Letërsia shqipe

Përsëritje 2
  Vuri në qendër luftëtarin e lirisë, atdhetarin.
 Ajo rrëfeu betejat popullore, ndeshjet me të vjetrën, forcën e qëndresës
dhe të vetëmohimit.
 Bëri objekt hulumtimi zemrën njerëzore dhe botën e brendshme të qenies,
 Konfliktet i shprehën me anë të kontrasteve të fuqishme.
 Interesi për folklorin.
Romantizmi  Kulti i ndjenjës.
shqiptar dhe ai  Kulti i natyrës.

arbëresh  “Kulti i lirisë”

 E kaluara heroike e epokës së Skënderbeut
 Imazhi heroik i të kaluarës shërbeu si model dhe si nxitje për qëllime të
mëdha.
 Histori kombëtare
 Gërshetimi i gjinive dhe llojeve letrare
  NJOHJA: drejtimi letrar : romantizmi arbëresh
Romantizmi
 NDIKIMET:
arbëresh
JERONIM DE RADA  1-estetika e poezisë antike
1819-1903  2- poezia romantike
 3- poezia popullore
 Lasgushi është konsideruar nga kritika letrare si poeti i parë modern
shqiptar dhe si liriku më i madh i shekullit XX.

Karakteristikat:
1. Ndjeshmëri te lartë
2. Vetëdije estetike e re qe e ka bazën në rivleresimin e figures e te
shprehjes poetike
3. E koncepton poezinë te çliruar nga detyrimet politike e sociale
Moderniteti 4. Ideali romantik

Lasgush 5. Ka afri me simbolistet tek efektet tingullore të vargut dhe përdorimin e një
simbolike te veçantë

Poradeci 6. Poezia popullore objekt frymëzimi dhe burimi i pashtershëm mjetesh

stilistike, fjalësh te rralla , koncepte morale,
7. Romantik i vonë
8. Larushia e strofave dhe rimave dëshmon karakterin emancipues.
9. Ne nivelin e përmbajtjes solli prurje te reja ne kontekstin e poezive shqipe
te ½ shek. XX.
10. Vend kryesor e zuri edhe poezia meditative, filozofike dhe peisazhit ,
trajtoi pak liriken atdhetare e gërshetoi me ide dhe qëndrime te rrafshit
shoqëror
  Realizmi i Migjenit
 Realizëm të thellë në pasqyrimin e jetës se përditshme të shoqërisë shqiptare
 Demaskim i sistemit të prapambetur shoqëror
 Përfaqësuesi më i shquar i realizmit kritik,
 Letërsi e protestës së hapur,
 Në poezi ai trajtoi vjershën dhe poemën pa subjekt me varg të lirë, që
shquhet për mendimin sintezë dhe sistemin figurativ, ku dallohet antiteza,

Letërsia e viteve simboli dhe alegoria.

 Me tregimin e tij në letërsinë shqiptare motivohet për herë të parë
1932-1935 plotësisht në art problemi i shkatërrimit të personalitetit të njeriut në

Migjeni kushtet e një shoqërie despotike

 Personazhet e tij janë tipizme të plota të një shtrese të caktuar të shoqërisë
së kohës.
 Në prozë ai lëvroi tregimin psikologjik, skicën, prozën satirike, që shquhet
për tipat, portretet, dialogun, monologun, ritmin e veprimit, mendimin
energjik dhe gjuhën e gjallë.
 satirë shoqërore e politike të fuqishme.
 1. Karakteristikë kryesore e kësaj periudhe është shkëputja jo e
natyrshme e letërsisë nga tradita e saj dhe ndikimi nga përvoja krijuese
e metodës së realizmit socialist.
2. Letërsia shqiptare do të zhvillohej e ndarë nga letërsia e zhvilluar
jashtë kufirit të shqiptarëve në përbërje të ish Jugosllavisë, kryesisht
Kosovës
3. Tematikisht letërsia u përqendrua kryesisht, në jehonën e lirisë së
Letërsia fituar nga lufta, pasqyrimi i aktualitetit dhe botës reale u reduktua
kryesisht në bardhë e zi.
bashkëkohore 4. Si përvojë shkrimi, veprat letrare të kësaj periudhe shpesh do të
Kadare & Dritëroi qëndrojnë ndërmjet gjuhës së rrëfimit letrar dhe atij propagandistik.

Azem Shkreli 5. Kadare dhe Agolli do sjellin frymë të re në letërsinë shqipe të para
90 –ës dhe me Shkrelin do shënojnë njëkohësisht, kthesën e parë
drejt hapjes dhe modernizimit të letërsisë shqipe të pasluftës.