ïªâahÉš ïÅ nj®jš el¡f

nt©Lkh? nt©lhkh?
v‹gj‰fhf¡fhnt 2019 nj®jš!

â.K.f. it v⮤J¥ nghuhLtj‰F« Tl,

â.K.f. btšynt©L«!
2019 ehlhSk‹w¤ nj®jš m¿É¡f¥g£L É£lJ.
nj®jY¡F Kªija T£lÂfS«, mªj¡ T£l¡
f£áfS« nj®jš m¿¡iffS«, nt£ghs® g£oašfS«
btËÆl¥g£L É£ld. â.K.f jiyikÆyhd T£lÂÆ‹
nj®jš th¡FWâfS«, mâ.K.f jiyikÆyhd T£lÂÆ‹
th¡FWâfS« gugu¥ghf Éthâ¡f¥gL»‹wd.
fh£lhW V£il¥ bghW¤jtiu, ïªj¡ T£lÂfŸ
m¿É¤JŸs nj®jš th¡FWâfŸ, nj®jÈš Égt®fË‹
#hâ, kj«, ghÈd«, t®¡f¥ ã‹dÂfŸ vd mid¤ijí«
ã‹D¡F¤ jŸËÉ£L - vªj tiuaiwfisí«, vªj
Ãgªjidfisí«, vªj nt©LnfhŸfisí« xU
rl§fhf¡Tl K‹it¡fhkš, x‰iw¢ brašghlhf â.K.f.
ití«, mj‹ T£l¡ f£áfS« bt‰¿bgw ciH¥gJ
vd Koî brŒJŸsJ.
â.K.f î« mj‹ T£l¡ f£áfS« bt‰¿ bg‰whš,
Ú£ nj®î xÊí«, fšÉ khÃy¥ g£oaY¡F tU«,
khÃy§fË‹ mâfhu§fŸ Û£f¥gL«, ÉtrhÆfŸ -
berths® - khzt®fË‹ fl‹fŸ u¤J brŒa¥gL«
v‹git ngh‹w gyt‰iw¡ F¿¤J¡ fdî fhzÉšiy.
ït‰iw všyh« â.K.f. brŒJ Ko¡F« v‹whY« Tl
th¡fhs®fS¡F m¥go¥g£l Fiwªjg£r e«ã¡ifia¡
Tl Éij¡f ÉU«gÉšiy. VbdÅš, ïªj¤ nj®jš
th¡FWâfis it¤J el¡f¥ nghF« nj®jš mšy.
nj®jš m¿É¥òfŸ, nj®jš Miza eilKiwfŸ,
T£lÂ¥ ng¢Rth®¤ijfŸ, ngu§fŸ, bjhF⥠g§ÑL,
nt£ghs® ne®fhzš, nt£ghs® m¿É¥ò, nj®jš
fh£lhW btËpL 2
th¡FWâ btËpL, nt£òkD¤jh¡fš, nj®jš gu¥òiu,
nj®jš, nj®jš KoîfŸ m¿É¥ò.....ïit ngh‹w
brašghLfis ïÅnkš eh« gh®¡f Koíkh? Koahjh?
mL¤jL¤j jiyKiwfŸ ït‰iw¥ gh®¡f thŒ¥ò
ïU¡»wjh? ïšiyah? v‹gij cWâbrŒa¥nghF«
nj®jš jh‹ ïªj 2019 ehlhSk‹w¤ nj®jš.
Bhartiya Shiksha Board
M®.v°.v°. Û©L« muáaš mâfhu¤ij¡
if¥g‰¿dhš, fšÉ¤JiwÆš khÃy¥ g£oaš, k¤âa¥
g£oaš v‹bwšyh« ïU ãÇîfŸ ïU¡f¥ nghtâšiy.
xnu g£oaš jh‹. mJ k¤âa, gh®¥gd¥ g£oaš
k£L«jh‹. ïªâahÉš Vuhskhd fšÉ KiwfŸ,
ghl¤â£l KiwfŸ eilKiwÆš cŸsd. mit
mid¤J« xÊ¡f¥g£L BSB ( Bhartiya Shiksha Board ) v‹w
ghl¤â£l, gƉá Kiw k£Lnk brašgl¥ngh»wJ.
ïªj¥ gh®¥gd FUFy¡ fšÉ Kiwia ïa¡Ftj‰
bf‹W k¤âa kÅjts nk«gh£L¤ Jiw mik¢rf¤â‹
Ñœ gh®¥gd rhÄah®fË‹ jiyikÆyhd xU Jiw
cUth¡f¥g£LÉ£lJ. (MSRVP) Maharshi Sandipani Rashtriya
Vedavidya Pratishthan v‹w mik¥ò jh‹ ïÅ ïªâahÉ‹....
k‹Å¡fî« ghujeh£o‹ fšÉia x£Lbkh¤jkhf xnu
ïl¤âš ïUªJ ît»¡f¥ngh»wJ. flªj 11.01.2019 k‰W«
12.02.2019 M»a njâfËš mj‰fhd k¤âa muR
m§Ñfhu§fS« tH§f¥g£L É£ld.
k¤âa muR îthf«
îthf¤JiwÆš, flªj 2014 M« M©oÈUªnj,
mjhtJ, gh.#.f É‹ nkho M£á bjhl§»a ehËÈUªnj
mid¤J ïªâa îthf¥ gÂfËš M®.v°.v°.
fhuu®fis Ãakd« brŒí« eilKiwí« bjhl§»
É£lJ. nkhoÆ‹ ïªj kiwKf¤â£l« 2016 M« M©oš
jh‹ Clf§fËš btËahdJ.
m»y ïªâa îthf¥ gÂfS¡fhf, I.V.v°, I.ã.v°,
I.M®.v°, I.v~¥.v° ngh‹w gƉáfS« nj®î KiwfS«
cŸsd. mj‰bfd jÅ nj®thizaK« ïa§F»wJ. k¤âa

