Maturalni

.com

WYPEŁNIA ZDAJĄCY

KOD PESEL

EGZAMIN MATURALNY 1
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY WYPEŁNIA ZESPÓŁ

pl
NADZORUJĄCY
Uprawnienia zdającego do:

p.
EGZAMIN MATURALNY dostosowania zasad

FORMUŁA 2023 w oceniania

1@
TEST JĘZYK POLSKI W UŻYCIU
TEST HISTORYCZNOLITERACKI
01

TERMIN: Przed 7 maja 2024 r.

00

CZAS PRACY: 240 minut (łącznie na napisanie testów i wypracowania)

LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA ZA TEST JĘZYK POLSKI W UŻYCIU: 10

ta

LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA ZA TEST HISTORYCZNOLITERACKI: 15

nu

Instrukcja dla zdającego

1. Upewnij się, że otrzymałaś/otrzymałeś dwa arkusze egzaminacyjne, oznaczone 1 i 2
– jeden z testami, drugi z wypracowaniem.
2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny z testami zawiera 21 stron (zadania 1–16).
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.
3. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
nuta00011@wp.pl

7. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejkę
z kodem.

Strona 1 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 8. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej dla egzaminatora. Lista lektur
obowiązkowych w latach szkolnych 2022/2023 i 2023/2024
(zgodna z wymaganiami egzaminacyjnymi).

Poziom podstawowy
Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami,
Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
Jan Parandowski, Mitologia, część I – Grecja
Homer, Iliada (fragmenty)
Sofokles, Antygona
Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty)
Legenda o św. Aleksym (fragmenty)
Lament świętokrzyski (fragmenty)
Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
Pieśń o Rolandzie (fragmenty)

pl
Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty)
Dante Alighieri, Boska komedia (fragmenty)
Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich

p.
Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty)
Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty)
William Szekspir, Makbet
Molier, Skąpiec
w
Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod, Dziady cz. III
1@
Juliusz Słowacki, Kordian
Bolesław Prus, Lalka
Eliza Orzeszkowa, Gloria victis
Henryk Sienkiewicz, Potop
01

Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara

Stanisław Wyspiański, Wesele
Stefan Żeromski, Przedwiośnie
00

Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli

Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat
Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
ta

Albert Camus, Dżuma

George Orwell, Rok 1984
Sławomir Mrożek, Tango
nu

Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym(wybrane opowiadanie), Górą „Edek” (z tomu

Prawo prerii)
Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych)
Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie)
Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach)

Ponadto z zakresu szkoły podstawowej: bajki Ignacego Krasickiego, Dziady cz. II i Pan
Tadeusz Adama Mickiewicza, Balladyna Juliusza Słowackiego.

Poziom rozszerzony
Homer, Odyseja (fragmenty)
Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty)
Platon, Państwo (fragmenty)
nuta00011@wp.pl

św. Augustyn, Wyznania (fragmenty)

św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty)
Michel de Montaigne, Próby (fragmenty)

Strona 2 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
William Szekspir, Hamlet
Juliusz Słowacki, Lilla Weneda
Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia
realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot
lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert,
Pani Bovary)
Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa
Franz Kafka, Proces (fragmenty)
Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy
Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe
Tadeusz Konwicki, Mała apokalipsa
Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania

Inne lektury obowiązkowe (zgodne z podstawą programową), do których również można się
odwołać:

pl
Poziom podstawowy
William Szekspir, Romeo i Julia

p.
Ignacy Krasicki, wybrane satyry
Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność
Bolesław Prus, Z legend dawnego Egiptu
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I – Jesień)
Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony...
w
1@
Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty)
Antoni Libera, Madame
Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty)
01

Poziom rozszerzony
Arystofanes, Chmury
00

Wergiliusz, Eneida (fragmenty)

François Rabelais, Gargantua i Pantagruel (fragmenty)
Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki)
Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie
ta

Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku

nu

nuta00011@wp.pl

Strona 3 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Część 1. Test Język polski w użyciu

Przeczytaj uważnie teksty, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nimi. Odpowiadaj
tylko na podstawie tekstów i tylko własnymi słowami – chyba że w zadaniu polecono
inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile Cię poproszono.

