Chapter 1 Transport

1.1 The Importance Of Having A Transport System In Source

Multicellular Organisms

ITeach – Biology Form 5

 AL – QURAN DAN SAINS

“Hai manusia, apakah yang telah memperdayakan kamu

(berbuat durhaka) terhadap Tuhanmu Yang Maha
Pemurah. Yang telah menciptakan kamu lalu
menyempurnakan kejadianmu dan menjadikan (susunan
tubuh) mu seimbang, dalam bentuk apa saja yang Dia
kehendaki, Dia menyusun tubuhmu, “(QS. Al-Infitar: 6-8).
 Kepentingan Sistem Pengangkutan dalam Bab 1 Pengangkutan

Organisma Multisel

Organisma Hidup

• Menerima oksigen dan nutrien daripada persekitaran luaran

untuk aktiviti sel.

• Menyingkirkan bahan kumuh toksik daripada badan melalui

resapan.

• Organisma kecil mempunyai nisbah luas permukaan per

isipadu (JLP/I) yang besar, membolehkan bahan kumuh
diresap dengan mudah.
Amoeba Hydra Planaria

Nisbah (JLP/I) Organisma

• Organisma besar mempunyai nisbah luas permukaan per

isipadu (JLP/I) yang kecil, menyebabkan pertukaran bahan
melalui resapan ringkas amat perlahan dan sistem
pengangkutan dalaman diperlukan untuk terus hidup.

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

1.2 Concept Of The Circulatory System

ITeach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Sistem Peredaran
Mengandungi 3 komponen:
Medium bendalir mengalir di dalam sistem

Salur membawa bendalir

memastikan bendalir mengalir

Pam (jantung)
melalui salur

Darah merupakan sejenis tisu penghubung yang

terdiri daripada 55% plasma dan 45% sel darah.

Sistem
Darah mengalir ke dalam salur seperti arteri, arteriol,
Peredaran
kapilari, venul dan vena.
Manusia

Jantung mengepam darah secara berterusan ke

seluruh badan.

Apa itu Darah?

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran Darah

Komposisi Darah Manusia

Darah

Sel (45%) Plasma (55%)

Platelet

Mengandungi air, protein,

glukosa, lipid, asid amino,
Eritrosit garam mineral, enzim,
antigen, hormon, urea.

Leukosit

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

Concept of The Circulatory System

Functions Of Blood

Transport of materials Defense against diseases

Gases Food
Eg. amino Waste
eg; Co2, O2 products
acids,
glucose

Hormones Heat

Teach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Fungsi Darah

Pengangkutan Bahan Melawan Penyakit

Gas Bahan
makanan
Bahan
Cth: Co2, O2 Cth: asid
kumuh
amino,
glukosa

Hormon Haba

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

Concept of The Circulatory System

Human Blood Vessels

Blood vessels are tubes that transport

blood from one part of the human body to
another.

The structure and function of

human blood vessels

Arteries Veins

Capillaries

Teach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Salur Darah Manusia

Salur darah merupakan tiub yang

mengangkut darah daripada satu bahagian
ke bahagian badan lain.

Struktur dan Fungsi Salur

Darah

Arteri Vena

Kapilari

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Struktur dan Fungsi Jantung Manusia

Jantung terletak di antara peparu dan berada di belakang sternum pada toraks.
Bersaiz buku lima.
– 2 ruang atas yang lebih nipis iaitu atria
Terdiri daripada 4 ruang
– 2 ruang bawah yang lebih tebal iaitu ventrikel
Dinding ventrikel kiri adalah lebih tebal berbanding dinding ventrikel kanan kerana
ventrikel kiri mengepam darah ke seluruh badan manakala ventrikel kanan hanya
mengepam darah ke peparu sahaja.
Jantung terbahagi kepada bahagian kiri dan kanan yang dipisahkan oleh dinding
yang dipanggil septum.
Terdapat injap di antara atrium kiri dan ventrikel kiri yang dipanggil injap bikuspid.
Atrium kanan dan ventrikel kiri pula dipisahkan oleh injap trikuspid.
Injap di antara atrium dan ventrikel ini memastikan tiada pengaliran balik darah ke
antrium semula apabila ventrikel mengecut.
Injap sabit pula terletak pada pangkal arteri pulmonari dan aorta. Ini untuk
mengelakkan aliran balik darah ke ventrikel kiri dan kanan apabila jantung
mengendur.