fh£lhW btËpL 3
muá‹ mid¤J K¡»a¤ Jiwfisí« ïªj¤ nj®thiz
a¤jhš nj®î brŒa¥gL« mâfhÇfŸ jh‹ el¤J»wh®fŸ.
M®.v°.v° mâfhu¤â‰F tªj 2014 M« M©oš, k¤âa
muá‹ JiwfËš ïiz¢ brayhs® v‹w ÃiyÆš 260
mâfhÇfŸ nj®î brŒa¥g£ld®. mt®fËš 100 ng® I.V.v°
nj®î Ko¡fhjt®fŸ. mªj¥ gƉá¡nf nghfhj t®fŸ Mt®.
xU M®.v°.v°.fhu®, btW« g£l¥go¥ò Ko¤âUªjhš
nghJ«. I.V.v° mâfhÇfS¡F ïizahd îth»ahf¥
gjÉ bg‰WÉlyh« v‹w Ãiy cUth¡f¥ g£LÉ£lJ.
mJî« rhjhuz JiwfS¡F mšy; ghJfh¥ò¤ Jiw,
cŸJiw, Ãâ¤Jiw, fšÉ¤Jiw bg£nuhÈa¤Jiw, fÅk
ts¤Jiw, rhiy ngh¡Ftu¤J¤Jiw vd eh£il ïa¡F
»‹w, K¡»akhd mid¤J¤ JiwfËY« M®.v°.v°.
fhu®fŸ Ãakd« brŒa¥g£L tU»‹wd®.
flªj 2018 M« M©L, jÄœeh£L J¡s¡ ïjÊ‹
MáÇa® FU_®¤â, ïªâahÉ‹ Ãâ¤JiwÆ‹ Äf K¡»a¤
ö© Md, Çr®î t§»Æ‹ 10 ïa¡Fe®fËš xUtuhf
ÃaÄ¡f¥g£lh®. mtiu¥ nghynt ïD« xU M®.v°.v°.
fhuuhd ‘rÔZ khu¤nj’ v‹gtU« Çr®› t§»Æ‹
ïa¡Fe® FGÉš Ãakd« bg‰wh®. ït® xU M®.v°.v°.
Mjuî¤ bjh©L ÃWtd¤ij el¤â tU»wh®.
Û©L« M®.v°.v°. mâfhu¤â‰F tUkhdhš, “I.V.v°,
I.ã.v°” ngh‹w v‹w gjÉfns K‰¿Y« xÊ¡f¥g£lhY«
Éa¥ã¥iy. kht£l M£á¤ jiyt®fshf v¢.ïuh#h¡fS«,
kht£l¡ fhtš f©fhÂ¥ ghs®fshf m®#]‹ r«g¤fS«
Ãakd« bgW« mty« elªnj ÔU«.
ehlhSk‹w #dehaf«
“eh« nf£F« Rauh{a« v‹gJ, btŸisa®fis
eh£ilÉ£L btËna‰w nt©L« v‹w neh¡f¤âš
mšy. v§fŸ eh£o‹ ntj, rh°âu§fŸjh‹ v§fis
Msnt©L«. Rauh{a« tªjhš kDÚâia murik¥ò¢
r£lkhfnt M¡fnt©L«. M¡Fnth«”
vd 1917 ïš gh®¥gd Mâ¡f bt¿nahL ngádh®
ghyf§fhju âyf®.

