2Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ

ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ
ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ:
Η Ηλιούπολη είναι προάστιο
στο νοτιοανατολικό τμήμα του
λεκανοπεδίου της Αθήνας στις
νοτιοδυτικές παρυφές του
Υμηττού, με υψόμετρο 210
μέτρων. Αποτελεί Δήμο της
Περιφέρειας Αττικής και μέρος
του Μητροπολιτικού
Συγκροτήματος της Αθήνας.
2. ΙΣΤΟΡΙΑ

Αρχαιότητα

Στην αρχαιότητα, η περιοχή

ήταν γνωστή ως Δήμος
Ευωνύμου. Ο Δήμος πήρε το
όνομά του από τον Ευώνυμο
-γιό του Ουρανού και της
Γαίας- και αποτελούσε έναν
από τους εκατό Δήμους της
αρχαίας Αθήνας.
Κρατήρας από τα ευωνύμεια,
κατασκευασμένος σε εργαστήριο
των Τραχώνων το 725 πΧ, από
την συλλογή του Μητροπολιτικού
Μουσείου Τέχνης, Νέα Υόρκη.
3. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

 Αδιάλειπτη θα μπορούσε να θεωρηθεί και η συνέχεια

των λατρευτικών τελετών στα σπήλαια και στα δάση
του Υμηττού που, από την προϊστορία μέχρι το τέλος
του δωδεκαθέου, απευθυνόταν στο βουκολικό
Απόλλωνα, στον Πάνα και τις Νύμφες.

 Στους αιώνες που ακολούθησαν, τα παγανιστικά ιερά

έδωσαν τη θέση τους στα χριστιανικά μοναστήρια και
προσκυνήματα που διατηρούνται ως τις μέρες μας.

 Ο Πάνας και νύμφη

Νύμφες και κύκνοι του Heinrich Tischbein 1817/20
4. ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΑ ΣΤΟΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ

Ένα από αυτά τα

χριστιανικά προσκυνήματα
είναι το εκκλησάκι του
Άγιου Γεώργιου και το
ασκηταριό του, που
σώζονται ακόμα στον
περίβολο του ιερού ναού
Αγίων Κωνσταντίνου και
Ελένης. Το ίδιο επίσης
αναπαρίσταται σε κάρτες
της αττικής από την
περίοδο της τουρκοκρατίας.
5. ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΣΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ

Με την πάροδο των αιώνων, η

περιοχή ακολουθεί την πορεία
της πόλεως των Αθηνών.
Παρακμάζει προοδευτικά,
ερημώνει, γίνεται έρμαιο
ληστρικών και βαρβαρικών
επιδρομών  οι κατακτητές
διαδέχονται ο ένας τον άλλο:
Βυζαντινοί, Φράγκοι,
Καταλανοί, Βενετσιάνοι,
Τούρκοι
6. ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ

 Σε χάρτες της Αττικής της περιόδου της

τουρκοκρατίας στην περιοχή αυτή
καταγράφεται ο οικισμός Καράς με
φρέαρ (πηγάδι) καθώς και χώρους
χριστιανικής λατρείας. Το περιβόλι γύρω
από αυτό το πηγάδι υπήρχε μέχρι τα μέσα
της δεκαετίας του 1960
 Οι κάτοικοι αυτού του οικισμού ήταν
κυρίως γεωργοί και κτηνοτρόφοι, σχεδόν
μέχρι τη δεκαετία του 1960
6. ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ

 Αφέντης της ευρύτερης περιοχής στην διάρκεια της

Τουρκοκρατίας ήταν ο Καρρά Αλή, ο οποίος άφησε το
στίγμα του ονοματίζοντας το μέρος, που αποτελούσε
τσιφλίκι του.
 Το 1830, με την Ανεξαρτησία, οι μέχρι τότε Τούρκοι
ιδιοκτήτες του, πούλησαν το "τσιφλίκι Καρά" στον
Νικόλαο Καπετανάκη και τον Γαετάνο Μοράλια.
 Όχι μόνο κατά την τελευταία περίοδο της τουρκοκρατίας
αλλά και μετέπειτα, η ιδιοκτησία του πάλαι ποτέ
τουρκικού τσιφλικιού άλλαξε αρκετούς ιδιοκτήτες.
7. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ

 Σε πρώτη φάση, στην

περιοχή
κατασκευάστηκαν κυρίως
εξοχικές κατοικίες
μεγαλοαστών με κήπους
και ανεμόμυλους. Η
περιοχή "Λόφος
Γερμανού" πήρε το όνομά
της από την οικία ενός
Γερμανού που υπήρχε
εκεί προπολεμικά.
7. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΑ ΝΕΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ
8. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ-
ΑΡΧΗ ΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

 Οι πρώτοι που ζήτησαν να εγκατασταθούν μόνιμα

στην περιοχή ήταν Μικρασιάτες πρόσφυγες, το
1923.
 Έτσι, η περιοχή αρχίζει να
μεταμορφώνεται/εξελίσσεται από εξοχικό –
παραθεριστικό σε αστικό κέντρο.
8. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ-
ΑΡΧΗ ΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ, ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ
ΟΝΟΜΑ

