จัดทำโดย

นศภ.พิรณ
ุ ทิพย ์ ฤทธิเดช
นศภ.ธนกร โล่เสถียรกิจ
นศภ.กษิดศ
ิ ปิ สำวงษ ์
นศภ.ณัฐธิณี พันธ ์พงษ ์สำนนท ์
้ั ที่ 6
นักศึกษำเภสัชศำสตร ์ มหำวิทยำลัยหัวเฉี ยวเฉลิมพระเกียรติ ชนปี
 ่ ำหนดตัวชีวั้ ดกำรบริบำลทำงเภสัชกรรมผูป้ ่ วย
เพือก
นอกแต่ละคลินิก
่ งบอกถึงประสิทธิภำพของเภสัชกรในแต่ละ
เพือบ่
คลินิก
่
เพือแสดงผลงำนกำรท ำงำนของเภสัชกรในคลินิก
 ่
เพือแสดงให ้เห็นผลงำนกำรทำงำนของเภสัชกรในแต่
ละคลินิก
่ ้เภสัชกรนำข ้อมูลนี ไปพั
เพือให ้ ฒนำระบบกำรทำงำน
ึ ้ รวดเร็วมำกขึน้
ให ้ดีขน
ศึกษำงำนวิจย ่ ยวข
ั และทบทวนวรรณกรรมทีเกี ่ ้อง
่ ยวข
เก็บรวบรวมข ้อมูลทีเกี ่ ้อง
ออกแบบตัวชีวั้ ดทีเหมำะสมกั
่ บแต่ละคลินิก
 15, 5% คลินิกหอบหืด ปัญหำด ้ำนกำรใช ้ยำ
36, 13% เทคนิ คพิเศษ
105, 38% คลินิกหอบหืด ปัญหำด ้ำนกำร
ร ับประทำนยำ
36, 13%
คลินิก COPD ปัญหำด ้ำนกำรใช ้ยำ
10, 4% เทคนิ คพิเศษ
7, 3% คลินิก COPD ปัญหำด ้ำนกำร
65, 24% ร ับประทำนยำ
 ปัญหำด ้ำนเทคนิ คกำรใช…
้ 6

