You are on page 1of 48

KIYMETLİ EVRAK

HUKUKU
Yrd. Doç. Dr. Nejat AZARKAN
OLAY
Diyarbakır Diclekent semtinde bulunan bir apartmanın sahibi olan Mehmet, yıllar
içinde yağmur ve güneş etkisi ile sıvası dökülen binasının dış cephesinin tümüyle
boyanması amacıyla 01.02.2016 tarihinde Bağlar semtinde dış cephe boyama işi ile
uğraşan Ahmet’e başvurur. Binayı yerinde görmek amacıyla Diclekent’e gelen Ahmet
binayı inceler ve bu işi 50.000 TL karşılığında 2 ay içinde yapabileceğini ifade eder.
Taraflar kendi aralarında anlaşır. Mehmet bir nezaket gereği olarak Ahmet’i Bağlar’da
bulunan dükkana arabayla bırakmayı teklif eder ve Ahmet’in teklifi kabul etmesi ile
yola çıkarlar. Yolda bir kaza meydana gelir ve Mehmet yaralanır. Olayın verdiği şoku
üzerinden henüz atamamış olan Mehmet, öleceğini düşünür ve kimseye borçlu kalarak
ölmek istemediğini ifade eder ve hemen oracıkta atletini çıkararak, atlet üzerine
kanıyla «işbu bono karşılığında 01.04.2016 tarihinde Ahmet’e Diyarbakır’da 50.000
TL ödeyeceğim» ibaresini yazar ve imzalar. Mehmet daha sonra hastaneye kaldırılır
ve yapılan tedavi neticesinde tekrar sağlığına kavuşur. Bu arada Ahmet, 01. 05. 2016
tarihinde elindeki kanlı atlet ile Mehmet’e başvurarak bono bedelinin kendisine
ödenmesini talep eder. Mehmet, binanın dış cephesinin boyanmadığını ileri sürerek
ödeme yapmayı reddeder. Bunun üzerine Ahmet, icra dairesine başvurarak Mehmet
aleyhine icra takibi başlatır.
KIYMETLİ EVRAK
Tanımı Önemli Notlar

TTK Madde 645: Kıymetli evrak öyle 1. Evrak kelimesi, Arapça «varak»
senetlerdir ki, bunların içerdikleri hak, kelimesinden türemiş olup, günümüz
senetten ayrı olarak ileri sürülemediği gibi Türkçesi ile «belge» anlamına gelir.
başkalarına da devredilemez
2. HMK m. 199’dan da anlaşılacağı üzere
her belge senet değildir ama her senet bir
Unsurları belgedir.
• Kıymetli evrak bir senettir 3. Senet veya belge, üzerinde bir
• Kıymetli evrak bir hakkı içerir düşüncenin yazılı olarak açıklandığı
• Kıymetli evrak zilyetliği esas alır cisimlerdir.
4. Kayıtsız ve şartsız bir borç ikrarını içeren
HMK Madde 199: Uyuşmazlık konusu senedin yazılı olması gerekir ama kağıt
vakıaları ispata elverişli yazılı veya basılı dışındaki materyalin kullanılması suretiyle
metin, senet, çizim, plan, kroki, fotoğraf, de senet yaratılabilir
film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ile
5. Borçlunun iradesinin anlaşılabilmesi
elektronik ortamdaki veriler ve bunlara
kaydıyla senedin hangi dilde yazıldığının
benzer bilgi taşıyıcıları bu Kanuna göre
bir önemi yoktur.
belgedir.
SENEDİN İMZALANLANMASI
Elektronik İmza Kanunu Türk Ticaret Kanunu
Madde 5: Güvenli elektronik imza, elle MADDE 1526: Poliçe, bono, çek, makbuz
atılan imza ile aynı hukukî sonucu doğurur. senedi, varant ve kambiyo senetlerine
Kanunların resmî şekle veya özel bir benzeyen senetler güvenli elektronik imza
merasime tabi tuttuğu hukukî işlemler ile ile düzenlenemez. Bu senetlere ilişkin
banka teminat mektupları dışındaki teminat kabul, aval ve ciro gibi senet üzerinde
sözleşmeleri, güvenli elektronik imza ile gerçekleştirilen işlemler güvenli elektronik
gerçekleştirilemez imza ile yapılamaz.

GEREKÇE: Güvenli elektronik imza Borçlar Kanununda düzenlenmiştir. Ticaret hukuku


açısından açıklık getirilmesi gereken husus, kıymetli evrakta güvenli elektronik imzanın
kullanılıp kullanılamayacağıdır. Hüküm olası tartışmaları ortadan kaldırmak amacıyla
öngörülmüştü. Birinci fıkrada adları verilerek gösterilmiş senetler üçüncü fıkrada öngörülen
tüzük yürürlüğe girene kadar güvenli imza ile düzenlenemez, bu imza ile kambiyo taahhüdüne
girilemez, kambiyo işlemi yapılamaz. İkinci fıkrada birinci fıkrada konulan kuraldan istisna
edilen senetler gösterilmiştir. Konişmentonun birinci fıkradan istisna edilmesinde Comite
Maritime International'in düzenleme ve tavsiyeleri rol oynamıştır. Diğerleri kıymetli evrak
olmadıkları için istisnaya dahil edilmişlerdir.
KIYMETLİ EVRAKIN SINIFLANDIRILMASI
OLAY
T.C Garanti Şube Kodu Çek Tutarı Keşide Yeri ve Tarihi
Bankası A.Ş 1234 Sinop 1500.000 TL İstanbul, 04.09.2016

Bu çek karşılığında hamiline yalnız 1.500.000 (birmilyonbeşyüzbin) TL ödeyiniz.