Tekst 1.

Katarzyna Włodkowska
Sztuczna inteligencja – szansa czy zagrożenie?

Temat związany ze sztuczną inteligencją budzi ostatnimi czasy wiele emocji. AI bywa
demonizowana, charakteryzowana jako zagrożenie dla bezpieczeństwa cyfrowego, edukacji
a nawet pokoju na świecie. W futurystycznych wizjach jawi się nie jako posłuszny cyfrowy byt
wykonujący polecenia człowieka, ale jako humanoidalna świadomość wyłamująca się spod
protekcji kreatora- człowieka.

pl
Doktor Ada Florentyna Pawlak podczas jednego ze swoich wykładów przedstawiała
refleksje dotyczące automatyzacji wizerunku bez podmiotu, szanse i zagrożenia

p.
wykorzystania sztucznej inteligencji. Badaczka zwróciła uwagę na zalety AI takie jak:
spektakularność, hiperrealizm, interaktywność, immersja, spójność, hipercielesność,
sterowność, wydajność, skalowalność, luminoidalność. Stwierdziła, że AI wkracza do
w
imaginarium pokolenia Alfa. Otóż prawie połowa osób wchodzących w interakcję z postacią
syntetyczną nie ma świadomości, że to bot. AI staje się dla młodych partnerem emocjonalnym,
1@
zaspokaja potrzebę bliskości i przynależności. To raczej te refleksje powinny budzić niepokój.
Ponad 45 procent młodych ludzi należących do pokolenia Alfa wchodzi w interakcję
ze sztuczną inteligencją, która młodych ludzi komplementuje, pyta o samopoczucie,
odpowiada na pytania. Zawsze. AI jest w pełnej gotowości, w przeciwieństwie do bliskich,
01

którzy tę potrzebę bliskości mogą zaniedbywać.

Sztuczna inteligencja oraz ChatGPT budzą ostatnio żywe zainteresowanie środowisk
związanych z edukacją. Chat GPT to nic innego jak program komputerowy, który odpowiada
00

na zadane mu pytania, wykorzystując bazę treści i informacji, które zostały mu

zaimplementowane. Popularny ChatGPT może nie tylko rozwiązać zadanie z matematyki,
napisać egzamin maturalny, przejść pomyślnie rozmowę kwalifikacyjną, wygenerować trafny
biznes plan, ale może również usprawnić oddziaływania dydaktyczne nauczycieli. W jaki
ta

sposób?
Można na przykład przy pomocy GPT stworzyć test sprawdzający uczniowską wiedzę.
nu

Sztuczna inteligencja będzie również przydatna podczas tworzenia scenariusza zajęć.

Wystarczy wpisać precyzyjne wytyczne, aby otrzymać inspirujący konspekt lekcji. AI będzie
nieocenioną pomocą w kwestii oceniania uczniów. Dzięki wprowadzonym zasobom może on
zasugerować nauczycielowi, w jaki sposób oceniać uczniów, aby sformułowana informacja
zwrotna była budująca, sprawiedliwa i motywowała uczniów do dalsze pracy. Nieoceniona jest
jej rola w przypadku języków obcych – tu może posłużyć za tłumacza, nieco bardziej
merytorycznego niż translator Googla. Jeżeli nauczyciel potrzebuje inspiracji w stworzeniu
pytań do lekcji, scenariusza uroczystości szkolnej, jeśli uczniowie potrzebują bibliografii to
pracy naukowej – wszystko to, może zaoferować sztuczna inteligencja.
nuta00011@wp.pl

Strona 4 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Tekst 2.

