HIRURŠKA OBOLJENJA

KOLONA REKTUMA I ANUSA

Prof.dr Stanojević Goran

 Vrste hirurških oboljenja
1. TUMORI

2. IBD

3. OBSTRUKCIJE

4. VASKULARNA OBOLJENJA

5. DIVERTIKULOZA KOLONA

6. BENIGNI ANOREKTALNE BOLESTI

 Tumori donjeg dela GI trakta

1. BENIGNI (adenomi, leomyomi, neurofibromi,

lipomi, lymphangiomi, hemangiomi, polipi, itd).

2. MALIGNI (adenokarcinomi, planocelularni

karcinom, sarkomi, limfomi, leomyosarcomi, karcinoidi
itd).
ETIOPATOGENEZA
1. Faktori okoline
2. Ishrana
3. Prekanceroza
4. Genetski faktori
a) hereditarni
b) stečeni
 KLASIFIKACIJA - TNM
To - nema dokaza o postojanju tumora Mo- nema metas.

Tis - Ca in situ M1 - pris.meta

T1a - zahvaćena mukoza
T1b - zahvaćena submukoza
T2 - zahvaćen mišićni sloj
T3 - zahvaćena seroza
T4 - zahvaćeni sus.organi
No - nema zahv.ly nodusa
N1(N2, N3, N4)- zahvać.ly nodusi.
 UICC

O Tis No Mo 5-year survival

I T1 No Mo > 90%
II a) T2-3 No Mo 60-80%
b)T1-2 N1 Mo
III T3 N1 Mo 20-50%
T4 bilo koji N Mo
IV svako T svako N M1 <5%
GRADE (histopastološki tip Ca)

G1 - dobro diferentovan

G2 - umereno diferentovan

G3, G4 - loše diferentovan

Klinička slika tumora debelog
creva
1. Osećaj težine u trbuhu
2. Mučnina, povraćanje
3. Bolovi po tipu kolika
4. Krvarenje (retko hematihezije, češće okultno)
5. Dijeraja
6. Gubitak telesne težine
7. Promena crevnog habitusa
8. Opstrukcija - ileus (25-30%)
 Dg tumora debelog creva
- Anamneza
- Fizički pregled
- Labor
- Ro grafija sa kontrastom(pasaža creva, irigografija)
-Haemocult test
Screening CRC
- Kolonoskopija

- Rektalni tuše
- endoluminalni UZ
- CT
- UZ
- Tu markeri
 LEČENJE

1. Rana dijagnoza

2. Adekvatna hirurška intervencija (onkološki principi)

3. Adjuvantna terapija

4. Postoperativni follow up
HIRURSKE INTERVENCIJE

kurativne palijativne

elektivne
urgentne
kontinentne inkontinentne
KARCINOM REKTUMA
 elektivne urgentne

kontinentne inkontinentne

anastomoza
kurativne palijativne
invazivne minimalno invazivne
 rano otkrivanje tumora

timski rad follow up

iskustvo u abdominalnoj hirurgiji

 IBD

1. ULCEROZNI COLITIS (UC)

2. M. CROHN

3. NEDETERMINISANI KOLITIS
 Klinička slika UC
- krvavosluzave stolice
- rektoragije
- hronične dijareje
- abdominalne kolike
- tenezmi
- groznica
- povraćanje
- opstipacija
- povišene telesna temperatura
- tahikardija
- dehidratacija
Ekstraintestinalne manifestacije UC
 Dijagnoza UC
- anamneza

- nativna grafija trbuha

- kolonoskopija

- irigografija

- CT, NMR
 Komplikacije UC
- krvarenje (2-3%)

- perforacija (3%)

- toksični megakolon (2-10%)

- stenoza kolona (izolovana 10% i multipne 25%)

- maligna alteracija (nakon 25-30 godina pankolične

forme)
 Klinička slika M.Crohn
- bol
- povraćanje
- gubitak telesne težine
- dijareja
- perianalne manifestacije
- abdominalni bolovi
- astenija
- anoreksija
- mršavljenje
- rektoragije
- fistule
- fisure
- apscesi
 Ekstraintestinalne manifestacije
M.Crohn
- osteoartikularne lezije (artralgije, ankilozirajući spon)
- kutanomukozne promene (gangrenozna piodermija,itd.)
- očne promene (uveitis, iritis , itd.)
- hepatobilijarne i pankreasne lezije
- hematološke promene (hemoliza, hiperkoagulibilnost)
- vaskularene promene (vaskulitisi, venske tromboze)
- bubrežne promene (oksalatna litijaza)
- bronhopulmonalne promene (bronhijektazije,
fibroza pluća)
- kardiološki poremećaji (perikarditis,insuf.aort.ušća)
- ostale promene (amiloidoza, neurološke promene,
poremećaj štitaste žlezde)
 Dijagnoza M.Crohn
- anamneza