Müşteri Hesap No: 6001 012 34 56 Mehmet Çiçek


Çek No: 6100 İmza

İstanbul’da yapılan bir müzayedede Picasso’nun ünlü bir tablosu satışa çıkarılmıştır. Açık artırma
esnasında verilen teklif 1.3 milyon TL’ye kadar yükselmiştir. Müzayedeyi yöneten Ahmet, «1.5
milyon teklif eden var mı?» diye bağırırken olaydan habersiz bir şekilde müzayede salonuna giriş
yapan Mehmet, arka sıralarda oturan arkadaşı Cemal’i selamlamak için elini kaldırmış, el
kaldırıldığını gören Ahmet ise teklif verildiğini sanarak tablonun 1.5 milyon TL bedel karşılığında
Mehmet’e satıldığını ilan etmiştir. Amacının teklif vermek olmadığını belirtmesine rağmen bu
itirazı dinlenmeyen Mehmet mecburen çek defterini çıkararak 1.5 milyon TL tutarlı bir çek
hazırlayıp, müzayedeyi düzenleyen şirkete vermiştir. Şirket bir süre sonra çeki elden Mustafa’ya
teslim etmiş, çek tutarını tahsil etmek için bankaya giden Mustafa’ya çekin karşılıksız olduğu
söylenmiştir. Mustafa bunun üzerine Mehmet aleyhine icra takibi başlatmıştır.
KIYMETLİ EVRAKIN SINIFLANDIRILMASI
1- Düzenlendikleri Kanun Açısından
• Düzenlendikleri Türk Ticaret Kanunu: Kambiyo senetleri
Kanun Açısından (poliçe, bono, çek), Hisse senedi,
1- İlmühaber, Kupon ve talon, İntifa senedi,
Tahvil, Makbuz senedi ve varant,
konişmento, Taşıma senedi.
Sermaye Piyasası Kanunu: Varlığa dayalı
• Temsil Edilen Hak menkul kıymet, yatırım fonu katılma
belgesi, depo sertifikası, hisse senedi ile
Açısından
2- değiştirilebilir tahvil, oydan yoksun hisse
senedi, katılma intifa senedi, banka bonosu
ve banka garantili bonolar, kıymetli maden
bonoları, finansman bonosu, gayrimenkul
sertifikası, kar ve zarar ortaklığı belgesi,
kara iştirakli tahvil.
• Devir Şekli Açısından
Türk Medeni Kanunu: İpotekli borç
3- senedi, İrat senedi, rehin makbuzu, rehinli
tahvil
2- Temsil Edilen Hak Açısından 3- Devir Şekli Açısından
Alacak/Borç Senetleri: Kambiyo senetleri
(poliçe, bono, çek), varlığa dayalı menkul
kıymet, banka bonosu ve banka garantili
bonolar, finansman bonosu, rehinli tahvil,
kupon ve talon, tahvil, ipotekli borç senedi,
irat senedi. 1- Emre Yazılı
Senetler
Ortaklık/Katılma Senetleri: Hisse senedi,
ilmühaber, oydan yoksun hisse senedi,
intifa senedi, yatırım fonu katılma belgesi,
hisse senedi ile değiştirilebilir tahvil, 2- Nama Yazılı
katılma intifa senedi, kara iştirakli tahvil, Senetler
kar ve zarar ortaklığı belgesi, gelir ortaklığı
senetleri.

Emtia Senetleri: Makbuz senedi, varant, 3- Hamiline Yazılı


emre yazılı taşıma senedi, rehin makbuzu, Senetler
konişmento, emre yazılı olmayan taşıma
senedi, depo sertifikası, gayrimenkul
sertifikası, kıymetli maden bonoları.
1- Emre Yazılı Senetler
T.C Garanti Şube Kodu Çek Tutarı Keşide Yeri ve Tarihi
Bankası A.Ş 1234 Sinop 15.000 TL Sinop, 04.09.2016

Bu çek karşılığında Ahmet Yılmaz veya emrühavalesine yalnız 15.000 (onbeşbin)


TL ödeyiniz.

Müşteri Hesap No: 6001 012 34 56 Mehmet Çiçek


Çek No: 6100 İmza

Tanımı Emre Yazılı Düzenlenebilecek Senetler


Kural: Kural olarak bütün kıymetli evrak
Belirli bir kişinin adına yazılı olup da, emre türleri emre yazılı olarak düzenlenebilir.
kaydını içeren veya kanunen böyle sayılan İstisna: Bazı Kanun ve tebliğlerde emre
kıymetli evraktır. yazılı olamayacağı öngörülen kıymetli evrak
düzenlenmiştir.
Çeşitleri Örnek: Hisse senetleri, ilmühaber, kupon ve
talon, kurucu intifa senetleri, katılma intifa
1- İradi Emre Yazılı Senetler senetleri, ipotekli borç senetleri, irat
2- Kanuni Emre Yazılı Senetler senetleri, yatırım fonu katılma belgeleri
2- Nama Yazılı Senetler
T.C Garanti Şube Kodu Çek Tutarı Keşide Yeri ve Tarihi
Bankası A.Ş 1234 Sinop 15.000 TL Sinop, 04.09.2016

Bu çek karşılığında Ahmet Yılmaz ‘a yalnız 15.000 (onbeşbin) TL ödeyiniz.

Müşteri Hesap No: 6001 012 34 56 Mehmet Çiçek


Çek No: 6100 İmza

Tanımı Nama Yazılı Düzenlenebilecek Senetler


Belli bir şahıs namına yazılı olup da onun Kural: Kural olarak bütün kıymetli
emrine kaydını ihtiva etmeyen ve kanunen de evrakların nama yazılı şekilde düzenlenmesi
emre yazılı senetlerden sayılmayan kıymetli mümkündür.
evrak nama yazılı senet sayılır.
İstisna: Sermaye Piyasası Kanunu ve buna
Şartları dayalı olarak çıkarılan tebliğlerde, bazı
menkul kıymetin nama yazılı olarak
1- Belirli bir kişinin adına düzenlenmesi düzenlenemeyeceği hükme bağlanmıştır.
2- Emrine kaydını içermemesi
3- Kanunun emre yazılı senet sayılmaması Örnek: depo sertifikası, banka bonosu,
4- Kanunen emre yazılı senetlerde açıkça finansman bonosu, altın, gümüş ve platin
“emre olmadığı” veya “nama yazılı” bonosu ile banka garantili bonolar” nama
olduğunun belirtilmesi yazılı olarak çıkarılamazlar.
3. Hamiline Yazılı Senetler
T.C Garanti Şube Kodu Çek Tutarı Keşide Yeri ve Tarihi
Bankası A.Ş 1234 Sinop 15.000 TL Sinop, 04.09.2016

Bu çek karşılığında hamiline yalnız 15.000 (onbeşbin) TL ödeyiniz.

Müşteri Hesap No: 6001 012 34 56 Mehmet Çiçek


Çek No: 6100 İmza

Tanımı Hamiline Düzenlenebilecek Senetler


Hamiline (hamile) yazılı senetler, senedin
metninden veya şeklinden, hamili kim ise o 1- Kambiyo senetlerinden sadece çek
kişinin hak sahibi sayılacağı anlaşılan hamiline düzenlenebilirken, poliçe ve bono
kıymetli evraktır. nama veya emre yazılı olabilir.

Özellikleri
2- Hamiline yazılı hisse senedi
1- Hamiline yazılı senetlerde, borçlu senedi çıkarılabilmesi için, şirket ana sözleşmesinde
ibraz eden kişinin hak sahibi olup olmadığını bu yönde bir hüküm bulunması ve pay
bedellerinin tamamen ödenmiş olması
araştırmakla yükümlü değildir. gerekir.
2- Borçlu, kural olarak senedin herhangi bir
hamiline ödeme yaparak borcundan kurtulur.
KIYMETLİ EVRAKIN DEVRİ
KIYMETLİ EVRAKTA DEF’İLER
Tanımı: Kıymetli evrakta borçlunun ödemeden kaçınmasına olanak sağlayan haklı nedenlere
def’i adı verilir.

