Vandaag


 Opstart ( 5 min)
 Het begin van de Grote Oorlog( 15 min)
 Oorzaken en bondgenoten ( 15 min)
 Opdrachten ( 10 min)
 Afsluiting ( 5 min)
 9.1 De Eerste
Wereldoorlog (1)

H5
Eerste Wereldoorlog

 Eerste Wereldoorlog

Oorzaken:
Militarisme
Modern Imperialisme
Wapenwedloop
Afsluiten van bondgenootschappen
 Eerste Wereldoorlog

 Bondgenoten/blokvorming voor 1914

Triple Alliantie Triple Entente

Duitse Rijk Rusland

Oostenrijk-Hongarije Frankrijk

Italië Verenigd Koninkrijk

 Eerste Wereldoorlog

 Bondgenoten/blokvorming na 1914

Centralen Geallieerden

Duitse Rijk Rusland ( tot 1917)

Oostenrijk-Hongarije Frankrijk

Ottomaanse Rijk Verenigd Koninkrijk

Bulgarije Verenigde Staten (vanaf 1917)

 Opdrachten

 Maak opdr. 19, 20, 21, 22, 23 op. 102 t/m 103 WB

 Klaar?
 Histofolio/samenvatting
 Vandaag

 Opstart ( 5 min)
 Verloop WO I (10 min)
 Ieper (10 min)
 Opdrachten (15 min)
 Bespreken ( 5 min)
 Afsluiting ( 5 min)
 9.1 De Eerste
Wereldoorlog (2)

H5
 Verloop Eerste
Wereldoorlog (1914-1918)

Aanleiding (28 juni 1914) :
 De moordaanslag op de kroonprins van
Oostenrijk-Hongarije (Frans Ferdinand)

 Dader: Servische nationalist

(Gavrilo Pincip)
 Verloop Eerste
Wereldoorlog (1914-1918)

1914: - Von Schlieffenplan
- Duitsland valt België binnen
- Duitsland loopt vast tegen Frankrijk

1915: - Tweede slag om Ieper > Gifgassen

- Loopgraven
 Verloop Eerste
Wereldoorlog (1914-1918)

1916: - Slag bij Verdun, Slag aan de Somme
Vele doden > weinig resultaat
1917:
-Verenigde Staten gaan aan de oorlog
deelnemen
- Oktober: Rusland stapt uit de Eerste
Wereldoorlog
 Verloop Eerste
Wereldoorlog (1914-1918)

 1918:
 Duitse voorjaarsoffensief

 11 november: Wapenstilstandsdag
 Afloop

 1919: Verdrag van Versailles
 Oprichting Volkenbond
 Sancties en schuld Duitsland

 1920: Verdrag van Sèvres

 Ottomaanse Rijk
 Wegens weigering pas in 1923 verdrag van Lausanne
 Opsplitsing Ottomaanse Rijk
 Oprichting Turkije
 Opdrachten

 Maak opdr. 1, 2, 5, 6, 8, 18 op p. 100-102 WB

 Klaar?
 Histofolio/samenvatting
 Vandaag

 Opstart (5 min)
 Economische wereldcrisis (10 min)
 Diamant (20 min)
 Bespreken (10 min)
 Afsluiting (5 min)
9.2 De economische
wereldcrisis

H5
 Republiek van Weimar
(1919-1933)

 Januari 1919: in het plaatsje Weimar de nieuwe
regering opgericht > Republiek van Weimar
 Republiek is een parlementaire democratie
 Sluiten de Vrede van Versailles (juni 1919)
 Republiek van Weimar
(1919-1933)

 1923:
 Betalingen kunnen niet voldaan worden > Fransen
bezetten het Ruhrgebied
Republiek van Weimar
(1919-1933)

 Reactie republiek:
 Duitse arbeiders gaan in staking, regering betaalt
hun loon door. Blijft geld bij drukken, waardoor
inflatie ontstaat.

 Duitsland zit in een vicieuze cirkel.