fh£lhW btËpL 4
 âyfÇ‹ tÊtªj M®.v°.v°Ì‹ khzt® ãÇthd
V.ã.É.ã flªj ».ã.2000 M« M©L Mf°£ 9 M« ehŸ
“ïªâa muáaš r£l¤â‰F” kh‰whf , “ghu¤ muáaš
r£l¤ij” vGâ, mij Éthj¤â‰F btËÆ£lJ.
ï¥nghJ eilKiwÆš ïU¡F«, “ehlhSk‹w”,
“nj®jš” KiwfS¡F kh‰whf “FU õgh” ¡fisí«, “
u¡õh õgh”¡fisí« gǪJiu¤JŸsJ. mªj mik¥ã‹
ïizajs¤ânyna mij btËÆ£L cŸsJ. mÅš
rh›yh v‹gt® mªj kD r£l¤ij¤ jahǤJŸsh®.
».ã. 2000 ÈUªJ mt®fË‹ “FU õgh” neh¡»a
brašâ£l« bkšy bkšy kiwKfkhf K‹nd¿
tU»wJ. ïªj 2019 nj®jš, mªj õgh ¡fS¡fhd ïWâ¢
brašâ£l«. ïâš eh« M®.v°.v° T£lÂia bt‰¿
bgw¢ brŒjhš, ïÅ ekJ jiyKiwfŸ nj®jš v‹w xU
eilKiwia¥ gh®¥gj‰F ï‹D« áy ü‰wh©LfŸ
Mfyh«.
Mf, eh£o‹ vâ®fhy¤ij¡ f£o vG¥g¡Toa
fšÉ¤Jiw, eh£il ïa¡F« k¤âamuR îthf¤Jiw,
xU murh§f¤ij tÊel¤J« muáaš r£l«, ehlhS
k‹w§fŸ ngh‹w všyht‰iwí« mʤJ - ïªâahit¡
F¥j¥ nguuRfË‹ gh®¥gd¡ fh£L Äuh©o¡
fhy¤â‰F¡ bfh©L bršY« ÓuÊî¤ â£l§fŸ
bjhl§f¥g£LÉ£ld.
eh« v‹d brŒa¥ ngh»nwh«?
j‰nghJ cŸs ehlhSk‹w #dehaf Kiw
mo¤j£L k¡fS¡F¢ rhjfkhf cŸsJ vd cWâ Tw
KoahJ. Mdhš, ïªj KiwiaÆl¢ áw¥ghd ntW xU
M£áKiw mo¤j£L k¡fS¡F ï‹D« m¿Kfnk Mfhj
ÃiyÆš, eilKiwÆš ïU¡F« áW áW cÇik fisí«,
thŒ¥òfisí« g¿¡F« gh®¥gd¤â£l¤ij¤ jL¤J
ÃW¤j nt©oaJ #dehaf r¡âfË‹ flikahF«.
gh.#.f.î«, fh§»uR« x‹W jh‹ v‹W bghJik¥
gL¤â¥ ngRtj‰F« - khÃy¡ f£áfŸ mid¤J« nah¡»a
khdit; njáa¡ f£áfŸ mid¤J« ã¤jyh£lkhdit
v‹W bgh¤jh« bghJthf mŸË ÉLtj‰F« - âuhÉl¡
fh£lhW btËpL 5
f£áfŸ jÄœeh£il¢ ÓuʤJ É£ld v‹W ne®fhzš
bfhL¥gj‰F« - nj®jš muáaiy¥ òw¡fÂ¥ngh«, ïa¡f
muáaiy K‹bdL¥ngh«! v‹W eu«ò òil¡f¥
ngRtj‰F« - â.K.f. it v⮤J¥ nghuhLtj‰F« Tl
- ïªj¤ nj®jÈš â.K.f btšynt©L«.
âuhÉl® ïd ÉLjiyÆš m¡fiw cŸs
x›bthUtU« j«khš Koªj msî¡F xU 10 th¡F
fisahtJ â.K.f.T£l¡F¡ »il¡f¢ brŒant©L«.
F¿¥ghf K‰ngh¡F ïa¡f§fË‹ njhH®fŸ Kfüš
khiaÆš ïU¡»nwh«. ekJ e©g®fŸ g£oaÈš Vnjh
xU mik¥ãš j§fis ïiz¤J¡ bfh©lt®fŸ
k£Lnk ïU¡»wh®fŸ. iy¡, nõ® ïu©Lnk ekJ fU¤J¡
fis MjÇ¡F« njhH®fS¡FŸ k£Lnk el¡»wJ. ekJ
fU¤ij V‰fhj njhH®fŸ xUehS« â.K.f.ɉF th¡fˤJ
Él¥ nghtâšiy.
ï¥go ek¡F ehnk Éthâ¤J¡ bfhŸS« r_f
tiy¤js¥ g¡f§fis¡ bfh©l njhH®fŸ k£LkhtJ
mªj¥ nghijÆš ïUªJ btËna¿, áy eh£fshtJ
k¡fis neuoahf¢ rªâ¤J th¡Ffis¢ nrfÇí§fŸ.
eh« rªâu k©ly¤ânyh, br›thŒ »uf¤ânyh
thœgt®fŸ mšy. âdªnjhW« ü‰W¡fz¡fhd, MÆu¡
fz¡fhd k¡fnshL jh‹ eilKiw thœ¡ifia¡ fl¤â
tU»nwh«. mªj¢ ruhrÇ k¡fËl« ngR§fŸ. x›bthU
tU« 10 th¡ifahtJ â.K.f.T£l¡F¡ »il¡f¢
brŒí§fŸ.
2019 ehlhSk‹w¤ nj®jÈY«, r£lk‹w ïil¤
nj®jšfËY« â.K.f.î« mj‹ T£l¡ f£áfS«
btšy nt©oaJ â.K.f.î¡nfh, mj‹ T£l¡ f£á
fS¡nfh mtáakšy; âuhÉl® ïd ÉLjiy¡F¤jh‹
ïªj bt‰¿ Äfî« mtáakhdJ.
- mâ mRu‹, fh£lhW 2019 kh®¢ ïjœ
rh‹WfŸ:
Economic Times 18.02.2016, Hindustan Times 11.08.2018, India Today
12.06.2018, The Wire.in 13.01.2019, Scroll.in 14.02.2019