Türleri 1- Hükümsüzlük Def’ileri

Kıymetli evrakın geçersiz olduğuna ilişkin



Senedin Hükümsüzlüğüne iddiaları içeren def’iler hükümsüzlük
1- İlişkin Def’iler
def’ileri olarak adlandırılır. Bu def’iler
herkese karşı ileri sürülebilir.
Türleri

a. Mutlak Def’iler: Herkesin herkese karşı



Senedin metninden ileri sürebildiği def’ilerdir. Örneğin: Ciro
2- zincirinin kopuk olması, senetteki şekil
Anlaşılan Def’iler
eksikliği, senede şart eklenmiş olması
b. Nisbi Def’iler: Sadece ilgili kişinin
herkese karşı ileri sürebildiği def’ilerdir.
Örneğin: İmza taklidi veya sahte imza
atılmış olması, senette tahrifat yapılmış
3- ●
Kişisel Def’iler olması, yetkisiz temsilcinin işlem yapması,
imza sahibinin ehliyetsiz olması
2- Senet Metninden Anlaşılan Def’iler 3- Kişisel Def’iler

Tanımı: Senedin geçersizliğine ilişkin Tanımı: senet metninde yer almayan ancak
olmamakla birlikte, senede bakan herkesin senedin düzenlenmesi sırasında ortaya çıkan
görüp anlayabileceği türden def’ilerdir ve bazı özel durumlara ilişkin kaçınma
herkese karşı ileri sürülebilirler. nedenleridir.

Özelliği: Herkese karşı ileri sürülebilirler Özelliği: Sadece taraflar arasında ileri
sürülebilir, senedi devralan iyiniyetli üçüncü
kişilere karşı ileri sürülemezler.

Örnek: Vadenin henüz gelmemiş olması, Örnek: Borcun ifa edilmiş olması, irade
zamanaşımı, talep edilen tutarın senetle fesadı halleri, hatır senedi.
uyuşmaması
OLAY

Diyarbakır’da ticaret ile uğraşan Ahmet ticari hayatın bir gereği olarak X
Bankasına başvurmuş ve tarafına çek verilmesini talep etmiştir. Gerekli
araştırmaları yapan banka, Ahmet adına bir çek hesabı açmış ve kendisine bir
çek defteri teslim etmiştir. Çek defterini teslim alan Ahmet işyerine dönerken
yolda yürürken sağ arka cebine yerleştirmiş olduğu çek defterini düşürmüş, o
esnada yoldan geçen Mehmet defteri yerde görüp almıştır. Cemal ile bir satım
sözleşmesi yaparak mal satın alan Mehmet, borcunu ifa etmek amacıyla yerde
bulduğu çek defterini kullanmış ve Cemal’e 500.000 TL bedelli bir çek
vermiştir. Cemal, çeki bankaya ibraz etmiş ve bedeli talep etmiştir. Bu arada
Ahmet bankaya başvurarak durumu izah etmiş, çek bedelinin ödenmesini talep
ederek çekin iptali için mahkemeye başvurmuştur.
KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI
TTK MADDE 651- (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline
karar verilebilir. (2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet
üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.

GEREKÇE Madde 651: Madde aynen 6762 sayılı Kanunun 563 üncü maddesinden alınmış
olup, doğrudan kaynak İsv. BK m. 563’dür. Maddede (ve Tasarının diğer maddelerinde yer
alan) “zayi” ve “ziya” kelimeleri yerine Öztürkçe bir kelime konulmamıştır. Bunun sebebi,
her iki kelimenin tüm anlamlarını içerecek uygun bir karşılığının bulunamamasıdır. “Zayi”
ve “ziya” kelimelerine sözlükler esas itibarıyla “yitmiş, mahvolmuş” anlamlarını
vermektedir. Yargıtay ise yiten (kaybolan), yırtılan, okunamayacak kadar tahrip olan, elden
herhangi bir şekilde çıkan (meselâ, kuyuya düşen, çıkarılamayan, rüzgarda uçan) senetleri
“zayi” olmuş senet olarak kabul ediyor. Bu kelime yerine “yiten” kelimesinin kullanılması
halinde, kavramın dar yorumlanabileceğinden, “yiten, elden çıkan, harap olan” şeklinde
birden çok kelimenin bir arada kullanılmasının da kanun diline uymayabileceğinden endişe
edilmiştir. “Zayi” bir kelime değil, anlambilim yönünden anlam yüklü bir kavram olarak
değerlendirilmiştir. Medenî Kanunda da bu tür kelimelerin aynen korundukları saptanmıştır.

İptal Şartları: a) Senedi zayi olması b) Senetteki hakkın varlığını sürdürmesi c) Zayi
sırasında veya ziya ortaya çıktığında hak sahibi olunması ve nihayet d) Zayi olan senet
zilyetliğini yeniden kazanmanın mümkün olmaması
KAMBİYO SENETLERİ
OLAY
Henüz lise 2. sınıfta olan 17 yaşındaki Ahmet, kötü arkadaşlar edinmiş ve kumar oyunlarına
merak sarmıştır. Ünlü bir mafya babası olan Mehmet’e ait kaçak kumar salonuna giden Ahmet,
burada kumar oynamış ve yaklaşık 500.000 TL borçlanmıştır. Mehmet, borcun bir hafta içinde
ödenmesi için bir hafta süre tanımış ve borcun belirtilen sürede ödenmemesi durumunda
Ahmet’i ölümle tehdit etmiştir. Korku ve panik içinde çare arayan Ahmet, arkadaşı Cemal’e ait
bir çek defterini gizlice ele geçirmiş, defterden bir yaprak kopararak üzerini doldurmuş ve
Cemal’in imzasını taklit etmek suretiyle 250.000 TL bedelli çeki düzenlemiştir. Borçlanılan
bedelin yarısına tekabül eden çeki yeterli görmeyen Mehmet’in sıkıştırmalarına daha fazla
dayanamayan Ahmet, bir çek yaprağı daha kopararak üzerini doldurmuş ve 250.000 TL bedelli
ikinci çeki kendi imzası ile imzalayarak Mehmet’e teslim etmiştir. Ahmet tarafından kendisine
verilen çekleri alan Mehmet, çekleri bir borcuna binaen, tüm bu olan bitenden habersiz
arkadaşı Murat’a çeklerin arkasını imzalamak suretiyle ciro yoluyla devretmiştir. Murat, çekleri
süresi içinde bankaya ibraz etmiş ama çekler karşılıksız çıkmıştır. Murat çek bedellerini tahsil
etmek amacıyla, birinci çekin altında imzası bulunan Cemal aleyhine takip başlatmış ise de,
Cemal çek altındaki imzanın kendisine ait olmadığını, imzanın sahte olduğunu belirterek
ödeme emrine itiraz etmiştir. Bunun üzerine ikinci çekin altında imzası bulunan Ahmet
aleyhine takip başlatan Murat, Ahmet’in, «çeki düzenlediği tarihte 17 yaşında olduğu» itirazı
ile karşılaşmıştır. Son çare olarak çekleri kendisine devreden Mehmet aleyhine takip başlatan
Murat, bu kez de Mehmet’in, «ilk çekteki imza sahte ise, çekin geçersiz olduğu» ve «ikinci çek
bedelinin ise kumar borcu, başka bir ifade ile, eksik borç olduğu» itirazı ile karşılaşmıştır. Ne
yapacağını şaşıran Murat avukata başvurmuştur.
Kambiyo Senetlerinin Özellikleri Kambiyo Senedi Türleri

