SEKTOR PENGURUSAN INSTRUKSIONAL

CAWANGAN PROGRAM PENDIDIKAN KHAS

BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
PANDUAN PELAKSANAAN DAN PENULISAN
RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU
(RPI)
SECARA LUAR TALIAN
( MANUAL )
 PERUBAHAN

PENULISAN RPI BERFOKUSKAN

KEKANGAN AKADEMIK DALAM
MATA PELAJARAN

PENULISAN RPI
BERFOKUSKAN INTERVENSI BAGI
MENINGKATKAN KEFUNGSIAN MBK
DAN TIDAK LAGI BERFOKUS MATA PELAJARAN
 PERBEZAAN
 RPT
 RPH
 RPI

RANCANGAN RANCANGAN
PELAJARAN TAHUNAN PENDIDIKAN INDIVIDU
(RPT) RANCANGAN (RPT)
PELAJARAN HARIAN
(RPH)

SPI.Bil.3/1999,KP (BS) 8591 / Jilid xv / SPI.Bil.3/1999,KP (BS) 8591 / Jilid xv /

(3) bertarikh 9 Mac 1999. (3) bertarikh 9 Mac 1999. Dokumen bertulis untuk merekodkan
“Rancangan pelajaran tahunan “Rancangan pelajaran harian intervensi bagi meningkatkan
mengandungi secara ringkas isi merupakan terjemahan Rancangan kefungsian mbk agar murid dapat
pengajaran dan pembelajaran Pelajaran Tahunan yang mengikuti kurikulum yang
Berdasarkan sukatan pelajaran mengandungi sekurang-kurang bersesuaian dengan tahap dan
kebangsaan yang dikeluarkan oleh maklumat seperti OBJEKTIF,cara keupayaan mereka
KMP” bagaimana hendak mencapai objektif
dan kenyataan sejauh mana objektif
itu tercapai”
 PERBEZAAN PENULISAN
OBJEKTIF DALAM RPH DAN RPI

RPH RPI

Murid boleh mengenal Jamal boleh

6 huruf abjad iaitu menggunakan tangan
huruf a hingga f untuk meneroka dan
berpandukan gambar memperoleh maklumat
yang diberikan. tentang objek yang
diberikan.
 PUNCA KUASA
PENULISAN e RPI dan RPI
 PUNCA KUASA PENULISAN RPI :

Peraturan-Peraturan Pendidikan (Pendidikan Khas) 2013, Perkara 3.

Perkara 8(1)Bagi maksud melaksanakan Pendidikan Khas :-

• mana-mana orang yang terlibat dalam pelaksanaan Pendidikan Khas hendaklah

menggunakan Kurikulum Pendidikan Khas;

• seseorang guru hendaklah menggunakan RANCANGAN PENDIDIKAN

INDIVIDU; dan seseorang guru boleh membuat pengubahsuaian kepada :-

• kaedah atau teknik pengajaran dan pembelajaran;

• masa yang diperuntukkan bagi setiap aktiviti;
• susunan aktiviti; dan
• bahan bantu mengajar.

Perkara 8(2) Apa-apa pengubahsuaian yang dibuat di bawah perenggan (i)(c)

hendaklah mengikut Kurikulum Pendidikan Khas.
 PEMILIHAN
PENULISAN RPI
SAMAADA
ATAS TALIAN ATAU MANUAL
DI SPK DAN PPKI PERLU DIPUTUSKAN
OLEH PK PKHAS / PENYELARAS PPKI
BERSAMA PIHAK PENTADBIR SEKOLAH
MASING-MASING
MBK yang telah ditempatkan sama ada di SPK, PPKI atau PPI
perlu menjalani tempoh percubaan tidak melebihi tiga bulan bagi
menentukan kesesuaian penempatan MBK mengikuti pendidikan
khas.

Guru hendaklah menilai dan menyediakan laporan tempoh

percubaan dan mendapatkan perakuan daripada ibu bapa atau
penjaga berdasarkan pemerhatian atau instrumen berkaitan.

Pengesahan penempatan hendaklah dibuat oleh panel yang

terdiri daripada anggota berikut:

a)Pengetua atau Guru Besar atau Guru Penolong Kanan

Pendidikan Khas / Penyelaras Program PK
b)Pegawai JPN atau pegawai PPD
c)Pegawai JKM atau Pegawai JPOKU
 FOKUS:
Punca Kuasa Kurikulum
Pendidikan Khas

KURIKULUM Pernyataan Dasar Kurikulum

Pendidikan Khas

Kurikulum Pendidikan Khas

 PUNCA KUASA
Akta Pendidikan 1996 [Akta 550], Bab 8-
Pendidikan Khas, Seksyen 41.

(1)Tertakluk kepada subseksyen (2) dan (3),

Menteri boleh melalui peraturan-peraturan
menetapkan—

(b) kurikulum yang hendaklah

digunakan berhubungan dengan
pendidikan khas;

(3) Kurikulum yang ditetapkan di bawah

perenggan
(1)(b) hendaklah mematuhi kehendak Kurikulum
Kebangsaan setakat yang semunasabahnya
praktik.
 PUNCA KUASA
Peraturan-Peraturan Pendidikan (Pendidikan Khas) 2013,
Perkara 3.

