Professional Documents
Culture Documents
ΚΤΗΡΙΑΚΟΥ ΚΕΛΥΦΟΥΣ
Μέρος 6 ο - 7ο
Στάδια ελέγχου θερμομονωτικής επάρκειας - Θερμογέφυρες
Αλέξανδρος Κρίθαρης
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Προσωρινός Ενεργειακός Επιθεωρητής
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμονωτική επάρκεια (Εισαγωγή).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Εισαγωγή
Με τη θερμομονωτική προστασία των κτηρίων επιδιώκεται ο περιορισμός των θερμικών απωλειών από τις επιφάνειες που
διαμορφώνουν το εξωτερικό κέλυφος του κτηρίου και επιτυγχάνεται έτσι:
• ο περιορισμός της καταναλισκόμενης ενέργειας για θέρμανση το χειμώνα και ψύξη το καλοκαίρι,
• η διαμόρφωση κατά το δυνατόν συνθηκών θερμικής άνεσης στον εσωτερικό χώρο,
• η διατήρηση των επιφανειακών θερμοκρασιών των δομικών στοιχείων σε επίπεδα αποτρεπτικά του σχηματισμού
επιφανειακής συμπύκνωσης των υδρατμών της ατμόσφαιρας (δρόσου).
Με τον έλεγχο της θερμομονωτικής επάρκειας ελέγχεται η επαρκής θερμομονωτική προστασία του κτηρίου σύμφωνα με όσα
προβλέπει ο Κ.Εν.Α.Κ. αλλά και ειδικότερα η T.OΤ.Ε.Ε. 20701-2 και αποτελεί το πρώτο βήμα της ενεργειακής μελέτης.
Ο έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας ουσιαστικά αντικαθιστά την μέχρι την έναρξη ισχύος του Κ.Εν.Α.Κ. μελέτη θερμομόνωσης του
κτηρίου. Έτσι, δεν αποτελεί μια αυτοτελή διαδικασία, όπως προέβλεπε ο παλαιός Κανονισμός Θερμομόνωσης Κτηρίων, αλλά ένα τμήμα
μόνο της ενεργειακής μελέτης που προβλέπει ο Κ.Εν.Α.Κ.
Ο έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας είναι προφανώς υποχρεωτικός για κάθε νεοανεγειρόμενο κτήριο και κάθε ριζικώς ανακαινιζόμενο,
ως αναπόσπαστο τμήμα της υποχρεωτικής γι' αυτά ενεργειακής μελέτης.
Επιπλέον όμως, είναι υποχρεωτικός και για τα κτήρια που δεν υποχρεούνται στη σύνταξη ενεργειακής μελέτης, όπως :
Στα ήδη υφιστάμενα κτήρια, στα οποία δεν πρόκειται να γίνουν επεμβάσεις ριζικής ανακαίνισης, δεν υπάρχει η υποχρέωση τήρησης των
απαιτήσεων θερμομονωτικής επάρκειας κατά τον κ.Εν.Α.Κ.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (Κλιμ. Ζώνες, γενικά).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Κλιματικές ζώνες, στάδια ελέγχου
Κλιματικές Ζώνες
Λαμβάνοντας υπόψη την κλιματική ποικιλομορφία του ελλαδικού χώρου, ο Κ. Εν.Α. Κ. έχει διαχωρίσει όλη την ελληνική επικράτεια με βάση της
βαθμοημέρες θέρμανσης της κάθε περιοχής σε 4 κλιματικές ζώνες, στηριζόμενος ταυτόχρονα και στην παλαιότερη διοικητική διαίρεση της χώρας
σε νομούς. Από τις 4 ζώνες θερμότερη είναι η Α' και ψυχρότερη η Δ.
Ο έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας Aποτελεί και το πρώτο βήμα της ενεργειακής μελέτης
Για την ορθή θερμομονωτική προστασία του κελύφους απαιτείται η επιλογή :
αφενός των κατάλληλων θερμομονωτικών υλικών που θα τοποθετηθούν με τη σωστή σειρά στρώσεων στα αδιαφανή δομικά
στοιχεία και αφετέρου των κατάλληλου τύπου κουφωμάτων που θα καλύψουν τις θέσεις των ανοιγμάτων.
Η καταλληλότητα του θερμομονωτικού υλικού ορίζεται από πλήθος παραμέτρων, ως βασικότερες των οποίων μπορούν να αξιολογηθούν
η τιμή του συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας λ, το πάχος της θερμομονωτικής στρώσης, η συνεργασιμότητα του θερμομονωτικού
υλικού με τα υλικά των υπολοίπων στρώσεων κτλ.
Ομοίως, η καταλληλότητα του κουφώματος ορίζεται από τις διαστάσεις του κουφώματος, το υλικό και τον τύπο του πλαισίου (της κάσας
του κουφώματος), τον τύπο του υαλοπίνακα (διπλός ή τριπλός) και το αέριο πλήρωσης μεταξύ των υαλοπινάκων.
Σύμφωνα με τον Κ.Εν.Α.Κ. το κάθε δομικό στοιχείο, διαφανές ή αδιαφανές, οφείλει να δίνει τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας U
μικρότερη μιας μέγιστης επιτρεπόμενης.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (Στάδια ελέγχου).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Κλιματικές ζώνες, στάδια ελέγχου
Ο έλεγχος της Θερμομονωτικής επάρκειας γίνεται σε δύο στάδια (Τ.O.T.Ε.Ε. 20701-2, § 1.1.):
O κανονισμός προτρέπει (υποδεικνύει χωρίς να επιβάλλει) τη θερμομονωτική προστασία και των ενδιάμεσων διαχωριστικών δομικών
στοιχείων, οριζόντιων και κατακόρυφων, μεταξύ διαμερισμάτων.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια ( Θερμικές Ζώνες).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Θερμικές Ζώνες (υπενθύμιση)
Για την εκτίµηση της ενεργειακής του απόδοσης το κτήριο χωρίζεται σε «θερµικές ζώνες», δηλαδή σε χώρους µε παρόµοια χρήση, ίδιο προφίλ λειτουργίας
ή/και κοινά ηλεκτροµηχανολογικά συστήµατα.
Για το διαχωρισµό του κτηρίου σε θερµικές ζώνες συνιστάται να ακολουθούνται οι παρακάτω γενικοί κανόνες
Τµήµατα του κτηρίου µε όγκο µικρότερο από το 10% του συνολικού όγκου του κτηρίου ή/και έχουν χαµηλή ενεργειακή κατανάλωση συγκριτικά µε
την κατανάλωση στο υπόλοιπο κτήριο, δεν µπορούν να χαρακτηριστούν ως αυτόνοµες θερµικές ζώνες και πρέπει να
εξετάζονται ενταγµένα σε άλλες θερµικές ζώνες, κατά το δυνατόν παρόµοιες, ακόµη και αν οι συνθήκες λειτουργίας τους δικαιολογούν τη θεώρησή
τους ως ανεξάρτητων ζωνών.