ปัญหำด ้ำนเทคนิ คกำรใช…

้ 32

ปัญหำด ้ำนเทคนิ คกำรใช…

้ 2

ปัญหำด ้ำนเทคนิ คกำรใช ้ AVAMYS 12

ปัญหำด ้ำนเทคนิ คกำร MDI 42

ปัญหำด ้ำนเทคนิ คกำรใช ้ MDI… 76

0 10 20 30 40 50 60 70 80
35
30
30
25
20
15
10
6
5
0

กำรฉี ดยำอินซูลน
ิ โดยใช ้ penfill กำรฉี ดยำอินซูลน
ิ โดยใช ้ syringe
 Nasal spray
9%
Insulin penfill Accuhaler
14% Accuhaler MDI
37%
MDI with spacer
Insulin penfill
Nasal spray
MDI with spacer
20%
Handihaler
MDI
Easyhaler
20%
40 36
35
30
25
20 15
15 10
10 4
5
0
 ผูป้ ่ วยพ่นยำผิด เพรำะไม่อำ่ นฉลำก 1
ปร ับยำเอง
ปัญหำด ้ำนควำมร่วมมือในกำรใช ้ยำ
1
ไม่กน ิ ข ้ำวเทียง ่ 1
ผู ้ป่ วยลืมว่ำกินยำแล ้ว 1
ผู ้ป่ วยไม่พกยำ 2
ผู ้ป่ วยซือยำ ้ อำหำรเสริม ยำชุดทำนเอง 1 1
ผูป้ ่ วยรีบไปทำงำน, ติดเกมส ์ 2
ผู ้ป่ วยไม่พ่นยำ เนื่ องจำกไม่มอ ี ำกำร 1 2
เกิด ADR 2 1
ผูป้ ่ วยกลัวไตเสือม ่ 2 1
ผู ้ป่ วยไม่พ่นยำ เนื่ องจำกรีบไปทำงำน 1 3
ผู ้ป่ วยปร ับขนำดยำเอง 1 4
กินผิดเวลำ 5
ผู ้ป่ วยลืมพ่นยำ 1 3 2
ผู ้ป่ วยไม่อำ่ นฉลำก 7
ผู ้ป่ วยไม่อำ่ นฉลำก 3 1 1 5
ผู ้ป่ วยลืม 9 1 2
0 2 4 6 8 10 12 14
คลินิกเบำหวำน คลินิกหอบหืด คลินิก COPD คลินิก Warfarin
 คลินิกหอบหืด : ผูป้ ่ วยสำมำรถใช ้ยำเทคนิ คพิเศษได ้อย่ำงถูกต ้อง 90%
และให ้ควำมร่วมมือในกำรใช ้ยำของผูป้ ่ วย 100%
 คลินิก COPD : ผูป้ ่ วยสำมำรถใช ้ยำเทคนิ คพิเศษได ้อย่ำงถูกต ้อง 90%,
ให ้ควำมร่วมมือในกำรใช ้ยำของผู ้ป่ วย 100% และผูป้ ่ วยสำมำรถเลิก
่ ้ 50%
บุหรีได
 คลินิกเบำหวำน : ผูป้ ่ วยสำมำรถใช ้ยำเทคนิ คพิเศษได ้อย่ำงถูกต ้อง 90%
และให ้ควำมร่วมมือในกำรใช ้ยำของผูป้ ่ วย 100%
 คลินิกวำฟำริน : ผูป้ ่ วยร ับประทำนยำ warfarin ถูกต ้อง > 80 %,
ผูป้ ่ วยมีควำมรู ้และเข ้ำใจถึงอำกำรข ้ำงเคียง ปฏิก ิรยิ ำระหว่ำงยำที่
ตนเองรับประทำนอยู่
และสำมำรถสังเกตอำกำรไม่พงึ ประสงค ์ทีเกิ ่ ดจำกยำ warfarin ได ้
อย่ำงถูกต ้อง 100 %
 การใช้ยาเทคนิ คพิเศษ
่ ้
คำถำมทีใช
คลินิก ปัญหำ
ซกั ถำม
หอบหืด, COPD • MDI with spacer
เขย่ำยำก่อนพ่นไหม
- ผูป้ ่ วยไม่เขย่ำ MDI
-ผูป้ ่ วยครอบ Spacer ไม่ถก ู ต ้อง ครอบยำนำนไหม, ลองครอบ
-ผูป้ ่ วยไม่ได ้พ่นเคลือบฉุ กเฉิ นที่ spacer ให ้ดูหน่ อยค่ะ
spacer หลังจำกผึง่ spacer แห ้งแล ้วนำ
-ผูป้ ่ วยดูแล/เก็บร ักษำ Spacer ใช ้เลยไหม
ไม่ถก ู ต ้อง ปกติทำควำมสะอำด spacer
-ผูป้ ่ วยไม่ใช ้ Spacer ยังไง
้ั ดพร ้อมกัน เวลำพ่นยำใช ้กระบอกทุกครงเลย้ั
-ผูป้ ่ วยกดยำ 2 ครงติ
-ผูป้ ่ วยสูดยำไม่ถก ู ต ้อง ไหม
กดยำยังไงคะ, กดยำกีคร ่ ง้ั
-ผูป้ ่ วยกดยำไม่สม ั พันธ ์กับกำรสูด
-ผูป้ ่ วยไม่มแี รงกด พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
-ผูป้ ่ วยไม่มแี รงสูด พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
้ พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
 กำรใช ้ยำเทคนิ คพิเศษ
่ ้
คำถำมทีใช
คลินิก ปัญหำ
ซ ักถำม
หอบหืด, • MDI
ผูป้ ่ วยหำยใจไม่ลก ึ พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
COPD ผูป้ ่ วยเขย่ำไม่แรง พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
ผูป้ ่ วยสูดยำไม่ถก ู ต ้อง พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
ผูป้ ่ วยกดไม่สม ั พันธ ์กับ พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
กำรสูด พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
้
ผูป้ ่ วยไม่กลันหำยใจหลั ง พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
พ่นยำ
ผูป้ ่ วยอมกระบอกยำไม่
 การใช้ยาเทคนิ คพิเศษ
่ ้
คำถำมทีใช
คลินิก ปัญหำ
ซักถำม
หอบหืด, COPD • Avamys
ผูป้ ่ วยไม่ทำควำมสะอำดจมูก ก่อนพ่นยำได ้ทำควำม
ก่อนพ่นยำ สะอำดจมูกไหม
ผูป้ ่ วยไม่ปิดฝำก่อนเขย่ำ สูดยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
ผูป้ ่ วยสอดยำไม่ถก ู ต ้อง สูดยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
ผูป้ ่ วยไม่ได ้กดไล่อำกำศก่อน ่ ดใช ้ยำขวดใหม่ทำยังไง
เมือเปิ
พ่นยำ , สูดยำทันทีเลยไหม