“kurikulum pendidikan khas” ertinya-

(a) Kurikulum Kebangsaan;

(b) Kurikulum Kebangsaan yang diubah suai oleh
Ketua Pendaftar;
(c) Kurikulum yang dibina khusus oleh Ketua
Pendaftar; atau
(d) apa-apa kurikulum latihan kemahiran yang, pada
pendapat Ketua Pendaftar, sesuai dan
bermanfaat bagi murid berkeperluan pendidikan
khas;

(3) Kurikulum yang ditetapkan di bawah perenggan (1)(b)

hendaklah mematuhi kehendak Kurikulum Kebangsaan
setakat yang semunasabahnya praktik.
 PERNYATAAN DASAR KURIKULUM
PENDIDIKAN KHAS

Pelaksanaan Kurikulum Pendidikan

Khas adalah untuk membolehkan MBK
mengikuti PdP yang bersesuaian
dengan tahap keupayaan masing-
masing, meminimumkan halangan
untuk belajar dan memastikan
pelibatan dalam PdP secara aktif.
PELAKSANAAN PENDIDIKAN KHAS
Peraturan-Peraturan Pendidikan (Pendidikan Khas) 2013,
Perkara 3.

Perkara 8(1) Bagi maksud melaksanakan Pendidikan Khas—

(a)mana-mana orang yang terlibat dalam pelaksanaan
Pendidikan Khas hendaklah menggunakan Kurikulum
Pendidikan Khas;
(b)seseorang guru hendaklah menggunakan RANCANGAN
PENDIDIKAN INDIVIDU; dan
(c)seseorang guru boleh membuat pengubahsuaian kepada—
i. kaedah atau teknik pengajaran dan pembelajaran;
ii. masa yang diperuntukkan bagi setiap aktiviti;
iii. susunan aktiviti; dan
iv. bahan bantu mengajar.

Perkara 8(2) Apa-apa pengubahsuaian yang dibuat di bawah

perenggan (1)(c) hendaklah mengikut Kurikulum Pendidikan
Khas.
 DEFINISI DAN KONSEP RPI

Rancangan Pendidikan Individu (RPI) adalah

satu DOKUMEN BERTULIS. Dirancang KHUSUS
untuk SESEORANG MURID. Dibentuk bertujuan
MENDOKUMENTASIKAN segala pengubahsuaian
dan INTERVENSI ke atas Program pembelajaran
serta perkhidmatan yang disediakan bagi
MENINGKATKAN KEFUNGSIAN MBK.
DEFINISI INTERVENSI PENDIDIKAN

Satu proses membekalkan

perkhidmatan, pendidikan
dan sokongan kepada kanak-kanak
yang berisiko atau yang mengalami
kelambatan dalam perkembangan
fizikal atau mental yang akan
mempengaruhi perkembangan dan
menghalang pembelajaran.
 RPI PADA DASARNYA ADALAH
SATU PERNYATAAN RINGKAS TENTANG :

 tahap prestasi seseorang MBK.

 perancangan yang merangkumi aspek bukan akademik

( intervensi) dan akademik.

 matlamat tahunan yang boleh dicapai oleh MBK.

 maklumat yang mengandungi satu siri objektif yang boleh

diukur bagi setiap matlamat yang telah dikenal pasti.

 objektif, prosedur dan urutan penilaian bagi menentukan

pencapaian.

 satu huraian berhubung dengan perkhidmatan yang

diperlukan oleh MBK.

 perancangan jangka masa dan tarikh perkhidmatan yang

dapat disediakan untuk MBK.

 satu perancangan dan persediaan untuk membantu MBK

berkeperluan khas menjalani kehidupan seharian.
 KEPENTINGAN RPI

RPI membolehkan murid mengikut program pendidikan yang

dirancang sama ada yang telah diadaptasi atau dimodifikasi
merangkumi aspek-aspek berikut :-
 
 jenis modifikasi dan adaptasi yang dibuat ke atas
kurikulum asal.

 perkara yang perlu dipelajari oleh murid.

 jenis strategi dan teknik pengajaran yang perlu

digunakan.
 RPI MENRANGKUMI…

 Kekangan yang dihadapi oleh MBK berpunca daripada ketidakupayaan

yang dialami.

 Tindakan yang perlu diambil oleh pihak berikut untuk meningkatkan

kefungsian MBK

i. perkhidmatan pendidikan khas

ii. guru-guru yang terlibat
iii. kumpulan pelbagai displin
iv. peralatan khas/aktiviti/program/bahan
v. sokongan daripada ibu bapa/penjaga dari rumah

 Sasaran / matlamat yang ingin dicapai dalam kerangka waktu / tempoh

yang ditetapkan.

 Pemantauan, penilaian dan pengubahsuaian.

 Menilai semula dan menetapkan tarikh / waktu

 RPI DISEDIAKAN UNTUK…

 Minimumkan isu major / utama MBK.

 Hallahan, D.P.& Kaunffman, J.M. (1978) sebagai perjanjian

bertulis antara ibu bapa dan pihak sekolah tentang keperluan
MBK dan menyatakan perkhidmatan yang diperlukan bagi
membantu pencapaian murid.

 Suatu program yang berkaitan dengan pendidikan khusus

dan cara menangani untuk memenuhi keperluan MBK.
 ELEMEN-ELEMEN
RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI)

PROSES

KEBOLEHPERCAYAA KERJASAMA
N
ELEMEN-
ELEMEN
RPI
KEPUTUSAN BERKONGSI
BERSAMA MAKLUMAT

DOKUMENTASI
 ELEMEN-ELEMEN
RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI)
1. Kerjasama

Merupakan elemen penting yang dirangka oleh sekumpulan individu

yang terlibat secara langsung dengan pendidikan dan kebajikan
MBK berkenaan. Oleh itu, ibu bapa dan guru merupakan orang yang
sangat penting dalam proses ini.

