Professional Documents
Culture Documents
Sepedi HL P3 Nov 2019 Memo
Sepedi HL P3 Nov 2019 Memo
Visit us @ www.saexampapers.co.za
NATIONAL
SENIOR CERTIFICATE
KREITI YA 12
DIBATSELA 2019
TLHAHLO YA GO SWAYA
MEPUTSO: 100
ELA HLOKO:
Dinyakwa Bokgoni bja go ikgetha Bokgoni bja maemo Bokgoni bja Bokgoni bja motheo Ga go bokgoni
magareng
DITENG LE PEAKANYO 28–30 22–24 16–18 10–12 4–6
-Bokgoni bja go araba -Potšišo e arabilwe -Karabo e a kgotsofatša -Tlemagano ya -Molekwa o tšwele
(Go araba dipotšišo) potšišo ke bja maemo a gabotsebotse -Dikgopolo di dikgopolo ga se ya tseleng kudukudu
Legato la godimo
Tatelano ya dikgopolo ge godimodimo go fetiša -Dikgopolo di kgahliša tlemagane ebile di a maleba -Dikgopolo di
go dirwa peakanyo. -Dikgopolo tša go laetša kudu ebile di sepelelana kgodiša -Dikgopolo ga di hlakahlakane ebile ga
Temogo ya morero, bohlale, tša go hlohla le hlogo/sererwa -Peakanyo le tšwelele gabotse ebile di nepiše
baamogedi ba tshedimošo mabjoko tšeo di -Peakanyo le tlemagano tlemagano ya dikgopolo ga di bontšhe -Dikgopolo ga di nepiše
le dikamano. tšweletšago tsebo ye e ya dikgopolo ke tše ke tše dikaone mo go boitlhamelo hlogo ebile di a
tseneletšego dibotsebotse mo go matseno, mmele le -Tatelano le ipoeletša
MEPUTSO YE 30 -Peakanyo le tlemagano ke matseno, mmele le mafetšo tlemagano ya -Ga go tatelano le
tšeo di ikgethilego mo go mafetšo dikgopolo di tšwelela tlemagano ya dikgopolo
matseno, mmele le mafetšo gannyane
25–27 19–21 13–15 7–9 0–3
-Bokgoni bja go araba -Potšišo e arabilwe -Potšišo e arabilwe ka -Molekwa o tšwele -Ga go bolelwe selo ka
potšišo ke bja maemo a gabotse mo go kgotsofatšago tseleng hlogo yeo e filwego
godimodimo -Dikgopolo di a kgahliša eupša ga se ya hlaka -Dikgopolo di -O tšwele tseleng
-Dikgopolo tša go laetša ebile di sepelelana le gabotse hlakahlakane kudukudu
Legato la fase
Legato la godimo
-Polelo ke ya boitshepo, ya dikamano dikamano le dikamano di sepelelane le
dikamano go nona, ya maatlakgogedi -Polelo e na le maatla, ya -Tirišo ya maleba ya -Tirišo ya polelo ke ya morero, baamogedi le
Kgetho ya mantšu. -Polelo e na le segalo sa go segalo sa maleba polelo e dira gore motheo dikamano
Tirišo ya polelo le ba le maatlakgogedi ebile e -Diphošo tša popopolelo molaetša o kwagale -Segalo le mošito ga -Tlotlontšu ke ye
melawana, maswao, nonne ka mebolelwana ya le mopeleto ga se tše kae -Segalo ke sa maleba. se tša maleba nnyane kudukudu moo
popopolelo le mopeleto go kgahliša -Polelo e beakantšwe -Mebolelwana e -Tlotlontšu ke ye e lego gore e dira gore
-Ga go na le ge e ka ba gabotsebotse dirišitšwe go godiša nnyane kudu ditaba di se
MEPUTSO YE 15 phošwana e tee ya boleng bja diteng kwešišagale
popopolelo le mopeleto
-Polelo e beakantšwe ka
bokgwari bja maemo a
godimodimo
13 10 7 4
-Polelo ya maemo a -Polelo ke ya maemo a -Tirišo ya polelo e a -Polelo ga e
godimodimo ya go ba le godimo ya go ba le kgotsofatša eupša e na kgotsofatše
Legato la fase
KAROLO YA B: RUBRIKI YA GO SWAYA DITŠWELETŠWA TŠE TELELE TŠA TIRIŠANO [MEPUTSO YE 25]
Dinyakwa Bokgoni bja go ikgetha Bokgoni bja maemo Bokgoni bja magareng Bokgoni bja motheo Ga go bokgoni
DITENG, PEAKANYO LE 13–15 10–12 7–9 4–6 0–3
SEBOPEGO -Bokgoni bja go araba potšišo -Bokgoni bjo bobotsebotse -Bokgoni bja go -Bokgoni bja motheo bja -Karabo ya gagwe ga e
ke bja maemo a godimodimo bja go araba potšišo bjoo kgotsofatša bja go araba go araba potšišo bja go laetše tsebo le ye nnyane
-Go araba dipotšišo le go fetiša bo laetšago tsebo ye potšišo bja go laetša tsebo laetša tsebo ye nnyane ya mohuta wa
dikgopolo. -Dikgopolo ke tša go laetša botse ya mohuta wa ya mohuta wa ya dinyakwa tša mohuta setšweletšwa
-Tatelano le peakanyo ya bohlale, le go hlohla mabjoko setšweletšwa setšweletšwa wa setšweletšwa -Molaetša ga o tšwelele
dikgopolo. -Tsebo ke ye e tseneletšego -Ditaba di nepiša -Go na le nepišo eupša go -Go na le nepišo ye gabotse ka ge molekwa a
-Morero, baamogedi, ya dinyakwa tša mohuta wa setšweletšwa na le go tšwa tseleng nnyane ya setšweletšwa tšwele tseleng kudukudu.
