HUBUNGAN ETNIK

(HNS 2012)

BAB 1

MALAYSIA: KESEPADUAN DALAM

KEPELBAGAIAN
 1. ISI KANDUNGAN

1. Pengenalan
2. Sebuah negara, dua imaginasi sosiologikal: Antara ‘perpaduan &
kesepaduan’.
3. Hubungan etnik di Malaysia.
4. Masyarakat pelbagai etnik di Malaysia.
5. Kesepaduan sosial: Pandangan alternatif untuk memahami hubungan etnik
di Malaysia.
6. Kesepaduan sosial melalui Akomodasi, Akulturasi, Amalgamasi dan
Asimilasi.
 PENGENALAN

1. Tumpuan khusus kepada

2. Mempelajari, menganalisis
bentuk, tahap, tingkat dan
serta memahami negara dan
intensiti hubungan antara etnik di
masyarakat di Malaysia
Malaysia.

3. Faktor-faktor seperti kelas,

status, agama, gender, bahasa,
sosioekonomi, ideologi politik
dan wilayah mempengaruhi
hubungan individu dalam
masyarakat, bukan hanya faktor
etnik.
2. SEBUAH NEGARA, DUA IMAGINASI SOSIOLOGIKAL:
ANTARA ‘PERPADUAN & KESEPADUAN’.
Perpaduan ialah satu proses yang
menyatupadukan anggota masyarakat
dan negara seluruhnya melalui ideologi
negara.
Supaya tiap-tiap anggota masyarakat
dapat membentuk satu identiti dan nilai
bersama serta satu perasaan kebangsaan
bersama di kalangan mereka

Perpaduan =
KeSAMAan atau
keSATUan - 1 bangsa,
agama, bahasa dan
negara.
 Kesepaduan sosial = Jalinan hubungan terjelma
jalinan hubungan dalam putaran ekonomi
kerjasama antara kaum dan pasaran yang
dan kelompok, berkongsi menyebabkan saling
aktiviti budaya dan kebergantungan melalui
pinjam meminjam unsur kegiatan ekonomi
budaya masing-masing. seharian.
 PERPADUAN DALAM KEPELBAGAIAN
(unity in diversity)

Maksud dari pelbagai perspektif:

Psikologi Sosial – rasa kesatuan merentas pemisahan fizikal dan

psikologikal.

Antropologi-sosiologi: aspek epistemologi- ialah bagaimana manusia

mengurus abstrak dan nyata serta perbezaan sosial sedia ada.

Aspek Ontologi- mengurus dan menyusun perbezaan untuk

mewujudkan keadaan aman dan stabil bagi meraih kesenangan dan
kemewahan material.
 TAKRIFAN AUTORITI & HARIAN

1. Takrifan Autoriti – Cenderung bersifat

tetap.
Contoh – Masyarakat Melayu beragama
Islam, bercakap bahasa Melayu dan
mengamalkan budaya Melayu.

2.Takrifan Harian – Takrifan

masyarakat awam berbeza dalam
kehidupan seharian
Contoh – Keluarga Melayu bertutur
dalam bahasa Inggeris di rumah,
adakah layak dipanggil Melayu?
 3. HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

A. ERA KONFLIK (1945-1960)

• Pasca Perang Dunia Kedua (PD2)
– Rusuhan etnik
– Huru-hara Buruh
– Darurat dan Pengganas
– Perubahan governans: Unitari ke Federalisme

• Tiang seri pembinaan semula

– Keselamatan
– Pembangunan Lima Tahun
– Perundingan Etnik
B. ERA TEGANG TAPI STABIL
(1961 – 1970)
• Pembentukan Malaysia 1963: Kesan positif & negatif
• Konfrontasi 1963-66
• Konflik etnik terbuka 1964 & 1969
– Julai & September 1964, Singapura (dlm Malaysia)
– Mei 1969, di Kuala Lumpur & 3 tempat lain
• Singapura & Malaysia berpisah pada 9 Aug. 1965
• C. ERA KESEPADUAN SOSIAL (1971-2011)

• 40 tahun keamanan dan kestabilan, kecuali pada 2001

peristiwa Kg. Medan yang mengingatkan bahawa faktor
ekonomi sangat penting untuk kesepaduan sosial.
• Harapan untuk ‘perpaduan’ tetap ada: 1Malaysia
• Apakah anak kunci kesepaduan sosial Malaysia: Hubungan
stabil, sama ada di Peringkat Masyarakat, Negara, Pasaran
(M+N+P) meskipun sewaktu krisis global.
• Masyarakat Malaysia yang matang:
– Suka bertikam lidah tetapi tidak berparangan
– Konflik wujud, namun masih hidup dalam kesepaduan
 ANTARA KONFLIK SOSIAL & KESEPADUAN SOSIAL|
perbandingan Malaysia & Sri Lanka (1945-2011)
MALAYSIA

