KOMUNIKASYON

AT PANANALIKSIK
SA WIKA AT KULTURANG
PILIPINO
 LAYUNIN
Natutukoy ang mga kahulugan at
kabuluhan ng mga konseptong pangwika;

Naiuugnay ang mga konseptong

pangwika sa mga napakinggang sitwasyong;
pangkomunikasyon sa radyo, talumpati at mga
panayam; at
 LAYUNIN
Naiuugnay ang mga konseptong pang
wika sa mga napanood na sitwasyong
pangkomunikasyon sa telebisyon.
Sa iyong palagay, ano-ano
ang palatandaan na malaya
na ang isang bansa?
 Ano-ano ang pambansang
pagkakakilanlan na taglay ng
isang malayang bansa?
WIKA
PANUTO: Ibigay ang katumbas na
kahulugan ng mga salita.
SALITA KAHULUGAN
1. Lodi
2. Chaka
3. Waley
4. Kalerki
5. Petmalu
 Ang wika ay isang sistema ng mga
sagisag na binubuo ng mga tunog o
kaya ay mga pasulat na letra na
iniuugnay natin sa mga kahulugang
nais nating ipabatid sa ibang tao.
 1. Gleason (1961) – ang wika ay masistemang
balangkas ng sinasalitang tunog na pinili at
isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit sa
pakikipagtalastasan ng mga taong nasa iisang
kultura.
Halimbawa : Ang wika ay sinasalitang tunog o
binubuo ng mga tunog. Gayunman hindi lahat ng
tunog ay makabuluhan o may hatid na
makabuluhang kahulugan , hindi lahat ng tunog
ay itinuturing na wika.
2. Finnocchiaro (1964) – ang wika ay isang
sistemang arbitraryo ng simbolong pasalita na
nagbibigay pahintulot sa mga taong may kultura o
ng mga taong
natutunan ang ganoong kultura upang
makipagtalastasan o di kaya’y
makipag-ugnayan.
Halimbawa : Ang simbulo ay binubuo ng mga
biswal na larawan , guhit , o
hugis na kumakatawan sa isa o maraming
kahulugan.
3. Sturtevant (1968) – ang wika ay isang
Sistema ng mga simbolong arbitraryo ng
mga tunog para sa komunikasyong pantao.
Halimbawa : Lumutang ang konseptong “
ponosentrismo “ na nangangahulugang “
una ang bigkas bago ang sulat “ . Ibig
sabihin din nito, nakasandig sa sistema ng
mga tunog ang pundasyon ng anumang wika
ng tao.
4. Hill (1976) – ang wika ay ang pangunahin at
pinakaelaboreyt na anyo ng
simbolikong pantao. Ang mga simbolong ito ay
binubuo ng mga tunog na nalilikha ng aparato sa
pagsasalita at isinasaayos sa mga klase at padron
na lumilikha at simetrikal na estraktura.
Halimbawa : Binibigkas na tunog at ito ay
tumutukoy sa ponema ( pinakamaliit na yunit ng
tunog na nagtataglay ng kahulugan ).
5. Brown (1980) – ang wika ay masasabing
sistematiko. Set ng mga simbolikong
arbitraryo, pasalita, nagaganap sa isang
kultura, pantao, at natatamo ng lahat ng tao.
Halimbawa : Ang mga ponema ay pinili sa
pamamaraang napagkasunduan ng mga
taong gumagamit ng wika o batay sa
kapasyahan sang-ayon sa preperensya ng
grupo ng mga tao.
6. Bouman (1990) – ang wika ay isang paraan
ng komunikasyon sa pagitan ng mga tao sa isang
tiyak na lugar, para sa isang partikular na layunin
na ginagamitan ng mga verbal at viswal na signal
para makapagpahayag.
Halimbawa : Pinakamabisang instrumento ang
wika upang makipagtalastasan ang tao sa
kanyang kapwa bagamat maaaring makipag-
ugnayan sa pamamagitan ng mga senyas ,
pagguhit o mga simbolo.