Ο καθορισµός ανεξάρτητων διαφορετικών θερµικών ζωνών σύµφωνα µε τον Κ.Εν.Α.Κ. (Φ.Ε.Κ. 407/9.4.201 Ο), και το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 13790:2009
επιβάλλεται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες :
Η επιθυµητή θερµοκρασία των εσωτερικών χώρων διαφέρει περισσότερο από 4 Κ (4°C) σε σχέση µε τα άλλα τµήµατα του κτηρίου κατά τη χειµερινή
ή/και τη θερινή περίοδο.
Υπάρχουν χώροι στο κτήριο, που εξυπηρετούνται από διαφορετικά συστήµατα θέρµανσης ή/και ψύξης ή/και κλιµατισµού λόγω διαφορετικών
εσωτερικών συνθηκών.
Υπάρχουν χώροι στο κτήριο που παρουσιάζουν πολύ µεγάλες (σε σχέση µε το υπόλοιπο κτήριο) συναλλαγές ενέργειας (π.χ. εσωτερικά ή/και ηλιακά
κέρδη, θερµικές απώλειες.
Υπάρχουν χώροι, στους οποίους το σύστηµα του µηχανικού αερισµού (παροχής νωπού αέρα ή κλιµατισµού) καλύπτει λιγότερο από το 80% της
επιφάνειας κάτοψης του χώρου.
Ο διαχωρισµός του κτηρίου σε θερµικές ζώνες εναπόκειται στην ευχέρεια του µελετητή ή του επιθεωρητή και για τις ανάγκες της ενεργειακής µελέτης και της
ενεργειακής επιθεώρησης η ακρίβεια των υπολογισµών δεν επηρεάζεται σηµαντικά από το πλήθος των θερμικών ζωνών.
Θερμική ζώνη μπορεί να αποτελέσει ολόκληρο το κτήριο ή μέρος του κτηρίου (π.χ. Διαμέρισμα) αναλόγως με το ενδιαφέρον μας να ελέγξουμε την
θερμομονωτική επάρκεια ή την ενεργειακή απόδοσή του.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια ( Θερμικές Ζώνες).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Θερμαινόμενοι χώροι (υπενθύμιση)
Οι Θερμικές ζώνες περιλαμβάνουν τους χώρους που θερμαίνονται , τους θερμαινόμενους χώρους.
Θεωρούνται θερμαινόμενοι χώροι, αδιαφόρως αν θερμαίνονται ή όχι, οι βοηθητικοί χώροι και μικρές αποθήκες που συνυπολογίζονται στον ωφέλιμο
χώρο ενός διαμερίσματος και έχουν συνεχή χρήση στη λειτουργικότητα του κτηρίου.
Οι θερμαινόμενοι χώροι ορίζονται επάνω σε αρχιτεκτονικές κατόψεις και τομές με συνεχή περιβάλλουσα γραμμή, κόκκινου χρώματος.
Ο µη θερµαινόµενος χώρος δεν συµπεριλαµβάνεται στο θερµοµονωτικά προστατευόµενο όγκο του κτηρίου και εφόσον διαχωρίζεται από τους λοιπούς
θερµαινόµενους χώρους µε κοινά προς αυτούς δοµικά στοιχεία, αυτά οφείλουν να θερµοµονώνονται πλήρως και να ελέγχονται ως προς τη θερµική τους
επάρκεια σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του κανονισµού .
Οι χώροι των αποθηκών που βρίσκονται µέσα στο κυρίως σώµα του κτηρίου ή σε επαφή µε αυτό και δεν διαθέτουν θέρµανση.
Κάθε κλειστός χώρος που από τη φύση της λειτουργίας του δεν θερμαίνεται (π.χ. βιομηχανικά εργαστήρια).
Ο χώρος της εισόδου μονοκατοικίας ή πολυκατοικίας, Αν θεωρηθούν ως θερμαινόμενοι τότε οφείλουν να προστατεύονται και
ισχύει και γι' αυτούς ό, τι ισχύει για κάθε θερμαινόμενο χώρο,
το κλιμακοστάσιο και η απόληξή του στο δώμα,
Αν θεωρηθούν ως μη θερμαινόμενοι τότε εξαιρούνται της θερμομονωτικά
οι διάδρομοι πολυκατοικίας και γενικώς όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι προστατευμένης περιοχής του κτηρίου.
Ο μελετητής οφείλει εξαρχής να ορίσει ποιους χώρους του κτηρίου θεωρεί ως θερμαινόμενους και να τους συμπεριλάβει στη μελέτη θερμομονωτικής
προστασίας και ποιους θεωρεί ως μη θερμαινόμενους και να τους αποκλείσει απ' αυτήν.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Παραδοχές Κ.Εν.Α.Κ.για τον υπολογισμό της προβαλλόμενης αντίστασης στη ροή θερμότητας μέσω ενός δομικού στοιχείου :
Η ροή θερμότητας είναι μονοδιάστατο μέγεθος και κάθετο στην επιφάνεια του εξεταζόμενου δομικού στοιχείου.
Η ροή θερμότητας είναι ανεπηρέαστη από άλλες πηγές θερμότητας στο εσωτερικό του δομικού στοιχείου και στο
γειτονικό του περιβάλλον.
Οι φυσικές ιδιότητες των υλικών είναι ανεπηρέαστες από τη θερμοκρασία.
Τα δομικά υλικά είναι ομογενή και ισότροπα και βρίσκονται μεταξύ του σε τέλεια θερμική επαφή.
H αντίσταση θερμοδιαφυγής που προβάλλει ένα πολυστρωματικό δομικό στοιχείο στη ροή θερμότητας
(που γίνεται με αγωγή) είναι ίση με:
H αντίσταση θερμικής μετάβασης που προβάλλει το επιφανειακό στρώμα αέρα στην ροή θερμότητας
Ri
(με συναγωγή) από τον εσωτερικό χώρο προς το δομικό στοιχείο (Βλπ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2 πίνακες 3α, 3β,) είναι ίση με:
H αντίσταση θερμικής μετάβασης που προβάλλει το επιφανειακό στρώμα αέρα στην ροή θερμότητας
Ra
(με συναγωγή) από το δομικό στοιχείο προς τον εξωτερικό χώρο (Βλπ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2 πίνακες 3α, 3β) είναι ίση με:
H αντίσταση θερμικής μετάβασης που προβάλλει το εγκλωβισμένο, στο τυχόν υφιστάμενο μεταξύ των λοιπών
στρώσεων του δομικού υλικού διάκενο, στρώμα αέρα, στην ροή θερμότητας (με συναγωγή)
Rδ
Απουσία κίνησης στρώματος αέρα… (Βλπ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2 πίνακας 4α) είναι ίση με:
H αντίσταση θερμικής μετάβασης που προβάλλει το παρεμβαλλόμενο, στην περιοχή μεταξύ της οριζόντιας
οροφής και της κεκλιμένης στέγης (συμπεριλαμβανομένης της θερμικής αντίστασης των στρώσεών της εφόσον σ’
Ru
αυτές δεν συμπεριλαμβάνεται θερμομονωτικό υλικό), στρώμα αέρα, στην ροή θερμότητας (με συναγωγή)
Ήπια κίνηση στρώματος αέρα… (Βλπ Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2 πίνακας 5) είναι ίση
με: R [m2*Κ/W)] η αντίσταση που προβάλλει στη ροή θερμότητας η συγκεκριμένη στρώση ή το επιφανειακό στρώμα αέρα k,
k
Οι θερμικές απώλειες μέσω ενός δομικού στοιχείου ορίζονται από το συντελεστή θερμοπερατότητας (U), που δίνει την
ποσότητα θερμότητας που μεταφέρεται στη μονάδα του χρόνου σε σταθερό θερμοκρασιακό πεδίο μέσω της μοναδιαίας
επιφάνειας ενός δομικού στοιχείου, όταν η διαφορά θερμοκρασίας του αέρα στις δύο όψεις του δομικού στοιχείου ισούται με
τη μονάδα.
