TATLONG MAHAHALAGANG PAYO SA PAGSASALING-WIKA AYON KAY DR.

RUFINO
ALEJANDRO

1. Ang pangungusap ay isang pormula o malaya (free)

Halimbawa
“My father bought a new car” ay masasabing:
(1) “Ang tatay ko ay bumili ng bagong kotse”
(2) ”Bumili ng bagong kotse ang tatay ko.”
(3) Bumili ang tatay ko ng bagong kotse.”
(4) Bagong kotse ang binili ng tatay ko
(5) Ang bagong kotse ay binili ang tatay ko. (mali)

Tandaan: Sa pagsasalin ng mga pangungusap na pormula higit sa iba pa, dapat na ang mga kaisipan ang
isalin at hindi ang mga salita.
ANG PAGKAKAROON NG MARAMI AT IBA-IBANG KAHULUGAN NG ISANG
SALITANG ISINASALIN AY HINDI DAPAT IPAGWALANG-BAHALA

2. Ang Tagalog na “ Siya’y marunong” ay maaring isalin

ng “He is wise” o “He is learned” sa Ingles. Ngunit dapat
mag-ingat kung may naparagdag na isang salita o parirala
kaya gaya ng “Siya’y marunong lumangoy.” Hindi ito
maaring isalin nang “He is wise/learned to swim
sapagkat ang tamang salin nito ay “He knew how to
swim.”
3. Pagsusuri-Pakasuriing mabuti kung ang pangungusap
ay may idyomatiko o kawikaan. Ang ganitong
pangungusap ay para ring pangungusap na pormula na
diwa ang isinasalin at hindi ang mga salita.
ANG PAGSASALIN NG SALITA
Ang pinakamabuting halimbawa ay ang
mga diksiyunaryong dalawahang-wika
gaya ng English-Filipino Dictionary. May
pagkakataong ang hinihinging kahulugan
ng isinasaling salita ay literal na
kahulugan at dito ay mabisang magagamit
ang mga diksiyunaryo.

This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA

 PAGSASALIN NG MGA PARIRALA

Sa Tagalog, ang Ingles na “back and forth” ay hindi

isinasalin ng parito’t paroon kung hindi paroo’t
parito. Gayundin naman ang “sooner or later” na
hindi madali’t malaon kung hindi malao’t madali.
Ngunit hindi ito totoo sa “more or less” sapagkat
isinalin ito na humigit-kumulang at hindi kumulang-
humigit.
Ang mga salitang ito ay hindi maaaring isalin sa literal nitong kahulugan. Ang
mga sumusunod ay halimbawa ng mga salitang hindi literal ang salin.

• bungang araw = prickly heat

• bungang tulog = dreams
• maitim ang dugo = evil person
• makati ang dila = chatterbox
 TINGNAN ANG ILANG HALIMBAWA
•May mga pagkakataon na ang salitang Ingles kapag nasasamahan ng ibang salita o parirala ay
nagkakaroon ng ibang kahulugan na karaniwa’y nagiging idyomatiko na.
• Ang salitang “give” at “run”. Ang literal na kahulugan ng “give” ay ibigay, maghandog o ipagkaloob
kaya. Ngunit hindi na ganito ang kahulugan kapag:
• give thanks = magpasalamat
• to give birth to = manganak
• to give up to the enemy = sumuko sa kaaway
• give my regards to him = ikumusta mo ako sa kaniya
• give him a hand = tulungan mo siya
• to give away = ipamigay
• to give ear = pakinggan
HALIMBAWA
•Samantalang ang salitang run na literal na nangangahulugang tumakbo, umikit,umikot, magpalakad, o
mamahala ay nag-iiba na ng kahulugan kapag:
• run across = nakasalubong
• run after = habulin; tugisin
• run along = umalis ka na
• run away with = itakbo; itanan
• run for = kumandidato
• run short = kapusin; kulangin
• run over = umapaw; masagasaan; siyasatin
• 
•Dahil sa kahirapan ng pagkilala sa tunay na diwa ng pariralang idyomatiko, marami ang naligaw sa tamang salin
ng mga ito. Kung minsan naman ay nagiging katawa-tawa ang salin. Tingnan ang mga halimbawang ito.
•Orihinal: Manuel is fired.
•Maling Salin: Binaril si Manuel.
•Tamang Salin: Itinawalag sa trabaho si Manuel.
• 
•Orihinal: The flood washed out the bridge.
•Maling Salin: Ang tulay ay hinugasan ng baha.
•Tamang Salin: Tinangay ng baha ang tulay.
• 
•Orihinal: light blood
•Maling Salin: liwanag ng dugo
•Tamang Salin: magaan ang dugo
• 
•Orihinal: opened his heart
•Maling Salin: binuksan ang puso
•Tamang Salin: nagbukas ng dibdib (lalaking nag-alok ng kasal)
PAGSASALIN NG MGA PANGUNGUSAP

1. Kung ang pangungusap ay may di-tiyak na layon.

•Tingnan ang mga halimbawa

•Orihinal: I bought that ball.

