Professional Documents
Culture Documents
kumakalabukab,
kaka-kalabukab
pa lamang,
kumakalabukab
na naman
KAYARIAN NG SALITA
1. PAYAK – binubuo ng salitang-
ugat lamang
Halimbawa: araw
ganda
laro
2. INUULIT –inuulit ang
kabuuan nito o ang isa o higit
pang pantig nito.
Dalawang uri ng pag-uulit:
2.1 pag-uulit na ganap – inuulit
ang salitang-ugat
halimbawa: araw-araw
sama-sama
2.2 pag-uulit na di-ganap – inuulit
lamang ang bahagi ng salita
Halimbawa:
Salitang-ugat Pag-uulit
kanta kakanta
baligtad bali-baligtad
sulat susulat
3. MAYLAPI-
Ito ay mga salitang binubuo
ng salitang-ugat na may
kasamang isa o higit pang
panlapi.
Paglalapi
Tumutukoy sa pagbuo ng salita sa papapagitan
ng pagsasama ng panlapi at salitang-ugat.
Nagkakaroon ng iba’t ibang
anyo at kahulugan sa
pamamagitan ng paglalagay
ng iba’t ibang panlapi.
Halimbawa:
Panlapi + s.u salitang maylapi
um- + ikot umikot
-um- + sama sumama
-hin + sabi sabihin
Tatlong Uri ng Panlapi
Halimbawa:
Um + awit = umawit
i- + sukat = isukat
3.2 Gitlapi isinisingit (unahang
katinig at kasunod na patinig)
nagagamit lamang ito kung
ang salitang-ugat ay nagsisimula sa
katinig.
Halimbawa:
-um- + dalaw = dumalaw
-in- + sabi = sinabi
3.3 Hulapi ikinakabit sa hulihan
ng salitang-ugat.
-in at -an
hinuhulapi sa
-in + gamot = gamotin mga salitang
nagtatapos sa
katinig at impit
na tunog o tunog
glottal na
-an + kamay = kamayan itinuturing din
na isang
pomenang
katinig
-hin + sabi = sabihin -hin at -han
hinuhulapi sa
mga salitang
nagtatapos sa
-han + sama = samahan patinig
4. Tambalan– dalawang salitang
pinagsasama para
makabuo ng isang salita.
Dalawang uri ng Tambalan:
Halimbawa:
bahay-kubo
(ang ‘bahay’ ay tirahan ng tao at ang ‘kubo’ ay
maliit na bahay)
balik-bayan
PAGTATAYA
Tukuyuin ang kayarian ng mga sumusunod na salita. Isulat
ang Payak kung ang salita ay payak,Maylapi kung maylapi,
Inuulit kung inuulit at Tambalan kung tambalan.
______1. hampaslupa ______11. busilak
______2. ina ______12. kayamanan
______3. kapitbahay ______13. masaya
______4. bahaghari ______14. tumubo
______5. pasang-krus ______15. iba-iba
______6. kahirapan ______16. paa
______7. kayang-kaya ______17. buto't balat
______8. araw-araw ______18. susulat
______9. ginto ______19. buhay
______10. babae ______20. dalagangbukid
PAGTATAYA
Tukuyuin ang kayarian ng mga sumusunod na salita. Isulat
ang Payak kung ang salita ay payak,Maylapi kung maylapi,
Inuulit kung inuulit at Tambalan kung tambalan.