Bài 2.

PLC của hãng Mitsubishi

1. Chuẩn đầu ra của học phần
L1. Thiết kế được chương trình điều khiển PLC cho các hệ thống điều
khiển công nghiệp.
2. Mục tiêu của bài học
✓ Giới thiệu chung về các họ PLC của hãng Mitsubishi
✓ Cấu trúc PLC hãng Mitsubishi,
✓ Cách đọc thông số của PLC hãng Mitsubishi
3.1. Các họ PLC của hãng Mitsubishi
Hãng Mitsubishi là một tập đoàn công nghiệp rất lớn và có tên tuổi của
Nhật Bản. Mitsubishi có rất nhiều lĩnh vực sản xuất và kinh doanh trong đó có
lĩnh vực sản xuất các thiết bị điều khiển công nghiệp. Các sản phẩm thiết bị điều
khiển công nghiệp của Mitsubishi hiện đang được sử dụng rất phổ biến ở Việt
Nam, trong đó có sản phẩm bộ điều khiển PLC. Bộ điều khiển PLC của
Mitsubishi rất đa dạng về chủng loại có thể phân làm các họ sau:
a. Họ Alpha
Họ PLC Alpha là họ PLC đơn giản và thân
thiện được thiết kế cho các ứng dụng trong gia
đình, văn phòng và nhà máy: Điều khiển chiếu
sáng, điều khiển điều hoà không khí, điều khiển mở
cổng, điều khiển mở cửa, điều khiển hệ thống quạt
gió, đặc biệt PLC alpha còn có đồng hồ thời gian
thực cho phép điều khiển các bài toán theo thời
gian thực. Các đặc điểm nổi bật của PLC Alpha là:
Kích thước nhỏ gọn, lập trình ngay trên PLC, đầu ra chịu được dòng tải lớn,
dung lượng bộ nhớ EEPROM đủ dùng cho các ứng dụng cơ bản, có tích hợp
đồng hồ thời gian thực.

1
 b. Họ FX
Họ PLC FX là họ PLC cỡ nhỏ, linh hoạt được sử dụng rất phổ biến hiện
nay. Nó được thiết kế cho các ứng dụng điều khiển cục bộ các máy, ngoài ra
PLC họ FX còn có các chức năng điều khiển đặc biệt được tích hợp trên các
module mở rộng: Điều khiển nhiệt độ, điều khiển tương tự, điều khiển vị trí, nối
mạng CC-link…Số lượng I/O (đầu vào ra) quản lý được khoảng 30-140 điểm.
c. Qn PLC
Đây là bộ điều khiển lập trình mạnh nhất
của Mitsubishi trong giai đoạn hiện nay. Bộ
PLC dòng Q ra đời nhằm đáp ứng các yêu cầu
mở rộng không ngừng của các hệ thống sản
xuất tích hợp các kỹ thuật mới, các yêu cầu về
truyền thông nhằm phá bỏ các hạn chế của các
bộ lập trình truyền thống. Điểm nổi bật của các
PLC dòng Q là kỹ thuật Multi-processor, cho phép tại một thời điểm 4 CPU
cùng tham gia xử lý các quá trình điều khiển máy móc, điều khiển vị trí, truyền
thông…Do đó, tính năng thời gian thực được tăng cường, thời gian quét vòng
của chương trình giảm xuống còn 0.5 - 2ms. Ở PLC dòng Q, các chức năng
mạng được đặc biệt tăng cường, cho phép thiết lập cấu hình mạng MelsecNet
với tổng khoảng cách truyền thông lên tới 13,6km với tốc độ đường truyền tối
đa có thể đạt được là 25Mbps. Đặc biệt, các PLC dòng Q được hỗ trợ chức năng
nối mạng Internet, cho phép truyền các email cảnh báo đến cấp điều khiển cao
hơn ở khoảng cách rất xa.
Dòng Qn PLC được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp yêu
cầu mức độ tự động hoá cao như: trong công nghệ bán dẫn, trong các dây truyền
đóng gói sản phẩm, các hệ thống máy dệt, điều khiển hệ thống phun sơn, hàn
đường…
d. Họ IQ-F

2
 Các dòng PLC Mitsubishi iQ-F Series (MELSEC iQ-F Series) được biết
đến: FX5U, FX5UC, FX5UJ

➢ MELSEC iQ-F Series là phiên bản nâng cấp của các dòng MELSEC-F
Series. Được thiết kế lấy người dùng làm trung tâm, tính năng điều khiển vượt
trội, điều khiển định vị tốt hơn, Series MELSEC iQ-F của Mitsubishi (FX 5U)
đã được thiết kế phát triển dựa trên Series MELSEC-F.
➢ Module CPU của MELSEC iQ-F có rất nhiều chức năng tích hợp sẵn
như chức năng định vị với 8 kênh xung đầu vào tốc độ cao, ngõ ra xung tốc độ
cao 4 trục; Ngõ vào ra analog gắn sẵn; cổng RS485, cổng Ethernet, khe cắm thẻ
SD…vv
➢ Ngoài ra, dòng MELSEC iQ-F có thể giữ nguyên chương trình mà
không cần dùng pin. Dữ liệu xung đồng hồ có thể lưu đến 10 ngày nhờ siêu tụ
điện.
e. iQ-R
Các dòng PLC Mitsubishi iQ-R Series (MELSEC-Q Series) được biết
đến như:
CPU cơ bản: R00CPU, R01CPU, R02CPU, R04CPU, R08CPU, R16CPU,
R32CPU, R120CPU
CPU với CC-Link IE: R04ENCPU, R08ENCPU, R16ENCPU,
R32ENCPU, R120ENCPU
Motion CPU: R16MTCPU, R32MTCPU, R64MTCPU