Ο συντελεστής θερμοπερατότητας
ενός δομικού στοιχείου ορίζεται από τη γενική σχέση :
Καθώς ο συντελεστής θερμοπερατότητας εξαρτάται από τα πάχη των στρώσεων του δομικού στοιχείου και από τη συναγωγή
που παρουσιάζει με τα στρώματα αέρα εντός και εκατέρωθεν των όψεών του, αύξηση η μείωση του πάχους μιας στρώσης του
υλικού επηρεάζει το συντελεστή θερμοπερατότητας του δομικού στοιχείου.
Η σειρά των στρώσεων ενός δομικού στοιχείου πρακτικά δεν επηρεάζει τη ροή θερμότητας μέσω αυτού, επηρεάζει όμως την
αξιοποίηση της θερμοχωρητικότητάς τους.
Η τοποθέτηση της θερμομονωτικής στρώσης σε θέση πλησιέστερη προς την εσωτερική επιφάνεια περιορίζει τη
θερμοχωρητικότητα του δομικού στοιχείου, δηλαδή την ικανότητά του να αποθηκεύει θερμότητα στη μάζα του.
Αντίθετα, η τοποθέτηση της θερμομονωτικής στρώσης σε θέση πλησιέστερη προς την εξωτερική επιφάνεια
επαυξάνει τη ερμοχωρητικότητά του.
Ωστόσο, η θερμοχωρητικότητα του δομικού στοιχείου επηρεάζεται καθοριστικά από τη μάζα του.
Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή, τόσο μεγαλύτερη είναι και η ικανότητα αποθήκευσης θερμότητας.
Στόχος είναι η αποθηκευόμενη ποσότητα θερμότητας να μπορεί να επαναποδοθεί στο εσωτερικό περιβάλλον του
κτηρίου, όταν η θερμοκρασία του χώρου πέφτει σε χαμηλότερα επίπεδα από τη θερμοκρασία της μάζας του.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδ. Στοιχ. Παρατηρήσεις).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Γενικές παρατηρήσεις
Επισημαίνεται ότι στην ενότητα 2.1. ο κανονισμός ορίζει τις τιμές της θερμικής αντίστασης Rδ και τον τρόπο υπολογισμού της θερμικής
αντίστασης ολοκλήρου του δομικού στοιχείου, όταν η στρώση αέρα :
δεν έρχεται σε επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον (πρακτικά αέρας μη κινούμενος – σε ηρεμία)
(Οι τιμές λαμβάνονται από τον πίνακα 4α σελ. 55 Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2) και
όταν η στρώση έρχεται σε επαφή με τον αέρα του εξωτερικού περιβάλλοντος ή με του εσωτερικού χώρου, µέσω οπών, σχισµών ή
άλλου τύπου ανοιγµάτων, αδιαφόρως του µεγέθους αυτών, τότε θεωρείται ήπια κινούμενος και η προβαλλόµενη αντίσταση στη
ροή θερµότητας θεωρείται ανάλογη αυτής που προβάλλει το επιφανειακό στρώµα αέρα στην εσωτερική όψη του δοµικού
στοιχείου οπότε και λαµβάνει τιµές από τον πίνακα 3α. Ισχύει δηλαδή: Ra = Ri
Ειδικότερα, ως προς τον υπολογισµό του συντελεστή θερµοπερατότητας του δοµικού στοιχείου ισχύουν τα κάτωθι:
Εάν το διάκενο έχει επικοινωνία µε το εσωτερικό περιβάλλον, τότε οι αντιστάσεις των στρώσεων του δοµικού στοιχείου
µεταξύ του εσωτερικού περιβάλλοντος και του διακένου δεν λαµβάνονται υπόψη στον υπολογισµό του συντελεστή
θερµοπερατότητας του δοµικού στοιχείου (U) και ως επιφανειακό στρώµα αέρα από την εσωτερική πλευρά θεωρείται
αυτό του διακένου. Ισχύει δηλαδή R’i = Rδ
Εάν το διάκενο έχει επικοινωνία µε το εξωτερικό περιβάλλον, τότε δεν λαµβάνονται υπόψη στον υπολογισµό του
συντελεστή θερµοπερατότητας του δοµικού στοιχείου U οι αντιστάσεις των στρώσεων του δοµικού στοιχείου µεταξύ του
διακένου και του εξωτερικού περιβάλλοντος και ως επιφανειακό στρώµα αέρα από την εξωτερική πλευρά θεωρείται αυτό
του διακένου (λαµβάνει όµως και πάλι -λόγω της θεωρούµενης ήπιας κίνησης του αέρα σ' αυτό- τιµές Ri και όχι Ra).
Δηλαδή ισχύει R’α = Rδ= Ri
H περίπτωση αυτή συναντάται στις δικέλυφες τοιχοποιίες µε διάκενο µεταξύ αυτών, εντός του οποίου σύρονται τα
φύλλα συρόμενου κουφώματος. (Συρόμενα)
‘Ετσι, για την αποτελεσµατική θερµική προστασία του δοµικού στοιχείου συνιστάται η θερµοµονωτική στρώση να
τοποθετηθεί στο εσωτερικό κέλυφος του κτηρίου και όχι στο εξωτερικό.
Εάν το διάκενο έχει επικοινωνία τόσο µε το εσωτερικό, όσο και µε το εξωτερικό περιβάλλον, θεωρείται ότι το συγκεκριµένο
δοµικό στοιχείο δεν προσφέρει θερµοµονωτική προστασία στο κτήριο.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδ. Στοιχ. Παρατηρήσεις).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Γενικές παρατηρήσεις
Οι τιμές των συντελεστών θερμικής αγωγιμότητας λ δίνονται στον πίνακα 2 της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701- 2 και είναι ενδεικτικές.
Επομένως κατά τη σύνταξη μιας ενεργειακής μελέτης η Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. ορίζει ότι:
εφόσον δεν υπόκεινται σε υποχρέωση σήμανσης CE, θα γίνεται χρήση της τιμής λ του υλικού από πιστοποιητικό
διαπιστευμένου φορέα / εργαστηρίου.
• Για στρώση υλικού πάχους μικρότερου των 2 cm και λ> 0,06 W/(m*K), της οποίας η βασική λειτουργία δεν προορίζεται να
παράσχει θερμομονωτική προστασία στο δομικό στοιχείο, μπορεί να γίνει χρήση των ενδεικτικών τιμών του πίνακα.