2. Berkongsi Maklumat

Mesti berdasarkan kepada maklumat daripada individu yang mempunyai

hubungan rapat dengan MBK. Maklumat ini mesti dikongsi bersama dan
menjadi asas kepada keputusan untuk membina perancangan pendidikan.

3. Keputusan Bersama

Guru, Ibu bapa dan kumpulan pelbagai disiplin bekerjasama untuk

menyediakan RPI. Mereka perlu membuat keputusan bersama untuk
menentukan apa yang diperlukan oleh MBK berkenaan dan bagaimana
RPI dapat dilaksanakan dengan lebih berkesan.
 ELEMEN-ELEMEN
RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI)
4. Kebolehpercayaan

Kebolehpercayaan objektif pengajaran, prosedur penilaian perlu

diterangkan dalam RPI dan perlu dibuat semakan dari semasa ke semasa.

5. Dokumentasi

Bertujuan sebagai rujukan dan panduan untuk semua pihak yang

terlibat.

6. Proses

Meliputi aktiviti bagi memastikan perancangan pengajaran dan

pembelajaran yang sesuai serta berkesan dapat diberikan kepada
MBK. Di antara proses RPI yang terlibat adalah seperti berikut :-

 pra sidang
 sidang pertama ( mesyuarat )
 penulisan RPI
 pelaksanaan dan perekodan
 sidang kedua ( penilaian )
 CIRI-CIRI
RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU
RPI
MENGIKUT SPESIFIK
URUTAN

MUDAH CIRI-CIRI KOMPREHENSIF

DIFAHAMI
RPI

BERSESUAIAN DIGUBAL
& BERSAMA
REALISTIK
1. KOMPREHENSIF
RPI merangkumi aspek ketidakupayaan murid,
termasuk aspek kognitif, bahasa dan komunikasi,
sosio emosi, tingkahlaku, motor kasar dan motor
halus sepertimana yang terkandung dalam domain
pendidikan khas.

2. SPESIFIK
Matlamat dan objektif bagi RPI dinyatakan dalam
bentuk tingkah laku yang dapat diperhatikan dan diukur.

3.REALISTIK DAN BERSESUAIAN

Perlu sesuai dengan matlamat dan objektif yang
dinyatakan dalam RPI yang disesuaikan dengan tahap
kefungsian serta mengikut kadar perkembangan sedia
ada murid.
 
4. MENGIKUT URUTAN
Penulisan RPI perlu dilaksanakan dengan mengikut urutan
proses yang ditentukan (rujuk Carta Alir)

5. REALISTIK
Perlu sesuai dengan matlamat dan objektif yang dinyatakan
dalam RPI yang disesuaikan dengan tahap kefungsian serta
mengikut kadar perkembangan sedia ada murid.

6. MUDAH DIFAHAMI
Penulisan RPI direkodkan dengan menggunakan bahasa
yang mudah difahami serta dapat dijelaskan apa yang perlu
diketahui oleh ibu bapa dan para professional.

7. DIGUBAL BERSAMA
Penulisan RPI adalah program yang dipersetujui bersama
oleh ibu bapa, guru, murid dan para professional yang
terlibat.
 PENUBUHAN JAWATANKUASA RPI
DI PERINGKAT SEKOLAH

Penubuhan Jawatankuasa RPI di peringkat sekolah

amat perlu dilaksanakan bagi menjamin kelancaran
dan keberkesanan dalam menentukan isu major,
aktiviti intervensi, bentuk sokongan dan keperluan
lain yang diperlukan oleh seseorang MBK.
 CONTOH JAWATANKUASA RPI
SEKOLAH PENDIDIKAN KHAS( SPK )
(PENGERUSI)
PENGETUA/GURU BESAR

SETIAUSAHA
PK KURIKULUM

AHLI JAWATAN KUASA RPI

PAKAR TERAPI
(JIKA ADA)

GURU P.KHAS IBU/BAPA/

PEMBANTU PENGURUSAN PENJAGA
MURID(PPM)
 JAWATANKUASA RPI SEKOLAH
PROGRAM PENDIDIKAN KHAS INTEGRASI(PPKI)

PENGERUSI
( GURU BESAR )

NAIB PENGERUSI
( PENOLONG KANAN 1 )

SETIAUSAHA
( PENOLONG KANAN / PENYELARAS PENDIDIKAN KHAS )

AHLI JAWATANKUASA RPI

GURU PEN.KHAS IBU BAPA

PAKAR TERAPI(JIKA ADA)

( PEMBANTU PENGURUSAN MURID )

PERANAN DAN SUMBANGAN AJK RPI

1. Pentadbir Sekolah :

 mempengerusikan sesi sidang pertama dan kedua .

 memperkenalkan semua ahli jawatankuasa RPI.
 menjawab soalan-soalan berkaitan dengan pentadbiran
bertindak segera ke atas perkara yang perlu diselesaikan
berkaitan dengan pelaksanaan

2. Ibu / Bapa / Penjaga :

 memberi maklumat yang tepat tentang anaknya.

 berkerjasama menentukan isu major / utama anak mereka.
 menentukan matlamat jangka panjang yang diingini.
 bekerjasama mewujudkan kesinambungan pengajaran antara
sekolah dan rumah.
 mengambil dan menyemak rpi anak.
3. Guru Pendidikan Khas :

 mengumpul maklumat MBK.

 membuat modifikasi dan adaptasi kurikulum berdasarkan
kepada keperluan MBK.
 mengajar MBK secara individu berdasarkan kepada
keperluan dan kesesuaian MBK.
 mengambil tindakan ke atas perkara yang telah dipersetujui.
 memberi maklumat mengikut tahap keupayaan dan
kekurangan pembelajaran MBK.
 berhak menolak sebarang cadangan dari mana-mana pihak
jika cadangan itu di luar kemampuannya.
 membuat penilaian dan pemantauan ke atas MBK.

