MODELI I PËRGJITHSHËM DHE I DETAJIZUAR I SISTEMIT

TELEKOMUNIKUES
E PUNUAN: RINESA SHALA
LORIK ISENI
ALEONDUSHI
KLASA;11/9
- BURIMI I INFORMACIONIT,
- DHËNËSI,
- KANALI,
- TRANSMETUESI,
- ZHURMA,
- MARRËSI,
- SHFRYTËZUESI.
BURIMI I INFORMACIONIT
 Burimi i informacionit shërben për ti dhënë një burim
"vërtetësie", ose më mirë një vendndodhje e materialit,
kontekstit për të cilin po flitet.
 Burimi i informacionit mund te jetë:
 - Kontinuale ( analog), dhe
 - Diskrete.
KODERI I BURIMIT
SHNDËRRON SINJALIN E
BURIMIT NE SINJAL ELEKTRIK
SI DHE KONVERTIMIN, SI
KODER I BURIMIT MUND ZË
MIRRET MIGROFONI ETJ.
KODERI STATISTIKOR
Në varshmeri të gjases se paraqitjes së informacionit
të transmetimit bënë shpërndarjen e njëtrajshme të
informacionit nëpër bita.
 KODERI SIGURUES

 Koderi sihurues bënë kodimin me qëllim që në pranim të

mundesohet dedektimi eventualisht korigjimi i gabimeve të
shkruara gjatë transmetimit. Kur kemi te bëjm me korigjimin e
gabimit, atëherë për të korigjuar bita të gabuar duhet distancë
d=2n+1, kurse nëse është fjala për të dedektuar bita të gabuar
duhet distancë d=n+1.
KODERI LINJOR
 Një kodues linear është një sensor, dhënës ose koka e leximit të
çiftuar me një shkallë që kodon pozicionin. Sensori lexon shkallën
në mënyrë që të konvertojë pozicionin e koduar në një sinjal analog
ose dixhital, i cili më pas mund të dekodohet në pozicion nga një
lexim dixhital (DRO) ose kontrollues lëvizjeje
 KANALI
 Kanali është gjithmon një mjedis fizik që kërkon që informacioni,
nocioni abstratk, të jetë paraprakisht konkretizuar në sinjale të natyrës
elektromagnetike.
 Quajm sinjal një madhesi fizike të ndryshme, mbarëtse e
informacionit.
 Kalimi nga informacioni në sinjal dhe anasjelltas, bëhet në shëndrrues
elektrik si
 -migrofoni
 -kufja
 -altoparlanti
 -kamera
 -ekrani etj.
KANALI REAL
 Kanali real që përdoret praktikisht në telekomunikacionet
paraqesin këto mangësi:
 *Ata deformojnë sinjalet që transmezojnë (shtrëmbërime),
 *Fusin shqetësime (ndërhyrje) të padëshirueshme (zhurma,
diafoni etj.)
 * Ata janë të shtrenjtë dhe duhet të përdoren sa më
ekonomikisht që të jetë e mundur.
 Kodimi bëhet për dy qëllimr pjesërisht kontradiktorë:
 • KODIMI NË BURIM (kodimi i informacionit të burimit) për të
reduktuar tepricën e burimit dhe për të transmetuar me një debit binar
minimal pra sa me afër debitit real të informacionit të burimit.)
 • KODIMI NË KANAL (kodimi i sinjaleve që çohen në kanal) për tu
mbrojtur ndaj efekteve të mos përsosmërisë së kanalit.
 Këto dy operacione janë të kushtueshme, i pari ëahtë nga pikëpamja e
paisjeve të nevojshme dhe i dyti nga ajone debitit binarë të kanalit.
 ZHURMAT
 Zhurmat janë sinjale të padëshiruara të cilat i bashkënhjiten sinjaleve reale gjatë transmetimit.
 Zhurmatermike quhet gjithashtu edhe zhurmë e bardhë. Paraqitet për shkak të trazimit termik
të elektroneve.
 Zhurma Jolineare paraqiten për arsye se sinjalet e frekuencave të ndryshme shfrytëzojnë të
njëjtin medium transmetues.
 Rezulzojnë në sinjale që janë shumë, diferencë ose produkt i frekuencave themelore.
 Diafonia ndërmjet rrugëve ose shtigjeve të sinjalit ekzistojnë çiftime të padëshirueshme,
kështu që për kët arsye:
 Parqotet diafonia për shkak të çiftimeve elektrike në mes të çiftoreve të kryqëzuara fqinje,
sinjaleve te kabllot koaksial paralel ose sinjaleve të padëshirueshëm, të zënë nga antena
mikrovalore.
 Zhurmat impulsive janë zhurma jokontinuale që manifestohen si impulse dhe kërcime të
parregullta me kohëzgjatje të shkurtër dhe me amplitudë të lartë.
 Nuk paraqesin probleme të madh te sinjalet analoge, por mund të jetë problem i
konsiderueshëm për sinjale digjitale.
NOCIONI I IMPULSEVE
 Sinjalet e përdorura për të sjellë informacion numerik përbëhen nga një
bashkësi sinjalesh elementare në kohë të quajtur impulse.
 Parametrat karakteristik janë
 Amplituda
 Frekuenca
 Faza, të secilit prej tyre qëndrojnë konstante gjat gjithë kohëzgjatjes.
 Impulset quhen m-are
 Sipas numrit m kemi:
 M=2 Impulse binare
 M=3 Impulse ternare
 M=4 Impulse kuaternare
 M=5 Impulse kuinare etj.
 Sasia e vendosjes qe i korespondon një impulsi m-ar është:
 DM=log2m [bit]
 DEBITI I IMPULSEVE

Numri mesatarë i impulseve të transmetuara në një njesinë e kohës quhet debit i

impulseve M’ dhe shprehet ne baud (Bd) për t’i dalluar nga debiti binar i shprehur ne b
S
Debiti binar që i korespodon një debiti të imulseve m-arë llogaritet duke shumëzuar me
sasinë e vendosjes të çdo impulsi.
Debiti i impulseve është maksimale për një transmetim binary (m=2). Ai është atëherë
dhe vetëm atëherë i barabartë me debitin binar.