1- Kambiyo senetleri kanunen emre yazılı


senetlerdendir. 1- ●
Poliçe
2- Kambiyo senetleri içerdiği hak açısından
para alacağını içeren senetlerdir.
3- Kambiyo senetlerinde hak senetle birlikte
doğar. Yani hakla senet iç içedir.
2- ●
Bono
4- Alacaklar özel bir takip yoluyla tahsil
edilebilir.(kambiyo senetlerine özgü haciz
yolu)
5- Müteselsil borçluluk ilkesine tabidir.
Senette imzası olan herkes kendinden sonraki
3- ●
Çek
herkese karşı zincirleme sorumludur

Kambiyo Senetlerinde Ehliyet

TTK MADDE 670: Sözleşme ile borçlanmaya ehil olan kişi, kambiyo senetleri ile
borçlanmaya da ehildir.
KAMBİYO SENETLERİNE HAKİM İLKELER

1- Özel Şekil Şartlarına Tabi Olma İlkesi

2- İmzaların Bağımsızlığı İlkesi

3- Mücerretlik İlkesi

1- Özel Şekil Şartlarına Tabi Olma İlkesi


MADDE 671: Poliçe, a) Senet metninde “poliçe” kelimesini, senet Türkçe’den başka bir dille
yazılmışsa, o dilde poliçe karşılığı olarak kullanılan kelimeyi, b) Belirli bir bedelin ödenmesi
hususunda kayıtsız ve şartsız havaleyi, c) Ödeyecek olan kişinin, “muhatabın” adını, d)
Vadeyi, e) Ödeme yerini, f) Kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adını, g) Düzenlenme
tarihini ve yerini, h) Düzenleyenin imzasını, içerir.
MADDE 672: 671 inci maddede yazılı unsurlardan birini içermeyen senet ikinci ilâ dördüncü
fıkralarda yazılı hâller dışında poliçe sayılmaz.
2- İmzaların Bağımsızlığı İlkesi 3- Mücerretlik İlkesi
TTK MADDE 677: Bir poliçe, poliçe ile TTK MADDE 687: Poliçeden dolayı kendisine
borçlanmaya ehil olmayan kişilerin başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki
imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan
imzalarını veya imzalayan ya da adlarına doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri
imzalanmış olan kişileri herhangi bir başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki,
sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile
imzaların geçerliliği bundan etkilenmez. borçlunun zararına hareket etmiş olsun.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 07.12.2004 Tarih ve E. 2004/20680 K. 2004/25278 Sayılı


Kararı: TTK'nun 589. maddesinde "Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan
kimselerin imzasını, sahte imzaları, mevhum şahısların imzalarını yahut imzalayan veya
namlarına imzalanmış olan şahısların herhangi bir sebep dolayısı ile ilzam etmeyen imzaları
taşırsa, diğer imzaların sıhhatine bu yüzden halel gelmez" hükmü getirilmiştir. Bu nedenle
ciranta kendi imzasını inkar etmediğine göre çek bedelini ödemekle yükümlü olup, keşideci
imzasının geçerli olmadığı yolundaki itirazı dinlenemez. İmza sahte bile olsa ciranta olan
borçlu kendi imzasından sorumludur. TTK'nun 692/6. maddesi ve fıkrasında aynen "çeki çeken
kimsenin ( keşidecinin ) imzasını" zorunlu kılmıştır. Anılan maddede sadece imzadan söz
edilmiş keşideci adının yazılması ve imzanın adı yazılı kişiye ait olması koşul olarak kabul
edilmemiştir. Bu nedenle çekte keşide imzasının bulunması yeterli olup bu imzanın keşideciye
ait olup olmaması, çek vasfına etkili olmaz.
POLİÇE
OLAY
Diyarbakır, 04.09.2016

İşbu poliçe karşılığında Ahmet Yılmaz veya emrühavalesine en kısa zamanda


Ankara’da yalnız 1.500.000 (birmilyonbeşbin) TL ödeyiniz.

Ayşe Demir Mehmet Çiçek


Adana İstanbul
İmza

Ankara’da ikamet etmekte olan tacir Ahmet, İstanbul’da bir mağaza işleten Mehmet’e
1.500.000 TL değeri olan mal satmış ve satış bedeli olarak Mehmet tarafından kendisine
yukarıda gösterilen poliçe verilmiştir. Hukuk bilgisinden mahrum olan Ahmet poliçeyi almış
ve bedeli tahsil etmek üzere Ayşe Demir isimli şahsı aramaya başlamış ancak yaptığı
araştırmalar sonucunda şahsın iki yıl önce vefat ettiğini öğrenmiştir. Müteveffa Ayşe’nin tek
mirasçısı olan Cemal, poliçe bedelini ödemek zorunda olmadığını, kaldı ki, ödemek zorunda
olsa bile, poliçenin vadesinin henüz gelmediğini iddia ederek ödemekten imtina etmiştir.
Ahmet senet bedelinin tahsili için iyi bir avukat aramaktadır.
Poliçenin Ön Yüzü
Diyarbakır, 04.09.2016

İşbu poliçe karşılığında Ahmet Yılmaz veya emrühavalesine Ankara’da yalnız


1.500.000 (birmilyonbeşyüzbin) TL ödeyiniz.

Ayşe Demir Mehmet Çiçek


Adana İstanbul
İmza

Poliçenin Arka Yüzü (Ciro)


Fatma Çalışkan'a ödeyiniz
Ahmet Yılmaz (imza)
Hasan Doğru’ya ödeyiniz
Fatma Çalışkan (imza)
Ali Toprak’a ödeyiniz
Hasan Doğru (imza)
Şeyma Karaca’ya ödeyiniz
Ali Toprak (imza)
POLİÇE

Keşideci çok gizli bir karakterdir. O kadar gizlidir ki kıymetli evrak hukuku alanında karşımıza
çıkan bir insan evladı olmasına rağmen bir Allah'ın kulu da kitabında "baba bak, keşideci
şudur, şu işe yarar, insandır, yenmez... vb." şeklinde bir açıklamada bulunmamıştır. Özellikle
ticaret hukukuna giren hocalardan tanım öğrenmeniz ise imkansızdır. (Ekşi Sözlük)

Poliçe İlişkisinin Tarafları

Keşideci Keşideci: Poliçeyi keşide eden, başka bir


ifade ile düzenleyen kişidir
Muhatap
Lehtar: Senet metninde senet bedelinin
kendisine ödenmesi istenen kişidir
Lehtar Muhatap: Senet bedelini kabul edip
ödemesi talep edilen kişidir

Kısaca; senedi düzenleyen (keşideci), üçüncü bir kişiye (muhatap) poliçede gösterilmiş olan
diğer bir şahsa (lehdar) veya onun emrühavalesine, senette belirtilen vadede belirli bir
meblağı ödeme emrini, kanunun aradığı şekil şartlarını yerine getirmek kaydıyla yöneltir
POLİÇENİN UNSURLARI

MADDE 671: Poliçe, a) Senet metninde “poliçe” kelimesini, senet Türkçe’den başka bir dille
yazılmışsa, o dilde poliçe karşılığı olarak kullanılan kelimeyi, b) Belirli bir bedelin ödenmesi
hususunda kayıtsız ve şartsız havaleyi, c) Ödeyecek olan kişinin, “muhatabın” adını, d)
Vadeyi, e) Ödeme yerini, f) Kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adını, g) Düzenlenme
tarihini ve yerini, h) Düzenleyenin imzasını, içerir.