Το τωρινό όνομά του ο Δήμος το οφείλει στους πρώτους

επιχειρηματίες ιδιώτες που δημιούργησαν αυτό το σύγχρονο
προάστιο οι οποίοι ήταν Αιγυπτιώτες (Έλληνες από την
Αίγυπτο).
Ειδικά, «πατέρας» του ονόματος είναι ο Δρανδάκης (γόνος
κρητικής οικογένειας από το Ρέθυμνο, που σπούδασε στην
Ηλιούπολη του Καΐρου).
Αυτός με την εταιρία "Ελληνική Εταιρία Αστικών και
Αγροτικών Συνοικισμών - Δρανδάκης Πάγκαλος και Σια"
αγόρασε από τον Αλέξιο Νάστο 1.030 στρέμματα τα οποία
και οικοπεδοποίησε.
Έτσι, έδωσε στο καινούριο προάστιο το όνομα της αρχαίας
αιγυπτιακής πόλης Ηλιούπολης
8. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ
8. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ
8. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ
8. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΟ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ-
Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΜΙΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

 Με νομοθετικό
διάταγμα στις 16
Οκτωβρίου 1928, η
Ηλιούπολη, που
απαριθμούσε γύρω
στους 600 μόνιμους
κατοίκους, έγινε
κοινότητα, με πρώτο
κοινοτάρχη το
βιομήχανο Θεόδωρο
Παλαμίδα.
9. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΕ ΦΑΣΗ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ

 Το 1927 αγοράστηκαν δύο

λεωφορεία, τα οποία
άρχισαν δρομολόγια
καθημερινά για την
εξυπηρέτηση των
απασχολουμένων με τα
δημόσια έργα, των κατοίκων
και των επισκεπτών-
υποψήφιων αγοραστών
οικοπέδων.
Λεωφορείο από Αθήνα για Ηλιούπολη την
δεκαετία του 1960
9. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΕ ΦΑΣΗ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ

 Γύρω στο 1930 η

Ηλιούπολη οργανώθηκε
καλύτερα ως κοινότητα
και άρχισε να
αναπτύσσεται.
 Τότε δεν υπερέβαινε
τους 1400-1500
μόνιμους κατοίκους.
 9. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΕ ΦΑΣΗ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ
ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ και ΥΔΡΕΥΣΗ

 Οι ανάγκες για ηλεκτροφωτισμό της

κοινότητας τα πρώτα χρόνια καλύφθηκε
από ιδιωτική επιχείρηση.
 Τα εγκαίνια της μονάδας
ηλεκτροφωτισμού έγιναν την Τρίτη, 5
Αυγούστου 1948.
 Την περίοδο εκείνη, δεν υπήρχε νερό
στα σπίτια. Υπήρχαν όμως πολλά
τρεχούμενα νερά, ρέματα (με
σημαντικότερα τους 2-3 κλάδους του
ρέματος της Πικροδάφνης), πηγές και
μια δεξαμενή ψηλά στην πλαγιά του
βουνού που τροφοδοτούσε τον
πληθυσμό μέρα παρά μέρα.
 Επίσης υπήρχε και ένας νερόμυλος
κοντά στη λεωφόρο Πρωτόπαππα
 10. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ΕΞΗΝΤΑ

 Το 1964 η Ηλιούπολη έγινε δήμος.

 Κατά την περίοδο της Δικτατορίας,
αποχαρακτηρίστηκε - με καταφανή παραβίαση της
τότε οικιστικής ανάπτυξης - μεγάλη συνορεύουσα
δασική έκταση του Υμηττού, που αποτέλεσε τον
οικισμό «Αστυνομικά».
 11. Η ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ ΣΗΜΕΡΑ

Σήμερα, ο Δήμος της Ηλιούπολης έχει έκταση περίπου 12.700

στρέμματα,
Από αυτά, τα 5.700 είναι δάση και τα 7.000 είναι αστική έκταση
που καλύπτει ο οικισμός (πλατείες, δρόμοι, κατοικίες κ.λ.π.).
Το μέσο υψόμετρο της περιοχής είναι 150μ.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 78.153 μόνιμους
κατοίκους
Η Ηλιούπολη είναι ο 28ος μεγαλύτερος πληθυσμιακά Δήμος της
χώρας
 12. ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η παρουσίαση αυτή έγινε στο πλαίσιο των

Βιωματικών δράσεων και του μαθήματος
της τοπικής ιστορίας από τους μαθητές του
τμήματος Γ’2 του 2ου Γυμνάσιου Ηλιούπολης.
Συμμετείχαν οι ακόλουθοι μαθητές:
Αλεξοπούλου Ελλη-Αρτεμις, Ανδρικόπουλος Νικόλαος, Αργυρόπουλος Γεώργιος, Βασιλόπουλος
Αριστείδης, Γαϊτανοπούλου Κωσταντίνα, Γερόλυμος Ιωάννης, Γεωργακόπουλος Δημήτριος,
Γουμενάκη Χρυσούλα, Δημητροπούλου Φλωρεντία, Δήμου Παύλος, Δρακόπουλος Πέτρος-
Απόστολος, Ζαμπάρας Γεώργιος, Κάκου Αικατερίνη, Κανταλέα Ιωάννα, Καραβαγγέλη Ευαγγελία,
Κοβάνη-Σάββα Ελένη, Κονδύλης Ιωάννης, Παπαγιάννης Βασίλειος, Ροκανάς Κωνσταντίνος,
Σκανδάλη-Αμπαρτζάκη Γεωργία, Σταμάτης Μιχαήλ, Στρωματιά Ανδριάννα, Στρωματιάς Μάριος.
Σημαντική ήταν η βοήθεια του διευθυντή του σχολείου κ. Ιωσήφ Αρμάου καθώς και των
συναδέλφων
Θ. Βάκα και Θ. Κεφαλά
Τους Ευχαριστώ όλους
Ο υπεύθυνος καθηγητής
Ελευθέριος Δάφνος Εικαστικός