá trình làm và tìm hiểu bọn em đã thu hoạch được nhiều thứ , nhưng có lẽ
thứ bọn em cần sau khi hoàn thành bài tập trên đó là những lời đánh giá từ thầy
cũng như các bạn để thấy được chỗ thiếu hụt trong cách làm cũng như kiến thức
mình tìm hiểu được và từ đó có kinh nghiệm hơn cho các bài tập lớn sắp tới.
Nhóm bọn em xin cảm ơn thầy rất nhiều trong quá trình giảng dạy vừa qua!

16
 TÀI LIỆU THAM KHẢO

Dientu4u.com
Aliexpress.com
Rapidelectronic.com

17
18