BÀI 3

XÂY DỰNG LỰC LƯỢNG DÂN QUÂN TỰ VỆ, LỰC

LƯỢNG DỰ BỊ ĐỘNG VIÊN VÀ ĐỘNG VIÊN CÔNG
NGHIỆP QUỐC PHÒNG

Thượng tá. ThS Phạm Trung Sơn

P. Trưởng khoa Chính trị
 I. XÂY DỰNG LỰC LƯỢNG DÂN QUÂN TỰ VỆ
1. Khái niệm,vị trí vai trò và nhiệm vụ của lực lượng dân
quân tự vệ
a. Khái niệm
- DQTV là LLVT quần chúng không thoát li sản xuất, công tác, là một
bộ phận của lực lượng vũ trang nhân dân của Nhà nước Cộng hòa XHCN
Việt Nam, đặt dưới sự lãnh đao của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản
lý, điều hành của Chính phủ và của ủy ban nhân dân các cấp, sự chỉ đạo,
chỉ huy thống nhất của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và sự chỉ đạo, chỉ huy
trực tiếp của cơ quan quân sự địa phương
c. Vị trí,vai trò của dân quân tự vệ
- B¶o vÖ ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt, toµn vÑn l·nh thæ, b¶o vÖ
§¶ng, chÝnh quyÒn, ND.
- Đánh giá vai trò DQTV, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “DQTV và du
kích là lực lượng của toàn dân tộc, là lực lượng vô địch, bức tường sắt
của Tổ quốc. Vô luận kẻ thù nào dù hung bạo đến đâu hễ đụng vào lực
lượng đó, bức tường đó thì địch nào cũng phải tan rã”1..
.
d. Nhiệm vụ của lực lượng dân quân tự vệ
- Sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và phục vụ chiến đấu bảo vệ địa
phương, cơ sở, cơ quan, tổ chức.
- Phối hợp với các đơn vị Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và lực
lượng khác trên địa bàn bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia,
hải đảo, vùng biển, vùng trời Việt Nam; tham gia xây dựng nền quốc
phòng toàn dân, khu vực phòng thủ, bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm
TTATXH đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật theo
quy định của pháp luật.
- Thực hiện nhiệm vụ huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, pháp luật,
hội thi, hội thao, diễn tập.
- Tham gia thực hiện các biện pháp về chiến tranh thông tin, chiến tranh
không gian mạng theo quy định của pháp luật, quyết định của cấp có
thẩm quyền.
- Phòng, chống, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch
bệnh, cháy, nổ; tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ; bảo vệ rừng, bảo vệ môi
trường và nhiệm vụ phòng thủ dân sự khác theo quy định của pháp luật.
 - Tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, quan
điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về QP&AN;
tham gia xây dựng địa phương, cơ sở vững mạnh toàn diện, thực
hiện chính sách xã hội.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật
2. Néi dung x©y dùng DQTV.
a. Ph­ương ch©m XD: “Vững m¹nh, réng kh¾p, coi träng
chÊt lư­îng lµ chÝnh”
- Vững m¹nh:
+ Đñ vÒ qu©n sè, vò khÝ trang bÞ.
+ GDCT, HLQS theo quy ®Þnh.
+ Vững m¹nh vÒ CT, chÆt chÏ vÒ TC
nghiªm minh vÒ KL.
- Réng kh¾p: Được tæ chøc ë tÊt c¶
th«n xãm
b¶n lµng, x·, ph­ưêng ë ®©u cã tæ
chøc đ¶ng, CQ vµ ND thi ë ®ã ph¶I
cã tæ chøc ra DQTV.
- Coi träng chÊt l­îng lµ chÝnh:
+ Cã lý lÞch râ rµng.
+ Cã hé khÈu th­ường tró ë ®Þa ph­ươg.
+ Cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt.
+ Cã ®ñ søc kháe.
b. Tæ chøc, biªn chÕ, trang bÞ cña LLDQTV
- Tæ chøc:
+ LL nßng cèt ( lùc l­ượng CB )
\ gåm LL t¹i chç
\ LL c¬ ®éng,
\ LL th­ường trùc
+ LL réng r·i: gåm CB, CS DQTV nßng cèt ®· hoµn thµnh nghÜa vô
DQTV vµ c«ng d©n trong ®é tuæi quy ®Þnh (Nam 18 – 45 tuæi, Nữ ÷
18 – 40 tuæi)
- Quy m«:Tổ chức từ cấp tổ, tiểu đội, trung đội, đại đội, tiểu đoàn (cấp
đại đội ở xã, phường lớn; cấp tiểu đoàn ở các doanh nghiệp nhà nước do
quân khu trở lên quy định).
- Biªn chÕ theo quy ®Þnh cña BQP.
Cơ cấu biên chế ban chỉ huy quân sự được tổ chức ở xã, phường, thị trấn,
các doanh nghiệp gồm 4 người: Chỉ huy trưởng, Chính trị viên, Phó chỉ
huy trưởng và Phó chính trị viên.
 - Vò khÝ trang bÞ: Do trªn cÊp , thu cña ®Þch , ®Þa ph­ương tù t¹o
(Qu¶n lý chÆt chÏ chØ SD khi cã lÖnh.)
c. Huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, pháp luật, hội thi, hội
thao, diễn tập cho DQTV
- Trong thời bình, thời gian huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị,
pháp luật hằng năm được quy định như sau:
Dân quân tự vệ năm thứ nhất là 15 ngày, trừ dân quân thường trực;
DQTV từ năm thứ hai trở đi là 12 ngày đối với Dân quân tự vệ cơ động,
DQTV biển, DQTV phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công
binh, phòng hóa, y tế; 07 ngày đối với Dân quân tự vệ tại chỗ;
Dân quân thường trực là 60 ngày.
chế độ chính sách của Đảng và Nhà nước đối với lực lượng DQTV.
3. Một số biện pháp xây dựng dân quân tự vệ trong giai đoạn hiện
nay
- Thường xuyên giáo dục, quán triệt sâu rộng các quan điểm, chủ
trương chính sách của Đảng, Nhà nước về công tác DQTV.
- Phát huy sức mạnh tổng hợp trên địa bàn để xây dựng lực lượng
DQTV.
- Xây dựng lực lượng DQTV gắn với xây dựng cơ sở vững mạnh toàn
diện.
- Thực hiên nghiêm túc, đầy đủ các chế độ chính sách của Đảng và
Nhà nước đối với lực lượng DQTV.
Tóm lại: Dân quân tự vệ là lực lượng chiến đấu tại chỗ ở địa phương,
bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo
vệ tính mạng và tài sản của nhân dân ở cơ sở, là thành phần không thể
thiếu của lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Việc xây dựng lực
lượng dân quân tự vệ là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và
của cả hệ thống chính trị trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
II.XÂY DỰNG LỰC LƯỢNG DỰ BỊ ĐỘNG VIÊN
1. Kh¸i niÖm, vÞ trÝ, vai trß, quan ®iÓm nguyªn t¾c
a. Kh¸i niÖm
LLDBĐV bao gồm quân nhân dự bị và phương tiện kỹ thuật dự bị được
đăng ký, quản lý và sắp xếp vào đơn vị dự bị động viên để sẵn sàng bổ
sung cho lực lượng thường trực của Quân đội nhân dân.