4. Pencatat Rancangan Pendidikan Individu (RPI)

 memastikan proses RPI iaitu sidang, matlamat, faktor

keupayaan dan akademik berfungsi ditulis oleh guru.

 bersidang dan berbincang dengan kumpulan permuafakatan

RPI bagi mengenalpasti isu major yang perlu diberikan
intenvensi untuk meningkatkan kefungsian MBK.
 menyediakan sidang, matlamat, faktor keupayaan dan akademik
berfungsi berdasarkan isu major yang telah diputuskan dalam
persidangan RPI.

 bertanggungjawab sepenuhnya atas pengisian RPI bagi MBK di

bawah penyelian masing-masing.

 memastikan sebarang perubahan pada intevensi perlu

dicatatkan oleh pencatat RPI selepas menerima makluman
daripada guru-guru.

 memantau intervensi mengikut keperluan masing-masing

dengan menjurus kepada kekangan utama yang dihadapi oleh
MBK.

 merancang dan melaksanakan pembelajaran dan

pemudahcaraan (PdPc) dengan menyediakan RPH dan RPT
(SPI Bil.3/1999): ( Penyediaan Rekod Pengajaran dan
Pembelajaran.

 Memaklumkan kepada penyelaras RPI untuk mengadakan

persidangan bagi membincangkan isu seterusnya sekiranya isu
major telah berjaya diatasi.
5. Kumpulan Pelbagai Displin

 memberi khidmat bantuan kepada MBK-MBK mengikut

keperluan
dan keutamaan.

 sebagai sukarelawan

 menyediakan maklumat professional tentang permasalahan dan

kekuatan MBK dari aspek kepakaran mereka.
 PENYEDIAAN RPI

Penyediaan RPI memberi peluang

kepada semua pihak yang terlibat
dengan MBK untuk sama-sama
merancang program yang paling
sesuai dengan mengambil kira
perkara-perkara seperti berikut :-
 MATLAMAT RPI

Matlamat jangka panjang yang menyatakan tentang kemampuan

secara umum apa yang akan berlaku kepada MBK.

•bersifat positif.
•mengambil kira kekuatan/kekurangan MBK.
•matlamat dirancang bersama ibu bapa dan panel lain.
•perbincangan penulisan matlamat hendaklah dilakukan sebelum
mesyuarat RPI dilakukan secara rasmi.

Pada kebiasaannya matlamat yang dibuat oleh guru dan ibu bapa
berbeza. Oleh itu adalah penting bagi pihak sekolah dan ibu bapa
mendapatkan kata sepakat berkaitan dengan penulisan objektif
yang hendak dicapai oleh MBK.
 OBJEKTIF
Objektif ialah pencapaian yang akan dicapai oleh MBK dalam
satu jangka masa pendek yang mana kemahiran itu akan
membantu untuk mencapai matlamat yang boleh di
kategorikan sebagai:

•objektif tingkah laku

•objektif pengajaran dan pembelajaran

Keperluan dan Kebaikan Menulis Objektif :

• menggalakkan perancangan pengajaran dan penilaian

yang bersistematik
• meningkatkan kebolehpercayaan
• meningkatkan motivasi MBK
• penyediaan perancangan pembelajaran tepat dan lengkap
• objektif ditulis dengan jelas dan faham.
Peringkat-Peringkat Penulisan Objektif :

• apa yang dapat dilakukan oleh MBK?

• bila dan di mana tingkah laku itu berlaku?
• tanda-tanda yang memberi gambaran bahawa MBK
itu telah mencapai objektif.

Komponen Objektif Pengajaran :

•tingkah laku yang akan dilakukan oleh MBK.

•keadaan yang mana MBK akan melakukan perubahan.
•kriteria untuk menjayakan perlakuan tingkah laku.
•MBK yang terlibat.
PEMILIHAN OBJEKTIF :

 Mencerminkan apa yang boleh dicapai oleh MBK.

 Pemilihan objektif haruslah berpandukan kepada keutamaan.
 Persoalan yang boleh membantu AJK RPI memilih
 objektif dengan mengambil kira perkara-perkara seperti berikut:

• adakah dengan pencapaian objektif ini akan membantu

pencapaian matlamat?

• adakah objektif itu bermakna kepada MBK?

• adakah ibu bapa telah diberitahu tentang objektif ini?

• adakah dengan pencapaian objektif ini akan membantu

pencapaian matlamat?

• bagaimanakah objektif itu bersesuaian dengan kemahiran

lain yang perlu dicapai oleh MBK?