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Pengepaman Jantung

Sistol Atrium
Nodus sino-atrium
menghasilkan impuls
elektrik. Impuls elektrik
aurikel akan disebarkan ke
mengecut seluruh dinding aurikel
dan ini menyebabkan
injap sabit dinding aurikel mengecut.
nodus ventrikel
sino-atrium Sistol Ventrikel
mengecut Ketika impuls elektrik sampai
(SA) tisu
(perentak) ke nodus atrioventrikel (AV),
Purkinje sekumpulan gentian dan
nodus gentian Purkinje akan
atrio-ventrikel menghalakan impuls ke
(AV) hujung jantung. Ini
menyebabkan impuls elektrik
Pengenduran jantung tersebar ke seluruh ventrikel
dan menyebabkannya
mengecut.

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Mekanisme Pengawalaturan Tekanan Darah

Tekanan darah dikekalkan oleh mekanisma suapbalik.

Baroreseptor yang terletak pada aorta dan dinding arteri karotid dapat
mengesan perubahan pada tekanan darah.

Baroreseptor yang
Meningkatkan kadar Pusat kardiovaskular
terletak pada aorta
pada medula
dan arteri karotid impuls saraf yang dihantar kepada
oblongata di otak
dirangsang

Tekanan darah Impuls dihantar

meningkat ke efektor
Tindakan efektor
• Melemahkan
pengecutan otot
Tekanan darah Tekanan darah kardium
normal menurun • Mengurangkan
rintangan aliran
darah dalam salur
darah

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Sistem Peredaran Darah

Tertutup Terbuka
• Pengaliran darah terbatas • Darah mengalir di dalam
kepada salur darah atau sinus rongga badan yang dikenali
sebagai hemoselom
Tunggal Ganda dua • Serangga mempunyai
• Darah hanya sistem peredaran jenis ini
mengalir ke dalam
• Darah mengalir ke
jantung sekali
dalam jantung dua
sahaja dalam satu
kali dalam satu
peredaran lengkap
peredaran lengkap
• Ikan mempunyai
sistem jenis ini

Lengkap Tidak lengkap

• Darah beroksigen dan darah • Darah beroksigen dan darah

terdeoksigen adalah terasing terdeoksigen bercampur
• Mamalia dan burung • Amfibia dan reptilia
mempunyai sistem jenis ini mempunyai sistem jenis ini

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Peredaran Darah Terbuka Serangga

ostia
ruang jantung
membran perikardial

hemoselom

Hemolimfa mengalir ke dalam jantung yang berbentuk tiub di bahagian

dorsal melalui siri pengecutan yang bermula daripada belakang jantung
dan bergerak hingga ke hujung anterior.
Hemolimfa kemudiannya meninggalkan jantung dan memasuki bahagian
hemoselom.
Hemolimfa kembali ke jantung melalui ostia.
Ostia dilengkapi dengan injap yang membenarkan darah untuk masuk ke
jantung dan tidak meninggalkan jantung.

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Peredaran Darah Tunggal Tertutup Ikan

Darah hanya mengalir ke dalam jantung

sekali sahaja dalam satu peredaran lengkap

Jantung ikan hanya mempunyai satu atrium

dan satu ventrikel sahaja

Darah terdeoksigen akan dipam ke dalam

insang dan mengalir ke semua bahagian
badan sebelum kembali semula ke jantung

ITeach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Peredaran Darah Tunggal Ganda Dua

dan Tak Lengkap Amfibia

Darah dikembalikan ke dalam jantung

selepas melalui peparu

Ia mempunyai dua atria tetapi ventrikelnya

tidak terbahagi sepenuhnya

Darah beroksigen dan darah teroksigen akan

bercampur di dalam satu ventrikel

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Peredaran Tertutup, Ganda Dua dan

Lengkap Mamalia

Darah dipam daripada jantung ke peparu di

mana darah akan dikembalikan ke jantung
dan kemudiannya dipam semula ke seluruh
badan.

