Mga Uri

ng Anyong
Lupa
 Ang o pisikal na
katangian ay binubuo ng isang
heomorpolikal na yunit, at
kadalasang nagkakaroon ng
kahulugan sa kanyang anyo sa
ibabaw at lokasyon sa tanawin,
bilang bahagi ng kalupaan, at dahil
sa katangiang iyon, kinakatawan ang
isang elemento ng topograpiya.
 a. HIMALAYAS – Pinakatanyag na bulubundukin at may
habang umaabot sa 2,415 kilometro.
Mga Bulubunduking matatagpuan sa Asya:
1. Hindu Kush (Afghanistan)
2. Pamir (Pakistan, Afghanistan, Tajikistan, at Kyrgyzstan)
3. Tien Shan (Hilagang Asya)
4. Ghats (Timog Asya)
5. Caucasus (Azerbaijan, Georgia, Russia at Armenia)
6. Ural (Kanlurang Asya)
 *Pinapangkat sa dalawa ang kabundukan sa Asya.
1. Nagmumula sa Hilagang-Silangang dulo ng Asya
malapit sa Bering Strait na tumatahak pahilig
patungong Afghanistan at Pakistan.
2. Nagmumula sa Kanlurang bahagi ng Asya
partikular sa Turkey patungong Iran na mula sa
mga bansang ito ay tumatahak pahalang
patungong Himalayas, at bababa sa Myanmar at
tangway ng Malay.
* Ang dalawang sistema ng kabundukang ito ay
magtatagpo sa Afghanistan at Pakistan.
 -Ito ay matataas at matatarik na bundok na
magkakadikit-dikit.
a. Mt. EVEREST – nakahanay sa Himalayas at ang
pinakamataas na bundok sa buong mundo na
may taas na halos 8,850 metro.
b. K2 – pangalawang sa pinakamataas na bundok
(8,611 metro) na nasa Pakistan/China.
c. Mt. Kanchenjunga - pangatlo sa pinakamataas na
bundok na nasa Himalayas din (8,586 metro)
Bundok APO – pinakamataas na bundok sa Pilipinas
na matatagpuan sa Davao. (2,954 metro)
• Dahil sa ang insular Southeast Asia ay
nakalatag sa Pacific Ring of Fire, tinatayang
nasa humigit kumulang 300 aktibong bulkan
ang nasa Asya.
• Ilan sa mga halimbawa ng bulkan:
a. SEMERU at KRAKATOA (Indonesia)
b. FUJI (Japan)
c. PINATUBO, TAAL, MAYON (Pilipinas)
• Tibetan Plateau – pinakamataas na talampas
sa buong mundo (16,000 talampakan).
Tinaguriang Roof of the World.
• Talampas ng Deccan – nasa katimugang
bahagi ng Indo-Gangetic Plain ng India.
 - isang bahagi ng lupa kung saan ito ay
mabuhangin at napakainit dahil sa walang
punongkahoy ang makikita.

Sahara desert Gobi desert

• GOBI DESERT – (Mongolia at Hilagang
China, 1,295,000 kilometro kuwadrado),
pinakamalaki sa Asya at pang-apat sa
buong mundo.
• SAHARA DESERT - "Ang Dakilang Ilang" sa
diwang "Ang Malaking Ilang) ay ang
pinakamalaking maiinit na ilang sa
buong Daigdig. Pangatlo sa pinakamalaki sa
buong mundo pagkatapos ng Antarctica at
ang Arctic.
• Ilang halimbawa ng Disyerto na
matatagpuan sa Asya:
•Taklimakan (China)
•Kara Kum (Turkmenistan)
•Mga disyerto sa Iraq, Iran, Saudi
Arabia at India
• Pangkat ng mga pulo
• Ilan sa mga halimbawa:
•INDONESIA – pinakamalaking archipelagic
state sa buong mundo na binubuo ng
humigit kumulang na 13,000 mga pulo.
•Pilipinas – Binubuo ng 7,107 mga pulo, kung
saan 2,000 dito ay pinanahanan. Pinangkat
ang mga ito sa tatlong pangunahing mga
pangkat ng pulo, ang Luzon, Visayas,
at Mindanao.
•JAPAN - Ang Hapon ay binubuo ng
6,852 mga pulo. Ang apat na
pinakamalaki
ay Honshū, Kyūshū, Shikoku,
at Hokkaidō.
 Ang pulo o isla ay isang bahagi ng lupa
na higit na maliit sa kontinente at higit na
malaki sa bato na napaliligiran ng tubig. Ang
maliliit na pulo na hindi napakikinabangan ay
tinatawag na islet sa Ingles. Ang mga pangkat
ng mga magkakaugnay na pulo ay tinatawag
na arkipelago.
Umaabot sa 1,994,200 kilometro
kuwadrado ang kabuuang sukat ng mga pulo
sa Asya.
Kabilang sa mga ito ay:
a. Cyprus (Kanluran)
b. Andaman, Sri Lanka at Maldives (Timog)
c. Borneo, Java, Sumatra at Pilipinas (Timog-
Silangan)
d. Hainan, Taiwan, Sakhalin, Kuril at Japan
(Silangan)
e. Wrangel, New Siberian, Zemlya at
Severnaya (Hilaga)
 Isang anyong lupa na napapaligiran ng
tubig sa tatlong sulok. Maaaring maging
tangway ang mga punong lupain (headland),
tangos (cape), pulong promontoryo, lupaing
palabas ng dagat, punto o spit. Isang
halimbawa nito ay ang Lungsod ng Cavite
(Cavite City), na dating pangalan nito ay
Tangwáy.
Lupain din ng mga tangway o anyong
lupang nakausli sa karagatan as Asya.
 Tinatayang nasa 7,700,000 kilometro
kuwadrado ang sukat nito.
Ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod:
a. Turkey (Kanluran)
b. Arabia, India, Indochina at Malay (Timog)
c. Korea, Kamchatka at Chukotsk (Silangan)
d. Taymyr, Gyda at Yamal (Hilaga) bahagi
ng Siberia
 Hal. Indus valley plain
INDO-GANGETIC PLAIN