• bagaimanakah objektif itu bersesuaian dengan program yang

dijalankan dalam bilik darjah?
PROSES PELAKSANAAN
RPI
Meliputi aktiviti bagi memastikan perancangan
pengajaran dan pembelajaran yang sesuai serta
berkesan dapat diberikan kepada MBK. Di antara
proses RPI yang terlibat adalah seperti berikut :

1.Pra Sidang
2.Sidang Pertama ( mesyuarat )
3.Penulisan RPI
4.Pelaksanaan
5.Perekodan
6.Sidang Kedua ( penilaian )
CONTOH CARTA ALIR PROSES
PELAKSANAAN RPI
 CONTOH CARTA ALIR PROSES
PELAKSANAAN RPI
PRA SIDANG

SIDANG
PERTAMA

PENULISAN
RPI

OBJEKTIF / OBJEKTIF /ISU

STRATEGI BARU UTAMA
BERIKUTNYA

PEREKODAN

SIDANG KEDUA

GAGAL OBJEKTIF
TERCAPAI
 LANGKAH 1 - PRA SIDANG
( PENGUMPULAN MAKLUMAT ):

Bertujuan untuk menentukan isu utama dan kecil

berdasarkan kepada maklumat yang telah dikumpul
dan diperolehi semasa proses mengenalpasti
kekuatan dan kekurangan MBK dilaksanakan.

Tugas Dalam Pra Sidang :

1. Memanggil kumpulan pelbagai sokongan seperti :

• pengetua / guru besar ( jika perlu )

• penolong kanan pentadbiran ( jika perlu )
• guru kelas
• pencatat rpi
• guru mata pelajaran
• terapis (jika ada)
 MENGENALPASTI MBK
a.Perkara yang perlu diberi perhatian dalam proses pengumpulan
maklumat
ialah :

• cara mendapatkan maklumat yang berkaitan dengan MBK.

• individu yang akan mengumpul maklumat berkenaan.
• jenis-jenis bantuan yang diperlukan dalam proses mengumpul
maklumat.
• sejauh mana penglibatan MBK.
• sejauh mana penglibatan ibu / bapa / penjaga.
• sejauh mana penglibatan khidmat sokongan.
b. Mengumpul maklumat yang berkaitan dengan kekuatan, kekangan serta
keperluan MBK dalam menentukan isu major dan minor yang boleh
diperolehi melalui :

• borang biodata MBK

• laporan kesihatan (Borang Pendaftaran Penempatan OKU)
• borang kaji selidik akademik
• ujian diagnostik
• domain pendidikan khas
• pemerhatian ke atas MBK
c. Perbincangan tentang isu-isu / kekangan-kekangan untuk memilih
satu isu utama bagi setiap MBK.
d. Semua guru mata pelajaran menyatakan intervensi yang sesuai
untuk dimasukkan dalam penulisan RPI.
e. Maklumat yang terkumpul hendaklah dianalisa, dirumus dan
dicatat dalam borang rumusan Pra Sidang.

CONTOH ISU
UTAMA :
BIL. NAMA MBK DIAGNOSIS ISU UTAMA

1. Ali bin Bedul Syndrom Down Tidak boleh memegang pensel

dengan betul.
2. Melah binti Bunga Autisme Tidak memahami arahan yang
diberikan.
3. Donald ak Kintok Hyperaktif Tidak fokus dalam pembelajaran
ADHD

CADANGAN:
Guru-guru perlu mahir tentang Domain Pendidikan Khas kerana
kandungan dalam domain tersebut akan membantu untuk
memberikan intenvensi kepada MBK berdasarkan ISU UTAMA yang
telah dikenalpasti.
PERSEDIAAN AWAL UNTUK KE SIDANG PERTAMA IAITU:

• persediaan teperinci isu utama untuk setiap MBK.

• memo dalaman untuk pentadbir dan guru B&K / kaunselor

• surat panggilan ibu / bapa / penjaga

• surat panggilan kepada 3PK.

• surat persetujuan yang perlu ditandatangani oleh ibi / bapa /

penjaga.

• persediaan tempat bersidang.

• persediaan lain-lain untuk siding pertama bersama ibu / bapa /

penjaga MBK seperti juru bahasa isyarat.
 CONTOH ILUSTRASI PRA-SIDANG:

GURU PPM
KELAS

PENGETUA/
GURU BESAR TERAPIS
(Jika Perlu)
MEJA (JIKA ADA)

PKPK/ GURU
PENYELARAS M.PELAJARAN
 LANGKAH 2 - SIDANG PERTAMA
( MESYUARAT )
TUGAS DALAM SIDANG PERTAMA :

1.memanggil kumpulan pelbagai displin (multidisplin) di

peringkat sekolah iaitu;

 pengetua / guru besar

 pk pendidikan khas / penyelaras program

 ibu / bapa / penjaga

 guru kelas

 pencatat rpi

 guru bimbingan&kaunseling / kaunselor

 terapis 3pk
2. mengedarkan maklumat yang diperolehi kepada semua ahli yang
terlibat.

3. pastikan setiap orang berpeluang untuk mengeluarkan idea dan

pendapat.

4. menerima pendapat dan persepsi daripada orang lain secara

terbuka.

5. menghormati setiap orang tanpa mengira pangkat dan jawatan.

6. pengenalan dan agenda mesyuarat

• peranan pengerusi mesyuarat adalah memperkenalkan

setiap ahli dan tugas masing-masing. pengerusi juga perlu
menerangkan peranan ahli berkenaan dalam setiap aspek
pendidikan MBK.
7. Membuat Analisa Isu Utama Untuk
Keperluan Intervensi Dalam Pembelajaran

• pembentukan perancangan yang sesuai

bergantung kepada ketepatan mengenal
pasti isu utama, keperluan dan tahap
pencapaian semasa MBK. Ini adalah bahagian
penting yang perlu diketahui oleh semua ahli
bagi membentuk perancangan yang efektif.
sekiranya maklumat ini diperolehi awal,
adalah lebih baik ianya diedar untuk
mengelakkan pembaziran masa sewaktu
perbincangan.
8. Pembentukan Matlamat dan Objektif

• Bahagian ini merupakan bahagian yang paling penting

bagi menyediakan perancangan pengajaran yang
sesuai berdasarkan kepada isu utama yang
telah diputuskan dalam sidang pertama (mesyuarat).