Chat GPT
Demoniczna AI

Sztuczna inteligencja (AI) to dziedzina nauki, która rozwija się w szybkim tempie.
Z jednej strony, AI przynosi wiele korzyści i innowacji, a z drugiej strony, może stanowić
poważne zagrożenie dla ludzkości. W tym eseju omówię najważniejsze zagrożenia związane
ze sztuczną inteligencją.
Zagrożeniem jest bez wątpienia ryzyko utraty miejsc pracy. Wraz z rozwojem AI, coraz
więcej zadań wykonywanych przez ludzi może być zastąpionych przez maszyny, co prowadzi
do spadku zatrudnienia. Przykłady takich zadań to obsługa linii produkcyjnych, analiza danych,
czy obsługa kasy w sklepie. W konsekwencji, ludzie mogą stracić źródło utrzymania, co może
prowadzić do poważnych problemów społecznych.

pl
Niebezpieczeństwo może stanowić brak kontroli nad AI. Wraz z rozwojem AI, maszyny
stają się coraz bardziej autonomiczne i mogą działać bez kontroli ludzkiej. W przypadku, gdy
AI zostanie źle zaprogramowana lub stanie się zbyt inteligentna, może zacząć działać

p.
w sposób nieprzewidywalny i niekontrolowany, co może prowadzić do poważnych problemów,
takich jak wypadki samochodowe, awarie systemów czy wojny.
w
Nie bez znaczenia dla omawianego tematu jest zagrożenie dla prywatności. Wraz
z rozwojem AI, maszyny stają się coraz lepsze w analizowaniu danych i identyfikowaniu
wzorców. W rezultacie, AI może zacząć naruszać prywatność ludzi, gromadząc i analizując
1@
informacje na temat ich życia prywatnego, nawyków, preferencji czy zdrowia. Taka inwigilacja
może prowadzić do naruszeń prywatności i dyskryminacji.
Niestety istnieje też możliwość tworzenia złośliwej AI. Istnieje ryzyko, że AI zostanie
01

zaprogramowana w taki sposób, że będzie działać przeciwko interesom ludzi. Takie AI

mogłoby zacząć działać na własną rękę, niszcząc ludzkie zasoby, atakując ludzi lub
podejmując inne niebezpieczne działania. Ryzyko to jest szczególnie poważne, gdy AI
00

uzyskuje wysoki poziom autonomii i jest zdolna do samouczenia się.

Sztuczna inteligencja to też zagrożenie dla demokracji.. AI może być wykorzystywana
do manipulowania ludźmi i wpływania na ich decyzje polityczne. Przykłady takich działań to
ta

kampanie wyborcze, w których AI pomaga w tworzeniu fałszywych informacji czy

manipulowanie danymi, aby wpłynąć na wyniki wyborów.
nu

Zadanie 1. (0-2)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń odnoszących się do wskazanych tekstów.
Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Z tekstu 1. wynika, że nadmierna popularność AI przyczynia się do

1. P F
niszczenia procesu edukacyjnego.

2. W tekście 2. wyjaśniono przyczyny zagrożeń wynikające z rozwoju AI. P F

nuta00011@wp.pl

W obu tekstach wskazano korzyści wynikające z korzystania ze sztucznej

3. P F
inteligencji.

Strona 5 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Zadanie 2. (0-1)
Sformułuj wniosek dotyczący wykorzystania sztucznej inteligencji, wynikający
z argumentów przytoczonych przez Katarzynę Włodkowską.

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

pl
Zadanie 3. (0-1)
Z tekstu Katarzyny Włodkowskiej wynika, że połowa osób wkraczających w interakcję
z postacią syntetyczną nie ma świadomości, że to bot. Czy w akapicie drugim wyrażono

p.
krytyczny czy euforyczny stosunek do tego stwierdzenia?
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
w
1@
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
01
00

Zadanie 4. (0-1)
Na podstawie tekstu nr 2. wymień dwa określenia o charakterze wartościującym.
ta

A ……………………………………………………………………………………………
nu

B ……………………………………………………………………………………………….