Zorunlu Alternatif Zorunlu İhtiyari


Unsurlar Unsurlar Unsurlar
Poliçe Kelimesi Keşide Yeri Vade
Belirli Bir Bedelin Ödenmesini İçeren Ödeme Yeri
Kayıtsız Şartsız Havale

Muhatabın Adı Soyadı


Lehdarın Adı Soyadı
Keşide Tarihi
Keşidecinin imzası
POLİÇENİN ZORUNLU UNSURLARI
Poliçe Kelimesi Belirli Bir Bedelin Ödenmesini İçeren
Kayıtsız Şartsız Havale

1- Senet metninde, poliçe kelimesinin 1- Poliçe bir havale emri içermelidir. Hukuki
bulunması şarttır. yönden havale, bir kimsenin kendi hesabına,
diğer bir kimseye nakit ya da kıymetli evrak
2- Senedin diğer unsurları tamam olmasına veya buna benzer şeyler vermeye üçüncü bir
rağmen poliçe sözcüğü yer almazsa Emre kişiyi yetkili kılmasıdır.
yazılı kaydını taşımak kaydıyla bu bir Emre
yazılı havale olur 2- Bedel para ile gösterilmelidir. Aksi
takdirde belge poliçe sayılmaz
3- Senet, Türkçe’den başka bir dil ile
yazılmışsa o dilde poliçe karşılığı olarak 3- Bedel kayıtsız şartsız olmalıdır. Aksi
kullanılan kelimenin bulunması gerekir (Bill takdirde poliçe geçersiz olur 
of Exchange, Wechsel, Lettre de Change).
4- Bedel gösterilirken rakam ile yazı
arasında uyuşmazlık olursa yazıya itibar
4- Senet birden fazla dilde yazılmış ise, edilir 
«ödeyiniz» kelimesi hangi dilde yazılmış ise,
«poliçe» kelimesinin de o dilde yazılması 5- Eğer rakam veya yazı olarak yazılmış iki
gerekir. bedel çelişirse en az olan ait ibadet edilir.
POLİÇENİN ZORUNLU UNSURLARI

Muhatabın Adı Soyadı Lehdarın Adı Soyadı


1- Lehtarın gerçek veya tüzel kişi olduğu
1- Muhatap gerçek veya tüzel kişi olabilir açık açık yazılmalıdır. Poliçe hamiline yazılı
tüzel kişi ise mutlaka unvanı yazılmalıdır  olarak düzenlenemez.

2- Ayrıca muhatap yazılan kişinin var 2- Lehtarın isminin yazılması yeterli olup
olmasına veya gerçek olmasına gerek yoktur gerçekten öyle bir kişinin mevcut olup
olmaması önemli değildir

Keşide Tarihi Keşidecinin İmzası


1- Keşide tarihi esaslı unsur olup poliçede yer 1- İmza zorunlu bir unsurdur ve yokluğu
almaması poliçeyi geçersiz kılar durumunda poliçe geçersiz olur
2- Keşide tarihi açık belirli ve mümkün 2- İmza mekanik şekillerde atılamaz
olmalıdır.
3- İmzayı atan kişi yoksa veya imza
3- Keşide tarihinin gerçeği yansıtması sahteyse poliçe geçerliliğini korumaya
gerekmez yalnızca senet de yer alması devam eder . Ancak bu ilgililer tarafından
yeterlidir. bir defi olarak ileri sürülebilir.
POLİÇENİN ALTERNATİF UNSURLARI

Keşide Yeri Ödeme Yeri

1- Keşide yeri poliçenin zorunlu unsur 1- Ödeme yeri senet metninin içerisinde
değildir.  Eğer yazılacaksa, senedin sağ üst açıkça yazılabilir 
köşesine, keşide tarihinden önce gelecek
şekilde yazılır.
2- Ödeme yeri senet metninin içerisinde
açıkça yazılmamışsa muhatabın adının
yanındaki adres ödeme yeri olarak kabul
2- Keşide yeri yazılmamışsa keşidecinin edilir
imzasının yanında yazan yer düzenleme
yeri olarak kabul edilir.

3- Ancak eğer orada da adres yoksa poliçe


3- Ancak eğer orada da keşide yeri geçersiz sayılır
yazılmamışsa poliçe geçersiz sayılır
OLAY

Diyarbakır,14.03.2016
İşbu poliçe karşılığında 14.03.2017 tarihinde Ankara’da Ahmet Yılmaz emrine yıllık
% 9 oranında faizi ile birlikte 50.000 TL (Ellibin) ödeyiniz. (Ödememeden dolayı sorumlu
değilim)

Mehmet Yağmur Ercan Aslan


(İmza)
2015 yılında aralarında yapılan bir satım sözleşmesi nedeniyle Mehmet Yağmur’dan
50.000 TL alacaklı olan Ercan Aslan, 14.03.2016 tarihinde Ahmet Yılmaz ile yaptığı
bir başka satım sözleşmesi nedeniyle yukarıda gösterilen poliçeyi hazırlamış ve
alacağın var olduğunu tüm belgeleri ile ispat ederek poliçeyi Ahmet Yılmaz’a
teslime etmiştir. Alacağın var olduğunun ispat edilmiş olmasına güvenerek poliçeyi
teslim alan Ercan Aslan elindeki senet ile 27.05.2016 tarihinde Mehmet Yağmur’a
başvurmuştur. Mehmet Yağmur poliçeyi kabul etmediğini beyan etmiştir. Bunun
üzerine Ercan Aslan’a giden Ahmet Yılmaz, bu kez de, Ercan Aslan’ın «alacağın
varlığı ispatlı olduğuna göre bu poliçenin ödenmemesinden ben sorumlu değilim»
şeklindeki iddiası ile karşılaşmıştır. Ahmet Yılmaz iyi bir avukat aramaktadır.
POLİÇENİN İHTİYARİ UNSURU

Vade poliçenin esaslı şekil şartı değildir . Eğer vade yazılacaksa, senedin üst orta veya sol üst
köşesine yazılır. Vade yazılmamışsa poliçe görüldüğünde vadeli kabul edilir.