LLDBDV Gåm:
+ SQDB (Th«i kh«ng phôc vô trong)
- QNDB + QNCN DB (Th«i kh«ng phôc vô trong)
+ HSQ BS DB

- PTKT + VËn t¶i

+ Lµm ®­êng, xÕp dì
+ TTLL, Y tÕ...
b. VÞ trÝ, vai trß
- VÞ trÝ: Công tác xây dựng và huy động LLDBĐV giữ vị trí rất
quan trọng trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa
 - Vai trß
+ B¶o ®¶m nguån nh©n lùc bæ sung, më réng LL QĐ khi ®Êt n­íc
chuyÓn sang tr¹ng th¸i chiÕn tranh.( 4TTSSCĐ)
+ Qu¸n triÖt quan ®iÓm cña §¶ng vÒ kÕt hîp hai nhiÖm vô chiÕn l­îc
x©y dùng vµ b¶o vÖ TQ, kÕt hîp giữa KT víi QP.
+ Phèi hîp víi c¸c lùc l­îng kh¸c tăng thªm søc m¹nh chiÕn ®Êu trªn
®Þa bµn, trong khu vùc phßng thñ.
C. Những quan điểm nguyên tắc xây dựng lực lượng dự bị
động viên
- Xây dựng LLDBĐV bảo đảm số lượng
đủ, chất lượng cao, toàn diện nhưng có
trọng tâm, trọng điểm
- Xây dựng LLDBĐV phải phát huy sức
mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị
- Xây dựng LLDBĐV đặt dưới sự lãnh đạo
của Đảng, các cấp ở địa phương, Bộ, Ngành
2. Nội dung xây dựng lực lượng dự bị động viên
a. Tạo nguồn, đăng kí, quản lý LLDBĐV

- T¹o nguån
\ SQ th«i phôc vô QĐ cßn ®ñ ®iÒu kiÖn.
+ SQDB \ Chän sè HSQ tr­íc khi XN ®i ®µo t¹o SQDB .
\ Chän SV tèt nghiÖp ĐH ®i ®µo t¹o SQDB.

