You are on page 1of 66
MUC LUC DAP AN KINH TE CHiNH TRI Cau 1; Phan tich vai tré nén san xuat xi h6i va ce yeu t6 co ban cia qua trinh lao dong sin xuat, Y nghia thyc tién cia vige nghién ctru céc yéu td sin xuat co ban voi nén sin xuat 6 nude ta hign nay? (Cau 2; Phin tich d6i tueng va ehite nding ca kinh 18 chinh tri Mile - Lé nin? Cau 3: Trinh bay phuong phip nghién ettu cia kinh té chinh trj Mée Lénin. Lay vi dy minh hoa? Cau 4: Phan tich diéu kign Ijeh str xudt hign tu tuong kinh té eo bain eta chit nghia trong throng va ¥ nghia cia vige nghién ciru van dé nay? Cau 5: Phan tich 1u kign lich str xudt hign, tw trong kinh té tu ban ctia chit nghia trong néng vi ¥ nghia ctia vige nghién cir van dé nay? Cau 6: Trinh bay quan nigm vé gia tri, tién té, Igi nhudn, tién long, dja 16 cia Adam Smit (1723- 1790) va nhan xét edie quan nigm tren? Cau 7: Trinh bay quan nigm vé gid ti, tién t@, loi nhudn, tie luong, dia 16 cha D. Ri-cac-6 (1772- 1823) va nhdn xét edie quan nigm trén? Cau 8: Phan tich digu kign lich sir xudt hign va tur trong co ban etia hoe thuyét Keynes (1883-1946). Y nghia thye tién cua vige nghién ctu van dé nay? Cau 9: Phin tich digu kign ra doi cia sin xudt hang hod va uu thé cua san xudt hang hod so vi kinh 16 ty nhién? h dé véi tinh chat hai Cau 10: Phan tich hai thude tinh ctia hang hod vi quan hé ca hai thu: mit cia lao dong sin xuat hing hoa? Cau 11: Phan tich mat chit, lugng cia gid tri hang hoa va cée nhin td anh hudmg dén hong gid tri hang hod? Cau 12: Phan tich nguén géc, ban chat, chite nang tién té. Cau 13: Phin tich ngi dung, 1, tic dung cla quy lust gid trj trong nén san xudt hing hoa. Sy u biéu hign hang hod cia quy ludt niy trong cée giai dogn phat trién cua chit nghia Tw ban nbur thé nio? Cau 14: Trinh bay thj trang va co ché thi trudng. Phan tich cdc chire nding co bin cua thj truimg? Cau 15: Phan tich quy ludt canh tranh va quy luat cung - cau trong nén kinh té thj trrdng? Cau 16: Trinh bay khdi nigm, noi dung va mdi quan hé gta gid ca san xudt, gid ca thi trudng, gid ci de quyén véi gid tri hing ho: Cau 17: Trinh bay kh nigm tai sin xudt, ti sin xudt gin dom, ti sin xudt mo rong, ti sin xu x Gi va noi dung ctia nd Cau 18: Trinh biy khdi nigm « a cdc chi tiéu dnb, 1g tring, phat trién kinh t& i higu qua sin suit xd hoi, Méi quan he git tng trig kin & va cng bing xa hi? Cau 19: Trinh bay edng thre chung eda Tw ban vi mau than eta né. Phin bigttién voi wr ede Ta tign va tién véi tur each 1a Tur bain? Cau 20: Phin tich hing hod ste lao ding mai quan hé gta tién Luong vi gid te sie lao dong? Cau 21; Trinh bay qua trinh san xuat gid tr) thang dw va phan tich hai phuong phap san xuat gid tr) thing dur. Néu y nghia cia vige nghign ciru vin dé nay? Cau 22: Phan tich nOi dung, vai trd guy Iudt gi tr tng dur va sr bidu hign eta n6 trong giai dogn CNTB tr do canh tanh vi CNTB de quyén? Cau 23: Thé nao Tur bin bat bién vi Tw ban kha bién, Tu ban e6 dinh va Tw in lau dong. Phin tich ean cit va ¥ nghia phan chia hai eap pham tri dé? ‘Cau 24: So sinh gid tr thing du véi lg nhuin, ty s chu chuyén ciia tu ban 6 quan hé nhur thé nio véi khéi long gidtr| thing du? Cau 25: Ph gif te thing du v6 ty sut Io hug, Toe 86 ich thure chit cia tich Iu tr ban vi ede nha t8 inh hurimg dn quy mé tich lu? So sdnh qué trinh tich ty va tp trung tr ban? Cau 26: Thé nio 18 twin hoan va chu chuyén tr ban? Phan tich ede nhin 16 anh huang dén tbe 46 chu chuyén t ban? §/nghia eta vige nghién eiru vin dé tren? Civ 27; Thé ndo li loi nhudn, ty suit loi mhudn. Phan tich ste hinh thanh ty sudt loi nhusin hquin vi ¥/nghia eta n6? Céu_28: Phin tich ngudn géc eta loi nuda throng nghi hang? p. loi tite Ngan hang va loi nhudin Ngan Ju 29: Trinh bay nhimg ndi dung co ban vé sir hinh thanh edng ty ¢6 phi va thi trading ching Khon’? Cau 30; Phin tich ban chit dja t6 Cau 31: Phan tich nguyé ghia tu ban doe quyén? (Ci 32; Phan tich nguyén nh rude trong CNT hign dai? hinh thite dja 16? ‘nha hinb thi . bain chat kinh té eta chit th, cde hinh thite eita de quy n hinh thinh CNTB doe quyén Nha made va vai tro kinh té etia Nha Cau 33: Phin tich tinh tat yéu eta vige phat trién nén kinh 16 nbiéu thinh phan va xu huémg vin ng cca chiing trong thai ky qua dé Ken CNXH é Vigt Nam, Cau 34: Trinh bay ede thinh phin kinh té va méi quan hé gitta ede thanh phiin kinh té 6 nude (28a hign nay. Vi sao kinh t& ube doanh git vai rd chi do? (Cau 35: Trinh bay myc tiéu, quan diém co ban cia ‘Ci 36. Trinh bay tinh vit yéu va Cau 37: Phan tich noi dung eo ban cua céng nghigp hod, hign dai hod nén kinb 186 made ta? ie nghigp hod, hign dai hoa & muse ta? 4c dung ea eéng nghigp hod, hign dgi hos. Phan tich thing hod é nude ta hign nay. Cau 39: Phan tich cae diéu kign va dinh huéng XHCN ctia sy phat trién kinh té hing hoa & nude ta hign nay? ‘Céu 40: Phan tich ban chat, vai tr cia 1g feh kinh té - ¥ nghia thye tifa, Cau 41; Phan tich vj tri, ndi dung cia quan hé phan phdi trong qué trinh san xudt x3 hoi, trinh biy so dd phiin phdi tong sin phim eva Mac. iu 42: Phan tich cde nguyén tie phan phdi co bin 6 mde ta hign nay. Céu 43: Trinh by cde hinh thie thu nh§p trong thoi ky qué dO & nude ta hign nay ? (Cau: Th ni Li co ché th rutmg? Vi sao trong eg ché thi tnring cin c6 sr quan Iy Nha nue? Phin tich ede eng c cha yéu dé thue hign quan Iy kinh Phan tch co 8 knéch quan va phuong hung di mdi ndn kin tnd ta? Cau 46; Phan tich ban chit, chite ning hé théng tai chinh, tin dung & nude ta hign nay. iu 47; Trinh bly ban chit, chée nling vA xu huéng 48i méi host dng cia hé thdng Ngdn hing & nue ta? (Cau 48: Phin tich tinh tit yéu va vai trd eda vige mo rng quan hé kinh té di ngogi 6 muse Cu 49: Trinh bay cic nguyén tée eq ban va ede hinh thie eta quan hé kinh té di ngoai 6 nude ta? (Ciu_ 50; Phan tich kha nding va nhiing giai phiip cha yéu mo rong kinh t& d6i ngoai cha nude ta, KHOA KINH TE CHINH TRE BQ MON KINH TE CHINH TRI MAC - LENIN DE CUONG HUONG DAN ON TAP MON KINH TE CHINH TRI MAC - LE NIN (Cau 1; Phin tich vai tr nén sin xudt x vd cc yéu 16 cer in cia qu rink la ding sain xu ¥ nghia thee tién ctia vige nghién cttu cde yéu 16 san xudt co ban voi nén sén xudt & mrde ta hign my, a- Sain xudit ra ciia cdi vat chat 1d co 80 cia di sing xa hd Doi sing xi hii lodi ngui c& nhibu mat hogt dng ehinh ti, vin hos nghé thuat, khoa hoe KY