SOĞUTMA SİSTEMLERİ

HAZIRLAYAN : FİRDEVS EDİZ

MART 2021
EVAPARATOR NEDİR?

GAZ

BUHAR

SIVI
YAPILARINA GÖRE EVAPARATÖR ÇEŞİTLERİ

PLAKA VE KANATÇIK
KANATLI BORULU ÇIPLAK BORULU
BORULU
 HAVA ISI
TABAKASI TRANSFERİ
(YALITICI) YAVAŞLAR

KANATLI
BORULU İLETİM
KANATÇIK
EVAPARATÖR EKLEME
KAYBI
ÖNLEMİ

YÜZEY
ALANI
ARTTIRMA
ÇIPLAK BORULU EVAPATAÖR

AMONYOKLU VE BÜYÜK KAPASİTELİ YÜKLERDE

BAKIR BORU KÜÇÜK EVAPARATÖR

ÇELİK BORU BÜYÜK EVAPARATÖR

PLAKA VE KANATÇIK BORULU EVAPARATÖR
DONDURULMUŞ
ÜRÜN
DÜŞÜK MUHAFAZASI
SICAKLIKTAKİ
KÜÇÜK DEPO
BUZDOLABI MAHALLERİ
PARALEL VEYA DONDURUCU
SERİ
GRUP VEYA
KÜMELER
SERİ ÜRETİMDE
KULLANIM ALANINA GÖRE SOĞUTMADA
KULLANILAN BUHARLAŞTIRICILAR
KATI MADDELERİ
SIVI HALDEKİ
SOĞUTUCU
MADDELERİ
EVAPORATÖRLER
SOĞUTUCU
EVAPORATÖRLER

GAZ HALDEKİ
MADDELERİ Ü
RÜ PAR ATÖR
A RAT Ö SOĞUTMAK İÇİN A E VE
P AM
E VE ŞOKL
MA KULLANILAN
ŞO KLA
EVAPARATÖRLER
SOĞUTMADA KULLANILAN YOĞUŞTURUCULAR

SU SOĞUTMALI KONDENSER HAVA SOĞUTMALI KONDENSER

Temiz suyun fazla olduğu ekonomik
kondenser tipi
Basit, ekonomik, bakım tamirlerin
kolaylığı,
EVAPORATİF KONDENSER
Çabuk kirlenme, sık arızalanma,
bakım servis güçlükleri
SU SOĞUTMALI KONDENSER

• BÜYÜK KAPASİTE GEREKTİREN SOĞUTMA SİSTEMLERİNDE

• TEMİZ SUYUN UCUZ VE BOL BULUNDUĞU YERDE
• KURULUM VE İŞLETME MASRAFLARI AÇISINDAN EN EKONOMİK
• 3-6 C SICAKLIK FARKI
HAVA SOĞUTMALI KONDENSERLER

• GAZ FAZINDAKİ SOĞUTUCU AKIŞKAN HAVA İE SOĞUTULUR

• KURULUM İŞLETME MAALİYETİ DÜŞÜK
• TABİ VE CEBRİ AKIŞLI OLARAK AYRILIR
 SU
HAVA HAREKETİ PÜSKÜRTÜLEREK
VE SU SPREYİ KONDENSER
YÜZEYİ ISLATILIR

EVAPORATİF
KONDENSERLER HAVA ETKİSİYLE
BUHARLAŞTIRICI
VE
SUYA AKTARILIR KOMPRESÖRDEN
ISI ALINIR

KONDENSER
ÜZERİNDEN SUYA
HAVAYA VE ISLAK
SERPANTİN
YÜZEYİNE
 ÇEKVALF
PRESOSTAT MANYETİK VALF
SUSTURUCULAR İŞLETMETERMOSTATI