Karaniwang taniman ng mais, palay, at iba pa.

 Halos sangkapat (1/4) na bahagi ng
lupain ng Asya. Ang Indo-Gangetic Plain at
malaking bahagi ng Timog-Silangang Asya.
 Ang biyayang hatid ng mga Anyong Lupa
1. Ang mga bulubundukin ay nagsilbing likas na
tanggulan o depensa ng isang lugar at
proteksiyon o harang sa malalakas na bagyo at
sigwa.
2. Ang ilang mga disyerto, baybay-gilid at
kabundukan sa iba’t ibang bahagi ng Asya ay
nagtataglay ng samu’t saring yamang mineral –
mga metal, di-metal, at gas.
 Ang biyayang hatid ng mga Anyong Lupa
3. Sa mga bundok at gubat ay nakukuha ang mga
bungang-kahoybungang-kahoy, mga herbal na
gamot, at mga hilaw na materyales, bukod sa
panirahan ng mga hayop, lalo na ng Wildlife.
4. Binubungkal, sinasaka at nililinang ng tao ang
mga kapatagan at mga lambak para sa mga
pananim, ang mga damuhan at mga burol ay
ginagawang pastulan.
 MGA ANYONG TUBIG
• Binubuo ng tubig ang halos 70 %
ng kabuuang sukat ng daigdig.
KARAGATAN
- ang pinakamalaking anyong tubig na
malalim at maalat dito naglalayag ang
mga malaking barko.
 - ang pinagkukunang ng isda
at iba pang mga yamang dagat.

Halimbawa:
South China Sea
Mediterranean Sea
Caribbean Sea
Bering Sea
Arabian Sea
• Ang mga ito ay nagsisilbing likas na
depensa, rutang pangkalakalan at sa
paggagalugad, at pinagkukunan ng
iba’t ibang yamang dagat at yamang
mineral.
- isang malaking likas na daanang tubig.
Maaaring pinagkukunan nito ang isang
lawa o isang bukal.
• Ang mga baybay-ilog ng Tigris at
Euphrates, Indus at Huang Ho ang
nagsilbing lundayan ng mga
sinaunang kabihasnan hindi lamang
sa Asya kundi sa buong daigdig.
LAWA
- isang anyong tubig na pinapalibutan ng lupain.
- Karaniwang isang tubig tabang

Hal. Lake Baikal

Taal Lake
• Apat na Lawang matatagpuan sa Asya:
• Apat na Lawang matatagpuan sa Asya:
• Ang pinagkukuhanan ng tubig bilang
inumin at ginagamit sa pang-araw-
araw na gawain.
• Ito rin ang pinagmumulan ng sistema ng
irigasyon sa mga palayan at
pananiman, daanan ng mga
transportasyong pangtubig, at
pinagkukuhanan ng mga pagkain at
mga palamuti.
- isang anyong tubig na halos napapaligiran
ng lupa.
LOOK
-Anyong tubig na hindi
ganap na napaliligiran
ng tubig.
Gawain:
Gumawa ng isang Retrieval Chart. Ito ay
gagawin sa isang Long Bond Paper.
Gamiting sanggunian ang aklat pahina 22

Bahagi ng Mga Mga Banta o

Kapaligiran Oportunidad Panganib

Mga Anyong
Lupa
Mga Anyong
Tubig