thudt, t6n gido... Nhung trude khi tién hinh cic hoat dong dé con ngui phai sng. Mudn séng pha 66 thire in, dé mie, nh 6 va ede tw Tigu sinh hoat khie, Dé e6 nhiimg thir d6, con ngudi phi lao dong sin xudt, Phai sin xudt khéng ngimg véi qui m6 ngdy cing mé rong, tée dé ngay cang cao ii dip img duge yéu cd phat trién cin x8 hi Vi vay, sin xuit ea edi vat chat 18 co sé eita dé sng. xi hOi va lao dng sin xuat la hoat dng cor ban nhat ctta lod ng, c6 vai trd quyét dinh déi vai cae mat hoat dng khic. Naty nay, mie it nganh dich vy san xuat va doi sng phat trién nhanh chéng song chan ly trén van cén nguyén gid tr, b- Cie véu 6 eo bin ctia qué trink lao dong sin xudt Bat ky nén sin xudt xa hi nio, ké ca nén sin xuat hign dai déu co dic trung chung la c6 su két hp eta 3 yéu 16 co han: site lao dng cia con ngs, dBi tr lo dng vi ur gu lo dng. - Site lao dng 1d tong hop ton bO thé Ive va tri lye tn tai trong co thé séng cua con ngudi, La Kha ning lao déng eta con ngudi. Khi stte lao dng duge tiéu ding tré thinh lao dng. Lao déng li hoat dng rigng cia lil nga, nd Khe vi co ban so vi hoat dng ban nang eta dng vat. - Bbi tugng lao dng tht cd nhing vit ma loo dag tie dng vo dé bidn di nd phi hop vi nhw ctia con ngudi Déi tuong lao dong e6 hai loa + Loai cé s n trong ty nhign, loai nay thurimg la déi tung cla cde nganh edng nghiép Khai théc. + Logi di c6 sy tie dng etia lao dng goi la nguyén ligu, logi ndy thuimg 1a déi tung eta eng nghigp ché bign, Voi sir phat trign ca cich mang khoa hoc ky thudt, con nguési ngay cing tgo ra nhiéu d6i trong lao dong e6 chat Itong méi ~ Tur ligt tao dong ki mét vat hay hé théng nhting vat lim nhigm ve trayén din sy tie dng eda con gui vio déi tuong lao déng, nhiim bién d&i déi trgng lao dong cho phi hop v6i nhu edu ecaa minh, Tw ligu lao dong gom + Céng ey lao dng la bG phin quan trong nhit cia ter ligu lao dng, tie dng trve tigp vio dk tung lao dng, quyét dinh tryc tip ning suit lao dng. Trinh d@ edng eu lao dng ti ea si d8 phn bigt su khic nhau gitta cde thoi dai kinh té “F-HG théng yéu t6 vat ehdt phue vy qué trinh sin suit (nur nha xuong, bén bai, Kho ting, éng din, bing chuyén, during xa, cée phurong tign giao thong vin ti, thong tin lign Ig...) goi chung 1a két cau hg ting cia sin xuat xa h6i, Nén sin xuat xa hoi ngiy cang hign dai doi hoi két cau ha ting cing phat trién va hoan thig Si trong lao dng vu Tig Jao ng két hop Ta than tr Higu sain ust, Site lao dng kt hop V6 tur ligu sin xuat dé sin xudt ra cia edi vat chat li lao déng sin xuat. Su phat trién ciia nén san xuit x2 hoi gin Lién voi sur phat tren vi hodn thign cua ede yéu 16 eo bin ca san xuit, Tir nén san xuat nho sang nén san xudt lin hign dai, vige nghién ciru ede yéu t5 co ban eta nén sin hi o6 # nghta rt quan trong, Ba yéu td -o bin niy o nude ta chua dip img duge yéu ciu cha sin xuit én hign dai, cia cude eich mang khoa hoe ky thudt hign nay. Vi vay, nude ta su nghigp gido duc va dio tao nhim ning cao dan tri, boi dudng lao dng, dio tao nhin tii durge dat thinh quée sch hing du, cude edch mang khoa hoe ky thugt dure goi li then chét dé khai thic céie ti nguyén nhur dat dai, rimg, bién, khoang sin... vii te d6 eao va higu qua. Cu 2: Phan tich déi tegmg va elite niang cia kink té chink tr) Mie - Lé nin? a. Déi tong ctia kinh té chink tri Kinh té chinh tri hoe nghién edu méi quan hé giita ngudi vii ngudi hinb thanh trong qué trinh sin xuat, phan phdi, trao ddi va tigu ding ctia cai vat chit, tite ki nghién ciu quan hé san xuat, = Né khéng nghién edu quan hé sin xudt mot cach 66 lip ma nghién etiu n6 trong mdi quan hé ti dng qua lpi v6i lige lrgng sin xuit-va kidn tréc thugng ting trong mot chimg mye cin thiét aim phue vy cho vige nghién eétu quan hg san xu. + Kinh té chinh tri nghign céru quan hé sin xuit nhtmg khong chi nghién eu ede hign tong bs ngoai ma théng qua cde hign trong bé ngoai dé nghién ciru ban chat ca quan hé san xuat, vach ra fe quy ludt vin dng cia quan hg san xudt, efe quy hut kinh té + Quy lugt kinh ¢é phan dn nhitng méi quan hé tdt yéu, ban chét, thudmg xuyén lap di lip lai eta ¢ hign tong vi qué trinh kinh té. Vi du: Trong qué trinh phat trién eta nén sin xudit x8 hoi phat sinh ra méi lién hé tit yéu bén ving gitta Iwong lao déng hao phi ngiy ing gia véi Iugng sin phim Kim ra nga cng ting, méi quan hg tit yéu nay 1 quy luge ting ning sud lao dng xa oi + Quy ludt kinh 18 chi e6 thé phat s nh thong qua sir hoat dong ca con ngudy ‘rong mdi phang thire sin xuit e6 3 loai quy lujtkinh té hoat ding dhs + Quy ludt kinh t8 chung cho moi phuemg thi sin xuat (quy ludt quan h@ san xuit phit hop véi tinh chat va trinh 6 phat trién eva tye Ingng sin xu) + Quy ludit kinh té chung cho mét sé phuong thife san xuat (quy lust gid tr) + Quy lugt kinh té dic thi ctia m&i phuong thie sin xuit trong dé c6 mét quy tuft kinh té co bin phan dink ban chit chung cia phuemg thite san xudt va quy dinh xu hudng vin déng eiia phuong thie sin xuit dé, Cae phuong thire sin xuét khde nhaw boi ede quy luat kinh té die thi nhung lai quan hé véi nhow bai nhiing quy lugt kinh té chung b- Chie nding ctia kinh té chinh wri + Chite nang nhan thite: Thye hign chite ning nay kinh té chinh tri hoe nghién etiu va gid thich cae hign twang vi qua trinh kinh té cia dai sing xa hoi dé phat hign ban chat eta ed hign twong va ce quy lugt chi phi WF van dong ciia ching, + Chnte ning thue tién: Kinh té chinh tri hoe khéng chi phit hign ede quy lat kinh té mi con nghién ctu eo ché, eée phurong phip va hinh thite van dung ching vio thye tién phi hop véi hoin anh cu thé trong timg thi ky nhit dinh. Va eiing tir thye tién dé rat ra cde lun diém, két lun c6 tinh Khai quat Lim co so khoa hoc dé Nha nude xée dinh dudng Idi, chinh sich, bign phap kinh té CCuge sng li noi kiém nghiém tinh diing din cia cde chinh sich, bign phip inh 18 va xa hon nia a kiém nghigen nhiing két ludn ma kinh té chinh tr 43 nln thire true a, + Chite nding phuong php lun, Kinh t€ chin tr la co sé I¥ lun etia toan bd cdc khoa hoc Kinh 18 nginh (kinh té cng nghigp, néng nghiép, giao théng, xay dung...), cée mén kinh té chite nang (kinh 1é lao dng, ké hogch, tai chinh, tin dyng...), ede mén khoa hge e nhigu kign thite lign quan nhur dja ly kinh té, dan sé hoe, lich sir kinh té quée dan, ty thuyét vé quan ly. + Chie nang tu tung. Kinh té chinh tri nghién