Seramik Sırların Hazırlanmaları

• Renksiz sırlarla beraber renkli bulunan sırlar da

yer almaktadır. Renk dengesini göz önünde
bulundurarak seramik üstüne boyama
yapılması gerekmektedir. Yerleştirme
uygulaması ya ürünün batırılması veya sırın
akıtılması ile olmaktadır. Günümüzde sırların
oluşturulması endüstriyel olarak
gerçekleştirilmekte, üretim tam olarak
otomatik olarak yapılmaktadır.
• Yüksek kaliteli şekilde sır üretmek farklı faktörlerin bir
araya getirilerek uyum içerisinde olması gerekmektedir.
Özellikle artistik sırların oluşturulması konusunda kalitede
üretim elemanlarının bir arada bulunması ile geçekleşir.
Bu konuda ilerlemek için sır denemeleri gerçekleştirmek,
pişirim atmosferi homojen olan fırınlar üzerinde pişirim
yapmakla mümkün hale gelmektedir. Seramik üretim
uygulamasının her geçen gün hızla ilerlediği bu dönemde
gelişmeleri incelemek gerekmektedir. Sır hazırlama
yöntemlerini öğrenmek, renk verici maddeleri doğru
şekilde kullanmak son derece önemlidir.
 Temel Noktalar
• Sır içinde kullanılacak olan hammaddeler, değirmenler
üzerinde uzun bir zaman isteyen yas öğütme içerisinde
öğütülüyordu. Sıvı halde yer alan karışım, bez üzerinden
süzülür, çökmeye bırakılır ve daha sonra ise üstünde yer
alan fazla su atılırdı. Kursun oksit nedeniyle turuncu ve
kırmızı olarak bulunan sır karışımı için bir bağlayıcı
gerekir. İran’da bu bağlayıcı genel olarak kitre olarak yer
alırdı. Kütahya’da ise un kullanılıyordu. Günümüzde
Kütahya’da ustalar fazla olarak bulunan sırı bıçak ya da
süngerle temizleyerek eksik kalan yerleri fırça ile
doldurur.
• Elle yapılacak olan sırlama uygulaması çok
dikkat gerektiren işlemlerden oluşmaktadır.
Mamul yüzeyinde sır dağılım uygulamasının
her tarafında aynı olması önemlidir. Aynı
ürünlerin seri şekilde sırlanmasında
otomasyona dayalı sırlama sistemleri
kullanılır..
• Kullanılacak olan sırlama yöntemi ürünün
kalitesini etkileyebilmektedir. Yüksek kaliteli
ürünleri oluşturmak pek çok faktörün bir araya
getirilerek bir uyum oluşturulmalıdır. Genel
olarak aynı renk tonları üzerinde sırların elde
edilmesi değişmeyen kalite koşullarında üretim
elemanlarının bir bulunması gerekmektedir. Bu
konuda başarılı olmak uygun sırlama yöntemini
seçerek hatasız sırlama yapabilirsiniz
 Seramik Sırlama Yöntemleri
• Fırça ile sırlama: Adından da anlaşılacağı gibi sırrın objeye bir
fırça yardımıyla sürülmesi işlemidir. Çok basitmiş gibi
görünmekle beraber en zor tekniklerden bir tanesi
 Doldur boşalt yöntemi: 

• Bu yöntem, içinde boşluk olan şişe, kase , bardak gibi

objelerde uygulanıyor, objenin dışını başka bir
yöntemle sırlamamız gerekiyor..
• Objenin iç hacmi kadar sırrı dolduruyor ve uygun süre
(sırrın yoğunluğuna göre değişir) bekleyip geri
boşaltıyoruz. Elimizde yeterli miktarda sır olması ve
boşaltırken ağız kısmından sırrın aşağılara doğru çok
fazla akmaması önemli.
 Daldırma yöntemi: 
• Objeyi sırrın içine daldırıp yeterli süre beklettikten sonra geri
çıkartıyoruz ve sırlama bitti.Objemizi sırrın içinden çıkardıktan
sonra, son damlanın iz yapmaması için objeyi iyice sallıyoruz,
yine de iz olursa sır kuruduktan sonra silistre ile yavaşça
fazlalığı alabiliriz Bu yöntemi kullanacak olanlar objelerinin alt
kısmına vazelin sürmeyi unutmasın yoksa obje fırın rafına
yapışıp kalır. Bir de objenin sırrın içinde ne kadar süre kalacağı
yine sırrın yoğunluğuna göre değişiyor aman dikkat..
 Akıtma yöntemi
• Akıtma ile sırlamada, öncelikle turnetimizin üzerine derin bir
kap yerleştiriyoruz. Ardından bu kap üzerine arasında boşluk
kalacak şekilde çıtalarımızı veya elimizde varsa hazır bir
ızgarayı yerleştiriyoruz. Sırlanacak olan objeyi bu ızgaranın
üzerine koyduktan sonra bir yandan turneti sabit bir hızla
döndürürken bir yandan da iyice karıştığından emin
olduğumuz sırrı objenin üzerine yine sabit hızla
döküyoruz. Böylelikle sırrın objenin her yerine eşit gelmesini
sağlamış oluyoruz. 
 Püskürtme yöntemi:

• Hazırlanan sır bu yöntem için özel tasarlanmış bir

aparat yardımıyla obje üzerine püskürtülüyor. Burada
kalınlık kontrolü tamamen aparatı kullanan kişiye
kalmış durumda. 
Bugün tahminimce sırrın yoğunluğu ve homojen olması püskürtmeyi
etkileyen en önemli faktörlerdir diye tahmin ediyorum.
 Baloncuk yöntemi:
• Kullanacağımız sırrı bir kap içersine alıyoruz ve içerisine bulaşık
deterjanı ekliyoruz. Bir pipet yardımıyla karışımı köpürtüp objenin
üzerine bu köpüklerin akmasını sağlıyoruz. Köpükler zamanla
patladıklarında obje üzerinde baloncukların izleri kalıyor. Sonrasında
üzerine renkli veya renksiz transparan bir sır uyguluyoruz.Piştikten
sonra köpüklerin izleri güzel bir görüntü oluşturuyor. Bu izlerin
belirgin olması için genelde koyu renkli sırlar tercih ediliyor. Dikkat
edilmesi gereken bir diğer nokta ise köpürtülen sırrın akıcı bir sır
olmaması, aksi durumda pişerken şekli bozulacağından transparan
sır altına uygulanabilen sır altı veya aynı özelliklerdeki sırların
uygulanması önemli.
• Hzırlayan VE Sunan :Mehmet Sahit Oğuz
• Bölüm: Cam ve Seramik
• Beni Dinlediğiniz için Teşekürler