dinyakwa/dipharologantšho setšweletšwa -Molekwa ga se a tšwa gannyane eupša go na le go tšwa -Ga go tlemagano ya
le dikamano. -Ditaba di nepiša tseleng -Tlemagano ya dikgopolo tseleng diteng le dikgopolo
setšweletšwa thwi -Tlemagano ya diteng le le dikamano e a -Tlemagano ya diteng le -Ditaba di hlalošwa
-Tlemagano ya diteng le dikgopolo ke ye botse kgotsofatša dikgopolo ga se ye kaalo gannyane
MEPUTSO YE 15 dikgopolo ke ya maemo a -Tlhalošo ya ditaba ke ye -Tlhalošo ya ditaba e a -Tlhalošo ya ditaba ke -Sebopego sa
godimo botse ebile e thekga kgotsofatša ebile e thekga ya motheo ebile e setšweletšwa ga se sona
-Tlhalošo ya ditaba ke ya sererwa sererwa thekga sererwa
maemo a godimo ebile e -Sebopego ke sa maleba -Sebopego ke sa maleba gannyane
thekga sererwa eupša se na le eupša se na le diphošo -Melao ya sebopego ga
-Sebopego ke sa maleba sa diphošwana di se kae tše dintšinyana se ya šomišwa ka
go sepelelana le setšweletšwa tshwanelo
-Go tlogetšwe dintlha tše
bohlokwa
POLELO, SETAELE LE 9–10 7–8 5–6 3–4 0–2
PALOBOHLATSE -Segalo, retšistara, setaele le -Segalo, retšistara, -Segalo, retšistara, -Segalo, retšistara, -Segalo, retšistara,
tlotlontšu di sepelelana setaele le tlotlontšu di setaele le tlotlontšu di setaele le tlotlontšu ga di setaele le tlotlontšu ga di
Segalo, retšistara, setaele, gabotsebotse le morero, sepelelana gabotse le sepelelana le morero, sepelelane gabotse le sepelelane le morero,
morero, baamogedi le baamogedi le dikamano morero, baamogedi le baamogedi le dikamano morero, baamogedi le baamogedi le dikamano
dikamano. -Polelo e nepagetše ebile e dikamano -Diphošo tša popopolelo dikamano -Sengwalo se tletše ka
Tirišo ya polelo le hlamegile gabotse -Polelo ga e na diphošo ga se tše dintši -Popopolelo ga se yeo e diphošo ebile se
melawana. -Ga go na le ge e ka ba phošo tša popopolelo ebile e -Tlotlontšu ke yeo e nepagetšego ebile e hlakahlakane
Kgetho ya mantšu. e tee ya popopolelo le hlamegile gabotse lekanetšego tletše ka diphošo -Tlotlontšu yeo e lego
Maswao le mopeleto. mopeleto -Tlotlontšu ke ye ntši -Diphošwana tšeo di lego -Tlotlontšu ga se ye ntši gona ga e sepelelane le
-Diphošo ga se tše dintši gona ga di fetoše -Molaetša o a tšwelela morero le gannyane
MEPUTSO YE 10 molaetša eupša o arošitšwe -Molaetša ga o tšwelele le
gannyane
ELA HLOKO:
KAROLO YA A: DITAODIŠO
POTŠIŠO YA 1
PALOMOKA YA KAROLO YA A: 50
POTŠIŠO YA 2
Sebopego le diponagalo/dinyakwa
• Sebopego le botelele e be tša maleba
• Atrese e tee fela ya mongwadi/moromedi
• Letšatšikgwedi le ngwalwe ka tlase ga atrese
• Madume/Matseno a makopana a maleba
• Retšistara le polelo e be tša segwera
• Mongwalo e be wa semmušo
• Tšhomišopolelo, tlotlontšu le maswaodikga e be tše di nepagetšego
• Mafelelo/Bofelo e be boitsebišo bja mongwadi ka mokgwa wa setlwaedi
• Mohlala: Ke nna/Wa lena/Motlogolo wa lena Semakaleng
• Mongwadi wa lengwalo ga se a swanela go ngwala leina le sefane, eupša
leina la gagwe fela goba sereto [25]
Sebopego le diponagalo/dinyakwa
• Sebopego le botelele e be tša maleba
• Diatrese tše pedi, e lego ya mongwadi le moamogedi
• Letšatšikgwedi le ngwalwe ka fase ga atrese ya mongwadi
• Madume/Matseno a makopana a maleba
• Diteng e be tša maleba tša go kgopela mošomo wa go amogela baeng
hoteleng.