• Pembentukan matlamat jangka panjang dan

objektif memerlukan kepakaran dan kemahiran.
Adalah dicadangkan lebih baik sekiranya semua
ahli sidang pertama (mesyuarat) sebulat suara
bersetuju untuk menentukan objektif yang hendak
dicapai oleh MBK.
 9. Keputusan Untuk Mendapatkan Sokongan
(Resos)

• Dalam RPI, perlu ada sokongan yang hendak digunakan

bagi mencapai matlamat yang harus dicapai oleh
MBK.
Sokongan (resos) ini mungkin sedia ada di sekolah
atau
sokongan tambahan boleh didapati daripada agensi-
agensi luar. Dalam hal ini semua ahli perlu
berkerjasama untuk mendapatkan sokongan yang
diperlukan.
10. Penulisan Rancangan Pengajaran

• keputusan yang dibuat dalam mesyuarat perlu dicatat

dan didokumenkan. setiap ahli jawatankuasa RPI tidak
semestinya menandatangani dokumen ini tetapi
memadai nama mereka dicatat, dan menyemak serta
membaca RPI yang telah disiapkan oleh pencatat.
11. Penutup

• bahagian ini merupakan peringkat yang

paling penting dalam dalam mesyuarat RPI.
Setiap keputusan yang telah dibuat dan
dipersetujui bersama dibaca untuk
diperdengarkan kepada semua ahli untuk
perhatian. dalam mesyuarat ini keputusan
akan dibuat untuk menentukan tarikh
mesyuarat yang akan datang iaitu sidang
penilaian.
12. Sesi bersama ibu / bapa / penjaga :

 penerangan isu utama oleh pencatat rpi.

 perbincangan isu utama bersama ibu / bapa /
penjaga.
 penerangan terhadap surat persetujuan yang perlu
ditandatangani oleh ibu / bapa /penjaga.
 sekiranya bersetuju dengan pemilihan isu utama yang
telah dikenalpasti, penulisan RPI boleh dilaksanakan.
sekiranya ibu / bapa / penjaga tidak bersetuju dengan
isu utama yang telah dikenalpasti semasa pra
sidang, maka sesi pra sidang perlu diadakan semula
dengan mengambil kira cadangan daripada ibu / bapa /
penjaga.
• Menyediakan kriteria sidang kedua ( penilaian ).
• Menetapkan tarikh sidang kedua ( penilaian ) untuk
semakan semula.
 CONTOH ILUSTRASI SIDANG PERTAMA :

PKPK/ Guru
Penyelaras Kelas

Guru Besar/ Guru B&K /

PK Pentadbiran MEJA Kaunselor

Ibu / Bapa / Pencatat

Penjaga RPI

Bincang&Tandatangan Setuju

Tidak Setuju Jalankan RPI

Ulang Proses
1&2
 LANGKAH 3 – PENULISAN RPI :
TUGAS DAN TANGGUNGJAWAB:

1. Tampal senarai isu utama untuk memudahkan semua

pihak mengingatinya, terutama guru-guru mata pelajaran.

2. Matlamat dan objektif yang khusus untuk MBK.

3. Strategi / pendekatan yang sesuai berdasarkan isu major.

4. Mengenal pasti keperluan bantuan yang diperlukan untuk

mencapai matlamat dan objektif.

5. Setiap guru yang masuk ke bilik darjah masih mengajar

menggunakan rancangan pengajaran harian (RPH) berdasarkan
potensi MBK namun setiap guru perlu menjalankan intervensi
bagi MBK secara terus semasa sesi PdP berlangsung.

6. Pemantauan dan penilaian program.

5. Pelaksanaan intervensi untuk MBK boleh dilaksanakan
dalam 2 atau 3 atau 4 bulan atau bergantung kepada
keperluan MBK itu sendiri.

6. Setiap penulisan RPI harus mengandungi perkara-perkara

berikut :
 nama mata pelajaran
 nama MBK
 tarikh lahir
 kategori keupayaan
 diagnosis
 tarikh mula
 tarikh semak
 pengetahuan sedia ada
 matlamat jangka panjang
 kekuatan / minat
 isu utama
 objektif
 strategi pengajaran dan pembelajaran
 penilaian
 catatan
 Contoh Format Penulisan RPI :

Rancangan Pendidikan Individu

Nama : ………………………… Tarikh Lahir :…………………………..

Kategori Ketidakupayaan : ……………………………. Diagnosis : …………………………….

Tarikh Mula : ………………………… Tarikh Semak : ……………………….

Pengetahuan Sedua Ada :

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Matlamat Jangka Panjang :
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Kekuatan / Minat :
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Isu Utama :
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

OBJEKTIF STRATEGI PENILAIAN CATATAN

PENGAJARAN DAN
PEMBELAJARAN
 LANGKAH 4 - PEREKODAN

TUGAS DAN TANGGUNGJAWAB:

 pencatat RPI perlu merekod berkaitan aktiviti intervensi yang

telah dilaksanakan kepada MBK.

 disemak setiap 2 minggu di mana semua guru mata pelajaran

bersama pencatat RPI perlu berkumpul dan membincangkan
progres MBK.

 pencapaian selepas dua (2) minggu dibincang dan direkodkan.

 teruskan intervensi sekiranya MBK tidak menampakkan

perubahan dalam tempoh masa tersebut dengan guru perlu
mengubah kepada aktiviti yang baru.

