RAČUNARSKA GRAFIKA

Dugi niz godina računari su bili u stanju da prikazuju

informacije samo u tekstualnom obliku (formi).

 Pojavom prvih uređaja za crtanje (plotera), započele su prve

grafičke primjene računara.

Kasnijim ubrzanim razvojem računarskog hardvera, poput

kvalitetnih monitora koji su u stanju prikazati
visokokvalitetnu sliku na ekranu, zatim kvalitetnih grafičkih
adaptera (kartica) koji su u stanju generisati odgovarajuće
signale monitoru neophodne za prikaz visokokvalitetne slike,
računarska grafika doživjela je razvoj i procvat.
 Grafika- prezentacija informacija pomoću slika, gdje su osnovni
nosioci informacija oblici i boje.

Računarska grafika - generisanje i prezentacija slikovnih informacija

koristi se računar.
Računarska grafika je diskretna grafika, dok su neračunarske grafike
kontinuirane grafike.

Sve realne slike su informacije analognog tipa- ne postoje strogo

određeni elementi slike i strogo određene granice između jednog i
drugog elementa slike, već su prelazi sa jednog na drugi element slike
izvedeni postupno i kontinuirano, tj. bez naglih skokova.
Računar je digitalni uređaj (mislimo na digitalni računar) on
sliku može posmatrati isključivo kao konačan broj jasno
definisanih elemenata, između kojih postoje jasne i oštre granice.

Za takvu grafiku kažemo da je diskretna grafika.

Računarsku grafiku možemo podijeliti na više načina.

 Jedna od najvažnijih podjela računarske grafike je podjela na:

Vektorsku (objektnu)
Bitmapiranu (rastersku)
Kod vektorske grafike, osnovni elementi koji grade sliku su
objekti, prave i krive linije, otvoreni i zatvoreni, ispunjeni i
neispunjeni geometrijski likovi (pravougaonika, elipsi itd.) koji
mogu da se preklapaju, prekrivaju ili uklapaju i na taj način
tvore sliku.

 Za iscrtavanje ovakvih slika, računari koriste matematičke

formule vektorske algebre (odakle i potiče naziv vektorska
grafika) koje opisuju način i redoslijed iscrtavanja objekata.
Za prikaz slika koje se sastoje od mnogo detalja između kojih
je veoma teško uspostaviti neku jasnu matematičku vezu
(npr. za prikaz fotografija ili umjetničkih slika), vektorska
grafika je potpuno nepodesna.

 U tim slučajevima se koristi bitmapirana (rasterska) grafika.

Ovaj vid grafike kao osnovni gradivni element slike koristi

tzv. piksel - od engleskih riječi picture i element.
Rasterska slika je skupina piksela različitih nivoa osvijetljenosti
(monohromatske ili crno-bijele slike) ili različitih boja (slike u boji ili
kolor slike).
Računarska grafika se može podijeliti i na dvodimenzionalnu (2D) i
trodimenzionalnu (3D) grafiku.

Prava trodimenzionalna grafika nije ostvariva niti na ekranima niti na

papiru jer su oni u principu dvodimenzionalni mediji, nego jedino
holografskim postupcima u prostoru uz pomoć lasera.
Svaki grafički sistem mora posjedovati odgovarajuću
hardversku i softversku strukturu.

Hardvrerska struktura omogućava unos grafičkih informacija

u memoriju računara kao i njihovu prezentaciju

Softverska struktura određuje način zapisa slike u

računarskoj memoriji kao i postupke za manipulisanje
elmentima slike.

 Hardverska podrška sastoji se od ulaznih (skener, web

kamera, digitalni foto aparat itd.) i izlaznih (monitor, štampač
itd.) uređaja.
Između monitora i sabirnice računara kao posrednik mora
nalaziti uređaj nazvan grafički adapter (kartica), koji digitalne
podatke iz računarske memorije pretvara u upravljačke
signale koje razumije monitor.

Softverske strukture grafičkih sistema, za čitavu računarsku

grafiku je koncept Dekartovih koordinata.
PRIMJER 2D GRAFIKE

Koordinate neke tačke predsavljaju par brojeva (x, y) pri

čemu x predstavlja udaljenost tačke duž x ose od
koordinatnog početka, a y predstavlja udaljenost tačke duž y
ose od koordinatnog početka (Slika 1)
• Kod računarske grafike Dekartov koordinatni sistem usmjeren tako da
je y osa usmjerena prema dole za razliku od matematičkog
(prikazanog na slici 2).

• Kod vektroskih grafičkih sistema računar sliku pamti kao niz objekata,
pri čemu se za svaki objekat pamte njegove osnovne karakteristike,
npr.
Pored ovih osobina računar pamti i neke dodatne osobine kao što su
debljina linije, boja linije, boja ispune itd.
Ovakav niz informacija se zapisuje u meta-datoteku (meta-file)
Windows operativni sistem poznaje nekoliko formata zapisa meta-
datoteka od kojih se najviše koriste WMF (Windows Meta File) i EMF
(Enhanced Meta File). Npr. Auto Cad ima svoj format .DWG (Drawing),
Corel Draw ima svoj .CDR itd.
Grafički paketi
Osnovnu grupu grafičkih programa čine programi koji su
namijenjeni za kreiranje slika.

Programi za kreiranje vektorskih slika se nazivaju programi

za crtanje (drawing), dok se programi za kreiranje
bitmapiranih slika obično nazivaju programi za slikanje
(painting).
Programi za crtanje mogu se dalje podijeliti na programe za 2D i
3D crtanje, kao i na programe za crtanje opće namjene i
specijalizirane namjene.

Programi za crtanje opće namjene nisu posebno prilagođeni

crtanju nekih specifičnih kategorija crteža, dok s druge strane,
programi za crtanje specijalizirane namjene posjeduju veliki broj
alata specijalno dizajniranih za crtanje sasvim specifičnih crteža
(električnih šema, mašinskih elemenata itd.)

Od programa za dvodimenzionalno crtanje opće namjene najviše

je u upotrebi program Corel Draw