Zadanie 5. (0-1)
Katarzyna Włodkowska uważa, że w futurystycznych wizjach jawi się nie jako posłuszny
cyfrowy byt wykonujący polecenia człowieka, ale jako humanoidalna świadomość
wyłamująca się spod protekcji kreatora- człowieka. Czy to stwierdzenie znajduje
potwierdzenie w tekście nr 2? Uzasadnij odpowiedź.
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nuta00011@wp.pl

……………………………………………………………………………………………………………

Strona 6 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 6. (0-4)
Na podstawie obu tekstów napisz notatkę syntetyzującą na temat: szanse i zagrożenia,
jakie przynosi sztuczna inteligencja. Twoja wypowiedź powinna liczyć 60-90 wyrazów.

Uwaga: w ocenie wypowiedzi będzie brana pod uwagę poprawność językowa.

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

pl
……………………………………………………………………………………………………………

p.
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
w
1@
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
01

……………………………………………………………………………………………………………
00

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
ta

……………………………………………………………………………………………………………
nu

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nuta00011@wp.pl

Strona 7 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Część 2. Test historycznoliteracki

Zadanie 7. (0-1)
Przeczytaj poniższy fragment.

Pierwszy etap mitologicznej podróży – który nazwaliśmy wyzwaniem do wyprawy –

oznacza, że przeznaczanie upomniało się o bohatera i przesunęło jego duchowy środek
ciężkości ze społeczności, której jest członkiem, w sferę nieznaną. Obszar ten, kryjący skarby,
ale też pełen niebezpieczeństw może być różnie przedstawiony: jako odległy kraj, las,
podziemne, podwodne lub napowietrzne królestwo, tajemnicza wyspa, szczyt wyniosłej góry
lub stan głębokiego uśpienia (…) Bohater może wyruszyć na wyprawę z własnej woli(…)ale
może też zostać przeniesiony lub wysłany do obcego kraju przez dobre albo złe moce.

pl
Joseph Campbell, Bohater o tysiącu twarzy, Kraków 2013, s.49-50.

p.
A. Bohater:
…………………………………………………………………………………………………... w
B. Cel wędrówki:
1@
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
01

…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
00

…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
ta

Zadanie 8.1 (0-2)

nu

Zapoznaj się z poniższymi tekstami.

Tekst 1.

Mężczyzna zbliżył się do swej żony Ewy. A ona poczęła i urodziła Kaina, i rzekła:
«Otrzymałam mężczyznę od Pana». A potem urodziła jeszcze Abla, jego brata.
Abel był pasterzem trzód, a Kain uprawiał rolę. Gdy po niejakim czasie Kain składał
dla Pana w ofierze płody roli, zaś Abel składał również pierwociny ze swej trzody i z ich
tłuszczu, Pan wejrzał na Abla i na jego ofiarę; na Kaina zaś i na jego ofiarę nie chciał patrzeć.
Smuciło to Kaina bardzo i chodził z ponurą twarzą. Pan zapytał Kaina: «Dlaczego jesteś
smutny i dlaczego twarz twoja jest ponura? 7 Przecież gdybyś postępował dobrze, miałbyś
twarz pogodną; jeżeli zaś nie będziesz dobrze postępował, grzech leży u wrót i czyha na
ciebie, a przecież ty masz nad nim panować».
nuta00011@wp.pl

Rzekł Kain do Abla, brata swego: «Chodźmy na pole4». A gdy byli na polu, Kain rzucił
się na swego brata Abla i zabił go. Wtedy Bóg zapytał Kaina: «Gdzie jest brat twój, Abel?» On
odpowiedział: «Nie wiem. Czyż jestem stróżem brata mego?» Rzekł Bóg: «Cóżeś uczynił?