 sekiranya MBK tersebut telah menampakkan perubahan yang

positif dalam aktiviti intervensi yang diberikan, pencatat
RPI boleh mengubahnya kepada isu utama yang
seterusnya.
PERSEDIAAN AWAL UNTUK SIDANG KEDUA

A. Persediaan awal untuk Sidang Kedua ( penilaian ) iaitu:

memo dalaman kepada pentadbir, pencatat RPI, guru kelas dan

guru bimbingan kaunseling / kaunselor sekolah.

surat panggilan ibu/bapa atau penjaga.

surat panggilan kepada terapis (3PK) ( jika perlu ).

surat panggilan pegawai pendidikan khas daerah ( jika perlu ).

surat panggilan pegawai kebajikan daerah ( jika perlu ).

persediaan tempat bersidang.

persediaan lain-lain untuk sidang pertama bersama

ibu/bapa/penjaga MBK seperti juru bahasa isyarat
 LANGKAH 6 -
SIDANG KEDUA (PENILAIAN)
FUNGSI DAN TUGAS SIDANG KEDUA ( Penilaian )
 penyediaan RPI yang telah lengkap berdasarkan ISU UTAMA bagi
setiap orang murid yang telah DIPERSETUJUI bersama dalam
SIDANG PERTAMA.
 Memaklumkan kepada ibu bapa / penjaga berkaitan
pencapaian anak mereka dan untuk mendapatkan persetujuan
bersama berkaitan perkara seperti berikut:
• isu utama telah selesai atau tidak dapat diselesaikan.
• mendapatkan keputusan sama ada isu utama perlu
diteruskan dengan isu utama yang sama atau tukar kepada isu
kedua bersesuaian dengan kaedaan semasa MBK tersebut.
• ulang proses 4 (Pelaksanaan RPI) dan 5 (Perekodan) sehingga
berakhir tahun persekolahan.
• sekiranya semua isu utama atau kecil MBK telah
selesai maka RPI boleh ditamatkan apabila murid ke Program
Pendidikan Inklusif (PPI) penuh dan mengambil peperiksaan
awam.
CONTOH ILUSTRASI SIDANG KEDUA ( PENILAIAN )

IBU/BAPA/
PENCATAT
PENCATAT
IBU/BAPA/
PENJAGA
PENJAGA
RPI
RPI

GURU
GURU
KELAS
KELAS

GURU
GURU
BESAR
BESAR MEJA
GURU
GURU B&K/
B&K/
KAUNSELOR
KAUNSELOR

PKPK TERAPIS
TERAPIS
PKPK //
PENYELARAS (Jika
(Jika perlu
perlu ))
PENYELARAS

MEMAKLUMKAN KEPUTUSAN
LAMPIRAN
 LAMPIRAN D
Contoh Surat Panggilan Mesyuarat Pelaksanaan
[ KEPALA SURAT SEKOLAH

Rujukan Kami:
Tarikh : ……………
Seperti Senarai Edaran,
Tuan / Puan,

MESYUARAT PELAKSANAAN RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI)

Dengan segala hormat perkara di atas adalah dirujuk.

2. Dimaklumkan bahawa Program Pendidikan Khas Integrasi akan membincangkan intevensi bagi murid berkeperluan khas (MBK) dalam
Rancangan Pendidikan individu.
3. Sehubungan dengan itu, pihak sekolah ingin menjemput tuan / puan untuk hadir ke mesyuarat di atas sepertimana ketetapan berikut :
Tarikh :
Masa :
Tempat :
• Kerjasama dan keprihatinan tuan / puan amat dihargai oleh pihak sekolah.

Sekian, terima kasih.

BERKHIDMAT UNTUK NEGARA

Saya yang menjalankan amanah,

................................................
( )
Pengetua/Guru Besar
 LAMPIRAN C

CONTOH SURAT PERSETUJUAN IBU/BAPA/PENJAGA UNTUK PELAKSANAAN RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI)

Alamat Ibu / Bapa / Penjaga

.......................................................
......................................................
..................................................... . Tarikh :..................................
...........................................................................................................................................................................................................................................

Kepada,
Pengetua/Guru Besar
.....................................................
.....................................................
.....................................................
Tuan/Puan,
PERSETUJUAN IBU/BAPA/PENJAGA UNTUK PELAKSANAAN RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI)

Dengan segala hormatnya perkara di atas adalah dirujuk.

•Dimaklumkan bahawa saya……………………….. ibu / bapa / penjaga kepada ………………. Bersetuju dengan pelaksanaan Rancangan Pendidikan
Individu yang dijalankan terhadap anak saya bagi tujuan meningkatkan keberkesanan pembelajarannya sepertimana yang telah diperjelaskan kepada
saya.
•Kerjasama daripada pihak tuan saya ucapkan ribuan terima kasih.

Sekian.

Yang benar.
....................................
( )
 CONTOH FORMAT PENULISAN RPI
Rancangan Pendidikan Individu
Mata Pelajaran : …………………………
Nama MBK : ……………………………. Tarikh Lahir :…………………………..
Kategori Ketidakupayaan : ……………………………. Diagnosis : …………………………..
Tarikh Mula : …………………………… Tarikh Semak : …………………………..