Σε κάθε περίπτωση η τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας U του εξεταζόμενου δομικού στοιχείου οφείλει να είναι
μικρότερη της μέγιστης τιμής Umax.
Αν κάτι τέτοιο δεν ισχύει θα πρέπει να βελτιωθεί η συμπεριφορά του είτε με αύξηση του πάχους της θερμομονωτικής
στρώσης του δομικού στοιχείου είτε με αντικατάσταση του θερμομονωτικού υλικού με άλλο με καλύτερη τιμή λ.
Διευκρινίζεται ότι κατά τον έλεγχο της θερμομονωτικής επάρκεια το κτίριο θεωρείται πανταχόθεν ελεύθερο, αδιαφόρως της
πραγματικής κατάστασης και της γειτνίασής του με άλλα κτήρια του αυτού ή του όμορου οικοπέδου.
Ωστόσο, κατά την ενεργειακή επιθεώρηση λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση και οι επιφάνειες οι ερχόμενες
σε επαφή με όμορο κτίσμα λαμβάνονται ως :
αδιαβατικές (δηλ ως σε επαφή με άλλη θερμαινόμενη ζώνη) εφόσον είναι γνωστό ότι η τιμή θερμοκρασίας
εσωτερικού χώρου του όμορου κτίσματος είναι η ίδια με την τιμή θερμοκρασίας εσωτερικού
χώρου του εξεταζόμενου κτηρίου ή ότι την προσεγγίζει.
* ο τοίχος Trombe,
* ο τοίχος θερμικής μάζας και γενικώς οποιοσδήποτε τοίχος ή άλλο στοιχείο θερμικής συσσώρευσης,
* το διαχωριστικό δομικό στοιχείο μεταξύ του κυρίως χώρου του κτηρίου και του προσαρτημένου θερμοκηπίου, που θα
θεωρείται ως εξωτερική επιφάνεια του κελύφους προς μη θερμαινόμενο χώρο, καθώς το προσαρτημένο θερμοκήπιο
λογίζεται ως χώρος που δεν θερμαίνεται.
Δηλαδή ισχύει: Ra = Ri
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Υπολογισμός U - Οριζόντιας οροφής κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη,
Ο συντελεστής θερμοπερατότητας κλειστών χώρων που διαμορφώνονται μεταξύ των οριζόντιων οροφών των τελευταίων
ορόφων των κτηρίων και των κεκλιμένων επιστεγάσεών τους που δεν είναι θερμομονωμένες υπολογίζεται λαμβάνοντας
επιπλέον υπόψη τη θερμική αντίσταση που προβάλλει το στρώμα αέρα του ενδιάμεσου αυτού χώρου. Η στρώση του αέρα
αυτού του χώρου θεωρείται πρακτικά ομογενής και λαμβάνεται υπόψη ως πρόσθετη θερμική αντίσταση.
Οι τιµές θερµικής αντίστασης του στρώµατος αέρα µεταξύ της οριζόντιας οροφής και της κεκλιµένης στέγης, λαµβάνονται από
τον πίνακα 5.
Σ' αυτήν την τιµή συµπεριλαµβάνεται και η θερµική αντίσταση των στρώσεων της κεκλιµένης µη θερµοµονωµένης στέγης.
Σε περίπτωση που η κεκλιµένη στέγη είναι θερµοµονωµένη, ο έλεγχος της θερµοµονωτικής επάρκειας θα γίνει σ' αυτήν και όχι
στην οριζόντια οροφή.
Τότε η κεκλιµένη στέγη υπολογίζεται:
- ως να επρόκειτο για οριζόντια επιφάνεια οροφής, όταν η κλίση της στέγης είναι φ ≤ 30° και
- ως να επρόκειτο για κατακόρυφη επιφάνεια, όταν η κλίση της στέγης είναι φ> 30°.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Υπολογισμός U - Σύνθετου δομικού στοιχείου,
Τα σύνθετα δοµικά στοιχεία µπορούν να υπεισέλθουν στους υπολογισµούς και να ελεγχθούν ως προς την ικανοποίηση των
απαιτήσεων του κανονισµού µε δύο τρόπους :
είτε λαµβάνοντας ξεχωριστά υπόψη το συντελεστή θερµοπερατότητας για κάθε επί µέρους διατοµή του σύνθετου
δοµικού στοιχείου κατά το εµβαδό που αναλογεί σε µια εκάστη εξ αυτών,
είτε µε έναν ενιαίο συντελεστή θερµοπερατότητας που προκύπτει από τους συντελεστές των επί µέρους
διατοµών κατά την αναλογία εµβαδού που αυτοί καταλαµβάνουν στο συνολικό εµβαδό του δοµικού στοιχείου
σύµφωνα µε τον τύπο:
Όµως στην περίπτωση ύπαρξης έστω και µιας ανοµοιογενούς στρώσης στο εσωτερικό του δοµικού στοιχείου, όπως για παράδειγµα µιας
τοιχοποιίας που αποτελείται από οπτοπλίνθους και συνδετικό κονίαµα, η ροή θερµότητας πραγµατοποιείται σε δύο διαστάσεις και η
βασική σχέση παύει να έχει ισχύ.
- ενός άνω ορίου Rολ,maχ, που αντιστοιχεί σε άπειρη θερµική αντίσταση των δοµικών υλικών σε ροή θερµότητας παράλληλα προς
τις στρώσεις και
- ενός κάτω ορίου Roλ,mίn, που αντιστοιχεί σε µηδενική θερµική αντίσταση των δοµικών υλικών σε ροή θερµότητας παράλληλα
προς τις στρώσεις.
Το άνω όριο της θερµικής αντίστασης δοµικού στοιχείου που περιλαµβάνει µια
µη οµοιογενή στρώση που αποτελείται κατά ποσοστό fa από το υλικό a και κατά
ποσοστό fb από το υλικό b δίνεται από την σχέση:
Το κάτω όριο της θερµικής αντίστασης δοµικού στοιχείου που περιλαµβάνει µια µη
οµοιογενή στρώση που αποτελείται κατά ποσοστό fa από το υλικό a και κατά ποσοστό
fb από το υλικό b δίνεται από την σχέση:
Παρατηρήσεις Rk.a [m2.ΚIW] η θερµική αντίσταση της στρώσης k στη θέση ύπαρξης του υλικού a,
Η σχέση Rολ=(R,ολ,max + R,ολ,min) / 2 µπορεί να fa [-] το ποσοστό της στρώσης k που καταλαµβάνεται από το υλικό a ,
Rk.b [m2.ΚIW] η θερµική αντίσταση της στρώσης k στη θέση ύπαρξης του υλικού b,
χρησιµοποιηθεί µόνον εφόσον Rολ,maχ < 1,5 Χ Rολ,mίn. fb [-] το ποσοστό της στρώσης k που καταλαµβάνεται από το υλικό b
Στην περίπτωση των τοιχοποιιών, σε πολλές περιπτώσεις, ο κατασκευαστής του στοιχείου τοιχοποιίας (π.χ. οπτόπλινθου)
παρέχει τον ισοδύναµο συντελεστή θερµικής αγωγιµότητας της τοιχοποιίας, ο οποίος περιλαµβάνει συνδετικό κονίαµα και
την επίδραση της ανοµοιογένειας της στρώσης στη ροή θερµότητας. (???)