edu quan hé sin xut xi di, tire nghién ecru nhiing, vin dé lign quan thin thiét dén Igi ich kinh té etia moi ngu6i, moi giai ep. Mot quan diém kinh t& no d6 hoje cOng khai, hoje fn gifu ndi lén Igi feh etia mot giai cép xd hOi nhdt dink. Khong e6 kkinh té chinh tri he trung lp hoge dimg trén ci giai cap, Céiu 3: Trinh bdy phuong phdp nghién citu ctia kinh té chinh wi Mac - Lé nin, Lay vi dy mink hog? Phuong phiip nghién ciru cia kinh té chinh tr hoe fa phuomg phép tri twrpng had khoa hc. Trina tugng hod khoa hoc 1a tir nhimg tn tai hién thye phong phi ciia qua trinh va hign tong kinh té, tach nhting nhan té thir yéu e6 tinh chat tam thoi, ngtu nhién, ed bigt dé lay nhan t6 dién hinh, phd bién dé nghién citu trong trang thai thuan tuy ctia né, Vi dy: Trong xa héi tu san, ngodi giai cép tu sin va vé sin ra cin 6 ec giai cép khic, nhumg khi nghién edu Iai gid dinh xd hi ur sin chi e6 bai giai edp tw sin va vO sin dé lim cho qué trink ghién etru duge thud loi Tri tugng hod khoa hge Li qua trinh di sau vio déi tong nghién edu, xudt phat tt tre quan sink dong dén tu duy trina twong ma két qua eta qua trinh dé la nhitng khdi nigm, pham tri kinb 18 phan nh mit nay hay mat khde eda quan hé san xuat. Vi du: hang hod, gid ti, tién t6, wid tri thing du. dén quy lust kinh té, Cie mén khoa hoe khie ngodi phuong phip tri twong hod, ngudi ta cdn e6 thé ding phuong, phap thi nghigm trong phéng thi nghigm nhan tao, song véi kinh té chinh tri hoc khéng nh vay urge ma ste manh chi yéu la trim trgng hod, Ngoai sy tu tugng hod cén e6 thé két hop chat ché ‘Gi logic va lich str, théng ke. (Cu 4: Phan tich diéu kign lich sie xuét hién tw tucing kink t6 co ban ctia clti nghia trong thuog va yinghia cia vige nghién ctu vin dé nay? a Diéu kign lich it xudt hign ehii nghia wrong thueong ~ Cudi Thé ky XV dén gitta thé ky NVIT Ia thi ky tan rf cia ché d} phong kin 6 thoi ky tich uy nguyén thuy Tu bin Tay Au. ~ Thii ky kinh té hing hoa da phat trién manh, thj truéng trong nuée mo rng, ting lop thuong: nohin din din tr thinh thé Ive ba eb xa hoi = Thoi ky c6 nhiéu phat kién vé dja ly: Tim ra duémg bién tir Tay Au sang an D6, phat hign ra Chiu MJ. Nhimg phat kién dé 48 tgo kha ming més rng thj tradmg, im cho mu dieh thé widi phat t tranh throng mai, bun ban ngudi n6 Ie da én, tiép dé 1a chién tranh euép bée thude dia, chi den. - Thdi ky 66 nhiéu mon khoa hoe ttr nhién phit trign (co hoe, thign vin, dia IY...) = Thoi ky xuit hign phong trao phuc hung chéng Ini tw turing thoi trung 6, cha nghia duy vat, chéng lai chi nghia duy tm eta nha the - Tie ting kink té cv bin cia chti nghia trong thaong ~ Coi tién t@ Li ndi dung cin ban cia eta cai va Lim thé nio dé c6 nhidu tién t8 (ving, bac... Tir tur tudmg niy ho néu ra yéu clu moi hoat dng kinh té du phai thu hit nhigu ving, bac vao trong nude: Dya trén ¥ nigm quée gia. Quyén lei cia qude gia phai djt trén hét, Nhé nue phai can thigp vio nén kinh t8, Ho cho ring sang kién ctia tw nhan van tot, edn ton trong song phai cé syr hudng din, phdi hop ca Nha nude nhur Nha nude trye tiép diéu tiét lu thong tién tg, cdm xudt khdu ving, bac, Saw khi bin hing phai mua ving mang vé nude, khuyén khich sin xuit hing xuét kha, phai xut ui hang hoa, xay dyng hang hai thuy quan dé chiém thude dja, thye hanh chién tranh thuong m Han ché cia chi nghia trong thuong: Vige gidi thich ede vin dé en don gidn, m6 ti bé ngoai, ef nhin con phién dign, dimg lai 6 Tinh vye Iuu thong, cha nghién etfu 6 Hin vue san xuai. f nghia ctia vige nghién cttw trong thuong «Ting lap thuong nbn 1a mt hye luomg nghién ctu du tién ph v8 kinh of ty nid, sin xubt hing hod notch lay vén tam tri fk dé cho kinh té tir kém phat trién sang kinh té p dt phd dau tién dé pha vo" ng lun quiin” cua sin xudit nho. Nén kinh té nurée ta dang trong qua trinh chuyén tir nén kinh té dang phat trién sang nén kinh té phat trién thi ngogi thuong Li m@t nhan 18 quan trong, Nha nude cin khuyén khich sin xuit hing xuat khau, nt6i xudt siéu dé mOt mit st dung durge site lao dong, nguyén thién nhién trong, mre m@t each higu qua, mit khae xay dng thj trading mus ngoai eng e6 tie dun sin xuat trong nude phat trién, Ngoai thuong 6 66 tie dung gop phi tich uy von ban diu cho s nghigp hoa va hign dai hod dit nude. Trong giai dogn hign nay, nha nude eiing phai tnye tip digu 1iét lu thong tién 18, ving, bac, i manh phai duge tp trung vio eo quan duy nha 1a N hing Nha mire Caw 5: Phin tich diéu hign lich sit xudt hign, we trdng kink té te ban cita chi nghia trong ning va ighia ctia vige nghién citu van dé nay? a- Dieu kign lich sit xudt hign chi nghia trong néng ~ Chit nghia trong ndng xuat hign vao eudi thé ky XVI, tte Ki thoi ky chuyén tr cht: nghia phong, kién sang chu nghia Ter bin, - Tay Ban Nha do nhigu ving, bac, gid ed ting, ddi sing nhan din eo eye nén nhigu ngudi khong tin vio cha nghia trong thong. = Tho ky nén kinh té Phap suy thodi, céng nghé khéng ting, giao thing khé khiin, kim him thuong nghiép, nng nghigp suy sup. = Thé ky XVIII & Phip cé nt (Voltaire) phé phin wigt dé ché d6 phong kié -Ni nha Triét hoe ndi tiéng nhw Rut-xd (Rousseau) va Von-te huan bj each mang tu sin *u nha kinh té cho ring cai ech kinh té phai bat dau tir néng nghigp. b- Tee tecing kinh té chi yéu ctia chi nghia trong néng = Dé cao néng nghigp. Chit nghta trong ndng cho ring ea cdi eiia mot quée gia trade hét lt luong thyre va thie phim 4é thoa main ede nhu ciw ctia dai séng hang ngiy. S6 Inemg néng san cing nhigu thi di sng edng t6t, néu néng sain dur thira 66 thé dem ban 6 murde ngoai di Kiy sin phim ma trong nutde khOng san xuat durge “a nggi thin nhién, Ho cho ring, chi co néng nghigp méi duge hudng sir try widp dic Ie cha thign nhién (mua, ning, this tiét, d6 mu mer eiia dit dai...). Dat dai cdn nhiéu, chi edn con ngudi ra céng khai khan, cing hudmg thém sw irg gitp cia thién nhién. Chi e6 sin xuat néng nghigp méi duge coi ki nginh sin xuat, vi chi 66 ndng nghigp mdi tao ra san phim thiing db ~ ting hd ty do, phé phan sy can thigp etia nha nude vio kinh té, Trong thién nbign da c6 sy sip xép twat ty ma tao hod da sip dat (dém, ngay, bén mia, séng bién...) Con ngudi phai tn trong sir sip xép do thi mi tan hudng duge nhiing gi ma thién nhién di dinh sin cho. Chinh quyén nén gat bd hing gi do minh djt ra tre ngai dén sin xudt, nha nude nén hudng din