1948 - 1960 1964 1969 2001

1945 2011

1940-1950 1951-1960 1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2010

SRI LANKA
KEAMANAN ditakrif sebagai “the absence of violence” (GPI 2011). Konflik berdarah berlaku di Malaysia dan Sri Lanka semenjak 1945. Bukti
menunjukkan bahawa keadaan kesepaduan sosial mendominasi hidup di Malaysia di Sri Lanka didominasi oleh pertumpahan darah,
meragut lebih dari 100,000 nyawa. Untuk sebuah analisis perbandingan terbaik sila lihat, Sirimal Abeyratne, “Economic Development and
Political Conflict: Comparative Study of Sri Lanka and Malaysia, “ South Asia Economic Journal 9:2(2008): 393-417
 4. MASYARAKAT PELBAGAI ETNIK DI MALAYSIA

**Senarai kumpulan etnik, subetnik, suku, bahasa dan dialek di Malaysia

(sila rujuk modul muka surat 13)
 INDEKS KEAMANAN GLOBAL
(GLOBAL PEACE INDEX)
**Sumber www.visionofhumanity.org

TAHUN KEDUDUKAN MALAYSIA

2008 23
2009 22
2010 22
2011 20
2012 20
2013 29
2014 33
2015 28
2016 30
2017 29
 Indek Ketegangan Masyarakat (IKM)
**Sumber – www.jpnin.gov.my/ms/statistik

2008 2009 2010

Keganasan/Rusuhan : Tiada Tiada Tiada
Demonstrasi/Protes : 398 456 482
Serangan/Pergaduhan : 1522 1104 1046
Isu : 493 234 371
Jumlah : 2413 1794 1899
IKM : 27.9 21.6 22.5
/sejuta penduduk
5. Kesepaduan sosial: Pandangan alternatif untuk memahami
hubungan etnik di Malaysia.
Menelusuri hubungan etnik daripada perspektif konflik

Terdapat pandangan - masyarakat yang memiliki kerencaman

budaya, bahasa, agama seperti di Malaysia akan terpisah dan
terasing mengikut kumpulan etnik masing-masing.

Perbezaan etnik akan melahirkan persaingan antara kumpulan

etnik dan berlaku kepupusan ciri-ciri etnik.

Etnik yang dominan menguasai etnik minoriti.

Media massa kerap memotretkan hubungan etnik di Malaysia

dalam perspektif yang sempit - membangkitkan sentimen etnik
atau agama dalam laporan berita.
Memahami hubungan etnik daripada perspektif kesepaduan sosial

1. Kajian tentang hubungan etnik di 2. Ia mengandaikan masyarakat

Malaysia menggunakan paradigma Malaysia sentiasa berada dalam
konflik untuk menganalisis dan persengketaan, saling bersaing
memahami setiap permasalahan yang khususnya antara kumpulan yang
wujud dalam masyarakat. berlainan etnik dan agama.

3. Menganggap konflik sebagai teras

memahami permasalahan masyarakat
di Malaysia adalah kurang tepat
kerana realitinya, masyarakat hidup
dalam aman dan stabil.
 6. Kesepaduan sosial melalui Akomodasi, Akulturasi,
Amalgamasi dan Asimilasi.
** Akan dibincangkan lebih lanjut pada bab 2

KONSEP MAKNA / FORMULA

Akomodasi Setiap etnik bergaul dengan etnik yang
berbeza, namun masih mengekalkan
identiti etnik masing-masing tanpa
dipengaruhi oleh identiti etnik lain (A + B
+ C = A + B + C)
Akulturasi Kongsi budaya / menerima budaya etnik
lain (Abc + Bac + Cab)
Amalgamasi Wujud budaya baru / kahwin campur (A +
B + C = D)
Asimilasi Minoriti mengikut identiti majoriti (A + B
+ C = A)
 KESIMPULAN

1. Di Malaysia, kesepaduan dalam

kepelbagaian (cohesion in diversity) adalah
lebih tepat berbanding perpadua dalam
kepelbagaian (unity in diversity)

2. Kesepaduan (cohesion) adalah tahap

sebelum perpaduan (unity) atau ia adalah
prasyarat (pre-requisite) sebelum wujud
masyarakat yang bersatu.

3. Kesepaduan sosial sedia ada perlu

dikekalkan dan dipertahankan