Jantung terbahagi kepada bahagian kiri dan

kanan. Bahagian kanan jantung menjadi
laluan darah terdeoksigen dan bahagian
sebelah kiri pula menjadi laluan darah
beroksigen.

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Konsep Sistem Peredaran

Sistem Peredaran Darah Manusia

Peredaran Pulmonari Peredaran Sistemik

Darah mengalir dari jantung

Darah mengalir dari jantung
ke seluruh bahagian badan
ke peparu dan kembali
dan kembali semula ke
semula ke jantung
jantung

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

1.3 Understanding The Mechanism Of Blood Clotting

ITeach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan
Memahami Mekanisme Pembekuan Darah

Keperluan Pembekuan Darah

Mengelakkan kehilangan darah berlebihan daripada badan akibat luka

Mencegah tekanan darah daripada jatuh ke tahap yang sangat rendah

Mengelakkan kemasukan mikroorganisma dan bendasing ke dalam badan

melalui luka

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan
Memahami Mekanisme Pembekuan Darah

Mekanisme Pembekuan Darah

4
2 Platelet
Lapisan berkumpulSalur
Endotelium bersama
1keluar darah
Darah mengalir
membentuk penyumbat dan
yang Apabila salur darah terluka, platelet akan
veselvesel
darahdarah mengecutterluka berkumpul dan melekat pada dinding salur
menghalang kehilangan darah
darah membentuk penghalang yang
dipanggil penyumbat platelet.
Enzim trombokinase dibebaskan
Vitamin K
Ion kalsium
Eritrosit
Vesel darahterdedah kepadaProtrombin
3 Apabila platelet udara, ia Trombin
mengecut
akan terurai dan membebaskan bahan kimia Trombokinase
5
menyebabkan platelet lain untukPlatelet
melekatmembebaskan
bersama trombokinase dan faktor
Fibrinogen Fibrin
pembekuan lain
(protein larut) (protein tak
larut

Darah beku terbentuk untuk

memberhentikan kehilangan darah

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

1.4 The Lymphatic System

ITeach – Biology Form 5

 Chapter 1 Transport

The lymphatic System

The Formation Of Lymph

 As a result of high pressure, water and dissolved substances diffuse from the
capillaries and bathe the tissue, forming tissue fluid or interstitial fluid.

Importance of the interstitial fluid

- Oxygen and nutrients diffuse from the blood through the interstitial fluid.
- Excretory waste (carbon dioxide, urea) diffuse out of the cells through the
interstitial fluid

 Some of the tissue fluid returns to the capillaries (90%) while the rest (10%)
drains into the lymphatic vessels.

 The fluid is known as lymph.

 The composition of lymph is similar to plasma except that it has no

erythrocytes and large protein molecules of the blood.

 The lymph flow takes place in only one direction from the tissues to the heart.
Semilunar valves within the lymphatic vessels keep the flow of lymph in one
direction.

Teach – Biology Form 5

 Composition of interstitial fluid
• Water
• Dissolved nutrients
• Hormones
• Waste product
• Gases
• Small proteins from the blood
• leucocytes
• Dost not contain
- plasma proteins (albumin, globulin,
fibrinogen)
- erythrocytes
- platelets

(too large to pass through the capillary

walls)
• Blood plasma (at venous end) is hypertonic
compared to the surrounding interstitial fluid.
• Blood P is lower at venous end

results = water, mineral, salts and waste product

flow back into the capillary (85%)
why?
• The fluid must be returned to the
circulatory system to maintain normal
blood volume.
• 15% of fluid that still remain in interstitial
fluid returns to the blood through lymphatic
system.
 Bab 1 Pengangkutan