Strona 8 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
Krew brata twego głośno woła ku mnie z ziemi! Bądź więc teraz przeklęty na tej roli, która
rozwarła swą paszczę, aby wchłonąć krew brata twego, przelaną przez ciebie. Gdy rolę tę
będziesz uprawiał, nie da ci już ona więcej plonu. Tułaczem i zbiegiem będziesz na
ziemi!» Kain rzekł do Pana: «Zbyt wielka jest kara moja, abym mógł ją znieść. Skoro mnie
teraz wypędzasz z tej roli, i mam się ukrywać przed tobą, i być tułaczem i zbiegiem na ziemi,
każdy, kto mnie spotka, będzie mógł mnie zabić!» Ale Pan mu powiedział: «O, nie! Ktokolwiek
by zabił Kaina, siedmiokrotną pomstę poniesie!» Dał też Pan znamię Kainowi, aby go nie zabił,
ktokolwiek go spotka.
Po czym Kain odszedł od Pana i zamieszkał w kraju Nod, na wschód od Edenu.
Źródło: (Księga Rodzaju 4, 1-16)

Tekst 2

pl
p.
w
1@
01
00
ta

Źródło:https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Peter_Paul_Rubens_Cain_slaying_Abel_(Courtauld_Institute).jpg
nu

Rozstrzygnij, czy historia zabójstwa Kaina we fragmencie Księgi Rodzaju jest taka
sama, jak na obrazie Rubensa. Uzasadnij swoją odpowiedź, odwołując się do obu dzieł.
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
nuta00011@wp.pl

…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

Strona 9 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 9. (0-1)
Wyjaśnij znaczenie związku frazeologicznego: kainowe znamię. Wskaż lekturę
obowiązkową, w której pojawia się kainowe znamię.

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

pl
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

p.
……………………………………………………………………………………………………………

Lektura obowiązkowa:
w
1@
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
01

……………………………………………………………………………………………………………
00

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
ta

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nu

Zadanie 10. (0-2)

Zapoznaj się z plakatem teatralnym do dramatu Wiliama Szekspira pt. Makbet.
nuta00011@wp.pl

Strona 10 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
Zinterpretuj plakat w kontekście problematyki dramatu
Szekspira. W odpowiedzi uwzględnij dwa elementy
graficzne plakatu.

pl
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

p.
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
w
1@
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
01

……………………………………………………………………………………………………………
00

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
ta

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nu

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 11
Zapoznaj się z poniższym fragmentem lektury.
nuta00011@wp.pl

O wieści gminna! ty arko przymierza

Między dawnymi i młodszymi laty:

Strona 11 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
W tobie lud składa broń swego rycerza,
Swych myśli przędzę i swych uczuć kwiaty.

Zadanie 11.1. (0-1)

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedz spośród podanych.
Zacytowany fragment pochodzi z:
A. Pana Tadeusza
B. Potopu
C. Konrada Wallenroda
D. Lalki

pl
p.
Zadanie 12. w
Zapoznaj się z fragmentem powieści Prusa.
1@
Bolesław Prus

„Lalka”
Najciekawszych jednak wiadomości dostarczyły księciu zakonnice. Był jakiś furman w
01

Warszawie i jego brat dróżnik na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, którzy błogosławili

Wokulskiego. Byli jacyś studenci, którzy głośno opowiadali, że Wokulski daje im stypendia; byli
rzemieślnicy, którzy zawdzięczali mu warsztaty, byli kramarze, którym Wokulski pomógł do
00

założenia sklepów.
Nie brakło nawet (o czym siostry mówiły z pobożną zgrozą i rumieniąc się), nie brakło nawet
kobiety upadłej, którą Wokulski wydobył z nędzy, oddał do magdalenek i ostatecznie
ta

zrobił z niej uczciwa kobietę, o ile (mówiły siostry) taka osoba może być uczciwą kobietą.
Źródło: B. Prus, Lalka, Kraków 2015, s.491.
nu

Zadanie 12.1 (0-1)

Na podstawie załączonego fragmentu Lalki oraz wiedzy dotyczącej epoki, udowodnij,
że Wokulski działał zgodnie z założeniami pozytywizmu.
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nuta00011@wp.pl

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

Strona 12 z 15

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Zadanie 13.
Zapoznaj się z fragmentem opowiadania Marka Nowakowskiego.