fh£lhW btËpL 6
 ÞlhÈD¡F¤ njhŸbfhL¥ngh«!
ek¡fhf!

“eh« nf£F« Rauh{a« v‹gJ, btŸisa®fis

eh£ilÉ£L btËna‰w nt©L« v‹w neh¡f¤âš mšy.
v§fŸ eh£o‹ ntj, rh°âu§fŸjh‹ v§fis Msnt©L«.
Rauh{a« tªjhš kDÚâia murik¥ò¢ r£lkhfnt
M¡fnt©L«. M¡Fnth«”
vd 1917 ïš gh®¥gd Mâ¡f bt¿nahL ngáat®
ghyf§fhju âyf®. ït® fh§»u° f£áÆ‹ K¡»a¤ jiyt®.
ïªâahÉš f«ôÅ°£ ïa¡f¤ij¤ bjhl§»a $g¤ m«Ç£
lh§nf k‰W« M®.v°.v°.Þ mik¥ig¤ bjhl§»a nfr›
gšuh« bA£nft® M»a ïUtUnk âyfÇ‹ Ól®fŸ. kuh£oa¥
gh®¥gd®fŸ.
ïªj _‹W mik¥òfËY« jiyik¥ bghW¥òfËš
ïU¡F« gh®¥gd®fŸ jh‹ ï‹wsî¡F« ïªâahÉ‹ muáaiy
ïa¡Fgt®fshf cŸsd®. xU ü‰wh©L KoªJ É£lJ. m»y
ïªâa muáaš js¤âš gh®¥gd®fË‹ Mâ¡f¤ij eh«
ï‹D« mir¡f¡ Tl KoaÉšiy.
M§»nya M£á mâfhu¤âš, Úâgâ fshf, Mnyhrf®
fshf, M£á¤jiyt®fshf¥ gh®¥gd®fns 剿Uªjd®. mªj
M§»nya M£áia v⮤J, ÉLjiy¥ nghuh£l¤ij
K‹bdL¤j mik¥òfËY« gh®¥gd®fns Mâ¡f«
brY¤âd®. mªj¢ NHÈš jh‹ 1916 ïš jÄœeh£oš
‘bj‹Åªâa eycÇik¢ r§f«’ bjhl§f¥gL»wJ.
1918 M« M©L, Äf¢rÇahf 100 M©L fS¡F K‹ò,
ïnj Mf°£ khj¤âš jh‹ (02.08.18) âuhÉl ïa¡f¥ nghuhË
o.v«.eha® mt®fŸ 炙yhªJ ãuò¡fŸ rigÆš gh®¥gd®
mšyhjhU¡F«, jhœ¤j¥ g£nlhU¡F« nj®jš muáaÈš,
r£lk‹w¤ bjhFâfËš jÅ xJ¡ÑL tH§f nt©L« v‹w
nfhÇ¡ifia K‹it¤J Äf¢áw¥ghd vG¢áíiuah‰¿dh®.