3
 MELSEC iQ-R Series bao gồm một loạt các bộ điều khiển lập trình có
khả năng phục vụ các nhu cầu điều khiển tự động đa dạng, được thiết kế với bus
hệ thống tốc độ cao để đảm bảo MELSEC iQ-R mới có thể đạt hiệu suất cao và
khả năng xử lý thông minh hơn. Cấu hình bao gồm bộ điều khiển đa năng, hiệu
suất cao (có sẵn cấu hình mạng CC-Link IE nhúng) có khả năng thay đổi dung
lượng bộ nhớ và bộ điều khiển chuyển động vị trí có độ chính xác cao.
✓ Khả năng mở rộng cao với hiệu suất chương trình từ 10K đến 1200K
bước
✓ Cải thiện kiến trúc bộ điều khiển với đa CPU
✓ CPU được tích hợp cổng mạng gigabit
✓ DB nội bộ dễ dàng kiểm soát hàng loạt công thức
✓ Trình bảo mật được nhúng trong phần cứng SRAM
✓ Có thể điều khiển nhiều chuyển động khác nhau (vị trí, tốc độ, mô-
men xoắn, đồng bộ hóa nâng cao, v.v.)
✓ CPU an toàn tiêu chuẩn quốc tế (ISO 13849-1 PL e, IEC 61508 SIL 3)
✓ Điều khiển PID tốc độ cao, thay thế mô-đun trong khi trực tuyến (trao
đổi nóng), hỗ trợ CPU xử lý hệ thống dự phòng có độ tin cậy cao
✓ Lập trình C / C ++ cho các hệ thống dựa trên PC / vi điều khiển
3.2. Cấu trúc PLC
3.2.1 Cấu trúc phần cứng của FX2N.
Mã sản phẩm: Dựa trên nhãn sản phẩm dán trên PLC ta có thể biết được
một số thông số kỹ thuật cơ bản của sản phẩm đó.

4
 Ví dụ : Có mã sản phẩm:

Giải thích: E: Kiểu nguồn nuôi, kiểu đầu vào:

A: Kiểu PLC: FX2N ES: Nguồn 220VAC/50Hz, đầu vào
B: Tổng số đầu vào ra: 16I/O 24VDC;
C : Kiểu module: UA1: Nguồn 110VAC/60Hz, đầu vào
M: module CPU; 110VAV/60Hz;
E: module nguồn; DS: Nguồn 24VDC, đầu vào 24VDC.
EX: module mở rộng đầu vào; F: Tiêu chuẩn đăng ký sản phẩm:
EY: module mở rộng đầu ra. UL: Nhật;
D: Kiểu đầu ra: CE: Châu Âu.
R: đầu ra rơle;
3.2.2. Cấu trúc phần cứng của iQ_R
Phiến đế (Main base)
MELSEC iQ-R là một hệ thống điều khiển Module được trang bị nhiều
Module khác nhau như CPU, nguồn điện cung cấp, I/O kỹ thuật số, I/O tương
tự, mainbase và các Module chức năng thông minh, mỗi Module có trách nhiệm
riêng trong hệ thống. Cốt lõi của hệ thống là mainbase kết nối tất cả các Module
với nhau và cho phép truyền thông tốc độ cao giữa mỗi Module. Mainbase gồm
8 khe cắm I/O và 1 khe cắm nguồn. Từ hệ thống nhỏ đến lớn, khả năng mở rộng
rất đơn giản, nó lên đến 7 mainbase mở rộng có thể được kết nối và tối đa 64
Module được cài đặt bất cứ lúc nào. Một phần mainbase mở rộng cũng có sẵn,
đảm bảo khả năng tương thích với các ModuleMELSEC iQ-R Series hiện có.

5
 Hình Error! No text of specified style in document..1. Main base
R310RB
Phiến đế (base): được sử dụng để gắn và liên kết các khối chức năng như
liên kết với nhau về năng lượng giữa khối nguồn và các khối khác, liên kết dữ
liệu giữa CPU và các khối chức năng hay giữa các khối chức năng với nhau. Hệ
thống Melsec iQ-R cung cấp hai loại phiến đế: phiến đế chính (main base) và
phiến đế mở rộng. Tối đa trên một phiến đế ta có thể gắn bốn CPU, một khối
nguồn, các khối vào/ra, các khối có chức năng đặc biệt. Để mở rộng hệ thống ta
có thể gắn các khối vào/ra, các khối có chức năng đặc biệt trên phiến đế mở

Hình Error! No text of specified style in

document..2. Cấu trúc CPU i-QR

6
 Hình Error! No text of specified style in document..3.
Cấu trúc PLC dòng iQ-R kiểu module
4. Tài liệu tham khảo
[1]. Bùi Thị Thu Hà, Hà Thị Kim Duyên, Đề cương bài giảng: PLC và
mạng truyền thông Công Nghiệp, Khoa Điện tử, Trường Đại học Công Nghiệp
Hà Nội 2020
[2]. Bùi Thị Thu Hà, Vũ Thị Hoa, Giáo trình Lập trình điều khiển PLC,
Nhà xuất bản Giáo dục, 2016
[3]. https://www.mitsubishielectric.com/fa/assist/e-learning/vie.html