Sistem Limfa

Pembentukan Limfa

 Disebabkan oleh tekanan tinggi, air dan bahan terlarut akan meresap keluar
daripada kapilari dan membasahi tisu membentuk bendalir tisu atau bendalir
ruang-antara.
Kepentingan bendalir ruang-antara

- Oksigen dan nutrien meresap keluar dari darah melalui bendalir ruang-antara.
- Bahan kumuh(karbon dioksida, urea) meresap keluar dari sel melalui bendalir
ruang-antara.
 Sebahagian daripada bendalir tisu kembali semula ke dalam kapilari (90%)
sementara lebihan bendalir tisu (10%) disalurkan ke dalam salur limfa.

 Bendalir ini dikenali sebagai limfa.

 Komposisi limfa adalah lebih kurang sama dengan komposisi plasma kecuali
ia tidak mempunyai eritrosit dan molekul protein yang terlalu besar.

 Aliran limfa berlaku dalam satu arah iaitu dari tisu ke jantung. Injap sabit yang
terdapat di antara salur limfa memastikan aliran limfa bergerak dalam satu
arah.

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

The structure of lymphatic system

• Collects excess interstitial fluid and return
it to circulatory system
• A network of lymph capillaries, larger
vessel
• Lymph capillaries – blind end tubes
- located in the spaces
between the cells
 Bab 1 Pengangkutan

• Interstitial fluid which is not absorbed into

bloodstream drains into lymph capillaries –
known as lymph
Lymph: - transparent yellowish fluid

Lymphatic vessel: - lymphatic capillaries

unite
- have one-way valves
 Bab 1 Pengangkutan

Lymph nodes
• intervals along lymphatic vessel
• produce and store lymphocytes
- help to defend the body against infection
 Bab 1 Pengangkutan

Thoracic duct and right lymphatic

duct
• main channels
• R.L.D receive lymph from right arm,
shoulder area, right side of the head and
neck.
• Thoracic duct receives lymph from left of
head, neck and chest, left upper limb,
entire body below the ribs
 Bab 1 Pengangkutan

• Thoracic duct empties lymph into left

subclavain vein
• R.L.D empties lymph into right subclavain
vein.

Result = lymph drains back into the blood

 Bab 1 Pengangkutan

Sistem Limfa

Sistem Limfa

titik di mana
limfa kembali
duktus limfa kanan ke dalam darah
menyalurkan bendalir
limfa ke dalam vena anterior vena
subklavikel kanan kava

duktus toraks
lakteal di dalam vilus
menyalurkan
usus kecil
bendalir limfa ke
dalam vena
subklavikel kiri

nodus limfa
• Menghasilkan limfosit
sistem limfa merupakan satu
jaringan salur limfa dan • Menyingkirkan
kapilari, nodus limfa, dua bendasing serta menelan
organ, timus dan limpa. dan mencernakan
bakteria

ITeach – Biology Form 5

 Chapter 1 Transport

Lymphatic system
• Do not have own pump to move lymph
• Moves with the help of
- 1-way valves
- muscular contraction
- intestinal movement
- pressure changes (inhalation and
exhalation)
 Bab 1 Pengangkutan

Sistem Limfa

Peranan Sistem Limfa

 Mengangkut bendalir ruang-antara balik semula ke dalam aliran darah.

Sistem limfa yang tersumbat boleh menyebabkan tisu badan menjadi
bengkak dengan lebihan bendalir. Keadaan ini dipanggil edema.

 Mengangkut lemak yang diserap dan vitamin larut lemak daripada usus kecil
ke dalam aliran darah.

 Mempertahankan badan daripada jangkitan penyakit dengan menghasilkan

limfosit dan antibodi yang dapat melawan dan memusnahkan bakteria dan
virus.