fh£lhW btËpL 7
 o.v«.ehaÇ‹ thj¤â‹ Ãaha¤ij cz®ªj M§»nya
muR, gh®¥gdušyh jhU¡F«, jhœ¤j¥g£nlhU¡F« nj®jš
muáaÈš thŒ¥ò¡ bfhL¡fyhkh vd MuhŒtj‰fhf,
“rî¤gnuh fÄ£o”ia mik¤jJ. mªj¡ fÄ£o¡F«
jiyt®fshf ÓÅthr rh°âÇ, v°.v‹.ghd®Í v‹w ïu©L
gh®¥gd®fŸ jh‹ ÃaÄ¡f¥g£oUªjd®.
ekJ jiyt®fŸ o.v«. eha®, nf.É.bu£o k‰W« gyU«
mªj¥ gh®¥gd rî¤gnuh fÄ£oiaí« v⮤J¥ nghuho,
Û©L« 1919 ïš ïy©l‹ br‹W thjho, M§»nya®fS¡F¢
r_fÚâia¥ òÇait¤J, ek¡FÇa r£lk‹w¤ bjhFâfis -
nj®jÈš ÉF« cÇikia¥ bg‰W¤ jªjd®. mªj cÇikfŸ
kh©nlF br«°ngh®£ m¿¡if vD« bgauhš ek¡F¡
»il¤jd. mªj m¿¡if¡fhf, thjhl¢ br‹w o.v«.eha®
ïy©lÅnyna cÆ®Jwªjh®.
1919 ïš #]iy 19 M« ehŸ ïy©lÅš mt® ïwªj ehËš,
br‹id¥ gh®¥gd®fŸ ïÅ¥ò tH§»¡ bfh©lhod®. fh°nkh
ghÈl‹ ¡s¥ãš gh®¥gd ÚâgâfŸ til, ghahr¤Jl‹ áw¥ò
ÉUªJ el¤âd®. âUtšÈ¡nf nfhÉÈš áw¥ò m®¢ridfŸ
el¤j¥g£ld. mnj ghahr¥ gh®¥gd®fŸ ï‹W 100 M©LfŸ
fʤJ fiyPÇ‹ kiwî¡F til, ghahr« brŒ»‹wd® v‹whš...
âuhÉl®fS¡F¤ jiyt‹ ah® vd mt®fŸ rÇahf¥ òǪJ
it¤JŸsd®. ek¡F¤jh‹ tuyhW bjÇaÉšiy.
1920 tiu x£Lbkh¤j ïªâah KGtJ« muáaš v‹whš
mŒa®, mŒa§fh®, rh°âÇ, r®kh, ghd®Í, Kf®Í, gh©nl, v‹W
m¡uAhu muáayhfnt ïUªjd. kh©nlF br«°`~ngh®£
Ó®âU¤j¤â‹go nj®jš muáaš ïªâahÉš m¿KfkhdJ.
gh®¥gd®fË‹ ãoÆÈUªJ M£á îthf«, gdfš mur®,
âahfuha®, bgh¥ãÈ mur®, òJ¡nfh£il mur®, M®.nf.
r©Kf« br£oah®, nfrt¥ãŸis, enlr KjÈah®, jŠir
m¥ghrhÄ th©ilah®, fuªij ckhknfRtu‹ ãŸis ngh‹w
bgU« Ãy¡»Hh®fË‹ if¡F kh¿aJ.
Úâ¡f£áÆ‹ jiyt®fŸ bgU« #Û‹jh®fshf, gz¡fhu®
fshf ïUªjhY« gh®¥gd v⮥ò v‹gâš j§fsJ #hâfË‹
ey¤ij k£L« K‹ÅW¤jhkš, g£oaÈd k¡fË‹ ÉLjiy
iaí« ïiz¤nj K‹bdL¤jd®. mid¤J¤ JiwfËY«