\ QNCN th«i phôc vô trong QĐ còn đủ ĐK

+ QNCN DB: \ Chän sè CB chuyªn m«n KT cña nÒn KTQD
\ Sè HSQ BS th«i phôc vô trong QĐ cßn ®ñ §K
+HSQBSDB: \ SèTN s½n sµng nhËp ngò

- Đăng kí quản lí nguồn:

+ Víi QNDB: Theo chuyªn ngµnh QS, søc khoÎ, hoµn c¶nh gia đình,
trình ®é VH nhËn thøc chÝnh trÞ...
+ Víi PTKT: sè l­ượng, chất lượng, tình tr¹ng kü thuËt.
 - Tổ chức, biên chế đơn vị dự bị động viên
Tổ chức, biên chế LLDBĐV là tổ chức sắp xếp quân nhân dự bị, phương
tiện kỹ thuật thành từng đơn vị dự bị động viên theo kế hoạch để quản lí,
huấn luyện nâng cao khả năng sẵn sàng động viên, sẵn sàng chiến đấu
c. Giáo dục chính trị, huấn luyện diễn tập, kiểm tra đơn vị
dự bị động viên
- Giáo dục chính trị:
là nhiệm vụ hàng đầu trong xây dựng lực lượng dự bị động viên, làm
cho cán bộ chiến sĩ nâng cao nhận thức về chính trị, có lập trường tư
tưởng vững vàng, kiên định mục tiêu, lý tưởng
- Công tác huấn luyện:
Phương châm huấn luyện: “Chất lượng, thiết thực, hiệu quả, tập trung
có trọng tâm, trọng điểm”
d. Bảo đảm hậu cần, kĩ thuật, tài chính cho xây dựng lực
lượng dự bị động viên
+ Do cÊp trªn cung cÊp
+ B¶o ®¶m ®ñ sè vµ chÊt l­ượng.
3. Một số biện pháp xây dựng lực lượng dự bị động viên
- Thường xuyên giáo dục sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn
quân về vị trí, nhiệm vụ, những quan điểm của Đảng, nhà nước đối với
lực lượng dự bị động viên.
- Thực hiện cơ chế Đảng lãnh đạo, chính quyền điều hành, cơ quan
quân sự và
các cơ quan chức năng làm tham mưu và tổ chức thực hiện.
- Thường xuyên củng cố, kiện toàn, bồi dưỡng cơ quan và đội ngũ cán
bộ làm công tác xây dựng lực lượng dự bị động viên.
- Thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các chế độ, chính sách của Đảng và nhà
nước đối với lực lượng dự bị động viên
III. ĐỘNG VIÊN QUỐC PHÒNG

Bắn súng thần công chào mừng Khai hội văn hóa du lịch tỉnh Vũng Tàu năm 200
1. Khái niệm
Động viên quốc phòng là tổng thể các hoạt động và biện pháp huy động
mọi nguồn lực của đất nước hoặc một số địa phương phục vụ cho quốc
phòng, bảo vệ Tổ quốc.
2 Nhiệm vụ động viên quốc phòng bao gồm
- Động viên mọi nguồn lực của nền kinh tế quốc dân bảo đảm cho quốc
phòng;
- Động viên bảo đảm nhu cầu quốc phòng năm đầu chiến tranh;
- Xây dựng và huy động LLDBĐV; xây dựng và mở rộng lực lượng
DQTV;
- Động viên công nghiệp;
- Chuyển tổ chức, hoạt động của các Bộ, ngành trung ương, địa phương
từ thời bình sang thời chiến;
- Thực hiện nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật có liên quan.
Việc tổ chức xây dựng kế hoạch và biện pháp thực hiện động viên quốc
phòng theo quy định của Chính phủ.
 KÉT LUẬN

động viên công nghiệp là một vấn đề lớn có tính chiến lược của quốc
gia để đất nước chủ động trong mọi tình huống trong sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc. Vì vậy, hơn lúc nào hết ngay từ thời bình,
công tác động viên công nghiệp quốc phòng phải được sự quan tâm
một cách đầy đủ của toàn xã hội.
 NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN TẬP TRUNG NGHIÊN
CỨU

1. Nội dung, biện pháp xây dựng DQTV?

2. Những quan điểm nguyên tắc xây dựng lực lượng dự bị động viên?
Phim tài liệu