7. Webster (1990) – ang wika ay kalipunan
ng mga salitang ginagamit at naiintindihan
ng isang maituturing na komunidad.
Halimbawa : Nalikha ang wika upang
magkaunawaan ang mga tao . Natural
lamang na ang mga Hapon ay hindi dagling
makauunawa ng Filipino sapagkat malaki
ang kaibahan ng kanilang ibinubulalas na
salita sa mga Pilipino.
 MGA NAUNANG
TEORYA HINGGIL SA
WIKA
1. Teoryang Ding-dong
Ipinalalagay ng teoryang ito na ang
lahat sa kapaligiran ay may sariling tunog na
kumakatawan sa nasabing bagay.
2. Teoryang Bow-wow
Ang tunog na nalilikha ng
kalikasan, anuman ang pinagmulan, ang
ginagagad ng tao. Ikinakabit nila ang tunog
na ito upang sabihin ang pinanggalingan o
tukuyin ang pinagmulan.
3. Teoryang Pooh-pooh
Ipinalalagay na ang tao ang siyang
lumikha ng tunog at siya ring nagbibigay
kahulugan dito batay na rin sa kanyang
nadarama.
4. Teoryang Yo-he-ho
Ito ang teoryang nagsasabi na ang tao
ay bumabanggit ng mga salita kapag siya ay
gumagamit ng pisikal na lakas.
5. Teoryang Ta-ta
Ang ta-ta ay nangangahulugang
paalam o goodbye na binibigkas ng dila
nang pataas-pababa katulad din ng
pagkampay ng kamay.
6. Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay
Ang pagkilos, pagsayaw, pagsigaw,
pagbulong ng mga taong kalahok o
gumaganap sa mga ritwal at sinaunang
selebrasyon o okasyon ay lumilikha ng mga
Tunog at pag-usal ng mga salita na sa
kalaunan ay nabibigyan ng kaukulang
kahulugan ng mga tao.
Paano nakatulong sa
pag-unlad ng wika sa
daigdig ang mga
teorya?
MGA KATANGIAN NG
WIKA
1. Ang wika ay sinasalitang tunog.
Kakailanganin ng tao ng aparato sa pagsasalita
( speech apparatus ) upang mabigkas at
mabigyang modipikasyon ang tunog. Mahalaga
sa tao ang kanyang diapram, enerhiyang
nagmumula sa baga, babagtingang tinig o vocal
cords na
nagisilbing artikulador, at ang mga sangkap sa
loob ng bibig tulad ng dila, ngipin, guwang ng
ilong, gayundin ang matigas at malambot na
ngala-ngala .
2. Nabubuo ang wika sang-ayon sa mga taong
gumagamit nito sa loob ng mahabang panahon
( Rubin, 1992 ). Ang wika ay set ng mga
tuntuning
pinagkasunduan at tinatanggap nang may
pagsang-ayon ng lahat ng tagapagsalita nito.
Sapagkat napagkasunduan o arbitraryo ang wika,
nagagawang pagsaluhan ng isang komunidad
wika ang kumbensyong panlipunan na
nagbiibigay dito ng kolektibong pagkakakilanlan
bilang isang pangkat o grupo.
3. Likas ang wika, ibig sabihin , lahat ay may
kakayahang matutong gumamit ng wika anuman
ang lahi, kultura, o katayuan sa buhay.
4. Ang wika ay dinamiko . Upang mapanatiling
masigla at buhay ang lahat ng wika, kailangang
makasabay ito sa pagbabago ng panahon.
Nagbabago ang paraan ng pananalita mg mga tao
maging ang angking kahulugan ng salita sa
paglipas ng panahon.
5. Ang wika ay masistemang balangkas.
Bago matutong bumasa ang isang bata,
kailangan muna nitong matutong kumilala
ng tunog ( ponolohiya ) . Itinuturing
naakabuluhan ang isang tunog kung may
kakanyahan itong makapagpabago ng
kahulugan.