ITeach – Biologi Tingkatan5

 Chapter 1 Transport

Oedema
• An excessive accumulation of interstitial
fluid in the space between the cell
• May caused by a blocked lymphatic vessel
 Chapter 1 Transport

1.5 Role Of Circulatory System In Body Defence Mechanism

ITeach – Biology Form 5

 Chapter 1 Transport
Role Of Circulatory System In Body Defence Mechanism

The Body’s Defence Mechanism

First line of Second line of Third line of

defence defence defence

Antibodies
Mucous Phagocytosis
Skin produced by
membranes by phagocytes
lymphocytes

Sweat Secretion of
Sebum mucus

Teach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan
Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Mekanisme Pertahanan Badan

Barisan
Barisan pertama Barisan
Pertahanan
pertahanan pertahanan kedua
ketiga

Antibodi yang
Membran Fagositosis
Kulit dihasilkan
mukus oleh fagosit
oleh limfosit

Sebum Rembesan
peluh mukus

ITeach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport
Role Of Circulatory System In Body Defence Mechanism

The Body’s Defence Mechanism - First Line Of Defence

• Consists of physical and chemical barriers that prevent pathogens from the body

• The skin serves as a physical barrier

• Sebum from the sebaceous glands provides a protective waterproof layer

• Sweat from the sweat gland contains lyzozyme, an antibacterial enzyme.

Teach – Biology Form 5

 Chapter 1 Transport

The first line defence (skin)

• Physical barrier (outer layer)
- impenetrable to bacteria and viruses,
- dead skin makes it difficult for bacteria to growth
• Chemical barrier (sebum)
- protective film over the skin
- acids and oils prevent the growth of
microorganism
• Chemical barrier (sweat)
- contain lysozome – capable breaking down the
cell wall of certain bacteria
 Chapter 1 Transport

The first line defence (others)

• Tears and saliva
- contain lysozome, helps protect from
bacterial invasion
• Hydrochloric acid
- destroys pathogens
• Blood clotting mechanism
 Chapter 1 Transport

The first line defence (mucous

membrane)
• Line the trachea, digestive and urinary
tracts
• Stop the entry of potentially harmful
microorganism
• Secretes mucus (contain lysozome) –
traps and destroys bacteria
 Bab 1 Pengangkutan
Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Mekanisme Pertahanan Badan- Barisan Pertahanan Pertama

• Mengandungi halangan kimia dan fizikal yang menghalang patogen dari badan

• Kulit berperanan sebagai halangan fizikal

• Sebum daripada kelenjar sebum menyediakan satu lapisan perlindung yang

kalis air.
• Peluh daripada kelenjar peluh mengandungi lisozim yang bertindak sebagai
enzim antibakteria.
ITeach – Biologi Tingkatan 5
 Chapter 1 Transport

The second line defence

• Used for the pathogen that may still gain
entry into the body (penetrate the 1st line
defence)
• Non-specific
• Phagocytes can form phagocytosis
 Chapter 1 Transport
Role Of Circulatory System In Body Defence Mechanism

The Body’s Defence Mechanism - Second Line Of Defence

• Starts when a pathogen is able to get past the body’s first line of defence

• The ingestion and destruction of the pathogen is carried out by a process

known as phagocytosis.

Lysine enzyme digests the bacteria. Digested substance is absorbed into the
The bacteria
Phagocyte extends
is recognised
portions of
by its
theplasma
phagocyte.
membrane,
Phagocyte
wrapping
is close
around
to the
cytoplasm. Some
Bacteria
areisexcreted
trapped and swallowed
some may by
be the
used
phagocyte.
in the metabolism of
bacteria.
the phagocyte.