din ching phuong phip ‘xuiit ra. ceanh tie tién b9, ngurii dn durge ty do Iya chon, tr do trap di sin phim do minh s = Dai biéu xuit site eiia chii nghia trong néng la Phir-ring-xoa Kéné ngudsi Php, mi tr twdng kinh 18 bigu hign tap trung 6 "biéu kinh té" xudt ban ndim 1758, Chu nghia trong néng di dat duge nhimg thinh tyu trong linh vue phat trién tur tuong kinh té khoa hye nhumg edn nhiing han ehé, cong nghigp khong tgo ra sin phim thang dir ma chi e6 néng nghigp tao ra, chura thay vai tro eta lia thong, tuy nghién eiru ban chat eda hign tuyng kinh té nung chia nghién city cde kha nigm IY ludin &inghia cia vige nghién citu chi nghia trong ndng Nude ta 1a mot nurée ma nén kinh té néng nghigp 1a chu yéu, nhumg tir 1976 dén 1985 nong nghigp cling lim vio inh trang suy gidm vi thye hign co ché tap trung bao cap, nha mr6e can thigp qui nhigu vao sin xuat, Dén nam 1986 Dang ta di déi méi, xoa bd eo ché dé chuyén sang eo ché th trumg 6 sur quan I eta nha nude. The hign khodn ho trong nong nghigp, bién m&i h6 gia dinh xa vign thank mot don vj kinh té chi sin xudt kink doanh, wy do trao déi sin phim. Vi vay, tir thiéw luong thy dén thira long thye, xudt khdu gao va hing hoa thir ba tén thé gidi. Cli 6: Trink bay quan nigm vé gid ri, tién 16, loi nhudn, tién lwong, dja t6 ctia Adam Smit (1723- 1790) vii nhdin xét edie quan nigm trén. + Quan nigm vé gi tri: Phan bigt rd gid tri sir dung va gid tri trao déi, bate bé quan diém gid tr sit dung quyét dinh gi tr rao 48i. BA dink nghia ding gid tri v8 hing hod ti do lao d6ng hao phi dé sin xudt ra né quyét dinh, nhung lai c6 dinh nghia vé gid tri sai la: gid tri bing sé Inong lao dong séng mua duye théng qua trao déi hing hoa. Co edu gid tri chi o6 tién céng va gid tri thing dur ma khOng ¢6 hao phi tu ligu san xudt ni hi phan tich téi san xudt, + Quan nigm ding vé tid 18, Trao d rye tigp hing Liy h ng (H- H) gap kho khiin nén xuit hign tién «, Tin t@ 1d mot hing hod dae bigt durge téeh ra Lim phuung tign lau thong, Ong li ngudi diw tién khuyén nén ding tién gidy + Quan nigm vé loi nhugn: Ngdy lao dng ciia céng nhan durge chia lim hai phin: 1 phin bi Iai tidn luong, phin con Iai la loi nhudn. Nhung tai két ludn loi nhudin li do tur ban du tu sinh ra. Canh, tranh binh quan hos ty suat loi nud + Quan nigm vé ng da e6 quan nigm ding vé tién Irong: Tién long 1a thu nhip eta ign cin thié nguéi lao déng, 1a sé dé ngurdi lao dng song. Cac yéu to quyét dinh tién leong: gid tri cic tur ligu sinh hogt, true hét li Iueng thyc, Itong ciu vé lao déng, phan bigt tién long danh, nghia vi tién long thre tién luong cang eao cang tit. Sur phan tich tién Iuong tién bO hon phéi trong néng. & phai trong néng, tién Iwong va loi nhuan edn nhap lim mét, cbn Smit, tién lwong va Joi nhudin hinh thanh khae nha. + Quan nigm vé dia 10. Ong quan nigm ding, ring dja t6 la khosn kh tir dw tién vito két qua lao inh eh do dat dai n 1 din 10 dong eiia cng md va vi tri xa gin quyét dink nhung khong nghién ciru dja t6 chénh Igch IL va dia t6 tuyét di, Adam Smit 1a “cha dé ca kinh té chinh tri hoe", 1a nha kin té néi tiéng cia nude Anh va thé gid Ci 2: Trinh bay quan niém vé gid ti, tién 16, loi nhudn, tién heong, dia t6 cia D. Ri-cac-d6 77 ) vie mhdin xét ede quan nigm trén. + Quan nigm vé gif tri: Phan bigt rB gid tri sir dyng va gid tri tao ddi cua hing hoa, phit nbn quan diém gid tri str dung quyét dinh gid trj trao déi, Dinh nghia ding vé gid tri hang hod la do sé hrong tao dng cin thigt aé sin xuit ra ching quyét din, nhumg lai e6 dinh nghia khong ding vé gid tri 66 mot loai hing hod, gid tri ctia ching chi do sw khan hiém eta n6 quyét dink. C6 quan diém ding ning suit lao d6ng ting lén thi gid tri m6t hing hod gidm xuéng, Co edu gid tri bao him ea hao phi tw ligu san xudit, tid + Quam niin vi idm tg: Ong higu 1 bn chit hing hod cat ng It hing hod, ving, ng gidng cic hang hod kh lugng tién t@ trong made phy thude vio gid tr cua ching Tién t@ 66 chére ning thude do gid tri va phurong ¢ n luru thong, Han ehé ea Ong Li kh6ng higu 19 agudn gfe cite tide 18 va doa lin hod nhiing chite nding ota nb, Ly Ingo vd tidn'tp la mot Raat yd hit trong hé théng If ludn kinh té eta Ong. + Quan nigm vé loi nhuiin: Gis ti hing hod do céng nhin to ra luén Kin hon tién long. Loi nhugn la phan gia trj thita ra ngoai tién Ivong. Ong thay duge miu thudn gita tién luong va loi nhudn: tién lvong ting thi loi nhudn giam va nguge lai, tién Ivong gidm thi loi nhudn ting, ttre 1a sila odng nhdn va tw sin ob mau thudin vé Ioi ich. Niumg han ché ctia Ri-cho-d6 la khéog phin bigt loi nhuiin thang du, + Quan nigm vé tién Luong: Ong chua phan bigt durge lao dng va site lao dng nén cho ring tién luong ld gid ed ofa tao déng. Tién lwong bing gid cd ca tw ligu sinh host 48 duy tr cuge séng cia gud céng nhin va gia dinh anh ta, Tién hong cao hay thip edn phy thude vio cung - edu v8 lao dong Ié ra nén coi a site lao dong. Ong lai khong ding khi cho riing, tién Ivong lire nao cing 6 mite thip vi hong cao, céng nhan sé dé nhiéu lm cho cung vé lao déng sé Ién hon cu, tién rong sé ssid xudng. + Quan nigim vé dit, Ong cho ring dia «3 xuithign gin lign v6 quyén te hia v8 rudng dit va dya vaio quy ludt gid tr dé nghign citu dja t6: gi tj néng phim duge hinh thinh khi kinh doanh trén rung dit x4u, nén kinh doanh trén rudng dat tét sé thu duge dia 6 chénh Iéch, Han ché: Ong Khdng nghién ciru dja t6 chénh Kgch I va phi nin dja 16 tuyét déi, dng ci 1 nh tri vi Kn cho ring dja 16 la tang phim cia nhimg Ive Inomg ty nhién, howe nang suat die bist trong ndng nghigp. David Ri-eée-d6 la nha kinh vi Anh va thé gid, 1 ngusi dara inh 18 chin tj 66 iéng nu dién dén gin chan If Khoa hoe nhit, déng thoi cing 1a ngudsi két thie kinh t chink tr 6 dién. Cit 8: Phan tich diéu kign lich sic xudt hign va te tecing co ban cia hoc thuyét Keynes (1883- 1946). §- nghia thye tién cia viée nghién citu vin dé nay? 4 Diéu kign lich sit xudt hign hoe thuyét Keynes ky XX, xuat dii xi hoi hod rit cao, Nhiing nim 30 cia 1 16 chire de quyén di théng tri nn sin xuit xi hoi, nén sin si phan cing lao dong x8 hoi phit trién ea chigu rong va chidu su, cde nginh kink 8, ee ving kinh 2, cde Hin ve int t& quan hg chit ché v nnhau trong mot co thé kkint té théng nt, Vi ¥. chi cn mot nganh kind té KhUng hodng la cd nén sin xudt xd hoi khiing hoang dir doi. Cude