Σε αυτήν την περίπτωση, η τοιχοποιία αντιµετωπίζεται ως οµοιογενής στρώση και ισχύει η βασική σχέση υπολογισμού του U.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Υπολογισμός U - Δομικού στοιχείου ερχόμενου σε επαφή με το έδαφος (οριζοντίου ή κατακόρυφου) /1
Η ροή θερµότητας από ένα δοµικό στοιχείο που έρχεται σε επαφή µε το έδαφος είναι ένα σύνθετο τρισδιάστατο φαινόµενο που
εξαρτάται από πολλές παραµέτρους, βασικότερες των οποίων είναι:
Για να γίνει εφικτή η απλοποιητική παραδοχή της µονοδιάστατης ροής θερµότητας, γίνεται χρήση του ισοδύναµου
συντελεστή θερµοπερατότητας U', ο οποίος
Ο ονομαστικός συντελεστής θερμοπερατότητας ενός δοµικού στοιχείου που έρχεται σε επαφή µε το έδαφος υπολογίζεται
κανονικά από τη βασική σχέση, θεωρώντας ότι πρακτικά δεν υπάρχει εξωτερικό στρώμα αέρα που θα προβάλει αντίσταση στη
ροή θερμότητας και ότι η εξωτερική αντίσταση θερμικής μετάβασης, μηδενίζεται. Είναι δηλαδή: Ra = 0.
Ο έλεγχος επάρκειας θερμομόνωσης δομικού στοιχείου που έρχεται σε επαφή με το έδαφος γίνεται για τον ονομαστικό
συντελεστή θερμοπερατότητας του δομικού στοιχείου.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U Αδιαφανών στοιχείων
Υπολογισμός U - Δομικού στοιχείου ερχόμενου σε επαφή με το έδαφος (οριζοντίου ή κατακόρυφου) /2
Ως χαρακτηριστική διασταση πλάκας ορίζεται ο λόγος : Β’=2*Α/Π όπου Α (σε m2) το εμβαδό της πλάκας, προς την
εκτεθειμένη περίμετρό της, Π (σε m).
όταν από κάποια πλευρά της περιμέτρου της πλάκας υπάρχει μη θερμαινόμενος χώρος του ίδιου κτηρίου, εκείνη η πλευρά δεν
συνυπολογίζεται στο άθροισμα των μηκών των πλευρών της περιμέτρου.
Ο ισοδύναμος συντελεστής θερμοπερατότητας U’FB μιας πλάκας που εδράζεται σε βάθος z δίνεται από τον πίνακα 9α συναρτήσει:
• του ονομαστικού συντελεστή θερμοπερατότητας UFB,
• του βάθους έδρασης z,και
• της χαρακτηριστικής διάστασης της πλάκας Β’.
Αντίστοιχα, ο ισοδύναμος συντελεστής θερμοπερατότητας UTΒ' ενός κατακόρυφου δομικού στοιχείου που έρχεται σε επαφή με το έδαφος
δίνεται από τον πίνακα 9β συναρτήσει:
Σε περίπτωση που οι εξεταζόμενες ονομαστικές τιμές των μεγεθών δεν ταυτίζονται με αυτές των πινάκων 9α και 9β, λαμβάνονται υπόψη
οι δύο εκατέρωθεν αυτών πλησιέστερες τιμές, μεταξύ των οποίων γίνεται γραμμική παρεμβολή για την εύρεση της τιμής του ισοδύναμου
συντελεστή θερμοπερατότητας (UFB' ή υτΒ').
Η τιμή του ισοδύναμου συντελεστή θερμοπερατότητας είναι αυτή που υπεισέρχεται στη σχέση για τον υπολογισμό του Um.
όπου:
Στην περίπτωση κτηρίου, το οποίο βρίσκεται σε κεκλιμένο έδαφος ή σε έδαφος με διαφορετικές στάθμες, το βάθος έδρασης της πλάκας
θα λαμβάνεται ίσο με το μέσο όρο των διαφορετικών αποστάσεων της πλάκας από την τελική στάθμη εδάφους σε επαφή με το κτήριο.
Το βάθος έκτασης κάθε κατακόρυφου δομικού στοιχείου σε επαφή με το έδαφος θα λαμβάνεται ίσο με το μέσο βάθος έκτασης του
δομικού στοιχείου.
Στην απλή περίπτωση του παράπλευρου σχήματος, το βάθος έδρασης της πλάκας θα
ληφθεί ίσο με Ζ=(Ζ1+Ζ2)/2,
ενώ τα κατακόρυφα δομικά στοιχεία θα υπολογιστούν για τα βάθη, στα οποία εκτείνεται
το καθένα, δηλαδή Ζ1 και Ζ2.
Στην περίπτωση κατακόρυφου δοµικού στοιχείου που ξεκινά από βάθος Ζ1 και εκτείνεται
σε βάθος Ζ2 από τη στάθµη του εδάφους (σχήµα 1) ο ισοδύναµος συντελεστής
θερµοπερατότητας UFB' του δοµικού στοιχείου θα προκύπτει από τη σχέση:
Αν η τιµή του συντελεστή θερµοπερατότητας (Ug) του υαλοπίνακα δεν ληφθεί απευθείας από τον πίνακα 12 της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε 2, µπορεί να
υπολογισθεί αναλυτικά από τον τύπο:
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U «διαφανών» στοιχείων
Υπολογισμός U – κουφωμάτων
Στα διαφανή δομικά στοιχεία, (δηλαδή στα κουφώματα), η τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας του κουφώματος (Uw ) μπορεί
είτε να θεωρηθεί δεδομένη με αποδοχή της πιστοποιημένης τιμής που διαθέτει ο κατασκευαστής (απαιτείται σήμανση CE), είτε να υπολογισθεί
αναλυτικά :
Μονού κουφώματος (απλού-συνηθισμένου)
Τιμή (Ψg) λαµβάνεται από τον πίνακα 13, που ορίζει τους
τύπους των γραµµικών θερµογεφυρών.
Διπλού κουφώματος
Η τιµή του συντελεστή θερµοπερατότητας ενός διπλού κουφώµατος, δηλαδή ενός κουφώµατος αποτελούµενου από δύο χωριστά κουφώµατα µε
τους υαλοπίνακές τους (µονούς, διπλού ς ή τριπλούς) θα υπολογισθεί σύµφωνα µε την παραπάνω διαδικασία και κατ' εφαρµογή της σχέσης για τα
μονά, ξεχωριστά για την τιµή του συντελεστή θερµοπερατότητας του κάθε κουφώµατος (δηλαδή των τιµών Uw,a του εξωτερικού κουφώµατος και
UW,i του εσωτερικού) και κατόπιν για την τιµή του διπλού κουφώµατος στο σύνολό του βάσει του τύπου:
Τιμή (Ψg) λαµβάνεται από τον πίνακα 13, που ορίζει τους τύπους
των γραµµικών θερµογεφυρών.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U «διαφανών» στοιχείων
Υπολογισμός U – κουφωμάτων
Μονού κουφώματος (που περιλαμβάνει πέτασμα) Πολύ (!) συνηθισμένο
Παράδειγμα : Μεμονωμένα κουφώματα, όπως κουζινόπορτες, Μπλκονόπορτες ή εξώθυρες αλουμινίου με ταμπλάδες από
panel τύπου sandwitch πολυουρεθάνης, κ.α.