SOGUTMADA YAĞ AYIRICI

KULLANILAN
YARDIMCI
ELEMANLAR SIVI TANKI
KURUTUCU FİLTRE
AKÜMÜLATÖR
BASINÇ DÜŞÜRÜCÜ VANA
GÖZETLEME CAMI ISI DEĞİŞTİRİCİ
SOG U T M A Ç E V R İM L E R İ
AL I SO Ğ UT MA ÇE V RİM İ
GERÇEK BUHAR SIKIŞTIRM
MA L I S O ĞU TM A Ç EV R İM İ
İDEAL BUHAR SIKIŞTIR
 SOĞUTMA ÇEVRİMİ NEDİR?
SOĞUTUCU AKIŞKAN

1-2 Kompresörde izantropik sıkıştırma

SOĞUTULACAK ORTAM
2-3 Yoğuşturucudan çevreye sabit basınçta ısı geçişi
3-4 Genleşme vanasında kısılma (basıncın düşmesi)
1-4 Buharlaştırıcıda soğutkana sabit basınçta ısı geçişi
İDEAL BUHAR SIKIŞTIRMALI SOĞUTMA ÇEVRİMİ NEDİR?

2-3 sıvı-buhar sıvı zerrecikleri kompresöre zarar verir

4-1 sıvı
Pratikte gerçekleşmez
• 1.TERS CARNOT ÇEVRİMİ
İDEAL BUHAR SIKIŞTIRMALI SOĞUTMA ÇEVRİMİ
Sabit Basınç
Doymuş Sıvı

Kızgın Buhar

Sabit Entalpi
Sabit entropi

Doymuş Buhar
Sabit Basınç
BUHAR SIKIŞTIRMALI SOĞUTMA ÇEVRİMİ NERELERDE KARŞILAŞIRIZ?
Kondenser ısının mutfak havasına geçişi

Soğutma Serpantini(dondurucu kısmı)

Isıyı aldığı yer

KLİMA

• SOGUTMA SOGUTMA MAKİNESİ

BUZDOLABI
İKLİMLENDİRME VE ISI POMPASI
GERÇEK BUHAR SIKIŞTIRMALI ÇEVRİM NEDİR?
Aşırı Soğutma ÖNCEKİ HALİ
4-5 SUB COOLİNG
1-7 SUPER HEATING
3 1 KIZGIN BUHAR
5
4

•. 6 7

Aşırı Kızdırma
SOĞUTMADA KULLANILAN GENLEŞME VALFLERİ

TERMOSTATİK GENLEŞME VALFİ

Soğutucu akışkan ve buharlaşmayı hassas şekilde kontol sağlar
Ayar kabiliyetleri otomatiğe göre üstündür.

OTOMATİK GENLEŞME VALFİ

Sabit soğutma yüklerinde
Büyük tesislere uygun değildir
ÖDEV OLARAK
İSTENEN  COOLPACK İLE R134A DİYAGRAMLARININ ÇİZDİRİLMESİ

KOMPRESÖRLER
 11.1 ÖRNEK SORU ÇÖZÜMÜ

•.
11.1 COOLPACK R134A P-H DİYAGRAMI
11.4 COOLPACK R134A P-H DİYAGRAMI
 11.4 ÖRNEK SORU ÇÖZÜMÜ
COP : 4,46 Q_e= 7,18

m_low=0,0390

W=wkomp1+wko
mp2
0,897+0,690=1,587

W_kompresör=1,6
1 kW
SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİ

FİRDEVS EDİZ
KOMPRESÖR NE İŞE YARAR?
KOMPRESÖRDE ARANAN ÖZELLİKLER
Uzun ömür,
arızasız
Kısmi çalışma
yüklerde
Değişik verim
şartlarda sabitliği
En az dönme emniyet ve
momenti güvenilirlik
Az güç birim
soğutma
SOĞUTMA ÇEVRİMİNDE KULLANILAN KOMPRESÖRLER