- nativna grafija trbuha

- kolonoskopija

- irigografija

- CT, NMR
Indikacije hirurško lečenje M.Crohn

1. Refraktarnost na konzervativno lečenje

2. Fistule (unutrašnje i spoljašnje)
3. Teške ekstraintestinalne manifestacije bolesti i
poremećaj opšteg stanja
4. Akutni abdomen
5. Sumnja na karcinom ili sigurna pojava karcinoma
6. Perzistentna bolest terminalnog ileuma
7. Stenoza, teški bolovi, teška perianalna bolest
 Vrste AMO- (Klinička)

1. JEDNOSTAVNA (Simplex)AMO- okludiran je

samo lumen creva uz očuvanu cirkulaciju)

2. STRANGULACIONI AMO- okludirani su

lumen creva, i krvni sudovi u zidu i/ili
mezenterijum creva)

3. AMO tipa ZATVORENE VIJUGE (CLOSED

LOOP)
 Vrste AMO- (U odnosu na lokalizaciju)

1. AMO tankog creva

- postoperativne adhezije i bride (oko 60%)
- inkarcerirane hernije (15-20%)
- neoplazme (5-10%) i ređi uzroci do 10%

2. AMO na debelom crevu

- karcinomi kolona i rektuma (oko 60%)
- divertikulitisi (10%)
- torzije i ostali ređi uzroci oko 10%
 DIJAGNOZA

1. Anamneza

2.Objektivni pregled

3. Pomoćne dijagnostičke metode

- Radiološka dijagnostika (Nativna Ro, sa kontrastom, CT)
- Labaratorija
- Kolonoskopija
- NMR, MSCT
Akutni abdomen
 LEČENJE AMO
1. HIRURŠKA TERAPIJA

2. REANIMACIJA

3. ANTIBIOTSKA TERAPIJA
OSNOVNI CILJ HIRURŠKE TERAPIJE JE
USPOSTAVLJANJE NORMALNE PASAŽE
CREVA

- adhezioliza
- detorzija
- dezinvaginacija
- dezinkarceracija
- resekcija creva
- unutrašnja derivacija
- spoljašnja derivacija
HIRURSKA DILEMA

u jednom aktu

u dva akta
?
u tri akta
FAKTORI KOJI ODREDJUJU TIP OPERACIJE

- lokalizacija karcinoma

- opste stanje bolesnika

- iskustvo u abdominalnoj (kolorektalnoj)

hirurgiji
VASKULARNA OBOLJENJA

1. Hemangiomi
2. Angiodisplazija kolona
3. Mezenterijakni variksi
4. Teleangiektazije
5. Ishemični kolitisi
6. Akutna arterijska ishemija
7. Hronična arterijska ishemija
8. Venski oblik ishemičnog kolitisa
 DIVERTIKULOZA,
DIVERTIKULITISI
Divertikulumi su kesasta izbočenja zida kolona
različitih dimenzija i lokalizacija.

Mogu biti pravi i lažni.

- pravi imaju sve slojeve zida kolona

- lažni ili pseudodivertikulumi, znatno češći

ETIOPATOGENEZA
 Klinička slika
- bol
- rektoragije
- hronične dijareje
- groznica
- povraćanje
- opstipacija
- povišene telesna temperatura
 Dijagnoza
- anamneza

- nativna grafija trbuha

- irigografija

-kolonoskopija

- UZ

- CT, NMR
 Lečenje
HIRURŠKO (20%) KONZERVATIVNO
1. Apsolutne indikacije
- komplikacije bolesti (perzistentna ili
recidivantna hemoragija, intraabdominalna sepsa-apsces,
peritonitisi, fistule, opstrukcija
- rekurentne epizode inflamacije
- perzistirajući bol ili palpabilna masa
- nemogućnost da se isključi postojanje karcinoma

2. Relativne indikacije
- hronične strikture
- mlađe osobe
- desnostrano lokalizovani divertikulitis
BENIGNE ANOREKTALNE
BOLESTI
1. Hemoroidi
2. Analna fisura
3. Infekcije anorektuma(kriptitis, papilitis, apscesi, fistule,
nekrotizirajuća anorektalna infekcija, sinus pilonidalis,
hidroadentis suppurativa
4. Bolesti koje se prenose polnim kontaktom(AIDS,
condylomata accuminata, herpes proktitis,
gonokokni proktitis, itd)
5. Rekovaginalne fistule
6. Fekalna inkontinencija
7. Poremećaji karlične statike(prolaps rektuma, rektocela,
descedentni perineum)
 Klinička slika
- bol
- rektoragije
- svrab
- perianalni eritem, dermatitis
- lokalni znaci zapaljenja
- sistemski znaci zapaljenja
- fekalna inkontinencija (delimična, potpuna)
- povišene telesna temperatura
- vaginalna sekrecija (fekalna)
 Dijagnoza

- anamneza
- fizikalni pregled analne i perianalne regije !!
- rektoskopija (anoskopija)
- defekografija
- anorektalna manometrija
- elektromiografija
- endoluminalni UZ
- biopsija, PH verfikacija
 Lečenje
KONZERVATIVNO HIRURŠKO

- adekvatan režim ishrane

- regulacija crevnog habitusa

- lokalna higijena

- primena antihemoroidalnih masti(čepića)

- primena antibiotika

- sklerozacija, podvezivanje hemoroida

HVALA NA PAŽNJI