Τιμή (Ψg) λαµβάνεται από τον πίνακα 13, που ορίζει τους τύπους των γραµµικών θερµογεφυρών.
Η ακόλουθη µεθοδολογία υπολογισµού της θερµοπερατότητας τοιχοπετασµάτων και υαλοπετασµάτων, καλύπτει τοιχοπετάσµατα
- υαλοπετάσµατα, στα οποία το στοιχείο πλήρωσης των διακένων των πλαισίων µπορεί να είναι υαλοπίνακας, κούφωµα µε
υαλοπίνακα, αδιαφανές στοιχείο πλήρωσης (πέτασµα) ή και συνδυασµός αυτών.
Τέτοιες θέσεις είναι, για παράδειγµα, αυτές που βρίσκονται τουλάχιστον 200
mm µακριά από την ακµή ενός διπλού υαλοπίνακα.
.
Εάν σε ένα τοιχοπέτασµα εµφανίζονται περισσότερα του ενός αντιπροσωπευτικά τµήµατα,
Αρχικά υπολογίζεται ο συντελεστής θερµοπερατότητας κάθε διαφορετικού αντιπροσωπευτικού τµήµατος U cw,j
Ως συντελεστής θερμοπερατότητας όλου του τοιχοπετάσματος λαμβάνεται ο µέσος συντελεστής θερµοπερατότητας και
δίνεται από την ακόλουθη σχέση:
Όπου :
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.1. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Μεθοδολογία υπολογισμού U «διαφανών» στοιχείων
Υπολογισμός U – κουφωμάτων
Τοιχοπετασµάτων ( ή/ και υαλοπετασµάτων εφόσον περιέχουν διαφανή – γυάλινα τμήματα)
Για να υπολογίσουμε τον συντελεστή θερµοπερατότητας του αντιπροσωπευτικού τµήµατος, εργαζόμαστε ως εξής :
• Το χωρίζουμε σε επιφάνειες µε διαφορετικά θερµοφυσικά χαρακτηριστικά
(π.χ. υαλοπίνακες, αδιαφανή πετάσµατα και κουφώµατα).
Όπου :
Σ' αυτές τις θέσεις παρατηρείται µεταβολή στη ροή θερµότητας και στην εσωτερική επιφανειακή θερµοκρασία σε σχέση µε τις
γειτονικές τους.
Οι κατασκευαστικές θερµογέφυρες δηµιουργούνται σε θέσεις στις οποίες υπάρχει ασυνέχεια του θερµοµονωτικού υλικού,
L 1D =U1*L1*l + U2*L2*l
Η πραγµατική όµως ροή θερµότητας L 2D είναι δισδιάστατη και διαφοροποιείται από τη µονοδιάστατη L 1D.
Για να γίνει εφικτή η παραπάνω διόρθωση δηµιουργήθηκε ένας κατάλογος µε κατασκευαστικές λεπτοµέρειες που συναντώνται
στα ελληνικά κτήρια.
Για κάθε κατασκευαστική λεπτοµέρεια δηµιουργήθηκε ένα δισδιάστατο µαθηµατικό µοντέλο και υπολογίστηκε η ροή θερµότητας
L 2D θεωρώντας το l ίσο µε 1 m. Κατόπιν αφαιρέθηκε η L 1D και προέκυψε ο γραµµικός συντελεστής θερµοπερατότητας Ψ.
Ο κατάλογος κατασκευαστικών λεπτοµερειών, καθώς και οι τιµές Ψ για κάθε µία από αυτές έχουν ενσωµατωθεί στον πίνακα 16 της T.O.T.Ε.Ε. 20701-1.
Τα βήµατα που πρέπει να ακολουθήσει ο µελετητής είναι να υπολογίσει τη ροή θερµότητας κάνοντας παραδοχή µονοδιάστατης
ροής θερµότητας την οποία στη συνέχεια θα διορθώσει λαµβάνοντας τη κατάλληλη τιµές Ψ από τον πίνακα 16 (εναλλακτικά
µπορεί να χρησιµοποιηθεί και ο πίνακας 15) και το µήκος l που πραγµατοποιείται η εν λόγω θερµογέφυρα.
Συνεπώς απαιτείται διόρθωση στους υπολογισµούς των ροών θερµότητας όταν αυτοί γίνονται µε παραδοχή µονοδιάστατης ροής.
Ανάλογα µε το αν χρησιµοποιούνται εσωτερικές ή εξωτερικές διαστάσεις για τους υπολογισµούς των θερµικών ροών (παραδοχή
µονοδιάστατης ροής), η τιµή του γραµµικού συντελεστή της συγκεκριµένης θερµογέφυρας διαφοροποιείται.
Για τις ανάγκες των υπολογισµών µε βάση τον Κ.Εν.Α.Κ. γίνεται παντού χρήση εξωτερικών διαστάσεων.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμογέφυρες (Συνδυασμός Κατασκ. – Γεωμ.)
Οι σημειακές θερμογέφυρες
εμφανίζονται στις ενώσεις των γραμ-
μικών θερμο-γεφυρών, στις οποίες η
ροή θερμότητας έχει τρισδιάστατη
φύση.
Οι σημειακές θερμογέφυρες δεν έχουν καμία διάσταση, ενώ η επίδρασή τους στις θερμικές ανταλλαγές θεωρείται ια για τα
ελληνικά δεδομένα πρακτικά αμελητέα- γι' αυτό και δεν λαμβάνονται υπόψη στους υπολογισμούς σύμφωνα με την
Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 20701-2 .
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμογέφυρες (Συνδυασμός Κατασκ. – Γεωμ.)
5.2. Θερμογέφυρες – γενικές πληροφορίες
Ανάλογα µε τη θέση εµφάνισής τους στο κτήριο, οι θερµογέφυρες απαντώνται:
στη συναρµογή των κατακόρυφων δοµικών στοιχείων (κατακόρυφες θερµογέφυρες)
στη συναρµογή των οριζόντιων δοµικών στοιχείων µε τα κατακόρυφα δοµικά στοιχεία (οριζόντιες θερµογέφυρες)
στη συναρµογή των κουφωµάτων µε τα συµπαγή δοµικά στοιχεία (θερµογέφυρες κουφωµάτων).
Οι οριζόντιες θερµογέφυρες
Οι κατακόρυφες θερµογέφυρες
εντοπίζονται στις τοµές του κτηρίου.