Teach – Biology Form 5

 Chapter 1 Transport

Phagocytes
• Neutrophils and monocytes
• Migrate to the infected area
• Enter the interstitial fluid by squeezing
through capillary walls
• During migration, monocytes enlarge and
develop into macrophages, found in
interstitial fluid
 Chapter 1 Transport

• Phagocytes engulfs and ingests the

pathogen in a process phagocytosis
• Phagocytes contain lysozome – destroys
the phatogen
Chapter 1 Transport
 Bab 1 Pengangkutan

Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Mekanisme Pertahanan Badan- Barisan Pertahanan Kedua

• Bermula apabila patogen berjaya menembusi barisan pertahanan pertama

badan

• Proses penelanan dan pemusnahan patogen dikenali sebagai fagositosis.

Enzim lisin bertindak mencernakan bakteria. Bahan yang telah dicerna

Fagosit memanjangkan bahagian membran plasmanya dan mengelilingi
Bakteria terlibatdiserap
kemudiannya Bakteria
dikenalpasti
diperangkap
ke oleh
dalam
fagosit.
sitoplasma.
dan Fagosit
ditelan oleh
menghampiri
Sebahagian
fagosit. bakteria.
daripadanya
bakteria.
dirembeskan dan sebahagian lagi digunakan di dalam metabolisma fagosit.

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

The third line defence

• Involves the immune system
• Specific or targeted defence (recognises
specific phatogen)
 Chapter 1 Transport

The third line defence

• Immunity: body resistance to the pathogen
which causes a specific disease
• Antigen: substances (proteins) that
immune system recognise as a foreign of
the body. Found in the outer surface of
microorganism
 Chapter 1 Transport

• Antibodies: proteins found on the surface

of lymphocytes or proteins released by the
lymphocytes into the blood plasma
• Immune response: interaction between
antibody and antigen which result in the
elimination of the antigen from the body
 Chapter 1 Transport

Lymphatic system
• Also helps defend the body against
invasion by pathogens
• When infection, pathogens and
lymphocytes collect in a great numbers in
the lymph nodes
• Lymph nodes become swollen
• Lymph nodes contain macrophages, dead
tissue, other foreign substances through
phagocytosis and lymphocytes
 Bab 1 Pengangkutan

Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Mekanisme Pertahanan Badan- Barisan Pertahanan Ketiga

• Melibatkan limfosit yang menghasilkan antibodi untuk melawan jangkitan

dan penyakit.

• Antibodi yang dihasilkan dapat melindungi badan dengan cara berikut

Peneutralan Lisis

Barisan Pertahanan Ketiga

Pengopsoninan Aglutinasi

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan
Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan
Jenis Keimunan
Keimunan adalah keupayaan badan manusia menggunakan antibodi untuk
melawan serangan patogen
Keimunan

Semulajadi Buatan

Aktif Pasif Aktif Pasif

• Keimunan • Keimunan • Diperolehi melalui • Diperolehi
diperolehi diperolehi suntikan vaksin daripada
selepas sembuh daripada antibodi • Vaksin terdiri suntikan
daripada ibu melaui susu daripada patogen antiserum
jangkitan ibu yang telah
dilemahkan

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Struktur HIV

enzim

RNA
kapsid

sampul
viral protein
viral

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan
Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Kesan HIV terhadap Mekanisme Pertahanan Badan

Kesan HIV (Human Immunodeficiency Virus)

• HIV menyerang sistem pertahanan dengan membiak di dalam limfosit dan

memusnahkannya

• HIV menyebabkan AIDS (Sindrom Kurang Daya Tahan)

• AIDS merupakan keadaan di mana sistem keimunan gagal berfungsi dan ini
membawa kepada pelbagai jenis jangkitan yang boleh mengancam nyawa.

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan
Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan
Badan
Kesan HIV terhadap Mekanisme Pertahanan Badan

Cara Jangkitan HIV

• Mengadakan hubungan seks tanpa perlindungan dengan pasangan yang

telah dijangkiti HIV.

• Perkongsian dan penggunaan semula jarum suntikan yang telah tercemar

• Jangkitan daripada ibu kepada anaknya sewaktu kehamilan, melahirkan atau

penyusuan badan.