Belirli Vadeli Poliçeler: Belirli bir tarihin


1- ●
Belirli Vadeli Poliçeler vade olarak öngörüldüğü poliçelerdir.
Örneğin: 22.04.2016
Keşide Tarihinden Belli bir Gün Sonra
Vadeli Poliçeler: Poliçede gösterilmesi
zorunlu olan keşide tarihinden belli bir süre

Keşide Tarihinden Belli bir
2- sonra vadeli poliçelerdir. Örneğin: Keşide
Gün Sonra Vadeli Poliçeler
tarihinden 3 ay sonra
Keşide Tarihinden Belli bir Gün Sonra
Vadeli Poliçeler: Poliçenin muhatap

Keşide Tarihinden Belli bir tarafından görüldüğü tarihten belli bir süre
3- Gün Sonra Vadeli Poliçeler sonra vadeli poliçelerdir. Örneğin:
Görüldükten 3 ay sonra
Görüldüğünde Vadeli Poliçeler: Üzerinde
herhangi bir vade bulunmayan poliçelerdir.

Görüldüğünde Vadeli Bu tür poliçeler muhatap tarafından
4- görüldüğü anda senedin vadesi gelmiştir.
Poliçeler
VADELİ POLİÇE ÖRNEKLERİ
Diyarbakır,14.03.2016

İşbu poliçe karşılığında 15.06.2016 tarihinde Ankara’da Ahmet Yılmaz emrine 50.000
TL (Ellibin) ödeyiniz

Mehmet Yağmur Ercan Aslan


(İmza)
Diyarbakır,14.03.2016

İşbu poliçe karşılığında keşide tarihinden 3 ay sonra Ankara’da Ahmet Yılmaz emrine
50.000 TL (Ellibin) ödeyiniz

Mehmet Yağmur Ercan Aslan


(İmza)
Diyarbakır,14.03.2016

İşbu poliçe karşılığında görüldükten 3 ay sonra Ankara’da Ahmet Yılmaz emrine 50.000
TL (Ellibin) ödeyiniz

Mehmet Yağmur Ercan Aslan


POLİÇEYE YAZILABİLECEK DİĞER İHTİYARİ KAYITLAR
Faiz Kaydı Sorumsuzluk Kayıtları
1- Poliçeye faiz kaydı konulması 1- Keşideci, poliçenin kabul edilmemesinden
mümkündür. ve ödenmemesinden sorumludur (TTK m.
679)
2- Faiz şartı sadece «görüldükten belli bir
süre sonra vadeli poliçeler «ile 2- Poliçenin kabul edilmemesinden veya
«görüldüğünde vadeli poliçelere» yazılabilir ödenmemesinden korkulduğu hallerde «kabul
3- Belirli tarihli poliçeler ile keşide edilmemeden sorumlu değilim» veya
tarihinden belirli bir süre sonra vadeli «ödememeden dolayı sorumlu değilim»
poliçelere faiz kaydı konulamaz. Kanuni şeklinde kayıtların poliçeye konulduğu
yasağa rağmen bu tür poliçelere faiz kaydı görülmektedir.
konulursa, senet geçerli olur ancak faiz
kaydı yazılmamış kabul edilir (TTK m. 675) 3- Keşideci «kabul edilmemeden dolayı
sorumlu olmayacağı« kaydını koyabilir ama
4- Faiz kaydı senede konulmuş ise, faiz «ödememeden sorumlu olmayacağı
oranının da poliçede gösterilmesi gerekir, «yönünde poliçeye koyduğu kayıtlar
aksi takdirde faiz şartı yazılmamış sayılır yazılmamış sayılır (TTK m. 679)
(TTK m. 675)
4- Poliçeyi ciro yoluyla devralan cirantalar
5- Başka bir gün belirtilmediyse, faiz keşide ise hem kabul edilmemeden hem de
gününden itibaren işler (TTK m. 675) ödememeden dolayı sorumlu olmayacakları
kaydını poliçeye yazabilirler
OLAY

Diyarbakır,14.03.2016
İşbu poliçe karşılığında 14.03.2017 tarihinde Ahmet Yılmaz emrine 50.000 TL
(Ellibin) ödeyiniz.
Cüneyt Arkın Ayşe Demir
Kabul Ediyorum Ayşe Demir

Fahrettin Cüreklibatur

Diyarbakır’da ikamet eden tacir Ayşe Demir, sinema sanatçısı Cüneyt Arkın üzerine yukarıda
görülen poliçeyi çekmiş ve poliçeyi lehdar Ahmet Yılmaz’a vermiştir. Aynı gece, Ahmet
Yılmaz’ın arabasının camını kıran hırsız Mehmet, arabanın torpido gözünde bulunan poliçeyi
alarak kayıplara karışmıştır. Aradan iki ay geçer ve hırsız Mehmet poliçeyi Cüneyt Arkın’a
götürür ve kabule arz eder. Cüneyt Arkın poliçeyi kabul eder ve kabul beyanının altını gerçek
ismi ile imzalar. Vadeden önce hırsız Mehmet yakalanır ve poliçe polis tarafından Ahmet
Yılmaz’a teslim edilir. Ahmet Yılmaz vadesi gelen poliçeyi süresi içinde ödeme için Fahrettin
Cüreklibartur’a ibraz eder. Fahrettin Cüreklibatur ise, poliçeyi her ne kadar kabule etmiş olsa
da poliçenin bir hırsız tarafından kabule arz edildiğini, bu hususu bilmeden poliçeyi kabul
ettiğini, kaldı ki; poliçenin Cüneyt Arkın üzerine çekildiğini ileri sürerek ödemeden
kaçınmıştır. Ahmet Yılmaz iyi bir avukat aramaktadır.
POLİÇEDE KABUL
İbraz Yeri Amacı
TTK Madde 691: Poliçenin kabul için ibraz 1- Muhatabın poliçeyi vadesinde ödeyeceği
yeri, muhatabın ikametgahıdır.  hususundaki irade beyanını senet üzerinde
yazı ile tespit ettirmek
Şekli 2- Muhatabı, kendisi üzerine çekilen poliçenin
tedavüle çıktığı hususunda haberdar etmek
TTK Madde 695: Kabul beyanı poliçe 3- Muhatabın, vade günü yapacağı ödeme için
üzerine yazılır ve “kabul edilmiştir” veya hazırlık yapmasına imkan vermek
buna eş anlamlı başka bir ibareyle ifade edilir
ve muhatap tarafından imzalanır. Muhatabın, Fonksiyonu
poliçenin ön yüzüne yalnız imzasını koyması Muhatap, poliçeyi kabul etmekle bedelini
kabul hükmündedir. vadede ödemeyi taahhüt etmiş olur (TTK m.
698) Başka bir ifade ile, muhatap kabulden
Sınırlandırılması önce poliçeden sorumlu olmaz. 
TTK Madde 696: Kabul, kayıtsız şartsız Sorumluluğunun Doğduğu An
olmalıdır; fakat muhatap kabulü poliçe Muhatabın sorumluluğunun doğduğu an kabul
bedelinin bir kısmı ile sınırlayabilir. (2) için imza attığı an değil, kabul edilen senedin
Kabul beyanı, bundan başka noktalarda kabule arz edene teslim edildiği andır (TTK
poliçe içeriğinden farklı olursa, poliçe kabul m. 699)
edilmemiş sayılır
POLİÇEDE KABULE ARZ
KABULE ARZ SÜRESİ
Muhatap Kabul Etmek Zorunda mı? Muhatap Poliçeyi Kabul Ederse
Muhatap keşideciye gerçekte borçlu olsa bile Kabul, muhatabı poliçe ilişkisine sokan ve
poliçeyi kabule zorlanamaz. Ancak haksız onu poliçenin asıl borçlusu haline getiren
yere kabul etmemiş ise, keşideci, muhataptan soyut bir yükümlenmedir. Muhatap, poliçeyi
kambiyo dışı ilişkiye dayanarak tazminat kabul etmekle bedelini vadede ödemeyi
isteyebilir. taahhüt etmiş olur.