khting hoang kinh té Tu ban chit nghia thé giéi 1929 - 1933 1a mot chimg minh Keynes cho ting thuyét "Ban tay vb hin, co ché thj tng i did ud dn sn xu x gt eua Smit khdng e6n tie dung nita, mi nén sin xuit xi hoi hod cao dd ddi hoi phic sy du tig ie mt tung tim dé la nha nude tite La "ban tay hitu hinh” dé digu tiét vi mé nén kinh te. b= Tie necing cor bain cita hoc thuyét Keynes + Ly thuyét vé "site cung téng quat” va "sire edu tong quat”, Ong cho ring didu tiét nén kinh té nén ch ¥ hai yéu t6 co ban "site cung tong qué sire cu tong quat" tire 1a tng sé hang hod cée nha san xuit dura ra thj trig ban va ting sé hang hoa ma nhimg ngudi tiéu thy mudn mua tre tring, Gitia hai yéu 16 ny it khi can bi ws va trong hw hét ede trudmg hop "ting edu" thudmng hon "téng cung", khién cho "téng cung" cé xu huéng giam xudng, dan dén gidm vige Lim, that cave Do dé vin a8 then ch&t 1a phi ting "ting o nghigp, khiing hoing kinh té tur, Néu "tng edu Kin hor uu, King vig ing sin nong quéc ia, trinh duge khing hoang kinh té, Ngudi ta edn goi hye thuyét ca Keynes 1d thuyét "Trong edu" ‘Tong edu phy thude do cde yéu t6: thu nhap cha din eu, trong 46 mot phin nop thué, mot phin chi tgu gia din, mnt phn tt kigm, Ph tide kigm la cor ota daw, Tong edu Chi tide gia dink +Chi te tia Chinh phiv+Chi tiéu cho dé te b6i déi voi san lugng + Thuyét bdi s6 dau tu. Theo Keynes vai tro cua dau tu e6 tie dung nhii qude gia, Mét thay d6i nh dén da tr eding din dén thay d6i én trong "t6n 4 "tong cung", ‘Vi nguén dau ar ban diu sé ¢6 tic dung m6 rOng thu nhip, mé rong chi tiéu va sin luong quée gia ‘Tir do phai str dung ngin sich Nha nude dé kich thich diu tw cua tw nhin va nha nude, Nha nude thy hi 2 dim bao én dinh tgi nhudin va dau ue, ce dam dat hing, tg cdip tii chin, tin dung. &-simghia thre tién eta vige nghién ctu vin dé nay Na kkinh td nue ta ning nim 80 etia Thé ky XX kim vio tinh trang suy thod vt lam phat. Dé chin hung nén kinh té phai chuyén tir eo ché tap trung quan ligu bao cdp sang nén kinh té thi aime 66 sy quin ly vi m6 cua Nha nue, MOt trong nhing bign php quan trong Li Nha nude da sir dung, cong cu tai chinh, tin dung, Iudt dw tr trong ninée va ludt dau tur nude ngoai nén qua Sndim adi mdi nin kinh t8 nude ta di thot kh6i tinh trang suy thodi va lpm ph. Cu 9: Phan tich didu ign ra doi cia sin xudt hang hod va wu thé ctia san xuat hang hod so voi inh té te nhién, a- Diéu kign ra doi ctia sin xudt hing hod ‘Trong lich str phit trién cua sin xudt x2 hOi 66 hai hinh thie kinh té la kinh té ty mbign va kinb hang hoa Kinh té ty nhién 18 hinh thie kinh té ma sin phim chi ding dé thoa man nhu clu cia ngudi sin xudt trong ndi b6 dom vj kinh t8, D6 1a kiéu san xuit ur ep ty tite. Kinh té hang hod la sain xuat ra sin phim dé bin, San xuat hing hod ra dé trén hai didu kign: ar phan eOng lao dng x3 hoi, Phan cdng lao dong ngudii chi sin xudt duge mét hoge mdt s6 loai sin phim nhit dinh; nhumg nhu cdu eu nnhigu loai sim phim, Vi vay, ngudi sin xudt nay phi trao ddi vi nguis sain xudt kh. = C6 ché d tur hit hofichinh thie si hu khiie nhau v8 ur Tigu sin xudt va sin phim. Bigu niy lam cho nguéi sin xudt hing hod doc Ip véi nhau c6 quy’ cia minh trao di voi dem sin pl sain phim cua nguéi khic Do viy, phin edng lao dng xa hoi kim cho nhimg sin xudt phy thude vio nau, eOn ehé dtr hia lam ho d6i lip vei nhau. Dé ki mau thuiin cua sin xudt hing hod, né chi duge giai quyét thong qua tao déi mua bain. b- Vit thé eva kin té hang hod so vor kink té ne mhién Thi d sy phat trién cua lye lrgng sin xuat, ting ning suit lao déng. Trong kinh té hang hod, do su tée dong cua quy ut gid tr), quy luat cgnh tranh va quy lust cung cau, bude ngudi n xudt pha ra site cdi tién k¥ thuit, hop IY hod san xu, tang ning suit lao dng cho gid tr ca bigt hing hod thip hon gid tri xa hoi dé thu nhigu lai, Két qua tim eho Ive luong sin xuit phat trién, + Thite dy gu tinh x hi hod sin xudt nhanh ch phan eéng chuyén mén hoa sin xuait hin thinh ede méi quan hé kinh t€ trong nude, hinh thin thi traemg rong, hop te hod chat el trong nurée va thi truving thé gid, Thi diy qué trinh ti ty tp tung sin xudt, Bigu hign da qua trinh 6 13 inh tinh cde xi nghigp, eae edng ty e6 phin khdng chi trong nude ma trén pham vi qude té = Tuy €6 nhiing wu thé trén, nhumg sin xuit hing hod eng e6 nhing mit view eve nhwe khing, hong, lam phat, thét nghigp, lita dio, hing gid, trén tgu thué.. Cu 10: Phan tich hai thude tinh ctia hang hod va quan h¢ ctia hai thude tinh dé véi tink chdt hat ‘mat ctia lao dong san xude hang hod a Hai thuge tinh ctia hang hod Hang hod li san phim cua lao déng e6 thé thod man nhu edu nde d6 etia con ngudi vai dem tao i, dem bin, Hang hoa e6 hai thude tinh fa gid ti sir dung va gid tri (hay gid tri trao di) ~ Gii tri sir dung eiia hing hoa li eéng cy eta vat phim e6 thé tho’ min nhu edu no dé eita con ngudi (nhw long thye dé an, quin 4o dé mie...). Gid tri sir dung ctia hang hoa do thude tinh tw nhién © Gi trj sur dung tia hang hod la gid tr sit dung cho xa hoi chit khéng phi cho ngudi sin xuit ra né. Trong kin & hing hod, gi ti cho ngudi kl sir dung di mang gia tri thay déi. ~ Gi tr hing hod: Mudn higu gid tri phai thong qua gia tri trao déi. Gid tej tao ddi 1a big hign quan hé ty 16 vé lung trao 463 vai nhau gitta ede gid ti str dung Khe nhau, Ching han mot mét vai trao doi liy 10 kg théc, hai hang hod e6 gid tri str dung khde nhau e6 thé trao déi durge voi nhau. theo mot ty 1g nhit dink, vi ching déu la sin phim cua lao dng, e6 co si chung li sit hao phi lao dong chung cia con new Vay gid tr hing hod 18 lao dong x3 hdi ciia ngudi sin xudt hing hod két tinh trong hing hod. Gia tri rao a6 tri li co sé cua can gif tri trao di Id hinh thie biéu hign cia wi tri Git tri eta hing hoa biéu hign méi quan hé sin xudt gitta nbimg ngudi sin xuit hang hod va la mot pham tri lich sit Chi tn tai trong kinh té hang hod. b- Quan hé ctia hai thuge tinh dé véi tink chat hai m@t ctia lao dong san xudt hing hod Hang hod c6 hai thude tinh Ia gif tr sir dung va gid tr, vi lao dng san xudt hing hod €6 tinh chit hhai mat fi lao dng ew thé va tao dong trina trong, Lao d6ng cu thé li lao dng ¢6 ich didi mot hinh thire cy thé cia nhiing nghé chuyén mon nhat dinh, Mai lao d6ing ey thé cé mye dich riéng, phuong phip hogt djng riéag, Sng ey lao dOng Feng, di tugng lao