Platina

Pt 78
195.08
 10 zanimljivih činjenica o platini:
 Julije Cezar Skaliger, 1557. godine je opisao nepoznat
materijal, a zvanično ga je izolovao i otkrio španski
general i istraživač Antonio de Uloa tek 1735. godine.

Tek 1780-tih godina,

francuski hemičar Pjer-
Francois je otkrio
postupak kojim se dobija
čista platina.
 Reakcijom platine sa carskom vodom dobija se
heksahloroplatinaska kiselina H2PtCl6, jedno od
najvažnijih jedinjenja platine, jer njenom reakcijom sa
amonijum-hloridom, dobija se kompleks,
koji,termičkim razlaganjem uz prisustvo vodonika,
daje platinu.

H2[PtCl6] + 2NH4Cl → (NH4)2[PtCl6] + 2HCl

3(NHAmonijum
4)2[PtCl6]  3Pt + 2N2 + 2NH4Cl + 16HCl
heksahloroplatinat(IV)
 Većina lijekova koji se koriste u medicini sadrže
platinu, a neki od lijekova, poput cisplatina, se
koristi za liječenje tumora.
 Platina se koristi kao katalizator u hemijskim
reakcijama, i to najčešće za sagorijevanje vodonika.
Najznačajnija upotreba platine kao katalizatora je u
automobilskim katalitičkim pretvaračima, koji
omogućavaju sagorijevanje ugljovodonika iz izduvnih
gasova u ugljen-dioksid i vodenu paru.
 Metal platine se često
koristi u izradi nakita. Za
izradu visoko-kvalitetnog
nakita (posebno
kompanija satova Rolex) i
dijamanata često se koristi
platina, posebno za
proizvodnju unikatnog
nakita.
 Oko 80% platine se nalazi u Južnoj Africi, oko 10% se
nalazi u Rusiji, ostatak u Sjevernoj i Južnoj Americi
kao i u svijetu.
 Procenat platine koji se nalazi u meteoritima,
asteroidima i na Mjesecu je daleko veći u odnosu na
Zemlju.
 Kilogram je kao mjera
definisan fizičkim
cilindrom napravljenim
od platine i njenih
legura. Tokom 1880-tih
godina, oko 40 takvih
cilindara, težine od 2,2
kg ili 1 kg, distribuirano
je širom svijeta.

Cilindrični teg se čuva

u Međunarodnom
birou za tegove i mjere
u Francuskoj.
 Zbog svoje velike vrijednosti, platina se koristi kao
trgovačka globalna valuta. Proizvode se i prodaju kao
kolekcionarske kovanice.
 Platinski lončić je vrsta
laboratorijskog posuđa
koji se koristi za žarenje
uzoraka na vrlo visokim
temperaturama.
 Takođe se u
laboratorijama koriste i
platinski termometri
koji se upotrebljavaju u
širokom temperaturnom
području, od -200˚C do
oko 1000˚ C.
Hvala na pažnji!