 Republiek van Weimar
(1919-1933)

 1924: Oplossing voor de economische problemen >
Dawesplan

 Dawesplan werkt tot 1929

Economische crisis

Bespreken Diamant

 Vandaag

 Opstart (5 min)
 Totalitaire systemen (15 min)
 Opdrachten (15 min)
 Bespreken (10 min)
 Afsluiting (5 min)
9.3 De totalitaire
systemen

H5
 Totalitaire democratie

 Totaal systeem
 Controle op onderwijs, media, economie en overheid
 Indoctrinatie
 Persoonsverheerlijking
 (concentratie)kampen
 Russische Revoluties

 28 februari 1917: Februarirevolutie
 Voedseltekorten
 Stakingen
 Demonstraties
 Afzetten van de Tsaar
 Revoluties

 25/26 oktober 1917: Oktoberrevolutie
 Nederlaag Rusland in de Eerste Wereldoorlog
 Chaos in Rusland
 Afzetten van de Voorlopige Regering
 Sovjet-Unie

 Opgericht in 1922
 Alle tegenstanders werden opgepakt

 Economisch gebied:
 Nationaliseerden banken en fabrieken
 Alles werd eigendom van de staat
Jozef Stalin (1878-1953)

• 1928 – Stalin wordt de
machtigste man van de
Sovjet-Unie

• Sovjet-Unie wordt een

totalitaire staat
 Fascisme

 Benito Mussolini (1883-1945)
 Fasces
 Fasci di Combattimento
 In navolging van WOI
 Pax Romana
 Duce
 Opdrachten

 Maak opdr. 2, 5, 19, 20, 21 op p. 107-109 WB

 Klaar?
 Histofolio/Samenvatting
 Vandaag

 Opstart (5 min)
 Propaganda (10 min)
 Opdracht propaganda (15 min)
 Bespreken (10 min)
 Afsluiting (5 min)
9.4 Propaganda en
communicatie

V5

 Ideeën van de
nazi’s

Gedachtegoed:
Antidemocratisch
Nationalistisch
Totalitair
Leidersprincipe
Rassenleer
 Chronologie

 1919: Oprichting NSDAP
 1923: Mislukte staatsgreep
 1924: Hitler wordt vrijgelaten
 1929: Wereldwijde crisis > populariteit Hitler
gaat omhoog
Communicatie

 Propaganda

 Opdracht maken in tweetallen
 Bespreken opdracht
 Vandaag

 Opstart (5 min)
 Verloop WOII (20 min)
 Tijdlijnopdracht (15 min)
 Bespreken (5 min)
 Afsluiting (5 min)
9.5 De Tweede
Wereldoorlog

H5
 Verloop WO II

 September 1938: Appeasement-politiek
 1 september 1939: Duits inval in Polen
 Mei 1940: Duitse inval in Nederland, België en
Frankrijk
 Zomer 1940: Battle of Britain
 22 juni 1941: Operatie Barbarossa (inval Duitsland in
de Sovjet-Unie)
 7 december 1941: Aanval op Pearl Harbor
 Verloop WO II

 Januari 1942: Slag bij Stalingrad
 6 juni 1944: D-Day
 8 mei 1945: Duitse Capitulatie
 6 en 9 augustus 1945: Atoombom op Hiroshima en
Nakasaki
 Gevolgen bezetting
Politieke gevolgen Economische Culturele Sociale gevolgen


gevolgen gevolgen

Alle partijen Arbeidseinsatz Geen persvrijheid Uitsluiten van

worden (gedongen te meer Joden in de
verboden(behalve werken voor de samenleving
de NSB) Duitse
oorlogseconomie)
Arthus Seyss- Gebrek aan Propaganda Begin mei 1942:
Inguart wordt grondstoffen verplicht dragen
‘Rijkscommissaris van de Jodenster
voor het bezette
Nederlandse
gebied’
Invoeren van
distributiebon
 Gevolgen bezetting
Politieke gevolgen Economische Culturele Sociale gevolgen


gevolgen gevolgen

Alle partijen Arbeidseinsatz Geen persvrijheid Uitsluiten van

worden (gedwongen te meer Joden in de
verboden(behalve werken voor de samenleving
de NSB) Duitse
oorlogseconomie)
Arthus Seyss- Gebrek aan Propaganda Begin mei 1942:
Inguart wordt grondstoffen verplicht dragen
‘Rijkscommissaris van de Jodenster
voor het bezette
Nederlandse
gebied’
Invoeren van
distributiebon
 Gevolgen bezetting
Politieke gevolgen Economische Culturele Sociale gevolgen