fh£lhW btËpL 8
g£oaÈd k¡fË‹ ãuâÃâ¤Jt cÇikfis kW¡fÉšiy.
ït®fË‹ M£áÆš jh‹ ïy£r¡fz¡fhd V¡f® Ãy§fŸ gŠrÄ
Ãy§fshf tH§f¥g£ld v‹gJ xU áW rh‹W. 30 fË‹ ïWâÆš
Úâ¡f£á njhšÉia¤ jGÉaJ. bgU« ã‹dilit¡ f©l
Úâ¡f£áÆ‹ jiytuhf 1938 ïš bgÇah® nj®ªbjL¡f¥gL»wh®.
bgÇahÇ‹ jiyik¡F tªj ãwF, 1944 ïš RakÇahij
ïa¡fK«, Úâ¡f£áí« x‹wh», âuhÉl® fHfkhf¥ gÇzhk«
bg‰w nghJ - btW« bga® k£L« khwÉšiy. mJtiu
g©izah®fË‹ f£áahf ïUªj mik¥ò, âuhÉl® fHfkh»a
nghJ ghku®fË‹ f£áah»aJ. bgÇah®, gh®¥gd®fisí«,
g©izah®fisí«, xUnru v⮤J¡ fs« f©l fhy§fËš
mtU¡F¤ jsgâahf¤ âfœªjt®fËš F¿¥ãl¤j¡ft® m©zh.
Úâ¡f£á¡F¥ ãwF âuhÉl®fS¡fhd muáaš f£á v‹W
vJînk ïšyhj fhy¤âš, âuhÉl k¡fË‹ K‹nd‰w¤J¡fhf,
âuhÉl K‹nd‰w¡ fHf« cUth¡f¥g£lJ. ïªâa ÉLjiy
bjhl®ghf bgÇahUl‹ Ku©g£L¤ jh‹ â.K.f cUthdJ.
MdhY«, bgÇahÇl« f‰w rKjha m¿î m©zhÉ‹ muáaš
mik¥ò¡F Äfî« thŒ¥ghf mikªjJ.
Úâ¡f£á fhy¤J¡F K‹ò xU Íšyh¡fÄ£o¤ jiyt®
v‹whš, mt® cWâahf¥ gh®¥gduhf¤jh‹ ïU¥gh®. Úâ¡f£á
njh‹¿a ãwF, Íšyh¡ fÄ£o¤ jiyt® v‹whš bgU«
gz¡fhuuhfnth, #Ûdhfnth jh‹ ïU¥gh®. â.K.f. njh‹¿a
ãwF, ïªj¤ JiwÆš xU jiyÑœ kh‰w« c©lhdJ. “muáaš
f£á îth»fŸ” v‹w js¤âš khbgU« òu£á elªjJ.
ViH vËat®fS«, jhœ¤j¥g£lt®fS«, Fuy‰wt®
fS« â.K.f É‹ K¡»a¥ bghW¥ghs®fshf m¿Kfkhdh®fŸ.
á‹dŠáW »uhk§fËšTl »is¡fHf¥ bghW¥ghs®fŸ
ÃaÄ¡f¥g£ld®. go¥gf§fŸ njh‹¿d. ehlf k‹w§fŸ, fiy
k‹w§fŸ njh‹¿d. ቿjœfŸ ò‰Örš nghy¤ bjhl§f¥g£ld.
CU¡F C® brh‰bghÊths®fŸ njh‹¿d®. muR mYty§
fS¡F¢ br‹W, mâfhÇfËl« k¡fË‹ ÃiwFiwfis¥ ngR«
»uhk¥òw muáašthâfŸ njh‹¿d®.
nrÇfËš â.K.f bfhofŸ gwªjd. nrÇfËY« bghW¥ghs®fŸ
njh‹¿d®. btF mâfkhd k¡fŸ muáaš m¿î bg‰wd®.
ïuhkhaz¤ijí«, kfhghuj¤ijí« fjhfyh£nrg« brŒJ

