TIHI DON

Mihail Aleksandrovi olohov

Tihi Don (rus. listu

) je roman Mihaila olohova, iz etiri toma, koji je prvo izdat u u razoblju izme u 1928. i 1940. godine.

Gotovo sav svoj ivot proveo je olohov na Donu, ivjeci sa kozacima. Stoga nije neobicno to je Don s kozacima glavna tema njegovog knji evnog stvarala tva. Svojevrsna prethodnica Tihom Donu bile su olohovljeve "Donske pripovijesti". Vec u njima on se bavio kozackim pitanjem a one same obuhvataju razlicite vremenske periode: periode olohovu savremene i periode prelomne za istoriju Rusije i Podonja. Tihi Don je najvece djelo poslijeoktobarske ruske knji evnosti i zasigurno jedno od najvecih uop te u XX vijeku. Ovaj roman u cetiri knjige nastajao je 15 godina: I i II dio tampani su 1928. i 1929., III-1933. a posljednji IV-1940. Radnja romana obuhvata razdoblje od maja 1912. do marta 1922. godine. To je ujedno i period velikih zbivanja kako u svjetskoj tako i u ruskoj istoriji:I svjetski rat, Februarska revolucija, Oktobarska revolucija, Gradanski rat. Ru e stare norme morala i ivota uop te, nastupa novo doba koje je u duhu "oslobodenja radnog naroda od kapitalistickih ugnjetavaca", "pravilne raspodjele" (svakom prema potrebi, svakom prema radu, itd.). Kao specifican dru tveni sloj,a posle i vojnicki stale ,koza tvo se pocelo formirati krajem 14. veka, posebno u 15. veku. Kozaci vode porieklo od odbeglih najsiroma nijih seljaka-kmetova,koji su se poceli naseljavati na stepe juga Rusije ,zvane divlje polje ,koje su opusto ili Mongoli.U pocetku su oni bili nezavisni ,medutim ruski car Ivan lV Grozni,sredinom XVl-veka,angazovao kozake kao vojnike,cuvare svojih ju nih granica.Kozaci su bili pod pokroviteljstvom imperije,priznate su im sloboda i autonomija. Njihova skup tina se zvala Krug. Koza tvo je ukinuto u SSSR-u. Sva istorija kozackog naroda sadr ana je u jednoj njihovoj pjesmi:"Ponosan je na dom,tihi Don,na bacu ka".Koza tvo u romanu Tihi Don izra eno je u vidu mnogih protivrecnosti koje posebno dolaze do izra aja u revoluciji. U ratu oni potvrdjuju svoju staru slavu :"stotine hiljade njihv oti lo je u smrt.padale su glave na sve cetri strane svieta,lila se crvena kozacka krv.Takvi su kozaci u boju,a kod kuce oni su vredni kosioci,zemljoradnici. zaljubljeni u svoju slavu.Medjutim unutra nja kome anja u carskoj Rusiji i du ina ratovanja stvarali su medu vojnicima haos i dezertiranje.Kozaci,nemocni da shvate novo i revolucionarno,opredjeljuju se za staro kao dobro poznato i sigurno.Zato je revolucija i bila tragicna za kozake i koza tvo.Kasnije umorni od zablude i sablje,prikljucivali su se crvenima,ili su se pretvarali u bande koje su remetile mir stepa sve do 1922.godine.Kao najizrazitijeg kozaka,iizdvajamo,naravno,Grigorija Melehova. Don je najveca rijeka u ju noj Rusiji,peta po velicini rijeka u Evropi,dug je 1970 m.U begu od kmetova ruski seljaci su se naselili na stepe uz Don.Bila je to plodna zemlja.Na Don,kozaci nisu gledali kao na obicnu rijeku,vodenu povr inu. Don je za njih bio ne to vi e; stoga mu se pjesmama obracaju:"Oj ti,na bacu ka,Tihi Done!" I sam olohov mu je dao znacajno mjesto u delu. Don je mesto ljubavi,mesto lova,mesto smrti,mesto bola,mesto srece-mesto ivljenja.Don se pojavljuje u opisima slika od va nosti za junake:cin Grigorijevog i Natalijinog vjencanja.Medutim,ratovi i smjena vlasti dovodi Don skoro do samouni tenja.Sve to je ostalo jeste zlo i smrt. "Okicen je na Tihi Don mladim udovicama,procvjetao je bacu ka Tihi Don sirocicima,valovi Tihog Dona prepuni su suza oceva i materi.

O romanu
Tihi Don je jedno od najmonumentalnijih dela svetske literature i ne mo e se podvesti pod jedan anr. To je pre svega istorijski roman, koji prikazuje rusko dru tvo u jednom od najva nijih trenutaka u istoriji Rusije u vreme Revolucije 1917., a i politi ki jer se bavi politi kim previranjima i sukobima izme u monarhista i komunista. Najve i deo knjige posve en je opisivanju Isto nog fronta na kraju Prvog svetskog rata i gra anskog rata 1917, kao i mukotrpnom ivotu donskih kozaka te se mo e smatrati ratnim i socijalnim romanom. Strasti i emocionalna pre ivljavanja glavnih junaka do tan ina su opisana, pa jeTihi Don dobio i psiholo ku notu. Kao glavni lajtmotiv romana, isti e se nekonvencionalna veza izme u Grigorija Melehova i Aksinje, to romanu daje ljubavni karakter. Na kraju, sam naziv dela nagove tava da pisac posebnu pa nju posve uje opisima prirode tihog Dona i mirne stepe, ravnodu nih nad te kom koza kom sudbinom. Fabula: 1.Porodica Melehovih.Grigorije i Aksinja 2.Kor unovi.Grigorije se eni Natalijom

1.Trgovci Mohovi. 2.Radnici i tokman-bolj evicka skupina 3.Grigorije napu ta kucu i bje i s Aksinjom 4.Natalija poku ava da se ubije.Natalija rada 5.Grigorije odlazi u vojsku

1.Natalija se vraca Melehovim 2. HAP ENJE tokmana. Rat 3.Natalija i Aksinja 4.Grigorije odlikovan 5.Aksinja i Listnicki.Grigorije se vraca kuci

1.Rat 1916.Nezadovoljstvo.Buncuk 2.Natalija rada blizance 3.Februarska revolucija

1.Rat 1917.Kozaci se vracaju.Oktobar 2.Grigorije sa bolj evicima 3.Crveni i bijeli-sukob.Potjolkov i Cernjecov 4.Grigorije ranjen dolazi kuci 5.Ratne operacije 6.Grigorije sa bijelima 7.Potjolkov.Valet