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan
Peranan Sistem Peredaran dalam Mekanisme Pertahanan Badan

Kesan HIV terhadap Mekanisme Pertahanan Badan

Cara Pencegahan AIDS

• Menjauhi hubungan seks tanpa perlindungan

• Tidak melakukan hubungan seks dengan individu yang tidak dikenali latar
belakang dan status kesihatannya (seks rambang)

• Ibu yang merupakan pembawa HIV positif tidak seharusnya menyusukan anak
mereka

• Jangkitan melalui pemindahan darah dapat dielakkan melalui penapisan dan

saringan darah yang dijangkiti HIV

• Jangan berkongsi dan guna semula jarum dan picagari yang telah digunakan

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

1.6 Appreciating A Healthy Cardiovascular System

ITeach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Menghargai Sistem Kardiovaskular yang Sihat

Penyakit Kardiovaskular

 Gangguan sistem peredaran darah dan jantung

Hipertensi Embolisme Serangan Jantung

Trombosis Angina Aterosklerosis

Faktor Risiko

Kandungan kolestrol dalam darah Diabetes mellitus (kencing manis)

yang tinggi

Umur Sejarah keluarga

Merokok Cara hidup setempat

Obesiti

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Menghargai Sistem Kardiovaskular yang Sihat

Sistem Kardiovaskular yang Sihat

 Mengurangkan pengambilan lemak tepu dan kolestrol dalam diet

 Meningkatkan pengambilan minyak tak tepu dalam diet

 Memasukkan sayuran berdaun hijau dan buah-buahan yang

secukupnya dalam diet

 Mengelakkan pengambilan garam secara berlebihan

 Tidak merokok

 Kerap bersenam

 Mengamalkan gaya hidup bebas tekanan

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

1.7 Understanding The Transport Of Substances In Plants

ITeach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Memahami Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Keperluan Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

 Air dan garam mineral perlu diangkut ke seluruh bahagian tumbuhan

 Air diperlukan sebagai pelarut dan bahan tindak balas dalam metabolisma
sel

 Ion mineral diperlukan dalam sintesis klorofil serta untuk perkembangan

dan pertumbuhan tumbuhan

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Memahami Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Tisu Vaskular dalam Batang, Akar dan Daun

Tumbuhan mempunyai dua sistem pengangkutan

Xilem Floem

Memberi sokongan serta Mengangkut bahan makanan

mengangkut air dan ion organik yang disintesis oleh
mineral dari akar ke bahagian daun semasa proses
atas tumbuhan, menentang fotosintesis ke bahagian lain
daya graviti tumbuhan.

Adakah xilem dan floem mengangkut oksigen dan karbon dioksida?

TIDAK. Pertukaran gas adalah melalui resapan

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Memahami Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Struktur Xilem dalam Pengangkutan

Xilem

Vesel Trakeid Parenkima

Panjang Tidak mempunyai

saluran kosong
yang panjang dan
Kosong
berterusan

Satu saluran
berterusan

Vesel dan trakeid membentuk dua bahagian utama dalam unsur pengaliran
air dan bahan makanan

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Memahami Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Vesel

 Vesel dibentuk daripada satu siri

sel panjang yang berbentuk silinder
dinding berlignin
yang bersambung dari hujung ke
hujung
lumen
 Hujung mengufuk dinding sel akan pit tepi Pit
terurai bagi memudahkan dan berbirai berbirai
melancarkan pergerakan air untuk sempadan
diangkut ke bahagian atas pit pada
torus (injap) keratan
perliangan penebalan
 Setiap sel menjadi berlignin dan pada hujung anulus
kehilangan protoplasma dinding Perliangan
tunggal
dalam
 Penebalan lignin menghalang hujung
dinding daripada runtuh, dinding
meningkatkan perlekatan molekul vesel
air dan membantu air untuk naik ke
atas melalui kapilari
Teach – Biologi Tingkatan 5
 Bab 1 Pengangkutan