dong va két qua lao dng riéng. Vi du: thy mde ding riu, cura, bio dé lim ra dd ding bing g6 nhur bin, ghé,t.: thy may ding miy may, kéo, kim chi dé may qudin do. Két qua cia too dong cu thé tao ra gid tri sir dung ca hang h = Lao dng tri tuomg 14 lao dng xa hoi cla nguéi sin xuat hing hod, khong ké dén hinh thire cu thé cita nd, Cae log lao dng ey thé c6 diém chung gidng nhau Li sy hao phi site be, thin kinh vit bp thit sau mot qua trinh lao dong, Dé 1a lao dong teins tugng né tao ra gid tr cia hang hos, hing hoa 1a sy bid hign eda mu thuln gida loo déng tr nin vi tao dng x8 hg eta nhing nau sn xubt hang hod, ‘Trong nén sin xuit hing hod gin don, tinh chit hai mat cua lao dong sin x D6 1a miu thudn cer ban cia san xuat hing hod gidn don, Mau thuin nay edn biéu hign & lao dong, cu thé véi lao déng triru tuong, 6 gid tr sir dung véi gid tr eta hing hod. Mac la nguoi dau tién phat hign tinh chit hai mat cia lao déng san xuat hing hod. Mac goi tinh it hai mat 1a "Diém mau chét dé hiéu biét kinh té el Cau 11: Phan tich mat chat, heong eva gid tri hing hod va ede mhan t6 anh huedng dén hang gia rj hang hod. a. Mgt chit cia gid tri hang hod phi lao déng ciia con ngudi két tinh trong hing hod. Vi vay, chdt ctia gid a Gia tri hing hod li trj hang hod td lao dong két tinh trong hang hod. Bi <6 nghia ta CChlt cia gi rl tao dng cia con ngubi K&t tinh thi bite vt gi Khng phat la sin phim cia lao 8 dong déu khong c6 gid tri. Nhu khong khi rit ¢6 ich eho con ngurdi nhumg khong phai la sin phim ctia lao dong nén khong c@ gid tri. Qua dai, nurde sudi la san phim eta thién nhién, ngudi ta ding, ind kh6ng phai tra gid ca ndo nén eiing khéng e6 wid tr. Khéng phai bit cir ao déng nio cia con ngudsi cing la chat cia gid tri, ma chi c6 lao dng eiia con nguéii sin xuit hang hod mdi la chat eta gi tr), Trong cong x nguyén thu, ngudi ta 1s lao dng sain xuit ra sin phim, nhung lao d6ng dé khong phai la ehit cta gid tri vi sim phim bay gidy khong coi niur hing hod dé bén. Khong phai the: lao dng ndo cia con ngwbi sin xult hing hod cing li chat ciia gid tri, efing déu tao ra gid tri. Ching han mot ngwéi thy thii céng néu lim ra mot sain phim khdng ding duge, sin phim héng thi lao dng ctia ho 1a v6 ich, khong ¢6 gia tr. Néu gid tri str dung thude tinh ty nhién cua hing hod thi gid tri li thud tinh x8 hoi eta hing hod. ‘Ta khdng nhin thay, khéng sé thay gid trj cia hing hod, né chi biéu hign khi théng qua lign hg xi hi, thong qua gid tri trao di, Git tri bigu ign quan hé san xudt cia ngudi san xudt hing ho hra va tén ghia la gid tri chi tai trén co so etia quan hé hang he |. Néu khong su trao d6i hang hod thi khong e6 wi ti b- Luong gid tri hang hod va céie whan t6 dink hueing dén long gié tri hang hod ~ Lugng gid tr hing hod, Néu chit eta gid tri hang hod 1a lao dong x8 hoi két h trong hing hod, thi long gid tri hing hod la sé hog lao ding xa hoi hao phi dé san xuét hang hod. Luong gis ti hang hod duge do bing thai gian lao dong. Lugng gid tri lin hay nhé khéng phai do thi gian lao dong cia ngudi lao ding in thiét quyét dinh, Thai w bgt quyét dinh ma do thai gian lao dng x8 hoi 1a thd gin cn th fan lao dng x8 hi 48 san xuit mot hang hod trong diéu kign sin xuit binh thurimg ctia x2 hOi v6i trinh 49 ky thudt trung bin, trinh d) khéo 160 trung binh va curing 46 lao dGng trung binh, Thong throng thi gian lao dng xa hGi cn thiét gin sat véi thé gian lao ding ca bigt cla ngudi san xudt hang hod nao chiém dai b§ phan hang hod dé trén thj trig, Cée nha t8 anh hudng dén tuong gi thing hoa fing 3 heong jan hoje s6 Iugng thdi gian dé sin xuit mét don vj sin ‘Nang suat lao déng anh hung dén gid tri hang hoa. Nang suat lao déng duge do sin phim tao ra trong mét don vj thei phim. Gii tr hing hod thay dai ty 18 nghich vi nang suit lao dng, con ning suit lao dng lai ph thude vao cae yéu té: Trinh dO ky thus cua ngurii lao dong, mie Trang bj ky thudt cho ngudi lao dong, phurong php 16 chire Iso dng va ede diéu kign lao dng. 1 suit lao dong véi ting cudmg dé lao dng. Tang ning suit lao dong, 6 Cn phan bigt ting ni lugng sin phim ting lén, nhung tng gid tj eta sin phim khdng doi, edn gid tri mot sin phim iim xudng. Tang cuvmg lao dng, 68 luyng sin phim ting léa va téng gid tr sin phim cling ting khong dé - Lao dng etia ngudi sin xuat hing hod e6 trinh dé thinh thao khie nhau. Né doe len nhumg gia tri mot sin phir logis lao dong gidn don va lao dong phic tap. Lao dong gidn don la khong phai qua dio tao huin luyén, lao dng phic tap la lao dong phai trii qua dao tgo, hun luyén, Trong cing mot don vi thi tian, lao dong phite tap tg0 ra nhigu gid tr} hon lao dng gin don, ‘Trong qué trinh trao d6i hang hod, moi lao dong phite tap déu duge quy thinh bi sé lao dng gin don trung binh m@t ech ty phat tn thj trim. Cau 12: Phan tich nguén gac, ban chét, chite nang tién a- Tién i¢ xudt hign ta két qua cua qua trinh phat trién liu dai cia san xuit va trao dai hing hod, cua cée hinh thai gia tr hing hod, b- Céc hinh thai gid tré hang hod - Hinh thai gian don (hay ngau nhién). & hinh thai nay, hing hod thir nhat biéu hign gid tr) cua nd & hang hod thir hai, con hing hod thir hai ding vai trd ki vat ngang gia. - Hinh thai gid trj mé rong. Khi s6 hing hod trao déi trén thi trang nhigu hon, thi mgt hing hos 6 thé trao doi véi nhiéu hang hod khac. - Hinh thai gid tri chung. Khi hing hod phat trién hon, trao d6i hing hod tre nén rong ri hon, thi 6 mgt hing hod due tach ra kim vit ngang gi chung. Vat ngang gid chung 66 thé trao di vi bit ky hing hod nao. Vit ngang gid chung tré thanh phurong tign trao déi. MBi dia phuong, mdi dan toe thurimg 6 nhiing vat ngang gia chung khie nhau. - Hinh thai tién t@, Khi sin xudt va trao di hing hod phat trién 10 hon nia, vit ngang gid chung urge e6 dinh & vaing vi bye thi hinh thai tién t@ ra doi. Khi tien 1G ra doi, the gidi hing hod hia ra hai eye: mot cue la ede hing hod thong thug, mot cue li hing hod dng vai trd tién t. Vay tién 1 la hing hod dae bigt, ding vai td va vit ngang gi chung cho tit ea ede hing hoa kc. = Chive nang eta tién te Kinh td hing hod phat trign, titn 18 08 5 chi niing: - Thue do gi tri: Gif tej cia mot hing hod duege biéw hign bing mot sé Iugng tién nh dink, Se Méi quan hé gitta tang trong kinh té va cong bing xa hoi Higu qui cita tii sin xudt x hi duge xem xét duréi hai khia