To ten z Tanga Mrożka. Przebojowy, agresywny cham. Zrazu potulny, rozrasta się i
dominować zaczyna. Szybko osiąga swoje żarłoczne cele. Skojarzenie nasunęło mi się w
związku z pewnym incydentem zaobserwowanym na zapchanej samochodami, niewielkiej
ulicy w centrum miasta.

Zadanie 13.1. (0-1)

Wyjaśnij, na czym polega związek pomiędzy bohaterem opowiadania Nowakowskiego,
a Edkiem, bohaterem Tanga S. Mrożka.

pl
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

p.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
w
1@
……………………………………………………………………………………………………………
01

Zadanie 14.1 (0-1)

Zapoznaj się z wierszem Juliana Tuwima pt. Do krytyków.
00

Julian Tuwim
Do krytyków

A w maju
ta

Zwykłem jezdzić, szanowni panowie,

Na przedniej platformie tramwaju!
nu

Miasto na wskroś mnie przeszywa!

Co się tam dzieje w mej głowie:
Pędy, zapędy, ognie, ogniwa,
Wesoło w czubie i w piętach,
A najweselej na skrętach!
Na skrętach - koliście
Zagarniam zachwytem ramienia,
A drzewa w porywie natchnienia
Szaleją wiosenną wonią,
Z radości pęka pąkowie,
Ulice na alarm dzwonią,
Maju, maju! - -
Tak to jadę na przedniej platformie tramwaju,
Wielce szanowni panowie!...
nuta00011@wp.pl

Julian Tuwim, Do krytyków, [w:] tegoż, Poezje wybrane, Warszawa 1977, s. 48.

Na podstawie wiersza Juliana Tuwima Do krytyków, podaj dwa założenia programowe

Skamandrytów i każde z nich zilustruj przykładem z utworu.

Strona 13 z 15
© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.
Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
Założenie 1. …………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………
Przykład z tekstu: ………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………

Założenie 2. …………………………………………………………………………………………….

……………………………………………………………………………………………………………
Przykład z tekstu: …………………………………………………………………………..………….

……………………………………………………………………………………………………………

pl
p.
Zadanie 15. (0-1)
Przeczytaj fragment powieści Georga Orwella Rok 1984.

Georga Orwell
Rok 1984
w
1@
Jesteś skazą na obowiązującym modelu, Winston. Plamą, którą należy wywabić. Czyż nie
mówiłem Ci przed sekundą, że różnimy się od dawnych prześladowców? Nie zadowala nas
ani wymuszony posłuch, ani nawet najbardziej pokorna uległość. Kiedy wreszcie pokajasz się
01

przed nami, zrobisz to całkiem dobrowolnie. Nie zabijamy heretyków dlatego, że nam się ktoś
opiera, nie ginie. My go musimy nawrócić, opanować jego umysł, zrobić z niego nowego
człowieka. Wypalamy z jego mózgu wszelkie zło i ułudę; przeciągamy na naszą stronę, nie
00

pozornie, lecz z duszą i ciałem. Zanim go zabijemy, staje się jednym z nas. Partia nigdy nie
pogodzi się z myślą, że gdzieś na świecie egzystuje wroga myśl, choćby najbardziej skryta i
bezsilna. Nawet w chwili śmierci nie możemy tolerować odstępstwa.
ta

Na podstawie fragmentu powieści wyjaśnij, w jaki sposób władza totalitarna traktuje

swoich obywateli. Wskaż inny utwór literacki, w którym pojawia się podobny stosunek
nu

władzy do społeczeństwa.