εντοπίζονται στις κατόψεις του κτηρίου,
Δεδοµένου ότι η κύρια διάστασή
Δεδοµένου ότι η κύρια διάστασή τους
τους αναπτύσσεται κατά µήκος των
αναπτύσσεται καθ' ύψος, το µήκος τους δοµικών στοιχείων, το µήκος τους
µετράται µε βάση τα σχέδια των τοµών. µετράται µε βάση τα σχέδια των
Διακρίνονται τρεις υποκατηγορίες : κατόψεων. Διακρίνονται επτά
θερµογέφυρες εξωτερικών γωνιών (ΕΞΓ), υποκατηγορίες:
θερµογέφυρες εσωτερικών γωνιών (ΕΣΓ),
θερµογέφυρες ένωσης δοµ. Στοιχείων (ΕΔΣ). θερµογέφυρες δώµατος ή οροφής σε
προεξοχή (Δ),
Οι θερμογέφυρες κουφωμάτων εντοπίζονται στις θέσεις συναρμογής των κουφωμάτων με τα συμπαγή δομικά στοιχεία. Το μήκος τους μετράται με
βάση τις διαστάσεις των ανοιγμάτων.
Διακρίνονται δύο υποκατηγορίες : θερμογέφυρες στο λαμπά του κουφώματος (Λ)
θερμογέφυρες στο ανωκάσι/καιωκάσι του κουφώματος (ΑΚ).
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμογέφυρες (Συνδυασμός Κατασκ. – Γεωμ.)
5.2. Θερμογέφυρες – Στοιχεία υπολογισμού
…
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕΣ – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.3. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Υπολογισμός Γεωμετρικών Μεγεθών
Υπολογισμός μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας όλου του κτηρίου (Um)
Για την εύρεση του μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας όλου του κτηρίου (Um) και τον έλεγχο της θερμικής του επάρκειας
είναι απαραίτητος ο υπολογισμός ορισμένων γεωμετρικών μεγεθών του κτηρίου και συγκεκριμένα:
Από τη μαθηματική σχέση Α/V, που ορίζει το λόγο του εμβαδού των επιφανειών όλου του εξωτερικού κελύφους του κτηρίου (Α)
προς τον όγκο που αυτό περικλείει (V), προκύπτει ο μέγιστος επιτρεπόμενος συντελεστής θερμοπερατότητας Um, max,
Um, max για το σύνολο του κτηρίου πίνακας 7 της T.O.T.E.E. 20701-2.
Η σχετική αναφορά γίνεται στην ενότητα 2.5. της T.O.T.Ε.Ε.20701-2.
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.3. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Υπολογισμός Γεωμετρικών Μεγεθών
Υπολογισμός μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας όλου του κτηρίου (Um) Σχετικά με τον λόγο Α/V
Όλα τα µεγέθη είναι σκόπιµο να υπολογισθούν κατ' όροφο και κατά επιφάνεια, χρησιμοποιώντας πρότυπου εντύπου, που θα
δίνει σε πινακοποιηµένη µορφή:
- το πλάτος του κάθε δοµικού στοιχείου, - το ύψος του, -το εµβαδό του, - το µήκος της γραµµικής θερµογέφυρας για
κάθε διαφορετικό τύπο θερµογέφυρας.
Τα επί µέρους αθροίσµατα αυτών των ποσοτήτων δίνουν τα συνολικά µεγέθη στην επιφάνεια του κελύφους για κάθε
διαφορετικό δοµικό στοιχείο.
Οι εξωτερικές επιφάνειες σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, εφόσον αποτελούν διαχωριστικά στοιχεία με μη
θερμαινόμενο χωρο, υπεισέρχονται στον υπολογισμό της επιφάνειας Α στο σύνολο τους,-- πολλαπλασιασμένες με
έναν μειωτικό συντελεστή (b), όπως ορίζεται στην ενότητα 2.6.1. της Τ.Ο.Τ.Ε.Ε. 2
Στα προσαρτημένα θερμοκήπια, τα οποία λειτουργούν ως παθητικά ηλιακά συστήματα, ως εξωτερική επιφάνεια
λαμβάνεται ο διαχωριστικός τοίχος μεταξύ κυρίως χώρου του κτηρίου και του προσαρτημένου θερμοκηπίου και όχι η
εξωτερική γυάλινη όψη του θερμοκηπίου.
Επιφάνειες του κτηρίου που έρχονται σε επαφή με εξωτερική επιφάνεια άλλου κτηρίου είτε αυτό το κτήριο βρίσκεται
εντός του ιδίου οικοπέδου είτε στο όμορο (δηλαδή τα δύο κτήρια βρίσκονται σε επαφή στο διαχωριστικό όριο των δύο
οικοπέδων) λαμβάνονται ως συνορεύουσες με το εξωτερικό περιβάλλον και δεν υπάρχει κάποια ξεχωριστή
αντιμετώπιση.
Σε περίπτωση που ο θερμαινόμενος όγκος του κτηρίου αποτελείται από επί μέρους όγκους, που διαxωρίζονται από
μη θερμαινόμενους χώρους και δεν έχουν δυνατότητα μεταξύ τους επικοινωνίας, ως όγκος του κτηρίου λαμβάνεται το
άθροισμα όλων αυτών των επί μέρους θερμαινόμενων όγκων (π.χ. θερμαινόμενος υπόγειος χώρος που χωρίζεται από
τους θερμαινόμενους ορόφους με το μη θερμαινόμενο χώρο του κλιμακοστασίου και της εισόδου της πολυκατοικίας).
Ομοίως, ως εξωτερική επιφάνεια Α λαμβάνεται το άθροισμα όλων των εξωτερικών επιφανειών των θερμαινόμενων
χώρων.
Σε όλες τις περιπτώσεις η εύρεση του λόγου Α/V οδηγεί στον προσδιορισμό της
μέγιστης επιτρεπόμενης τιμής του συντελεστή θερμοπερατότητας Um του κτηρίου.
(όπως αυτή ορίζεται για κάθε ζώνη από τον πίνακα 7).
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.3. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Υπολογισμός Γεωμετρικών Μεγεθών
Υπολογισμός μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας όλου του κτηρίου (Um) Ο μειωτικός συντελεστής (b)
Ο μειωτικός συντελεστής (b) T.O.T.E.E §2.6.1.
Ο μειωτικός συντελεστής (b) προσαρμόζει τις υπολογισθείσες θερμικές απώλειες από κάθε επιφάνεια του κελύφους του κτηρίου
στις πραγματικές θερμοκρασιακές συνθήκες.
Η κάθε ποσότητα Α*U (συντελεστής μεταφοράς θερμότητας) ορίζει τη μεταφερόμενη ποσότητα θερμότητας προς το εξωτερικό
περιβάλλον μέσω των επί μέρους δομικών στοιχείων του κελύφους του κτηρίου στη μονάδα του χρόνου και για διαφορά
θερμοκρασίας εσωτερικού - εξωτερικού περιβάλλοντος 1°C (ή 1 Κ).
Όμως σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως σε επιφάνειες που συνορεύουν με μη θερμαινόμενους χώρους ή με το έδαφος η
ποσότητα αυτή είναι υπερεκτιμημένη.
Με το μειωτικό συντελεστή επιχειρείται η επαναφορά της σε μεγέθη πλησιέστερα στην πραγματικότητα.