Muhatap Poliçeyi Kabul Etmezse

Muhatap Poliçeyi Muhatap hiçbir şekilde poliçeyi kabul etmek


Kabul Ederse zorunda değildir. Muhatabın poliçeyi kabul
etmemesi durumunda hamil, müracaat
borçlularına (keşideci, lehtar, cirantalar, aval
verenler vs.) başvurma hakkına sahiptir.
Muhatap Poliçeyi Ancak bunun için süresinde kabul etmeme
Kabul Etmezse prestosunun çekilmesi gerekir.

Kabul Etmeme Protestosu


1- Kabul etmeme protestosunun, kabule arz için belirli olan süre içinde ve noter kanalıyla
çekilmesi gerekir.
2- Kabul için ibraz sorumluluğu varsa hamil poliçeyi süresi içinde ibraz etmez ve ya protesto
çekmezse başvurma hakları düşer.
OLAY
Diyarbakır,14.03.2016

İşbu poliçe karşılığında 14.03.2017 tarihinde Ahmet Yılmaz emrine Ankara’da 50.000
TL (Ellibin) ödeyiniz.
Mehmet Yağmur Ayşe Demir
Kabul Ediyorum Mehmet Yağmur Ayşe
Demir
Hasan Yalçın’a ödeyiniz
Ahmet Yılmaz
………………ödeyiniz
Hasan Yalçın
Musa Cömert’e ödeyiniz
Fatma Çiçek

Ahmet Yılmaz yukarıda görülen poliçeyi ciro + teslim yolu ile Hasan Yalçın’a
devretmiş, Hasan Yalçın ise isim yazmadan poliçeyi ciro ederek Kemal Demir’e teslim
etmiştir. Kemal Demir poliçeyi çaldırmış ve elden ele dolanan poliçe en nihayetinde
Fatma Çiçek’e verilmiş ve kendisi de poliçeyi Musa Cömert’e ciro ve teslim etmiştir.
Musa Cömert elinde ki poliçe ile Mehmet Yağmur’a başvurmuş ise de, Mehmet Yağmur
ciro silsilesinde kopukluk olduğu gerekçesi ile ödeme yapmaktan kaçınmıştır.
POLİÇEDE CİRO

Poliçenin Devri Ciro Türleri


Poliçe kanunen emre yazılı senetlerden
olduğundan devri için Ciro + Teslim gerekir. Tam Ciro
Devir Şekli
Beyaz Ciro
Cironun, poliçe veya poliçeye ekli
''alonj''denilen bir kağıt üzerine yazılması ve
ciranta (ciro eden kişi) tarafından Tam Ciro
imzalanması gerekir (TTK m. 683) Ciro şerhinde, kime ciro yapıldığı gösterilmiş
ise tam ciro vardır..
Özellikleri
Beyaz Ciro
1- Cironun kayıtsız ve şartsız olması gerekir. Beyaz ciro ise, ciro yapılan kişinin
Cironun bağlı tutulduğu her şart yazılmamış belirtilmediği cirodur. Ya yalnızca imzayı
sayılır (TTK m. 682) veya imza ile birlikte devir ibaresini içerir
(TTK m.683/2). Böylece senet, hamiline
yazılı imiş gibi tedavül eder fakat hamiline
2- Kısmi ciro batıldır (TTK m. 682) senet haline gelmiş olmaz.
Örnekler Önemli Özellikler

Tam Ciro Örneği Ciro Zincirinde Kopukluk

Ahmet Yıldız’a ödeyiniz Ciro zincirinde bir kopukluk bulunması


halinde bu noktadan sonra diğer cirolar
Mehmet Yağmur
geçersiz olur.
Hasan Yalçın’a ödeyiniz
Ahmet Yıldız Ön Yüze Beyaz Ciro Yapılması
Ayşe Sarı’ya ödeyiniz Poliçenin ön yüzüne tam ciro yapılabilir
Hasan Yalçın ancak beyaz ciro sadece poliçenin arka
yüzüne veya alonj üzerine yapılabilir.
Poliçenin ön yüzüne beyaz ciro yapılması
durumunda, bu keşideci lehine aval sayılır.
Beyaz Ciro Örneği
Vadeden Sonraki Ciro
Ahmet Yıldız’a ödeyiniz
Mehmet Yağmur Vadenin geçmesinden sonra yapılan ciro,
………………….ödeyiniz vadeden önce yapılan bir cironun
Ahmet Yıldız hükümlerini doğurur; ancak, ödenmeme
Ayşe Sarı’ya ödeyiniz protestosundan veya bu protestonun
düzenlenmesi için öngörülmüş sürenin
Hasan Yalçın
geçmesinden sonra yapılan ciro, sadece
alacağın temliki hükümlerini doğurur (TTK
m. 690)
POLİÇEDE AVAL
Tanımı Kimler Aval verebilir
Aval, Fransızca bir kelime olup, garanti veya Aval, üçüncü bir kişi veya poliçede imzası
ödeme kefilliği anlamına gelir bulunan bir kişi tarafından da verilebilir
(TTK m. 700)
Şekli Hükümleri
1- Aval şerhi, poliçe veya alonj üzerine 1- Aval veren kişi, kimin için taahhüt altına
yazılır. Aval verene «avalist» adı verilir (TTK girmişse aynen onun gibi sorumlu olur
m. 701) (Müteselsil Sorumluluk) (TTK m. 702)
2- Aval veren kişi, poliçe bedelini ödediği
2- Aval “aval içindir” veya bununla eş
takdirde, poliçeden dolayı lehine taahhüt
anlamlı başka bir ibareyle ifade edilir ve aval
altına girmiş olduğu kişiye ve ona, poliçe
veren kişi tarafından imzalanır (TTK m. 701)
gereğince sorumlu olan kişilere karşı
poliçeden doğan haklarını iktisap eder (TTK
m. 702)
3- Kimin için verildiği belirtilmemişse aval,
düzenleyici için verilmiş sayılır (TTK m.
701)
Aval- Kefalet Farkı
4- Muhatabın veya düzenleyenin imzaları 1- Aval, tek taraflı bir irade beyanıdır;
hariç olmak üzere, poliçenin ön yüzüne atılan Kefalet ise sözleşmedir.
her imza aval şerhi sayılır. (TTK m. 701)
2- Aval’de müteselsil sorumluluk vardır;
kefalette ise bu yoktur.
OLAY