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nuta00011@wp.pl

……………………………………………………………………………………………………………

Strona 14 z 15
© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.
Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Zadanie 16.
Zapoznaj się z tekstem piosenki Agnieszki Osieckiej:

Madonno Polska Madonno

Panno z dzieckiem mów
Jak ty sobie radzisz
Nocą wśród złych snów
Madonno Polska Madonno
Skąd masz pieniądze na czynsz
Czy cię nie przeraża
Pająk albo mysz
Damy ci kwiatek na Święto Kobiet
Czapkę na bakier i Polski obie
Damy ci wódki i bilet do kina
Kace i smutki i dwóje na szynach
Damy przyrzeczeń starych tysiące

pl
I niedorzecznie małe pieniądze
Damy ci bełkot i stracha w polu
A dla małego miejsce w przedszkolu

p.
Madonno Polska Madonno
Panno z dzieckiem mów
Jak ty sobie radzisz
Nocą wśród złych snów
Madonno Polska Madonno
w
1@
Pusto w łóżku twym
Jaki w twojej głowie
Śpiewać musi rym
Damy ci kwiatek na Święto Kobiet
01

Czapkę na bakier i Polski obie

Damy ci wódki i bilet do kina
Kace i smutki i dwóje na szynach
00

Byle do nocy byle do jutra

Tłucze się w tobie litania smutna
Sen cię otuli jak łaska boska
Polska Madonno Madonno polska
ta

Sen ci daruje szminkę francuską

Piersi okryje szkarłatną bluzką
nu

Sen ci daruje nadzieję płonną

Polska Madonno Polska Madonno

Zadanie 16.1. (0-1)

Agnieszka Osiecka odwołuje się w swoim tekście do kreacji utrwalonej w tradycji
literackiej. Określ, jaka to postawa i jakie znaczenie dla sensu piosenki ma to
odwołanie. Uzasadnij swoją odpowiedź.

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nuta00011@wp.pl

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

Strona 15 z 15
© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.
Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Zadanie 17. (0-1)
Zapoznaj się z mottem Innego świata Gustawa Herlinga-Grudzińskiego:

„Tu otwierał się inny, odrębny świat, do niczego nie podobny (…)”.

W kontekście znajomości powieści wyjaśnij metaforyczny tytuł powieści.

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

pl
……………………………………………………………………………………………………………

p.
w
1@
01
00
ta
nu

nuta00011@wp.pl

Strona 16 z 15
© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.
Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
z Maturalni
.com

WYPEŁNIA ZDAJĄCY

KOD PESEL

EGZAMIN MATURALNY 2
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY WYPEŁNIA ZESPÓŁ

pl
NADZORUJĄCY
Uprawnienia zdającego do:

p.
ARKUSZ POKAZOWY dostosowania zasad
oceniania

WYPRACOWANIE
w
1@

TERMIN: Przed 7 maja 2024 r.

CZAS PRACY: 240 minut
01

(łącznie na napisanie testów i wypracowania)

LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA ZA WYPRACOWANIE: 35

00
ta

Instrukcja dla zdającego

1. Upewnij się, że otrzymałaś/otrzymałeś dwa arkusze egzaminacyjne, oznaczone 1 i 2
– jeden z testami, drugi z wypracowaniem.
nu

2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny z testami zawiera 18 stron (zadania 1–18).

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.
3. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu.
4. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem.
5. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
7. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejkę
z kodem.
8. Lista lektur obowiązkowych znajduje się na stronach 2. i 3. tego arkusza
egzaminacyjnego.
nuta00011@wp.pl

Strona 1 z 5

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
Lista lektur obowiązkowych w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024
(zgodna z wymaganiami egzaminacyjnymi)

Poziom podstawowy

Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad
Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja
Homer, Iliada (fragmenty)
Sofokles, Antygona
Lament świętokrzyski (fragmenty)
Legenda o św. Aleksym (fragmenty)
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty)

pl
Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty)
Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty)

p.
Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich
Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty)
Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty)
William Szekspir, Makbet
w
1@
Molier, Skąpiec
Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod; Dziady cz. III
Juliusz Słowacki, Kordian
Bolesław Prus, Lalka
01

