THÀNH PHỐ CỔ

PAGAN
Kì quan nghệ thuật của MIANMAR
Sự hình thành của thành phố cổ PAGAN
◦ Truyền thuyết cho rằng từ năm 168, 55 vị vua đã kế tiếp nhau trị vì tại đây trong suốt 12 thế kỷ. Nhưng
lịch sử thực sự được ghi chép bằng văn bản của Pagan chỉ bắt đầu từ thế kỷ XI. Sự hưng thịnh của đô thành
này gắn liền với tên tuổi cảu Vua Amiruđa và con trai, người kế vị của ông. Vua Sandita, Amiruđa đã thống
nhất đất nước và biến Pagan thành thủ đô của Vương quốc.

Vua Amiruda , vị vua sáng lập nên Đế

chế Pagan, và thống nhất các vùng
lãnh thổ tương đương Myanmar ngày
nay.
◦ Để có kinh sách Phật giáo, Vua Amiruđa đã chinh phục Vương quốc láng giềng Thaton, bắt Vua và hàng ngàn
thợ thủ công ở đó đem về Pagan. Những người thợ Thaton và hàng ngàn người Miến khác, theo lệnh Amiruđa,
đã phải đêm ngày xây dựng chùa, tháp ở Pagan. Theo truyền thuyết, cứ mỗi ngày ở Pagan mọc lên 40 chùa. Nếu
tin vào truyền thuyết thì mỗi năm các vua Pagan xây dựng ở Pagan 15.000 chùa tháp, còn nếu tính cả một thời
kỳ 300 năm tồn tại của Vương quốc thì ở Pagan phải có tới 4 triệu ngôi chùa. Tất nhiên đây chỉ là truyền thuyết,
nhưng qua đó cũng ẩn giấu một phần sự thật.
Diện tích của Pagan rất rộng (khoảng 40km2). Số lượng các công trình kiến trúc được cơ quan khảo cổ của Miến Điện xác định là 2.300. Nếu
tính cả những di tích đã đổ vỡ thì con số các công trình hiện có ở Pagan lên tới gần 5.000. Trong số những đền chùa, tháp, miếu đó có một số
công trình đồ sộ cao tới 50 – 60m. Nhiều đền tháp ở Pagan còn giữ lại những bích họa và những tác phẩm điêu khắc nổi tiếng.
 Những điều Pagan còn tồn tại đến ngày nay là
◦ Hiện nay, ở Pagan còn lại những cổng thành phía đông Sahara. Trên mặt tường cổng vẫn còn những cột ốp, với các hình trang trí bằng
vôi vữa, hai rãnh cửa lớn và phần dưới của vòm mái. Mặt ngoài, ở hai bên cổng, có hai ô khám chứa tượng hai vị Thần bảo hộ cho đô
thành (Mahagari Nát), hai anh hùng huyền thoại: chàng thợ rèn và cô em giá xinh đẹp của chàng. Hai anh em người thợ rèn tài ba đó đã
bị chết bởi bàn tay tàn bạo của một ông vua phản phúc. Sau khi chết, hai anh em biến thành hai Nát hùng mạnh, hai vị thiên thần bảo hộ
cho Pagan và cả Vương quốc.
2.300 chùa tháp hiện nay còn của Pagan là cả một bộ bách khoa đồ sộ về kiến trúc cổ của Miến Điện. Theo tính toán của nhiều nhà khoa
học, số chùa tháp ở Pagan còn lớn hơn tất cả những đền, chùa, tháp, miếu mà các triều vua chúa trước và sau thời Pagan xây dựng cộng lại.