VİDALI KOMPRESÖR ROTARY KOMPRESÖR

SANTRİFÜJ KOMPRESÖR

SCROLL KOMPRESÖR 1-)POZİTİF SIKIŞTIRMALI KOMPRESÖRLER

2-)KİNETİK KOMPRESÖRLER
ROTARY KOMPRESÖR

EKSANTRİK BİR MİLE BAĞLI DÖNERKEN GAZI SIKIŞTIRMASI

İKİ TASARIM YAKLAŞIMIMDADIR

DÖNEN PİSTONLARI KULLANAN TİP VE HAREKET EDEN KANATÇIK

ROTARY KOMPRESÖR ÇALIŞMA PRENSİBİ
SİLİNDİR
GÖVDESİNDE EMME VE
BIÇAK Y.B BASMA BASMA
buharı D.B VALFLERİNİ BORUSUNDA
BUHARDAN SIRASIYLA N SİSTEME
AYIRIR İTİP İLETİLİR
BIRAKARAK

EKSANTRİK EMME VALFİ

BAĞLI İÇ AÇILINCA
SİLİNDİR GAZI DIŞ
EKSANTRİK SİLİNDİR
HAREKETLE ÇEKER
DÖNER
 2 ADET ARŞİMET
SPİRALİ
İÇ İÇE CEP
OLUŞTURURLAR
ÜSTEKİ SABİT ALTTAKİ
HAREKETLİ

TAMİR VE ONARIMI
SCROLL KOMPRESÖR MÜMKÜN DEĞİL
SESSİZ ÇALIŞIRLAR
AZ YER-ÇOK İŞ
 GİRİŞ AGZI AÇILIR

AKIŞKAN SIKIŞTIRILIR

SIKIŞTIRILDIKÇA
BASINÇ ARTAR
SCROLL KOMPRESÖRÜN
ÇALIŞMA PRENSİBİ BOŞALTMA AĞZINDA
TOPLANAN GAZ
BOŞALTILIR
VİDALI KOMPRESÖRLER
SÜREKLİ SOĞUTUCU BUHARLARINI ÇEKER
KOMPRESÖR VE MOTOR BİRBİRİNDEN AYRIDIR
SORUNSUZ AYARLAMA YAPILIR
MOTOR,VİDA,YAĞ AYIRICI,DEPO,FİLTRE……
TOZA VE SESE KARŞI YALITIMLIDIR.
VİDALI KOMPRESÖR ÇALIŞMA PRENSİBİ

ORTAMDAN EMİLEN
HAVA HAVA EMİŞ
FİLTRESİNE GELİR
• GEÇEN TEMİZ HAVA
HAVA SİSTEME SİSTEMDEN ÇEKİLEN
TEMİZ HAVA
YAĞ FİLTREYE BOŞALMA VALFİNDEN
GEÇİP VİDA GRUBUNA
GELİR

YAG ENJEKTE EDİLİR

• YAĞ VE HAVA
AYRIŞIMI
 MERKEZKA
Ç KUVVETİ
ETKİLİDİR

BÜYÜK
SANTRİFÜJ ROTOR
KOMPRESÖR KABI
SİSTEMLERDE YARI
HERMETİK SIK
KOMPRESÖR İÇİNDE YÜKSEK
HIZDA DÖNER
KULLANILMAKTADI
R

SANTRİFÜJ
KUVVETLERDEN
FAYDALANILIR
 SOĞUTUCU
AKIŞAKAN ÇARKIN
MERKEZİNDE
BESLENİR

HIZDAKİ KAYIP DIŞ ÇAPA

SANTRİFÜJ EK BASINÇLA BUHAR
KOMPRESÖR SONUÇLANIR ZORLANIR
ÇALIŞMA
PRENSİBİ
DİFÜZÖRE
DİFÜZÖR İÇİNDE
GİREN HAVA
GENİŞLEME
HIZINI
SAĞLANIR
KAYBEDER
SON
 USKUMRU ÖZELLİKLERİ

AVLANMA (g) 500-1000g(ort 750 g) ÖZGÜL ISI(Kj/kgK) Erime gizli

ısı(kj/kg)
SU İÇERİĞİ(%) DONMA NOKTASI(C) DONMA ÜSTÜ DONMA ALTI ……..
(%57) (-2,2 C) 2,75 1,56 190
+0,84=2,7495 kj/kgK
+0,84 =1,5582 kj/kgK Tablo(A-7)
7,392*10^(-3)m^3