6. Bawat wika ay tuwirang nakaugnay sa
kultura ng sambayanang gumagamit nito.
Wika ang pangunahing tagapagbantayog ng
mga kaugalian, pagpapahalaga, at
karunungang mayroon ang isang
komunidad. Ang wika at kultura ay hindi
kailanman maihihiwalay sa
isa’t isa.
7. Ang wika ay ginagamit sa
komunikasyon. Kailangang patuloy na
gamitin ang wika upang mapanatili
itong masigla at buhay. Kailangang
kalingain sa komunikasyon ang wika
upang patuloy itong yumabong at
umunlad.
KAHALAGAHAN NG
WIKA
PANUTO: Pagtapat-tapatin. Hanapin
sa HANAY B ang sagot na tumutukoy
sa kahulugan at kahulugan ng
konseptong pangwika.
 Tugunan ang hinihinging
kasagutan sa bawat bilang.
1. Bakit mahalaga ang wika sa:
a. Sarili
b. Lipunan
c. Kapwa
2. Magbigay ng tatlong
pagkakataon o sitwasyon kung
saan ginagamit ang wika.
Sa iyong palagay, paano
nakatutulong ang pagkakaroon ng
isang wikang nauunawaan ng
lahat batay sa sumusunod na pook
o sitwasyon?
●Sitwasyon sa loob ng silid-
aralan.
●Sitwasyon sa loob ng
tanggapan ng pamahalaan
●Sitwasyon sa loob ng
pamilihan
Wikang Opisyal
Itinadhana ng batas na maging wika sa
opisyal na talastasan ng pamahalaan.
-Sa atas ng Konstitusyon ng 1899, ang opisyal
na wika ng Republika ng Malolos ay Espanyol
bagaman itinadhana ring “opisyal” ang gamit
sa mga wikang sinasalita sa kapuluan.
-sa Konstitusyong 1935, Itinadhana na ang
Ingles at Espanyol ang wikang opisyal habang
hinihintay ang pagkakabuo ng isang wikang
Pambansa.
Hunyo 7 1940- sa bisa ng batas Komonwelt Blg.
570 ay ipinahayag na wikang opisyal ang Wikang
Pambansa mula Hulyo 4, 1946. Mula noon ay
patuloy ang mga hakbang upang pasiglahin ang
paggamit ng Wikang Pambansa-ipinahayag
noong 1959 na “Pilipino” ang opisyal na
pangalan.
-Sa Konstitusyon ng 1987- nakasaad ba wikang
opisyal ang Filipino.
 Sa iyong pananaw, bakit
hindi inangkin ng mga
Pilipino ang wikang Espanyol
bilang wikang Pambansa
natin gayong matagal na
panahon tayo sinakop ng mga
Espanyol?
MONOLINGGUWALISMO
Ayon kay Richards at Schmidt (2002), ang
monolingguwal ay isang indibiduwal na may
iisangwika lamang ang nagagamit.
Retrieved from: http://www.readingmatrix.com/ar
ticles /shen/article.pdf
Mula sa salitang ‘mono’ ay magkakaroon na ng
pagkakakilanlan na ang monolingguwal ay ang
pagkakaroon ng iisang lingguwahe o wika. Sa
isang bansa o nasyon, kung ito ay isang
monolingguwal bansa nangangahulugang iisang
wika ang umiiral bilang wika ng komersiyo,
negosyo at pakikipagtalastasan sa pang-araw-
araw na buhay ng mamamayan nito. Bukod rito,
ang gagamiting wikang panturo sa lahat ng
asignatura olarangan ay iisang wika.
BILINGGUWALISMO
Ayon kay Weinrich (1935), ito ang
katawagan sa paggamit ng dalawang wika ng
magkasalitan at
ang taong gumagamit nito ay tinatawag na
bilingguwal.
