Czy XVI wiek można nazwać złotym wiekiem Polski?

Szesnasty wiek był szczególnym okresem w historii Polski. Jako że historia naszych dziejów
opiewała w ciągłe bitwy, wojny i spory, trudno jest nam uwierzyć w istnienie czasu
powszechnego spokoju, pokoju, dobrobytu i rozwoju. Myślę, że ten czas można nazwać
wiekiem złotym dla Polski, bowiem nasze państwo nie rozwinęło się tylko zewnętrznie, ale
i na arenie międzynarodowej, powiększyliśmy swoje tereny oraz staliśmy się jedną z potęg
militarnych. Rzeczpospolita stała się pośrednikiem kulturalnym między wschodem
a zachodem Europy. Był to jeden z ważniejszych okresów w kartach naszej historii.
Za panowania Zygmunta II Augusta podpisano Unię Lubelską z Litwą na mocy, której obydwa
państwa miały mieć od tego momentu jednego władcę, sejm, wspólną walutę oraz wspólnie
prowadzić politykę zagraniczną. Zawarcie tego porozumienia było jednym z większych
osiągnięć ruchu egzekucyjnego. Państwo powstałe z tego sojuszu bez problemu przetrwało
ponad 200 lat, przeciwdziałało ono także ekspansji Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. W
XVI wieku w Rzeczypospolitej Obojga Narodów panowała wyjątkowa jak na ówczesną Europe
tolerancja religijna pomimo tego, że w innych krajach toczyły się krwawe walki na tle
wyznaniowym, my pozostaliśmy krajem katolickim, a panująca w nim wolność
i bezpieczeństwo wzbudzało podziw w innych krajach Europy. Nasz kraj został określonym
państwem bez stosów, gdyż, jako jeden z niewielu nie prowadził agresywnej walki z
herezjami. Mimo położenia wśród państw o agresywnej polityce w stosunku do osób
niewierzących
w religie nałożoną na obywateli, należeliśmy do grupy najbardziej pokojowo nastawionych
do religijności państw. Nasz kraj stał się azylem dla różnych grup religijnych, które
doświadczyły prześladowania w swoim rodzimym państwie Nasz kraj zamieszkiwali ludzie
wyznań takich jak: Katolicy, Żydzi, Prawosławni, Husyci, Bracia Czescy, Ormianie i
Muzułmanie tatarscy. Nie toczyli oni między sobą walki dzięki podpisywanym
porozumieniom (sojusz w Sandomierzu
w 1570r. i Akt konfederacji Warszawskiej w 1573r.) . Nie narzucano im religii oraz dbano o to
by nie byli oni prześladowani z powodu innego wyznania. Podczas gdy w Europie rozwijał
się absolutyzm na ziemiach polskich tworzył się ustrój demokracji szlacheckiej. Za narodziny
tego ustroju można uznać datę 1505r., kiedy to uchwalono konstytucję nichil novi, której
celem było przekazanie władzy ustawodawczej całemu sejmowi wraz z izbą poselską.
Szlachta, która w swych rękach posiadała władze, sprawowała rządy wraz z królem, gdy
zasiadała na obradach w sejmie, na którym ustalała system działania państwa, wprowadzała
nowe przywileje czy tworzyła nowe ustawy. W wyniku podwyższenia rangi społecznej
szlachty, zaczęła się ona bogacić i posiadać tak zwane folwarki. Poprzez posiadanie tych
własności
w Polsce rozpowszechnił się system folwarczano-pańszczyźniany. Polegał
on na pańszczyźnianej pracy chłopów na wielkich folwarkach szlachty w zamian za ziemie.
System stał się popularny z powodu rozpowszechnienia eksportu zbóż drogą morską,
w wyniku, czego władcy ziem kładli nacisk na ilościową produkcje stad darmowa praca
chłopów ziemskich. Niestety w wyniku tych zmian prawa chłopów zostały znacznie
ograniczone, jednakże pomimo tego żyło im się dobrze gospodarczo. Udało nam się także
rozwiązać spór w kwestii zakonu krzyżackiego. Prowadziliśmy z nimi miedzy innymi wojnę
popią, która w 1515 przegrał zakon niestety wielki mistrz zakonu Albrecht Hohenzollern nie
planował podporządkowanie się do władzy polskiej. Po 4 latach oczekiwania na hołd,
podjęliśmy drugą wojnę, która zakończyła się czteroletnim rozejmem w 1521r.Ostatecznie
w wyniku reformacji państwo krzyżackie za nasza zgoda stało się państwem świeckim a już
wtedy świecki książę, dawny mistrz zakonu Hohenzollern złożył Zygmuntowi I Staremu hołd
lenny swoich ziem tworząc Księstwo Pruskie lennikiem polski. Zygmunt II August w wyniku
efektywnej polityki i współpracy z swoim lennikiem włączył Inflanty w ziemie polskie oraz
dążąc do rozwoju kraju zaczął rozbudowywać flotę morską przy okazji tworząc Komisje
Morską. Sukcesy polityczne, militarne i rozwój gospodarki wpływały na polską kulturę,
wyznaczoną przez renesansowy humanizm i reformację. Polacy zaczęli wykazywać
zainteresowanie literaturą dzięki wynalezieniu druku i rozpowszechnieniu książek wśród
niższych warstw społecznych. Pozwoliło to polskim poetom rozwinąć skrzydła.