• Retšistara le polelo e be tša semmušo
• Tšhomišopolelo, tlotlontšu le maswaodikga e be tše di nepagetšego
• Mafelelo/Bofelo e be boitsebišo bja mongwadi le mosaeno
• Mohlala: Ke nna/Wa lena Mosima Radithoko/M Radithoko [25]
2.3 BOITSEBIŠOPHELO
• Tša dithuto
• Maitemogelo a mošomo/Tša mošomo
• Dihlatse
Ka boikokobetšo
JM Nkadimeng (Mdi) [25]
2.4 POTŠIŠOTHERIŠANO
Sebopego le diponagalo/dinyakwa
• Go šomišwe dithekniki tša potšišotherišano
• Go be le mmotšiši le mmotšišwa
• Go fiwe maina a diboledi ka lehlakoreng Ia nngele Ia letlakala
• Go šomišwe mothaladi wo mofsa go laetša seboledi se sengwe le se
sengwe se sefsa
• Mmotšišwa a hlohlwe ka go botšišwa dipotšišo tša go lebana le
diphadišano tša lefase tša boramahlale ba bannyane
• Go šomišwe dithekniki tša potšišotherišano go ya ka magato a a latelago:
o Matseno e lego boitlhalošo a tšweletše morero
o Kwešišano le kamogelano e be tša go hlola moya wa go tshepana
o Mmotšiši a botšiše dipotšišo go thoma ka tša kakaretšo go ya go tša
go ikgetha
o Dipotšišo e be tša maleba, go šomišwe polelo ya go hlamega, ya go
laetša šedi le go hlohleletša
• Mmotšišwa a arabe ka bokgwari go laetša tsebo [25]
Sebopego le diponagalo/dinyakwa:
Lenanethero
• Go hlaselwa ga kantoro ya hlogo ya sekolo
• Tshenyo ye e hlotšwego
• Magato a a swanetšego go tšewa
Metsotso
• Thoma ka go ngwala tše di latelago:
o Leina la mokgatlo
o Letšatšikgwedi, lefelo le nako yeo kopano e swerwego ka yona
o Pulo le kamogelo
o Maina a maloko ao a tlilego
o Maina a maloko ao a kgopetšego tshwarelo
• Tšweletša dintlhakgolo ka boripana
• Efa kakaretšo ya tše di šišintšwego le gore mafelelong go kwanwe bjang
• Ngwala ka lebaka le le fetilego
• Tšhomišopolelo, tlotlontšu le maswaodikga e be tše di nepagetšego [25]
Sebopego le diponagalo/dinyakwa
• Leina la kgatišobaka
• Letšatšikgwedi
• Hlogo ya taba
• Leina la mmegi
• Dintlha di fiwe ka boripana le ka nepagalo ntle le go kgopamiša nnete
• Go ngwalwe ditaba tše bohlokwa fela
• Diteng di be mabapi le dintwa dikolong le seo se ka dirwago go di fediša
• Taodišwana/Athikele e tsoše kgahlego le go hlohleletša mmadi
• Tšhomišopolelo, tlotlontšu le maswaodikga e be tše di nepagetšego [25]
PALOMOKA YA KAROLO YA B: 50
PALOMOKA YA TLHAHLOBO: 100