fh£lhW btËpL 9
bfh©oUªj »uhk§fËš bghJ¡T£l§fS«, Ó®âU¤j
ehl§fS« el¡f¤bjhl§»d. vGj, go¡f¤ bjÇahjt®fŸTl
muáaš ngád®. btF k¡fŸ muáaš gL¤j¥g£ld®.
ïªâa msÉš jhœ¤j¥g£l, ã‰gL¤j¥g£l k¡fŸ
midtU« #hâ mo¥gilÆš ïlxJ¡ÑL bg‰WtUtj‰F -
fšÉ cÇik bg‰wj‰F Äf K¡»a¡ fhuz«, 1951 M« M©L
elªj ïªâa muáaš r£l¤ âU¤j¥ nghuh£l«. mªj¥
nghuh£l¤ij¤ bjhl§» bt‹wt® bgÇah®. r£lßâahf mj‰F¤
njhŸ bfhL¤jt® m«ng¤f®.
mJnghy, jÄœeh£L k¡fË‹ fšÉ cÇikia¡
FÊnjh©o¥ òij¡f Ka‹w Fy¡fšÉ¤ â£l¤ij v⮤J¡
fLikahd nghuh£l§fis¤ bjhl§»at® bgÇah®. r£l ßâahf
m¤â£l¤ij xÊ¡f¤ JizËwt® fhkuhr®. nk‰f©l ïu©L
K¡»a¥ nghuh£l§fËY« m©zh, fiyP® M»a
jiyt®fË‹ ciH¥ò«, â.K.f v‹w muáaš ïa¡f¤â‹
m®¥gÂ¥ò« tuyh‰¿š ï‹D« KGikahf¥ gâthfÉšiy.
1971 M« M©L¤ nj®jÈš “ïuhkid¢ brU¥ghyo¤j
f£á¡fh X£L?” vd gh®¥gd® my¿¤Jo¤j nghJ« Äf¥
bgU«gh‹ik th¡Ffis¥ bg‰W M£áia¥ ão¤jh® fiyP®.
ïuhkid¢ brU¥ghyo¤j ãwF elªj nj®jÈš bt‹wt® fiyP®.
Kjyik¢ruhd clndna, gjÉia¤ j¡fit¤J¡bfhŸs,
xU g¡â¥gHkhf mtjhu« vL¡fÉšiy. jdJ ïašghf,
eh¤âfuhfnt thœªjh®. eh¤âfuhfnt M©lh®. Clnyh,
Tlnyh mJ âuhÉl® fHf¤njhL jh‹. ghr«, nfhg«
vJthdhY« mJ âuhÉl® fHf¤njhL jh‹ vd thœªjh®. vªj¢
NHÈY« r§fu kl¤âš nghŒ k©oÆlÉšiy.
ïªâa¥ gFâÆš rKjha kh‰w¤â‹ x›bthU f£l¤âY«
gh®¥gd®fŸ j§fis¤ jftik¤J¡ bfh©ld®. fhy¤J¡nf‰g¤
j§fis¤ jahǤJ¡bfh©ld®. jh§fŸ gilbaL¤J tªJ
ïªâa¥ gFâia M¡»uĤjj‰F¥ ãwF, gh®¥gd®fis¥
nghynt Vuhskhd mªÃa®fŸ ïªeh£L¡F¥ gilbaL¤J
tªjd®. mt®fŸ midtiuí« j§fŸ f£L¥gh£L¡FŸ
bfh©L tªjd® ïªj Kjš mªÃa®fŸ.
mªj tÇirÆš ‘#deha«’, ‘nj®jš muáaš’ v‹w
Ãiy¡F rKjha« kh¿a nghJ, fh§»uir¤ bjhl§»dh®fŸ.

fh£lhW btËpL 10
ïªâahÉš bjhl§f¥g£l mid¤J muáaš mik¥òfËY«
CLUÉdh®fŸ. Úâ¡f£á ÆY« CLUÉdh®fŸ.
“Û©L« kDrh°âu¤ijna ïªâa muáaš r£lkh¡F
nth«” v‹W gh®¥gd®fŸ â£lÄl¤ bjhl§» 100 M©LfŸ
KoªJ É£lJ. m¤â£l¤â‰F muáaš js¤âš Äf¥bgU«
vâÇahf ïU¥gJ â.K.f k£Lnk. ‘kD’ it v⮡F« rKjha
mik¥òfŸ Vuhskhf cŸsd. Vw¤jhH 2 nfho th¡fhs® fis¡
bfh©l muáaš mik¥ghd âuhÉl K‹nd‰w¡ fHf« k£Lnk
muáaš fs¤âš mt®fS¡F vâuhf¤ bjÇ»wJ. mjdhš jh‹,
o.v«. ehaÇ‹ kiwî¡F¥ ãwF 100 M©LfŸ fʤJ fiyPÇ‹
kiwî¡F¥ gh®¥gd®fŸ ghahr« rh¥ã£L k»œ»‹wd®.
2000 M©Lfshf k©zh§f£ofshfnt thœªj bgU«
gh‹ik k©Â‹ ikªj®fŸ, bgÇahuhš kÅjuhdh®fŸ. m©zh,
fiyP® M»nahuhš muáaš îth»fshdh®fŸ. 2000 M©Lfshf
e«ik ml¡» tªj gh®¥gd®fshš ïªj¥ òu£áia v¥go
V‰W¡bfhŸs Koí«? J©il ïL¥ãš f£o¡ bfh©L xJ§»¢ br‹w
k¡fŸ, mnj J©il¤ njhËš ngh£L¡ bfh©L, btŸis nt£o,
btŸis¢ r£il vd¢ R¤jkhf cil cL¤â¡bfh©L muR
mYtyf§fËš V¿ ïw§Ftijí«, mâfhÇfis Äu£o ntiy
th§Ftijí« vªj¥ gh®¥gh‹ V‰W¡bfhŸth‹?
m©zhî«, fiyPU« gh®¥gd®fnshL bgÇjhf
curhkš ïUªjhY«Tl, gh®¥gd®fŸ ïªj¤ jiyt®fis
ï‹Wtiu gu«giu vâÇfshfnt v©Qtj‰F¡ fhuz«
ïJjh‹. ï§F rKjha« muáašgL¤j¥g£LŸsJ. mJî«,
mªj muáašgL¤jiy¥ gh®¥gdušyhjt®fŸ el¤J»wh®fŸ.
mj‹ gaidí« mt®fns mil»wh®fŸ. mij K¿ao¡f
nt©L«. gh®¥gdušyhnjh® muáaÈš ïU¡f¡TlhJ.
m¥gona ïUªjhY« mj‹ ga‹ mt®fS¡F¢ bršy¡ TlhJ
v‹W - gh®¥gd®fŸ Jo¡»‹wd®. 1919 ¡F Kªija thœ¡if
Kiw¡F e«ik ïG¤J¢ bršy¤ bjhl§»É£ld®.
2019 ïš ehlhSk‹w¤ nj®jš. mij mL¤J r£l k‹w¤
nj®jš. ïªj¤ nj®jšfŸ jh‹ mL¤j 100 M©Lfhy vâ®
fhy¤ij cWâbrŒa¥nghF« nj®jšfŸ. M«, 2019 nj®jÈš
gh®¥gd ïªJ kj mik¥òfŸ bt‹WÉ£lhš, mj‰F¥ ãwF
ïªâahÉš nj®jšfŸ el¡fhJ. nj®jš Kiwí« ïU¡fhJ.