• Easyhaler พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ

-ผูป้ ่ วยสูดยำไม่แรง พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
้
-ผูป้ ่ วยไม่กลันหำยใจหลั
งสูด
 การใช้ยาเทคนิ คพิเศษ
่ ้
คำถำมทีใช
คลินิก ปัญหำ
ซักถำม
หอบหืด, COPD • Accuhaler
-ผูป้ ่ วยถือกระบอกยำเอียง พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
-ผูป้ ่ วยสูดยำไม่แรง พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
-ผูป้ ่ วยสูดยำลำกยำว พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
-ผูป้ ่ วยเอำยำออกก่อนสูดยำ พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
เสร็จ พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
้
-ผูป้ ่ วยไม่กลันหำยใจหลั
งพ่น พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
ยำ เขย่ำยำก่อนพ่นไหม
้
-ผูป้ ่ วยสูดยำสันไป
-ผูป้ ่ วยเขย่ำยำ พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
• Handihaler พ่นยำให ้ดูหน่ อยค่ะ
 การใช้ยาเทคนิ คพิเศษ
คลินิก ปัญหำ ่ ้ซกั ถำม
คำถำมทีใช
เบาหวา • กำรฉี ดอินซูลน ิ โดยใช ้ Insulin penfill
ประกอบปำกกำไม่ถก ู ต ้อง ประกอบปำกกำให ้ดูหน่ อยค่ะ
น แกว่งยำไม่ถก ู ต ้อง ปกติแกว่งปำกกำยังไง, แกว่งก่อนปร ับหรือ
ฉี ดยำเสร็จแล ้วเอำเข็มออกทันที ปร ับก่อนแกว่ง
เก็บยำไม่ถกู ที่ พอฉี ดยำเสร็จแล ้ว เอำออกทันทีเลยไหม
ฉี ดยำแค่รอบสะดือ/ฉี ดยำตำแหน่ งเดิม เก็บยำอินซูลน ่ งไม่เปิ ดใช ้ตรงไหน
ิ ทียั
ฉี ดยำตรงไหน, เปลียนต่ ำแหน่ งฉี ดยำไหม,
ใช ้สำลีกด
• กำรฉี ดยำอินซูลน
ิ โดยใช ้ syringe ไม่ คลึง นวด บริเวณทีฉี ่ ดยำหรือเปล่ำ
คลึงขวดยำ
ไม่ดนั อำกำศลงขวดยำ, ไม่ไล่ฟองอำกำศ
ก่อนฉี ดยำ ่ ำยำอินซูลน
เมือน ิ ออกจำกตูเย็
้ นแล ้ว ดูดยำ
ใช ้สำลีชบ
ุ แอลกอฮอล ์เช็ดปลำยเข็ม ออกมำเลยไหม
 Drug related problem(DRPS)

่ ้
คำถำมทีใช
คลินิก ปัญหำ
ซักถำม
หอบหืด, COPD • ไม่พ่นยำ เนื่ องจำกคันหน้ำ • หลังพ่นยำเสร็จแล ้วทำยังไง
ต่อ, บ ้วนปำกล ้ำงหน้ำหลัง
• ไม่พ่นยำ เนื่ องจำกไม่มี ้ั
พ่นยำทุกครงไหม
อำกำร • พ่นยำทุกวันไหม, ทำไมถึง
• ไม่พ่นยำเพรำะรีบไปทำงำน ไม่พ่นยำ
• ลืมพ่นยำ • พ่นยำทุกวันไหม, ทำไมถึง
• พ่นยำผิดเพรำะไม่อำ่ น ไม่พ่นยำ
ฉลำก • พ่นยำทุกวันไหม, ทำไมถึง
ไม่พ่นยำ
• อ่ำนฉลำกก่อนใช ้ยำไหม,
 Drug related problem(DRPS)
คลินิก ปัญหำ ่ ้ซกั ถำม
คำถำมทีใช
เบาหวาน,warfa ฉี ดยาผิด
• อ่ำนฉลำกก่อนใช ้ยำไหม, ตำ
• ผูป้ ่ วยไม่อำ่ นฉลำก
rin มองเห็นปกติไหม, อ่ำน
• ผูป้ ่ วยไม่พกยำติดตัว หนังสือได ้ไหม
• เกิด hypoglycemia • ไม่ฉีดยำเพรำะอะไร, พกยำ
• ปร ับขนำดยำเอง ติดตัวไหม
• มีอำกำรหน้ำมืด มือสัน ่ ใจสัน ่
ใจหวิว
จะเป็ นลมไหม
• ตอนเช ้ำ เย็น ฉี ดยำเท่ำไร,
่
หมุนขนำดยำทีปำกกำให ้ดู
หน่ อยค่ะ
 Drug related problem(DRPS)

่ ้
คำถำมทีใช
คลินิก ปัญหำ
ซักถำม
เบาหวาน • ไม่พ่นยำ เนื่ องจำกคันหน้ำ • หลังพ่นยำเสร็จแล ้วทำยังไง
ต่อ, บ ้วนปำกล ้ำงหน้ำหลัง
• ไม่พ่นยำ เนื่ องจำกไม่มี ้ั
พ่นยำทุกครงไหม
อำกำร • พ่นยำทุกวันไหม, ทำไมถึง
• ไม่พ่นยำเพรำะรีบไปทำงำน ไม่พ่นยำ
• ลืมพ่นยำ • พ่นยำทุกวันไหม, ทำไมถึง
• พ่นยำผิดเพรำะไม่อำ่ น ไม่พ่นยำ
ฉลำก • พ่นยำทุกวันไหม, ทำไมถึง
ไม่พ่นยำ
• อ่ำนฉลำกก่อนใช ้ยำไหม,