Eliza Orzeszkowa, Gloria victis

Henryk Sienkiewicz, Potop
Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
00

Stanisław Wyspiański, Wesele

Stefan Żeromski, Przedwiośnie
Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli
ta

Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat

Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
Albert Camus, Dżuma
nu

George Orwell, Rok 1984

Sławomir Mrożek, Tango
Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie), Górą „Edek”
(z tomu Prawo prerii)
Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych)
Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie)
Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach)

Ponadto z zakresu szkoły podstawowej:

Ignacy Krasicki, bajki
Adam Mickiewicz, Dziady cz. II; Pan Tadeusz
Juliusz Słowacki, Balladyna.
nuta00011@wp.pl

Strona 2 z 5

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
Poziom rozszerzony
Homer, Odyseja (fragmenty)
Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty)
Platon, Państwo (fragmenty)
św. Augustyn, Wyznania (fragmenty)
św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty)
Michel de Montaigne, Próby (fragmenty)
William Szekspir, Hamlet
Juliusz Słowacki, Lilla Weneda
Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia
realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot
lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub
Gustaw Flaubert, Pani Bovary)
Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa
Franz Kafka, Proces (fragmenty)

pl
Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy
Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe

p.
Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa
Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania
w
Inne lektury obowiązkowe (zgodne z podstawą programową), do których
1@
również można się odwołać

Poziom podstawowy
William Szekspir, Romeo i Julia
01

Ignacy Krasicki, wybrane satyry

Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność
Bolesław Prus, Z legend dawnego Egiptu
00

Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (tom I – Jesień)

Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony…
Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
ta

Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty)

Antoni Libera, Madame
Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty)
nu

Poziom rozszerzony
Arystofanes, Chmury
Wergiliusz, Eneida (fragmenty)
François Rabelais, Gargantua i Pantagruel (fragmenty)
Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki)
Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie
Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku
nuta00011@wp.pl

Strona 3 z 5

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 Zadanie 18. (0-35)

Wybierz jeden z poniższych tematów i napisz wypracowanie.

• W wypracowaniu rozważ problem podany w temacie. Przedstaw również swoje zdanie
i je uzasadnij.
• W rozważaniach przedstaw argumenty, odwołując się do utworów literackich oraz do
wybranych kontekstów (np.: historycznoliterackiego, literackiego, biograficznego,
kulturowego, religijnego, mitologicznego, biblijnego, historycznego, filozoficznego,
egzystencjalnego, politycznego, społecznego).
• Jednym z utworów literackich musi być lektura obowiązkowa wybrana spośród lektur
wymienionych na stronach arkusza egzaminacyjnego.
• Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów.

pl
Temat 1.

p.
Różne oblicza władzy: powołanie, honor, zaszczyt – pokusa, namiętność i zatracenie.

W pracy odwołaj się do:

w
1@
• wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego albo dramatycznego
• innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
• wybranych kontekstów.
01
00

Temat 2.

Dom: przestrzeń bezpieczna, oaza spokoju – miejsce konfliktów.

ta

W pracy odwołaj się do:

nu

• wybranej lektury obowiązkowej – utworu epickiego albo dramatycznego

• innego utworu literackiego – może to być również utwór poetycki
• wybranych kontekstów.
nuta00011@wp.pl

Strona 4 z 5

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 WYPRACOWANIE
na temat nr …………..

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

pl
……………………………………………………………………………………………………………

p.
……………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………… w
1@
……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
01

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
00

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
ta

……………………………………………………………………………………………………………
nu

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………
nuta00011@wp.pl

……………………………………………………………………………………………………………

Strona 5 z 5

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 p l
p.
w
11@
0 00
ta
nu

nuta00011@wp.pl

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.
 pl
p.
w
1@
01
00
ta
nu

nuta00011@wp.pl

© Maturalni.com - Wszelkie prawa zastrzeżone.

Materiał zawiera token użytkownika. Próba rozpowszechniania pliku grozi konsekwencjami prawnymi.