Pengetahuan Sedia Ada :

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Matlamat Jangka Panjang :

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Kekuatan / Minat MBK :

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Isu Major / Utama :

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

OBJEKTIF STRATEGI PENGAJARAN PENILAIAN CATATAN

DAN PEMBELAJARAN
 SENARAI AHLI JAWATANKUASA
RANCANGAN PENGAJARAN INDIVIDU ( RPI )
PERINGKAT SEKOLAH DI PROGRAM PENDIDIKAN KHAS INTEGRASI (PPKI )

1. Pengetua / Guru Besar Pengerusi

2. Penolong Kanan Pentadbiran Naib Pengerusi

3. Pkanan /Penyelaras Program Pendidikan Khas Setiausaha

4. Ahli Jawatankuasa RPI:

4.1 Guru Pendidikan Khas

4.2 Ibu /Bapa / Penjaga

4.3 Pakar Terapi

4.5 Pembantu Pengurusan Murid ( PPM )

 PIHAK TERLIBAT / KHIDMAT SOKONGAN

1. Penolong Kanan Pendidikan Khas (PKPK)

2. Guru Kelas

3. Guru Mata Pelajaran

4. Ibu / bapa/ penjaga / ahli keluarga

5. Pentadbir sekolah

6. Pengamal perubatan

7. Pusat Perkhidmatan 3PK

•Jurupulih pertuturan
•Jurupulih anggota
•Jurupulih carakerja
•Ahli psikologi pendidikan

8. Guru Bimbingan&Kaunseling / Kaunselor

9. PPD ( Jika perlu )

10. JPN (Jika perlu)

11. JKM

12. Ngo Berkaitan

 CONTOH PENULISAN RANCANGAN PENDIDIKAN INDIVIDU (RPI) MANUAL
PROGRAM PENDIDIKAN KHAS INTEGRASI :……………………………………

Nama: Ali bin Zam TarikhLahir : Tarikh Mula: Tarikh Semak:

19 Mac 2013 2. 2. 2019 2.05.2019
Kategori Kurang Upaya : Masalah Pembelajaran Diagnosis : SIndrom Down
Umur : 7 tahun
Isu Utama : Tidak boleh memberitahu apabila hendak ke tandas
Pengetahuan Sedia Ada Boleh mendengar arahan mudah
Matlamat Jangka Panjang Dapat memberitahu apabila hendak membuang air kecil atau air besar
Kekuatan / Minat Suka mendengar muzik
Bahan Bantu Mengajar Kad perkataan dan kad gambar
OBJEKTIF STRATEGI PENGAJARAN DAN PENILAIAN CACATAN
PEMBELAJARAN
Jangkamasa : 3 bulan
Murid akan dapat : 1. Lawatan ke tandas 1. Soal jawab lisan .
1.Memaklumkan 1.1 Guru membawa murid ke 2. Maklumat daripada guru Mata
apabila perlu ke tandas di kelas dan sekolah Pelajaran berdasarkan Isu
tandas 1.2 Latihan memberitahu apabila utama yang sama.
hendak ke tandas. 3. Latihan amali bermula dari
a. Guru membimbing murid 12.03 2019 hingga 21.05.2019
menggunakan perkataan
mudah
b. Guru membimbing murid
menggunakan isyarat
tangan
c. Latihan amalli ke tandas

Tandatangan Ibu /Bapa /Penjaga : Di Semak Oleh : Tandatangan Ibu/Bapa/Penjaga :

…………………………………… …………………… …………………………………………..
( ) ( ) ( )
Tandatangan Guru : Di Sahkan Oleh : Tandatangan Guru :
………………………….. ……………………. ……………………………
( ) ( ) ( )
Tarikh Sidang Pertama : Tarikh Sidang Kedua :
……………………………….. ……………………………..
 CONTOH SENARAI SEMAK RPI

Nama: Ali bin Zam Tahun : 1 Gemilang Komponen : Pengurusan Diri

Kemahiran Item Kemahiran Yang Diuji Boleh Sedang Sudah Catatan

Menguasai Menguasai Menguasai
3.1 Memaklumkan apabila perlu ke tandas. / /
3.1.1 Mengetahui lokasi tandas. /
3.1.2 Boleh menunjukkan arah tandas. /
3.1.3 Boleh membezakan tandas dan bilik-bilik lain. /
3.1.4 Boleh menyatakan apabila perlu ke tandas. /
3.1.5 Boleh memberi isyarat apabila perlu ke tandas.
3.1.6 Boleh melakonkan aksi secara lisan apabila perlu Tidak diuji
ke tandas.
3.1.7 Boleh melakonkan bersama rakan. Tidak diuji
3.1.8 Boleh membiasakan diri ke tandas setiap hari /
selepas rehat.
3.1.9 Boleh ke tandas bersama rakan selepas waktu /
rehat.
3.3 Menama dan mengenal jenis tandas dan alatan. /
3.3.1 Boleh menyebut alatan di dalam bilik air Tidak diuji
(berdasarkan gambar)
3.3.2 Boleh menyebut alatan di dalam bilik air Tidak diuji
(berdasarkan gambar)
3.3.3 Boleh menamakan gambar yang ditunjukkan. Tidak diuji
3.3.4 Boleh menyebut semula kedua-dua tandas. /
3.3.5 Boleh menunjukkan tandas cangkung atau duduk. /
3.3.6 Boleh mengecam lokasi mangkuk tandas. /
3.3.7 Boleh mengecam bentuk paip air ( pili ) /
3.3.8 Boleh mengetahui bentuk paip air ( pili ) /
3.3.9 Mengetahui lokasi paip air dan hos air. /

Pangakuan Pencatat RPI : ............................................... Disemak : ......................................

Tarikh : ...............................
 RPI
BUKAN RPT ATAU RPH
TETAPI
SALING BERKAITAN