canh: kinh té - ky thugit va kinh té - xa hoi. Mat kinh 1 = tein 6 ky thug ea nd sm wut, thi mat kin (8 xa hoi do quan hg sin nut quyét dink. Didu nay ky thusit (he théng cde chi tiéw néi trén) ding cho moi x hOi vi né phy thude vio nga 1 ting truimg kinh o& nhumg khdng pha bat kj xd hoi no cdng drge phin phdi cdng bing ma chi c6 trong Cho nghia Xi hGi, van dé céng bing xi hi moi duge gidi quyét tét nhit. Tang tudng kinh té va cng bing x3 hi ed mi v6i nhau. Tang trudng kinh quan hg el xa san phi nguge lai phin phdi hoi nhiéu hon sé tao digu kign thuiin loi cho phn phéi c6ng bit cng bing sé thie day ting trvéng kinh té Do 46, myc tigu eta Dang ta li phin du cho dan gidu, made manh, xa héi céng béng va van minh, Caw 19: Trinh bay cong thie chung ciia Tw ban va mau thudn cian, Phan bigt tién vii we cdch la tién vé tidn voi te edich lé Tw ban? a Céng thive chung eta ne ban: Tu ban bao gity cling bit di bing mot s6 tién nhung ban than tién khong phai ld wr bin, No chi tr thinh te ban trong nhting digu kin nhdt dinh, Céng thire chung cia turban I T - H- T'"” vi c6ng thire luu thong hang hod don gin H = T- H°. Céng thite khéc véi céng thirc ® & bit du bing mua sau dé méi bin. Diém két thie va mé du du la tidn, hing hod obi la trung gian trao déi, & day tidn duye img truse dé thu vé véi sé lung ten hon T>T hay T=T +07. Luong tién dai ra (IT) duge Mae goi li gid tri thing du, kg higu la m. $6 tin img ra ban dau (T) voi mye dich thu duge gid tri thing du 4a tres thanh Tu ban, Niue vay tidn 1 chi bién thinh tw bin khi duge ding 48 dem lai gid tri thing dur cho nha tw ban, Tu ban cho vay vi tur ban Nain hing vin ding theo c6ng thire T - T’, Nhin hinh thire ta tusing lu thong tgo ra gid tr thong di Khong phai nhur vay ma vay tién vé eding phai mua hing dé sin xuit méi tgo ra gid tr thang dur dé tri loi nhudn va loi tte cho tw bain Ngan hang va t bin cho vay. Do dé méi ni TH ~ T la cng thite chung ea te ban, b= Mau thudn ciia cong thie chung etia tw ban Ly luan gid tr) khding dinh gid tri hang hoa Ki lao dOng x3 hdi két tinh trong hing hoa, nghia la nd chi duge to ra trong sin xuit, Nhung méi thogt nhin vio eng thie “ta ded em gide git thing dir duge tao ra trong It théng. Cé phai lou théng tao ra gid tri thing dur khong? Ta biét, mic di ru thong thuan tuy c6 didn ra durdi hinh thie ndo: mua ré, bain dit, lira loc... xét trén pham vi xa hoi eng khong hé Kim ting gid tri ma chi Li phin phéi lai gid tri ma thdi, Noung néu tign t@ nim nngoai luu thong eng khéng thé lim yg thém gif tr. Nhu vay, mau thudn eta cOng thie chung cia Tw bin biéu hign & ch: gid tri thing du vita khong duge tgo ra trong uu théng vita duge tao ra trong lw thong. Bé giii quyét mau thudin nay phai tim trong liu théng (trong thj trudng) mt hing hod ¢6 kha n’ing tao ra gid tr] méi lin hon gi rj ban than n6, Dé li hang hoa lao dong. = Phan bigt tién voi te céich la tién va tién vai tr cach Ia te ban Bin chit ota tién t@: Tin t@ La mt hing hoa dic bigt duge ding kim vit ngang gid chung cho cée hing hod khve va ban chat ciia né thé hign 6 5 chire ning thude do gid tri, phuong tién liu thang, phuomg tign edt tr, phwwmg tign thanh todn, tién i thé gid. BO 18 tién véi tr edich Hi tiém ma tién khong phai Id tw ban: Tien sé voi tu cach la tu ban, Trong xa hoi e6 giai cap, tién 1 la cng cy cua ngudi gidu dé bie lot ngudti nghéo, Nhu dud ehé d6 Tw ban, tién t@ ter thanh tu bain dé bse I9t lao dng Lim thué. Ding thd trong xa hoi Tw ban, tién 69 6 quyn lye rit lén, nd of thé mun dure hét thay, thiim chi od thé ‘mua duye ed danh de va lwong tim con ngud. Cau 20: Phin tich hang hod site lao déng vé méi quan hé gitta tién heong vii gid tri site lao ding? a Hang hod site lao ding: Sire lao dong la toin b9 thé Ive va ti eta con ngudi, Hi kha ning lao dong eiia con ngudi.. N6 1a yéu 16 co bain edit moi qui trinh ao dng sin xuit va chi tro thanh hing hoa khi c6 hai dieu kign: ~ M6t la: Ngudi cé site lao dong phai duge ty do vé thn thé 48 cé quyén dem ban site lao dong cia minh nhur mot hang hod khée tire di kim thué. = Hai lit: Ho khéng c6 tur ligu sin xuiit va cia cdi hic. Mudn sdng ho bude phai bin sire Ino déng, tite 1a Lim thud, Khi tre thin hing hod, sire lao dong eting c6 hai thude tinh nhu ede hing hos khie nhumg e6 de digm riéng ~ Git tr] hang hod site lao dng eng 1 lugng lao dng can thiét dé sin xudt va tii sin suit ra né. N6 duge quyét dinh bing toan bo gid tri cdc ur gu sinh hoat vat eht va tinh thin edn thiét 48 duy tri cuge séng binh thuéng cia céng nhan va gia dinh anh ta va nhimg phi tén dé dio tgo eéng nhin dat duge trinh 6 nit dinh. Cae yéu té hop thanh eta gid trj hing hod sie lo dng phy thude vio cée digu kign oy thé cua timg nude: trinh d6 Vin minh, Kh hu, tp gun. - Gia tej sir dung hing hos sire lao dong cing nhiim thea man nhu edu cba ngudi mua dé sit dung ‘vio qui trinh lao dong. Gia tr sit dung cia hing hod site lao dng khée vi hing hod théng thuong Khic 1a khi duge sir dung sé tao ra duge mot Itong gid tri méi Kin hon gid tri cua bin thin né. DS chinh Li nguén géc ea gid tri thang du. Hang hod site Ino dng It di kign dé chuyén hod tién thinh tr ban, Tuy n6 khéng phai la edi quyét dinh dé cé hay khing €6 bée Kit, vige quyét dinh cn & chd gid tri thing dur duge phan phdi inhur thé nio, b= Quan h¢ gitta tién luong vii gid tri site lao doing ‘Tién Iuong dui ché d6 tw ban 1a hinh thie bién tng cha gid tri hay gif ea site lao dong. ~ Ciing gidng nhur gid ca cia cde hing hoa khic, gid ca ste lao dng 1a gid tri site lao déng bigu hign bang tién. Ching han, gid tri mot nga cia site lao dOng bang thir gian lao dng xa hoi tit yéu a4 gid, ridu 4 gid pid ti bidu hign bling tidn id 3 dala thi 3 ddin dy 1a gid cd (tide Luong) cia moe ngiyy ste lao ding. ~ Ciing gidng nhur ede hang hod khée, gid ea site lao ding tuy hinh thanh trén co s6 gid tri, nhumg. do quan hg cung - edu thay déi nén né ctng thuing xuyén bién dng. Nhung sy bién dong ty phit cia gid ca site lao déng khic. Gid ca cae thir hang hod khie lie thap hon hoge cao hom gid tri tu? quan hé cung - cu: hang hod sire lao dng néi chung cung vugt edu do nan thit nghigp, cho nén gid cf site lao dng throng thip hon gid tri. Cau 21: Trinh bay qué trinh sin xuat gié tr] thing die va phan tich hai phurong php san xudt gié ti thang die. Néu ¥ nghia ctia viée nghién ciru van aé