แนวทางการใชวั้ คซน

ี โรคสุนัขบ ้า โรงพยาบาลเขาชย
ั สน 2555 โดย..ฝ่ ายเภสช
ั กรรมและคุ ้มครองผู ้บริโภค
โรงพยาบาลเขาชย ั สน

หัวข้ อปฏิบตั ิ แนวทางการปฏิบัติ

สู ตรการฉีดวัคซีนโรคพิษสุ นัขบ้ าในผู้ป่วยกลุ่ม posexpossure treatment ที่
ใช้ ในโรงพยาบาลเขาชัยสน
-หากผู้ป่วยเริ่มฉีดวัคซีนโรคพิษสุ นัขบ้ าที่โรงพยาบาลเขาชัยสนเป็ นที่แรกให้ เริ่มแบบ
TRC-ID (Thai RedCord Intradermal Regimen) :2-2-2-0-2-0
วิธีการฉีด :ให้ ฉีดใต้ ผวิ หนัง(ID) 0.1 ml โดย ฉีด 1 จุดบริเวณต้ นแขน 2 ข้ าง วันที่ 0-3-7 -28
*หมายเหตุ ชนิดวัคซีนที่ใช้ ได้ แก่ ชนิด PCECV(Rabipur®)1,PVRV(Verorab®)1
**การฉีดแบบ ID ยาต้ องมีความเข้ มข้ นอย่ างน้ อย 0.7 IU/0.1ml (สมารถดูความเข้ มข้ นได้ จากฉลากผลิตภัณฑ์ )**

หากผู้ป่วยรับบริการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุ นัขบ้ าจากโรงพยาบาลอืน่ แล้ว -หากผู้ป่วยฉีดแบบใช้ วธิ ีฉีด IM มาก่อนจากการศึกษาพบว่ าวัคซีนทุกยีห่ ้ อสามารถทดแทนกันได้ 1
มารับบริการต่ อที่โรงพยาบาลเขาชัยสนแต่ เป็ นวัคซีนคนละยีห่ ้ อกันจะทำ -แต่ หากผู้ป่วยเคยฉีดแบบ ID โดยเฉพาะการฉีดแบบ Modified TRC(2-2-2-0-2-0) ยังไม่ มีการศึกษาว่ าจะทดแทนกันได้ ผู้
อย่ างไร ป่ วยจำเป็ นต้ องใช้ วคั ซีนยีห่ ้ อเดิม 1,2

ผู้ป่วยได้ รับ complete preexpossure rabies vaccinaation หากสั มผัสโรค
ต้องฉีดหรือไม่
ต้ องให้ วคั ซีนเข็มกระตุ้น กรณีดงั นี้
-ในกรณีที่ได้ วคั ซีนเข็มสุ ดท้ายมาน้ อยกว่ า 3 เดือน ให้ ฉีดวัคซีนกระตุ้น IM 1 dose หรือ ID 0.1 ml 1 จุด
-ในกรณีที่ได้ รับวัคซีนเข็มสุ ดท้ ายนานกว่ า 3 เดือน ให้ ฉีดกระตุ้นโดยฉีด IM 1 dose วันที่ 0 และ 3 หรือฉีด ID 0.1 ml 1 จุดวัน
ที0่ และวันที่3 หรือฉีด ID 0.1 ml 4 จุดวันที่0
(ต้ นแขน 2 ข้ างต้ นขา 2 ข้ าง)