Najwybitniejszymi polskimi poetami tego okresu byli Mikołaj Rej określany mianem ojca
polszczyzny literackiej, znany z słów: „Polacy nie gęsi język swój mają”. Wypowiedź ta miała
na celu skłonienia polskich poetów do pisania w języku ojczystym a nie łacińskim. Następny
był Jan Kochanowski, zazwyczaj kojarzony z swoją serią trenów, pieśni i fraszek uznawanych
za najwybitniejsze dzieła napisane w tamtych czasach. Mikołaj Sęp- Szarzyński był poetą
piszącym u schyłku średniowiecza jego dzieła są uznawane za początki baroku, pisał liryki
patriotyczne jak i sonet i Pieśnie. Poezja w tamtym okresie utożsamiała się z myślami
humanistycznym mówiącymi o konieczności wykształcenia człowieka gdyż jest on istotą
twórcza, która kształtuje siebie jak i otaczająca go rzeczywistość poprzez poznanie i naukę.
W związku z ta myślą epoka obfitowała w rozwój kultury i uniwersytetów. Przykładem jest
Uniwersytet Wileński i Akademia Zamojska. Dużym powodzeniem cieszyły się także uczelnie
włoskie, w których to rozpoczął się humanizm. Unowocześniono program nauczania, który
wypełniono duchem humanizmu. Człowiek umieszczany był w centrum zainteresowania,
krytykowano dotychczasowe średniowieczne poglądy, które zastępowano racjonalistycznymi
myślami. Studia humanistyczne obejmowały różne dziedziny ludzkiej aktywności, między
innymi sztukę, literaturę i filozofię. Dzięki temu, że do uczelni takiego typu uczęszczali bardzo
często Polacy w naszym kraju było bardzo dużo ludzi wykształconych w wszelakich
dziedzinach. Przykładowo jeden z Polaków Mikołaj Kopernik opracował teorie
heliocentryczna, która zmieniła postrzeganie na cały świat niestety początkowo jego teorie
zostały wyparte i dopiero w późniejszym czasie zaakceptowane. W dziedzinie medycyny
pionierami byli Józef Strusia badający ludzie tętno i Wojciech Oczki zajmujący się chorobami
wenerycznymi. Histografia nie pozostawała w tyle a to wszystko dzięki szlachcie, która dążyła
do uświadomienia społeczeństwa o ich domniemanej przynależność do dawnego plemienia
Sarmatów. Spore zmiany światopoglądowe da się też zauważyć w architekturze tamtego
czasu. Budowy były monumentalne, bardzo widoczne są akcenty nawiązujące do kultury
antycznej. Powstawały miasta z nową urbanistyką idealnym przykładem ,jest Zamość, który
powstał, jako renesansowe miasto. Było ono uporządkowane otoczone bastionami oraz fosą.
W sztuce najlepiej oraz najłatwiej jest spojrzeć na: statykę kompozycji, dążenie
do zachowania harmonii, przejrzystości oraz prostocie form i przekazu. Analizują obrazy
z tamtych czasów możemy zauważyć, zainteresowanie nie tylko motywami religijnymi, jaki i
nowe akcenty wykazujące zainteresowanie świeckimi elementami. Człowiek odrodzenia
był istotą zachwycającą się urokami rzeczywistości, w której może egzystować. Był zakochany
w przyrodzie i głownie na niej się skupiał, dbał także o emocje oraz głęboko analizował swoją
rzeczywistość.
Ostatecznie myślę ze XVI wiek można nazwać złotym wiekiem Rzeczypospolitej gdyż był
to okres, w który rozwinęliśmy swoje skrzydła w literaturze i sztuce, która zachwycamy się
do dziś. Był to tez czas, który pozwolił nam na uregulowanie swojej gospodarki, jaki i systemu
rządzenia. W tym okresie zawarliśmy także jeden z ważniejszych paktów w naszych dziejach,
czyli unię polsko-litewska. Myślę, że czas panowania ostatnich Jagiellonów był jednym
z lepszych jak nie najlepszym czasem dla naszego państwa.