gevolgen gevolgen

Alle partijen Arbeidseinsatz Geen persvrijheid Uitsluiten van

worden (gedongen te meer Joden in de
verboden(behalve werken voor de samenleving
de NSB) Duitse
oorlogseconomie)
Arthus Seyss- Gebrek aan Propaganda Begin mei 1942:
Inguart wordt grondstoffen verplicht dragen
‘Rijkscommissaris van de Jodenster
voor het bezette
Nederlandse
gebied’
Invoeren van
distributiebon
 Reactie in Nederland
 1. Accommodatie 
 Grootste groep. Aanpassen, maar niet actief meewerken met
het beleid
 2. Verzet

 3. Collaboratie
 Meewerken met en vrijwillig in dienst treden bij de Duitsers
 Tijdlijnopdracht

 Maak de opdrachten op het opdrachtenvel
 Vandaag

 Opstart ( 5 min)
 Nazificatie (10 min)
 Holocaust (15 min)
 Opdrachten (10 min)
 Bespreken (5 min)
 Afsluiting (5 min)
9.6 Holocaust

H5
 Nazificatie

1933: Hitler gaat Duitsland nazificeren> de
leer van de Nazi’s doorvoeren
Gebieden:
 Jeugd (Hitlerjugeden & Bund Deutsche Mädel)
 Kunst & publicatie (instellen Rijkscultuurkamer in
1933)
Jospeh
Goebbels
 Nazificatie

1933: Hitler gaat Duitsland nazificeren> de
leer van de Nazi’s doorvoeren
Gebieden:
 Jeugd (Hitlerjugeden & Bund Deutsche Mädel)
 Kunst & publicatie (instellen Rijkscultuurkamer in
1933)
 Bedrijfsleven & landbouw
 Rol van de vrouw (krijgen van kinderen > tijdens de
oorlog ook ingezet in fabrieken)
 Terreur als
machtsmiddel

Terreur ingezet om:
Verzet van gevaarlijke tegenstander direct
uitschakelen
Twijfelaars schrik aanjagen
 Terreur als
machtsmiddel

Hoe werd dit gedaan?
SS(Schutz-Staffel), leider was Heinrich Himmler.
Hadden als taak:
Bescherming Adolf Hitler
Uitschakelen van tegenstanders van het nationaalsocialisme
Eigen legereenheid, waffen-SS
Vernietiging miljoenen mensen in vernietigingskampen
Concentratiekampen
 Joden na 1933

 1933: Boycotten Joodse winkels

 1935: afkondigen Neurenberger wetten. Joden

mochten niet meer trouwen met Duitsers en waren
geen staatsburgers meer

 1938: Reichskristallnacht
 Joden na 1933

 1942: Wannsee conferentie
 Oplossing voor het Jodenvraagstuk
 Endlösung

 27 januari 1945: Bevrijding Auschwitz

 Holocaust

Term voor de ‘Endlösung’ :
- Holocaust: Grieks voor gehele verbanding
- Joden noemen het liever Shoa (vernietiging)

Vier fases:
1. Segregatie
2. Emigratie
3. Deportatie
4. Uitroeiing
 1. Segregatie

 De joden worden buiten de samenleving gezet
 2. Emigratie

 Verplaatsen van Joden naar bijvoorbeeld
Madagaskar, Palestina of andere landen
 Deportatie

 Joden worden naar concentratiekampen gebracht.
 4. Uitroeiing

 Het vermoorden van Joden doormiddel van kogels,
gassen en andere methodes.
 Opdrachten

 Maak opdr. 4, 5, 6, 16, 17, 20 op p. 116-118 WB

 Klaar?
 Histofolio/samenvatting
 Vandaag

 Opstart (5 min)
 Bezetting van Nederland (15 min)
 Tentoonstelling (15 min)
 Bespreken (5 min)
 Afsluiting (5 min)
9.7 De bezetting van
Nederland