Retrieved from:https://prezi.com/yv3gewuuk
gqb/bilingguwalismo/
Ito ay nangangahulugang ang bilingguwalismo ay
isang penomenang pangwika na ginagamit sa
sosyolinggwistiks. Dito pinapakita ang ugnayan
ng tao sa lipunan sa pamamagitan ng
komunikasyon na ginagamitan ng dalawang wika.
Ayon kay Bloomfield (1935), ito ay tumutukoy sa
pagkontrol ng tao sa dalawang wika na tila ba
ang dalawang ito ay kanyang katutubong wika.
MULTILINGGUWALISMO
Ayon kay Leman (2014), Ang mga tao ay
maaaring matawag na multilingguwal kung
maalam sila sa pagsasalita ng dalawa o higit pang
wika, anuman ang antas ng kakayahan.
Ang lahat ng bansa maliban sa isa ay kung hindi
bilingguwal ay multilingguwal. Ito ay sa
kadahilanan ng kolonyalismo o hindi kaya naman
sa impluwensiya ng dayuhan pagdating sa mga
kalakalan.
POLIGLOT
Ang poliglot ay kasingkahulugan ng
multilingguwalismo sa ilang mga salik. Dahil sa
pagkakapareho ng dalawa ay nakakalikha ito ng
kalituhan sa pagtingin ng isang indibiduwal. Ang
pagkakaiba nito sa multilingguwalismo ay ang
dahilan ng isang indibiduwal sa pag-aaral ng mga
wika.
 Sa anong pafgkakataon
mahusay na magagamit ang
pagiging bilingguwal ng
isang nagsasalita o
nakikipagkomunikasyon?
 Maituturing bang
multilingguwal ang mga
Pilipino?
PANUTO: Manood ng isang tanging
episode ng napiling programa.
Pagkatapos, suriin ang kabuoan ng
programa kung paano ginamit ang
wikang Filipino.
PAMANTAYAN PUNTOS
Nilalaman 10
Gramatika 10
Presentasyon 10
Kabuoan 30
Pangkat 1- Isang teleserye
Pangkat 2- Isang Variety Show
Pangkat 3- Isang talk Show
Pangkat 4- Isang News Program
Pangkat 5- Isang Documentary
PANUTO: Gumawa ng isang sanaysay
na nagpapakita ng kahinaan at
kalakasan ng monolingguwalismo,
bilingguwalismo multilingguwalismo at
poliglot.
PAMANTAYAN PUNTOS
Nilalaman 10
Gramatika 10
Kalinisan 5
Kabuoan 25
Register ng Wika
Nagkakaroon ng pagbabago ang wika sa taong
nagsasalita o gumagamit ng
wika. Kung sino ang kausap o tagapakinig (tenor
of discourse) anong paksa ang pinag-
uusapan (field of discourse) at paraan o paano
nag-uusap (mode of discourse).
a. Paraan o paano nag-uusap (mode of discourse)
- usapang pasalita o usapang
pasulat.
Sa usapang pasulat mas pormal ang mga salita,
sumusunod sa mekaniks ng pagsulat, gumagamit ng
bantas at sa pagsulat. Kung pasalita maaring
nangangatwiran, may pagkamagalang, nagliligawan, na
aaway, balita, showbiz.
Halimbawa:
1. Nagbayad po kami nang tama at nasa oras, bakit po
kami pinutulan ng linya ng ilaw?
2. Magandang araw po. Kami po ay kasapi ng Kabataan
Barangay, naatasan po kami na gumawa ng sensus
tungkol sa bilang ng mgananinirahan sa ating pook.
3. Mag-aral kayong mabuti para sa inyong kinabukasan:
4. Nakalulungkot isipin na pumanaw na ang
pinagpipitaganan at hinahangaan na
alagad ng sining
5. Hindi na tumitigil ang pagtaas ng halaga ng
langis kailangan tayong magtipid sa
lahat ng bagay