Diyarbakır,14.03.2016
İşbu poliçe karşılığında Ankara’da Ahmet Yılmaz emrine görüldükten 3 ay sonra
50.000 TL (Ellibin) ödeyiniz.
Mehmet Yağmur Ercan Aslan
(İmza)

 Ercan Aslan aralarındaki bir borç ilişkisine dayanarak Mehmet Yağmur üzerine yukarıda
görülen poliçeyi düzenlemiş ancak, poliçeyi henüz teslim etmeden ağır bir menenjit
hastalığı geçirmiş ve akıl sağlığını yitirmiştir. Birkaç gün sonra hasta ziyaretine gelen
Ahmet Yılmaz, kendisinin lehdar olarak gösterildiği poliçeyi masada görünce alıp cebine
koymuştur. Ahmet Yılmaz’ın eve getirdiği poliçeyi gören eşi Hatice Yılmaz, gereksiz bir
kağıt sanarak poliçenin ön yüzüne imza atmıştır. Ahmet Yılmaz, poliçeyi ciro ile Cemal
Yıldız’a devredip teslim etmiş, Cemal Yıldız ise poliçeyi süresi içinde kabul için Mehmet
Yağmur’a arz etmiş, Mehmet Yağmur ise -belgeleri ile ispatlamak suretiyle- Ercan Aslan
ile arasındaki borç ilişkisinin konu imkansızlığı nedeniyle batıl olduğunu ileri sürerek
poliçeyi kabul etmediğini bildirmiştir. Cemal Yıldız kime başvurmalıdır? Neden?
POLİÇEDE ÖDEME İÇİN İBRAZ
1- Poliçe kural olarak vadesinde ödenir.
2- Poliçenin hamili, vadeden önce ödemeyi kabulle yükümlü değildir
3- Vadeden önce ödeyen muhatap, bundan doğacak tehlike kendisine ait olmak üzere hareket
etmiş olur

4- Hile veya ağır bir kusuru bulunmadıkça poliçeyi vadesinde ödeyen kişi borcundan kurtulur.

ÖDEME İÇİN İBRAZ SÜRELERİ


1- Belirli Tarihli Vadeli Poliçeler: Ödeme günü veya ödeme günü takip eden iki iş günü
içerisinde ödeme için ibrazı zorunludur.

2- Keşide Tarihinden Belli Bir Süre Sonra Vadeli Poliçeler: Ödeme günü veya ödeme günü
takip eden iki iş günü içerisinde ödeme için ibrazı zorunludur.

3- Görüldükten Belli Süre Sonra Vadeli Poliçeler: Ödeme günü veya ödeme günü takip
eden iki iş günü içerisinde ödeme için ibrazı zorunludur.

4- Görüldüğünde Vadeli Poliçeler: Keşide tarihinden itibaren 1 yıl içinde ödeme için ibrazı
zorunludur
Poliçe Muhatap Tarafından Poliçe Muhatap Tarafından Kabul
Kabul Edilir se Edilmez Veya Ödenmezse

1- Poliçenin esas borçlusu kabul etmiş 1- Muhatap tarafından kabul işlemi yahut
muhataptır. ödeme yapılmadığı zaman rücu mekanizması
2- Muhatap ibraz üzerine poliçeyi kısmen işler.
yada tamamen ödeyebilir. 2- Hamil, muhatabın kabul etmemesi veya
ödememesi halinde, ciro silsilesinde
3- Muhatabın ödeme yapabilmesi için
kendisinden önce gelen kişilere, sıra
poliçenin kanunda belirtilen süreler içinde
gözetmeksizin bunlardan birisine, birkaçına
muhataba ödeme için ibraz edilmesi gerekir
veya tümüne birden poliçe bedelinin
4- Muhatap, poliçeyi öderken bunu meşru ödenmesi için başvurabilir.
hamile ödemekle mükelleftir. Bunun için de 3- Başvurma hakkının doğması ve rücu
hamilin, düzgün bir ciro silsilesi ile meşru mekanizmasının işleyebilmesi için hamilin
hamil olup olmadığını kontrol etmesi gerekir. muhataba kanunda belirtilen süreler içinde
5- Ödeyen kişi, de cirantaların imzalarının kabul etmeme veya ödememe protestolarını
geçerliliğini araştırmak zorunda değildir çekmiş olması gerekir. 
4- Hamilin başvurduğu kişi ödemede
6- İbraz üzerine poliçeyi vadesinde meşru bulunursa o da aynı şekilde kendisinden
hamile ödeyen borçlu borcundan kurtulur. öncekilere başvurur.
ÖDEME İÇİN İBRAZ PROTESTOSU
Belirli Tarihli Vadeli Poliçeler Protestonun İçeriği
Ödememe protestosunun, ödeme gününü 1- Protestoyu çeken ve kendisine protesto
izleyen iki iş günü içinde çekilmesi çekilen kişilerin adlarını veya ticaret
zorunludur. unvanlarını
Keşide Tarihinden Belli Bir Süre Sonra 2- Kendisine protesto çekilen kişinin,
Vadeli Poliçeler poliçeden doğan taahhüdünü yerine
getirmeye davet edildiği hâlde, taahhüdünü
Ödememe protestosunun, ödeme gününü
ifa etmemiş, kendisi bulunamamış veya
izleyen iki iş günü içinde çekilmesi
ticaret yerinin ya da konutunun
zorunludur.
belirlenememiş olduğuna ilişkin bir şerhi,
Görüldükten Belli Bir Süre Sonra Vadeli
Poliçeler 3- Sözü geçen davetin yapıldığı veya davet
teşebbüsünün sonuçsuz kaldığı yer ve güne
Ödememe protestosunun, ödeme gününü
ait bir şerhi
izleyen iki iş günü içinde çekilmesi
zorunludur. 4- Protestoyu düzenleyen noterin
Görüldüğünde Vadeli Poliçeler imzasını, içerir.

Ödememe protestosunun, keşide tarihinden Protestonun Şekli


itibaren 1 yıl içinde çekilmesi zorunludur. Protestonun belirtilen şekil ve surette
noterlikçe düzenlenmesi gerekir
POLİÇEDE ZAMANAŞIMI

Ödenmemiş bir poliçeden doğan haklar kanunda öngörülen sürelerin geçmesiyle


zamanaşımına uğrar.

Zamanaşımı Süreleri


Hâmilin poliçeyi kabul etmiş olan muhataba karşı açacağı
1- davalar için zamanaşımı süresi vade gününden itibaren 3 yıldır.


Hâmilin cirantalar ile keşideci ve bunlar lehine aval veren kişiler aleyhine
2- açacağı davalarda zamanaşımı süresi protesto tarihinden itibaren 1 yıldır


Ödeyen cirantanın kendisinden öne gelen ciranta, avalist ve keşidecilere
3- karşı açacağı davalar ise, ödemeyi yaptığı tarihten itibaren 6 aylık
zamanaşımı süresine tâbidir

You might also like