nay? = Qué trinh sian xudt gid tri thang dee (Qua tinh san xudt TRCN ta si thing nhit gia hai qua tinh sain xudt gi tr sir dung voi qua trinh san xult gid tr thing dur Vi dy nha Tu ban sin xudt spi phi mua cdc yéu t6 sn xudt nhur ~ Mua 20kg bong hét 20 dota = Mua site lao dng mét ngay 8 gid hét 3 dota ~ Hao mon may mée dé kéo 20kg bang thinh sqi hét 1 d6la Gia sir 4 gids lao dong dius = Lao dng ev thé kéo 10kg bong thanh soi: 10 déla ~ Hao mon may mée: 0,5 déla = Lao dong triru tong tao ra gid tri mdi 3 déla (bing gi tr site Lao ing) ~ Gia tr) ctia soi his 13,5 dla 4 gi lao dong rn = Lao dng ey thé kéo 10 kg bong thinh soi: 10 déla ~ Hao man may mée 0,5 dla ~ Lao dong triru twong tao ra gid tri mdi: 3 dla 5 déla Gia tri chia soi la 1 Nha Tu ban bin soi diing gid tri 27 dola, nhumg chi bd ra 24 dola, Nha Tw ban thu durge 3 dla déi ra, D6 la gia tri thing du. Vay gi tr] thang du la phan gid tri di ra ngoai gid tri hing hod sire lao dong do edng nha Lim ra va bj nha Tu ban chiém khong b- Hai phwong phap san xudt gid tri thang due C62 phuong phip sin xuft gid tj thing de cha yéu 1A phuong phép sin xudt gid ti] thing du. tucmg déi va phurong phip s gid trj thang du tuy¢t di, in xu ~ Gia tr) thing dur tuy@t di Ta gid tr] thing dir thu duxge do kéo ditt nga I Ong qua gi6i han thai ian Lao dong edn thigt, Ngiy lao ding kéo dai khi théi gian lao dong cin thiét khong d6i sé kim tang thoi gian lao d6ng thing du. Phucmg phip nay duge ap dung chu yéu & giai doan diu ciia CNT khi cOng cy lao dng tha céng théng tr, nang suit lao dng con thi. + Gi tr thang dur twong d&i li gi tr thang dur thu durge do rit gin tha gian lao dong cin thigt trén co $6 tng nit suit lao dong xi hgi, BO dai ngdy lao dng khOng thoi gian lao dng thi idm sé lim ting thoi gian lao dong thing dur dé san xuat ra gif tri thing dir trong dé. Do chay theo gid tithing dr vi canh tran, cde nhi Tir ban Iudn tm cich ct idm kj thudt, ei tién quin ly san xudt dé tang nang suit lao dng, lam cho gif trj cd bigt eta hing hod thap hon gid {rj xa hoi, Nha Tu ban nio lim duye digu dé sé thu duge phiin gid tr Unding dr t4 hon gid trj bink thurimg ea x8 hoi got ld id tr thing du siéu ngech. c- Snghia cia vige nghién citu vin dé nay Néu gat bo mye dich va tinh chdt TBCN thi c c phirong php sin xuit gid trj thing dur, nhdt Li phuong phip sin xudt gid trj thang dur tong déi va gid tri thing dur siéu ngach 66 tie dung manh m@, kich thich cée ci nhdn va tap thé ngudi lao dong ra sie cai tién KY thud, edi tién quin ly sin uit, ting nding sudt lao dong, Ie Iuong sin xuit phat trién nhanh, Cu 22: Phan tich ndi dung, vai tro quy ludt gid tri thang dw va sue biéu hign cia nd trong giai doan CNTB tie do canh tranh va CNTB doc quyén? a Noi dung cita quy lui gid tri thang die San xu gid tr tng dr fa mye dich ofa nén sin nude TBCN, Phuong 8 dat mue dieh la ting carimg phat trién k¥ thud, tng ning suit lao déng, tng cumg dé lao ding dé bie 16t site lao dong tia cng nha, ‘Trong bit ky xa hoi no o6 sin xuit hing hod sin phim thgng dur dem ban tn th tnrimg du 66 it nhung chi trong CNTB thi gid tri cita sin phim thjng due méi Li gid tri thing dur. Vi vay sim xuit gid ti thing dur la quy ludt kinh té co bain eta CNTB. Noi dung cia quy Iudt nay la tao ra ngdy edng nhiéu gid tr thing dur cho nha Tur ban bing eich tang cudng cde phurong tign ky thusit va quain If dé bée I6t ngay dng nhieu lao d6ng tim thud, b- Vai tro cia quy ludt: Quy tuft gia tri thing dur c6 tie dung manh mé trong di séng xa hoi Tw ban, Mé6t mat né thie day cai tién ky thudt, edi tién quan Ly sin xuat, lim cho lyre Iugng san xudt, dng sudt lao déng €6 bude thay adi vé chdt va cé nén sin xudt durge x8 héi hod cao, Mit khéc, nd lam cho cde mau thulin vén 66 ciia CNTB trade hét li mau thu eo ban (miu thuin gia tinh chit xi hoi cia san xuit voi quan hé chiém hi tr nhin TBCN) ngiy i quy dinh xu huading ‘ing gay vn dong tit yéu etia CNTB 1a di lén x3 hoi méi vin minh hon dé Li Chis nghia Xa hoi ¢- Biéu hign cia quy ludt gid tri thang die trong giai doan CNTB te do canh tranh va CNTB doc quyén -Trong giai doan CNTB ty do can tranh quy lust git ehing du biéw hig tinh quy lua ty sue Joi nhudn binh quan, Loi nhudn binh quan fa cing mét Te bain bing nhau di tw vao ede nganh san xuit khiie nhau d&u thu duge loi nhudn bing nhau, Téng gid tri thing dur cba tit e@ ede nginh sim xuat trong x3 héi bing téng Igi nhudn binh quan cia cée nganh sin xudt trong xi hi. - Trong giai doan CNTB dée quyén quy ludt gid tri thing du biéu hign thinh quy ludt Igi nbugn de quyén bao gém loi nhudn binh qui Ong vii mot s6 loi nhudn khiéc do dde quyén dem lai (mua ré, ban dit), Loi nhuan doc quyén cing c6 co se 1a gid tri thing du nén tong gia tri thing dur nginh sin xudt trong xi hi cilng bing ting lgi nhugn dc quyen. Cau 23: Thé nao lé Tu bin bat bién va Tir ban kha bien, Tw ban cé dink va Tir ban lune déng. Phan tich cin ct va ¥ nghia phan chia hai cap pham tri dé? ‘Turban li gid tri dem Iai gid tr thang dur bi “ich boc 16 cong nhan lam thué. = Dé tign han sin xudt, nha Tw ban img tién ra mua te ligu sin xudt va site lao dng, Cae yéu nay c6 vai tr khde nhau trong vige tao ra gid tr thing du: «a- Tue ban bat bién va Tie bain bhai bién: = BG phn tu ban ding dé mua tr Ligu sin xudt (nbd xucmg, may méc, thiét bi, nhién tiga, nguyén ligu, vat ligu phy...) ma gid tri eda né durge bao tén va chuyén nguyén vio sin phim, tire Id gid tr khong thay déi vé lung trong qué trinh san xudt la Tu ban bat bign (ky higu 1a ©) = BO phin Tu ban ding dé mua sire lao dng ma trong qué trinh sin xudt khOng nbiing né tai sin xuilt ra gid tr sire lao dng ma edn sin xuit ra gid tri thing du, Nghia 1a b6 phn Tu ban nay €6 sie thay déi vé Inong trong qua trinh sin xut goi li Tw bain kha bién (ky higu la v) b= Tie bain 6 dinh va Tie bain heu dong Tir bin e6 dinh 1a bo phn tr bn ma trong qua trinh sin xu chuyén dn gi tr kim nh tin vio san phim méi nhur nha xuéng, may mée, thiét bi... Turban liu dng 1a bd phin tw ban ma trong qua trinh sn xuit chuyén mt lin tin b6 gi tivo sin pl méiinhur nguyén fi luong ‘Tur ban 6 dinh duge sir dung liu dai trong nhiéu chu ky sin xudt va bi hao mén din: ¢6 hai loai hao mén: hao mon hi hinh vi hao mon vo hinh, Hao mon hiiu hinh li hao mon thudn tuy vé mgt gid tr sir dung. Do qua tinh sir dung vi sy tie

You might also like