Mniejszość Narodowa w Polsce-Żydzi

W historii Żydów w Polsce w latach

1944‒1968 możemy wyróżnić kilka
okresów. Pierwszy z nich stanowią lata
tuż powojenne, od lipca 1944 do
czerwca 1946 roku. Drugi wyznaczają
pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca
1946 roku i emigracja po tych
tragicznych wydarzeniach. Czas
stabilizacji życia żydowskiego w
Polsce (jesień 1946 – koniec 1948)
stanowi kolejny ważny okres w
powojennych dziejach ludności
żydowskiej.
W okresie XVI-XVII w. do Polski napływała
ludność żydowska uchodząca przed
prześladowaniami z Zachodu Europy,
tworząc w miarę upływu czasu największe
skupisko Żydów na kontynencie – na
początku XVI w. ich liczba szacowana jest na
ziemiach polskich i litewskich na 10–24 tys.,
na przełomie XV i XVI w.
Kazimierz Wielki uregulował prawa
Żydów w Królestwie Polskim

•Żydzi zaczęli osiedlać się na ziemiach polskich już w XI

w. Przybyli przede wszystkim z zachodu Europy.
Pierwszym i zarazem najważniejszym dokumentem
wydanym dla regulacji statutu mieszkańców żydowskich
w Polsce był Statut kaliski, nadany Żydom wielkopolskim
w 1264 r. Król Kazimierz rozszerzył go na inne ziemie.
Nie wszyscy wiedzą, że władca ten zapisał się w pamięci
kolejnych pokoleń nie tylko jako ten, który zastał Polskę
drewnianą, a zostawił murowaną, lecz także jako
dobroczyńca Żydów.
Imigracja fachowców

•Pierwsi Żydzi, którzy w X wieku docierali  na ziemie przyszłej

Polski, byli kupcami z arabskich kalifatów.  Kupowali tu głównie
skóry i niewolników, zostawiając tysiące arabskich  dirhemów.
Jednemu z tych kupców, Ibrahimowi ibn Jakubowi z Tortosy,
 wysłannikowi kalifa Kordowy, al-Hakama i jego żydowskiego
wezyra,  Chasdaja, zawdzięczamy najwcześniejsze historycznie
wiadomości o  Polanach, twórcach państwa polskiego. Takich
samych zresztą zdobywcach i  zbójcach, jak twórcy innych
państw średniowiecznej Europy. Inni tacy  kupcy,
prawdopodobnie z Chorezmu lub Bagdadu, mieli swoją stację
w  Przemyślu, gdzie odkopano cały skład dirhemów.
Główne organizacje:

• Towarzystwo Społeczno - Kulturalne Żydów w Polsce,

• Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny,
• Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II
Wojnie Światowej,
• Stowarzyszenie „Dzieci Holokaustu” w Polsce,
• Żydowska Ogólnopolska Organizacja Młodzieżowa,
• Fundacja „Shalom”,
• Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego.
 Język hebrajski

•Język hebrajski należy do kananejskiej gałęzi języków semickich. Posługuje

się pismem spółgłoskowym liczącym 22 znaki. Pismo to jest używane przez
Żydów od V w. p.n.e. i występuje w kilku odmianach. Posiada własny alfabet.
•Językiem hebrajskim posługiwano się już w starożytności, do czasów niewoli
babilońskiej, kiedy stał się językiem używanym jedynie w modlitwie, podczas
ceremonii oraz do zapisu tekstów religijnych. W życiu codziennym Żydzi
posługiwali się innymi językami, początkowo aramejskim, później jidysz
(aszkenazyjczycy), ladino (sefardyjczycy) oraz językami krajów osiedlenia.
Pod koniec XIX wieku, dzięki staraniom m.in. Eliezera ben Jehudy powstała
nowoczesna wersja języka hebrajskiego. Do języka wprowadzono mnóstwo
nowych słów, aby przystosować go do współczesnego świata (sam Jehuda
wymyślił ich ok. 4 tysięcy).
Język jidysz

•Jidysz znaczy dosłownie „żydowski” –

od pierwotnego określenia w tym
języku. Zwany jest również „żydowskim
niemieckim”, „językiem matczynym” lub
„językiem aszkenazyjskim” – w
odróżnieniu od „języka świętego”,
którym to terminem określany jest
tradycyjnie język hebrajski
Religia-Judaizm
•religia monoteistyczna, ukształtowana w II
tysiącleciu p.n.e.; stanowi religię narodową ydów.
Jest te pierwszą religią abrahamową. Jej wyznawcy
znajdują się na całym świecie, ale obecnie jest ich
najwięcej w Stanach Zjednoczonych - 5,6 mln i Izraelu
- 4,7 mln.
BIBLIOGRAFIA
•https://www.polin.pl/sites/default/files/podreczni
k_1000_lat_historii_zydow_polskich_podroz_prze
z_wieki_web.pdf
•https://www.polin.pl/pl/system/files/attachments
/wstep_kontekst_historyczny_0.pdf
•https://www.gov.pl/web/mniejszosci-narodowe-i-
etniczne/zydzi
•https://pl.wikipedia.org/wiki/Judaizm
•https://www.youtube.com/watch?v=RxNwHA8irH
s
Prezentację wykonała
Joanna Głaz