การเปลีย่ นวิธีฉีดวัคซีนทำได้ หรือไม่ -โดยทั่วไปไม่ควรเปลีย่ นวิธีการฉีด

การรักษาในกรณีที่ผู้ป่วยมารับการฉีดวัคซีนไม่ ตรงนัด
-หากต้ องการเปลีย่ นจาก IM ในวันที่0 มาฉีดแบบ ID ในวันที่3 จะสามรถฉีดแบบ ID 2 จุดในวันที่0 วันที่ 3 และวันที่ 28 และ
ฉีด 1 จุดในวันที่ 28 และวันที่ 90 ได้ เลยไม่ ต้องเริ่มฉีดใหม่ 1,2
(เนื่องจากมีการศึกษาว่ าผู้ป่วยจะมีการสร้ างภูมิคุ้มกันไม่แตกต่ างกันกับกลุ่มทีฉ่ ีด ID 2-2-2-0-1-1)
-หากต้ องการเปลีย่ นจาก ID เป็ น IM พบว่ ายังไม่ มีการศึกษาว่ าสามารถทดแทนกันได้ 2
-ให้ ฉีดวัคซีนโดยนับต่อจากเข็มสุ ดท้ ายที่ผู้ป่วยได้ รับ ไม่ จำเป็ นต้ องเริ่มฉีดวัคซีนใหม่
-แต่ หากเป็ นกรณีผู้ป่วยมีบากแผล WHO CAT III การได้ รับวัคซีนแต่ เพียง 1-2 เข็มแรกโดย ในผู้ป่วยที่ไม่ ได้ รับ RIG แล้วไม่
ได้ มารับวัคซีนต่ ออีกเป็ นเวลานาน และกลับมาพบแพทย์หลังจาก 7 วันที่ได้ รับวัคซีนเข็มแรกไปแล้วและไม่สามรถติดตาม
อาการสั ตว์ ได้ จะให้ การรักษาเสมือนผู้ป่วยพึง่ สั มผัสโรคโดยแพทย์ บางท่ านอาจให้ RIG พร้ อมกับการฉีดวัคซีนใหม่ ท้งั หมด (ข้
 แนวทางการใชวั้ คซน
ี โรคสุนัขบ ้า โรงพยาบาลเขาชย
ั สน 2555 โดย..ฝ่ ายเภสช
ั กรรมและคุ ้มครองผู ้บริโภค
โรงพยาบาลเขาชย ั สน

อมูลในปัจจุบันระบุว่า การฉีดวัคซีนล่าช้ าไป 2-3 วันจะไม่ ส่งผลประสิ ทธิภาพวัคซีนป้องกันโรคพิษสุ นัขบ้ าแต่หากช้ าเกินกว่ า
นีย้ งั ไม่ พบข้ อมูลการรับรองประสิ ทธิภาพ)

กรณีผู้ป่วยไม่ สามรถให้ ประวัติการฉีดวัคซีนในอดีตที่แน่ ชัด/ชนิดของวัคซีน ให้ เริ่มการรักษาผู้ป่วยเหมือนกับผู้ป่วยทีไ่ ม่ เคยได้ รับการรักษามาก่อน

ที่เคยฉีด/จำนวนเข็มของวัคซีนที่ได้ รับ/รักษาไม่ ครบ

หญิงตั้งครรภ์ สามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุ นัขบ้ าหรือ RIG ได้หรือไม่ หญิงตั้งครรภ์ สามารถฉีดวัคซีนพิษสุ นัขบ้ าและ RIG ได้

ในเด็กทารกและเด็กเล็กสามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุ นัขบ้ าหรือ
RIG ได้ หรือไม่
ผู้ป่วย CAT III หมายถึงผู้ป่วยกลุ่มใด
ถ้ าผู้ป่วยแพ้วคั ซีนยีห่ ้ อหนึ่งสามารถเปลีย่ นไปใช้ อกี ยีห่ ้ อได้ หรือไม่
ในเด็กทารกและเด็กเล็กสามารถฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุ นัขบ้ าหรือ RIG ได้ โดยขนาดยาเท่ ากับขนาดที่ฉีดในผู้ใหญ่
-ผู้ป่วยที่ถูกกัดโดยฟันสั ตว์ แทงทะลุผ่านผิวหนังแผลเดียวหรือหลายแผลและมีเลือดออก(Laceration)
-ถูกข่ วนจนผิวหนังขาดมีเลือดออก
-ถูกเลียหรือน้ำลาย สิ่ งคัดหลัง ถูกเยือ่ บุของตา ปาก จมูก หรือแผลลึกแผลมีเลือดออก
-มีแผลที่ผวิ หนังและสั มผัสสารคัดหลัง่ จากร่ างกายสั ตว์ ซากสั ตว์ เนือ้ สมองของสั ตว์ (พิจารณาเป็ นรายๆไป)
-กินอาหารดิบที่ปรุงจากสั ตว์ หรือผลิตภัณฑ์ จากสั ตว์ ที่เป็ นโรคพิษสุ นัขบ้ า
-สามารถเปลีย่ นไปใช้ วคั ซีนอีกยีห่ ้ อได้ เนื่องจากยังไม่ มีหลักฐานว่ าถ้ าแพ้วคั ซีนยีห่ ้ อหนึ่งจะแพ้วคั ซีนอีกยีห่ ้ อด้ วย
2

เอกสารอ้างอิง
1.แนวทางเวชปฏิบตั ิฉบับปรับปรุ งโรคพิษสุ นขั บ้า 2555 หน้า 14-17.
2.พญ.สุ ดา สี บุญเรื อง สถานเสาวภา สภากาชาด,Update Immunization,19 พฤษภาคม 25555,หน้า 10-14,16-21.