Linux

Bartosz.Paliczka i Michał Pilch 1Ti

Czym jest linux?
Linux (/ˈlɪnəks/ ) – rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych opartych na jądrze Linux. Linux jest jednym z przykładów
wolnego i otwartego oprogramowania (FLOSS): jego kod źródłowy może być dowolnie wykorzystywany, modyfikowany i
rozpowszechniany.
Kto korzysta z linux
Okazało się, że Linux jest używany przede wszystkim przez dwudziestoletnich mężczyzn, z których niewielka część zostaje w
przyszłości profesjonalistami w dziedzinie IT. Sporą grupę użytkowników stanowią studenci. Spośród osób, które już pracują, aż
21,4% to administratorzy systemów.
Dystrybucje

Linux jako jądro systemu jest jednakowy dla wszystkich (z dokładnością do wersji), natomiast Linux oraz towarzyszące mu
oprogramowanie nazywane jest dystrybucją. Różne firmy i organizacje zajmują się sprzedawaniem Linuxa i wiele z nich opracowało
własne dystrybucje. Wyróżniamy generalnie dwa rodzaje dystrybucji: komercyjne i niekomercyjne. Komercyjne (jak np. RedHat,
Caldera) zawierają oprócz oprogramowania darmowego (GNU, FreeWare) lub częściowo darmowego (Shareware) także komercyjne
oprogramowanie, jak np. pakiety typu office, wydajne X serwery ze wsparciem dla najnowszego sprzętu, przeglądarki internetowe,
narzędzia programistyczne etc. Takie dystrybucje kosztują od kilkudziesięciu do kilkuset dolarów. Ale są też dystrybucje niekomercyjne
jak np. Debian, Slackware tworzone przez ochotników lub dystrybutorów darmowego oprogramowania. Także firmy wypuszczają
wersje Linuxa nie zawierające oprogramowania komercyjnego. Takie dystrybucje kosztują zazwyczaj od kilku do kilkunastu dolarów.
Jedna dystrybucja zajmuje od jednego do kilku CD-ROMów
Na czym można używać Linuxa
Wieloplatformowość i SMP
Linux, a wraz z nim prawie całe dostępne na niego oprogramowanie, jest dostępne i rozwijane na wielu platformach sprzętowych.
Procesory na których obecnie można uruchomić Linuxa to:

● i386 oraz lepsze (obejmuje procesory Intela i386, i486, Pentium, Pentium MMX, Pentium Pro, Pentium II) a także procesory
kompatybilne z nimi, firm takich jak AMD, Cyrix i inne.
● Alpha
● MIPS (Silicon Graphics Indy)
● Motorola 68k (czyli komputery Amiga, Atari TT, Atari Falcon i ich klony)
● PowerPC
● Sparc i UltraSparc
● HP PA-RISC
● Eksperymenty prowadzone są np. z uruchamianiem Linuxa na konsolach do gier firmy Nintendo :-)
● Również eksperymentalnie uruchamia się okrojoną wersję Linuxa na procesorach 80286 (procesor ten nie umożliwia ochrony
pamięci)
Na czym można używać Linuxa

Wieloplatformowość i SMP
Linux, a wraz z nim prawie całe dostępne na niego oprogramowanie, jest dostępne i rozwijane na wielu platformach sprzętowych.
Procesory na których obecnie można uruchomić Linuxa to:

● i386 oraz lepsze (obejmuje procesory Intela i386, i486, Pentium, Pentium MMX, Pentium Pro, Pentium II) a także procesory
kompatybilne z nimi, firm takich jak AMD, Cyrix i inne.
● Alpha
● MIPS (Silicon Graphics Indy)
● Motorola 68k (czyli komputery Amiga, Atari TT, Atari Falcon i ich klony)
● PowerPC
● Sparc i UltraSparc
● HP PA-RISC
● Eksperymenty prowadzone są np. z uruchamianiem Linuxa na konsolach do gier firmy Nintendo :-)
● Również eksperymentalnie uruchamia się okrojoną wersję Linuxa na procesorach 80286 (procesor ten nie umożliwia ochrony
pamięci)
Wymagania sprzętowe (PC)
Jeżeli chodzi o PC-ta, to wymagania sprzętowe są niewielkie. Wystarczy procesor 386, 4 MB pamięci, dowolna karta graficzna i stacja
dysków. Jeżeli chcemy skorzystać z jakiegoś oprogramowania, to potrzebujemy twardy dysk, na którym utworzymy partycję na Linuxa
(najlepiej kilkadziesiąt MB) oraz partycję wymiany (SWAP). Oczywiście Linux potrafi wykorzystać partycje DOSowe i instaluje się w
podkatalogu, ale wtedy nie możemy korzystać z doskonałego systemu plików EXT2, więc nie jest to zalecane. Jeżeli pragniemy
uruchamiać wiele programów jednocześnie, to warto mieć 8 MB pamięci, a jeżeli chcemy korzystać z graficznego środowiska
XWindows, to optymalne jest 16 MB pamięci. Konieczna jest wtedy karta graficzna kompatybilna z VGA. Jeżeli masz kartę SVGA to
Linux zapewne potrafi ją wykorzystać, chyba że jest szczególnie egzotyczna (ale wtedy może działać jako VGA), lub szczególnie
nowa, a wtedy być może będziesz musiał trochę zaczekać, aż programiści z XFree napiszą sterownik do twojej karty. Producenci
sprzętu coraz częściej dostarczają sterowniki do Linuxa lub udostępniają dokumentację, dzięki czemu szybko można stworzyć
obsługę danego sprzętu w Linuxie. Niektórzy jednak nie chcą tego robić, a wtedy z użyciem ich sprzętu mogą być problemy,
zwłaszcza jeżeli jest on niekompatybilny z innymi rozwiązaniami. Lecz jest to bardzo rzadkie.

Jeżeli chodzi o efektywność, to z mojego doświadczenia wynika, że na 486DX4/100 z 28 MB RAM, Linux + XFree86 dają nieco lepszy
komfort pracy niż Windows NT Workstation na Pentium 150 z 32 MB RAM. Oczywiście odczucia innych osób mogą się znacznie
różnić.
Minihistoria Linuxa

Linux zaczął powstawać w 1991 roku. W dokładności wtedy to, jego autor Linus Torvalds rozpoczął eksperymenty z systemem
operacyjnym Minix. System ten pracował na komputerach z procesorem i80286, czyli tzw. "AT-ekach". Informacje o pracy Linusa,
opublikowane przez niego na liście dyskusyjnej spotkały się z dużym zainteresowaniem i wkrótce nad Linuxem pracowała grupa ludzi.
Znacznie przyspieszyło to rozwój systemu nazwanego później Linux. Im bardziej system ten stawał się popularny, tym więcej ludzi
wspierało jego rozwój. Proces ten trwa do dziś, a liczbę użytkowników Linuxa szacuje się obecnie na ponad 10 milionów.
Logo linux
Logo Linuxa przedstawia uśmiechniętego pingwina o imieniu Tux. Zostało zaprojektowane przez Larry’ego Ewinga w 1996 roku.

Historia pingwina Tux zaczyna się od ogłoszenia konkursu na logo Linuxa w 1996 roku. Zgłoszono wówczas wiele propozycji, ale
wybór Linusa Torvaldsa padł właśnie na pingwina, który wydał mu się niezwykle sympatycznym zwierzątkiem.
Kto stworzył linux
Linus Benedict Torvalds (ur. 28 grudnia 1969 w Helsinkach) – fiński programista, twórca jądra Linux oraz systemu kontroli wersji Git.