Memahami Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Trakeid

 Trakeid lebih kurang sama dengan vesel kecuali ia berbentuk poligon

jika dilihat daripada keratan rentas

 Hujung dinding menirusnya berliang disebabkan oleh pit

 Pit merupakan tempat di mana air dapat lalu dari sel ke sel

Hujung dinding Dinding berlignin

menirus berliang diperkuatkan oleh
dengan pit with bars of lignin
berbirai

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Memahami Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Struktur Floem dalam Pengangkutan

Translokasi Pengangkutan bahan organik terlarut dalam floem

Floem

Tiub tapis Gentian Sel rakan Parenkima

Tiub tapis Sel rakan

 Tiub tapis- satu tiub panjang yang
berbentuk silinder yang
bersambung dari hujung ke  Sel rakan mempunyai nukleus,
hujung. vakuol, sitoplasma dan banyak
mitokondria.
 Hujung dinding pada setiap tiub
tapis mempunyai liang seni yang
dipanggil plat tapis.
 Sel rakan menyediakan sokongan
 Bebenang sitoplasma yang metabolik untuk sel tiub tapis
merentasi liang plat tapis dalam pengangkutan bahan
membantu mengangkut bahan organik.
dari sel ke sel.

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Chapter 1 Transport

1.8 Transport Of Substances In Plants

ITeach – Biology Form 5

 Bab 1 Pengangkutan

Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Translokasi

Pengangkutan bahan terlarut dari proses fotosintesis

Experimen berikut telah dijalankan untuk membuktikan translokasi

berlaku dalam floem.

Eksperimen Pergelangan Batang

Teknik Menggunakan Kompaun 14C sebagai Penyurih

Analisis Kandungan Tiub Floem

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan
Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan
Transpirasi

Merupakan proses kehilangan air dalam bentuk wap air dari tumbuhan hidup.
Kira-kira 90% proses transpirasi berlaku melalui stoma, 10% daripada kutikel dan
sangat sedikit daripada lentisel yang terdapat pada batang.
Pergerakan udara- Membawa bersama molekul air yang telah
diresap daripada daun. Oleh itu, lebih laju pergerakan udara lebih
tinggi kadar transpirasi.
Faktor
Suhu- Peningkatan suhu meningkatkan tenaga kinetik molekul air
luaran yang
dan seterusnya meningkatkan kadar penyejatan.
mempengaruhi
kadar Keamatan cahaya- Apabila keamatan cahaya meningkat, kadar
transpirasi sejatan juga meningkat.
Kelembapan relatif- Semakin rendah kelembapan relatif
persekitaran atmosfera, semakin cepat wap air terbebas dari
stomata

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Pengaliran Air dari Tanah ke Daun

• Sitoplasma dalam sel rambut akar adalah hipotonik terhadap

persekitaran air tanah

• Air memasuki sel secara osmosis

• Air diangkut dari sel ke sel secara osmosis sehingga air sampai di
vesel xilem

• Ion mineral dirembeskan secara aktif ke dalam xilem dan ini

meningkatkan tekanan osmosis. Tindakan ini menghasilkan
tekanan yang dikenali sebagai tekanan akar.

Teach – Biologi Tingkatan 5

 Bab 1 Pengangkutan

Pengangkutan Bahan dalam Tumbuhan

Laluan Air Menaiki Batang dan Meninggalkan Daun

 Tekanan akar memberikan satu daya yang membolehkan air ditolak

naik ke atas batang tetapi daya ini tidak mencukupi untuk
menggerakkan air sehingga ke puncak batang pokok yang tinggi.

 Tarikan transpirasi merupakan faktor utama yang membantu

pengaliran air dalam vesel xilem daun.

 Tarikan transpirasi menarik air keluar daripada daun dan batang

dan akhirnya dari xilem pada akar tumbuhan.

 Turus air dalam vesel xilem bergerak disebabkan oleh tindakan

kapilari.

 Tindakan kapilari disebabkan oleh daya lekitan antara molekul air

dan daya lekatan antara air dan dinding sel vesel xilem.

Teach – Biologi Tingkatan 5