H5
 Nederland 1940-1945

 10 mei 1940: Duitsland valt Nederland binnen

 14 mei 1940: Bombardement Rotterdam

 Reden: Snelle overgave afdwingen
 Gevolg: Verwoesting binnenstad Rotterdam
 Gevolgen bezetting
Politieke gevolgen Economische Culturele Sociale gevolgen


gevolgen gevolgen

Alle partijen Arbeidseinsatz Geen persvrijheid Uitsluiten van

worden (gedongen te meer Joden in de
verboden(behalve werken voor de samenleving
de NSB) Duitse
oorlogseconomie)
Arthus Seyss- Gebrek aan Propaganda Begin mei 1942:
Inguart wordt grondstoffen verplicht dragen
‘Rijkscommissaris van de Jodenster
voor het bezette
Nederlandse
gebied’
Invoeren van
distributiebon
Arthur Seyss-Inquart

 Gevolgen bezetting
Politieke gevolgen Economische Culturele Sociale gevolgen


gevolgen gevolgen

Alle partijen Arbeidseinsatz Geen persvrijheid Uitsluiten van

worden (gedwongen te meer Joden in de
verboden(behalve werken voor de samenleving
de NSB) Duitse
oorlogseconomie)
Arthus Seyss- Gebrek aan Propaganda Begin mei 1942:
Inguart wordt grondstoffen verplicht dragen
‘Rijkscommissaris van de Jodenster
voor het bezette
Nederlandse
gebied’
Invoeren van
distributiebon
Distributiebonnen

 Gevolgen bezetting
Politieke gevolgen Economische Culturele Sociale gevolgen


gevolgen gevolgen

Alle partijen Arbeidseinsatz Geen persvrijheid Uitsluiten van

worden (gedongen te meer Joden in de
verboden(behalve werken voor de samenleving
de NSB) Duitse
oorlogseconomie)
Arthus Seyss- Gebrek aan Propaganda Begin mei 1942:
Inguart wordt grondstoffen verplicht dragen
‘Rijkscommissaris van de Jodenster
voor het bezette
Nederlandse
gebied’
Invoeren van
distributiebon
 Reactie in Nederland
 1. Accommodatie 
 Grootste groep. Aanpassen, maar niet actief meewerken met
het beleid
 2. Verzet

 3. Collaboratie
 Meewerken met en vrijwillig in dienst treden bij de Duitsers
 Opdrachten

 Stel je zou een tentoonstelling moeten maken over
Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Welke 10
momenten/personen/gebeurtenissen moeten er
volgens jou zeker in? Leg deze punten uit.

 Klaar?
 Samenvatting maken/histofolio werken
 Vandaag

 Opstart (5 min)
 Zelfbeschikkingsrecht (5 min)
 Nationalisme in kolonie (10 min)
 Opdrachten (25 min)
 Afsluiting (5 min)
9.8 Verzet tegen het
kolonialisme

H5
 Zelfbeschikkingsrecht

 Woodrow Wilson (1856-1924) was president van de Verenigde Staten tijdens
de Eerste Wereldoorlog. In 1918 schreef hij in zijn Viertien Punten het
volgende: Artikel 2 bepaalt dat alle volkeren het recht hebben op
zelfbeschikking; door dat recht bepalen zij hun politieke status en streven zij
economische, sociale en culturele ontwikkeling na.
 Zelfbeschikkingsrecht

 Zelfbeschikkingsrecht: het recht van een volk om over
zijn eigen toekomst te beslissen
Koloniën in 1914

 Opkomst nationalisme
koloniën

Oorzaken:
 19de eeuw: uitbuiting van de lokale bevolking
 19de eeuw: lokale bevolking had geen inspraak in
het bestuur
 Eind 19de eeuw: opkomst antikolonialisme
 1905: Japan verslaat Rusland
 1918: Zelfbeschikkingsrecht
 1939: Begin Tweede Wereldoorlog
 Opkomst nationalisme
koloniën

Gevolgen:
1. Ontstaan nationalistische partijen en
bewegingen in de koloniën
2. Strijden in eerste instantie voor
gelijkheid
3. Strijden van 1940 voor
onafhankelijkheid

Soekarno (1901-
1970)
 Opties

 Maak opdr. 6, 10, 17, 18 op p. 121-123 WB

 Maak een samenvatting/tijdlijn

 Oefenen met eindexamens