•Isinalin na tukuyan ang pandiwa: Binili ko ang bolang iyan.
•Huwag: Bumili ako ng bolang iyan.
• 
•Orihinal: Lana ate that ice cream.
•Isinalin na tukuyan ang pandiwa: Kinain ni Lana ang sorbetes na iyan.
•Huwag: Kumain si Lana ng sorbetes na iyan.
 TUWIRANG LAYON- KUNG ANG PANGNGALAN ANG TUMATANGGAP SA KILOS NG
PANDIWA AT TUMUTUGON SA TANONG NA ANO.. SUMASAGOT ITO SA TANONG NA
ANO.

HALIMBAWA:

SUMULAT SI SALLY NG LIHAM SA KANYANG INA

(ANG NAGSASAD NG KILOS AY SUMULAT. SINO/ANO ANG TUMATANGGAP NG KILOS? –SI
SALLY /NG LIHAM)

DI- TUWIRANG LAYON- ITO AY PINAG-UUKULAN NG KILOS NA ISINASAAD NG

PANDIWA.
HALIMBAWA:
SIYA AY NAG-ABOT NG PERA SA MGA PULUBI. (PINAG-UUKULAN NG KILOS NA
ISINASAAD NG PANDIWA …NAG-ABOT ,
2. Kung ang pangungusap ay may isang tiyak na tuwirang layon (direct object) at isang di-
tuwirang layon (indirect object) sa isang pariralang pang-abay:
Halimbawa:
•Orihinal: I bought a ball for him.
•Isinalin na tukuyan ang pandiwa: Binili ko ang bola para sa kaniya.
•Huwag: Ibinili ko siya ng bola.
3. Kung ang pangugusap ay may isang makatuwirang di-tuwirang layon at isang di-tiyak na
tuwirang layon.

•Orihinal: I bought him a ball.

•Isinalin na tukuyan ang pandiwa: Ibinili ko siya ng isang bola.
•Huwag: Bumili ako ng isang bola para sa kaniya.
4. Kung ang pangungusap ay may isang makatuwirang di-tuwirang layon at
tiyak na tuwirang layon.
Isalin ng Balintiyak:
•Orihinal: I bought him that ball.
• Salin: Binili ko para sa kaniya ang bolang iyan.
 
 ILANG PANGWAKAS NA PAALALA
1. Tunay na may salitang Ingles na mahirap tapatan ang katumbas sa Filipino, lalo na ang mga katawagang tekniko
at pang-agham. Gayunpaman, ang mga ito’y matatapatan sa pamamagitan ng panghihiram sa iba’t ibang wikain
sa Pilipinas, sa Kastila o sa Ingles.
2. Ang pagsasalin ay kailangang maging pinakamalapit sa diwa, isipan at damdaming taglay ng orihinal. Maaaring
hindi makuhang buong-buo ang isipan o diwa sa pagsasalin ngunit pakapiliting huwag malayo, at masama na,
kung maiba pa.
3. Kung may mga bahagi na maaaring isalin nang literal, gawin ang ganito. Ang mga salita, parirala o pangungusap
na may isa lamang diwa o kahulugan ay naisasalin ng literal. Piliting kunin o gamitin ang salitang kasingkahulugan
o pinakamalapit ang kahulugan sa wikang pinagsasalinan.
4. Hangga’t magagawa, ang ginamit na mga pang-uri, pang-abay, pandiwa at pangngalan ay mapasama sa
pagsasalin bagaman at maaaring mapalipat ng kinalalagyan sa pangungusap.
5. Sundin sa pagsasalin ang kinaugaliang paraan ng pagpapahayag sa wikang pinagsasalinan alang-alang sa
makatotohan nito at sa kadudulas at ikagaganda ng pagbasa ng mga salita at pangungusap. Sa Filipino, ang ayos
ng pangungusap ay nauuna ang panaguri kaysa sa simuno na di gaya ng Ingles na laging nauuna ang simuno sa
panaguri.
6. Maari namang mula sa masa patungo sa mga taong may mataas na tungkulin sa pamahalaan.
7. Dapat na isagawa sa pamamagitan ng batas, ng sapilitang pagpapagamit ng Filipino sa lahat ng lawak at antas
ng karunungan sapagkat ito ay matatamo lamang sa pamamagitan ng aktwal na paggamit ng wika.
ARALARALIN 2 - ANG PAGSASALIN AT PAMBANSANG KAUNLARAN
ARALIN 2 - ANG PAGSASALIN AT PAMBANSANG KAUNLARAN