fh£lhW btËpL 11
ïªâah btË¥gilahd ïªJ ehlhf m¿É¡f¥gL«. Û©L«
kDrh°âu« r£l üyhf khW«. khÃy§fŸ mit, k¡fŸ mit
v‹w ïU mitfS« xÊ¡f¥g£L, “FUrgh”¡fŸ cUthf¥
ngh»‹wd. mj‰FÇa K‹tiuîfŸ jahuh»É£ld. mt‰iw
v⮡F« rKjha¢ NHš jÄœeh£oš cŸsJ.
m»y ïªâa msÉš, ïu©L eh¤âf®fŸ mJî«,
#hâxÊ¥ig mo¥gilahf¡ bfh©l eh¤âf¤ij V‰W¡
bfh©lt®fŸ Kjyik¢r®fshf ïUªjJ jÄœeh£oš k£Lnk.
ïªâa msÉš, ïuhQt kÇahij, muR kÇahijfis¥ bg‰w
_‹W eh¤âf®fis¡ bfh©l ehL« jÄœehL k£Lnk.
ïªJ kj ntj§fisí«, mit cUth¡»a ïªJ¥
g©ghL, gH¡ftH¡f§fŸ, r«ãujha§ fS¡F vâuhf thœªJ -
mt‰W¡F vâuhf¥ ãu¢rhu« brŒJ - nfho¡fz¡fhd k¡fË‹
thœÉš ÉLjiy¡ fdiy c©lh¡» - ïy£r¡ fz¡fhd k¡fŸ
âunshL ïW⥠gaz§fis nk‰bfh©l _‹W jiyt®fis¡
bfh©l ehL« jÄœehL k£Lnk.
ïªj tuyh‰W¢ áw¥òfis Míj§fsh¡f nt©L«. MÇa
- âuhÉl¥ nghÇ‹ mL¤j fs§fŸ 2019 ehlhSk‹w¤ nj®jY«,
mij mL¤j tu cŸs r£lk‹w¤ nj®jY« MF«. ï‹iwa
ÃiyÆš ïªj¡ fs¤âš ek¡F ïU¡F« xnu Míj« â.K.f.
k£Lnk. â.K.f braš jiyt® °lhÈ‹ mt®fS¡F¤
njhŸbfhL¥ngh«. gh®¥gd¥ gu«giu¥ gifia vâ®bfhŸS«
mid¤J¤ js§fËY« jsgâ °lhÈ‹ mt®fŸ btštj‰F¤
Jiz Éngh«. mtU¡fhf mšy. â.K.f.î¡fhf mšy. ek¡fhf.
ekJ ÉLjiy¡fhf! - mâ mRu‹, fh£lhW 2018 MfÞ£ ïjœ

fh£lhW btËpL
103 / 104 v«.á tÂf tshf«
nejhÍ rhiy, bghŸsh¢á - 642 001
kaattaaru2014@gmail.com
90252 47411, 99421 19077, 77084 58086

e‹bfhil: %.5 k£L«

fh£lhW btËpL 12