Έτσι, ο μειωτικός συντελεστής (b) λαμβάνει τιμές όπως ορίζονται σε καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις :
Ο συντελεστής λαμβάνει τιμή b = 1,0, καθώς η ποσότητα Α*U θεωρείται η πραγματικά υπολογισθείσα.
Η τιμή b = 1,0 ισχύει τόσο για κατακόρυφες επιφάνειες, όσο και για οριζόντιες, είτε είναι η ροή
θερμότητας στις τελευταίες από επάνω προς τα κάτω είτε από κάτω προς τα επάνω.
Στην Ενεργειακή επιθεώρηση όμως αποτιμάται η πραγματική κατάσταση, δηλαδή εφόσον υπάρχει επαφή
με όμορη θερμαινόμενη ζώνη, το συγκεκριμένο στοιχείο λαμβάνεται ως τελείως αδιαβατικό (b=0) ή αν δεν
υπάρχει ως σε επαφή με Μ.Θ.Χ.(b=0,5) ή εξωτερικό περιβάλλον (b=1).
5. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ / ΘΕΡΜΟΓΕΦΥΡΕς – Θερμ. επάρκεια (U αδιαφανών στοιχείων).
5.3. Έλεγχος θερμομονωτικής επάρκειας - Υπολογισμός Γεωμετρικών Μεγεθών
Υπολογισμός μέσου συντελεστή θερμοπερατότητας όλου του κτηρίου (Um) - Ο μειωτικός συντελεστής (b)
• Σε επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με θερμαινόμενους χώρους του ιδίου κτηρίου.
Σε περίπτωση που υφίστανται χώροι του ίδιου κτηρίου οι οποίοι, αν και θερμαινόμενοι, δεν συνυπολογίζονται
στη μελέτη θερμικής προστασίας και επομένως παραμένουν ενδεχομένως αδιαβατικοί, τα διαχωριστικά δομικά
στοιχεία προς αυτούς τους χώρους λαμβάνονται κατά τον υπολογισμό κατά απλοποιητική παραδοχή με τιμή
μειωτικού συντελεστή b = 0,5. (Τελείως αδιαβατικοί b = 0 !)
Για παράδειγμα σε περίπτωση προσθήκης νέου κτίσματος (ή και ενός μόνο δωματίου) σε υφιστάμενο θερμομονωμένο ή μη
θερμομονωμένο κτήριο τα δομικά στοιχεία που διαχωρίζουν το υφιστάμενο κτήριο από την προσθήκη υπάγονται σ' αυτήν την
κατηγορία. Αν το διαχωριστικό δομικό στοιχείο αποτελεί μέρος του υφιστάμενου, θα πρέπει να θερμομονωθεί κατά την
κατασκευή του νέου προστιθέμενο υ κτίσματος. Παρέχεται ωστόσο η δυνατότητα ο έλεγχος της θερμομονωτικής επάρκειας να
γίνει για το σύνολο του κτηρίου (υφιστάμενου και προσθήκης) με την προϋπόθεση της ριζικής ανακαίνισης του υφιστάμενου και
της πλήρους θερμομονωτικής του προστασίας.
Ο μειωτικός συντελεστής διατηρεί την τιμή b = 1,0, καθώς η διόρθωση στην απόκλιση έχει ήδη γίνει κατά τον
υπολογισμό του συντελεστή θερμοπερατότητας U της διατομής, λαμβάνοντας υπόψη την αντίσταση RRU του
στρώματος αέρα μεταξύ της οριζόντιας οροφής και της κεκλιμένης στέγης. Σ‘ αυτήν την τιμή, όπως έχει
αναφερθεί στην παράγραφο, συμπεριλαμβάνεται και η θερμική αντίσταση των στρώσεων της μη
θερμομονωμένης στέγης.
• Σε επιφάνεια που έρχεται σε επαφή με κλειστό, μη θερμαινόμενο χώρο.
Στην περίπτωση αυτή η ροή θερμότητας, επηρεάζεται από την ποσότητα θερμότητας που μεταφέρεται ή
απάγεται μέσω αερισμού στο μη θερμαινόμενο χώρο. Ο μειωτικός συντελεστής (bu), χώρου υπολογίζεται
σύμφωνα με τον τύπο:
Στον υπολογισμό του Um συμμετέχουν όλες οι επιφάνειες που περικλείουν το κέλυφος του κτηρίου. Συμμετέχουν
επίσης παντός είδους επιφάνειες που συνορεύουν με αίθριους χώρους, φωταγωγούς κ.τ.λ., που βρίσκονται μέσα στο
σώμα του κτηρίου, όπως περιγράφονται αναλυτικά στην ενότητα 2.4. για τον προσδιορισμό του λόγου Α / V.
Το άθροισμα όλων αυτών των επιφανειών δίνει τον παρονομαστή ΣAj της σχέσης
Το προσαρτημένο θερμοκήπιο θεωρείται μη θερμαινόμενος χώρος και ως εξωτερικό στοιχείο του κελύφους λαμβάνεται
το διαχωριστικό δομικό στοιχείο μεταξύ του κυρίως χώρου του κτηρίου και του προσαρτημένου θερμοκηπίου. Αυτό το
δομικό στοιχείο θα υπεισέρχεται στον υπολογισμό κατά παραδοχή με τη μέγιστη επιτρεπόμενη τιμή U που
προβλέπεται ανά ζώνη από τον πίνακα 6 ως εξής
Για αδιαφανές δομικό στοιχείο (τοιχοποιία) με την τιμή της τοιχοποιίας, της ερχόμενης σε επαφή με μη
θερμαινόμενο χώρο.
Για διαφανή δομικά στοιχεία (κουφώματα) με την τιμή του κουφώματος ανοίγματος.
Αν ωστόσο ένα δομικό στοιχείο του ενδιάμεσου διαχωριστικού τοίχου του προσαρτημένου θερμοκηπίου
παρουσιάζει τιμή του συντελεστή θερμοπερατότητας U μικρότερη της μέγιστης επιτρεπόμενης, υπεισέρχεται
στον υπολογισμό με αυτήν την καλύτερη τιμή.
Όλα τα δομικά στοιχεία του θερμοκηπίου, θεωρούμενα ως δομικά στοιχεία προς μη θερμαινόμενο χώρο,
υπεισέρχονται στον υπολογισμό του Um με το μειωτικό συντελεστή, όπως αυτός υπολογίζεται ή λαμβάνεται
b=0,5
O τοίχος Trombe, ο τοίχος θερμικής μάζας, ή οποιοδήποτε άλλο παθητικό στοιχείο θερμικής συσσώρευσης
υπεισέρχονται στον υπολογισμό του Um κατά παραδοχή με τη μέγιστη επιτρεπόμενη τιμή U που προβλέπεται ανά
ζώνη από τον πίνακα 6.
ΘΕΡΜΟΝΩΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ
ΚΤΗΡΙΑΚΟΥ ΚΕΛΥΦΟΥΣ
Τέλους 6 ου - 7ου Μέρους
Στάδια ελέγχου θερμομονωτικής επάρκειας - Θερμογέφυρες
Αλέξανδρος Κρίθαρης
Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Προσωρινός Ενεργειακός Επιθεωρητής